a) Fiilin Geçmiş Zaman Kipi

Geçmiş zaman kullanımlarında fiillerin geçişli fiil olup olmadığını ayırt etmek gerekir. Nesnesi olan ya da nesne alabilen fiillere “geçişli fiil” denir. Bir cümlede öznenin yaptığı işten etkilenen unsura “nesne” denir. Geçişli fiillere “ne, neyi, kimi?” sorularını sorduğumuzda yanıt alırız. Mesela goraš/gurš- (grëš-) (ܓܳܪܰܫ ܇ ܓܘܪܫـ (ܓܪܷܫـ “bir şeyi çekmek” fiili gibi. Bu fiile neyi yada kimi ittiği sorusu sorulabilir, yani fiil geçişlidir.
Bunun haricinde nesnesi olmayan ya da nesne alamayan fiillere “geçişsiz fiil” denir; domax/dëmx- (damëx-) (ܕܳܡܰܟܼ: ܕܷܡܟ݂ـ (ܕܰܡܷܟ݂ـ “uyumak” fiili gibi.

Geçişsiz fiillere “ne, neyi, kimi?” sorularını sorduğumuzda yanıt alamayız. Örneği verilen “uyumak” fiiline neyi kimi uyuduğu sorusu sorulmaz çünkü bu fiil geçişsizdir. Geçişli fiillerde geçmiş zaman kipi tek bir formda görülür, grëš- ܓܪܷܫـ çekmek fiilinde olduğu gibi.
Geçişsiz fiillerde ise bu durum 2 şekilde olabilir; damëx-/damix- ܕܰܡܷܟ݂ـ܇ܕܰܡܝܟ݂ـ ”uyumak” fiilinde olduğu gibi.

1. Geçişli fiiller

Dilbilgisel kişileri belirtmek için aşağıdaki ekleri geçişli fiillerin geçmiş zaman kipini fiilin tabanına eklemememiz gerekmektedir. Fiilimiz grëš- ܓܪܷܫـ:

3. çoğul kişisininin aldığı ‘Ke’ eki geçmiş zaman fiili sonundaki sessiz harfe –e eki eklenerek çift sesli hale getirilir. Bu nedenler /K/ belirli şahsa ait ünsüz harfi temsil eder. (itmek) grëš- ܓܪܷܫـ fiilindeki uygulamaya bakarsak 3. çoğul kişi geçmiş zamana uyarlandığında grëšše ܓܪܷܫܫܶܗ „çektiler“ olur.

Geniş ve gelecek zamanda kullanılan geçişli olan fiiller 1. eril ve dişil kişiler arasında ayrım yapmamaktadır ancak 2. ve 3. tekil şahıs olduğunda bu ayrım ortaya ortaya çıkmaktadır.

Geçişli fillerdeki geçmiş zaman kipi şu şekilde olmaktadır:

2. Geçişsiz fiiller

Kişileri belirtmek için aşağıdaki damëx- ܕܰܡܷܟ݂ـ / damix- ܕܰܡܝܟ݂ـ geçişsiz fiillerin geçmiş zaman tabanına eklenmelerinin nasıl olduğunu görüyorsunuz:

Burada fillere gelen ekler geniş zamanla aynıdır. Bu yüzden, 3. tekil şahısın dişil mi yada eril olduğu ayırd edilmelidir. 2. tekil şahısta bunu yapmaya gerek yoktur.

Örnekte kullanılan damëx ܕܰܡܷܟ݂ـ /damix- ܕܰܡܝܟ݂ـ „uyumak“ geçişsiz fiilinin geçmiş zaman hali şu şekilde olur:

b) Sayılar

Asal ve sayma sayıları bu konu içerisinde ‘Sayma – Bnoyo ܒܢܳܝܐ’ konusu adı altında anlatılacaktır. Asal ve sayma sayıların 1’den 10’a kadar sırasıyla eril ve dişil formları bulunmaktadır. Dişil form dişil isimler öncesinde gelir ve bu şekilde sayılır. İki sayısından itibaren daima çoğul formda sayılır:

Asal sayılar:

21-29, 31-39, 41-49 ve benzeri sıralamada kural tam sayı + ve+onluk: ḥa w cësri ܚܰܐ ܘܥܷܣܪܝ „yirmibir“. Çünkü birim cinsiyet içinde sayılır ve bu şekilde kabul edilir ki bu yüzden hem dişil hem de eril formda görünür.

Sıralama sayıları:
Süryanice’de bütün sıralı sayılar (birinci, ikinci vs.) için d ܕ + artikel (Dilbilgisi 3a’ya bakınız) biçiminde bir genel dizi ile 1-10 sayılarıyla sınırlı bir dizi mevcuttur. Her iki dizin aşağıda listelenmiştir.