L'écran d'édition a besoin d'au moins 450 pixels en horizontal. Veuillez faire tourner votre écran ou utiliser un écran plus grand.

Glossaire araméen-français

abro ܐܰܒܪܐ (m.), pl. abne ܐܰܒܢܶܐ (L.4) fils

abre d cammo (L.4) ܐܰܒܪܶܗ ܕܥܰܡܡܐ cousin, fils de l'oncle (paternel)

abre d ḥolo (L.4) ܐܰܒܪܶܗ ܕܚܳܠܐ cousin, fils de l'oncle (maternel)

barṯo

Abuna ܐܰܒܘܢܰܐ (Q.3,26) mon père (prêtre)

Ädäne ܐܱܕܱܢܶܐ (Q.6,10) Adana (ville au sud de la Turquie)

adcaṣriye ܐܰܕܥܰܨܪܝܝܶܐ (adv.) (L.8) ce soir caṣriye

adfalge d yawmo ܐܰܕܦܰܠܓܶܗ ܕܝܰܘܡܐ (adv.) (L.8) ce midi falgo, yawmo

adlalyo ܐܰܕܠܰܠܝܐ (adv.) (L.8) ce soir, cette nuit lalyo

admo ܐܰܕܡܐ (m.) (L.7) sang

adṣafro ܐܰܕܨܰܦܪܐ (adv.) (L.8) ce matin ṣafro

adšato ܐܰܕܫܰܬܐ (adv.) (G.18) cette année šato

adyawma ܐܰܕܝܰܘܡܰܐ (adv.) (L.8) aujourd'hui yawmo

aḏno ܐܰܕ݂ܢܐ (f.), pl. aḏnoṯe ܐܰܕ݂ܢܳܬ݂ܶܐ, aḏne ܐܰܕ݂ܢܶܐ (L.7) oreille | aš šurone këtte aḏne ܐܰܫ ܫܘܪܳܢܶܐ ܟܷܬܬܶܗ ܐܰܕ݂ܢܶܐ les murs ont des oreilles (G.9)

Afriqa ܐܰܦܪܝܩܰܐ (G.19) Afrique

afṯo ܐܰܦܬ݂ܐ (f.), pl. afṯoṯe ܐܰܦܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.3) pause possibilité

aġa ܐܰܓ݂ܰܐ (m.), pl. aġawat ܐܰܓ݂ܰܘܰܬ (Q.3,69) agha, chef de tribu

aġlab ܐܰܓ݂ܠܰܒ plupart | aġlab dan noše ܐܰܓ݂ܠܰܒ ܕܰܢ ܢܳܫܶܐ la plupart des gens (Q.4,40) aġläbiye

aġläba ܐܰܓ݂ܠܱܒܰܐ (adv.) (Q.7,44) principalement, surtout aġlab

aġläbiye ܐܰܓ݂ܠܱܒܝܝܶܐ (f.) (L.19) majorité aġläba, aġlab

aḥna ܐܰܚܢܰܐ (pron.) (G.3b) nous

aḥuno ܐܰܚܘܢܐ (m.), pl. aḥunone ܐܰܚܘܢܳܢܶܐ (L.4) frère ḥoṯo

alkohol ܐܰܠܟܳܗܳܠ (m.) alcool maštyo, štoyo

Almanoyo ܐܰܠܡܰܢܳܝܐ, f. Almanayto ܐܰܠܡܰܢܰܝܬܐ, pl. Almanoye ܐܰܠܡܰܢܳܝܶܐ (L.20) allemand Almanya

Almanya ܐܰܠܡܰܐܢܝܰܐ (L.20) Allemagne Almanoyo

Almelo ܐܰܠܡܶܠܐ (Q.10,3) Almelo (ville aux Pays-Bas)

Alo ܐܰܠܐ (interj.) pour être honnête, vraiment | Alo koxal acle! ܐܰܠܐ ܟܳܐܟ݂ܰܠ ܐܰܥܠܶܗ Il est vraiment pas mal! (L.24) Aloho

Aloho ܐܰܠܳܗܐ (m.) Dieu | Aloho mastar u camayḏan ܐܰܠܳܗܐ ܡܰܣܬܰܪ ܐܘ ܥܰܡܰܝܕ݂ܰܢ Que Dieu protège notre peuple; šubḥo l Aloho ܫܘܒܚܐ ܠܰܐܠܳܗܐ gloire à Dieu (Q.3,7); Aloho mbarëx aclux ܐܰܠܳܗܐ ܡܒܰܪܷܟ݂ ܐܰܥܠܘܟ݂ que Dieu te (m.) bénisse (Q.3,42); Aloho mbarëx aclayye ܐܰܠܳܗܐ ܡܒܰܪܷܟ݂ ܐܰܥܠܘܟ݂ que Dieu les bénisse (Q.3,49)

Alyas Šakër ܐܰܠܝܰܐܣ ܫܰܟܷܪ (Q.9,63) Elias Shakir, patriarche de l'Église syriaque orthodoxe (1917-1932)

Amerika ܐܰܡܶܪܝܟܰܐ (Q.6) Amérique, États-Unis | meqëm mu Sayfo babi azzewa l Amerika ܡܶܩܷܡ ܡܘ ܣܰܝܦܐ ܒܰܒܝ ܐܰܙܙܶܘܰܐ ܠܐܰܡܶܪܝܟܰܐ avant le génocide (Sayfo), mon père était allé en Amérique (Q.6)

Amerika Garbyayto ܐܰܡܶܪܝܟܰܐ ܓܰܪܒܝܰܝܬܐ Amérique du Nord

Amerika Taymnayto ܐܰܡܶܪܝܟܰܐ ܬܰܝܡܢܰܝܬܐ Amérique du Sud

An Aṯrawoṯe Mḥayḏe d Amerika ܐܰܢ ܐܰܬ݂ܪܰܘܳܬ݂ܶܐ ܡܚܰܝܕ݂ܶܐ ܕܰܐܡܶܪܝܟܰܐ États-Unis

= Amrika

amnoro ܐܰܡܢܳܪܐ, f. amnarto ܐܰܡܢܰܪܬܐ, pl. amnore ܐܰܡܢܳܪܶܐ (G.19) artiste

Amrika ܐܰܡܪܝܟܰܐ (G. 19) = Amerika

Anḥël ܐܰܢܚܷܠ (Q.6,61) Anḥël (village du Turabdin) Nëḥloyo

annaqla ܐܰܢܢܰܩܠܰܐ (L.21) maintenant, désormais naqla

Anṭarqṭiqus ܐܰܢܛܰܪܩܛܝܩܘܣ (G.19) Antarctique

apoteke ܐܰܦ݁ܳܬܶܟܶܐ (L.14) pharmacie, officine = beṯ darmone

App ܐܰܦ݁, pl. Apps ܐܰܦ݁ܣ (L.24) application mobile

apraxe ܐܰܦ݁ܪܰܟ݂ܶܐ (pl.) (L.10) feuilles de vignes farcies

arbci ܐܰܪܒܥܝ (num.) (L.4) quarante

arbco ܐܰܪܒܥܐ (num.), f. arbac ܐܰܪܒܰܥ (L.4) quatre | arbac w cësri sacat ܐܰܪܒܰܥ ܘܥܷܣܪܝ ܣܰܥܰܬ vingt-quatre heures (L.9)

arco ܐܰܪܥܐ (f.), pl. arcoṯe ܐܰܪܥܳܬ݂ܶܐ (L.6, L.12) terre terrain, champ sol

ardixlo ܐܰܪܕܝܟ݂ܠܐ, f. ardixalto ܐܰܪܕܝܟ݂ܰܠܬܐ, pl. ardixle ܐܰܪܕܝܟ݂ܠܶܐ (G.19) ingénieur architecte aršitakt

arġalto ܐܰܪܓ݂ܰܠܬܐ (f.), pl. arġalyoṯe ܐܰܪܓ݂ܰܠܝܳܬ݂ܶܐ (L.18) inondation

Arkaḥ ܐܰܪܟܰܚ Arkaḥ/Xärabale (village du Turabdin) = Xärabale

Arkaḥoyo ܐܰܪܟܰܚܳܝܐ, f. Arkaḥayto ܐܰܪܟܰܚܰܝܬܐ, pl. Arkaḥoye ܐܰܪܟܰܚܳܝܶܐ du village d'Arkaḥ/Xärabale

aršitakt ܐܰܪܫܝܬܰܟܬ (m.), pl. aršitaktat ܐܰܪܫܝܬܰܟܬܰܬ, aršitakte ܐܰܪܫܝܬܰܟܬܶܐ (L.6) architecte ardixlo

aryo ܐܰܪܝܐ (m.), pl. arye ܐܰܪܝܶܐ (L.22) lion

asiruṯo ܐܰܣܝܪܘܬ݂ܐ (f.) (L.4) lien, relation, contact

Asya ܐܰܣܝܰܐ (G.19) Asie

ašër ܐܰܫܷܪ (interj.) (L.3) crois-moi

aṯmël ܐܰܬ݂ܡܷܠ (adv.) (L.8) hier

aṯoyo ܐܰܬ݂ܳܝܐ, f. aṯayto ܐܰܬ݂ܰܝܬܐ, pl. aṯoye ܐܰܬ݂ܳܝܶܐ (L.24) venant, en chemin

aṯro ܐܰܬ݂ܪܐ (m.), pl. aṯrawoṯe ܐܰܬ݂ܪܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.4) pays patrie

aṯto ܐܰܬ݂ܬܐ (f.), pl. niše ܢܝܫܶܐ femme, épouse | i aṯtayḏi ܐܝ ܐܰܬ݂ܬܰܝܕ݂ܝ ma femme (L.4); i aṯto d aḥuni ܐܝ ܐܰܬ݂ܬܐ ܕܐܰܚܘܢܝ la femme de mon frère (L.14) pire

aw ܐܰܘ (conj.) (L.7) ou

awkiṯ (Q.9,32) c'est-à-dire, ou bien

Awrupa ܐܰܘܪܘܦ݁ܰܐ (G.19) Europe = Urifi

Awstralya ܐܰܘܣܬܪܰܐܠܝܰܐ (G.19) Australie

Awsturya ܐܰܘܣܬܘܪܝܰܐ (G.19) Autriche = Namsa

aydarbo ܐܰܝܕܰܪܒܐ (L.3) comment | aydarbo hatu? ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܗܰܬܘ؟ comment allez-vous? (L.3); aydarbo wa? ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܘܰܐ؟ comment était-ce? (L.10)

ayko ܐܰܝܟܐ (L.3)

aylo ܐܰܝܠܐ (m.), pl. ayle ܐܰܝܠܶܐ (L.22) chevreuil

ayna ܐܰܝܢܰܐ (L.3) quel, lequel | ayna mënne? ܐܰܝܢܰܐ ܡܷܢܢܶܗ؟ lequel d'entre eux? (L.12); ayna ne? ܐܰܝܢܰܐ ܢܶܐ؟ lesquels sont-ils? (L.7); b ayna? ܒܐܰܝܢܰܐ؟ par lequel? (L.24); l ayna? ܠܐܰܝܢܰܐ؟ pour lequel? (L.24)

azolo ܐܰܙܳܠܐ, f. azalto ܐܰܙܰܠܬܐ, pl. azole ܐܰܙܳܠܶܐ (L.24) allant

b ܒ‍ (prep.) dans, avec, au moyen de | b ayna…? ܒܐܰܝܢܰܐ…؟ dans quel …? (L.12); b mën? ܒܡܷܢ؟ avec quoi? (L. 10)

b šayno (L.3) ܒܫܰܝܢܐ bonjour (réponse à šlomo!) | b šayno aṯitu ܒܫܰܝܢܐ ܐܰܬ݂ܝܬܘ bienvenue! (L.12); b šayno w bë šlomo ܒܫܰܝܢܐ ܘܒܷܫܠܳܡܐ bienvenue! (L.23)

ebe (G.11b, + L-suf.-) ܐܶܒܶܗ | ebe ܐܶܒܶܗ en lui; appe ܐܰܦ݁ܦ݁ܶܗ en eux

ba ܒܰܐ (Q.6,39) papa babo

babġo ܒܰܒܓ݂ܐ (m.), pl. babġe ܒܰܒܓ݂ܶܐ (L.22) perroquet

babo ܒܰܒܐ (m.), pl. babe ܒܰܒܶܐ, babone ܒܰܒܳܢܶܐ (L.4) père papa | babo! ܒܰܒܐ! Papa! (Q.6,18) (pl.) ancêtres | babonayna ܒܰܒܳܢܰܝܢܰܐ nos ancêtres (Q.4,4)

be babe ܒܶܐ ܒܰܒܶܐ famille

bädaye ܒܱܕܰܝܶܐ (f.) (L.19) début, commencement šuroyo

Badëbbe ܒܰܕܷܒܒܶܐ (Q.8,54) Badëbbe (village du Turabdin) Badëbboyo

Badëbboyo ܒܰܕܷܒܒܳܝܐ, f. Badëbbayto ܒܰܕܷܒܒܰܝܬܐ, pl. Badëbboye ܒܰܕܷܒܒܳܝܶܐ (Q.8,49) du village de Badëbbe Badëbbe

badle ܒܰܕܠܶܐ (f.), pl. badlat ܒܰܕܠܰܬ (L.11) costume

Bagoke ܒܰܓܳܟܶܐ Bagoke (chaîne de montagnes au sud du Turabdin)

bahërtër ܒܰܗܷܪܬܷܪ (adj.) (Q.3,35) plus brillant bahuro

bahro ܒܰܗܪܐ (m.), pl. bahre ܒܰܗܪܶܐ lumière | bahro dat tre ܒܰܗܪܐ ܕܰܬ ܬܪܶܐ deuxième lumière (L.3)

bahuro ܒܰܗܘܪܐ (adj.), f. bahërto ܒܰܗܷܪܬܐ, pl. bahure ܒܰܗܘܪܶܐ (L.15) brillant

baḥëṯme ܒܰܚܷܬ݂ܡܶܐ (f.) (sœur du mari, sœur de l'épouse) belle-sœur

bälädiye ܒܱܠܱܕܝܝܐ (f.), pl. bälädiyat ܒܱܠܱܕܝܝܰܬ (L.19) municipalité, commune karxuṯo

bälaš ܒܱܠܰܐܫ (L.15) gratuit, gratuitement magon

Balčiqa ܒܰܠܫ̰ܝܩܰܐ (G.19) Belgique

balki ܒܰܠܟܝ peut-être | balki ḥozina ḥḏoḏe naqla ḥreto ܒܰܠܟܝ ܚܳܙܝܢܰܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ܢܰܩܠܰܐ ܚܪܶܬܐ peut-être que nous nous reverrons une autre fois (G.23); balki … balki ܒܰܠܟܝ ... ܒܰܠܟܝ peut-être que … peut-être que … (Q.6,52)

baluṭo ܒܰܠܘܛܐ (m.) gland, chêne

dawmo du baluṭo ܕܰܘܡܐ ܕܘ ܒܰܠܘܛܐ chêne

banyo ܒܰܐܢܝܐ (m.), pl. banyowat ܒܰܐܢܝܳܘܰܬ (L.6) salle de bain

baqlawa ܒܰܩܠܰܘܰܐ (f.) (L.23) baklava

barёḥme ܒܰܪܷܚܡܶܐ (m.), pl. barëḥme ܒܰܪܷܚܡܶܐ (L.13) beau-frère (frère du mari, frère de l'épouse)

barko ܒܰܪܟܐ (f.), pl. barkoṯe ܒܰܪܟܳܬ݂ܶܐ (L.7) genou, jambe

barmil ܒܰܪܡܝܠ (m.), pl. barmile ܒܰܪܡܝܠܶܐ (Q.4,57) tonneau

barmile du qayso ܒܰܪܡܝܠܶܐ ܕܘ ܩܰܝܣܐ tonneaux en bois

baroyo ܒܰܪܳܝܐ (adj.), f. barayto ܒܰܪܰܝܬܐ, pl. baroye ܒܰܪܳܝܶܐ (L.7) extérieur, externe

barqo ܒܰܪܩܐ (m.), pl. barqe ܒܰܪܩܶܐ (L.18) éclair

barṯo ܒܰܪܬ݂ܐ (f.), pl. bnoṯe ܒܢܳܬ݂ܶܐ (L.4) fille | barṯi ܒܰܪܬ݂ܝ ma fille (L.11) abro

bas ܒܰܣ (L.11) mais | bas ne ܒܰܣ ܢܶܐ ils suffisent

w bas ܘܒܰܣ seulement, uniquement, exclusivement

basyo

basimo ܒܰܣܝܡܐ (adj.), f. basëmto ܒܰܣܷܡܬܐ, pl. basime ܒܰܣܝܡܶܐ (L.10) (nourriture) bon (météo) beau agréable

basketbol ܒܰܣܟܶܬܒܳܠ (m.) (L.15) basketball esfiro

basro ܒܰܣܪܐ (m.), pl. basrone ܒܰܣܪܳܢܶܐ (L.7) viande

basro dab broze ܒܰܣܪܐ ܕܰܒ ܒܪܳܙܶܐ viande de porc

basro dac cwone ܒܰܣܪܐ ܕܰܥ ܥܘܳܢܶܐ viande de mouton

basro dag gyoṯe ܒܰܣܪܐ ܕܰܓ ܓܝܳܬ݂ܶܐ poulet, viande de poulet

basro daq qanyone ܒܰܣܪܐ ܕܰܩ ܩܰܢܝܳܢܶܐ bœuf, viande de bœuf

basro mqalyo ܒܰܣܪܐ ܡܩܰܠܝܐ viande grillée

bastiq ܒܰܣܬܝܩ (m.) (Q.3,103) bastiq (sucrerie à base de sirop de raisins)

basyo ܒܰܣܝܐ (L.21) ça suffit! bas

baṣlo ܒܰܨܠܐ (m.), pl. baṣle ܒܰܨܠܶܐ (Q.3,95) oignon

baṣo ܒܰܨܐ (m.), pl. baṣe ܒܰܨܶܐ (L.21) bus

baṭilo ܒܰܛܝܠܐ (adj.), f. baṭëlto ܒܰܛܷܠܬܐ, pl. baṭile ܒܰܛܝܠܶܐ fatigué, épuisé libre, chômeur | baṭile ne ܒܰܛܝܠܶܐ ܢܶܐ elles sont libres (elles n'ont rien à faire) (L.8) inutile, vain

baṭiluṯo ܒܰܛܝܠܘܬ݂ܐ (f.) (L.19) chômage

baṭlono ܒܰܛܠܳܢܐ (m.), pl. baṭlone ܒܰܛܠܳܢܶܐ (L.12) jour férié congé

baṯqyomo ܒܰܬ݂ܩܝܳܡܐ (f.), pl. baṯqyome ܒܰܬ݂ܩܝܳܡܶܐ (Q.3,15) épouse d'un prêtre, femme d'un prêtre

baybuno ܒܰܝܒܘܢܐ (m.), pl. baybune ܒܰܝܒܘܢܶܐ (L.19) bourgeon

bayn ܒܰܝܢ (L.19) entre parmi

baynoṯ- (+ suf.) | baynoṯayye ܒܰܝܢܳܬ݂ܰܝܝܶܗ entre eux, parmi eux

bayto ܒܰܝܬܐ (m.), pl. bote ܒܳܬܶܐ (L.3) maison, famille, foyer

bayṭar ܒܰܝܛܰܪ, f. bayṭare ܒܰܝܛܰܪܶܐ, pl. bayṭare ܒܰܝܛܰܪܶܐ (L.12) vétérinaire

be1 ܒܶܐ (G.24b) (particule d'introduction d'une question indirecte) si

be2 ܒܶܐ la famille de | ab be babe di Maryam ܐܰܒ ܒܶܐ ܒܰܒܶܐ ܕܝ ܡܰܪܝܰܡ la famille de Maryam (L.16) bayto

Bequsyone ܒܶܩܘܣܝܳܢܶܐ (Q.8,42) Bequsyone (village du Turabdin)

Berlinoyo ܒܶܪܠܝܢܳܝܐ, f. Berlinayto ܒܶܪܠܝܢܰܝܬܐ, pl. Berlinoye ܒܶܪܠܝܢܳܝܶܐ (L.20) berlinois

beroxo ܒܶܪܳܟ݂ܐ, pl. beroxe ܒܶܪܳܟ݂ܶܐ [Inf. brx II ܒܪܟ݂] (L.16) bénédiction, mariage religieux

betfaq ܒܶܬܦܰܐܩ (Q.3,44) normalement, si tout va bien

beṯarke ܒܶܝܬ݂ܐܰܪܟܶܐ (m.) (Q.9,27) bibliothèque

beṯ darmone ܒܶܝܬ݂ ܕܰܪܡܳܢܶܐ (m.) (L.14) pharmacie, officine = apoteke

beṯdino ܒܶܝܬ݂ܕܝܢܐ (m.) (Q.10,2) tribunal maḥkäma

beṯgawso ܒܶܝܬ݂ܓܰܘܣܐ (m.) (Q.9,39) refuge

beṯ krihe ܒܶܝܬ݂ ܟܪܝܗܶܐ (m.) (L.14) hôpital

beṯmqomo ܒܶܝܬ݂ܡܩܳܡܐ (m.) (Q.8,14) siège, résidence

Beṯnahrin ܒܶܝܬ݂ܢܰܗܪܝܢ (G.19) Mésopotamie

beṯqadiše ܒܶܝܬ݂ܩܰܕܝܫܶܐ (pl.) (Q.8,19) tombeaux des saints reliquaire

beṯṣawbo ܒܶܝܬ݂ܨܰܘܒܐ (m.) université

Beṯṣawbo Ḥiro d Berlin (L.20) ܒܶܝܬ݂ܨܰܘܒܐ ܚܝܪܐ ܕܒܶܪܠܝܢ Freie Universität Berlin

bëcto ܒܷܥܬܐ (f.), pl. bece ܒܶܥܶܐ (L.23) œuf

bëlḥuḏe ܒܷܠܚܘܕ݂ܶܗ (adv.) (L.16) seulement, uniquement, exclusivement

bëlḥuḏe mazlo ܒܷܠܚܘܕ݂ܶܗ ܡܰܙܠܐ sens unique

täne

bënyono ܒܷܢܝܳܢܳܐ (m.), pl. bënyone ܒܷܢܝܳܢܶܐ (L.13) bâtiment

bërbozo ܒܷܪܒܳܙܐ, pl. bërboze ܒܷܪܒܳܙܶܐ [Inf. brbz ܒܪܒܙ] (L.24) dispersion, diffusion, propagation mbarbaz

bërġël ܒܷܪܓ݂ܷܠ (m.) (L.10) boulgour

bësëklet ܒܷܣܷܟܠܶܬ (m.), pl. bësëkletat ܒܷܣܷܟܠܶܬܰܬ (L.21) vélo, bicyclette

bëskwit ܒܷܣܟܘܝܬ (m.), pl. bëskwitat ܒܷܣܟܘܝܬܰܬ (L.23) biscuit

bëṯër ܒܷܬ݂ܷܪ (L.6) (prep.) après | bëṯër mi cito ܒܷܬ݂ܷܪ ܡܝ ܥܝܬܐ après la messe (Q.1,17); bëṯër b zabno ܒܷܬ݂ܷܪ ܒܙܰܒܢܐ après un certain temps (Q.9,28) (adv.) ensuite (conj.) après que

bëṯërke ܒܷܬ݂ܷܪܟܶܐ (adv.) (Q.7,91) ensuite, après

bëṯr ܒܷܬ݂ܪ (prep.) (G.11b,1-2) derrière

bëṯre (G.11b,1-2) ܒܷܬ݂ܪܶܗ (+ suf.) | bëṯri ܒܷܬ݂ܪܝ derrière moi; bëṯrayye ܒܷܬ݂ܪܰܝܝܶܗ derrière eux

bira ܒܝܪܰܐ (f.), pl. birat ܒܝܪܰܬ (L.10) bière

biṭon ܒܝܛܳܢ (m.) (L.6) béton

bluze ܒܠܘܙܶܐ (f.), pl. bluzat ܒܠܘܙܰܬ (L.11) blouse

bnoṯe ܒܢܳܬ݂ܶܐ barṯo

bnoyo ܒܢܳܝܐ [Inf. bny I ܒܢܝ] (L.8) compte

bocu ܒܳܥܘ (interj.) (L.10) s'il vous plaît

bocuṯo ܒܳܥܘܬ݂ܐ (f.), pl. bëcwoṯe ܒܷܥܘܳܬ݂ܶܐ (Q.10,7) demande, requête

bode, bëdyo ܒܳܕܶܐ، ܒܷܕܝܐ - bdele, bdela ܒܕܶܠܶܗ، ܒܕܶܠܰܗ [bdy I ܒܕܝ] débuter, commencer | bdewayle dë mšayal šwole ܒܕܶܘܰܝܠܶܗ ܕܷܡܫܰܝܰܠ ܫܘܳܠܶܐ il a commencé à poser des questions (L.17); bdela dë mḥaḏro ruḥa ܒܕܶܠܰܗ ܕܷܡܚܰܕ݂ܪܐ ܪܘܚܰܗ elle a commencé à se préparer (L.20); bdele d marcël ܒܕܶܠܶܗ ܕܡܰܪܥܷܠ‌ il commença à trembler (Q.7,51) mšare

bohar, bëhro ܒܳܗܰܪ، ܒܷܗܪܐ - bahër, bahiro ܒܰܗܷܪ، ܒܰܗܝܪܐ [bhr I ܒܗܪ] (Q.3,30) s'éclairer faire jour

bolo ܒܳܠܐ (m.) esprit | këtle bolo rwiḥo ܟܷܬܠܶܗ ܒܳܠܐ ܪܘܝܚܐ il est patient; latli mede cal boli ܠܰܬܠܝ ܡܶܕܶܐ ܥܰܠ ܒܳܠܝ je n'ai rien de prévu (L.18)

maḥat bolo ܡܰܚܰܬ ܒܳܠܐ faire attention | komaḥto bolo cal ag gawne d këzzën cam ḥḏoḏe ܟܳܡܰܚܬܐ ܒܳܠܐ ܥܰܠ ܐܰܓ ܓܰܘܢܶܐ ܕܟܷܐܙܙܷܢ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ elle fait attention aux couleurs qui vont ensemble (L.11)

oṯe l bole ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܶܗ se rappeler, se souvenir | gëd oṯe l bolan ܓܷܕ ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܰܢ nous allons nous en souvenir (L.22); koṯen l bola ܟܳܐܬ݂ܷܢ ܠܒܳܠܰܗ elle s'en souvient (L.23)

boram, bërmo ܒܳܪܰܡ، ܒܷܪܡܐ - barëm, barimo ܒܰܪܷܡ، ܒܰܪܝܡܐ [brm I ܒܪܡ] tourner | heš lo barimi cal ruḥayye ܗܶܫ ܠܐ ܒܰܪܝܡܝ ܥܰܠ ܪܘܚܰܝܝܶܗ ils n'ont pas vu le temps passer (L.22)

bosam, bësmo ܒܳܣܰܡ، ܒܷܣܡܐ - basëm, basimo ܒܰܣܷܡ، ܒܰܣܝܡܐ [bsm I ܒܣܡ] devenir bon, devenir agréable

bosamle, bosamla ܒܳܣܰܡܠܶܗ، ܒܳܣܰܡܠܰܗ - basëmle, basëmla ܒܰܣܷܡܠܶܗ، ܒܰܣܷܡܠܰܗ [bsm I ܒܣܡ] (+ L-suf.) (à qqun) plaire | ayna hërgo kobosamlax? ܐܰܝܢܰܐ ܗܷܪܓܐ ܟܳܒܳܣܰܡܠܰܟ݂؟ quel cours te plaît? (L.3.5)

bošal, bëšlo ܒܳܫܰܠ، ܒܷܫܠܐ - bašël, bašilo ܒܰܫܷܠ، ܒܰܫܝܠܐ [bšl I ܒܫܠ] (L.13) cuire

bote ܒܳܬܶܐ bayto

boṭal, bëṭlo ܒܳܛܰܠ، ܒܷܛܠܐ - baṭël, baṭilo ܒܰܛܷܠ، ܒܰܛܝܠܐ [bṭl I ܒܛܠ] se fatiguer, s'épuiser | hul d baṭël ܗܘܠ ܕܒܰܛܷܠ jusqu`à ce qu'il fut épuisé (Q.7,68)

boxe, buxyo ܒܳܟ݂ܶܐ، ܒܘܟ݂ܝܐ - baxi, baxyo ܒܰܟ݂ܝ، ܒܰܟ݂ܝܐ [bxy I ܒܟ݂ܝ] (L.15) pleurer, se lamenter | boxeno cal i ḥila d sëmle abre d cammi acli? ܒܳܟ݂ܶܢܐ ܥܰܠ‌ ܐܝ ܚܝܠܰܐ ܕܣܷܡܠܶܗ ܐܰܒܪܶܗ ܕܥܰܡܡܝ ܐܰܥܠܝ؟ dois-je pleurer sur la trahison de mon cousin? (Q.7,58)

boya ܒܳܝܰܐ (f.), pl. boyat ܒܳܝܰܬ (L.6) colorant, teinture

boyaṭ, bayṭo ܒܳܝܰܛ، ܒܰܝܛܐ - bëṭle, bëṭla ܒܷܛܠܶܗ، ܒܷܛܠܰܗ [byṭ I ܒܝܛ] (L.13) faire éclater, faire exploser

boyaz, bayzo ܒܳܝܰܙ، ܒܰܝܙܐ - bëzle, bëzla ܒܷܙܠܶܗ، ܒܷܙܠܰܗ [byz I ܒܝܙ] verser, déverser, disperser | bëz! !ܒܷܙ verse! (G.23)

bramšël ܒܪܰܡܫܷܠ (adv.) (L.14) hier soir ramšo

Briṭanoyo ܒܪܝܛܰܢܳܝܐ britannique Briṭanya i Rabṯo

Briṭanya i Rabṯo ܒܪܝܛܰܐܢܝܰܐ ܐܝ ܪܰܒܬ݂ܐ (G.19) Grande-Bretagne, Royaume-Uni

briṯo ܒܪܝܬ݂ܐ (f.), pl. bëryawoṯe ܒܷܪܝܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.18) monde

brozo ܒܪܳܙܐ (m.), pl. broze ܒܪܳܙܶܐ (L.23) cochon, porc

basro dab broze ܒܰܣܪܐ ܕܰܒ ܒܪܳܙܶܐ viande de porc

ḥziro

Bšeriye ܒܫܶܪܝܝܶܐ (Q.9,22) Beşiri (ville de la province de Batman au sud-est de la Turquie)

buḥono ܒܘܚܳܢܐ (m.), pl. buḥone ܒܘܚܳܢܶܐ étude recherche | ab buḥonayḏe ܐܰܒ ܒܘܚܳܢܰܝܕ݂ܶܗ ses recherches (Q.9,47) mbaḥan

buḥrono ܒܘܚܪܳܢܐ (m.), pl. buḥrone ܒܘܚܪܳܢܶܐ (L.21) examen, examination

bumo ܒܘܡܐ (m.), pl. bume ܒܘܡܶܐ (L.22) hibou, chouette

buqto ܒܘܩܬܐ (f.), pl. boqoṯe ܒܳܩܳܬ݂ܶܐ (Q.1,70) bouquet

buṣoyo ܒܘܨܳܝܐ (m.), pl. buṣoye ܒܘܨܳܝܶܐ (Q.9,26) recherche

byoṭo [Inf. byṭ I ܒܝܛ] (L.13) explosion boyaṭ

bziro ܒܙܝܪܐ, f. bzërto ܒܙܷܪܬܐ, pl. bzire ܒܙܝܪܶܐ (L.19) semé

cade ܥܰܕܶܐ (f.), pl. cadat ܥܰܕܰܬ (L.16) tradition, coutume, habitude | ac cadani ܐܰܥ ܥܰܕܰܢܝ ces traditions (Q.3,115)

cadi ܥܰܕܝ (adj.) (L.4) normal, habituel, ordinaire

cafro ܥܰܦܪܐ (m.), pl. cafrone ܥܰܦܪܳܢܶܐ (L.7) terre, poussière

Cäjam ܥܱܔܰܡ (m.) (Q.8,30) Perse

cajizo (adj.), f. cajëzto ܥܰܔܷܙܬܐ, pl. cajize ܥܰܔܝܙܶܐ (Q.5,40) ennuyé indisposé cojaz

caksuno ܥܰܟܣܘܢܐ (m.), pl. caksune ܥܰܟܣܘܢܶܐ (L.7) coude

cal ܥܰܠ (prep.) sur

cal (+ suf., G.11b,1-2) | acli ܐܰܥܠܝ sur moi; acla ܐܰܥܠܰܗ sur elle; aclayye ܐܰܥܠܰܝܝܶܗ sur eux

cal d ܥܰܠ ܕ vu que, étant donné que

cal mën ܥܰܠ ܡܷܢ pourquoi, pour quelle raison

cal u xer ܥܰܠ ܐܘ ܟ݂ܶܝܪ félicitations!

calcolo ܥܰܠܥܳܠܐ (m.), pl. calcole ܥܰܠܥܳܠܐ (L.18) tempête, tornade, cyclone

calofo ܥܰܠܳܦܐ (m.) (G.22) nourriture pour animaux

cam (prep.) avec

cam (+ suf., G.11b,1-2) | acme ܐܰܥܡܶܗ avec lui; acmayxu ܐܰܥܡܰܝܟ݂ܘ avec vous

cam gabe d (L.20) ܥܰܡ ܓܰܒܶܗ ܕ en plus de, à côté de

cam gab ( + suf., L.16) ܥܰܡ ܓܰܒ‍ à côté de, de plus

cam hani kulle (Q.5,73) ܥܰܡ ܗܰܢܝ ܟܘܠܠܶܗ en outre

cam ḥbol (Q.5,49) ܥܰܡ ܚܒܳܠ malheureusement

cam ḥḏoḏe (G.18) ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ensemble

cam sabro d (L.23) ܥܰܡ ܣܰܒܪܐ ܕ dans l'espoir que

cam u zabno (L.20) ܥܰܡ ܐܘ ܙܰܒܢܐ avec le temps

cämäliye ܥܱܡܱܠܝܝܶܐ (f.), pl. cämäliyat ܥܱܡܱܠܝܝܰܬ (L.14) opération, intervention chirurgicale

camiro ܥܰܡܝܪܐ (adj.), f. camërto ܥܰܡܷܪܬܐ, pl. camire ܥܰܡܝܪܶܐ habité | kule mas Suryoye camiro wa ܟܘܠܶܗ ܡܰܣ ܣܘܪܝܳܝܶܐ ܥܰܡܝܪܐ ܘܰܐ il était entièrement habité par les Syriaques (L.19) construit comar

cammo ܥܰܡܡܐ (m.), pl. cammone ܥܰܡܡܳܢܶܐ (L.4) oncle paternel

camo ܥܰܡܐ (m.), pl. came ܥܰܡܶܐ (L.19) peuple | u camayḏe ܐܘ ܥܰܡܰܝܕ݂ܶܗ son peuple (L.17)

camšira ܥܰܡܫܝܪܰܐ (f.), pl. camširat ܥܰܡܫܝܪܰܬ (L.14) infirmière, aide-soignante

camṯo (f.), pl. camṯoṯe ܥܰܡܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.4) tante paternelle

camuqo ܥܰܡܘܩܐ (adj.), f. camëqto ܥܰܡܷܩܬܐ, pl. camuqe ܥܰܡܘܩܶܐ profond approfondi

Cäräbi ܥܱܪܱܒܝ (Q.6,37) arabe Caraboyo

Caraboyo ܥܰܪܰܒܳܝܐ (L.19) arabe Cäräbi

carquwo ܥܰܪܩܘܘܐ (m.), pl. carquwe ܥܰܪܩܘܘܶܐ (L.7) talon

caršo ܥܰܪܫܐ, pl. carše ܥܰܪܫܶܐ, caršone ܥܰܪܫܳܢܶܐ dent

caskar ܥܰܣܟܰܪ (m., f.), pl. caskar ܥܰܣܟܰܪ, casekër ܥܰܣܶܟܷܪ (Q.7,11) (f.) militaire (m.) soldat armée jandërma

caskäriye ܥܰܣܟܱܪܝܝܶܐ (f.) service militaire

casqo ܥܰܣܩܐ (adj.), f. casqo ܥܰܣܩܐ, pl. casqe ܥܰܣܩܶܐ (L.20) difficile

casquṯo ܥܰܣܩܘܬ݂ܐ (f.) (Q.9,23) difficulté ṣacbuṯo

casro ܥܰܣܪܐ (num.), f. csar ܥܣܰܪ (L.4) dix

caṣriyawoṯe ܥܰܨܪܝܝܰܘܳܬ݂ܶܐ (adv.) (G.18) le soir, en soirée caṣriye

caṣriye ܥܰܨܪܝܝܶܐ (f.) (L.8) soir, soirée le soir, en soirée adcaṣriye, caṣriyawoṯe

catiqo ܥܰܬܝܩܐ (adj.), f. catëqto ܥܰܬܷܩܬܐ, pl. catiqe ܥܰܬܝܩܶܐ (Q.9,69) ancien, vieux (objet), vétuste cëtqo, cotaq

caṭmo ܥܰܛܡܐ (f.), pl. caṭmoṯe ܥܰܛܡܳܬ݂ܶܐ (L.7) cuisse

cawje ܥܰܘܔܶܐ (f.), pl. cawjat ܥܰܘܔܰܬ (L.21) courbe, tournant

cawodo ܥܰܘܳܕܐ, f. cawadto ܥܰܘܰܕܬܐ, pl. cawode ܥܰܘܳܕܶܐ (G.19) travailleur, employé | cawode ne ܥܰܘܳܕܶܐ ܢܶܐ elles travaillent (L.6) šaġolo

cäyaša ܥܱܝܰܫܰܐ (f.) (L.20) vie, subsistance coyaš

cayla ܥܰܝܠܰܐ (f.), pl. caylat ܥܰܝܠܰܬ famille, foyer | ac caylayḏan ܐܰܥ ܥܰܝܠܰܝܕ݂ܰܢ nos familles (Q.6,50) iqarṯo

cayni ܥܰܝܢܝ même identique

b cayni zabno (Q.2,33) ܒܥܰܝܢܝ ܙܰܒܢܐ en même temps

cayno ܥܰܝܢܐ (f.), pl. caynoṯe ܥܰܝܢܳܬ݂ܶܐ, cayne ܥܰܝܢܶܐ (L.7) œil | gëd ḥozitu b caynayxu ܓܷܕ ܚܳܙܝܬܘ ܒܥܰܝܢܰܝܟ݂ܘ vous verrez de vos propres yeux (L.22) source

cal ac cayne ܥܰܠ ܐܰܥ ܥܰܝܢܶܐ avec plaisir, de rien, bienvenue

cal cayni ܥܰܠ ܥܰܝܢܝ avec plaisir, de rien

caywo ܥܰܝܘܐ (m.), pl. caywe ܥܰܝܘܶܐ (L.18) nuage

cbarto ܥܒܰܪܬܐ (f.), pl. cbaryoṯe ܥܒܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (Q.8,35) entrée

cboro ܥܒܳܪܐ [Inf. cbr I ܥܒܪ] entrée | cboro l darbo rišoyo ܥܒܳܪܐ ܠܕܰܪܒܐ ܪܝܫܳܝܐ cédez la priorité! (L.21) cobar

cebugro ܥܶܒܘܓܪܐ (m.), pl. cebugre ܥܶܒܘܓܪܶܐ souris

ceḏo ܥܶܕ݂ܐ (m.), pl. ceḏe ܥܶܕ݂ܶܐ (L.9) fête, jour de fête | ceḏo brixo! ܥܶܕ݂ܐ ܒܪܝܟ݂ܐ bonne fête! (L.13)

Ceḏo Rabo ܥܶܕ݂ܐ ܪܰܒܐ Pâques

Ceḏo Zcuro ܥܶܕ݂ܐ ܙܥܘܪܐ Noël

celoyo ܥܶܠܳܝܐ (adj.), f. celayto ܥܶܠܰܝܬܐ, pl. celoye ܥܶܠܳܝܶܐ haut, élevé, aigu, grand (taille) | celayto yo ܥܶܠܰܝܬܐ ܝܐ elle est grande (L.6)

cewono ܥܶܘܳܢܐ [Inf. cwn II ܥܘܢ] aide, soutien, secours | u cewonayḏe ܐܘ ܥܶܘܳܢܰܝܕ݂ܶܗ son secours (Q.2,17) mcawan

cezo ܥܶܙܐ (f.), pl. ceze ܥܶܙܶܐ (L.12) chèvre | hën mac ceze ܗܷܢ ܡܰܥ ܥܶܙܶܐ certaines chèvres (Q.7,30)

Cëbroyo ܥܷܒܪܳܝܐ (L.19) hébreu

cël ܥܷܠ (prep.) (+ m-) au-dessus de cal, lalcal

cëlmo ܥܷܠܡܐ (m.), pl. cëlme ܥܷܠܡܶܐ monde (sg.) gens

Cëlmo Tliṯoyo (L.18) ܥܷܠܡܐ ܬܠܝܬ݂ܳܝܐ tiers-monde

cëlṯo ܥܷܠܬ݂ܐ (f.), pl. celoṯe ܥܶܠܳܬ݂ܶܐ (Q.9,98) raison, cause | i cëlṯo di goluṯaṯṯe ܐܝ ܥܷܠܬ݂ܐ ܕܝ ܓܳܠܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ la cause de leur émigration (Q.10,30)

cëmro ܥܷܡܪܐ (m.) (L.4) = cumro

cënwe ܥܷܢܘܶܐ (pl.), sg. cënwo ܥܷܢܘܐ (L.10) raisins (sg.) grain de raisin

cënwe kome ܥܷܢܘܶܐ ܟܳܡܶܐ raisins noirs

suġlo

Cërnës ܥܷܪܢܷܣ (Q.8,64) Cërnës (village au Turabdin) Cërnësoyo

Cërnësoyo ܥܷܪܢܷܣܳܝܐ, f. Cërnësayto ܥܷܪܢܷܣܰܝܬܐ, pl. Cërnësoye ܥܷܪܢܷܣܳܝܶܐ (Q.8,64) originaire de Cërnës Cërnës

cëtqo ܥܷܬܩܐ (m.) ancienneté, vétusté catiqo, cotaq

ciqo ܥܝܩܐ (adj.), f. cëqto ܥܷܩܬܐ, pl. ciqe ܥܝܩܶܐ (L.11) étroit, serré, exigu moulant

Ciraq ܥܝܪܰܐܩ (m.) (G.19) Irak

Ciraqoyo ܥܝܪܰܩܳܝܐ, f. Ciraqayto ܥܝܪܰܩܰܝܬܐ, pl. Ciraqoye ܥܝܪܰܩܳܝܶܐ (G.19) irakien

Ciruṯo ܥܝܪܘܬ݂ܐ (f.) (Q.9,88) éveil nom du premier mouvement nationaliste syriaque Intibah

cisaqṯo ܥܝܣܰܩܬ݂ܐ (f.), pl. cisaqyoṯe ܥܝܣܰܩܝܳܬ݂ܶܐ (L.16) bague, alliance

cito ܥܝܬܐ (f.), pl. citoṯe ܥܝܬܳܬ݂ܶܐ, citawoṯe ܥܝܬܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.16) église Église office

claymo ܥܠܰܝܡܐ (m.), pl. clayme ܥܠܰܝܡܶܐ (L.11) jeune, jeune homme

claymṯo ܥܠܰܝܡܬ݂ܳܐ (f.), pl. claymoṯe ܥܠܰܝܡܳܬ݂ܶܐ (L.16) jeune, jeune femme

cmoro ܥܡܳܪܐ [Inf. cmr I ܥܡܪ] (Q.8,39) construction | u cmorayḏa ܐܘ ܥܡܳܪܰܝܕ݂ܰܗ sa (f.) construction (Q.8,39) comar

cobar, cëbro ܥܳܒܰܪ، ܥܷܒܪܐ - cabër, cabiro ܥܰܒܷܪ، ܥܰܒܝܪܐ [cbr I ܥܒܪ] entrer, rentrer | gëd cëbrina šotina qaḥwa ܓܷܕ ܥܷܒܪܝܢܰܐ ܫܳܬܝܢܰܐ ܩܰܚܘܰܐ nous allons rentrer boire un café (L.12); me d cabirina li ganṯo gëd ḥozitu kul mede ܡܶܐ ܕܥܰܒܝܪܝܢܰܐ ܠܝ ܓܰܢܬ݂ܐ ܓܷܕ ܚܳܙܝܬܘ ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ quand nous serons rentrés dans le zoo, vous verrez tout (L.22); d cëbri laḥ ḥuḏre ܕܥܷܒܪܝ ܠܰܚ ܚܘܕ݂ܪܶܐ afin qu'il entrent dans les associations (Q.9,117)

codilo ܥܳܕܝܠܐ, pl. codile ܥܳܕܝܠܶܐ mari de la sœur de l'épouse, beau-frère par alliance damṯo

cojaz, cëjzo ܥܳܔܰܙ، ܥܷܔܙܐ - cajëz, cajizo ܥܰܔܷܙ، ܥܰܔܝܙܐ [cjz I ܥܔܙ] s'énerver | ḥëngi cajëzwayno mene ܚܷܢܓܝ ܥܰܔܷܙܘܰܝܢܐ ܡܶܢܶܗ tellement je me suis énervé à cause de lui (Q.7,83) s'embêter, s'ennuyer se sentir indisposé cajizo

cole, cëlyo ܥܳܠܶܐ، ܥܷܠܝܐ - cali, calyo ܥܰܠܝ، ܥܰܠܝܐ [cly I ܥܠܝ] s'élever, monter, grimper | kocolën am maye day yame ܟܳܥܳܠܷܢ ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܕܰܝ ܝܰܡܶܐ l'eau des mers monte (L.18)

coliqo ܥܳܠܝܩܐ (m.), pl. coliqe ܥܳܠܝܩܶܐ (L.23) sucrerie composée d'un enfilement de noix trempées dans du jus de raisin épaissi avec de la farine et séché au soleil, tchourtchkhela

comar, cëmro ܥܳܡܰܪ، ܥܷܡܪܐ - camër, camiro ܥܰܡܷܪ، ܥܰܡܝܪܐ [cmr I ܥܡܪ] (L.6) vivre, habiter se construire

comër baytux ܥܳܡܷܪ ܒܰܝܬܘܟ݂ merci

camiro

comuro ܥܳܡܘܪܐ, pl. comure ܥܳܡܘܪܶܐ habitant

coraq, cërqo ܥܳܪܰܩ، ܥܷܪܩܐ - carëq, cariqo ܥܰܪܷܩ، ܥܰܪܝܩܐ [crq I ܥܪܩ] s'enfuir, fuir mahzam

coraw, cërwo ܥܳܪܰܘ، ܥܷܪܘܐ - crule, crula ܥܪܘܠܶܗ، ܥܪܘܠܰܗ [crw I ܥܪܘ] (G.20) tamiser | crawu ܥܪܰܘܘ tamisez! (G.23)

coṣar, cuṣro ܥܳܨܰܪ، ܥܘܨܪܐ - cṣërle, cṣërla ܥܨܷܪܠܶܗ، ܥܨܷܪܠܰܗ [cṣr I ܥܨܪ] presser, mettre sous pression | cuṣriwaynanne ܥܘܨܪܝܘܰܝܢܰܢܢܶܗ nous les pressions (Q.4,16)

cotaq, cëtqo ܥܳܬܰܩ، ܥܷܬܩܐ - catëq, catiqo ܥܰܬܷܩ، ܥܰܬܝܩܐ [ctq I ܥܬܩ] vieillir (objet) catiqo, cëtqo

cowad, cawdo ܥܳܘܰܕ، ܥܰܘܕܐ - cwëdle, cwëdla ܥܘܷܕܠܶܗ، ܥܘܷܕܠܰܗ [cwd I ܥܘܕ] travailler | mën kocawdat? ܡܷܢ ܟܳܥܰܘܕܰܬ؟ que fais-tu comme travail? (L.3); u babo w i emo di iqarṯo kocawdi ܐܘ ܒܰܒܐ ܘܐܝ ܐܶܡܐ ܕܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ ܟܳܥܰܘܕ le père et la mère de famille travaillent (L.4) šoġal

coyaš, cayšo ܥܳܝܰܫ، ܥܰܝܫܐ - cayëš, cayišo ܥܰܝܷܫ، ܥܰܝܝܫܐ [cyš I ܥܝܫ] vivre, habiter | an abne d ḥoli kocayši bu Swed ܐܰܢ ܐܰܒܢܶܐ ܕܚܳܠܝ ܟܳܥܰܝܫܝ ܒܘ ܣܘܶܕ mes cousins (maternels) vivent en Suède (L.4); b Kafro cayšiwa tmoni iqaryoṯe ܒܟܰܦܪܐ ܥܰܝܫܝܘܰܐ ܬܡܳܢܝ ܐܝܩܰܪܝܳܬ݂ܶܐ quatre-vingts familles vivaient à Kafro (Q.2,1) cäyaša

crayto ܥܪܰܝܬܐ (f.) (Q.3,86) repas de midi, dîner, déjeuner (France)

croḏo (m.), pl. croḏe ܥܪܳܕ݂ܶܐ (L.22) zèbre

cruto ܥܪܘܬܐ (f.) vendredi yawmo

csar ܥܣܰܪ (num., f.) dix casro

cṣoro ܥܨܳܪܐ [Inf. cṣr I ܥܨܪ] (Q.4,30) pressage, pressurage

cudrono ܥܘܕܪܳܢܐ (m.) aide, soutien, secours cewono

cufoyo ܥܘܦܳܝܐ (m.), pl. cufoye ܥܘܦܳܝܶܐ enterrement, inhumation | sim u cufoyayḏe ܣܝܡ ܐܘ ܥܘܦܳܝܰܝܕ݂ܶܗ il a été enterré (Q.9,123)

culyo ܥܘܠܝܐ (m.), pl. culye ܥܘܠܝܶܐ (L.19) hauteur, altitude, niveau

cumro ܥܘܡܪܐ âge | cumre ܥܘܡܪܶܗ à l'âge de (Q.9,4); b cumro nacimo ܒܥܘܡܪܐ ܢܰܥܝܡܐ à un âge précoce (Q.9,13) = cëmro

cuqobo ܥܘܩܳܒܐ (m.), pl. cuqobe ܥܘܩܳܒܶܐ (Q.9,26) recherche, enquête

Cuṯmanoyo ܥܘܬ݂ܡܰܢܳܝܐ, f. Cuṯmanayto ܥܘܬ݂ܡܰܢܰܝܬܐ, pl. Cuṯmanoye ܥܘܬ݂ܡܰܢܳܝܶܐ (Q.9,26) ottoman

cwodo [Inf. cwd I ܥܘܕ] (L.3) travail occupation | kul ḥa azze lu cwodayḏe ܟܘܠ ܚܰܐ ܐܰܙܙܶܗ ܠܘ ܥܘܳܕܰܝܕ݂ܶܗ chacun est retourné à ses occupations (L.3)

cwodo mšawtfo (L.24) ܥܘܳܕܐ ܡܫܰܘܬܦܐ travail de groupe

cowad, šuġlo

cwono ܥܘܳܢܐ (f.), pl. cwone ܥܘܳܢܶܐ (L.12) mouton

čaket ܫ̰ܰܟܶܬ (m.), pl. čaketat ܫ̰ܰܟܶܬܰܬ, čakete ܫ̰ܰܟܶܬܶܐ (L.7) veste

čanṭa (f.), pl. čanṭat ܫ̰ܰܢܛܰܬ (L.3) sac

čaye ܫ̰ܰܝܶܐ (f.), pl. čayat ܫ̰ܰܝܰܬ (L.23) thé

čike ܫ̰ܝܟܶܐ (adv.) un peu | qumṯux kiba xud čike ܩܘܡܬ݂ܘܟ݂ ܟܝܒܰܗ ܟ݂ܘܕ ܫ̰ܝܟܶܐ petit nain (Q.7,61) ëšmo2

čimanto ܫ̰ܝܡܰܢܬܐ (f.) (L.6) ciment

Čin ܫ̰ܝܢ (m.) (G.19) Chine = Ṣin

d ܕ (G.10a) de | šušaye d ḥamro ܫܘܫܰܝܶܐ ܕܚܰܡܪܐ bouteille de vin; u bayto d babi ܐܘ ܒܰܝܬܐ ܕܒܰܒܝ la maison de mon père (G.7a) que | kobac d yolaf u lišono ܟܳܐܒܰܥ ܕܝܳܠܰܦ ܐܘ ܠܝܫܳܢܐ er will die Sprache lernen; azza li šuqo d zawno cënwe ܐܰܙܙܰܗ ܠܝ ܫܘܩܐ ܕܙܰܘܢܐ ܥܷܢܘܶܐ elle se rendit au marché pour acheter des raisins; merle d kobac ḥozelan bu ḥuḏro ܡܷܪܠܶܗ ܕܟܳܐܒܰܥ ܚܳܙܶܠܰܢ ܒܘ ܚܘܕ݂ܪܐ il a dit qu'il voulait nous voir au club; u baytawo d ḥërlan acle ܐܘ ܒܰܝܬܰܘܐ ܕܚܷܪܠܰܢ ܐܰܥܠܶܗ la maison que nous avons visitée si | d howewayli zabno ܕܗܳܘܶܘܰܝܠܝ ܙܰܒܢܐ si j'avais le temps (L.22); d ṭorënwa mëštace u Afrem ܕܛܳܪܷܢܘܰܐ ܡܷܫܬܰܥܶܐ ܐܘ ܐܰܦܪܶܡ s'ils avaient laissé jouer Afrem (L.22)

dado ܕܰܕܐ (f.), pl. dadoṯe ܕܰܕܳܬ݂ܶܐ (L.4) tante, femme de l'oncle paternel cammo

dafo ܕܰܦܐ (f.), pl. dafe ܕܰܦܶܐ page

dafo du nawlo ܕܰܦܐ ܕܘ ܢܰܘܠܐ (f.), pl. dafe du nawlo ܕܰܦܶܐ ܕܘ ܢܰܘܠܐ site internet, page web

daftar ܕܰܦܬܰܪ (m.), pl. däfetër ܕܱܦܶܬܷܪ, daftarat ܕܰܦܬܰܪܰܬ, daftare ܕܰܦܬܰܪܶܐ (L.3) cahier

dahole ܕܰܗܳܠܶܐ (f.), pl. daholat ܕܰܗܳܠܰܬ (L.16) davul | dahole w zërnaye ܕܰܗܳܠܶܐ ܘܙܷܪܢܰܝܶܐ davul-zurna (L.16) zërnaye

damṯo ܕܰܡܬ݂ܐ (f.), pl. damoṯe ܕܰܡܳܬ݂ܶܐ (L.13) belle-sœur par alliance, femme du frère du mari codilo

danwo ܕܰܢܘܐ (m.), pl. danwe ܕܰܢܘܶܐ (Q.1,46) queue

daqqa ܕܰܩܩܰܐ (f.), pl. daqqat ܕܰܩܩܰܬ (L.8) minute qaṭënto

darbo ܕܰܪܒܐ (m.), pl. darbe ܕܰܪܒܶܐ, darbone ܕܰܪܒܳܢܶܐ chemin, sentier, itinéraire | bu darbo du yamo ܒܘ ܕܰܪܒܐ ܕܘ ܝܰܡܐ par la mer (Q.9,48) méthode, façon

cal u darbo d (Q.5,21) ܥܰܠ ܐܘ ܕܰܪܒܐ ܕ par, via

darbo dab bësëkletat (L.21) ܕܰܪܒܐ ܕܰܒ ܒܷܣܷܟܠܶܬܰܬ piste cyclable

darbo dam mhalxone (L.21) ܕܰܪܒܐ ܕܰܡ ܡܗܰܠܟ݂ܳܢܶܐ sentier pédestre

darbo dar raḏoyoṯe (L.21) ܕܰܪܒܐ ܕܰܪ ܪܰܕ݂ܰܝܳܬ݂ܶܐ route, route pour automobiles

darbo du tren (L.21) ܕܰܪܒܐ ܕܘ ܬܪܶܢ voies ferrées

darbo ḥiṣo (L.21) ܕܰܪܒܐ ܚܝܨܐ route rapide, voie prioritaire

darbo rišoyo (L.21) ܕܰܪܒܐ ܪܝܫܳܝܐ rue principale

darga ܕܰܪܓܰܐ (f.), pl. dargat ܕܰܪܓܰܬ (Q.3,113) portail

darġo ܕܰܪܓ݂ܐ (m.), pl. darġe ܕܰܪܓ݂ܶܐ (L.8) marche niveau position

darḥal ܕܰܪܚܰܠ (adv.) (Q.1,35) directement, immédiatement mëḥḏo

darmala ܕܰܪܡܰܠܰܐ (sg./pl., Q.4,42) animal d'engraissement

darmono ܕܰܪܡܳܢܐ (m.), pl. darmone ܕܰܪܡܳܢܶܐ (L.14) médicament produit beṯ darmone

dastër ܕܰܣܬܷܪ (m.) (Q.6,27) autorisation, permission

dašëšto ܕܰܫܷܫܬܐ (f.) (L.10) riz au lait

dawġe ܕܰܘܓ݂ܶܐ (pl.) (L.23) yaourt dilué, ayran

dawmo (f.), pl. dawme ܕܰܘܡܶܐ arbre

dawmo du baluṭo (Q.7,4) ܕܰܘܡܐ ܕܘ ܒܰܠܘܛܐ chêne baluṭo

dawmo du ceḏo (L.13) ܕܰܘܡܐ ܕܘ ܥܶܕ݂ܐ sapin de Noël ceḏo

daworo ܕܰܘܳܪܐ, f. dawarto ܕܰܘܰܪܬܐ, pl. dawore ܕܰܘܳܪܐ paysan, agriculteur

dawrënto ܕܰܘܪܷܢܬܐ, pl. dawrënyoṯe ܕܰܘܪܷܢܝܳܬ݂ܶܐ (L.21) rond-point

dawro ܕܰܘܪܐ (m.), pl. dawre ܕܰܘܪܶܐ tour | dawre d man yo ܕܰܘܪܶܗ ܕܡܰܢ ܝܐ؟ à qui le tour? cours | dawro du lišono ܕܰܘܪܐ ܕܘ ܠܝܫܳܢܐ cours de langue (L.5) rôle | mën yo u dawro du nawlo baḥ ḥaye yawmoye? ܡܷܢ ܝܐ ܐܘ ܕܰܘܪܐ ܕܘ ܢܰܘܠܐ ܒܰܚ ܚܰܝܶܐ ܝܰܘܡܳܝܶܐ quel est le rôle d'Internet dans la vie de tous les jours?

dawse ܕܰܘܣܶܐ (f.), pl. dawsat ܕܰܘܣܰܬ (Q.4,18) pas

dayira ܕܰܝܝܪܰܐ (f.), pl. dayirat ܕܰܝܝܪܰܬ (L.20) appartement

dayira mšawtafto ܕܰܝܝܪܰܐ ܡܫܰܘܬܰܦܬܐ colocation

dayno ܕܰܝܢܐ (m.), pl. dayne ܕܰܝܢܶܐ (L.19) dette mdayan

dayono ܕܰܝܳܢܐ, f. dayanto ܕܰܝܰܢܬܐ, pl. dayone ܕܰܝܳܢܶܐ (L.15) juge arbitre

dayrayto ܕܰܝܪܰܝܬܐ (f.), pl. dayroyoṯe ܕܰܝܪܳܝܳܬ݂ܶܐ (Q.8,9) nonne, sœur

dayro ܕܰܝܪܐ (f.), pl. dayre ܕܰܝܪܶܐ (L.17) monastère, couvent

dayro d Mor Marqus (Q.9,51) ܕܰܝܪܐ ܕܡܳܪܝ̱ ܡܰܪܩܘܣ monastère de saint Marc à Jérusalem

dayro du Zacfäran (Q.9,67) ܕܰܝܪܐ ܕܘ ܙܰܥܦܱܪܰܢ monastère du Safran (siège du patriarcat syriaque orthodoxe jusqu'en 1932)

dayroyo ܕܰܝܪܳܝܐ, pl. dayroye ܕܰܝܪܳܝܶܐ (Q.8,8) moine

dayroyuṯo ܕܰܝܪܳܝܘܬ݂ܐ (f.) vie monastique

dcar ܕܥܰܪ (L.21) demi-tour! docar

dcoro ܕܥܳܪܐ [Inf. dcr I ܕܥܪ] retour docar

deri ܕܶܪܝ (+ indication de temps) suivant

deri yawmo (L.13) ܕܶܪܝ ܝܰܘܡܐ le lendemain, le jour suivant

dewo ܕܶܘܐ (m.), pl. dewe ܕܶܘܶܐ (L.22) loup

dëbbo ܕܷܒܒܐ (m.), f. dëbbe ܕܷܒܒܶܐ, pl. dëbbat ܕܷܒܒܰܬ (L.22) ours

dëqqa ܕܷܩܩܰܐ (f.) (L.22) attention, précaution

soyam dëqqa ܣܳܝܰܡ ܕܷܩܩܰܐ faire attention | ṭro soyam dëqqa ܛܪܐ ܣܳܝܰܡ ܕܷܩܩܰܐ qu'il fasse attention (Q.5,69)

dërto ܕܷܪܬܐ (f.), pl. dërtoṯe ܕܷܪܬܳܬ݂ܶܐ, doroṯe ܕܳܪܳܬ݂ܶܐ (Q.3,114) cour

dësto ܕܷܣܬܐ (m.), pl. dëste ܕܷܣܬܶܐ (Q.3,90) chaudron

dëšno ܕܷܫܢܐ (m.), pl. dëšne ܕܷܫܢܶܐ (L.13) cadeau

dibës ܕܝܒܷܣ (m.) sirop de raisins

diḏ- -ܕܝܕ݂ (+ Suf., G.10b) particule de possession, appartenant à | diḏi ܕܝܕ݂ܝ mien; dëṯxu ܕܷܬ݂ܟ݂ܘ leur

diktatoriye ܕܝܟܬܰܬܳܪܝܝܶܐ (f.), pl. diktatoriyat ܕܝܟܬܰܬܳܪܝܝܰܬ (Q.10,68) dictature

dilayto ܕܝܠܰܝܬܐ (f.), pl. diloyoṯe ܕܝܠܳܝܳܬ݂ܶܐ particularité, propriété diloyuṯo, dilonoyo

dilonoiṯ ܕܝܠܳܢܳܐܝܬ݂ (Q.4,63) particulièrement, en particulier, surtout, spécialement dilayto, dilonoyo, diloyuṯo

dilonoyo ܕܝܠܳܢܳܝܐ (adj.), f. dilonayto ܕܝܠܳܢܰܝܬܐ, pl. dilonoye ܕܝܠܳܢܳܝܶܐ (L.3) spécial, particulier | mede dilonoyo ܡܶܕܶܐ ܕܝܠܳܢܳܝܐ particularité (Q.5,54) propre privé dilayto, dilonoiṯ, diloyuṯo

diloyuṯo ܕܝܠܳܝܘܬ݂ܐ particularité, propriété

diloyuṯo qnumayto ܕܝܠܳܝܘܬ݂ܐ ܩܢܘܡܰܝܬܐ intimité, sphère privée

dilayto

dirak ܕܝܪܰܟ (m.), pl. dirake ܕܝܪܰܟܶܐ (Q.3,23) poteau, pylone

disa ܕܝܣܰܐ (adv.) (L.22) encore, de nouveau

dlo ܕܠܐ (prep.) (L.7) sans | dlo mini ܕܠܐ ܡܝܢܝ sans moi (L.7); dlo mënxu ܕܠܐ ܡܷܢܟ݂ܘ sans eux (L.7)

dlo zuze ܕܠܐ ܙܘܙܶܐ gratuitement, sans frais magon, bälaš

dmoxo ܕܡܳܟ݂ܐ [Inf. dmx I ܕܡܟ] (L.6) sommeil domax

docar, ducro ܕܳܥܰܪ، ܕܘܥܪܐ - dacër, daciro ܕܰܥܷܪ، ܕܰܥܝܪܐ [dcr I ܕܥܪ] retourner, rentrer à la maison, revenir | bak kmo këbcat ducrina? ܒܰܟ ܟܡܐ ܟܷܐܒܥܰܬ ܕܘܥܪܝܢܰܐ؟ à quelle heure veux-tu que nous rentrions à la maison? (L.8); inaqla d ducrono mi cito ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕܕܘܥܪܳܢܐ ܡܝ ܥܝܬܐ dès que je serai rentrée de l'église (Q.1,10); ak kallawat daciri acle ܐܰܟ ܟܰܠܠܰܘܰܬ ܕܰܥܝܪܝ ܐܰܥܠܶܗ l'argent lui est revenu (Q.6,47); majbur ducriwa ܡܰܔܒܘܪ ܕܘܥܪܝܘܰܐ ils devaient rentrer (Q.10,78) dcoro

dolaq, dëlqo ܕܳܠܰܩ، ܕܷܠܩܐ - dalëq, daliqo ܕܰܠܷܩ، ܕܰܠܝܩܐ [dlq I ܕܠܩ] s'allumer, briller, scintiller brûler (intr.) | lebi dolaqwa aclayye ܠܶܒܝ ܕܳܠܰܩܘܰܐ ܐܰܥܠܰܝܝܶܗ j'avais pitié d'eux (Q.10,51)

domax, dëmxo ܕܳܡܰܟ݂، ܕܷܡܟ݂ܐ - damëx, damixo ܕܰܡܷܟ݂، ܕܰܡܝܟ݂ܐ [dmx I ܕܡܟ] (L.7) dormir | an nacime kodëmxi ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܟܳܕܷܡܟ݂ܝ les enfants dorment (L.8.5) dmoxo

dome, dëmyo ܕܳܡܶܐ، ܕܷܡܝܐ - dami, damyo ܕܰܡܝ، ܕܰܡܝܐ [dmy I ܕܡܝ] ressembler šobah

doraš, dëršo ܕܳܪܰܫ، ܕܷܪܫܐ - drëšle, drëšla ܕܪܷܫܠܶܗ، ܕܪܷܫܠܰܗ [drš I ܕܪܫ] étudier examiner, analyser | kodëršina ab bëcwoṯe ܟܳܕܷܪܫܝܢܰܐ ܐܰܒ ܒܷܥܘܳܬ݂ܶܐ nous examinons les demandes (Q.10,6) discuter (tr.), débattre s'entraîner durošo, madrašto

dore, dëryo ܕܳܪܶܐ، ܕܷܪܝܐ - drele, drela ܕܪܶܠܶܗ، ܕܪܶܠܰܗ [dry I ܕܪܝ] faire tomber

dore šlomo ܕܳܪܶܐ ܫܠܳܡܐ saluer | drele šlomo aclayye ܕܪܶܠܶܗ ܫܠܳܡܐ ܐܰܥܠܰܝܝܶܗ il les salua (L.3)

doro ܕܳܪܐ (m.), pl. dore ܕܳܪܶܐ siècle époque génération

doyaq, dayqo ܕܳܝܰܩ، ܕܰܝܩܐ - dëqle, dëqla ܕܷܩܠܶܗ، ܕܷܩܠܰܗ [dyq I ܕܝܩ] appuyer, presser, faire pression | dëqle acle ܕܷܩܠܶܗ ܐܰܥܠܶܗ il fit pression sur lui (Q.7,52) toquer sonner

druco ܕܪܘܥܐ (f.), pl. drucone ܕܪܘܥܳܢܶܐ (L.7) bras

duglo ܕܘܓܠܐ (f.), pl. dugle ܕܘܓܠܶܐ (Q.2) mensonge

dukano ܕܘܟܰܢܐ (f.), pl. dukane ܕܘܟܰܢܶܐ (L.4) magasin, boutique

dukano daj jule (L.4) ܕܘܟܰܢܐ ܕܰܔ ܔܘܠܶܐ magasin de vêtements

dukano du dahwo (L.19) ܕܘܟܰܢܐ ܕܘ ܕܰܗܘܐ bijouterie

dukṯo ܕܘܟܬ݂ܐ (f.), pl. dëkoṯe ܕܷܟܳܬ݂ܶܐ, dukoṯe ܕܘܟܳܬ݂ܶܐ (L.3) endroit, lieu | l goran di dukṯo ܠܓܳܪܰܐܢ ܕܝ ܕܘܟܬ݂ܐ comme il est d'usage ici (Q.4,25); kul dukṯo me diḏi nuqrowa ܟܘܠ ܕܘܟܬ݂ܐ ܡܶܐ ܕܝܕ݂ܝ ܢܘܩܪܳܘܰܐ toutes les parties de mon corps me faisaient mal (Q.7,79); koṯe ḥreno l dukṯi ܟܳܐܬ݂ܶܐ ܚܪܶܢܐ ܠܕܘܟܬ݂ܝ un autre vient à ma place (Q.10,50)

dulfino ܕܘܠܦܝܢܐ (m.), pl. dulfine ܕܘܠܦܝܢܶܐ (L.22) dauphin

dumyo ܕܘܡܝܐ (m.) manière, ressemblance šëkël

durošo ܕܘܪܳܫܐ (m.), pl. duroše ܕܘܪܳܫܶܐ (L.3) exercice entraînement

duroše gušmonoye (L.7) ܕܘܪܳܫܶܐ ܓܘܫܡܳܢܳܝܶܐ exercices physiques, gymnastique

ḏarbo ܕ݂ܰܪܒܐ (f.), pl. ḏarbe ܕ݂ܰܪܒܶܐ coup, frappe | i ḏarbayḏe ܐܝ ܕ݂ܰܪܒܰܝܕ݂ܶܗ son coup (Q.7,67)

ḏayfo ܕ݂ܰܝܦܐ (m.), pl. ḏayfe ܕ݂ܰܝܦܶܐ (Q.8,12) invité visiteur socuro

e ܐܶܗ oui

egarṯo ܐܶܓܰܪܬ݂ܐ (f.), pl. egaryoṯe ܐܶܓܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (L.21) lettre, e-mail maktub

elo ܐܶܠܐ (L.6) mais, cependant

ema ܐܶܡܰܐ quand | l ema ܠܐܶܡܰܐ jusqu'à quand (L.24); m ema ܡܐܶܡܰܐ depuis quand (L.24); Oh, ema …? ܐܳܗ، ܐܶܡܰܐ ...؟ bien sûr que non (Q.6,75)

e-mail ܐܝܡܰܝܠ, pl. e-mailat ܐܝܡܰܝܠܰܬ (L.4) e-mail

emo ܐܶܡܐ (f.), pl. emoṯe ܐܶܡܳܬ݂ܶܐ (L.4) mère

en ܐܶܢ si

en d ܐܶܢ ܕ si, dans le cas où | en d zërwalxu Ṭurcabdin ܐܶܢ ܕܙܷܪܘܰܠܟ݂ܘ ܛܘܪܥܰܒܕܝܢ si vous aviez visité le Turabdin (L.22)

en lo (Q.4,49) ܐܶܢ ܠܐ si non

häka, iḏa, ënkan

esfiro ܐܶܣܦܝܪܐ (L.15) balle

esfir iḏo ܐܶܣܦܝܪ ܐܝܕ݂ܐ handball = handbol

esfir reġlo ܐܶܣܦܝܪ ܪܶܓ݂ܠܐ football = futbol

esfir salo ܐܶܣܦܝܪ ܣܰܠܐ basketball = basketbol

esfir ṭëbliṯo ܐܶܣܦܝܪ ܛܷܒܠܝܬ݂ܐ tennis de table, ping-pong = pingpong

esoro ܐܶܣܳܪܐ (m.), pl. esore ܐܶܣܳܪܶܐ (L.24) lien relation contact

soyam esore cam ܣܳܝܰܡ ܐܶܣܳܪܶܐ ܥܰܡ contacter, prendre contact avec qqun | sëmla esore cam yolufe ḥrene ܣܷܡܠܰܗ ܐܶܣܳܪܶܐ ܥܰܡ ܝܳܠܘܦܶܐ ܚܪܶܢܶܐ elle a contacté d'autres étudiants (L.20)

Ënglišoyo ܐܷܢܓܠܝܫܳܝܐ, f. Ënglišayto ܐܷܢܓܠܝܫܰܝܬܐ, pl. Ënglišoye ܐܷܢܓܠܝܫܳܝܶܐ (L.20) anglais Ingliz

ënkan ܐܷܢܟܰܐܢ (L.20) si en, häka, iḏa

ëšmo1 ܐܷܫܡܐ (m.), pl. ëšmone ܐܷܫܡܳܢܶܐ nom | ëšmi ܐܷܫܡܝ mon nom (L.3)

ëšmo2 (adv.) un peu

ëšmo ëšmo ܐܷܫܡܐ ܐܷܫܡܐ lentement, avec le temps hedi hedi

čike

ëšqaḏ ܐܷܫܩܰܕ݂ (adv.) (L.20) l'année dernière, l'année passée

ëšti ܐܷܫܬܝ (num.) (L.9) soixante

ëšto ܐܷܫܬܐ (num.), f. šeṯ ܫܶܬ݂ (L.8) six

ëšwëṭ ܐܷܫܘܷܛ (L.9) février

ëzze, ëzza ܐܷܙܙܶܗ، ܐܷܙܙܰܗ - azze, azza ܐܰܙܙܶܗ، ܐܰܙܙܰܗ [ʾzy/ʾzl I ܐܙܠ] aller, s'en aller, partir | kul ḥa azze lu cwodayḏe ܟܘܠ ܚܰܐ ܐܰܙܙܶܗ ܠܘ ܥܘܳܕܰܝܕ݂ܶܗ chacun alla à son travail (L.3); kiban ḥeloyo ëzzan ܟܝܒܰܢ ܚܶܠܳܝܐ ܐܷܙܙܰܢ nous pouvons partir tôt (L.8); kazzi mjarballe ܟܰܐܙܙܝ ܡܔܰܪܒܰܠܠܶܗ je m'en vais l'essayer (L.11.6); qëm, zan! ܩܷܡ، ܙܰܢ! lève-toi et allons-y! (L.11.6); zano! !ܙܰܢܐ allons-y! (Q.7,56); ëzze w oṯewa ܐܷܙܙܶܗ ܘܐܳܬ݂ܶܘܰܐ il allait et venait (L.21); kazzino li cito ܟܰܐܙܙܝܢܐ ܠܝ ܥܝܬܐ je pars à l'église (Q.1,5); azze lebe l ܐܰܙܙܶܗ ܠܶܒܶܗ ܠ‍ il eut envie de (Q.1,19); zux marke ܙܘܟ ܡܰܪܟܶܐ pars d'ici (Q.1,66); nošo lazze laf ele ܢܳܫܐ ܠܰܐܙܙܶܗ ܠܰܦ ܐܶܠܶܗ personne n'est venu l'aider (Q.2,45); layban ëzzan laq qayse ܠܰܝܒܰܢ ܐܷܙܙܰܢ ܠܰܩ ܩܰܝܣܶܐ nous ne pouvons pas aller chercher du bois (Q.3,41); azzano bu muklo w tacina ruḥan ܐܰܙܙܰܢܐ ܒܘ ܡܘܟܠܐ ܘܛܰܥܝܢܰܐ ܪܘܚܰܢ nous nous sommes concentrés sur la nourriture et avons oublié l'heure (Q.7,23) mazlo, mitawzal, mizal

fabriqa ܦܰܒܪܝܩܰܐ (f.), pl. fabriqat ܦܰܒܪܝܩܰܬ usine, fabrique | i fabriqa d këtyo b Mëḏyaḏ ܐܝ ܦܰܒܪܝܩܰܐ ܕܟܷܬܝܐ ܒܡܷܕ݂ܝܰܕ݂ l'usine vinicole qui est à Midyat (Midyat Shiluh Süryani Şarapçılık) (Q.4,60)

Facebook ܦܰܝܣܒܘܟ (L.24) Facebook

fahdo ܦܰܗܕܐ (m.), pl. fahde ܦܰܗܕܶܐ (L.22) léopard, panthère

falgo ܦܰܠܓܐ (m.), pl. falge ܦܰܠܓܶܐ moitié, demi milieu | b falge d ܒܦܰܠܓܶܗ ܕ au milieu de (L.19)

falge d yawmo ܦܰܠܓܶܗ ܕܝܰܘܡܐ midi

falqo ܦܰܠܩܐ (m.), pl. falqe ܦܰܠܩܶܐ (L.4) partie, morceau, bout, part | falqe rišoye ܦܰܠܩܶܐ ܪܝܫܳܝܶܐ parties principales (L.7)

fanera ܦܰܢܶܪܰܐ (f.), pl. fanerat ܦܰܢܶܪܰܬ (L.11) pull

faqiro ܦܰܩܝܪܐ (adj.), f. faqërto ܦܰܩܷܪܬܐ, pl. faqire ܦܰܩܝܪܶܐ pauvre | u faqiro d Šamcën ܐܘ ܦܰܩܝܪܐ ܕܫܰܡܥܷܢ le pauvre Šamcën (Q.7,49)

farṣufo ܦܰܪܨܘܦܐ (m.), pl. farṣufe ܦܰܪܨܘܦܶܐ (L.15) personne šaxṣ

fasqo ܦܰܣܩܐ (m.), pl. fasqe ܦܰܣܩܶܐ (Q.4,22) grain de raisin gâté

faṣuliye ܦܰܨܘܠܝܝܶܐ (f.) (Q.3,93) haricots

faṭëryarxuṯo ܦܰܛܷܪܝܰܪܟ݂ܘܬ݂ܐ (f.) (Q.8,25) patriarcat

fayëš ܦܰܝܷܫ (ne) plus | nošo lo foraqwa fayëš d latyo Berlinayto ܢܳܫܐ ܠܐ ܦܳܪܰܩܘܰܐ ܦܰܝܷܫ ܕܠܰܬܝܐ les gens ne remarquaient plus qu'elle n'était pas berlinoise (L.20); casqo yo fayëš ܥܰܣܩܐ ܝܐ ܦܰܝܷܫ c'est devenu difficile (L.24) foyaš, lo

femo ܦܶܡܐ (m.), pl. feme ܦܶܡܶܐ (L.7) bouche

feqoso ܦܶܩܳܣܐ [fqs II ܦܩܣ] applaudissements mfaqas

ferojo ܦܶܪܳܔܐ [frj II ܦܪܔ] observation mfaraj

fëclo ܦܷܥܠܐ (m.), pl. fëcle ܦܷܥܠܶܐ (L.9) travailleur | af fëclayḏe ܐܰܦ ܦܷܥܠܰܝܕ݂ܶܗ ses (m.) travailleurs (Q.3,85)

fëlim ܦܷܠܝܡ (m.), pl. fëlime ܦܷܠܝܡܶܐ, fëlimat ܦܷܠܝܡܰܬ film radio[graphie]

fërco ܦܷܪܥܳܐ (m.), pl. fërce ܦܷܪܥܐ branche, département, domaine | fërce d yulfono ܦܷܪܥܶܐ ܕܝܘܠܦܳܢܐ domaines d'étude (L.20)

fërṣa ܦܷܪܨܰܐ (f.), pl. fërṣat ܦܷܪܨܰܬ (L.24) possibilité, chance

fësṭan ܦܷܣܛܰܐܢ (m.), pl. fësṭanat ܦܷܣܛܰܢܰܬ (L.11) robe

fëtqo ܦܷܬܩܐ (m.), pl. fëtqe ܦܷܬܩܶܐ (L.15) ticket, carte d'entrée

fëtqo di mëštuṯo ܦܷܬܩܐ ܕܝ ܡܷܫܬܘܬ݂ܐ carte de mariage qart

fëtyuno ܦܷܬܝܘܢܐ (m.), pl. fëtyune ܦܷܬܝܘܢܶܐ (L.15) robinet

filo ܦܝܠܐ (m.), pl. file ܦܝܠܶܐ (L.22) éléphant

firo ܦܝܪܐ (m.), pl. fire ܦܝܪܶܐ (L.10) fruit couvre-chef du prêtre (kippa)

flan ܦܠܰܐܢ (Q.10,76) untel

fniṯo ܦܢܝܬ݂ܐ, pl. fënyoṯe ܦܷܢܝܳܬ݂ܶܐ (L.19) province, région, point cardinal | i fniṯayḏan ܐܝ ܦܢܝܬ݂ܰܝܕ݂ܰܢ notre région (Q.4,3)

foham, fëhmo ܦܳܗܰܡ، ܦܷܗܡܐ - fahëm, fahimo ܦܰܗܷܡ، ܦܰܗܝܡܐ [fhm I ܦܗܡ] comprendre | këbcono fëhmanne inaqla d howina cam ḥḏoḏe ܟܷܐܒܥܳܢܐ ܦܷܗܡܰܢܢܶܗ ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕܗܳܘܝܢܰܐ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ je (f.) veux les comprendre quand nous sommes ensemble (L.3)

folaḥ, fëlḥo ܦܳܠܰܚ، ܦܷܠܚܐ - flëḥle, flëḥla ܦܠܷܚܠܶܗ، ܦܠܷܚܠܰܗ [flḥ I ܦܠܚ] (Q.9,85) travailler, s'engager fulḥono

folat, fëlto ܦܳܠܰܬ، ܦܷܠܬܐ - falët, falito ܦܰܠܷܬ، ܦܰܠܝܬܐ [flt I ܦܠܬ] survivre, échapper, s'en sortir | falëtlux kaččëke ܦܰܠܷܬܠܘܟ݂ ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܶܐ une fille à toi (m.) s'en est sortie (Q.6,64)

foliṭiqoro ܦܳܠܝܛܝܩܳܪܐ, f. foliṭiqarto ܦܳܠܝܛܝܩܰܪܬܐ, pl. foliṭiqore ܦܳܠܝܛܝܩܳܪܶܐ (G.19) politicien

foqёcṯo ܦܳܩܷܥܬ݂ܳܐ, pl. foqëcyoṯe ܦܳܩܷܥܝܳܬ݂ܶܐ (L.13) pétard, feu d'artifice mfarqac

foraq, fërqo ܦܳܪܰܩ، ܦܷܪܩܐ - frëqle, frëqla ܦܪܷܩܠܶܗ، ܦܪܷܩܠܰܗ [frq I ܦܪܩ] remarquer, s'apercevoir, se rendre compte | nošo lo foraqwa fayëš d latyo Berlinayto ܢܳܫܐ ܠܐ ܦܳܪܰܩܘܰܐ ܦܰܝܷܫ ܕܠܰܬܝܐ ܒܶܪܠܝܢܰܝܬܐ les gens ne remarquaient plus qu'elle n'était pas berlinoise (L.20); d lo fërqo b mede ܕܠܐ ܦܷܪܩܐ ܒܡܶܕܶܐ pour qu'elle ne remarque rien (Q.1,22); fërqowayno ܦܷܪܩܳܘܰܝܢܐ je (f.) me rendais compte (Q.10,64); koforaq bi duglo xayifo ܟܳܦܳܪܰܩ ܒܝ ܕܘܓܠܐ ܟ݂ܰܝܝܦܐ il se rend compte rapidement du mensonge (Q.10,66)

foras, fërso ܦܳܪܰܣ، ܦܷܪܣܐ - frësle, frësla ܦܪܷܣܠܶܗ، ܦܪܷܣܠܰܗ [frs I ܦܪܣ] (L.24) étendre publier, poster | kofërsi medone baṭile ܟܳܦܷܪܣܝ ܡܶܕܳܢܶܐ ܒܰܛܝܠܶܐ ils publient des choses sans intérêt (Q.5,61)

foraš, fëršo ܦܳܪܰܫ، ܦܷܪܫܐ - frëšle, frëšla ܦܪܷܫܠܶܗ، ܦܪܷܫܠܰܗ [frš I ܦܪܫ] (L.3) séparer, diviser, différencier, distinguer | kofëršo ste at tëġme daj jule me ḥḏoḏe ܟܳܦܷܪܫܐ ܣܬܶܐ ܐܰܬ ܬܷܓ݂ܡܶܐ ܕܰܔ ܔܘܠܶܐ ܡܶܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ elle sépare également les types de vêtements (L.11); bëṯër kofëršalle lag gawne ܒܷܬ݂ܷܪ ܟܳܦܷܪܫܰܠܠܶܗ ܠܰܓ ܓܰܘܢܶܐ puis elle les divise par couleur (L.11)

forax, fërxo ܦܳܪܰܟ݂، ܦܷܪܟ݂ܐ - frëxle, frëxla ܦܪܷܟ݂ܠܶܗ، ܦܪܷܟ݂ܠܰܗ [frx I ܦܪܟ݂] frotter émietter

fosuqo ܦܳܣܘܩܐ (m.), pl. fosuqe ܦܳܣܘܩܶܐ chapitre

fošar, fëšro ܦܳܫܰܪ، ܦܷܫܪܐ - fašër, faširo ܦܰܫܷܪ، ܦܰܫܝܪܐ [fšr I ܦܫܪ] fondre | fošar u gliḏo ܦܳܫܰܪ ܐܘ ܓܠܝܕ݂ܐ (que) la glace fonde (L.18)

fotaḥ, fëtḥo ܦܳܬܰܚ، ܦܷܬܚܐ - ftëḥle, ftëḥla ܦܬܷܚܠܶܗ، ܦܬܷܚܠܰܗ [ftḥ I ܦܬܚ] ouvrir | hënne ftëḥḥe dukano ܗܷܢܢܶܐ ܦܬܷܚܚܶܗ ܕܘܟܰܢܐ ils ont ouvert une boutique (L.19); moḥewa maṭro … xud ḥa fotëḥ feme du gawdo ܡܳܚܶܘܰܐ ܡܰܛܪܐ ... ܟ݂ܘܕ ܚܰܐ ܦܳܬܷܚ ܦܶܡܶܗ ܕܘ ܓܰܘܕܐ il pleuvait des cordes (lit. il pleuvait, comme si on ouvrait l'outre) (Q.3,4) fonder ftiḥo, futoḥo, mëftaḥ

foṯo ܦܳܬ݂ܐ, pl. foṯoṯe ܦܳܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.7) visage | foṯo b foṯo ܦܳܬ݂ܐ ܒܦܳܬ݂ܐ face à face (L.24); täläfon foṯo b foṯo ܬܱܠܱܦܳܢ ܦܳܬ݂ܐ ܒܦܳܬ݂ܐ appel vidéo (L.24) surface page

foyar, fayro ܦܳܝܰܪ، ܦܰܝܪܐ - fayër, fayiro ܦܰܝܷܪ، ܦܰܝܝܪܐ [fyr I ܦܝܪ] voler | gëd fayritu bi ṭayasto msawyo l Omiḏ ܓܷܕ ܦܰܝܪܝܬܘ ܒܝ ܛܰܝܰܣܬܐ ܡܣܰܘܝܐ ܠܐܳܡܝܕ݂ vous volerez en avion directement jusqu'à Diyarbakir (L.17)

foyaš, fayšo ܦܳܝܰܫ، ܦܰܝܫܐ - fayëš, fayišo ܦܰܝܷܫ، ܦܰܝܝܫܐ [fyš I ܦܝܫ] (L.12) rester | fayëš mede? ܦܰܝܷܫ ܡܶܕܶܐ؟ reste-t-il quelque chose? (L.12); kofoyëš lu goran d ܟܳܦܳܝܷܫ ܠܘ ܓܳܪܰܐܢ ܕ ça dépend de (Q.4,46) se trouver, se situer | bu garbyo kofayšo Ḥësno d Kifo ܒܘ ܓܰܪܒܝܐ ܟܳܦܰܝܫܐ ܚܷܣܢܐ ܕܟܝܦܐ Hasankeyf se situe au nord (L.17) résider | foyašwa bu qaraqol di qriṯayḏan ܦܳܝܰܫܘܰܐ ܒܘ ܩܰܪܰܩܳܠ ܕܝ ܩܪܝܬ݂ܰܝܕ݂ܰܢ il était stationné dans la base militaire de notre village (Q.7,93) être en vie

fëš bë šlomo ܦܷܫ ܒܷܫܠܳܡܐ au revoir

fyošo

foyašle, foyašla ܦܳܝܰܫܠܶܗ، ܦܳܝܰܫܠܰܗ - fayëšle, fayëšla ܦܰܝܷܫܠܶܗ، ܦܰܝܷܫܠܰܗ [fyš I ܦܝܫ] (+ L-suf.) rester impuni | fayëšle yo ܦܰܝܷܫܠܶܗ ܝܐ il est resté impuni (Q.7,96)

foyat, fayto ܦܳܝܰܬ، ܦܰܝܬܐ - fayët, fayito ܦܰܝܷܬ، ܦܰܝܝܬܐ [fyt I ܦܝܬ] passer | kofayti l Amerika ܟܳܦܰܝܬܝ ܠܐܰܡܶܪܝܟܰܐ ils vont en Amérique (Q.6,14)

fquḏ ܦܩܘܕ݂, pl. fquḏu ܦܩܘܕ݂ܘ [fqḏ I ܦܩܕ݂] (L.10) s'il vous plaît!, je vous en prie!, puis-je vous aider?

Fransa ܦܪܰܢܣܰܐ (G.19) France

Fransoyo ܦܪܰܢܣܳܝܐ, f. Fransayto ܦܪܰܢܣܰܝܬܐ, pl. Fransoye ܦܪܰܢܣܳܝܶܐ (G.19) français

frišo ܦܪܝܫܐ (adj.), f. frëšto ܦܪܷܫܬܐ, pl. friše ܦܪܝܫܶܐ (L.7) séparé, divisé particuler, différent, propre | woliṯo frëšto ܘܳܠܝܬ݂ܐ ܦܪܷܫܬܐ une fonction particulière (L.7)

fsoso ܦܣܳܣܐ (m.), pl. fsose ܦܣܳܣܶܐ autorisation

fsoso lu tëcmiro (L.6) ܦܣܳܣܐ ܠܘ ܬܷܥܡܝܪܐ permis de bâtir

fṣiḥoyo ܦܨܝܚܳܝܐ, f. fṣiḥayto ܦܨܝܚܰܝܬܐ, pl. fṣiḥoye ܦܨܝܚܳܝܶܐ (L.12) heureux, joyeux, content, réjoui, ravi satisfait fṣiḥuṯo, mëfṣaḥ

fṣiḥuṯo ܦܨܝܚܘܬ݂ܐ (f.), pl. fṣëḥwoṯe ܦܨܷܚܘܳܬ݂ܶܐ (L.12) joie, plaisir

bë fṣiḥuṯo (Q.8,66) ܒܷܦܨܝܚܘܬ݂ܐ avec plaisir, avec joie, volontiers

fšiṭo ܦܫܝܛܐ, f. fšëṭto ܦܫܷܛܬܐ, pl. fšiṭe ܦܫܝܛܶܐ (Q.5,29) simple, facile banal, ordinaire, trivial

ftiḥo ܦܬܝܚܐ, f. ftëḥto ܦܬܷܚܬܐ, pl. ftiḥe ܦܬܝܚܶܐ (L.11) ouvert tolérant

ftilo ܦܬܝܠܐ (m.), pl. ftile ܦܬܝܠܶܐ (L.12) botte de paille

fuḥomo ܦܘܚܳܡܐ, pl. fuḥome ܦܘܚܳܡܶܐ (L.20) comparaison (pl.) notes, points

moyad fuḥome ܡܳܝܰܕ ܦܘܚܳܡܶܐ recevoir des notes | kul naqla maydowa fuḥome ṭawwe ܟܘܠ ܢܰܩܠܰܐ ܡܰܝܕܳܘܰܐ ܦܘܚܳܡܶܐ ܛܰܘܘܶܐ elle recevait toujours des bonnes notes (L.20)

obe fuḥome ܐܳܒܶܐ ܦܘܚܳܡܶܐ évaluer, noter, donner une note, donner des points

fujo ܦܘܔܐ (m.), pl. fuje ܦܘܔܶܐ melon

fulḥono ܦܘܠܚܳܢܐ (m.), pl. fulḥone ܦܘܠܚܳܢܶܐ travail, engagement | fulḥono foliṭiqoyo ܦܘܠܚܳܢܐ ܦܳܠܝܛܝܩܳܝܐ engagement politique (Q.9,97)

funoyo ܦܘܢܳܝܐ (m.), pl. funoye ܦܘܢܳܝܶܐ (Q.10,85) réponse mfane

furšono ܦܘܪܫܢܐ, pl. furšone ܦܘܪܫܳܢܶܐ différence | layt furšono ܠܰܝܬ ܦܘܪܫܳܢܐ c'est la même chose (L.23)

fusqono ܦܘܣܩܳܢܐ (m.), pl. fusqone ܦܘܣܩܳܢܶܐ (Q.10,45) décision, verdict, sentence

obe fusqono décider, trancher, rendre une sentence | huwe fusqono ܗܘܘܶܗ ܦܘܣܩܳܢܐ ils décidèrent (L.19) obe

futbol ܦܘܬܒܳܠ (m.) (L.15) football ṭëbbe

futoḥo ܦܘܬܳܚܐ (m.), pl. futoḥe ܦܘܬܳܚܶܐ ouverture, inauguration | u futoḥayḏa ܐܘ ܦܘܬܳܚܰܝܕ݂ܰܗ son (f.) inauguration (Q.8,71)

fyošo ܦܝܳܫܐ [Inf. fyš I ܦܝܫ] séjour, fait de rester foyaš

gab ܓܰܒ (prep.) chez, auprès de près de

gabe (+ Suf., G.11b) ܓܰܒܶܗ | gabi ܓܰܒܝ chez moi; gaban/gabayna ܓܰܒܰܢ ؛ ܓܰܒܰܝܢܰܐ chez nous; gabayye ܓܰܒܰܝܝܶܗ chez eux/elles

gabo ܓܰܒܐ (m.), pl. gabe ܓܰܒܶܐ côté, direction | u gabano ܐܘ ܓܰܒܰܢܐ ce côté (L.11); gabo ḥreno ܓܰܒܐ ܚܪܶܢܐ un autre côté (L.21) parti

me gabo (Q.9,113) ܡܶܐ ܓܰܒܐ d'une part

me gabo ḥreno ste (Q.9,114) ܡܶܐ ܓܰܒܐ ܚܪܶܢܐ ܣܬܶܐ d'autre part

gabula ܓܰܒܘܠܰܐ (f.) (L.23) gabula, plat syriaque composé de blé concassé et de petit-lait

gado ܓܰܕܐ (m.) (L.22) chance destin

galdo ܓܰܠܕܐ (m.), pl. galde ܓܰܠܕܶܐ (L.7) peau cuir

galuḏo ܓܰܠܘܕ݂ܐ (adj.), f. galëḏto ܓܰܠܷܕ݂ܬܐ, pl. galuḏe ܓܰܠܘܕ݂ܶܐ (L.18) glacé, gelé

galwoyo ܓܰܠܘܳܝܐ, f. galwayto ܓܰܠܘܰܝܬܐ, pl. galwoye ܓܰܠܘܳܝܶܐ réfugié, immigré

i ṣbuṯo dag galwoye (Q.10,5) ܐܝ ܨܒܘܬ݂ܐ ܕܰܓ ܓܰܠܘܳܝܶܐ affaires des réfugiés, procédures relatives aux réfugiés

gamlo (f.), pl. gamle ܓܰܡܠܶܐ (L.22) chameau

ganono ܓܰܢܳܢܐ, f. gananto ܓܰܢܰܢܬܐ, pl. ganone ܓܰܢܳܢܶܐ (G.19) jardinier ganṯo

ganṯo ܓܰܢܬ݂ܐ (f.), pl. ganoṯe ܓܰܢܳܬ݂ܶܐ (L.6) jardin

ganṯo daḥ ḥäyewën ܓܰܢܬ݂ܐ ܕܰܚ ܚܱܝܶܘܷܢ zoo, parc zoologique

garbyo ܓܰܪܒܝܐ (m.) (L.19) nord

garmo ܓܰܪܡܐ (m.), pl. garme ܓܰܪܡܶܐ (L.8,5) os

garošo daṣ ṣërtoṯe ܓܰܪܳܫܐ ܕܰܨ ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ, f. garašto ܓܰܪܰܫܬܐ, pl. garoše ܓܰܪܳܫܶܐ (L.19) photographe

gawdo ܓܰܘܕܐ (m.), pl. gawde ܓܰܘܕܶܐ outre

gawiro ܓܰܘܝܪܐ (adj.), f. gawërto ܓܰܘܷܪܬܐ, pl. gawire ܓܰܘܝܪܶܐ (L.8.2) marié

gawloco du lebo ܓܰܘܠܳܥܐ ܕܘ ܠܶܒܐ [Inf. gwlc ܓܘܠܥ] (L.14) nausées

gawno ܓܰܘܢܐ (m.), pl. gawne ܓܰܘܢܶܐ (L.9) couleur

gawo ܓܰܘܐ, pl. gawe ܓܰܘܶܐ (L.7) ventre intérieur | gawa di dukano ܓܰܘܰܗ ܕܝ ܕܘܟܰܢܐ l'intérieur du magasin (L.11) (pl.) abats

b gawe d ܒܓܰܘܶܗ ܕ dans l'espace de à l'intérieur de

gawonoiṯ ܓܰܘܳܢܳܐܝܬ݂ (adv.) (Q.9,35) en général, dans l'ensemble

gawoyo ܓܰܘܳܝܐ (adj.), f. gawayto ܓܰܘܰܝܬܐ, pl. gawoye ܓܰܘܳܝܶܐ (L.7) intérieur

gawro ܓܰܘܪܐ (m.), pl. gawre ܓܰܘܪܶܐ (L.4) homme, mari | u gawrayḏa ܐܘ ܓܰܘܪܰܝܕ݂ܰܗ son (f.) mari (L.23) zlam

gḏayto ܓܕ݂ܰܝܬܐ (f.), pl. gyoṯe ܓܝܳܬ݂ܶܐ (L.12) poule, poulet

gḏono ܓܕ݂ܳܢܐ (m.), pl. gḏone ܓܕ݂ܳܢܶܐ (Q.4,32) grand pichet en argile (pour l'eau, le vin, etc.)

gelo ܓܶܠܐ (m.), pl. gelone ܓܶܠܳܢܶܐ (L.12) herbe

gero ܓܶܪܐ (m.), pl. gere ܓܶܪܶܐ flèche

gëdšo ܓܷܕܫܳܐ (m.), pl. gёdše ܓܷܕܫܶܐ (L.13) accident

soyam gëdšo ܣܳܝܰܡ ܓܷܕܫܐ faire un accident | u Barṣawmo sëmle gëdšo di raḏayto ܐܘ ܒܰܪܨܰܘܡܐ ܣܷܡܠܶܗ ܓܷܕܫܐ ܕܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ Barṣawmo a fait un accident de voiture (L.21)

gëlyunoro ܓܷܠܝܘܢܳܪܐ, f. gëlyunarto ܓܷܠܝܘܢܰܪܬܐ, pl. gëlyunore ܓܷܠܝܘܢܳܪܶܐ (G.19) journaliste gëlyunoruṯo

gëlyunoruṯo ܓܷܠܝܘܢܳܪܘܬ݂ܐ (f.) journalisme gëlyunoro

gërwo ܓܷܪܘܐ (m.), pl. gërwe ܓܷܪܘܶܐ (L.11) chaussette, bas

gëšro ܓܷܫܪܐ (m.), pl. gëšre ܓܷܫܪܶܐ (Q.9,106) pont

gihano ܓܝܗܰܢܐ (f.) Géhenne, enfer

gliḏo ܓܠܝܕ݂ܐ (L.18) glace, verglas golaḏ

goḥak, guḥko ܓܳܚܰܟ، ܓܘܚܟܐ - gaḥëk, gaḥiko ܓܰܚܷܟ، ܓܰܚܝܟܐ [gḥk I ܓܚܟ] rire = goḥax

goḥax, guḥxo ܓܳܚܰܟ݂، ܓܘܚܟ݂ܐ - gaḥëx, gaḥixo ܓܰܚܷܟ݂، ܓܰܚܝܟ݂ܐ [gḥx I ܓܚܟ݂] rire

goḥax cal (Q.2,11) ܓܳܚܰܟ݂ ܥܰܠ se moquer de | guḥxiwa acle ܓܘܚܟ݂ܝܘܰܐ ܐܰܥܠܶܗ ils se moquaient de lui (Q.1,50)

= goḥak

golaḏ, gulḏo ܓܳܠܰܕ݂، ܓܘܠܕ݂ܐ - galëḏ, galiḏo ܓܰܠܷܕ݂، ܓܰܠܝܕ݂ܐ [glḏ I ܓܠܕ] geler | am maye galiḏiwa ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܓܰܠܝܕ݂ܝܘܰܐ l'eau avait gelé (Q.1,85) gliḏo

gole, gulyo ܓܳܠܶܐ، ܓܘܠܝܐ - glele, glela ܓܠܶܠܶܗ، ܓܠܶܠܰܗ [gly I ܓܠܝ] découvrir, dévoiler | ak kasyoṯo komëglën ܐܰܟ ܟܰܣܝܳܬ݂ܐ ܟܳܡܷܓܠܷܢ les secrets sont révélés (Q.5,56)

gomušo ܓܳܡܘܫܐ (m.), pl. gomuše ܓܳܡܘܫܶܐ (L.22) buffle

gonaw, gunwo ܓܳܢܰܘ، ܓܘܢܘܐ - gnule, gnula ܓܢܘܠܶܗ، ܓܢܘܠܰܗ [gnw I ܓܢܘ] voler

goran ܓܳܪܰܐܢ (m.) manière

l goran d ܠܓܳܪܰܐܢ ܕ en fonction de, conformément à, d'après | l goran di dukṯo ܠܓܳܪܰܐܢ ܕܝ ܕܘܟܬ݂ܐ comme il est d'usage ici (Q.4,25)

goraš, guršo ܓܳܪܰܫ، ܓܘܪܫܐ - grëšle, grëšla ܓܪܷܫܠܶܗ، ܓܪܷܫܠܰܗ [grš I ܓܪܫ] tirer | komoyad u ḥawlo w kogorašle ܟܳܡܳܝܰܕ ܐܘ ܚܰܘܠܐ ܘܟܳܓܳܪܰܫܠܶܗ il prend la corde et la tire (L.22); gorašwa casquṯo ܓܳܪܰܫܘܰܐ ܥܰܣܩܘܬ݂ܐ il avait des difficultés (Q.9,23); grëšla ṣacbuṯo ܓܪܷܫܠܰܗ ܨܰܥܒܘܬ݂ܐ elle eut des difficultés (L.20)

gowar, gawro ܓܳܘܰܪ، ܓܰܘܪܐ - gawër, gawiro ܓܰܘܷܪ، ܓܰܘܝܪܐ [gwr I ܓܘܪ] (L.16) se marier | gëd gawrina ܓܷܕ ܓܰܘܪܝܢܰܐ nous allons nous marier (Q.6,67)

goyaš, gayšo ܓܳܝܰܫ، ܓܰܝܫܐ - gёšle, gёšla ܓܷܫܠܶܗ، ܓܷܫܠܰܗ [gyš I ܓܝܫ] toucher

grošo ܓܪܳܫܐ [Inf. grš I ܓܪܫ] tirage, fait de tirer

grošo d admo ܓܪܳܫܐ ܕܐܰܕܡܐ prise de sang

goraš

gud ܓܘܕ (L.22) si = en, iḏa, häka

gudo ܓܘܕܐ (f.), pl. gude ܓܘܕܶܐ (L.15) groupe équipe chorale groupe de musique lutrin plat

gumruk ܓܘܡܪܘܟ (m.) douane

gumrukči ܓܘܡܪܘܟܫ̰ܝ, f. gumrukčiye ܓܘܡܪܘܟܫ̰ܝܝܶܐ, pl. gumrukčiye ܓܘܡܪܘܟܫ̰ܝܝܶܐ (G.19) agent des douanes

gumṯo ܓܘܡܬ݂ܐ (f.), pl. gumoṯe ܓܘܡܳܬ݂ܶܐ (Q.6,2) métier à tisser

gurno ܓܘܪܢܐ (m.), pl. gurne ܓܘܪܢܶܐ bassin, lavabo

gurno du ḥyofo ܓܘܪܢܐ ܕܘ ܚܝܳܦܐ baignoire

gurno du sḥoyo (Q.1,37) ܓܘܪܢܐ ܕܘ ܣܚܳܝܐ baignoire

gurno du tešiġo (L.6) ܓܘܪܢܐ ܕܘ ܬܶܫܝܓ݂ܐ évier, lavabo

gušmo ܓܘܫܡܐ (m.), pl. gušme ܓܘܫܡܶܐ corps

gušmonoyo ܓܘܫܡܳܢܳܝܐ (adj.), f. gušmonayto ܓܘܫܡܳܢܰܝܬܐ, pl. gušmonoye ܓܘܫܡܳܢܳܝܶܐ (L.15) corporel, physique

gušt ܓܘܫܬ (adv.) (G.18) presque

gweto ܓܘܶܬܐ (f.) (L.8) fromage

gworo ܓܘܳܪܐ [Inf. gwr I ܓܘܪ] mariage, union maritale | u gworano ܐܘ ܓܘܳܪܰܢܐ ce mariage (Q.9,58) gowar

gyošo [Inf. gyš I ܓܝܫ] (L.7) fait de toucher goyaš

gyoṯe gḏayto

ġäläbe ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ (adv.) (L.3) beaucoup, très

ġäläbe kore (L.3) ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܟܳܪܶܐ souvent, régulièrement, plusieurs fois

ġalṭo ܓ݂ܰܠܛܐ (m.), pl. ġalṭe ܓ݂ܰܠܛܶܐ (L.6) faute, erreur faux, erroné

ġamo ܓ݂ܰܡܐ (m.), pl. ġame ܓ݂ܰܡܶܐ (L.15) souci

ġer ܓ݂ܶܝܪ (L.3) autre | ġer medone ܓ݂ܶܝܪ ܡܶܕܳܢܶܐ d'autres choses (L.6)

ġer me ܓ݂ܶܝܪ ܡܶܐ à part

ġram ܓ݂ܪܰܡ (m.), pl. ġrame ܓ݂ܪܰܡܶܐ (L.10) gramme

hadomo ܗܰܕܳܡܐ, pl. hadome ܗܰܕܳܡܶܐ organe, membre | ḥa mah hadomani ܚܰܐ ܡܰܗ ܗܰܕܳܡܰܢܝ l'un de ces organes (L.7)

hadome baroye ܗܰܕܳܡܶܐ ܒܰܪܳܝܶܐ organes externes

hadome du gušmo ܗܰܕܳܡܶܐ ܕܘ ܓܘܫܡܐ membres du corps

hadome gawoye ܗܰܕܳܡܶܐ ܓܰܘܳܝܶܐ organes internes

häka ܗܱܟܰܐ (L.19) si = hakka, → iḏa, en

hakka ܗܰܟܟܰܐ (L.19) si = häka, → iḏa, en

halxo ܗܰܠܟ݂ܐ marche, avancement | bu halxo ܒܘ ܗܰܠܟ݂ܐ à pied (Q.8,43)

häma ܗܱܡܰܐ mais, cependant | häma gëd cawdina šato ܗܱܡܰܐ ܓܷܕ ܥܰܘܕܝܢܰܐ ܫܰܬܐ travaillons une année (Q.6,23) = hamma

hamburger ܗܰܡܒܘܪܓܶܪ (m.) (L.23) hamburger

hamma mais, cependant | hamma mar kul nošo këtle täläfon ܗܰܡܡܰܐ ܡܰܪ ܟܘܠ ܢܳܫܐ ܟܷܬܠܶܗ ܬܱܠܱܦܳܢ presque tout le monde a un téléphone (Q.5,23) = häma

ham … w ham ܗܰܡ ... ܘܗܰܡ (L.20) à la fois … et, aussi bien … que

handbol (m.) (L.15) handball

hanëk ܗܰܢܷܟ hawo

hani ܗܰܢܝ (prep.) depuis | hani šato lo ḥzelilax ܗܰܢܝ ܫܰܬܐ ܠܐ ܚܙܶܠܝܠܰܟ݂ je ne t'ai pas vue depuis un an

hano ܗܰܢܐ (pron.), f. haṯe ܗܰܬ݂ܶܐ, pl. hani ܗܰܢܝ (G.5b) ce, celui-ci | hani wayne? ܗܰܢܝ ܘܰܝܢܶܐ؟ c'est tout? (L.10); hano wa ܗܰܢܐ ܘܰܐ c'est tout (L.10)

hanyuṯo ܗܰܢܝܘܬ݂ܐ (L.10) bon appétit!

harke ܗܰܪܟܶܐ (L.3) ici

harke w tamo ܗܰܪܟܶܐ ܘܬܰܡܐ ici et là

hat ܗܰܬ (pron.) (L.4; G.3b, 4b) tu, toi tu es

hatu ܗܰܬܘ (pron.) (L.4; G.3b, 4b) vous vous êtes

haw1 ܗܰܘ (G.24d) ne … plus | haw kocawdo adyawma ܗܰܘ ܟܳܥܰܘܕܐ ܐܰܕܝܰܘܡܰܐ elle ne travaille plus aujourd'hui = law

haw2 (impératif) obe

hawa ܗܰܘܰܐ, pl. hawat ܗܰܘܰܬ (L.8) air | celoyo bi hawa ܥܶܠܳܝܐ ܒܝ ܗܰܘܰܐ haut dans les airs (L.18) vent | hawa ḥëṣto ܗܰܘܰܐ ܚܷܨܬܐ un vent fort (L.18) temps, météo | ġer mi hawa ܓ݂ܶܝܪ ܡܝ ܗܰܘܰܐ en dehors du temps (L.18)

hawno ܗܰܘܢܐ (m.) (L.15) esprit, intelligence | këtwayla b hawna ܟܷܬܘܰܝܠܰܗ ܒܗܰܘܢܰܗ elle avait en tête (Q.1,38)

hawnonoyo ܗܰܘܢܳܢܳܝܐ (adj.), f. hawnonayto ܗܰܘܢܳܢܰܝܬܐ, pl. hawnonoye ܗܰܘܢܳܢܳܝܶܐ (L.15) mental, intellectuel

hawo ܗܰܘܐ (pron.), f. hayo ܗܰܝܐ, pl. hanëk ܗܰܢܷܟ (G.5b) celui-là

hawxa ܗܰܘܟ݂ܰܐ (L.4) comme ça

cal hawxa (Q.1,52) ܥܰܠ ܗܰܘܟ݂ܰܐ pour cette raison, pour cela mawxa

hayklo ܗܰܝܟܠܐ (m.), pl. haykle ܗܰܝܟܠܶܐ (Q.8,17) sanctuaire statue

hedi ܗܶܕܝ (Q.3,59) ensuite, après

hedi hedi ܗܶܕܝ ܗܶܕܝ (L.14) lentement, avec le temps ëšmo2

heš ܗܶܫ (L.4) encore | heš cal ar raġle ܗܶܫ ܥܰܠ ‌ܐܰܪ ܪܰܓ݂ܠܶܐ encore debout (L.23); heš lo ܗܶܫ ܠܐ pas encore (Q.5,6) plus

hën ܗܷܢ (pron.) certains

Hënd ܗܷܢܕ (m.) (G.19) Inde

hënne ܗܷܢܢܶܐ (pron.) (L.6; G.3b) ils, elles, eux

hërgo ܗܷܪܓܐ (m.), pl. hërge ܗܷܪܓܶܐ (L.3) leçon devoir cours | hërge du qloco ܗܷܪܓܶܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ cours de conduite (L.21); hërge du trafik ܗܷܪܓܶܐ ܕܘ ܬܪܰܦܝܟ cours théoriques (auto-école) (L.21) matière

hič ܗܝܫ̰ (L.24) pas du tout

hiġmuno ܗܝܓ݂ܡܘܢܐ, f. hiġmunto ܗܝܓ݂ܡܘܢܬܐ, pl. hiġmune ܗܝܓ݂ܡܘܢܶܐ (Q.9,37) gouverneur

hiw, hiwo ܗܝܘ، ܗܝܘܐ [ʾby/yhw I ܐܒܝ/ܗܘܝ] (seulement au prétérit) être donné | hiw ele darmone ܗܝܘ ܐܶܠܶܗ ܕܰܪܡܳܢܶܐ on lui a prescrit des médicaments (L.14); hiwi ܗܝܘܝ ils furent donnés (Q.10,86) mitahwe

hiya ܗܝܝܰܐ (pron.) (L.3; G.3b) elle

hiye ܗܝܝܶܐ (pron.) (L.3; G.3b) il, lui

hiyuṯo ܗܝܝܘܬ݂ܐ (f.) (L.4) identité | i hiyuṯayḏi ܐܝ ܗܝܝܘܬ݂ܰܝܕ݂ܝ mon identité (L.4); i hiyuṯaṯṯe ܐܝ ܗܝܝܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ leur identité (Q.9,121) nationalité

hojam, hëjmo ܗܳܔܰܡ، ܗܷܔܡܐ - hjëmle, hjëmla ܗܔܷܡܠܶܗ، ܗܔܷܡܠܰܗ [hjm I ܗܔܡ] attaquer | kohojam ܟܳܗܳܔܰܡ il attaque (Q.2,20); hjëmwayle ܗܔܷܡܘܰܝܠܶܗ il avait attaqué (Q.7,28)

Holanda ܗܳܠܰܢܕܰܐ (G.19) Pays-Bas, Hollande

Holandoyo ܗܳܠܰܢܕܳܝܐ, f. Holandayto ܗܳܠܰܢܕܰܝܬܐ, pl. Holandoye ܗܳܠܰܢܕܳܝܶܐ (G.19) néerlandais Hollandais

horag, hërgo ܗܳܪܰܓ، ܗܷܪܓܐ - hrëgle, hrëgla ܗܪܷܓܠܶܗ، ܗܪܷܓܠܰܗ [hrg I ܗܪܓ] étudier | kolozam ḥa horag cal ܟܳܠܳܙܰܡ ܚܰܐ ܗܳܪܰܓ ܥܰܠ il faut étudier … (Q.10,67)

howe, huyo ܗܳܘܶܐ، ܗܘܝܐ - hawi, hawyo ܗܰܘܝ، ܗܰܘܝܐ [hwy I ܗܘܝ] être | howe brixo ܗܳܘܶܐ ܒܪܝܟ݂ܐ félicitations! (L.11.6); huyo brëxto ܗܘܝܐ ܒܪܷܟ݂ܬܐ félicitations! (L.22); kowën ḥaḏire ܟܳܘܷܢ ܚܰܕ݂ܝܪܶܐ ils sont (généralement) présents (Q.10,24) devenir | hawi mdabrono ܗܰܘܝ ܡܕܰܒܪܳܢܐ il est devenu directeur (Q.9,108); i mäzäle hawyo cëtma ܐܝ ܡܱܙܱܠܶܐ ܗܰܘܝܐ ܥܷܬܡܰܐ la pièce est devenue sombre (Q.3,20) arriver, avoir lieu, se passer | ġäläbe kore kowe mamlo bayn day yolufe w du malfono ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܟܳܪܶܐ ܟܳܘܶܐ ܡܰܡܠܐ ܒܰܝܢ ܕܰܝ ܝܳܠܘܦܶܐ ܘܕܘ ܡܰܠܦܳܢܐ il y a souvent des discussions entre les élèves et l'enseignant (L.3); kawi u Sayfo ܟܰܘܝ ܐܘ ܣܰܝܦܐ le génocide (Sayfo) vient d'avoir lieu (Q.6,53); lo kowe mede ܠܐ ܟܳܘܶܐ ܡܶܕܶܐ il ne se passera rien (Q.7,55) mûrir, être prêt | u ḥamro howewa ܐܘ ܚܰܡܪܐ ܗܳܘܶܘܰܐ le vin mûrissait (Q.4,39) naître | hawënwa at tloṯo nacimayḏi ܗܰܘܷܢܘܰܐ ܐܰܬ ܬܠܳܬ݂ܐ ܢܰܥܝܡܰܝܕ݂ܝ mes trois enfants étaient nés (Q.10,16) aller à qqun (vêtement) | šafiro yo w gëd howe aclax ܫܰܦܝܪܐ ܝܐ ܘܓܷܕ ܗܳܘܶܐ ܐܰܥܠܰܟ݂ il est beau, il t'ira (L.11.6)

howe moro ܗܳܘܶܐ ܡܳܪܐ s'occuper de, faire attention à | kolozam d howinale ġäläbe moro ܟܳܠܳܙܰܡ ܕܗܳܘܝܢܰܠܶܗ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܡܳܪܐ nous devons y faire très attention (L.7); hway moro l ruḥux! ܗܘܰܝ ܡܳܪܐ ܠܪܘܚܘܟ݂ fais attention à toi (m.)! (L.14); kowënne moro ܟܳܘܷܢܢܶܗ ܡܳܪܐ ils s'occupent d'eux (L.22); huyowayno alle moro ܗܘܝܳܘܰܝܢܐ ܐܰܠܠܶܗ ܡܳܪܐ je m'occupais d'eux (Q.10,17)

lowe

howele, howela ܗܳܘܶܠܶܗ، ܗܳܘܶܠܰܗ - hawile, hawila ܗܰܘܝܠܶܗ، ܗܰܘܝܠܰܗ [hwy I ܗܘܝ] (+ L-suf.) avoir, posséder | hawila nësyono ṭawwo bu zwono w zebono ܗܰܘܝܠܰܗ ܢܷܣܝܳܢܐ ܛܰܘܘܐ ܒܘ ܙܘܳܢܐ ܘܙܶܒܳܢܐ elle a eu une bonne expérience dans le commerce (L.11); d lo howalxu šwole ḥrene, gëd cëbrina ܕܠܐ ܗܳܘܰܠܟ݂ܘ ܫܘܳܠܶܐ ܚܪܶܢܶܐ si vous n'avez pas de questions, nous allons rentrer (L.12) donner naissance à un enfant, avoir un enfant | hawila barṯo ܗܰܘܝܠܰܗ ܒܰܪܬ݂ܐ elle a eu une fille (G.17) këtle, mawlaḏ

hul ܗܘܠ (L.19) jusqu'à | hul dë mhalax šuġlan ṭawwo ܗܘܠ ܕܷܡܗܰܠܰܟ݂ ܫܘܓ݂ܠܰܢ ܛܰܘܘܐ jusqu'à ce que notre affaire marche bien (L.21); hul ema ܗܘܠ ܐܶܡܰܐ jusqu'à quand (L.24)

hule obe

hurëk ܗܘܪܷܟ (m.) (L.23) semoule

ḥa ܚܰܐ, f. ḥḏo ܚܕ݂ܐ (L.7) un | ḥa mënne ܚܰܐ ܡܷܢܢܶܗ l'un d'eux (L.12) on, quelqu'un

Ḥäbaš ܚܱܒܰܫ (m.) (G.19) Éthiopie, Abyssinie

ḥadodo ܚܰܕܳܕܐ, f. ḥadadto ܚܰܕܰܕܬܐ, pl. ḥadode ܚܰܕܳܕܶܐ (G.19) forgeron

ḥaḏiro ܚܰܕ݂ܝܪܐ (adj.), f. haḏërto ܚܰܕ݂ܷܪܬܐ, pl. haḏire ܚܰܕ݂ܝܪܶܐ (L.10) prêt, disposé présent

ḥago ܚܰܓܐ (m.), pl. ḥage ܚܰܓܶܐ (G.20) fête, célébration, cérémonie soirée

Ḥaḥ ܚܰܐܚ (Q.8,36) Ḥaḥ (village du Turabdin)

ḥal ܚܰܐܠ (m.) (L.19) état, situation

Ḥälab ܚܱܠܰܒ (Q.6,54) Alep

ḥälile ܚܱܠܝܠܶܐ (f.) (Q.3,102) sucrerie à base de sirop de raisins

ḥaloqo ܚܰܠܳܩܐ, f. ḥalaqto ܚܰܠܰܩܬܐ, pl. ḥaloqe ܚܰܠܳܩܶܐ (L.19) coiffeur qayoṣo

ḥalwo ܚܰܠܘܐ (m.) (L.10) lait | ḥalwo šaḥino ܚܰܠܘܐ ܫܰܚܝܢܐ du lait chaud (L.23); u ḥalwo kule ܐܘ ܚܰܠܘܐ ܟܘܠܶܗ tout le lait (Q.1,21)

ḥalyo ܚܰܠܝܐ (adj.), f. ḥliṯo ܚܠܝܬ݂ܐ, pl. ḥalye ܚܰܠܝܶܐ (L.11) sucré joli

ḥalyuṯo ܚܰܠܝܘܬ݂ܐ (f.) (L.16) sucrerie beauté

ḥamro ܚܰܡܪܐ (m.), pl. ḥamrone ܚܰܡܪܳܢܶܐ (L.10) vin

ḥamšacsar ܚܰܡܫܰܥܣܰܪ (L.3) (num.) quinze

ḥamšo ܚܰܡܫܐ (num.), f. ḥammëš ܚܰܡܡܷܫ (L.7) cinq

ḥänake ܚܱܢܰܟܶܐ (f.), pl. ḥänakat ܚܱܢܰܟܰܬ (Q.3,25) plaisanterie, blague

b ḥänake (Q.3,25) ܒܚܱܢܰܟܶܐ pour plaisanter, pour rire

ḥäpës ܚܱܦܷ݁ܣ (m.), pl. ḥapsat ܚܰܦ݁ܣܰܬ prison ḥbušyo

ḥapṯo ܚܰܦ݁ܬ݂ܐ (f.), pl. ḥappoṯe ܚܰܦ݁ܦ݁ܳܬ݂ܶܐ (L.14) unité, grain

ḥapṯo d cënwe ܚܰܦ݁ܬ݂ܐ ܕܥܷܢܘܶܐ grain de raisin

ḥapṯo d ḥeṭo ܚܰܦ݁ܬ݂ܐ ܕܚܶܛܐ grain de blé

ḥaq ܚܰܩ vérité, droit prix, coût obe

ḥaqlo ܚܰܩܠܐ (f.), pl. ḥaqloṯe ܚܰܩܠܳܬ݂ܶܐ (L.12) champ secteur, domaine

ḥarayto ܚܰܪܰܝܬܐ fin, conclusion | i ḥarayto daḥ ḥayayḏe ܐܝ ܚܰܪܰܝܬܐ ܕܰܚ ܚܰܝܰܝܕ݂ܶܗ la fin de sa vie (Q.9,112)

bi ḥarayto (L.6) ܒܝ ܚܰܪܰܝܬܐ finalement, en conclusion, après tout, en fin de compte

ḥarayto di šabṯo (L.16) ܚܰܪܰܝܬܐ ܕܝ ܫܰܒܬ݂ܐ fin de semaine, weekend

ḥarbo ܚܰܪܒܐ (adj.), f. ḥarbo ܚܰܪܒܐ, pl. ḥarbe ܚܰܪܒܶܐ (Q.10,77) mauvais, méchant

ḥarḏono ܚܰܪܕ݂ܳܢܐ (m.), pl. ḥarḏone ܚܰܪܕ݂ܳܢܶܐ (L.22) lézard

ḥärir ܚܱܪܝܪ (m.) (Q.6,42) soie

ḥaroyo ܚܰܪܳܝܐ (adj.), f. ḥarayto ܚܰܪܰܝܬܐ, pl. ḥaroye ܚܰܪܳܝܶܐ (L.6) dernier

ḥarṣabṯo ܚܰܪܨܰܒܬ݂ܐ (f.) (L.18) grêle

ḥarufo ܚܰܪܘܦܐ (adj.), f. ḥarëfto ܚܰܪܷܦܬܐ, pl. ḥarufe ܚܰܪܘܦܶܐ épicé, piquant pétillant aiguisé

maye ḥarufe (L.23) ܡܰܝܶܐ ܚܰܪܘܦܶܐ eau pétillante

maye

ḥasyo ܚܰܣܝܐ (m.), pl. ḥasye ܚܰܣܝܶܐ (Q.9,17) évêque, archévêque | ḥasyo Jërjis Cabdënnur ܚܰܣܝܐ ܔܶܪܔܝܣ ܥܰܒܕܷܢܢܘܪ Georges Abd al-Nur, dernier archévêque du diocèse syriaque orthodoxe de Diyarbakir 1851-1933 (Q.9,18)

ḥasyuṯo ܚܰܣܝܘܬ݂ܐ (f.) (Q.8,15) épiscopat évêché, diocèse

ḥaṣo ܚܰܨܐ (m.), pl. ḥaṣe ܚܰܨܶܐ dos

ḥaṣodo ܚܰܨܳܕܐ, f. ḥaṣadto ܚܰܨܰܕܬܐ, pl. ḥaṣode ܚܰܨܳܕܶܐ (Q.9,21) moissonneur, faucheur, paysan

Ḥašḥaš ܚܰܫܚܰܫ (Q.9,21) un ancien village syriaque orthodoxe de la province de Diyarbakir (sud-est de la Turquie)

ḥašowo ܚܰܫܳܘܳܐ, f. ḥašawto ܚܰܫܰܘܬܐ, pl. ḥašowe ܚܰܫܳܘܶܐ (L.19) comptable

ḥaṯno ܚܰܬ݂ܢܐ (m.), pl. ḥaṯne ܚܰܬ݂ܢܶܐ, ḥaṯnawoṯe ܚܰܬ݂ܢܰܘܳܬ݂ܶܐ marié gendre, beau-fils beau-frère | u ḥaṯnayḏan ܐܘ ܚܰܬ݂ܢܰܝܕ݂ܰܢ notre beau-frère (quelqu'un qui est marié à une femme de notre famille) (Q.6,35)

ḥaṯo ܚܰܬ݂ܐ (adj.), f. ḥaṯto ܚܰܬ݂ܬܐ, pl. ḥaṯe ܚܰܬ݂ܶܐ (L.6) nouveau, neuf

ḥawlo ܚܰܘܠܐ (m.), pl. ḥawle ܚܰܘܠܐ (L.22) corde

ḥawro ܚܰܘܪܐ (m.), pl. ḥawrone ܚܰܘܪܳܢܶܐ (L.3) ami, copain, camarade ḥwarṯo

ḥawruṯo ܚܰܘܪܘܬ݂ܐ (f.) (L.15) amitié, camaraderie

ḥaye ܚܰܝܶܐ (pl.) (L.4) vie | ḥaye cadi ܚܰܝܶܐ ܥܰܕܝ une vie ordinaire (L.19); aḥ ḥaye du zabnano ܐܰܚ ܚܰܝܶܐ ܕܘ ܙܰܒܢܰܢܐ la vie actuelle (Q.5,28)

baḥ ḥaye (L.15) ܒܰܚ ܚܰܝܶܐ dans la vie jamais

ḥaye yawmoye (L.24) ܚܰܝܶܐ ܝܰܘܡܳܝܶܐ quotidien, vie quotidienne

ḥaylo ܚܰܝܠܐ (m.), pl. ḥayle ܚܰܝܠܶܐ (L.7) force, puissance | b ḥaylo ܒܚܰܝܠܐ avec force (L.15) pouvoir

ḥayoro dak kayiwe ܚܰܝܳܪܐ ܕܰܟ ܟܰܝܝܘܶܐ, f. ḥayarto ܚܰܝܰܪܬܐ, pl. ḥayore ܚܰܝܳܪܶܐ (L.19) infirmier

ḥaywan ܚܰܝܘܰܢ (m.), pl. ḥäyewën ܚܱܝܶܘܷܢ, ḥaywane ܚܰܝܘܰܢܶܐ (L.12) animal

ḥbušyo ܚܒܘܫܝܐ, pl. ḥbušye ܚܒܘܫܝܶܐ (Q.10,70) prison ḥäpës

ḥḏo ܚܕ݂ܐ ḥa

ḥḏoḏe ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ l'un l'autre

cam ḥḏoḏe (L.3) ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ensemble

lë ḥḏoḏe (L.3) ܠܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ mutuellement, réciproquement, l'un pour l'autre

ḥёḏriye ܚܷܕ݂ܪܝܝܶܐ (f.), pl. ḥëḏriyat ܚܷܕ݂ܪܝܝܰܬ préparation ḥeḏoro

ḥeḏër ܚܶܕ݂ܷܪ (L.12) autour de environ

ḥeḏore (L.12, + suf.) ܚܶܕ݂ܳܪܶܗ | ḥeḏora ܚܶܕ݂ܳܪܰܗ autour d'elle; ḥeḏorayxu ܚܶܕ݂ܳܪܰܝܟ݂ܘ autour de vous

ḥeḏoro ܚܶܕ݂ܳܪܐ [Inf. ḥḏr II ܚܕ݂ܪ] (L.13) préparation

ḥeloyo ܚܶܠܳܝܐ (adv.) (L.8) tôt

ḥemo ܚܶܡܐ (m.) (Q.2,22) chaleur, chaud

ḥeṭe ܚܶܛܶܐ (pl., f.), sg. ḥeṭo ܚܶܛܐ (Q.1,63) blé

ḥeṯoṯo ܚܶܬ݂ܳܬ݂ܐ [Inf. ḥṯṯ II ܚܬ݂ܬ݂] (Q,8,68) renouvellement rénovation, travaux

ḥeworo ܚܶܘܳܪܐ, f. ḥewarto ܚܶܘܰܪܬܐ, pl. ḥewore ܚܶܘܳܪܶܐ blanc, produit laitier

ḥëdud ܚܷܕܘܕ (m.), pl. ḥëdude ܚܷܕܘܕܶܐ (L.17) frontière tḥumo

Ḥëmëṣ ܚܷܡܷܨ (Q.9,44) Homs (ville en Syrie)

ḥëmṣe ܚܷܡܨܶܐ (pl., f.), sg. ḥëmṣo ܚܷܡܨܐ pois chiches

ḥëmṣe qarcone (L.10) ܚܷܡܨܶܐ ܩܰܪܥܳܢܶܐ ragoût de pois chiches avec des boulettes de gruau de blé fin

ḥëmto ܚܷܡܬܐ (f.) (L.14) fièvre

Ḥësno d Kifo ܚܷܣܢܐ ܕܟܝܦܐ Hasankeyf (ville sur le Tigre au sud-est de la Turquie)

ḥëšloṯe (pl., f.), sg. ḥšalto ܚܫܰܠܬܐ (L.11) bijoux, joyaux

ḥfiṭo, f. ḥfëṭto ܚܦܷܛܬܐ, pl. ḥfiṭe ܚܦܝܛܶܐ (L.24) actif, engagé

ḥfiṭuṯo ܚܦܝܛܘܬ݂ܐ (f.), pl. ḥfëṭwoṯe ܚܦܷܛܘܳܬ݂ܶܐ (L.15) activité, engagement

ḥila ܚܝܠܰܐ (f.), pl. ḥilat ܚܝܠܰܬ, ḥiyal ܚܝܝܰܠ (Q.7,58) tromperie, fraude, escroquerie, arnaque

ḥiruṯo ܚܝܪܘܬ݂ܐ (f.) (Q.10,69) liberté

ḥiṣo ܚܝܨܐ, f. ḥëṣto ܚܷܨܬܐ, pl. ḥiṣe ܚܝܨܶܐ (L.15) en forme, fort rapide

ḥiṣuṯo d gušmo ܚܝܨܘܬ݂ܐ ܕܓܘܫܡܐ (f.) (L.15) fitness, musculation

ḥkume ܚܟܘܡܶܐ (f.), pl. ḥkumat ܚܟܘܡܰܬ (Q.6,73) état gouvernement administration d'état

ḥmoro ܚܡܳܪܐ, f. ḥmarto ܚܡܰܪܬܐ, pl. ḥmore ܚܡܳܪܶܐ (L.12) âne stupide

ḥoḏan, ḥëḏno ܚܳܕ݂ܰܢ، ܚܷܕ݂ܢܐ - ḥḏënle, ḥḏënla ܚܕ݂ܷܢܠܶܗ، ܚܕ݂ܷܢܠܰܗ [ḥḏn I ܚܕ݂ܢ] serrer dans ses bras, prendre dans ses bras | ḥḏënne ḥḏoḏe ܚܕ݂ܷܢܢܶܗ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ils se sont serrés dans les bras (L.23); koḥëḏni ḥḏoḏe ḥiṣo ܟܳܚܷܕ݂ܢܝ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ܚܝܨܐ ils se serrent fort l'un contre l'autre (L.23)

ḥoḏar, ḥuḏro ܚܳܕ݂ܰܪ، ܚܘܕ݂ܪܐ - ḥaḏër, ḥaḏiro ܚܰܕ݂ܷܪ، ܚܰܕ݂ܝܪܐ [ḥḏr I ܚܕ݂ܪ] être prêt | u muklo ḥaḏër ܐܘ ܡܘܟܠܐ ܚܰܕ݂ܷܪ le dîner est prêt (L.23) être présent

ḥokam, ḥëkmo ܚܳܟܰܡ، ܚܷܟܡܐ - ḥkëmle, ḥkëmla ܚܟܷܡܠܶܗ، ܚܟܷܡܠܰܗ [ḥkm I ܚܟܡ] (Q.10,38) juger, trancher

ḥolaj, ḥëljo ܚܳܠܰܔ، ܚܷܠܔܐ - ḥlëjle, ḥlëjla ܚܠܷܔܠܶܗ، ܚܠܷܔܠܰܗ [ḥlj I ܚܠܔ] égréner (coton) | u ketono ḥëljiwayle ܐܘ ܟܶܬܳܢܐ ܚܷܠܔܝܘܰܝܠܶܗ ils égrenaient le coton (Q.6,13)

ḥolaq, ḥёlqo ܚܳܠܰܩ، ܚܷܠܩܐ - ḥlëqle, ḥlëqla ܚܠܷܩܠܶܗ، ܚܠܷܩܠܰܗ [ḥlq I ܚܠܩ] (G.13) raser couper les cheveux

ḥolaw, ḥëlwo ܚܳܠܰܘ، ܚܷܠܘܐ - ḥlule, ḥlula ܚܠܘܠܶܗ، ܚܠܘܠܰܗ [ḥlw I ܚܠܘ] traire | bu yawmo tarte kore koḥëlwina at tawroṯe ܒܘ ܝܰܘܡܐ ܬܰܪܬܶܐ ܟܳܪܶܐ ܟܳܚܷܠܘܝܢܰܐ ܐܰܬ ܬܰܘܪܳܬ݂ܶܐ deux fois par jour, nous trayons les vaches (L.12)

ḥolo ܚܳܠܐ (m.), pl. ḥolone ܚܳܠܳܢܶܐ (L.4) oncle (maternel) | ab be ḥole ܐܰܒ ܒܶܐ ܚܳܠܶܗ la famille de sa mère (Q.6,62)

ḥonaq, ḥënqo ܚܳܢܰܩ، ܚܷܢܩܐ - ḥnëqle, ḥnëqla ܚܢܷܩܠܶܗ، ܚܢܷܩܠܰܗ [ḥnq I ܚܢܩ] étrangler | gëd ḥonaqwayne ܓܷܕ ܚܳܢܰܩܘܰܝܢܶܗ j'allais l'étrangler (Q.7,82) noyer

ḥoraw, ḥërwo ܚܳܪܰܘ، ܚܷܪܘܐ - ḥaru, ḥariwo ܚܰܪܘ، ܚܰܪܝܘܐ [ḥrw I ܚܪܘ] (G.20) se gâter, s'abîmer subir des dommages

ḥorawle, ḥorawla ܚܳܪܰܘܠܶܗ، ܚܳܪܰܘܠܰܗ - ḥarule, ḥarula ܚܰܪܘܠܶܗ، ܚܰܪܘܠܰܗ [ḥrw I ܚܪܘ] (+ L-suf) prendre soin de, s'occuper de, s'intéresser pour, se soucier de | lo koḥorawwe m ܠܐ ܟܳܚܳܪܰܘܘܶܗ ܡ‍ ils ne se soucient pas (de) (Q.5,70)

ḥošaw, ḥëšwo ܚܳܫܰܘ، ܚܷܫܘܐ - ḥšule, ḥšula ܚܫܘܠܶܗ، ܚܫܘܠܰܗ [ḥšw I ܚܫܘ] compter | kolozam d saymina ḥšowo du talgo ܟܳܠܳܙܰܡ ܣܰܝܡܝܢܰܐ ܚܫܳܘܐ ܕܘ ܬܰܠܓܐ nous devons nous attendre à de la neige (L.18) considérer | lo koḥëšwile ܠܐ ܟܳܚܷܫܘܝܠܶܗ ils ne le considèrent pas (Q.5,72)

ḥoṯo ܚܳܬ݂ܐ (f.), pl. ḥoṯoṯe ܚܳܬ݂ܳܬ݂ܶܐ, aḥwoṯe ܐܰܚܘܳܬ݂ܶܐ (L.4) sœur

ḥoyaqle, ḥoyaqla ܚܳܝܰܩܠܶܗ، ܚܳܝܰܩܠܰܗ - ḥayëqle, ḥayëqla ܚܰܝܷܩܠܶܗ، ܚܰܝܷܩܠܰܗ [ḥyq I ܚܝܩ] (+ L-suf.) avoir droit à, revenir à, échoir à | be koḥoyaqqe … d fayši b Holanda ܒܶܐ ܟܳܚܳܝܰܩܩܶܗ ... ܕܦܰܝܫܝ ܒܗܳܠܰܢܕܰܐ s'ils ont le droit de rester aux Pays-Bas (Q.10,8) nofele

ḥoyar, ḥayro ܚܳܝܰܪ، ܚܰܝܪܐ - ḥërle, ḥërla ܚܷܪܠܶܗ، ܚܷܪܠܰܗ [ḥyr I ܚܝܪ] regarder, aller voir | ḥayrina bu gabo ḥreno ܚܰܝܪܝܢܰܐ ܒܘ ܓܰܒܐ ܚܪܶܢܐ allons voir de l'autre côté (L.11.6); lo ḥayrët lu quṣurayḏi ܠܐ ܚܰܝܪܷܬ ܠܘ ܩܘܨܘܪܰܝܕ݂ܝ excuse-moi s'il te plaît! (Q.3,60) faire attention à | i Saro koḥayro ṭawwo cal u ṭukoso d gawa di dukano ܐܝ ܣܰܪܐ ܟܳܚܰܝܪܐ ܛܰܘܘܐ ܥܰܠ ܐܘ ܛܘܟܳܣܐ ܕܓܰܘܰܗ ܕܝ ܕܘܟܰܢܐ Saro fait très attention à l'agencement dans la boutique (L.11)

ḥoze, ḥëzyo ܚܳܙܶܐ، ܚܷܙܝܐ - ḥzele, ḥzela ܚܙܶܠܶܗ، ܚܙܶܠܰܗ [ḥzy I ܚܙܝ] voir | harke laltaḥ koḥozitu gušmo dë zcuro ܗܰܪܟܶܐ ܠܰܠܬܰܚ ܟܳܚܳܙܝܬܘ ܓܘܫܡܐ ܕܷܙܥܘܪܐ ci-dessous vous voyez le corps d'un enfant (L.7); elo ono lo ḥzalli ܐܶܠܐ ܐܳܢܐ ܠܐ ܚܙܰܠܠܝ mais moi, je ne les ai pas vus (L.21); ḥëzyolux ܚܷܙܝܳܠܘܟ݂ tu l'as vue (L.17); lhiqoye ne d ḥozën u aṯro ܠܗܝܩܳܝܶܐ ܢܶܐ ܕܚܳܙܷܢ ܐܘ ܐܰܬ݂ܪܐ ils aspirent à voir le pays (L.17); hënne ḥzanwanne ܗܷܢܢܶܗ ܚܙܰܢܘܰܢܢܶܗ eux, ils les avaient vus (L.22); ḥzay be kit noše bu bayto ܚܙܰܝ ܒܶܐ ܟܝܬ ܢܳܫܶܐ ܒܘ ܒܰܝܬܐ va voir s'il y a des gens à la maison (L.24); kale koḥozutu (koḥozitu) ܟܰܠܶܗ ܟܳܚܳܙܘܬܘ (ܟܳܚܳܙܝܬܘ) comme vous le voyez (Q.1,83) trouver | aydarbo ḥzalxu i mazracto? ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܚܙܰܠܟ݂ܘ ܐܝ ܡܰܙܪܰܥܬܐ comment trouvez-vous la ferme (L.12)

ḥoze casquṯo ܚܳܙܶܐ ܥܰܣܩܘܬ݂ܐ avoir des difficultés | ḥzeli casquṯo ܚܙܶܠܝ ܥܰܣܩܘܬ݂ܐ j'ai eu des difficultés (Q.10,11)

ḥoze ḥḏoḏe ܚܳܙܶܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ se voir, se rencontrer | gëd ḥoziwayna ḥḏoḏe ܓܷܕ ܚܳܙܝܘܰܝܢܰܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ nous allons nous voir (L.24); hul d ḥozina ḥḏoḏe ܗܘܠ ܕܚܳܙܝܢܰܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ au revoir! (L.24)

ḥoze ḥusrono ܚܳܙܶܐ ܚܘܣܪܳܢܐ subir des dommages | lo ḥzalle ḥusrono ܠܐ ܚܙܰܠܠܶܗ ܚܘܣܪܳܢܐ ils n'ont pas subi de dommages (Q.9,38)

ḥreno ܚܪܶܢܐ (adj.), f. ḥreto ܚܪܶܬܐ, pl. ḥrene ܚܪܶܢܶܐ (L.10) autre

ḥṣodo ܚܨܳܕܐ [Inf. ḥṣd I ܚܨܕ] (Q.3,71) récolte, moisson

ḥšamto ܚܫܰܡܬܐ (f.), pl. ḥšamyoṯe ܚܫܰܡܝܳܬ݂ܶܐ (L.8) souper, repas du soir, dîner (France)

ḥšawto ܚܫܰܘܬܐ (f.) (L.5) mathématiques

ḥšowo ܚܫܳܘܐ, pl. ḥšowe ܚܫܳܘܶܐ [Inf. ḥšw I ܚܫܘ] (L.10) compte, facture, addition considération mathématiques ḥošaw

ḥubo ܚܘܒܐ (f.) (L.16) amour

ḥuḏro ܚܘܕ݂ܪܐ (m.), pl. ḥuḏre ܚܘܕ݂ܪܶܐ (L.15) association, club

ḥuldo ܚܘܠܕܐ (m.), pl. ḥulde ܚܘܠܕܶܐ (L.22) taupe

ḥulmono ܚܘܠܡܳܢܐ (m.) (L.7) santé

ḥulto ܚܘܠܬܐ (f.), pl. ḥultoṯe ܚܘܠܬܳܬ݂ܶܐ (L.4) tante (maternelle)

ḥusrono ܚܘܣܪܳܢܐ (m.), pl. ḥusrone ܚܘܣܪܳܢܶܐ (Q.9,38) perte, dommage

ḥoze ḥusrono ܚܳܙܶܐ ܚܘܣܪܳܢܐ subir des dommages | lo ḥzalle ḥusrono ܠܐ ܚܙܰܠܠܶܗ ܚܘܣܪܳܢܐ ils n'ont pas subi de dommages (Q.9,38)

ḥušabo ܚܘܫܰܒܐ (m.), pl. ḥušabe ܚܘܫܰܒܶܐ (L.9) dimanche semaine yawmo

ḥuyoḏo ܚܘܝܳܕ݂ܐ, pl. ḥuyoḏe ܚܘܝܳܕ݂ܶܐ (L.24) fédération, union, association

ḥuyoḏo dan niše ܚܘܝܳܕ݂ܐ ܕܰܢ ܢܝܫܶܐ association des femmes

ḥwarṯo ܚܘܰܪܬ݂ܐ (f.), pl. ḥwaryoṯe ܚܘܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (L.11) amie, copine, camarade ḥawro

ḥyofo ܚܝܳܦܐ [Inf. ḥyf I ܚܝܦ] (L.6) bain, fait de se laver sḥoyo, gurno

ḥyoro ܚܝܳܪܐ [Inf. ḥyr I ܚܝܪ] (L.24) regard ḥoyar

ḥzinoyo ܚܙܝܢܳܝܐ, f. ḥzinayto ܚܙܝܢܰܝܬܐ, pl. ḥzinoye ܚܙܝܢܳܝܶܐ triste, affligé mëḥzan

ḥzirën ܚܙܝܪܷܢ (L.9) juin

ḥziro ܚܙܝܪܐ (m.), pl. ḥzire ܚܙܝܪܶܐ (L.12) cochon, porc brozo

ḥzoyo ܚܙܳܝܐ [Inf. ḥzy I ܚܙܝ] (L.7) vue ḥoze

iḏa ܐܝܕ݂ܰܐ (L.8) si | iḏa d ëṯyatwa ܐܝܕ݂ܰܐ ܕܐܷܬ݂ܝܰܬܘܰܐ si tu (f.) venais (L.22) en, ënkan, häka

iḏacṯo ܐܝܕ݂ܰܥܬ݂ܐ (L.20) connaissance

iḏico ܐܝܕ݂ܝܥܐ, f. iḏëcto ܐܝܕ݂ܷܥܬܐ, pl. iḏice ܐܝܕ݂ܝܥܶܐ (L.19) connu, célèbre, illustre relation, connaissance mšamho

iḏo ܐܝܕ݂ܐ (f.), pl. iḏe ܐܝܕ݂ܶܐ, iḏoṯe ܐܝܕ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.7) main

b iḏo ftëḥto ܒܐܝܕ݂ܐ ܦܬܷܚܬܐ généreusement

bi iḏo ܒܝ ܐܝܕ݂ܐ à la main

ilën ܐܝܠܷܢ (L.9) septembre

ilofo ܐܝܠܳܦܐ [Inf. ylf I ܝܠܦ] (L.24) apprentissage, étude yolaf

ilono ܐܝܠܳܢܐ (m.), pl. ilone ܐܝܠܳܢܶܐ (L.12) arbre

imomo ܐܝܡܳܡܐ, pl. imome ܐܝܡܳܡܶܐ journée

lalyo w imomo ܠܰܠܝܐ ܘܐܝܡܳܡܐ jour et nuit

inaqla d ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕ (L.3) quand, lorsque si

inaqlayo ܐܝܢܰܩܠܰܝܐ (L.11) alors autrefois, jadis

Ingliz ܐܝܢܓܠܝܙ (m.) (G.19) Angleterre Ënglišoyo

Instagram ܐܝܢܣܬܰܓܪܰܡ (L.24) Instagram

Intibah ܐܝܢܬܝܒܰܐܗ (Q.9,87) Intibah (éveil, nom du premier mouvement nationaliste chez les syriaques orthodoxes) Ciruṯo

iqarṯo ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ (f.), pl. iqroṯe ܐܝܩܪܳܬ݂ܶܐ, iqaryoṯe ܐܝܩܰܪܝܳܬ݂ܶܐ famille, foyer | i iqarṯaṯe ܐܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܰܬ݂ܶܐ cette famille (L.4) cayla

iqoro ܐܝܩܳܪܐ (m.) (Q.9,87) respect, honneur

Iran ܐܝܪܰܐܢ (m.) (G.19) Iran

Isroyel ܐܝܣܪܳܝܶܠ (G.19) Israel

itawto ܐܝܬܰܘܬܐ (f.), pl. itawyoṯe ܐܝܬܰܘܝܳܬ݂ܶܐ (Q.10,19) réunion knušyo

itowo ܐܝܬܳܘܐ [Inf. ytw I ܝܬܘ] (L.12) habitat, fait de s'asseoir | u itowayḏan ܐܘ ܐܝܬܳܘܰܝܕ݂ܰܢ notre zone d'habitat (L.12)

Iṭaloyo ܐܝܛܰܠܳܝܐ (L.20) italien

Iṭalya ܐܝܛܰܐܠܝܰܐ (G.19) Italie

iyyar ܐܝܝܰܪ (L.9) mai

jajëq ܔܰܔܷܩ (m.) (L.23) tzatziki

jam ܔܰܐܡ (m.), pl. jamat ܔܰܡܰܬ (L.18) vitre, verre

jamde ܔܰܡܕܶܐ (f.) (L.18) grand froid

jamudo ܔܰܡܘܕܐ (adj.), f. jamëdto ܔܰܡܷܕܬܐ, pl. jamude ܔܰܡܘܕܶܐ (L.18) froid, frais

jandërma ܔܰܢܕܷܪܡܰܐ (Q.7,36, sg./pl.) (m.) gendarme (f.) militaire, armée caskar

jarḥo ܔܰܪܚܐ (f.), pl. jarḥe ܔܰܪܚܶܐ blessure | b alfo jarḥe ܒܐܰܠܦܐ ܔܰܪܚܶܐ plein de blessures (lit.: avec mille blessures) (Q.7,90)

jaroḥo ܔܰܪܳܚܐ, f. jaraḥto ܔܰܪܰܚܬܐ, pl. jaroḥe ܔܰܪܳܚܶܐ (L.19) chirurgien

jayran ܔܰܝܪܰܐܢ (m.) (Q.3,17) électricité, courant

jëddo ܔܷܕܕܐ, pl. jëddone ܔܷܕܕܳܢܶܐ (L.4) grand-père | jëddi ܔܷܕܕܝ mon grand-père (Q.3,5) ancêtre (Bequsyone) arrière-grand-père qaššo

jiran ܔܝܪܰܢ, f. jirane ܔܝܪܰܢܶܐ, pl. jirane ܔܝܪܰܢܶܐ (L.8) voisin

jore, jëryo ܔܳܪܶܐ، ܔܷܪܝܐ - jari, jaryo ܔܰܪܝ، ܔܰܪܝܐ [jry I ܔܪܝ] se passer, arriver | kojore gёdše mu byoṭo daf foqёcyoṯe? ܟܳܔܳܪܶܐ ܓܷܕܫܶܐ ܡܘ ܒܝܳܛܐ ܕܰܦ ܦܳܩܷܥܝܳܬ݂ܶܐ؟ est-ce qu'il y a des accidents à cause de l'explosion des pétards? (L.13.6); kul mede d jari ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ ܕܔܰܪܝ tout ce qui s'est passé (Q.7,87)

julo ܔܘܠܐ, pl. jule ܔܘܠܶܐ (L.4) vêtement, linge

jule taḥtoye (L.11) ܔܘܠܐ ܬܰܚܬܳܝܶܐ sous-vêtements

kaččëke ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܶܐ (f.), pl. kaččëkat ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܰܬ (Q.6,65) fille, jeune fille, demoiselle barṯo

kaffe ܟܰܦܦܶܐ (f.) (Q.1,42) mousse

kafino ܟܰܦܝܢܐ (adj.), f. kafënto ܟܰܦܷܢܬܐ, pl. kafine ܟܰܦܝܢܶܐ (Q.1,60) affamé | kafino no ܟܰܦܝܢܐ ܢܐ j'(m.) ai faim (Q.1,60)

kafo ܟܰܦܐ (m.), pl. kafe ܟܰܦܶܐ (L.16) paume gant bouquet | kafo d warde ܟܰܦܐ ܕܘܰܪܕܶܐ bouquet de fleurs (L.15)

kaġat ܟܰܓ݂ܰܬ (m.), pl. kaġatat ܟܰܓ݂ܰܬܰܬ, kaġate ܟܰܓ݂ܰܬܶܐ (L.6) papier, papier-peint, tapisserie

kalbo ܟܰܠܒܐ (m.), pl. kalbe ܟܰܠܒܶܐ (L.12) chien

kale ܟܰܠܶܗ, f. kala ܟܰܠܰܗ, pl. kalën ܟܰܠܷܢ (G.24c) voilà

kalla ܟܰܠܠܰܐ (m.), pl. kallawat ܟܰܠܠܰܘܰܬ argent zuze

kalo ܟܰܠܐ, pl. kaloṯe ܟܰܠܳܬ݂ܶܐ mariée belle-fille (femme du frère) belle-sœur

kamilo ܟܰܡܝܠܐ (adj.), f. kamëlto ܟܰܡܷܠܬܐ, pl. kamile ܟܰܡܝܠܶܐ (Q.10,15) parfait, complet, fini adulte

kamudo ܟܰܡܘܕܐ (adj.), f. kamëdto ܟܰܡܷܕܬܐ, pl. kamude ܟܰܡܘܕܶܐ (L.11) foncé

Kanada ܟܰܢܰܕܰܐ (G.19) Canada

kanguro ܟܰܢܓܘܪܐ (m.), pl. kangure ܟܰܢܓܘܪܶܐ (L.22) kangourou

karmo ܟܰܪܡܐ (m.), pl. karme ܟܰܪܡܶܐ (L.12) vignoble

karxuṯo ܟܰܪܟ݂ܘܬ݂ܐ (f.) (L.21) municipalité, commune bälädiye

karyo ܟܰܪܝܐ (adj.), f. kriṯo ܟܪܝܬ݂ܐ, pl. karye ܟܰܪܝܶܐ (L.6) court

kasyoṯo ܟܰܣܝܳܬ݂ܐ (pl.) (L.6) secrets

kaširo ܟܰܫܝܪܐ (adj.), f. kašërto ܟܰܫܷܪܬܐ, pl. kašire ܟܰܫܝܪܶܐ (L.20) appliqué, assidu couronné de succès

kašo ܟܰܫܐ (m.) (L.15) hockey

katfo ܟܰܬܦܐ (f.), pl. katfoṯe ܟܰܬܦܳܬ݂ܶܐ (L.7) épaule

kaṯowo ܟܰܬ݂ܳܘܐ, f. kaṯawto ܟܰܬ݂ܰܘܬܐ, pl. kaṯowe ܟܰܬ݂ܳܘܶܐ (L.19) écrivain auteur secrétaire

kayiso ܟܰܝܝܣܐ (adj.), f. kayësto ܟܰܝܷܣܬܐ, pl. kayise ܟܰܝܝܣܶܐ (L.19, Mëḏyaḏ) bien, bon ṭawwo

kayiwo ܟܰܝܝܘܐ, f. kayuto ܟܰܝܘܬܐ, pl. kayiwe ܟܰܝܝܘܶܐ (L.7) malade patient

kefo ܟܶܦܐ (f.), pl. kefe ܟܶܦܶܐ (L.6) pierre

ketono ܟܶܬܳܢܐ (m.) (Q.6,12) coton

kewo ܟܶܘܐ (m.), pl. kewe ܟܶܘܶܐ (L.7) maladie, mal | u kewo d carši ܐܘ ܟܶܘܐ ܕܥܰܪܫܝ mon mal de dents (Q.7,72)

kewo du gawo (L.14) ܟܶܘܐ ܕܘ ܓܰܘܐ mal au ventre

kewo du ḥaṣo (L.14) ܟܶܘܐ ܕܘ ܚܰܨܐ mal au dos

kewo du lebo (L.14) ܟܶܘܐ ܕܘ ܠܶܒܐ mal au cœur

këbce d ܟܷܒܥܶܐ ܕ (G.20) il faut que, il est nécessaire que | mëftakarla d këbce saymo mede ܡܷܦܬܰܟܰܪܠܰܗ ܕܟܷܒܥܶܐ ܣܰܝܡܐ ܡܶܕܶܐ elle a pensé qu'il fallait faire quelque chose (G.20)

këlyono ܟܷܠܝܳܢܐ (m.), pl. këlyone ܟܷܠܝܳܢܶܐ empêchement, problème | layt këlyono ܠܰܝܬ ܟܷܠܝܳܢܐ rien ne s'y oppose (L.13)

kënšo ܟܷܢܫܐ (m.), pl. kënše ܟܷܢܫܶܐ (L.24) société foule

këre ܟܷܪܶܐ (f.), pl. kërat ܟܷܪܰܬ (L.6) loyer

këtle, këtla ܟܷܬܠܶܗ، ܟܷܬܠܰܗ - këtwayle, këtwayla ܟܷܬܘܰܝܠܶܗ، ܟܷܬܘܰܝܠܰܗ ( + L-suf., G.9b) avoir | mën woliṯo këtla i skale? ܡܷܢ ܘܳܠܝܬ݂ܐ ܟܷܬܠܰܗ ܐܝ ܣܟܰܠܶܐ؟ quelle fonction a le squelette? (L.7.4); kmo yolufe këtxu bu sëdro? ܟܡܐ ܝܳܠܘܦܶܐ ܟܷܬܟ݂ܘ ܒܘ ܣܷܕܪܐ؟ combien d'élèves avez-vous dans la classe? (L.3.5); këtlilax kmo šwole ܟܷܬܠܝܠܰܟ݂ ܟܡܐ ܫܘܳܠܶܐ j'ai quelques questions pour toi (L.24); u Abrohëm këtwayle kefe bak kulyoṯayḏe ܐܘ ܐܰܒܪܳܗܷܡ ܟܷܬܘܰܝܠܶܗ ܟܶܦܶܐ ܒܰܟ ܟܘܠܝܳܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ Abrohëm avait des calculs rénaux (G.17)

këtle šubhoro ܟܷܬܠܶܗ ܫܘܒܗܳܪܐ être fier | u taclo këtwayle šubhoro ebe ܐܘ ܬܰܥܠܐ ܟܷܬܘܰܝܠܶܗ ܫܘܒܗܳܪܐ ܐܶܒܶܗ le renard en était fier (Q.1,76)

këtyo ܟܷܬܝܐ - këtwa ܟܷܬܘܰܐ (+ Cop., G.9c; G.12a) être | cal d këtyo u lišonayḏi ܥܰܠ ܕܟܷܬܝܐ ܐܘ ܠܝܫܳܢܰܝܕܝ parce que c'est ma langue (L.3); hul d këthat ܗܘܠ ܕܟܷܬܗܰܬ tant que tu es (Q.1,15)

kibe, kiba ܟܝܒܶܗ، ܟܝܒܰܗ - këpwayle, këpwayla ܟܷܦ݁ܘܰܝܠܶܗ، ܟܷܦ݁ܘܰܝܠܰܗ pouvoir, être en mesure de | ema kiban saymina i mëštuṯayḏan? ܐܶܡܰܐ ܟܝܒܰܢ ܣܰܝܡܝܢܰܐ ܐܝ ܡܷܫܬܘܬ݂ܰܝܕ݂ܰܢ؟ quand pouvons-nous faire notre mariage? (L.16); kibux obatlan u ḥšowo? ܟܝܒܘܟ݂ ܐܳܒܰܬܠܰܢ ܐܘ ܚܫܳܘܐ؟ pourriez-vous nous donner l'addition? (L.10.3) contenir, comprendre | i šato kiba tracsar yarḥe ܐܝ ܫܰܬܐ ܟܝܒܰܗ ܬܪܰܥܣܰܪ ܝܰܪܚܶܐ l'année comprend 12 mois (L.9); u gḏono kibe ḥamro ܐܘ ܓܕ݂ܳܢܐ ܟܝܒܶܗ ܚܰܡܪܐ le pichet contient du vin être environ | u gëšro kibe tleṯi mëtrowat yarixo ܐܘ ܓܷܫܪܐ ܟܝܒܶܗ ܬܠܶܬ݂ܝ ܡܷܬܪܳܘܰܬ ܝܰܪܝܟ݂ܐ le pont est long d'environ 30 mètres laybe

kilo ܟܝܠܐ (m.), pl. kilowat ܟܝܠܳܘܰܬ kilo | kilo w falge ܟܝܠܐ ܘܦܰܠܓܶܗ un kilo et demi (L.10)

kino ܟܝܢܐ (adj.), f. kënto ܟܷܢܬܐ, pl. kine ܟܝܢܶܐ (Q.10,71) juste, équitable kinuṯo

kinuṯo ܟܝܢܘܬ݂ܐ (f.) justice kino

kiso ܟܝܣܐ (m.), pl. kise ܟܝܣܶܐ (L.8) sac, sachet

kit ܟܝܬ - këtwa ܟܷܬܘܰܐ (G.9a) il y a | cal i ṭëbliṯo këtwa iqarṯo Holandayto ܥܰܠ ܐܝ ܛܷܒܠܝܬ݂ܐ ܟܷܬܘܰܐ ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ ܗܳܠܰܢܕܰܝܬܐ à la table, il y avait une famille néerlandaise (L.12) = kito

kito ܟܝܬܐ - këtwa ܟܷܬܘܰܐ (G.9a) il y a = kit

klay ܟܠܰܝ (L.21) stop kole

kmo ܟܡܐ (L.3) combien quelques

knošo ܟܢܳܫܐ [Inf. knš I ܟܢܫ] (L.13) balayage konaš

knušyo ܟܢܘܫܝܐ, pl. knušye ܟܢܘܫܝܶܐ (G.22) réunion, assemblée itawto, konaš

kofan, këfno ܟܳܦܰܢ، ܟܷܦܢܐ - kafën, kafino ܟܰܦܷܢ، ܟܰܦܝܢܐ [kfn I ܟܦܢ] avoir faim

kohno ܟܳܗܢܐ, pl. kohne ܟܳܗܢܶܐ (Q.8,40) prêtre

kola ܟܳܠܰܐ (L.23) coca

kole, kulyo ܟܳܠܶܐ، ܟܘܠܝܐ - kali, kalyo ܟܰܠܝ، ܟܰܠܝܐ [kly I ܟܠܝ] s'arrêter, être debout | hul d kali u raṯḥo dam maye du ḥamro ܗܘܠ ܕܟܰܠܝ ܐܘ ܪܰܬ݂ܚܐ ܕܰܡ ܡܰܝܶܐ jusqu'à ce que la fermentation du jus de raisins se soit arrêtée (Q.4,52) attendre se calmer makle, klay

komo ܟܳܡܐ (adj.), f. këmto ܟܷܡܬܐ, pl. kome ܟܳܡܶܐ (L.11) noir

komputer ܟܳܡܦ݁ܝܘܬܷܪ (L.24) ordinateur

komunikasyon ܟܳܡܘܢܝܟܰܣܝܳܢ (L.24) communication muṭoyo

konaš, kënšo ܟܳܢܰܫ، ܟܷܢܫܐ - knëšle, knëšla ܟܢܷܫܠܶܗ، ܟܢܷܫܠܰܗ [knš I ܟܢܫ] balayer | kokënšina as sṭabile ܟܳܟܷܢܫܝܢܰܐ ܐܰܣ ܣܛܰܒܝܠܶܐ nous balayons les étables (L.12) kënšo, knošo, knušyo

konun ḥaroyo ܟܳܢܘܢ ܚܰܪܳܝܐ (m.) (L.9) janvier

konun qamoyo ܟܳܢܘܢ ܩܰܡܳܝܐ (m.) (L.9) décembre

korax, kurxo ܟܳܪܰܟ݂، ܟܘܪܟ݂ܐ - karëx, karixo ܟܰܪܷܟ݂، ܟܰܪܝܟ݂ܐ [krx I ܟܪܟ] chercher | karixo cal dayira ܟܰܪܝܟ݂ܐ ܥܰܠ ܕܰܝܝܪܰܐ elle a cherché un appartement (L.20); karëx cal i gḏayto ܟܰܪܷܟ݂ ܥܰܠ‌ ܐܝ ܓܕ݂ܰܝܬܐ il a cherché la poule (Q.1,62) faire du tourisme, visiter (lieux touristiques) | gëd kurxitu ܓܷܕ ܟܘܪܟ݂ܝܬܘ vous allez visiter (L.17) kruxyo, makrax, mitakrax

kore1 (pl., f.) fois | tarte kore koḥëlwina at tawroṯe ܬܰܪܬܶܐ ܟܳܪܶܐ ܟܳܚܷܠܘܝܢܰܐ ܐܰܬ ܬܰܘܪܳܬ݂ܶܐ nous trayons les vaches deux fois (L.12); dat tarte kore ܕܰܬ ܬܰܪܬܶܐ ܟܳܪܶܐ la deuxième fois (Q.6,24) naqla

kore2, kuryo ܟܳܪܶܐ، ܟܘܪܝܐ - kari, karyo ܟܰܪܝ، ܟܰܪܝܐ [kry I ܟܪܝ] se raccourcir karyo, makre1

koso ܟܳܣܐ, pl. kose ܟܳܣܶܐ (L.8) verre, gobelet | koso d ḥamro ܟܳܣܐ ܕܚܰܡܪܐ verre de vin (L.10); koso du ḥamro ܟܳܣܐ ܕܘ ܚܰܡܪܐ verre à vin tasse | koso d čaye ܟܳܣܐ ܕܫ̰ܰܝܶܐ une tasse de thé (L.23) qëdaḥ

koṯaw, këṯwo ܟܳܬ݂ܰܘ، ܟܷܬ݂ܘܳܐ - kṯule, kṯula ܟܬ݂ܘܠܶܗ، ܟܬ݂ܘܠܰܗ [kṯw I ܟܬܘ] (L.3) écrire | kṯawu ܟܬ݂ܰܘܘ écrivez (L.17); gëd koṯawwayno kṯowo ܓܷܕ ܟܳܬ݂ܰܘܘܰܝܢܐ ܟܬ݂ܳܘܐ j'écrirais un livre (L.22) orthographier kaṯowo, kṯawto, kṯowo, makṯaw, mëkṯaw

koyaw, kaywo ܟܳܝܰܘ، ܟܰܝܘܐ - kayu, kayiwo ܟܰܝܘ، ܟܰܝܝܘܐ [kyw I ܟܝܘ] (G.20, seulement 3e pers.) faire mal | riši kokoyaw ܪܝܫܝ ܟܰܟܳܝܰܘ j'ai mal à la tête kayiwo, kewo, maku, mitaku

koyawle, koyawla ܟܳܝܰܘܠܶܗ، ܟܳܝܰܘܠܰܗ - kayule, kayula ܟܰܝܘܠܶܗ، ܟܰܝܘܠܰܗ [kyw I ܟܝܘ] (+ L-suf., L.12) tomber malade

krawa ܟܪܰܘܰܐ (f.), pl. krawat ܟܪܰܘܰܬ (L.11) cravatte

kruxyo ܟܪܘܟ݂ܝܐ (m.) cycle, circulation voyage

kruxyo dam maye (L.18) ܟܪܘܟ݂ܝܐ ܕܰܡ ܡܰܝܶܐ cycle de l'eau

korax

ksoḥo ܟܣܳܚܐ [Inf. ksḥ I ܟܣܚ] (Q.3,73) taille (arbres)

kṯawto ܟܬ݂ܰܘܬܐ (f.), pl. kṯawyoṯe ܟܬ݂ܰܘܝܳܬ݂ܶܐ (L.3) écriture document écrit, message

kṯowo ܟܬ݂ܳܘܐ (m.), pl. kṯowe ܟܬܳܘܶܐ (L.3) livre

kuḥlo ܟܘܚܠܐ (m.) (L.16) fard à paupière, maquillage

kuko ܟܘܟܐ, pl. kuke ܟܘܟܶܐ gâteau

kuko di čoqlaṭa (L.23) ܟܘܟܐ ܕܝ ܫ̰ܳܩܠܰܛܰܐ gâteau au chocolat

kul ܟܘܠ (G.17e) chaque

kul dukṯo ܟܘܠ ܕܘܟܬ݂ܐ partout

kul ḥa ܟܘܠ ܚܰܐ , f. kul ḥḏo ܟܠ ܚܕ݂ܐ chacun

kul mede ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ tout

kul naqla ܟܘܠ ܢܰܩܠܰܐ tout le temps, toujours

kul nošo ܟܘܠ ܢܳܫܐ tout le monde

kule ܟܘܠܶܗ, f. kula ܟܘܠܰܗ, pl. kulle ܟܘܠܠܶܗ (G.17e) (sg.) tout | mën gëd saymina u yawmo kule tamo? ܡܷܢ ܓܷܕ ܣܰܝܡܝܢܰܐ ܐܘ ܝܰܘܡܐ ܟܘܠܶܗ ܬܰܡܐ؟ qu'est-ce que nous allons faire toute la journée là-bas (L.8) (pl.) tous | kulle an noše këtte cayni zëdqe ܟܘܠܠܶܗ ܐܰܢ ܢܳܫܶܐ ܟܷܬܬܶܗ ܥܰܝܢܝ ܙܷܕܩܶܐ tout le monde a les mêmes droits

kuliṯo ܟܘܠܝܬ݂ܐ (f.), pl. kulyoṯe ܟܘܠܝܳܬ݂ܶܐ (L.14) rein

Kurdoyo ܟܘܪܕܳܝܐ, f. Kurdayto ܟܘܪܕܰܝܬܐ, pl. Kurdoye ܟܘܪܕܳܝܶܐ (Q.8,22) kurde

kurfo ܟܘܪܦܐ (f.), pl. kurfe ܟܘܪܦܶܐ (L.22) serpent

kurḥo ܟܘܪܚܐ (m.), pl. kurḥe ܟܘܪܚܶܐ (L.22) cabane (pour animaux)

kurro ܟܘܪܪܐ (Q.7,26) gamin, petit lawo

kursi ܟܘܪܣܝ (m.), f. kuresi ܟܘܪܶܣܝ, pl. kursiye ܟܘܪܣܝܝܶܐ (L.8) chaise

kušoro ܟܘܫܳܪܐ, pl. kušore ܟܘܫܳܪܶܐ (L.12) succès, réussite (pl.) bonne chance!

kutle ܟܘܬܠܶܐ (pl., f.), sg. kutlo ܟܘܬܠܐ (L.10) kutle (boules de semoule farcies)

kyono ܟܝܳܢܐ (m.), pl. kyone ܟܝܳܢܶܐ (L.10) nature caractère

l ܠ‍ (prep.) (G.11b.2) à pour

ele (avec suf. pron.) | eli ܐܶܠܝ pour moi; ela ܐܶܠܰܗ pour elle; alxu ܐܰܠܟ݂ܘ pour vous; alle ܐܰܠܠܶܗ pour eux/elles

labaniye ܠܰܒܰܢܝܝܶܐ (f.) ayran aşı çorbası

labaniye du qaṭiro (L.23) ܠܰܒܰܢܝܝܶܐ ܕܘ ܩܰܛܝܪܐ ayran aşı çorbası

laf ܠܰܦ (prep.) (L.8) vers, envers

lahgo ܠܰܗܓܐ (m.) (L.18) vapeur, gaz

lahgoyo ܠܰܗܓܳܝܐ (adj.), f. lahgayto ܠܰܗܓܰܝܬܐ, pl. lahgoye ܠܰܗܓܳܝܶܐ (L.18) vaporeux, gazeux

laḥayto ܠܰܚܰܝܬܐ (f.), pl. laḥoyoṯe ܠܰܚܳܝܳܬ݂ܶܐ (L.3) gomme, effaceur, frotteur

laḥmo ܠܰܚܡܐ (m.), pl. laḥme ܠܰܚܡܶܐ (L.23) pain

dawqo d laḥmo ܕܰܘܩܐ ܕܠܰܚܡܐ pain plat

laḥmo du tanuro (Q.3,105) ܠܰܚܡܐ ܕܘ ܬܰܢܘܪܐ pain syriaque traditionnel

lalcal ܠܰܠܥܰܠ (adv.) (G.18) en-haut au-dessus ci-dessus

laltaḥ ܠܰܠܬܰܚ (L.7) en bas | laltaḥ manne ܠܰܠܬܰܚ ܡܰܢܢܶܗ en dessous d'eux/elles (Q.4,28) en dessous ci-dessous taḥt

lalyo ܠܰܠܝܐ (m.), pl. lalye ܠܰܠܝܶܐ (L.8) nuit adlalyo

lan ܠܰܢ (G.8) nous (obj. 1e pl.)

larwal ܠܰܪܘܰܠ (adv.) (L.7) dehors, à l'extérieur à part excepté, autre que | larwal mi cënwo ܠܰܪܘܰܠ ܡܝ ܥܷܢܘܐ autre que du raisin (Q.4,10)

lašan ܠܰܫܰܢ (L.4) pour

lašane (+ suf.) | lašane ܠܰܫܰܢܶܗ pour lui; lašanayxu ܠܰܫܰܢܰܝܟ݂ܘ pour vous

lašan d ܠܰܫܰܢ ܕ pour que, afin que | an nacime ste lašan d lo ṭocën ḥḏoḏe komëjġoli cam ḥḏoḏe ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܣܬܶܐ ܠܰܫܰܢ ܕܠܐ ܛܳܥܷܢ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ܟܳܡܷܔܓ݂ܳܠܝ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ afin que les enfants ne s'oublient pas les uns les autres, ils parlent ensemble (L.4)

Latinoyo ܠܰܬܝܢܳܝܐ (G.19) latin

latle, latla ܠܰܬܠܶܗ، ܠܰܬܠܰܗ - latwayle, latwayla ܠܰܬܘܰܝܠܶܗ، ܠܰܬܘܰܝܠܰܗ ( + L-suf., G.9b.2) ne pas avoir | latli ܠܰܬܠܝ je n'ai pas; latte ܠܰܬܬܶܗ ils/elles n'ont pas; latli mede lë syomo ܠܰܬܠܝ ܡܶܕܶܐ ܠܷܣܝܳܡܐ je n'ai rien à faire (L.8); latte makinat modern ܠܰܬܬܶܗ ܡܰܟܝܢܰܬ ܡܳܕܶܪܢ ils n'ont pas de machines modernes (L.12); latwalle cwodo ܠܰܬܘܰܠܠܶܗ ܥܘܳܕܐ ils/elles n'ont pas de travail (L.19)

latyo ܠܰܬܝܐ - latwa ܠܰܬܘܰܐ (+ cop.) ne pas être | latne dawore modern ܠܰܬܢܶܐ ܕܰܘܳܪܶܐ ܡܳܕܶܪܢ ils ne sont pas des agriculteurs modernes (L.12); latyo i namrayḏi ܠܰܬܝܐ ܐܝ ܢܰܡܪܰܝܕ݂ܝ ce n'est pas ma taille (L.11.6); latyo lo yawmo w lo tre ܠܰܬܝܐ ܠܐ ܝܰܘܡܐ ܘܠܐ ܬܪܶܐ ce n'est pas seulement un jour ou deux (L.19); haṯe latyo mede ܗܰܬ݂ܶܐ ܠܰܬܝܐ ܡܶܕܶܐ ça c'est pas grave (L.24); latwa b iḏi ܠܰܬܘܰܐ ܒܐܝܕ݂ܝ je ne pouvais pas me contrôler (Q.7,97)

law ܠܰܘ (L.4/G.24) ne … plus = haw1

lawġël ܠܰܘܓ݂ܷܠ (adv.) (L.6) à l'intérieur

lawo ܠܰܘܐ (Q.7,47) gamin, petit kurro

laybe, layba ܠܰܝܒܶܗ، ܠܰܝܒܰܗ - lapwayle, lapwayla ܠܰܦ݁ܘܰܝܠܶܗ، ܠܰܦ݁ܘܰܝܠܰܗ (lo + kibe) ne pas pouvoir ne pas contenir, ne pas comprendre | i qriṯo layba noše ܐܝ ܩܪܝܬ݂ܐ ܠܰܝܒܰܗ ܢܳܫܶܐ il y a personne dans le village (G.20) ne pas être environ kibe

layko ܠܰܝܟܐ (L.10) vers où ayko

layt ܠܰܝܬ - latwa ܠܰܬܘܰܐ (G.9a) il n'y a pas = layto

layto ܠܰܬܝܐ - latwa ܠܰܬܘܰܐ (G.9a) il n'y a pas = layt

lazqa ܠܰܙܩܰܐ (f.), pl. lazqat ܠܰܙܩܰܬ (L.14) sparadrap

lebo ܠܶܒܐ (m.), pl. lebe ܠܶܒܶܐ cœur | leba ܠܶܒܰܗ son (f.) cœur (L.11); lebo twiroyo ܠܶܒܐ ܬܘܝܪܳܝܐ avec un cœur brisé (L.14); b lebo fliġoyo ܒܠܶܒܐ ܦܠܝܓ݂ܳܝܐ avec des sentiments mitigés (L.20); me lebux ܡܶܐ ܠܶܒܘܟ de bon coeur (Q.6,26) centre, milieu | lebo d Ṭurcabdin ܠܶܒܐ ܕܛܘܪܥܰܒܕܝܢ centre du Turabdin (L.17)

migawlac lebe ܡܝܓܰܘܠܰܥ ܠܶܒܶܗ avoir des nausées, se sentir mal, être dégoûté

migawlac

Lëbnon ܠܷܒܢܳܢ (G.19) Liban

lhiqoyo ܠܗܝܩܳܝܐ, f. lhiqayto ܠܗܝܩܰܝܬܐ, pl. lhiqoye ܠܗܝܩܳܝܶܐ (L.17) aspirant à

lisa ܠܝܣܰܐ (m.) (Q.9,7) lycée, humanités

lišono ܠܝܫܳܢܐ (m.), pl. lišone ܠܝܫܳܢܶܐ langue | u lišonayḏi ܐܘ ܠܝܫܳܢܰܝܕ݂ܝ ma langue (L.5); b lešono šafiro ܒܠܶܫܳܢܐ ܫܰܦܝܪܐ poliment (lit.: dans une belle langue) (Q.7,42); qawi u lišonayḏa ܩܰܘܝ ܐܘ ܠܝܫܳܢܰܝܕ݂ܰܗ sa (f.) langue s'est améliorée (L.20)

dawro du lišono ܕܰܘܪܐ ܕܘ ܠܝܫܳܢܐ cours de langue

lišono Almanoyo ܠܝܫܳܢܐ ܐܰܠܡܰܢܳܝܐ langue allemande

lišono ëmhoyo ܠܝܫܳܢܐ ܐܷܡܗܳܝܐ langue maternelle

lišono nuxroyo ܠܝܫܳܢܐ ܢܘܟ݂ܪܳܝܐ langue étrangère

lišono rušmoyo ܠܝܫܳܢܐ ܪܘܫܡܳܝܐ langue officielle

litra ܠܝܬܪܰܐ (f.), pl. litrat ܠܝܬܪܰܬ (L.18) litre

lo ܠܐ (G.22c) non | hano u fësṭan semoqo šafiro yo! Lo barṯi. ܗܰܢܐ ܐܘ ܦܷܣܛܰܐܢ ܣܶܡܳܩܐ ܫܰܦܝܪܐ ܝܐ! ܠܐ ܒܰܪܬ݂ܝ. celle-là, la robe rouge est belle! Non, ma fille. (L.11) ne … pas | at tawroṯe lo kobën ḥalwo ġäläbe ܐܰܬ ܬܰܘܪܳܬ݂ܶܐ ܠܐ ܟܳܐܒܷܢ ܚܰܠܘܐ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ les vaches ne donnent pas beaucoup de lait (L.12)

lo … fayëš ܠܐ ... ܦܰܝܷܫ ne … plus | nošo lo foraqwa fayëš d latyo Berlinayto ܢܳܫܐ ܠܐ ܦܳܪܰܩܘܰܐ ܦܰܝܷܫ ܕܠܰܬܝܐ ܒܶܪܠܝܢܰܝܬܐ les gens ne se rendaient plus compte qu'elle n'était pas berlinoise (L.20)

lo … w lo (L.20) ܠܐ ... ܘܠܐ ni … ni | lëḏcowa lo Iṭaloyo w lo Spanoyo ܠܷܐܕ݂ܥܳܘܰܐ ܠܐ ܐܝܛܰܠܳܝܐ ܘܠܐ ܣܦ݁ܰܢܳܝܐ elle ne parlait ni italien ni espagnol (L.20)

locas, lëcso ܠܳܥܰܣ، ܠܷܥܣܐ - lcësle, lcësla ܠܥܷܣܠܶܗ، ܠܥܷܣܠܰܗ [lcs I ܠܥܣ] mâcher

loqe, lëqyo ܠܳܩܶܐ، ܠܷܩܝܐ - laqi, laqyo ܠܰܩܝ، ܠܰܩܝܐ [lqy I ܠܩܝ] (L.12) rencontrer | laqën b ܠܰܩܷܢ ܒ‍ ils rencontrèrent; ayko laqën u Aday w u Peter bë ḥḏoḏe? ܐܰܝܟܐ ܠܰܩܷܢ ܐܘ ܐܰܕܰܝ ܘܐܘ ܦ݁ܶܬܷܪ ܒܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ؟ où est-ce qu'Aday et Peter se sont rencontrés? (L.12.3)

lotam, lëtmo ܠܳܬܰܡ، ܠܷܬܡܐ - latëm, latimo ܠܰܬܷܡ، ܠܰܬܝܡܐ [ltm I ܠܬܡ] se rassembler, se regrouper | latëmwa noše ġäläbe ܠܰܬܷܡܘܰܐ ܢܳܫܶܐ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ beaucoup de gens s'étaient rassemblés (Q.8,70) = loyam

lowaš, lawšo ܠܳܘܰܫ، ܠܰܘܫܐ - lwëšle, lwëšla ܠܘܷܫܠܶܗ، ܠܘܷܫܠܰܗ [lwš I ܠܘܫ] (L.11) mettre (vêtement) | kolawšono jule dilonoye ܟܳܠܰܘܫܳܢܐ ܔܘܠܶܐ ܕܝܠܳܢܳܝܶܐ je (f.) mets des vêtements particulier (Q.10,20)

lowe, luyo ܠܳܘܶܐ، ܠܘܝܐ - lawi, lawyo ܠܰܘܝ، ܠܰܘܝܐ [lo + hwy I ܠܐ + ܗܘܝ] (G.18a) ne pas être, ne pas devenir | d lowe ܕܠܳܘܶܐ sinon (Q.3,50); lawina moro lu säwal ܠܰܘܝܢܰܐ ܡܳܪܐ ܠܘ ܣܱܘܰܐܠ nous n'avons pas fait attention au bétail (Q.7,32) howe

loyam, laymo ܠܳܝܰܡ، ܠܰܝܡܐ - layëm, layimo ܠܰܝܷܡ، ܠܰܝܝܡܐ se rassembler, se regrouper | kolaymi tre-tloṯo (=tarte-tlaṯ) pirat ܟܳܠܰܝܡܝ ܬܪܶܐ ܬܠܳܬ݂ܐ (= ܬܰܪܬܶܐ ܬܠܰܬ݂) ܦ݁ܝܪܰܬ deux-trois femmes se rassemblent (Q.3,88) = lotam

lozam, lëzmo ܠܳܙܰܡ، ܠܷܙܡܐ - lazëm, lazimo ܠܰܙܷܡ، ܠܰܙܝܡܐ [lzm I ܠܙܡ] (G.20c) être nécessaire, falloir | hano wa u mede d lozamwa ܗܰܢܐ ܘܰܐ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܠܳܙܰܡܘܰܐ c'était ce qui est nécessaire (L.10); lo kolozam d cawdi ܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܕܥܰܘܕܝ ils ne doivent pas travailler (L.8); kolozam mḥaḏrono i ḥšamto ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܚܰܕ݂ܪܳܢܐ ܐܝ ܚܫܰܡܬܐ je (f.) dois préparer le souper (L.8); kolëzmi lan nacimayḏan ܟܳܠܷܙܡܝ ܠܰܢ ܢܰܥܝܡܰܝܕ݂ܰܢ nos enfants en ont besoin (L.24) lozamle

lozamle, lozamla ܠܳܙܰܡܠܶܗ، ܠܳܙܰܡܠܰܗ - lazëmle, lazëmla ܠܰܙܷܡܠܶܗ، ܠܰܙܷܡܠܰܗ [lzm I ܠܙܡ] (+ L-suf.) être nécessaire à, avoir besoin de lozam

lqayto ܠܩܰܝܬܐ (f.), pl. lqoye ܠܩܳܝܶܐ, lqoyoṯe ܠܩܳܝܳܬ݂ܶܐ (L.16) rencontre

lugab ܠܘܓܰܒ (adv.) (G.18) plus loin au-delà, de l'autre côté

luḥo ܠܘܚܐ (f.), pl. luḥe ܠܘܚܶܐ tableau liste

luḥo daz zmine ܠܘܚܐ ܕܰܙ ܙܡܝܢܶܐ liste des invités

luḥo d ḥeḏoro ܠܘܚܐ ܕܚܶܕ݂ܳܪܐ liste des choses à faire

luḥo du šqolo ܠܘܚܐ ܕܘ ܫܩܳܠܐ liste de courses

lux ܠܘܟ݂ (G.8) te (obj. 2e m. sg.)

luzo ܠܘܙܐ (m.), pl. luze ܠܘܙܶܐ (L.10) amande amandier

lwošo ܠܘܳܫܐ [Inf. lwš I ܠܘܫ] (L.7) habillement

lxu ܠܟ݂ܘ (G.8) vous (obj. 2e pl.)

m ܡ‍ (prep.) de, depuis, à partir de me

ma ܡܰܐ (L.11) est-ce que | ma ḥaḏiro hat? ܡܰܐ ܚܰܕ݂ܝܪܐ ܗܰܬ؟ est-ce que tu es prêt? (G.24a)

ma lo (G.24a) ܡܰܐ ܠܐ n'est-ce pas | ma lo aḥna kul šato kosaymina paluta li dayro ܡܰܐ ܠܐ ܐܰܚܢܰܐ ܟܘܠ ܫܰܬܐ ܟܳܣܰܝܡܝܢܰܐ ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ ܠܝ ܕܰܝܪܐ nous organisons tous les ans une "paluta" pour le monastère, n'est-ce pas? (Q.3,107)

mabram, mabarmo ܡܰܒܪܰܡ، ܡܰܒܰܪܡܐ - mabramle, mabramla ܡܰܒܪܰܡܠܶܗ، ܡܰܒܪܰܡܠܰܗ [brm III ܒܪܡ] tourner, déformer | komabërmi u šrolo ܟܳܡܰܒܷܪܡܝ ܐܘ ܫܪܳܠܐ ils déforment la vérité (Q.10,65) visser

mabuco ܡܰܒܘܥܐ (m.), pl. mabuce ܡܰܒܘܥܶܐ (Q.5,34) source

macamrono ܡܰܥܰܡܪܳܢܐ, f. macamroniṯo ܡܰܥܰܡܪܳܢܝܬ݂ܐ, pl. macamrone ܡܰܥܰܡܪܳܢܶܐ (L.19) constructeur

macbar, macabro ܡܰܥܒܰܪ، ܡܰܥܰܒܪܐ - macbarle, macbarla ܡܰܥܒܰܪܠܶܗ، ܡܰܥܒܰܪܠܰܗ [cbr III ܥܒܪ] (L.7) faire entrer | lo macëbrënne ܠܐ ܡܰܥܷܒܪܷܢܢܶܗ (les Américains) ne les ont pas fait entrer (dans le pays) (Q.6,29)

macëbḏonuṯo ܡܰܥܷܒܕ݂ܳܢܘܬ݂ܐ (f.), pl. macëbḏonwoṯe ܡܰܥܷܒܕ݂ܳܢܘܳܬ݂ܶܐ (L.15) influence effet, répercussion

macërbo ܡܰܥܷܪܒܐ (m.) (L.18) ouest, Occident

macjaz, macajzo ܡܰܥܔܰܙ، ܡܰܥܰܔܙܐ - macjazle, macjazla ܡܰܥܔܰܙܠܶܗ، ܡܰܥܔܰܙܠܰܗ [cjz III ܥܔܙ] énerver, déranger, agacer, ennuyer, embêter | komacëjzi ܟܳܡܰܥܷܔܙܝ ils énervent (Q.5,50)

maclaf, macalfo ܡܰܥܠܰܦ، ܡܰܥܰܠܦܐ - maclafle, maclafla ܡܰܥܠܰܦܠܶܗ، ܡܰܥܠܰܦܠܰܗ [clf III ܥܠܦ] nourrir (animal) | komacalfina u säwal ܟܳܡܰܥܰܠܦܝܢܰܐ ܐܘ ܣܱܘܰܐܠ nous nourrissons le bétail (L.12)

macle, maclo ܡܰܥܠܶܐ، ܡܰܥܠܐ - maclele, maclela ܡܰܥܠܶܠܶܗ، ܡܰܥܠܶܠܰܗ [cly III ܥܠܝ] élever, lever, mettre en hauteur | maclalle ak kose du ḥamro ܡܰܥܠܰܠܠܶܗ ܐܰܟ ܟܳܣܶܐ ܕܘ ܚܰܡܪܐ ils levèrent leurs verres (L.23); macliwaynale ܡܰܥܠܝܘܰܝܢܰܠܶܗ nous le mettions en hauteur (Q.7,35); maclele qole ܡܰܥܠܶܠܶܗ ܩܳܠܶܗ il éleva la voix (Q.7,35)

macmaḏ, macamḏo ܡܰܥܡܰܕ݂، ܡܰܥܰܡܕ݂ܐ - macmaḏle, macmaḏla ܡܰܥܡܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܰܥܡܰܕ݂ܠܰܗ [cmḏ III ܥܡܕ݂] baptiser, faire baptiser | u qašo macmaḏle bi cito ܐܘ ܩܰܫܐ ܡܰܥܡܰܕ݂ܠܶܗ ܒܝ ܥܝܬܐ le prêtre l'a baptisé à l'église (Q.9,3)

macmar, macamro ܡܰܥܡܰܪ، ܡܰܥܰܡܪܐ - macmarle, macmarla ܡܰܥܡܰܪܠܶܗ، ܡܰܥܡܰܪܠܰܗ [cmr III ܥܡܪ] construire | i Saro w u Aday mšaralle d kurxi cal arco d macamri ܐܝ ܣܰܪܐ ܘܐܘ ܐܰܕܰܝ ܡܫܰܪܰܠܠܶܗ ܕܟܘܪܟ݂ܝ ܥܰܠ ܐܰܪܥܐ ܕܡܰܥܰܡܪܝ Saro et Aday ont commencè à chercher un terrain à bâtir (L.6); macmarranne bayto ܡܰܥܡܰܪܪܰܢܢܶܗ ܒܰܝܬܐ ils se sont construit une maison (L.21); macamralle am mġuše ܡܰܥܰܡܪܰܠܠܶܗ ܐܰܡ ܡܓ݂ܘܫܶܐ les (Rois) mages l'ont construite (Q.8,26)

macraq, macarqo ܡܰܥܪܰܩ، ܡܰܥܰܪܩܐ - macraqle, macraqla ܡܰܥܪܰܩܠܶܗ، ܡܰܥܪܰܩܠܰܗ [crq III ܥܪܩ] enlever mahzam, coraq

macre, macro ܡܰܥܪܶܐ، ܡܰܥܪܐ - macrele, macrela ܡܰܥܪܶܠܶܗ، ܡܰܥܪܶܠܰܗ [cry III ܥܪܝ] (L.8) dîner, déjeuner (France)

macṣarto ܡܰܥܨܰܪܬܐ (f.), pl. macṣaryoṯe ܡܰܥܨܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (Q.4,24) pressoir

madam ܡܰܕܰܐܡ vu que, étant donné que | madam ḥawroni gëd ëzzën, ono ste gëd ëzzino ܡܰܕܰܐܡ ܚܰܘܪܳܢܝ ܓܷܕ ܐܷܙܙܷܢ، ܐܳܢܐ ܣܬܶܐ ܓܷܕ ܐܷܙܙܝܢܐ vu que mes amis y vont, j'irai aussi (Q.6,28)

madcar, madacro ܡܰܕܥܰܪ، ܡܰܕܰܥܪܐ - madcarle, madcarla ܡܰܕܥܰܪܠܶܗ، ܡܰܕܥܰܪܠܰܗ [dcr III ܕܥܪ] (L.6) répondre, répliquer, rétorquer | komadcarno (cal) ܟܳܡܰܕܥܰܪܢܐ (ܥܰܠ) je (m.) réponds (à) (L.24) rendre, rapporter, renvoyer, ramener | madcarlile yo ܡܰܕܥܰܪܠܝܠܶܗ ܝܐ je le lui ai rendu (G.23); lo kolozam madacratle ܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܰܕܰܥܪܰܬܠܶܗ tu ne dois pas le lui rendre (L.24); madëcriwayle ܡܰܕܷܥܪܝܘܰܝܠܶܗ ils le renvoyaient (Q.6,34)

Madënḥo ܡܰܕܷܢܚܐ (m.) (L.19) est, Orient

Madënḥo Mëṣcoyo ܡܰܕܷܢܚܐ ܡܷܨܥܳܝܐ Moyen Orient

madmax, madamxo ܡܰܕܡܰܟ، ܡܰܕܰܡܟ݂ܐ - madmaxle, madmaxla ܡܰܕܡܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܰܕܡܰܟ݂ܠܰܗ [dmx III ܕܡܟ݂] faire dormir

madmax b ruḥe (Q.1,23) ܡܰܕܡܰܟ݂ ܒܪܘܚܶܗ faire semblant de dormir

madrašto ܡܰܕܪܰܫܬܐ, pl. madëršoṯe ܡܰܕܷܪܫܳܬ݂ܶܐ, madrašyoṯe ܡܰܕܪܰܫܝܳܬ݂ܶܐ (L.4) école

madrašto celayto (L.20) ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܥܶܠܰܝܬܐ école supérieure

madrašto du lišono ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܕܘ ܠܝܫܳܢܐ école de langue

madrašto du qloco (L.21) ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ auto-école

madrašto mëṣcayto ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܡܷܨܥܰܝܬܐ collège (France), école secondaire

madrašto šarwayto (Q.9,5) ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܫܰܪܘܰܝܬܐ école primaire

madrašto trayoniṯo (L.20) ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܬܪܰܝܳܢܝܬ݂ܐ école secondaire, humanités (Belgique)

maḏëbro ܡܰܕ݂ܷܒܪܐ (m.), pl. maḏëbre ܡܰܕ݂ܷܒܪܶܐ (Q.8,58) plaine, steppe, désert

mafaṣḥono ܡܰܦܰܨܚܳܢܐ, f. mafaṣḥoniṯo ܡܰܦܰܨܚܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mafaṣḥone ܡܰܦܰܨܚܳܢܶܐ réjouissant | latyo ṭebo mafaṣḥono ܠܰܬܝܐ ܛܶܒܐ ܡܰܦܰܨܚܳܢܐ ce n'est pas une bonne nouvelle (L.14)

mafët, mafito ܡܰܦܷܬ، ܡܰܦܝܬܐ - mafëtle, mafëtla ܡܰܦܷܬܠܶܗ، ܡܰܦܷܬܠܰܗ [fyt III ܦܝܬ] faire passer, laisser passer | mafitënne ܡܰܦܝܬܷܢܢܶܗ ils les ont laissé passer (Q.6,36)

mafsonuṯo ܡܰܦܣܳܢܘܬ݂ܐ (f.) autorisation, permission, permis

mafsonuṯo du cwodo ܡܰܦܣܳܢܘܬ݂ܐ ܕܘ ܥܘܳܕܐ permis de travail

mafsonuṯo lë fyošo ܡܰܦܣܳܢܘܬ݂ܐ ܠܷܦܝܳܫܐ permis de séjour

fsoso

magon ܡܰܓܳܢ (L.15) gratuitement, sans frais bälaš, zuze

magraš, magaršo ܡܰܓܪܰܫ، ܡܰܓܰܪܫܐ - magrašle, magrašla ܡܰܓܪܰܫܠܶܗ، ܡܰܓܪܰܫܠܰܗ [grš III ܓܪܫ] (G.14) faire tirer

mahwo ܡܰܗܘܐ [Inf. 'by/yhw I ܐܒܝ/ܝܗܘ] don

mahwo w šqolo ܡܰܗܘܐ ܘܫܩܳܠܐ contact, relation | hawila mahwo w šqolo cam ṣawboye me briṯo kula ܗܰܘܝܠܰܗ ܡܰܗܘܐ ܘܫܩܳܠܐ ܥܰܡ ܨܰܘܒܳܝܶܐ ܡܶܐ ܒܪܝܬ݂ܐ ܟܘܠܰܗ elles a eu des contacts avec des universitaires du monde entier (L.20)

mahzam, mahazmo ܡܰܗܙܰܡ، ܡܰܗܰܙܡܐ - mahzamle, mahzamla ܡܰܗܙܰܡܠܶܗ، ܡܰܗܙܰܡܠܰܗ [hzm III ܗܙܡ] s'enfuir, fuir | mahzamme mu aṯraṯṯe ܡܰܗܙܰܡܡܶܗ ܡܘ ܐܰܬ݂ܪܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ils ont fui de leur pays d'origine (Q.10,29) enlever coraq, macraq

maḥës, maḥiso ܡܰܚܷܣ، ܡܰܚܝܣܐ - maḥësle, maḥësla ܡܰܚܷܣܠܶܗ، ܡܰܚܷܣܠܰܗ [ḥys III ܚܝܣ] se réveiller réveiller | maḥësse cal qole du rucyo ܡܰܚܷܣܣܶܗ ܥܰܠ ܩܳܠܶܗ ܕܘ ܪܘܥܝܐ ils ont été réveillés par la voix du berger (Q.2,32) (b-) se rendre compte de, sentir | komaḥësno b ruḥi ܟܳܡܰܚܷܣܢܐ ܒܪܘܚܝ j'(m.) ai le sentiment (L.14)

maḥët, maḥto ܡܰܚܷܬ، ܡܰܚܬܐ - maḥatle, maḥatla ܡܰܚܰܬܠܶܗ، ܡܰܚܰܬܠܰܗ [ḥyt III ܚܝܬ] mettre, placer | am medone nacime komaḥtalle bas sale ܐܰܡ ܡܶܕܳܢܶܐ ܢܰܥܝܡܶܐ ܟܳܡܰܚܬܰܠܠܶܗ ܒܰܣ ܣܰܠܶܐ elle met les plus petites choses dans les paniers (L.11); komaḥtënne u calofo baq qlubye ܟܳܡܰܚܬܷܢܢܶܗ ܐܘ ܥܰܠܳܦܐ ܒܰܩ ܩܠܘܒܝܶܐ ils leur mettent la nourriture dans leurs cages (L.22); maḥatli u danwayḏi bam maye ܡܰܚܰܬܠܝ ܐܘ ܕܰܢܘܰܝܕ݂ܝ ܒܰܡ ܡܰܝܶܐ j'ai trempé ma queue dans l'eau (Q.1,79); maḥatle kul mede bë qḏoli ܡܰܚܰܬܠܶܗ ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ ܒܷܩܕ݂ܳܠܝ il m'a accusé de tout (Q.7,53) donner une raclée | maḥatle aclan bu maḥyo ܡܰܚܰܬܠܶܗ ܐܰܥܠܰܢ ܒܘ ܡܰܚܝܐ il nous a donné une raclée (Q.7,31)

maḥat bolo ܡܰܚܰܬ ܒܳܠܐ faire attention | komaḥto bolo cal ag gawne d këzzën cam ḥḏoḏe ܟܳܡܰܚܬܐ ܒܳܠܐ ܥܰܠ ܐܰܓ ܓܰܘܢܶܐ ܕܟܷܐܙܙܷܢ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ elle fait attention aux couleurs qui vont ensemble (L.11)

maḥkäma ܡܰܚܟܱܡܰܐ (f.), pl. maḥkämat ܡܰܚܟܱܡܰܬ (Q.10,2) tribunal procès beṯdino

maḥke, maḥko ܡܰܚܟܶܐ، ܡܰܚܟܐ - maḥkele, maḥkela ܡܰܚܟܶܠܶܗ، ܡܰܚܟܶܠܰܗ [ḥky III ܚܟܝ] (L.3) raconter, expliquer | gëd maḥkenanxu kul mede dë ḥzeli ܓܷܕ ܡܰܚܟܶܢܰܢܟ݂ܘ ܟܠ ܡܶܕܶܐ ܕܷܚܙܶܠܝ je (m.) vous raconterai tout ce que j'ai vu (L.17); maḥki ëšmo ܡܰܚܟܝ ܐܷܫܡܐ raconte un peu (L.17); gëd maḥkenux mën yo i paluta ܓܷܕ ܡܰܚܟܶܢܘܟ݂ ܡܷܢ ܝܐ ܐܝ ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ je (m.) vais t'(f.) expliquer ce qu'est la "paluta" (Q.3,65)

maḥkyono ܡܰܚܟܝܳܢܐ, f. maḥkyoniṯo ܡܰܚܟܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. maḥkyone ܡܰܚܟܝܳܢܶܐ conteur, narrateur, auteur

maḥwe, maḥwo ܡܰܚܘܶܐ، ܡܰܚܘܐ - maḥwele, maḥwela ܡܰܚܘܶܠܶܗ، ܡܰܚܘܶܠܰܗ [ḥwy III ܚܘܝ] (L.6) montrer | maḥwele u plan alle w šrëḥle u mede dë ršëmle ܡܰܚܘܶܠܶܗ ܐܘ ܦ݁ܠܰܐܢ ܐܰܠܠܶܗ ܘܫܪܷܚܠܶܗ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܷܪܫܷܡܠܶܗ il leur montra le plan et leur expliqua ce qu'il avait dessiné (L.6); maḥwele i taḥrazto li emo ܡܰܚܘܶܠܶܗ ܐܝ ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܠܝ ܐܶܡܐ il montra le programme à sa mère (L.17); maḥwele aġuno ܡܰܚܘܶܠܶܗ ܐܰܓ݂ܘܢܐ il s'impliqua (Q.9,83) apparaître être reconnaissable, être visible | cal u surgoḏo komaḥwën ay yarḥe ܥܰܠ ܐܘ ܣܘܪܓܳܕ݂ܐ ܟܳܡܰܚܘܷܢ ܐܰܝ ܝܰܪܚܶܐ sur le calendrier, on peut voir les mois (L.9); lo komaḥwe ṭawwo ܠܐ ܟܳܡܰܚܘܶܐ ܛܰܘܘܐ il s'est pas très reconnaissable (Q.5,66)

majbur ܡܰܔܒܘܪ (G.20) devoir, il faut (que) | majbur ëzzino li madrašto ܡܰܔܒܘܪ ܐܷܙܙܝܢܐ ܠܝ ܡܰܕܪܰܫܬܐ je dois aller à l'école; majbur no dë mḥaḏrono ruḥi lu buḥrono ܡܰܔܒܘܪ ܢܐ ܕܷܡܚܰܕ݂ܪܳܢܐ ܪܘܚܝ ܠܘ ܒܘܚܪܳܢܐ je (f.) dois me préparer pour l'examen; majbur yo d zawnina jule ḥaṯe lu ḥago ܡܰܔܒܘܪ ܝܐ ܕܙܰܘܢܝܢܰܐ ܔܘܠܶܐ ܚܰܬ݂ܶܐ ܠܘ ܚܰܓܐ il faut que nous nous achetions de nouveaux vêtements pour la soirée mëjbar, majburi

majburi ܡܰܔܒܘܪܝ (adj.) (Q.3,68) obligatoire

majre, majro ܡܰܔܪܶܐ، ܡܰܔܪܐ - majrele, majrela ܡܰܔܪܶܠܶܗ، ܡܰܔܪܶܠܰܗ [jry III ܔܪܝ] oser | lo komajro uxlo mede ܠܐ ܟܳܡܰܔܪܐ ܐܘܟ݂ܠܐ ܡܶܕܶܐ elle n'ose rien manger (L.22); nošo lo majrele d soyëm mede ebe ܢܳܫܐ ܠܐ ܡܰܔܪܶܠܶܗ ܕܣܳܝܷܡ ܡܶܕܶܐ ܐܶܒܶܗ personne n'ose lui faire quoi que ce soit (Q.7,94)

makëfyono ܡܰܟܷܦܝܳܢܐ (adj.), f. makëfyoniṯo ܡܰܟܷܦܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. makëfyone ܡܰܟܷܦܝܳܢܶܐ (L.16) suffisant

makël, makilo ܡܰܟܷܠ، ܡܰܟܝܠܐ - makile, makila ܡܰܟܝܠܶܗ، ܡܰܟܝܠܰܗ [kyl III ܟܝܠ] mesurer mitakël

makëšrono (adj.), f. makëšroniṯo ܡܰܟܷܫܪܳܢܝܬ݂ܐ, pl. makëšrone ܡܰܟܷܫܪܳܢܶܐ réussi | komëtyaqnina gëd howe mazlo makëšrono w basimo ܟܳܡܷܬܝܰܩܢܝܢܰܐ ܓܷܕ ܗܳܘܶܐ ܡܰܙܠܐ ܡܰܟܷܫܪܳܢܐ ܘܒܰܣܝܡܐ nous pensons que ce sera un beau voyage réussi (L.17)

makfe, makfo ܡܰܟܦܶܐ، ܡܰܟܦܐ - makfele, makfela ܡܰܟܦܶܠܶܗ، ܡܰܟܦܶܠܰܗ [kfy III ܟܦܝ] suffire | qayse d makfëllux hul d toyëm u saṯwo ܩܰܝܣܶܐ ܕܡܰܟܦܷܠܠܘܟ݂ ܗܘܠ ܕܬܳܝܷܡ ܐܘ ܣܰܬ݂ܘܐ du bois qui te (m.) suffira pour tout l'hiver (Q.3,52)

makina ܡܰܟܝܢܰܐ (f.), pl. makinat ܡܰܟܝܢܰܬ (L.12) machine

makle, maklo ܡܰܟܠܶܐ، ܡܰܟܠܐ - maklele, maklela ܡܰܟܠܶܠܶܗ، ܡܰܟܠܶܠܰܗ [kly III ܟܠܝ] arrêter, stopper, bloquer, calmer empêcher, interdire | qonuno d komakle mu mazlo du ṭuro ܩܳܢܘܢܐ ܕܟܳܡܰܟܠܶܐ ܡܘ ܡܰܙܠܐ ܕܘ ܛܘܪܐ une loi qui interdit d'aller dans la montagne (Q.7,15)

makrax, makarxo ܡܰܟܪܰܟ݂، ܡܰܟܰܪܟ݂ܐ - makraxle, makraxla ܡܰܟܪܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܰܟܪܰܟ݂ܠܰܗ [krx III ܟܪܟ݂] déplacer, mener | makrax u cebugro cal aṣ ṣërtoṯe! ܡܰܟܪܰܟ݂ ܐܘ ܥܶܒܘܓܪܐ ܥܰܠ ܐܰܨ ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ déplace la souris sur les images! faire faire un tour | mhadyone d komakarxi aḏ ḏayfe ܡܗܰܕܝܳܢܶܐ ܕܟܳܡܰܟܰܪܟ݂ܝ ܐܰܕ݂ ܕ݂ܰܝܦܶܐ des guides touristiques qui font visiter aux visiteurs (Q.8,11) (Film) jouer, projeter korax

makre1, makro ܡܰܟܪܶܐ، ܡܰܟܪܐ - makrele, makrela ܡܰܟܪܶܠܶܗ، ܡܰܟܪܶܠܰܗ [kry III ܟܪܝ] raccourcir, faire raccourcir | këbcono makrono u panṭron ܟܷܐܒܥܳܢܐ ܡܰܟܪܳܢܐ ܐܘ ܦ݁ܰܢܛܪܳܢ je (f.) voudrais faire raccourcir le pantalon; makreyu ܡܰܟܪܶܝܘ racourcissez! (G.23) kore2

makre2, makro ܡܰܟܪܶܐ، ܡܰܟܪܐ - makrele, makrela ܡܰܟܪܶܠܶܗ، ܡܰܟܪܶܠܰܗ louer | makralle u baytaṯṯe l ḥamšo ṣawboye ܡܰܟܪܰܠܠܶܗ ܐܘ ܒܰܝܬܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܠܚܰܡܫܐ ܨܰܘܒܳܝܶܐ ils louent leur maison à cinq étudiants; b Berlin makralle bayto ܒܒܶܪܠܝܢ ܡܰܟܪܰܠܠܶܗ ܒܰܝܬܐ à Berlin, ils ont loué une maison (L.19) këre

maktub ܡܰܟܬܘܒ (m.), pl. maktubat ܡܰܟܬܘܒܰܬ, maketëb ܡܰܟܶܬܷܒ lettre | b maktub ܒܡܰܟܬܘܒ par lettre (Q.6,17) egarṯo

makṯaw, makaṯwo ܡܰܟܬ݂ܰܘ، ܡܰܟܰܬ݂ܘܐ - makṯawle, makṯawla ܡܰܟܬ݂ܰܘܠܶܗ، ܡܰܟܬ݂ܰܘܠܰܗ [kṯw III ܟܬ݂ܘ] (L.17) faire écrire, inscrire | makṯawle ruḥe ܡܰܟܬ݂ܰܘܠܶܗ ܪܘܚܶܗ il s'est inscrit (Q.9,6) koṯaw

maku, makiwo ܡܰܟܘ، ܡܰܟܝܘܐ - makule, makula ܡܰܟܘܠܶܗ، ܡܰܟܘܠܰܗ [kyw III ܟܝܘ] faire mal, causer un dommage, blesser

maku riše ܡܰܟܘ ܪܝܫܶܗ se casser la tête, se donner du mal | makiwiwayna rišan ܡܰܟܝܘܝܘܰܝܢܰܐ ܪܝܫܰܢ nous nous donnions du mal (Q.4,19)

malax, malxo ܡܰܠܰܟ، ܡܰܠܟ݂ܐ - malaxle, malaxla ܡܰܠܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܰܠܰܟ݂ܠܰܗ [hlx II ܗܠܟ݂] (L.7) marcher, aller à pied, rouler (boutique) tourner | lašan i dukano malxo ṭawwo i Saro kocawdo me kule leba ܠܰܫܰܢ ܐܝ ܕܘܟܰܢܐ ܡܰܠܟ݂ܐ ܛܰܘܘܐ ܐܝ ܣܰܪܐ ܟܳܥܰܘܕܐ ܡܶܐ ܟܘܠܶܗ ܠܶܒܰܗ afin que la boutique tourne bien, Saro travaille de tout son cœur (L.11) = mhalax

malaxo ܡܰܠܰܟ݂ܐ (m.), pl. malaxe ܡܰܠܰܟ݂ܶܐ (Q.8,6) ange

malëm, malimo ܡܰܠܷܡ، ܡܰܠܝܡܐ - malëmle, malëmla ܡܰܠܷܡܠܶܗ، ܡܰܠܷܡܠܰܗ [lym III ܠܝܡ] rassembler, regrouper | malëmme ḥḏoḏe ܡܰܠܷܡܡܶܗ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ils se sont rassemblés (Q.6,49) récolter | malimiwa u ketono ܡܰܠܝܡܝܘܰܐ ܐܘ ܟܶܬܳܢܐ ils récoltaient le coton (Q.6,11) = maltam

malëq, maliqo ܡܰܠܷܩ، ܡܰܠܝܩܐ - malëqle, malëqla ܡܰܠܷܩܠܶܗ، ܡܰܠܷܩܠܰܗ [lyq III ܠܝܩ] (L.9) convenir, aller avec | ṣërtoṯe, d komaliqi lu zabno di šato ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ ܕܟܳܡܰܠܝܩܝ ܠܘ ܙܰܒܢܐ ܕܝ ܫܰܬܐ des images qui vont avec la période de l'année (L.9) seoir

malëz, malizo ܡܰܠܷܙ، ܡܰܠܝܙܐ - malëzle, malëzla ܡܰܠܷܙܠܶܗ، ܡܰܠܷܙܠܰܗ [lyz III ܠܝܙ] se dépêcher | u taclo malëzle w azze gab i cezo ܐܘ ܬܰܥܠܐ ܡܰܠܷܙܠܶܗ ܘܐܰܙܙܶܗ ܓܰܒ ܐܝ ܥܶܙܐ le renard se dépêcha et alla auprès de la chêvre (Q.1,53)

malfoniṯo ܡܰܠܦܳܢܝܬ݂ܐ (f.), pl. malfënyoṯe ܡܰܠܦܷܢܝܳܬ݂ܶܐ (L.19) enseignante

malfono ܡܰܠܦܳܢܐ (m.), pl. malfone ܡܰܠܦܳܢܶܐ (L.4) enseignant, professeur

malfonuṯo ܡܰܠܦܳܢܘܬ݂ܐ (f.) (L.3) enseignement

malḥaq, malaḥqo ܡܰܠܚܰܩ، ܡܰܠܰܚܩܐ - malḥaqle, malḥaqla ܡܰܠܚܰܩܠܶܗ، ܡܰܠܚܰܩܠܰܗ [lḥq III ܠܚܩ] apporter | malḥaqlilux u kṯowo ܡܰܠܚܰܩܠܝܠܘܟ݂ ܐܘ ܟܬ݂ܳܘܐ je t'(m.) ai apporté le livre arriver, atteindre | lo malḥaqla lu qṭoro ܠܐ ܡܰܠܚܰܩܠܰܗ ܠܘ ܩܛܳܪܐ elle a raté le train (lit.: elle n'est pas arrivée jusqu'au train) (+nég.) n'en plus pouvoir d'attendre | law malḥaqwa d oṯe u bëṭlono du qayṭo ܠܐ ܡܰܠܚܰܩܘܰܐ ܕܐܳܬ݂ܶܐ ܐܘ ܒܷܛܠܳܢܐ ܕܘ ܩܰܝܛܐ il n'en pouvait plus d'attendre les vacances d'été (L.17)

malḥo ܡܰܠܚܐ (f.) (L.18) sel

malkuṯo ܡܰܠܟܘܬ݂ܐ, pl. malkwoṯe ܡܰܠܟܘܳܬ݂ܶܐ (Q.10,88) royaume paradis

maltam, maltmo ܡܰܠܬܰܡ، ܡܰܠܬܡܐ - maltamle, maltamla ܡܰܠܬܰܡܠܶܗ، ܡܰܠܬܰܡܠܰܗ [ltm III ܠܬܡ] (L.13) rassembler, regrouper, collecter, récolter = malëm

malwaš, malawšo ܡܰܠܘܰܫ، ܡܰܠܰܘܫܐ - malwašle, malwašla ܡܰܠܘܰܫܠܶܗ، ܡܰܠܘܰܫܠܰܗ [lwš III ܠܘܫ] (L.6) habiller, vêtir meubler

mama ܡܰܡܰܐ (L.22) maman

mamlo ܡܰܡܠܐ (m.), pl. mamle ܡܰܡܠܶܐ conversation, entretien, discussion, discours

obe mamlo ܐܳܒܶܐ ܡܰܡܠܐ tenir un discours | hule mamlo ܗܘܠܶܗ ܡܰܡܠܐ il tint un discours (Q.9,72)

mamno ܡܐܰܡܢܐ (adj.), f. mamanto ܡܐܰܡܰܢܬܐ, pl. mamne ܡܐܰܡܢܶܐ sûr | dukṯo mamanto ܕܘܟܬ݂ܐ ܡܐܰܡܰܢܬܐ un endroit sûr (L.22)

mamro ܡܰܡܪܐ (m.), pl. mamre ܡܰܡܪܶܐ (L.24) parole, mot | u mamrayḏe ܐܘ ܡܰܡܪܰܝܕ݂ܶܗ sa parole (Q.2,30)

cal u mamro (Q.8,31) ܥܰܠ ܐܘ ܡܰܡܪܐ selon la légende

mamṭe, mamṭo ܡܰܡܛܶܐ، ܡܰܡܛܐ - mamṭele, mamṭela ܡܰܡܛܶܠܶܗ، ܡܰܡܛܶܠܰܗ [mṭy III ܡܛܝ] apporter, amener | mamṭelelan aš šušayat du ḥamro ܡܰܡܛܶܠܶܠܰܢ ܐܰܫ ܫܘܫܰܝܰܬ ܕܘ ܚܰܡܪܐ il nous a apporté les bouteilles de vin (L.23); gëd mamṭyallux laḥmo acmi ܓܷܕ ܡܰܡܛܝܰܠܠܘܟ ܠܰܚܡܐ ܐܰܥܡܝ je (f.) t'(m) apporterai du pain avec moi (Q.1,11) chercher mayte

mandilo ܡܰܢܕܝܠܐ (m.), pl. mandile ܡܰܢܕܝܠܶܐ (Q.2,42) chiffon, essuie

manḏaf, manḏfo ܡܰܢܕ݂ܰܦ، ܡܰܢܕ݂ܦܐ - manḏafle, manḏafla ܡܰܢܕ݂ܰܦܠܶܗ، ܡܰܢܕ݂ܰܦܠܰܗ [nḏf III ܢܕ݂ܦ] nettoyer, épurer = mnaḏaf

manëk ܡܰܢܷܟ (L.10) de ceux-là me, hanëk

manëškoyo ܡܰܢܷܫܟܳܝܐ (adj.), f. manёškayto ܡܰܢܷܫܟܰܝܬܐ, pl. manёškoye ܡܰܢܷܫܟܳܝܶܐ (L.11) mauve

manfac, manfco ܡܰܢܦܰܥ، ܡܰܢܦܥܐ - manfacle, manfacla ܡܰܢܦܰܥܠܶܗ، ܡܰܢܦܰܥܠܰܗ [nfc III ܢܦܥ] être utile, profiter à | u nawlo komanfac li nošuṯo kula ܐܘ ܢܰܘܠܐ ܟܳܡܰܢܦܰܥ ܠܝ ܢܳܫܘܬ݂ܐ ܟܘܠܰܗ l'Internet profite à toute l'humanité (Q.5,74)

maqarna ܡܰܩܰܐܪܢܰܐ (f.) (L.23) pâtes

maqaṣ ܡܰܩܰܨ (m.), pl. maqaṣe ܡܰܩܰܨܶܐ (Q.1,44) ciseaux

maqbal, maqablo ܡܰܩܒܰܠ، ܡܰܩܰܒܠܐ - maqbele, maqbela ܡܰܩܒܶܠܶܗ، ܡܰܩܒܶܠܰܗ [qbl III ܩܒܠ] accepter, reconnaître | bu beṯṣawbo d Leiden maqëblalle ܒܘ ܒܶܝܬ݂ܨܰܘܒܐ ܕܠܶܝܕܷܢ ܡܰܩܷܒܠܰܠܠܶܗ elle a été acceptée à l'université de Leiden (L.20)

maqbara ܡܰܩܒܰܪܰܐ (f.), pl. maqbarat ܡܰܩܒܰܪܰܬ (Q.3,117) cimetière

maqëblo (adj.), f. maqbalto ܡܰܩܒܰܠܬܐ, pl. maqëble ܡܰܩܷܒܠܶܐ (L.3) acceptable satisfaisant

maqër, maqiro ܡܰܩܷܪ، ܡܰܩܝܪܐ - maqërle, maqërla ܡܰܩܝܪܐ، ܡܰܩܷܪܠܰܗ [qyr III ܩܝܪ] révéler, cafter | lo maqërli ܠܐ ܡܰܩܷܪܠܝ je n'ai pas cafté (Q.7,88)

maqëṯ, maqiṯo ܡܰܩܷܬ݂، ܡܰܩܝܬ݂ܐ - maqëṯle, maqëṯla ܡܰܩܷܬ݂ܠܶܗ، ܡܰܩܷܬ݂ܠܰܗ [qyṯ III ܩܝܬ݂] (Q.3,29) allumer

maqlab, maqalbo ܡܰܩܠܰܒ، ܡܰܩܰܠܒܐ - maqlable, maqlabla ܡܰܩܠܰܒܠܶܗ، ܡܰܩܠܰܒܠܰܗ [qlb III ܩܠܒ] (G.14) retourner convertir | d maqlab i sohduṯayḏe ܕܡܰܩܠܰܒ ܐܝ ܣܳܗܕܘܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ pour convertir son (m.) permis de conduire (L.21); maqlab af fëtġomani ܡܰܩܠܰܒ ܐܰܦ ܦܷܬܓ݂ܳܡܰܢܝ convertis les phrases suivantes

maqlaḏ, maqalḏo ܡܰܩܠܰܕ݂، ܡܰܩܰܠܕ݂ܐ - maqlaḏle, maqlaḏla ܡܰܩܠܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܰܩܠܰܕ݂ܠܰܗ [qlḏ III ܩܠܕ݂] fermer à clé, verrouiller | maqlaḏle i darga di dërto ܡܰܩܠܰܕ݂ܠܶܗ ܐܝ ܕܰܪܓܰܐ ܕܝ ܕܷܪܬܐ il a verrouillé la porte de la cour (Q.3,112)

maqraṭ, maqarṭo ܡܰܩܪܰܛ، ܡܰܩܰܪܛܐ - maqraṭle, maqraṭla ܡܰܩܪܰܛܠܶܗ، ܡܰܩܪܰܛܠܰܗ [qrṭ III ܩܪܛ] (G.14) déjeuner (matin), petit-déjeuner | maqraṭṭe marga du ceḏo ܡܰܩܪܰܛܛܶܗ ܡܰܪܓܰܐ ܕܘ ܥܶܕ݂ܐ ils mangèrent de la marga au petit-déjeuner (L.13)

maqraw, maqarwo ܡܰܩܪܰܘ، ܡܰܩܰܪܘܐ - maqrawle, maqrawla ܡܰܩܪܰܘܠܶܗ، ܡܰܩܪܰܘܠܰܗ [qrw III ܩܪܘ] (L.23) rapprocher | i taknoloġiya du muṭoyo komaqarwo an noše lë ḥḏoḏe ܐܝ ܬܰܟܢܳܠܳܓ݂ܝܝܰܐ ܕܘ ܡܘܛܳܝܐ ܟܳܡܰܩܰܪܘܐ ܐܰܢ ܢܳܫܶܐ ܠܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ la technologie de la communication rapproche les gens (L.24) s'approcher

maqre, maqro ܡܰܩܪܶܐ، ܡܰܩܪܐ - maqrele, maqrela ܡܰܩܪܶܠܶܗ، ܡܰܩܪܶܠܰܗ [qry III ܩܪܝ] (L.23) enseigner, apprendre faire lire faire étudier

maqṭac, maqaṭco ܡܰܩܛܰܥ، ܡܰܩܰܛܥܐ - maqṭacle, maqṭacla ܡܰܩܛܰܥܠܶܗ، ܡܰܩܛܰܥܠܰܗ [qṭc III ܩܛܥ] faire couper faire réserver | maqṭacce tre fёtqe ܡܰܩܛܰܥܥܶܗ ܬܪܶܐ ܦܷܬܩܶܐ ils ont fait réserver deux tickets

maqwe, maqwo ܡܰܩܘܶܐ، ܡܰܩܘܐ - maqwele, maqwela ܡܰܩܘܶܠܶܗ، ܡܰܩܘܶܠܰܗ [qwy III ܩܘܝ] (L.3) renforcer, améliorer | maqwën i hiyuṯaṯṯe ܡܰܩܘܷܢ ܐܝ ܗܝܝܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ (pour qu') ils renforcent leur identité (Q.9,120) qawyo, qowe

marca ܡܰܪܥܰܐ (f.) (L.12) pâturage

marcal, maraclo ܡܰܪܥܰܠ، ܡܰܪܰܥܠܐ - marcele, marcela ܡܰܪܥܶܠܶܗ، ܡܰܪܥܶܠܰܗ [rcl III ܪܥܠ] trembler | gušmi komarcal ܓܘܫܡܝ ܟܳܡܰܪܥܰܠ mon corps tremble (L.14)

marce, marco ܡܰܪܥܶܐ، ܡܰܪܥܐ - marcele, marcela ܡܰܪܥܶܠܶܗ، ܡܰܪܥܶܠܰܗ [rcy III ܪܥܝ] faire paître | komarcina u säwalayḏan ܟܳܡܰܪܥܝܢܰܐ ܐܘ ܣܱܘܰܐܠܰܝܕ݂ܰܢ nous faisons paître notre bétail (Q.7,17)

marciṯo ܡܰܪܥܝܬ݂ܐ (f.), pl. marcyoṯe ܡܰܪܥܝܳܬ݂ܶܐ (Q.8,33) diocèse, évêché ḥasyuṯo

Marde ܡܰܪܕܶܐ (Q.9,66) Mardin

marduṯo ܡܰܪܕܘܬ݂ܐ (f.), pl. mardwoṯe ܡܰܪܕܘܳܬ݂ܶܐ culture, éducation

marfe, marfo ܡܰܪܦܶܐ، ܡܰܪܦܐ - marfele, marfela ܡܰܪܦܶܠܶܗ، ܡܰܪܦܶܠܰܗ [rfy III ܪܦܝ] lâcher, abandonner, quitter (relation) | d rëḥmatle lo marfatle ܕܪܷܚܡܰܬܠܶܗ ܠܐ ܡܰܪܦܰܬܠܶܗ si tu l'aimes, ne le quitte pas (G.23) laisser partir | lo komarfinala ܠܐ ܟܳܡܰܪܦܝܢܰܠܰܗ nous ne la laissons pas partir (Q.6,76) divorcer | marfalle ḥḏoḏe ܡܰܪܦܰܠܠܶܗ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ils ont divorcé

marga ܡܰܪܓܰܐ marga (ragoût de viande de mouton et d'oignon, traditionnellement consommé à Noël)

Mar Gawriye ܡܰܪ ܓܰܘܪܝܝܶܐ (Q.3,108) Mor Gabriel (monastère: siège de l'archevêque du diocèse syriaque orthodoxe de Turabdin) Mor Gabriel

marġaš, maraġšo ܡܰܪܓ݂ܰܫ، ܡܰܪܰܓ݂ܫܐ - marġašle, marġašla ܡܰܪܓ݂ܰܫܠܶܗ، ܡܰܪܓ݂ܰܫܠܰܗ [rġš III ܪܓ݂ܫ] (L.15) ressentir, éprouver faire ressentir, faire éprouver

marham ܡܰܪܗܰܡ (m.), pl. marhame ܡܰܪܗܰܡܶܐ (L.14) pommade, crème

markaw, markwo ܡܰܪܟܰܘ، ܡܰܪܟܘܐ - markawle, markawla ܡܰܪܟܰܘܠܶܗ، ܡܰܪܟܰܘܠܰܗ [rkw III ܪܟܘ] (L.4) établir | markawwe u rëcyonaṯṯe cal ܡܰܪܟܰܘܘܶܗ ܐܘ ܪܷܥܝܳܢܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܥܰܠ ils se sont entendus sur (L.6); markawla ruḥa ܡܰܪܟܰܘܠܰܗ ܪܘܚܰܗ elle s'est installée (L.4) rokaw

marmaš, maramšo ܡܰܪܡܰܫ، ܡܰܪܰܡܫܐ - marmašle, marmašla ܡܰܪܡܰܫܠܶܗ، ܡܰܪܡܰܫܠܰܗ [rmš III ܪܡܫ] bouger (tr.)

marše ܡܰܪܫܶܐ (f.), pl. maršat ܡܰܪܫܰܬ tapis

marwoḏo ܡܰܪܘܳܕ݂ܐ (m.), pl. marwoḏe ܡܰܪܘܳܕ݂ܶܐ boucle d'oreille

mäsäla ܡܱܣܱܠܰܐ (Q.3,77) par exemple

mäsäle ܡܱܣܱܠܶܐ, pl. mäsälat ܡܱܣܱܠܰܬ, mäsayël ܡܱܣܰܝܷܠ affaire, chose, histoire | alfo mäsayël ܐܰܠܦܐ ܡܱܣܰܝܷܠ toutes sortes de choses (Q.6,59) ṣbuṯo

masëm, masimo ܡܰܣܷܡ، ܡܰܣܝܡܐ - masëmle, masëmla ܡܰܣܷܡܠܶܗ، ܡܰܣܷܡܠܰܗ [sym III ܣܝܡ] (G.19) faire faire, faire réparer | masëmle i raḏayto ܡܰܣܷܡܠܶܗ ܐܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ il fit réparer sa voiture (L.21)

masër, masiro ܡܰܣܷܪ، ܡܰܣܝܪܐ - masërle, masërla ܡܰܣܷܪܠܶܗ، ܡܰܣܷܪܠܰܗ [ʾsr III ܐܣܪ] nouer, lier relier = maṣër

masiro ܡܰܣܝܪܐ (adj.), f. masërto ܡܰܣܷܪܬܐ, pl. masire ܡܰܣܝܪܶܐ lié, relié dépendant (de) = maṣro

maslam, masalmo ܡܰܣܠܰܡ، ܡܰܣܰܠܡܐ - maslamle, maslamla ܡܰܣܠܰܡܠܶܗ، ܡܰܣܠܰܡܠܰܗ [slm III ܣܠܡ] remettre | komasalmënne lu polis ܟܳܡܰܣܰܠܡܷܢܢܶܗ ܠܘ ܦ݁ܳܠܝܣ ils les remettent à la police (L.22); komasalmënne i egarṯo du Faṭëryarxo ܟܳܡܰܣܰܠܡܷܢܢܶܗ ܐܝ ܐܶܓܰܪܬ݂ܐ ܕܘ ܦܰܛܷܪܝܰܪܟ݂ܐ ils leur remettent la lettre du patriarche (L.22)

mastar, masatro ܡܰܣܬܰܪ، ܡܰܣܰܬܪܐ - mastarle, mastarla ܡܰܣܬܰܪܠܶܗ، ܡܰܣܬܰܪܠܰܗ [str III ܣܬܪ] protéger, défendre, garder | Aloho mastar u camayḏan ܐܰܠܳܗܐ ܡܰܣܬܰܪ ܐܘ ܥܰܡܰܝܕ݂ܰܢ que Dieu protège notre peuple

mastro ܡܰܣܬܪܐ (adj.), f. mastarto ܡܰܣܬܰܪܬܐ, pl. mastre ܡܰܣܬܪܶܐ protégé, gardé

masu, masiwo ܡܰܣܘ، ܡܰܣܝܘܐ - masule, masula ܡܰܣܘܠܶܗ، ܡܰܣܘܠܰܗ [syw III ܣܝܘ] vieillir | masuwe ܡܰܣܘܘܶܗ ils ont vieilli (L.3)

maswac, masawco ܡܰܣܘܰܥ، ܡܰܣܰܘܥܐ - maswacle, maswacla ܡܰܣܘܰܥܠܶܗ، ܡܰܣܘܰܥܠܰܗ [swc III ܣܘܥ] (Q.3,87) rassasier sawico, sowac

maṣër, maṣiro ܡܰܨܷܪ، ܡܰܨܝܪܐ - maṣërle, maṣërla ܡܰܨܷܪܠܶܗ، ܡܰܨܷܪܠܰܗ [ṣyr III ܨܝܪ] nouer, lier relier = masër

maṣëṯ, maṣiṯo ܡܰܨܷܬ݂، ܡܰܨܝܬ݂ܐ - maṣëṯle, maṣëṯla ܡܰܨܷܬ݂ܠܶܗ، ܡܰܨܷܬ݂ܠܰܗ [ṣyṯ III ܨܝܬ݂] (+ cal, L.8) écouter | maṣiṯiwayna cal zmaryoṯe mu radyo ܡܰܨܝܬ݂ܝܘܰܝܢܰܐ ܥܰܠ ܙܡܰܪܝܳܬ݂ܶܐ ܡܘ ܪܰܐܕܝܐ nous écoutions des chansons à la radio (Q.5,17); lo maṣëṯle acli ܠܐ ܡܰܨܷܬ݂ܠܶܗ ܐܰܥܠܝ il ne m'a pas écouté (Q.7,54)

maṣraf ܡܰܨܪܰܦ, pl. maṣrafe ܡܰܨܪܰܦܶܐ frais, coûts | maṣraf du gëdšo ܡܰܨܪܰܦ ܕܘ ܓܷܕܫܐ les frais de l'accident (L.21)

maṣro ܡܰܨܪܐ, f. maṣërto ܡܰܨܷܪܬܐ, pl. maṣre ܡܰܨܪܶܐ lié, relié noué dépendant | aḥ ḥayayḏan maṣre ne bam maye ܐܰܚ ܚܰܝܰܝܕ݂ܰܢ ܡܰܨܪܶܐ ܢܶܐ ܒܰܡ ܡܰܝܶܐ notre vie est dépendante de l'eau (L.18) = masiro

mašëġ, mašiġo ܡܰܫܷܓ݂، ܡܰܫܝܓ݂ܐ - mašëġle, mašëġla ܡܰܫܷܓ݂ܠܶܗ، ܡܰܫܷܓ݂ܠܰܗ [šyġ III ܫܝܓ݂] laver | mašëġ iḏe w foṯe ܡܰܫܷܓ݂ ܐܝܕ݂ܶܗ ܘܦܳܬ݂ܶܗ lave-lui les mains et le visage! (Q.7,89)

mašëk, mašiko ܡܰܫܷܟ، ܡܰܫܝܟܐ - mašëkle, mašëkla ܡܰܫܷܟܠܶܗ، ܡܰܫܷܟܠܰܗ [šyk III ܫܝܟ] (Q.9,52) remarquer

mašër1, maširo ܡܰܫܷܪ، ܡܰܫܝܪܐ - mašërle, mašërla ܡܰܫܷܪܠܶܗ، ܡܰܫܷܪܠܰܗ [šyr III ܫܝܪ] croire, penser

mašër2, maširo ܡܰܫܷܪ، ܡܰܫܝܪܐ - mašërle, mašërla ܡܰܫܷܪܠܶܗ، ܡܰܫܷܪܠܰܗ [šyr III ܫܝܪ] (+ cal) conseiller mšawar

mašfac, mašafco ܡܰܫܦܰܥ، ܡܰܫܰܦܥܐ - mašfacle, mašfacla ܡܰܫܦܰܥܠܶܗ، ܡܰܫܦܰܥܠܰܗ [šfc III ܫܦܥ] passer (du temps) | lašan d mašafci u yawmaṯṯe u xalyo basimo ܠܰܫܰܢ ܕܡܰܫܰܦܥܝ ܐܘ ܝܰܘܡܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܐܘ ܟ݂ܰܠܝܐ ܒܰܣܝܡܐ pour profiter de leur jour de libre (L.8); kiban mašafcina u yawmayḏan bi ganṯo daḥ ḥäyewën ܟܝܒܰܢ ܡܰܫܰܦܥܝܢܰܐ ܐܘ ܝܰܘܡܰܝܕ݂ܰܢ ܒܝ ܓܰܢܬ݂ܐ ܕܰܚ ܚܱܝܶܘܷܢ nous pouvons passer notre journée au zoo (L.22) faire passer

maške, maško ܡܰܫܟܶܐ، ܡܰܫܟܐ - maškele, maškela ܡܰܫܟܶܠܶܗ، ܡܰܫܟܶܠܰܗ [šky III ܫܟܝ] (+ cal) accuser, porter plainte | d maškën acle ܕܡܰܫܟܷܢ ܐܰܥܠܶܗ wenn sie ihn anzeigen (Q.7,95)

mašqal, mašaqlo ܡܰܫܩܰܠ، ܡܰܫܰܩܠܐ - mašqele, mašqela ܡܰܫܩܶܠܶܗ، ܡܰܫܩܶܠܰܗ [šql III ܫܩܠ] (L.20) faire acheter faire prendre

mašraq, mašarqo ܡܰܫܪܰܩ، ܡܰܫܰܪܩܐ - mašraqle, mašraqla ܡܰܫܪܰܩܠܶܗ، ܡܰܫܪܰܩܠܰܗ [šrq III ܫܪܩ] (Q.2,36) siffler jouer de la flûte

mašruqo ܡܰܫܪܘܩܐ (m.), pl. mašruqe ܡܰܫܪܘܩܶܐ flûte

maštyo ܡܰܫܬܝܐ boisson

matëryal ܡܰܬܷܪܝܰܐܠ (m.), pl. matëryale ܡܰܬܷܪܝܰܠܶܐ matériel

matfuniye ܡܰܬܦܘܢܝܝܶܐ (f.) ratatouille

maṭbacṯo ܡܰܛܒܰܥܬ݂ܐ (f.), pl. maṭbacyoṯe ܡܰܛܒܰܥܝܳܬ݂ܶܐ imprimerie

maṭbax ܡܰܛܒܰܟ (m.), pl. maṭbaxe ܡܰܛܒܰܟ݂ܶܐ cuisine

maṭër, maṭiro ܡܰܛܷܪ، ܡܰܛܝܪܐ - maṭërle, maṭërla ܡܰܛܷܪܠܶܗ، ܡܰܛܷܪܠܰܗ [ṭyr III ܛܝܪ] faire voler

maṭro ܡܰܛܪܶܐ (m.), pl. maṭre ܡܰܛܪܶܐ (L.9) pluie | maṭre ḥiṣe ܡܰܛܪܶܐ ܚܝܨܶܐ des pluies importantes (L.18)

moḥe maṭro ܡܳܚܶܐ ܡܰܛܪܐ pleuvoir | moḥewa maṭro ܡܳܚܶܘܰܐ ܡܰܛܪܐ il pleuvait (Q.3,1)

oṯe maṭro (L.18) ܐܳܬ݂ܶܐ ܡܰܛܪܐ pleuvoir

maṭyo ܡܰܛܝܐ (adj.), f. mṭiṯo ܡܛܝܬ݂ܐ, pl. maṭye ܡܰܛܝܶܐ mûr

maṯyo ܡܰܬ݂ܝܐ [Inf. ʾṯy I ܐܬ݂ܝ] venue, visite | u maṯyaṯxu ܐܘ ܡܰܬ݂ܝܰܬ݂ܟ݂ܘ votre venue (L.12); u maṯyayḏux ܐܘ ܡܰܬ݂ܝܰܝܕ݂ܘܟ ta (m.) visite (Q.3,37)

mawbal, mawblo ܡܰܘܒܰܠ، ܡܰܘܒܠܐ - mawbele, mawbela ܡܰܘܒܶܠܶܗ، ܡܰܘܒܶܠܰܗ [ybl III ܝܒܠ] emporter, emmener | mawballallan li fabriqa ܡܰܘܒܰܠܠܰܠܠܰܢ ܠܝ ܦܰܒܪܝܩܰܐ ils nous ont emmené à l'usine (Q.6,40) = mobal

mawde, mawdo ܡܰܘܕܶܐ، ܡܰܘܕܐ - mawdele, mawdela ܡܰܘܕܶܠܶܗ، ܡܰܘܕܶܠܰܗ [ydy III ܝܕܝ] remercier | kul nošo mawdele l Aloho ܟܘܠ ܢܳܫܐ ܡܰܘܕܶܠܶܗ ܠܰܐܠܳܗܐ tous ont remercié Dieu (Q.8,75) tawdi

mawḏac, mawḏco ܡܰܘܕ݂ܰܥ، ܡܰܘܕ݂ܥܐ - mawḏacle, mawḏacla ܡܰܘܕ݂ܰܥܠܶܗ، ܡܰܘܕ݂ܰܥܠܰܗ [ʾḏc III ܐܕ݂ܥ] (L.3) informer, faire savoir, annoncer

mawḏac ruḥe ܡܰܘܕ݂ܰܥ ܪܘܚܶܗ se présenter | bu dawrano yalëf aydarbo mawḏac ruḥe ܒܘ ܕܰܘܪܰܢܐ ܝܰܠܶܦ ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܡܰܘܕ݂ܰܥ ܪܘܚܶܗ dans ce cours, il a appris à se présenter (L.3)

mawḏconuto ܡܰܘܕ݂ܥܳܢܘܬ݂ܐ (f.), pl. mawḏcënwoṯe ܡܰܘܕ݂ܥܷܢܘܳܬ݂ܶܐ (L.17) information, annonce

mawfaq, mawfqo ܡܰܘܦܰܩ، ܡܰܘܦܩܐ - mawfaqle, mawfaqla ܡܰܘܦܰܩܠܶܗ، ܡܰܘܦܰܩܠܰܗ [nfq III ܢܦܩ] (G.18) faire sortir | mšatasse madrašyoṯe iḏice d mawfaqqe malfone rabe ܡܫܰܬܰܣܣܶܗ ܡܰܕܪܰܫܝܳܬ݂ܶܐ ܐܝܕ݂ܝܥܶܐ ܕܡܰܘܦܰܩܩܶܗ ܡܰܠܦܳܢܶܐ ܪܰܒܶܐ ils ont fondé des écoles célèbres qui ont produit de grands professeurs (L.19) expulser | mawfaqqallan mu aṯrayḏan ܡܰܘܦܰܩܩܰܠܠܰܢ ܡܘ ܐܰܬ݂ܪܰܝܕ݂ܰܢ ils nous ont chassés de notre patrie publier | mawfaqla qonuno ܡܰܘܦܰܩܠܰܗ ܩܳܢܘܢܐ elle a publié une loi (Q.9,78) = mofaq

mawhabṯo ܡܰܘܗܰܒܬ݂ܐ (f.), pl. mawëhboṯe ܡܰܘܷܗܒܳܬ݂ܶܐ (L.20) don, talent

mawkal, mawklo ܡܰܘܟܰܠ، ܡܰܘܟܠܐ - mawkele, mawkela ܡܰܘܟܶܠܶܗ، ܡܰܘܟܶܠܰܗ [ʾkl III ܐܟܠ] (G.18) nourrir, alimenter

mawlaḏ, mawlḏo ܡܰܘܠܰܕ݂، ܡܰܘܠܕ݂ܐ - mawlaḏle, mawlaḏla ܡܰܘܠܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܰܘܠܰܕ݂ܠܰܗ [ylḏ III ܝܠܕ݂] (f.) mettre au monde, enfanter engendrer howele

mawlaf, mawlfo ܡܰܘܠܰܦ، ܡܰܘܠܦܐ - mawlafle, mawlafla ܡܰܘܠܰܦܠܶܗ، ܡܰܘܠܰܦܠܰܗ [ylf III ܝܠܦ] (G.18) donner cours, enseigner, apprendre = molaf

mawloḏo ܡܰܘܠܳܕ݂ܐ (m.), pl. mawloḏe ܡܰܘܠܳܕ݂ܶܐ (L.9) naissance anniversaire | u mawloḏayḏax ܐܘ ܡܰܘܠܳܕ݂ܰܝܕ݂ܰܟ݂ ton (f.) anniversaire

yawmo d mawloḏo ܝܰܘܡܐ ܕܡܰܘܠܳܕ݂ܐ anniversaire

mawqaḏ, mawqḏo ܡܰܘܩܰܕ݂، ܡܰܘܩܕ݂ܐ - mawqaḏle, mawqaḏla ܡܰܘܩܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܰܘܩܰܕ݂ܠܰܗ [yqḏ III ܝܩܕ݂] brûler (tr.) | noše noše komawqḏi ruḥayye ܢܳܫܶܐ ܢܳܫܶܐ ܟܳܡܰܘܩܕ݂ܝ ܪܘܚܰܝܝܶܗ certaines personnes se brûlent (L.13)

mawrax, mawrxo ܡܰܘܪܰܟ݂، ܡܰܘܪܟ݂ܐ - mawraxle, mawraxla ܡܰܘܪܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܰܘܪܰܟ݂ܠܰܗ [yrx III ܝܪܟ݂] rallonger, allonger = morax

mawṣe, mawṣyo ܡܰܘܨܶܐ، ܡܰܘܨܝܐ - mawṣele, mawṣela ܡܰܘܨܶܠܶܗ، ܡܰܘܨܶܠܰܗ [wṣy III ܘܨܝ] (L.13) commander, ordonner charger qqun de faire qqch

mawtaw, mawtwo ܡܰܘܬܰܘ، ܡܰܘܬܘܐ - mawtawle, mawtawla ܡܰܘܬܰܘܠܶܗ، ܡܰܘܬܰܘܠܰܗ [ytw III ܝܬܘ] (G.20) faire s'asseoir, asseoir (tr.) faire habiter = motaw

mawto (m.) (L.4) mort moyaṯ

mawxa ܡܰܘܟ݂ܰܐ (L.11) pour cela, pour cette raison hawxa

maxëf, maxifo ܡܰܟ݂ܷܦ، ܡܰܟ݂ܝܦܐ - maxëfle, maxëfla ܡܰܟ݂ܷܦܠܶܗ، ܡܰܟ݂ܷܦܠܰܗ [xyf III ܟ݂ܝܦ] (L.7) alléger, accélérer (tr.)

maxlaṣ, maxalṣo ܡܰܟ݂ܠܰܨ، ܡܰܟ݂ܰܠܨܐ - maxlaṣle, maxlaṣla ܡܰܟ݂ܠܰܨܠܶܗ، ܡܰܟ݂ܠܰܨܠܰܗ [xlṣ III ܟ݂ܠܨ] (L.24) sauver | lašan maxalṣi u qaṭco me feme du dewo ܠܰܫܰܢ ܡܰܟ݂ܰܠܨܝ ܐܘ ܩܰܛܥܐ ܡܶܐ ܦܶܡܶܗ ܕܘ ܕܶܘܐ pour sauver le troupeau de l'attaque du loup (Q.2,35); i šroġaṯe maxlaṣlalan mi cëtma ܐܝ ܫܪܳܓ݂ܰܬ݂ܶܐ ܡܰܟ݂ܠܰܨܠܰܠܰܢ ܡܝ ܥܷܬܡܰܐ cette lampe nous a sauvés de l'obscurité (Q.3,34); maxlaṣxulli i kaččëkaṯe ܡܰܟ݂ܠܰܨܟ݂ܘܠܠܝ ܐܝ ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܰܬ݂ܶܐ vous avez sauvé cette fille pour moi (Q.6,78) terminer, finir

maxle, maxlo ܡܰܟ݂ܠܶܐ، ܡܰܟ݂ܠܐ - maxlele, maxlela ܡܰܟ݂ܠܶܠܶܗ، ܡܰܟ݂ܠܶܠܰܗ [xly III ܟ݂ܠܝ] vider xole

maxraj, maxarjo ܡܰܟ݂ܪܰܔ، ܡܰܟ݂ܰܪܔܐ - maxrajle, maxrajla ܡܰܟ݂ܪܰܔܠܶܗ، ܡܰܟ݂ܪܰܔܠܰܗ [xrj III ܟ݂ܪܔ] dépenser | maxrajlan ak kallawat diḏan bi šuqo d Ḥälab ܡܰܟ݂ܪܰܔܠܰܢ ܐܰܟ ܟܰܠܠܰܘܰܬ ܕܝܕ݂ܰܢ ܒܝ ܫܘܩܐ ܕܚܱܠܰܒ nous avons dépensé notre argent sur le marché d'Alep (Q.6,60)

maxtabzabno ܡܰܟ݂ܬܰܒܙܰܒܢܐ (m.) (L.19) Histoire

maxtabzabnoyo ܡܰܟ݂ܬܰܒܙܰܒܢܳܝܐ (adj.), f. maxtabzabnayto ܡܰܟ݂ܬܰܒܙܰܒܢܰܝܬܐ, pl. maxtabzabnoye ܡܰܟ݂ܬܰܒܙܰܒܢܳܝܶܐ historique maxtabzabno

maye ܡܰܝܶܐ (pl.) (L.18) eau jus

maye cṣire (L.23) ܡܰܝܶܐ ܥܨܝܪܶܐ jus

maye dac cënwe (Q.4,26) ܡܰܝܶܐ ܕܰܥ ܥܷܢܘܶܐ jus de raisins

maye daf fire (L.23) ܡܰܝܶܐ ܕܰܦ ܦܝܪܶܐ jus de fruits

maye galuḏe (L.18) ܡܰܝܶܐ ܓܰܠܘܕ݂ܶܐ eau gelée

maye ḥalye (L.18) ܡܰܝܶܐ ܚܰܠܝܶܐ eau douce, eau plate

maye ḥarufe (L.23) ܡܰܝܶܐ ܚܰܪܘܦܶܐ eau pétillante

maye jamude (Q.1,80) ܡܰܝܶܐ ܔܰܡܘܕܶܐ eau froide

maye lahgoye (L.18) ܡܰܝܶܐ ܠܰܗܓܳܝܶܐ vapeur, vapeur d'eau

maye maluḥe (L.18) ܡܰܝܶܐ ܡܰܠܘܚܶܐ eau salée

maye naḏife (L.18) ܡܰܝܶܐ ܢܰܕ݂ܝܦܶܐ eau propre

maye šalye (L.23) ܡܰܝܶܐ ܫܰܠܝܶܐ eau plate

maye xayore (L.18) ܡܰܝܶܐ ܟ݂ܰܝܳܪܶܐ courant, eau courante

mayko ܡܰܝܟܐ (L.3) d'où | mayko lux…? ܡܰܝܟܐ ܠܘܟ݂...؟ d'où as-tu (m.) … ? (Q.1,78) ayko

mayte, mayto ܡܰܝܬܶܐ، ܡܰܝܬܐ - maytele, maytela ܡܰܝܬܶܠܶܗ، ܡܰܝܬܶܠܰܗ [ʾty III ܐܬܝ] (G.17) apporter, faire venir mamṭe

mäzäle ܡܱܙܱܠܶܐ (f.), pl. mäzälat ܡܱܙܱܠܰܬ (Q.3,19) pièce qelayto

mazcaq, mazacqo ܡܰܙܥܰܩ، ܡܰܙܰܥܩܐ - mazcaqle, mazcaqla ܡܰܙܥܰܩܠܶܗ، ܡܰܙܥܰܩܠܰܗ [zcq III ܙܥܩ] crier, élever la voix | an nacime mazcaqqe ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܡܰܙܥܰܩܩܶܗ les enfants ont crié (L.22)

mazëc, mazico ܡܰܙܷܥ، ܡܰܙܝܥܐ - mazëcle, mazëcla ܡܰܙܷܥܠܶܗ، ܡܰܙܷܥܠܰܗ [zyc III ܙܝܥ] inquiéter, effrayer, faire peur, angoisser | am maye me gabo ste komazici ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܡܶܐ ܓܰܒܐ ܣܬܶܐ ܟܳܡܰܙܝܥܝ d'autre part, l'eau est également inquiétante (L.18) zoyac

mazicono ܡܰܙܝܥܳܢܐ (adj.), f. maziconiṯo ܡܙܝܥܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mazicone ܡܰܙܝܥܳܢܶܐ terrible, inquiétant, effrayant, affolant, redoutable | koqoyam calcole mazicone ܟܳܩܳܝܰܡ ܥܰܠܥܳܠܶܐ ܡܰܙܝܥܳܢܶܐ il y a des tempêtes redoutables (L.18)

mazlo ܡܰܙܠܐ [Inf. ʾzl I ܐܙܠ] (L.8) départ, aller voyage, excursion

mazlo w maṯyo (L.21) aller-retour rue à double sens

mazracto ܡܰܙܪܰܥܬܐ (f.), pl. mazracyoṯe ܡܰܙܪܰܥܝܳܬ݂ܶܐ (L.12) ferme

mbaḥan, mbaḥno ܡܒܰܚܰܢ، ܡܒܰܚܢܐ - mbaḥanle, mbaḥanla ܡܒܰܚܰܢܠܶܗ، ܡܒܰܚܰܢܠܰܗ [bḥn II ܒܚܢ] analyser, étudier, mener des recherches | mbaḥan am melani ܡܒܰܚܰܢ ܐܰܡ ܡܶܠܰܢܝ analyse les verbes suivants buḥono

mbane, mbanyo ܡܒܰܢܶܐ، ܡܒܰܢܝܐ - mbanele, mbanela ܡܒܰܢܶܠܶܗ، ܡܒܰܢܶܠܰܗ [bny II ܒܢܝ] compter | mbaneyu! ܡܒܰܢܶܝܘ comptez! (G.23)

mbarax, mbarxo ܡܒܰܪܰܟ݂، ܡܒܰܪܟ݂ܐ - mbaraxle, mbaraxla ܡܒܰܪܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܒܰܪܰܟ݂ܠܰܗ [brx II ܒܪܟ݂] bénir | Aloho mbarëx aclux ܐܰܠܳܗܐ ܡܒܰܪܷܟ݂ ܐܰܥܠܘܟ݂ que Dieu te (m.) bénisse! (Q.3,42) marier (religieusement)

mbarbaz, mbarbzo ܡܒܰܪܒܰܙ، ܡܒܰܪܒܙܐ - mbarbazle, mbarbazla ܡܒܰܪܒܰܙܠܶܗ، ܡܒܰܪܒܰܙܠܰܗ [brbz II ܒܪܒܙ] (L.24) disperser, diffuser, propager

mbaṭal, mbaṭlo ܡܒܰܛܰܠ، ܡܒܰܛܠܐ - mbaṭele, mbaṭela ܡܒܰܛܶܠܶܗ، ܡܒܰܛܶܠܰܗ [bṭl II ܒܛܠ] s'arrêter | mbaṭeli ܡܒܰܛܶܠܝ j'ai arrêté (de travailler) (Q.10,96) arrêter, abandonner, interrompre | mbaṭela i qrayto ܡܒܰܛܶܠܰܗ ܐܝ ܩܪܰܝܬܐ elle a interrompu ses études (L.20)

mbayno ܡܒܰܝܢܐ (adj.), f. mbayanto ܡܒܰܝܰܢܬܐ, pl. mbayne ܡܒܰܝܢܶܐ (L.9) visible particulier connu

mbayzar, mbayzro ܡܒܰܝܙܰܪ، ܡܒܰܝܙܪܐ - mbayzarle, mbayzarla ܡܒܰܝܙܰܪܠܶܗ، ܡܒܰܝܙܰܪܠܰܗ [byzr ܒܝܙܪ] (L.6) marchander, négocier, traiter | mbayzarre cam šërkat ġäläbe ܡܒܰܝܙܰܪܪܶܗ ܥܰܡ ܫܷܪܟܰܬ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ils ont négocié avec de nombreuses entreprises (L.6)

mcadal, mcadlo ܡܥܰܕܰܠ، ܡܥܰܕܠܐ - mcadele, mcadela ܡܥܰܕܶܠܶܗ، ܡܥܰܕܶܠܰܗ [cdl II ܥܕܠ] arranger, réparer, remettre en état

mcadronuṯo ܡܥܰܕܪܳܢܘܬ݂ܐ (f.) aide, soutien

mcalaq, mcalqo ܡܥܰܠܰܩ، ܡܥܰܠܩܐ - mcalaqle, mcalaqla ܡܥܰܠܰܩܠܶܗ، ܡܥܰܠܰܩܠܰܗ [clq II ܥܠܩ] (L.11) pendre

mcawan, mcawno ܡܥܰܘܰܢ، ܡܥܰܘܢܐ - mcawanle, mcawanla ܡܥܰܘܰܢܠܶܗ، ܡܥܰܘܰܢܠܰܗ [cwn II ܥܘܢ] (L.10) aider, soutenir | häka mcawannallan, lo kofoyaš qëṭro ܗܱܟܰܐ ܡܥܰܘܰܢܢܰܠܠܰܢ، ܠܐ ܟܳܦܳܝܰܫ ܩܷܛܪܐ s'ils nous aident, il n'y a plus de problème (L.19); kibi mcawnallax? ܟܝܒܝ ܡܥܰܘܢܰܠܠܰܟ݂؟ puis-je t'(f.) aider? (L.23); komcawnutu (komcawnitu) ܟܳܡܥܰܘܢܘܬܘ (ܟܳܡܥܰܘܢܝܬܘ) vous soutenez (Q.7,48)

mcayaḏ, mcayḏo ܡܥܰܝܰܕ݂، ܡܥܰܝܕ݂ܐ - mcayaḏle, mcayaḏla ܡܥܰܝܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܥܰܝܰܕ݂ܠܰܗ [cyḏ II ܥܝܕ݂] fêter dire "bonne fête" | lašan dë mcayḏi ḥḏoḏe ܠܰܫܰܢ ܕܷܡܥܰܝܕ݂ܝ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ afin de se dire "bonne fête" (L.13) ceḏo

mcayan, mcayno ܡܥܰܝܰܢ، ܡܥܰܝܢܐ - mcayanle, mcayanla ܡܥܰܝܰܢܠܶܗ، ܡܥܰܝܰܢܠܰܗ [cyn II ܥܝܢ] examiner, analyser | u taxtor komcayan u kayiwo ܐܘ ܬܰܟ݂ܬܳܪ ܟܳܡܥܰܝܰܢ ܐܘ ܟܰܝܝܘܐ le médecin examine le patient (L.14); hul d lo mcaynënne ܗܘܠ ܕܠܐ ܡܥܰܝܢܷܢܢܶܗ tant qu'ils ne les ont pas examinés (Q.6,30)

mcayäna ܡܥܰܝܱܢܰܐ (f.), pl. mcayänat ܡܥܰܝܱܢܰܬ examen médical, consultation

soyam mcayäna ܣܳܝܰܡ ܡܥܰܝܱܢܰܐ faire subir un examen médical | simënne mcayäna ܣܝܡܷܢܢܶܗ ܡܥܰܝܱܢܰܐ ils leur firent subir un examen médical (Q.6,31)

mcayar, mcayro ܡܥܰܝܰܪ، ܡܥܰܝܪܐ - mcayarle, mcayarla ܡܥܰܝܰܪܠܶܗ، ܡܥܰܝܰܪܠܰܗ [cyr II ܥܝܪ] planifier, prévoir, régler | an nacime lo mcayarre mede ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܠܐ ܡܥܰܝܰܪܪܶܗ ܡܶܕܶܐ les enfants n'ont rien planifié (L.13)

mcazam, mcazmo ܡܥܰܙܰܡ، ܡܥܰܙܡܐ - mcazamle, mcazamla ܡܥܰܙܰܡܠܶܗ، ܡܥܰܙܰܡܠܰܗ [czm II ܥܙܡ] inviter | kiban mcazminanne lu muklo ܟܝܒܰܢ ܡܥܰܙܡܝܢܰܢܢܶܗ ܠܘ ܡܘܟܠܐ nous pouvons les inviter à manger (L.23); kobacno dë mcazamnolax lu muroyo di zmarto ܟܳܐܒܰܥܢܐ ܕܷܡܥܰܙܰܡܢܳܠܰܟ݂ ܠܘ ܡܘܪܳܝܐ ܕܝ ܙܡܰܪܬܐ je voudrais t' (f.) inviter au concours de chant (L.24)

mdabar, mdabro ܡܕܰܒܰܪ، ܡܕܰܒܪܐ - mdabarle, mdabarla ܡܕܰܒܰܪܠܶܗ، ܡܕܰܒܰܪܠܰܗ [dbr II ܕܒܪ] diriger, guider, gérer, contrôler | u muḥo komdabar u gušmo kule ܐܘ ܡܘܚܐ ܟܳܡܕܰܒܰܪ ܐܘ ܓܘܫܡܐ ܟܘܠܶܗ le cerveau contrôle l'ensemble du corps (L.7) mdabrono, mdabronoiṯ

mdabrono ܡܕܰܒܪܳܢܐ, f. mdabroniṯo ܡܕܰܒܪܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mdabrone ܡܕܰܒܪܳܢܶܐ (L.11) directeur, dirigeant mdabar, mdabronoiṯ

mdabronoiṯ ܡܕܰܒܪܳܢܳܐܝܬ݂ (adv.) par la voie administrative mdabar, mdabrono

mdafac, mdafco ܡܕܰܦܰܥ، ܡܕܰܦܥܐ - mdafacle, mdafacla ܡܕܰܦܰܥܠܶܗ، ܡܕܰܦܰܥܠܰܗ [dfc II ܕܦܥ] défendre | komdafac cal az zëdqaṯṯe ܟܳܡܕܰܦܰܥ ܥܰܠ ܐܰܙ ܙܷܕܩܰܬ݂ܬ݂ܬ݂ܶܗ il défend leurs droits (Q.10,49)

mdagal, mdaglo ܡܕܰܓܰܠ، ܡܕܰܓܠܐ - mdagele, mdagela ܡܕܰܓܶܠܶܗ، ܡܕܰܓܶܠܰܗ [dgl II ܕܓܠ] mentir | dugle mdagele ܕܘܓܠܶܐ ܡܕܰܓܶܠܶܗ il a vraiment menti (Q.2,31); hani komdagli, latyo šrolo u mede d komaḥkën ܗܰܢܝ ܟܳܡܕܰܓܠܝ، ܠܰܬܝܐ ܫܪܳܠܐ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܟܳܡܰܚܟܷܢ ces personnes mentent, ce qu'elles disent est faux (Q.10,56)

mdaršuṯo ܡܕܰܪܫܘܬ݂ܐ (f.) (L.15) entraînement, exercice

mdašan, mdašno ܡܕܰܫܰܢ، ܡܕܰܫܢܐ - mdašanle, mdašanla ܡܕܰܫܰܢܠܶܗ، ܡܕܰܫܰܢܠܰܗ [dšn II ܕܫܢ] offrir | komdašninalax i raḏayto lu yawmo du mawloḏayḏax ܟܳܡܕܰܫܢܝܢܰܠܰܟ݂ ܐܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܠܘ ܝܰܘܡܐ ܕܘ ܡܰܘܠܳܕ݂ܰܝܕ݂ܰܟ݂ nous t'(f.) offrons la voiture pour ton anniversaire (L.23)

mdawam, mdawmo ܡܕܰܘܰܡ، ܡܕܰܘܡܐ - mdawamle, mdawamla ܡܕܰܘܰܡܠܶܗ، ܡܕܰܘܰܡܠܰܗ [dwm II ܕܘܡ] (L.4) continuer, se poursuivre, durer | mdawmiwayna bu syomo du ḥamro ܡܕܰܘܡܝܘܰܝܢܰܐ ܒܘ ܣܝܳܡܐ ܕܘ ܚܰܡܪܐ nous poursuivions la production de vin (Q.4,17); u qrobo komdawam ܐܘ ܩܪܳܒܐ ܟܳܡܕܰܘܰܡ la guerre se poursuit (Q.10,92)

mdayan, mdayno ܡܕܰܝܰܢ، ܡܕܰܝܢܐ - mdayanle, mdayanla ܡܕܰܝܰܢܠܶܗ، ܡܕܰܝܰܢܠܰܗ [dyn II ܕܝܢ] emprunter | mdayanne zuze ܡܕܰܝܰܢܢܶܗ ܙܘܙܶܐ ils ont emprunté de l'argent (L.19) prêter dayno

mdaylono ܡܕܰܝܠܳܢܐ, f. mdayloniṯo ܡܕܰܝܠܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mdaylone ܡܕܰܝܠܳܢܶܐ (L.10) serveur

mḏito ܡܕ݂ܝܬܐ (f.), pl. mḏinoṯe ܡܕ݂ܝܢܳܬ݂ܶܐ ville

me ܡܶܐ (prep.) (G.11b.1) de (origine), à partir de, depuis, par

mu (+art.) ܡܘ | mu ܡܘ du; mi ܡܝ de la; maC ܡܰ‍ des

mine (+ suf.) ܡܝܢܶܗ | mina ܡܝܢܰܗ d'elle; manne (=mënne) ܡܰܢܢܶܗ (ܡܷܢܢܶܗ) d'eux; mlelan at turayḏan manne (= mënne) ܡܠܶܠܰܢ ܐܰܬ ܬܘܪܰܝܕ݂ܰܢ ܡܰܢܢܶܗ (ܡܷܢܢܶܗ) nous en avons rempli nos sacs (Q.7,22)

mano (+ dém.) ܡܰܢܐ | mani ܡܰܢܝ de ceux-ci (L.24)

m

mede ܡܶܕܶܐ (m.), pl. medone ܡܶܕܳܢܶܐ (L.6) chose | u nawlo këtle medone ṭawwe w ḥarbe ܐܘ ܢܰܘܠܐ ܟܷܬܠܶܗ ܡܶܕܳܢܶܐ ܛܰܘܘܶܐ ܘܚܰܪܒܶܐ internet a des bons et des mauvais côtés (Q.5,32) quelque chose | mede ḥreno ܡܶܕܶܐ ܚܪܶܢܐ autre chose (L.8) environ (avec des indications de temps et de quantités)

medya ܡܶܕܝܰܐ (f.) médias

medya knušyayto ܡܶܕܝܰܐ ܟܢܘܫܝܰܝܬܐ (Q.5,37) réseaux sociaux

mene ܡܶܢܶܗ (L.6) de lui me

meqëm ܡܶܩܷܡ (adv.) avant

meqëm b ܡܶܩܷܡ ܒـ (durée) il y a

metro ܡܶܬܪܐ (m.), pl. metrowat ܡܶܬܪܳܘܰܬ métro

mëdde ܡܷܕܕܶܐ (f.) période de temps délai mëṯḥo

Mëdhoyo ܡܷܕܗܳܝܐ, f. Mëdhayto ܡܷܕܗܰܝܬܐ, pl. Mëdhoye ܡܷܕܗܳܝܶܐ du village de Midën Midën

mëflaġ, mëfloġo ܡܷܦܠܰܓ݂، ܡܷܦܠܳܓ݂ܐ - fliġ, fliġo ܦܠܝܓ݂، ܦܠܝܓ݂ܐ [flġ Ip ܦܠܓ݂] être divisé se diviser, se séparer mifalaġ

mëfras, mëfroso ܡܷܦܪܰܣ، ܡܷܦܪܳܣܐ - fris, friso ܦܪܝܣ، ܦܪܝܣܐ [frs Ip ܦܪܣ] être diffusé, être étendu être publié, être posté | komëfrosi medone d lo kolozam ܟܳܡܷܦܪܳܣܝ ܡܶܕܳܢܶܐ ܕܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡ des choses inutiles sont postées (Q.5,60); ak kṯawyoṯayḏe mëfrosiwa ܐܰܟ ܟܬ݂ܰܘܝܳܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ ܡܷܦܪܳܣܝܘܰܐ ses écrits étaient publiées (Q.9,104) foras

mëfraš, mëfrošo ܡܷܦܪܰܫ، ܡܷܦܪܳܫܐ - friš, frišo ܦܪܝܫ، ܦܪܝܫܐ [frš Ip ܦܪܫ] se séparer se distinguer, se différencier foraš

mëfṣaḥ, mëfṣoḥo ܡܷܦܨܰܚ، ܡܷܦܨܳܚܐ - fṣiḥ, fṣiḥo ܦܨܝܚ، ܦܨܝܚܐ [fṣḥ Ip ܦܨܚ] (L.12) se réjouir, être heureux, être content, être satisfait | fṣiḥina bi zyaraṯe ܦܨܝܚܝܢܰܐ ܒܝ ܙܝܰܪܰܬ݂ܶܐ nous avons été heureux de cette visite (L.12); i emo w u babo fṣiḥi ġäläbe ܐܝ ܐܶܡܐ ܘܐܘ ܒܰܒܐ ܦܨܝܚܝ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ les parents furent très heureux (L.17); an nacime gëd mëfṣoḥi ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܓܷܕ ܡܷܦܨܳܚܝ les enfants seront contents (L.22); mëfṣeḥu ܡܷܦܨܶܚܘ réjouissez-vous! (L.22) fṣiḥoyo

mëftaḥ, mëftoḥo ܡܷܦܬܰܚ، ܡܷܦܬܳܚܐ - ftiḥ, ftiḥo ܦܬܝܚ، ܦܬܝܚܐ [ftḥ Ip ܦܬܚ] (Q.5,20) être ouvert, s'ouvrir être rendu accessible fotaḥ

mëftakar, mëftakro ܡܷܦܬܰܟܰܪ، ܡܷܦܬܰܟܪܐ - mëftakarle, mëftakarla ܡܷܦܬܰܟܰܪܠܶܗ، ܡܷܦܬܰܟܰܪܠܰܗ [ftkr ܦܬܟܪ] (L.16) penser, réfléchir | mšarele d mëftakar ܡܫܰܪܶܠܶܗ ܕܡܷܦܬܰܟܰܪ il a commencé à réfléchir (L.19); mëftakarre dugle komdagal ܡܷܦܬܰܟܰܪܪܶܗ ܕܘܓܠܶܐ ܟܳܡܕܰܓܰܠ ils pensèrent qu'il mentait vraiment (Q.2,46); mëftakrowayno ܡܷܦܬܰܟܪܳܘܰܝܢܐ je (f.) me demandais (Q.10,53)

mëftaxar, mëftaxro ܡܷܦܬܰܟ݂ܰܪ، ܡܷܦܬܰܟ݂ܪܐ - mëftaxarle, mëftaxarla ܡܷܦܬܰܟ݂ܰܪܠܶܗ، ܡܷܦܬܰܟ݂ܰܪܠܰܗ [ftxr ܦܬܟ݂ܪ] (L.21) être fier, se vanter

mëḥḏo ܡܷܚܕ݂ܐ (adv.) directement, immédiatement darḥal

mëḥšaw, mëḥšowo ܡܷܚܫܰܘ، ܡܷܚܫܳܘܐ - ḥšiw, ḥšiwo ܚܫܝܘ، ܚܫܝܘܐ [ḥšw Ip ܚܫܘ] être compté valoir, être considéré | komëḥšaw fusqono lag galwoye ܟܳܡܷܚܫܰܘ ܦܘܣܩܳܢܐ ܠܰܓ ܓܰܠܘܳܝܶܐ il est considéré comme une décision pour les réfugiés (Q.10,44) ḥošaw

mëḥtaram, mëḥtarmo ܡܷܚܬܰܪܰܡ، ܡܷܚܬܰܪܡܐ - mëḥtaramle, mëḥtaramla ܡܷܚܬܰܪܰܡܠܶܗ، ܡܷܚܬܰܪܰܡܠܰܗ [ḥtrm ܚܬܪܡ] (L.21) respecter, honorer

mëḥzan, mëḥzono ܡܷܚܙܰܢ، ܡܷܚܙܳܢܐ - ḥzin, ḥzino ܚܙܝܢ، ܚܙܝܢܐ [ḥzn Ip ܚܙܢ] être triste, s'attrister | lo mëḥzonat ܠܐ ܡܷܚܙܳܢܰܬ ne sois pas triste! (L.14) ḥzinoyo

mëḥze, mëḥzoyo ܡܷܚܙܶܐ، ܡܷܚܙܳܝܐ - ḥazi, ḥazyo ܚܰܙܝ، ܚܰܙܝܐ [ḥzy Ip ܚܙܝ] être vu, être trouvable, apparaître | lašan u surgoḏo mëḥze šafiro, komaḥtina ebe ṣërtoṯe ܠܰܫܰܢ ܐܘ ܣܘܪܓܳܕ݂ܐ ܡܷܚܙܶܐ ܫܰܦܝܪܐ، ܟܳܡܰܚܬܝܢܰܐ ܐܶܒܶܗ ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ afin que le calendrier soit beau à voir, nous y mettons des photos (L.9); lašan d mëḥze šrayto ܠܰܫܰܢ ܕܡܷܚܙܶܐ ܫܪܰܝܬܐ afin qu'une solution puisse être trouvée (L.18) ḥoze

mëjbar, mëjboro ܡܷܔܒܰܪ، ܡܷܔܒܳܪܐ - jbir, jbiro ܔܒܝܪ، ܔܒܝܪܐ [jbr Ip ܔܒܪ] être forcé, être obligé | jbir d ëzze l madrašto du qloco ܔܒܝܪ ܕܐܷܙܙܶܗ ܠܡܰܕܪܰܫܬܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ il a été forcé d'aller à l'auto-école (L.21) majbur, majburi

mëjġal, mëjġolo ܡܷܔܓ݂ܰܠ، ܡܷܔܓ݂ܳܠܐ - jġil / mëjġele, jġilo / mëjġela ܔܓ݂ܝܠ / ܡܷܔܓ݂ܶܠܶܗ، ܔܓ݂ܝܠܐ / ܡܷܔܓ݂ܶܠܰܗ [jġl Ip ܔܓ݂ܠ] (L.4) parler | mëjġalle cam šërkat ġäläbe ܡܷܔܓ݂ܰܠܠܶܗ ܥܰܡ ܫܷܪܟܰܬ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ils ont parlé avec de nombreuses entreprises (L.6); lo mëjġolat, aš šurone këtte aḏne ܠܐ ܡܷܔܓ݂ܳܠܰܬ ܐܰܫ ܫܘܪܳܢܶܐ ܟܷܬܬܶܗ ܐܰܕ݂ܢܶܐ ne parle pas, les murs ont des oreilles (L.7.6); bu Ingliz ḥa kibe mëjġal Ënglišoyo ܒܘ ܐܝܢܓܠܝܙ ܚܰܐ ܟܝܒܶܗ ܡܷܔܓ݂ܰܠ ‌ܐܷܢܓܠܝܫܳܝܐ en Angleterre, on peut parler anglais (L.20); cam man komëjġolono? ܥܰܡ ܡܰܢ ܟܳܡܷܔܓ݂ܳܠܳܢܐ؟ qui est à l'appareil? (L.24) mëjġalyono

mëjġalyono ܡܷܔܓ݂ܰܠܝܳܢܐ, f. mëjġalyoniṯo ܡܷܔܓ݂ܰܠܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mëjġalyone ܡܷܔܓ݂ܰܠܝܳܢܶܐ porte-parole, intervenant locuteur mëjġal

mëkṯaw, mёkṯowo ܡܷܟܬ݂ܰܘ، ܡܷܟܬ݂ܳܘܐ - kṯiw, kṯiwo ܟܬ݂ܝܘ، ܟܬ݂ܝܘܐ [kṯw Ip ܟܬ݂ܘ] (L.9) être écrit, être orthographié | ay yawme daḥ ḥušabe, dac ceḏe w dab baṭlone komëkṯowi b gawno semoqo ܐܰܝ ܝܘܡܶܐ ܕܰܚ ܚܘܫܰܒܶܐ، ܕܰܥ ܥܶܕ݂ܶܐ ܘܕܰܒ ܒܰܛܠܳܢܶܐ ܟܳܡܷܟܬ݂ܳܘܝ ܒܓܰܘܢܐ ܣܶܡܳܩܐ les dimanches et les jours fériés sont écrits en rouge (L.9)

mëlyun ܡܷܠܝܘܢ (m.), pl. mëlyune ܡܷܠܝܘܢܶܐ million

mëmle, mëmloyo ܡܷܡܠܶܐ، ܡܷܡܠܳܝܐ - mali, malyo ܡܰܠܝ، ܡܰܠܝܐ [mly Ip ܡܠܝ] (L.7) être rempli, se remplir | malyo i dukano ܡܰܠܝܐ ܐܝ ܕܘܟܰܢܐ la boutique s'est remplie; malino qäḥar ܡܰܠܝܢܐ ܩܱܚܰܪ je suis devenu très en colère (littéralement : plein de rage) (Q.7,74) mole

mën ܡܷܢ quoi | mën ḥreno? ܡܷܢ ܚܪܶܢܐ؟ quoi d'autre? (L.10); mën šëkël yo? ܡܷܢ ܫܷܟܷܠ ܝܐ؟ quel est son type? (L.24)

b mën (L.24) ܒܡܷܢ dans quoi, avec quoi

cal mën (L.24) ܥܰܠ ܡܷܢ pourquoi, pour quelle raison

l mën (L.24) ܠܡܷܢ pourquoi, dans quel but

mën kit mën layt? (L.24) ܡܷܢ ܟܝܬ ܡܷܢ ܠܰܝܬ؟ quoi de neuf?

mëntaqal, mëntaqlo ܡܷܢܬܰܩܰܠ، ܡܷܢܬܰܩܠܐ - mëntaqele, mëntaqela ܡܷܢܬܰܩܶܠܶܗ، ܡܷܢܬܰܩܶܠܰܗ [ntql ܢܬܩܠ] (G.21) déménager, se déplacer

mënyono ܡܷܢܝܳܢܐ (m.), pl. mënyone ܡܷܢܝܳܢܶܐ nombre, quantité, somme verset

mënyono d comure ܡܷܢܝܳܢܐ ܕܥܳܡܘܪܶܐ nombre d'habitants | u mënyono dac comurayḏa ܐܘ ܡܷܢܝܳܢܐ ܕܰܥ ܥܳܡܘܪܰܝܕ݂ܰܗ le nombre de ses habitants (L.19)

mëqḥar, mëqḥoro ܡܷܩܚܰܪ، ܡܷܩܚܳܪܐ - qḥir, qḥiro ܩܚܝܪ، ܩܚܝܪܐ [qḥr Ip ܩܚܪ] (Q.1,67) se mettre en colère | qḥiri kulle mene ܩܚܝܪܝ ܟܘܠܠܶܗ ܡܶܢܶܗ tout le monde s'est mis en colère contre lui (Q.2,48) qäḥar

mëqqa ܡܷܩܩܰܐ combien | mëqqa yo ṭime du bërġël? ܡܷܩܩܰܐ ܝܐ ܛܝܡܶܗ ܕܘ ܒܷܪܓ݂ܷܠ؟ combien coûte le boulgour? (L.10) autant que | mëqqa dë grëšše ܡܷܩܩܰܐ ܕܷܓܪܷܫܫܶܗ autant qu'ils ont tiré (Q.1,87)

mëqṭac, mëqṭoco ܡܷܩܛܰܥ، ܡܷܩܛܳܥܐ - qṭic, qṭico ܩܛܝܥ، ܩܛܝܥܐ [qṭc Ip ܩܛܥ] (L.4) être coupé | u jayran qṭic ܐܘ ܔܰܝܪܰܐܢ ܩܛܝܥ le courant a été coupé (Q.3,17-18) qoṭac

mëstacmal, mëstacmlo ܡܷܣܬܰܥܡܰܠ، ܡܷܣܬܰܥܡܠܐ - mëstacmele, mëstacmela ܡܷܣܬܰܥܡܶܠܶܗ، ܡܷܣܬܰܥܡܶܠܰܗ [stcml ܣܬܥܡܠ] (L.21) utiliser

mëstafad, mëstafdo ܡܷܣܬܰܦܰܕ، ܡܷܣܬܰܦܕܐ - mëstafadle, mëstafadla ܡܷܣܬܰܦܰܕܠܶܗ، ܡܷܣܬܰܦܰܕܠܰܗ [stfd ܣܬܦܕ] (L.21) profiter, tirer un bénéfice

mësxar, mësxoro ܡܷܣܟ݂ܰܪ، ܡܷܣܟ݂ܳܪܐ - sxir, sxiro ܣܟ݂ܝܪ، ܣܟ݂ܝܪܐ [sxr Ip ܣܟ݂ܪ] être fermé | u tarcayḏa sxir ܐܘ ܬܰܪܥܰܝܕ݂ܰܗ ܣܟ݂ܝܪ sa porte a été fermée (Q.8,62) soxar

Mëṣër ܡܷܨܷܪ Égypte mëṣroyo

mëṣroyo ܡܷܨܪܳܝܐ, f. mëṣrayto ܡܷܨܪܰܝܬܐ, pl. mëṣroye ܡܷܨܪܳܝܶܐ égyptien, copte Mëṣër

mëšlaḥ, mëšloḥo ܡܷܫܠܰܚ، ܡܷܫܠܳܚܐ - šliḥ, šliḥo ܫܠܝܚ، ܫܠܝܚܐ [šlḥ Ip ܫܠܚ] être retiré, être arraché | šliḥi ad danwaṯṯe ܫܠܝܚܝ ܐܰܕ ܕܰܢܘܰܬ݂ܬ݂ܶܗ leurs queues ont été arrachées (Q.1,88) šolaḥ

mëštabhar, mëštabhro ܡܷܫܬܰܒܗܰܪ، ܡܷܫܬܰܒܗܪܐ - mëštabharle, mëštabharla ܡܷܫܬܰܒܗܰܪܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܒܗܰܪܠܰܗ [štbhr ܫܬܒܗܪ] (L.4) être fier, se vanter

mëštace, mëštacyo ܡܷܫܬܰܥܶܐ، ܡܷܫܬܰܥܝܐ - mëštacele, meštacela ܡܷܫܬܰܥܶܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܥܶܠܰܗ [štcy ܫܬܥܝ] jouer

mëštacmar, mëštacmro ܡܷܫܬܰܥܡܰܪ، ܡܷܫܬܰܥܡܪܐ - mëštacmarle, mëštacmarla ܡܷܫܬܰܥܡܰܪܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܥܡܰܪܠܰܗ [štcmr ܫܬܥܡܪ] (L.21) coloniser

mëštawḥar, mëštawḥro ܡܷܫܬܰܘܚܰܪ، ܡܷܫܬܰܘܚܪܐ - mëštawḥarle, mëštawḥarla ܡܷܫܬܰܘܚܰܪܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܘܚܰܪܠܰܗ [štwḥr ܫܬܘܚܪ] être en retard

mëštawtaf, mëštawtfo ܡܷܫܬܰܘܬܰܦ، ܡܷܫܬܰܘܬܦܐ - mëštawtafle, mëštawtafla ܡܷܫܬܰܘܬܰܦܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܘܬܰܦܠܰܗ [štwtf ܫܬܘܬܦ] (L.21) participer, s'impliquer

mëštawtfono ܡܷܫܬܰܘܬܦܳܢܐ, f. mëštawtfoniṯo ܡܷܫܬܰܘܬܦܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mëštawtfone ܡܷܫܬܰܘܬܦܳܢܶܐ (L.15) participant

mëštuṯo ܡܷܫܬܘܬ݂ܐ (f.), pl. mëštawoṯe ܡܷܫܬܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.11) mariage

mëtfaq, mëtfoqo ܡܷܬܦܰܩ، ܡܷܬܦܳܩܐ - tfiq, tfiqo ܬܦܝܩ، ܬܦܝܩܐ [tfq Ip ܬܦܩ] tomber sur qqun, rencontrer (par hasard) | tfiq cal emi ܬܦܝܩ ܥܰܠ‌ ܐܶܡܝ il rencontra ma mère (Q.6,80) se retrouver dans un endroit par hasard

mëtle, mëtloyo ܡܷܬܠܶܐ، ܡܷܬܠܳܝܐ - tali, talyo ܬܰܠܝ، ܬܰܠܝܐ [tly Ip ܬܠܝ] se cacher disparaître | talën me qum i cayno ܬܰܠܷܢ ܡܶܐ ܩܘܡ ܐܝ ܥܰܝܢܐ ils ont disparu de la vue (L.19)

mëtnabe, mëtnabyo ܡܷܬܢܰܒܶܐ، ܡܷܬܢܰܒܝܐ - mëtnabele, mëtnabela ܡܷܬܢܰܒܶܠܶܗ، ܡܷܬܢܰܒܶܠܰܗ [tnby ܬܢܒܝ] (L.21) prophétiser, prévoir

mëtro ܡܷܬܪܐ (m.), pl. mëtrowat ܡܷܬܪܳܘܰܬ (L.19) mètre

mëtṣawar, mëtṣawro ܡܷܬܨܰܘܰܪ، ܡܷܬܨܰܘܪܐ - mëtṣawarle, mëtṣawarla ܡܷܬܨܰܘܰܪܠܶܗ، ܡܷܬܨܰܘܰܪܠܰܗ [tṣwr ܬܨܘܪ] (L.21) imaginer

mëttafaq, mëttafqo ܡܷܬܬܰܦܰܩ، ܡܷܬܬܰܦܩܐ - mëttafaqle, mëttafaqla ܡܷܬܬܰܦܰܩܠܶܗ، ܡܷܬܬܰܦܰܩܠܰܗ [ttfq ܬܬܦܩ] (L.21) se mettre d'accord

mëtwaqac, mëtwaqco ܡܷܬܘܰܩܰܥ، ܡܷܬܘܰܩܥܐ - mëtwaqacle, mëtwaqacla ܡܷܬܘܰܩܰܥܠܶܗ، ܡܷܬܘܰܩܰܥܠܰܗ [twqc ܬܘܩܥ] (L.21) s'attendre à

mëtwar, mëtworo ܡܷܬܘܰܪ، ܡܷܬܘܳܪܐ - twir, twiro ܬܘܝܪ، ܬܘܝܪܐ [twr I ܬܘܪ] (G.19) se casser towar

mëtyaqan, mëtyaqno ܡܷܬܝܰܩܰܢ، ܡܷܬܝܰܩܢܐ - mëtyaqanle, mëtyaqanla ܡܷܬܝܰܩܰܢܠܶܗ، ܡܷܬܝܰܩܰܢܠܰܗ [tyqn ܬܝܩܢ] (L.21) croire, penser | komëtyaqnina gëd howe mazlo makëšrono w basimo ܟܳܡܷܬܝܰܩܢܝܢܰܐ ܓܷܕ ܗܳܘܶܐ ܡܰܙܠܐ ܡܰܟܷܫܪܳܢܐ ܘܒܰܣܝܡܐ nous pensons que ce sera un voyage réussi et agréable (L.17); mëtyaqnat lo eli šteli u ḥalwo! !ܡܷܬܝܰܩܢܰܬ ܠܐ ܐܶܠܝ ܫܬܶܠܝ ܐܘ ܚܰܠܘܐ crois-moi, ce n'est pas moi qui ai bu le lait ! (Q.1,28); lo komëtyaqanno d kurxi bat turayḏan ܠܐ ܟܳܡܷܬܝܰܩܰܢܢܐ ܕܟܘܪܟ݂ܝ ܒܰܬ ܬܘܪܰܝܕ݂ܰܢ je ne pense pas qu'ils vont fouiller dans nos sacs (Q.7,37); iḏa d mëtyaqniwa ܐܝܕ݂ܰܐ ܕܡܷܬܝܰܩܢܝܘܰܐ s'ils croyaient (Q.10,36)

mëṯḥo ܡܷܬ݂ܚܐ (m.) période de temps, durée | mëṯḥo dë tmone ëšne ܡܷܬ݂ܚܐ ܕܷܬܡܳܢܶܐ ܐܷܫܢܶܐ une durée de 8 ans (Q.9,8) délai mëdde

mëṯnaḥ, mëṯnoḥo ܡܷܬ݂ܢܰܚ، ܡܷܬ݂ܢܳܚܐ - ṯniḥ, ṯniḥo ܬ݂ܢܝܚ، ܬ݂ܢܝܚ [ṯnḥ Ip ܬ݂ܢܚ] (L.15) se reposer, récuperer

mëzdahar, mëzdahro ܡܷܙܕܰܗܰܪ، ܡܷܙܕܰܗܪܐ - mëzdaharle, mëzdaharla ܡܷܙܕܰܗܰܪܠܶܗ، ܡܷܙܕܰܗܰܪܠܰܗ [zdhr ܙܕܗܪ] (L.21) faire attention

mfalaġ, mfalġo ܡܦܰܠܰܓ݂، ܡܦܰܠܓ݂ܐ - mfalaġle, mfalaġla ܡܦܰܠܰܓ݂ܠܶܗ، ܡܦܰܠܰܓ݂ܠܰܗ [flġ II ܦܠܓ݂] diviser répartir, distribuer | mfalaġġe ad dёšne ܡܦܰܠܰܓ݂ܓ݂ܶܗ ܐܰܕ ܕܷܫܢܶܐ ils ont distribué les cadeaux (L.13)

mfane, mfanyo ܡܦܰܢܶܐ، ܡܦܰܢܝܐ - mfanele, mfanela ܡܦܰܢܶܠܶܗ، ܡܦܰܢܶܠܰܗ [fny II ܦܢܝ] (L.3) répondre | mfanyowa b karyo karyo ܡܦܰܢܝܳܘܰܐ ܒܟܰܪܝܐ ܟܰܪܝܐ elle répondait très brièvement (L.22) funoyo

mfaqas, mfaqso ܡܦܰܩܰܣ، ܡܦܰܩܣܐ - mfaqasle, mfaqasla ܡܦܰܩܰܣܠܶܗ، ܡܦܰܩܰܣܠܰܗ [fqs II ܦܩܣ] applaudire, frapper dans les mains feqoso

mfaraḏ, mfarḏo ܡܦܰܪܰܕ݂، ܡܦܰܪܕ݂ܐ - mfaraḏle, mfaraḏla ܡܦܰܪܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܦܰܪܰܕ݂ܠܰܗ [frḏ II ܦܪܕ݂] égréner | mfarḏiwayna aḥ ḥappoṯe dac cënwe b iḏayna ܡܦܰܪܕ݂ܝܘܰܝܢܰܐ ܐܰܚ ܚܰܦ݁ܦ݁ܳܬ݂ܶܐ ܕܰܥ ܥܷܢܘܶܐ ܒܐܝܕ݂ܰܝܢܰܐ nous égrénions les grains de raisins à la main (Q.4,12) émietter

mfaraj, mfarjo ܡܦܰܪܰܔ، ܡܦܰܪܔܐ - mfarajle, mfarajla ܡܦܰܪܰܔܠܶܗ، ܡܦܰܪܰܔܠܰܗ [frj II ܦܪܔ] regarder | mfarjiwayna fëlim ܡܦܰܪܔܝܘܰܝܢܰܐ ܦܷܠܝܡ nous regardions un film (Q.5,8)

mfarqac, mfarqco ܡܦܰܪܩܰܥ، ܡܦܰܪܩܥܐ - mfarqarle, mfarqacla ܡܦܰܪܩܰܥܠܶܗ، ܡܦܰܪܩܰܥܠܰܗ [frqc ܦܪܩܥ] faire exploser | komfarqci af foqёcyoṯaṯṯe ܟܳܡܦܰܪܩܥܝ ܐܰܦ ܦܳܩܷܥܝܳܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ils font exploser leurs pétards (L.13) foqёcṯo

mfataš, mfatšo ܡܦܰܬܰܫ، ܡܦܰܬܫܐ - mfatašle, mfatašla ܡܦܰܬܰܫܠܶܗ، ܡܦܰܬܰܫܠܰܗ [ftš II ܦܬܫ] (L.21) examiner, inspecter, rechercher

mgalwe, mgalwo ܡܓܰܠܘܶܐ، ܡܓܰܠܘܐ - mgalwele, mgalwela ܡܓܰܠܘܶܠܶܗ، ܡܓܰܠܘܶܠܰܗ [glwy ܓܠܘܝ] émigrer | ġäläbe mam mšiḥoye mgalwalle ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܡܰܡ ܡܫܝܚܳܝܶܐ ܡܓܰܠܘܰܠܠܶܗ de nombreux chrétiens ont émigré (Q.9,102) fuir (de son pays)

mġalṯo ܡܓ݂ܰܠܬ݂ܐ (f.), pl. mġale ܡܓ݂ܰܠܶܐ (Q.5,5) revue

mġayar, mġayro ܡܓ݂ܰܝܰܪ، ܡܓ݂ܰܝܪܐ - mġayarle, mġayarla ܡܓ݂ܰܝܰܪܠܶܗ، ܡܓ݂ܰܝܰܪܠܰܗ [ġyr II ܓ݂ܝܪ] changer | lo mġayarle u fëkrayḏe ܠܐ ܡܓ݂ܰܝܰܪܠܶܗ ܐܘ ܦܷܟܪܰܝܕ݂ܶܗ il n'a pas changé d'avis

mġušo ܡܓ݂ܘܫܐ (m.), pl. mġuše ܡܓ݂ܘܫܶܐ mage zoroastrien

mhadyono ܡܗܰܕܝܳܢܐ, f. mhadyoniṯo ܡܗܰܕܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mhadyone ܡܗܰܕܝܳܢܶܐ guide touristique, guide, superviseur

mhalax, mhalxo ܡܗܰܠܰܟ، ܡܗܰܠܟ݂ܐ - mhalaxle, mhalaxla ܡܗܰܠܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܗܰܠܰܟ݂ܠܰܗ [hlx II ܗܠܟ݂] marcher, aller à pied, rouler tourner (boutique) = malax

mhane, mhanyo ܡܗܰܢܶܐ، ܡܗܰܢܝܐ - mhanele, mhanela ܡܗܰܢܶܠܶܗ، ܡܗܰܢܶܠܰܗ [hny II ܗܢܝ] féliciter | komhanenolax ܟܳܡܗܰܢܶܢܳܠܰܟ݂ je te (f.) félicite (L.24) bénir

mhawar, mhawro ܡܗܰܘܰܪ، ܡܗܰܘܪܐ - mhawarle, mhawarla ܡܗܰܘܰܪܠܶܗ، ܡܗܰܘܰܪܠܰܗ [hwr II ܗܘܪ] crier, appeler à l'aide, crier au secours | mhawarle w lo mhawarle ܡܗܰܘܰܪܠܶܗ ܘܠܐ ܡܗܰܘܰܪܠܶܗ autant qu'il a crié à l'aide (Q.2,44)

mhaymno ܡܗܰܝܡܢܐ, f. mhaymanto ܡܗܰܝܡܰܢܬܐ, pl. mhaymne ܡܗܰܝܡܢܶܐ (Q.8,72) croyant, fidèle

mḥaḏar, mḥaḏro ܡܚܰܕ݂ܰܪ، ܡܚܰܕ݂ܪܐ - mḥaḏarle, mḥaḏarla ܡܚܰܕ݂ܰܪܠܶܗ، ܡܚܰܕ݂ܰܪܠܰܗ [ḥḏr II ܚܕ݂ܪ] (L.3) préparer | kolozam mḥaḏrono i ḥšamto ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܚܰܕ݂ܪܳܢܐ ܐܝ ܚܫܰܡܬܐ je (f.) dois préparer le souper (L.8); i sicto mṭayboniṯo mḥaḏarla taḥrazto catërto ܐܝ ܣܝܥܬܐ ܡܛܰܝܒܳܢܝܬ݂ܐ ܡܚܰܕ݂ܰܪܠܰܗ ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܥܰܬܷܪܬܐ l'équipe d'organisation a préparé un programme ambitieux (L.17); mḥaḏriwayna i qroṭën ܡܚܰܕ݂ܪܝܘܰܝܢܰܐ ܐܝ ܩܪܳܛܷܢ nous préparions le petit-déjeuner (Q.5,13)

mḥalaf, mḥalfo ܡܚܰܠܰܦ، ܡܚܰܠܦܐ - mḥalafle, mḥalafla ܡܚܰܠܰܦܠܶܗ، ܡܚܰܠܰܦܠܰܗ [ḥlf II ܚܠܦ] changer, modifier échanger mšaḥlaf

mḥalaq, mḥalqo ܡܚܰܠܰܩ، ܡܚܰܠܩܐ - mḥalaqle, mḥalaqla ܡܚܰܠܰܩܠܶܗ، ܡܚܰܠܰܩܠܰܗ [ḥlq II ܚܠܩ] (G.13) jeter | hatu mḥalqënxu? ܗܰܬܘ ܡܚܰܠܩܷܢܟ݂ܘ؟ les avez-vous jetés ? (L.21); u ḥamro mḥalaqwa i kaffe larwal ܐܘ ܚܰܡܪܐ ܡܚܰܠܰܩܘܰܐ ܐܝ ܟܰܦܦܶܐ ܠܰܪܘܰܠ (Q.4,37) chanter une complainte (au sujet de)

mḥalqo ܡܚܰܠܩܐ (adj.), f. mḥalaqto ܡܚܰܠܰܩܬܐ, pl. mḥalqe ܡܚܰܠܩܶܐ jeté | aj julani qay harke mḥalqe ne? ܐܰܔ ܔܘܠܰܢܝ ܩܰܝ ܗܰܪܟܶܐ ܡܚܰܠܩܶܐ ܢܶܐ؟ pourquoi ces vêtements traînent-ils ici ? (L.21)

mḥase ܡܚܰܣܶܐ - mḥasele ܡܚܰܣܶܠܶܗ [ḥsy II ܚܣܝ] pardonner (Dieu) | Aloho mḥasele! !ܐܰܠܳܗܐ ܡܚܰܣܶܠܶܗ Dieu ait son âme! miḥase

mḥašwono ܡܚܰܫܘܳܢܐ, f. mḥašwoniṯo ܡܚܰܫܘܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mḥašwone ܡܚܰܫܘܳܢܶܐ (L.10) caissier

mḥaṭo ܡܚܰܛܐ (f.), pl. mḥaṭe ܡܚܰܛܶܐ (L.14) aiguille piqûre vaccin

mḥayḏo ܡܚܰܝܕ݂ܐ, f. mḥayaḏto ܡܚܰܝܰܕ݂ܬܐ, pl. mḥayḏe ܡܚܰܝܕ݂ܶܐ uni

Ëmwoṯe Mḥayḏe ܐܷܡܘܳܬ݂ܶܐ ܡܚܰܝܕ݂ܶܐ Nations Unies (ONU)

mḥilo ܡܚܝܠܐ (adj.), f. mḥëlto ܡܚܷܠܬܐ, pl. mḥile ܡܚܝܠܶܐ (L.3) faible

mibaḥan, mibaḥno ܡܝܒܰܚܰܢ، ܡܝܒܰܚܢܐ - mbaḥan, mbaḥno ܡܒܰܚܰܢ، ܡܒܰܚܢܐ [bḥn IIp ܒܚܢ] être étudié, être examiné | ṭrele ak kṯowe d mibaḥni ܛܪܶܠܶܗ ܐܰܟ ܟܬ݂ܳܘܶܐ ܕܡܝܒܰܚܢܝ il a veillé à ce que les livres soient examinés (Q.9,70)

mibaṭ, miboṭo ܡܝܒܰܛ، ܡܝܒܳܛܐ - biṭ, biṭo ܒܝܛ، ܒܝܛܐ [byṭ Ip ܒܝܛ] exploser, éclater | b riša d šato komibaṭ foqëcyoṯe ܒܪܝܫܰܗ ܕܫܰܬܐ ܟܳܡܝܒܰܛ ܦܳܩܷܥܝܳܬ݂ܶܐ au Nouvel An, des pétards explosent (L.13)

micadal, micadlo ܡܝܥܰܕܰܠ، ܡܝܥܰܕܠܐ - mcadal, mcadlo ܡܥܰܕܰܠ، ܡܥܰܕܠܐ [cdl IIp ܥܕܠ] (Q.8,51) être arrangé, être amélioré

micawan, micawno ܡܝܥܰܘܰܢ، ܡܝܥܰܘܢܐ - mcawan, mcawno ܡܥܰܘܰܢ، ܡܥܰܘܢܐ [cwn IIp ܥܘܢ] être soutenu, être aidé | mcawni mam moraṯṯe ܡܥܰܘܢܝ ܡܰܡ ܡܳܪܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ils ont été soutenus par leur famille (L.19)

micayan, micayno ܡܝܥܰܝܰܢ، ܡܝܥܰܝܢܐ - mcayan, mcayno ܡܥܰܝܰܢ، ܡܥܰܝܢܐ [cyn IIp ܥܝܢ] (L.14) être examiné

midamar, midamro ܡܝܕܰܡܰܪ، ܡܝܕܰܡܪܐ - mdamar, mdamro ܡܕܰܡܰܪ، ܡܕܰܡܪܐ [dmr IIp ܕܡܪ] s'étonner, se demander, être surpris | komidamri cal ad dugle du rucyo ܟܳܡܝܕܰܡܪܝ ܥܰܠ ܐܰܕ ܕܘܓܠܶܐ ܕܘ ܪܘܥܝܐ ils s'interrogent sur les mensonges du berger (Q.2,40) = midawmar

midaq, midoqo ܡܝܕܰܩ، ܡܝܕܳܩܐ - diq, diqo ܕܝܩ، ܕܝܩܐ [dyq Ip ܕܝܩ] être pressé, être frappé être sonné | komidaq u zago ܟܳܡܝܕܰܩ ܐܘ ܙܰܓܐ on sonne à la porte (L.23); diq u zago du bayto ܕܝܩ ܐܘ ܙܰܓܐ ܕܘ ܒܰܝܬܐ on a sonné à la porte de la maison

midawmar, midawmro ܡܝܕܰܘܡܰܪ، ܡܝܕܰܘܡܪܐ - mdawmar, mdawmro ܡܕܰܘܡܰܪ، ܡܕܰܘܡܪܐ [dwmr Ip ܕܘܡܪ] s'étonner, se demander, être surpris | mdawmar u taclo ܡܕܰܘܡܰܪ ܐܘ ܬܰܥܠܐ le renard se demandait (Q.1,73); midawmrowayno ܡܝܕܰܘܡܪܳܘܰܝܢܐ je (f.) me demandais (Q.10,59) = midamar

Midën ܡܝܕܷܢ (Q.3,3) Midën (village du Turabdin) Mëdhoyo

miḏac, miḏoco ܡܝܕ݂ܰܥ، ܡܝܕ݂ܳܥܐ - iḏic, iḏico ܐܝܕ݂ܝܥ، ܐܝܕ݂ܝܥܐ [ʾḏc Ip ܐܕ݂ܥ] être connu | i iqarṯaṯe komiḏoco bu ëšmo d Be Marawge ܐܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܰܬ݂ܶܐ ܟܳܡܝܕ݂ܳܥܐ ܒܘ ܐܷܫܡܐ ܕܒܶܐ ܡܰܪܰܘܓܶܐ cette famille est connue sous le nom de Be Marawge (L.4) oḏac

miḏe d ܡܝܕ݂ܶܗ ܕ parce que, étant donné que, vu que

mifalaġ, mifalġo ܡܝܦܰܠܰܓ݂، ܡܝܦܰܠܓ݂ܐ - mfalaġ, mfalġo ܡܦܰܠܰܓ݂، ܡܦܰܠܓ݂ܐ [flġ IIp ܦܠܓ݂] être divisé, être réparti, se diviser, se répartir | u gušmo komifalaġ l arbco falqe ܐܘ ܓܘܫܡܐ ܟܳܡܝܦܰܠܰܓ݂ ܠܰܐܪܒܥܐ ܦܰܠܩܶܐ le corps se divise en quatre parties (L.7) mëflaġ, mfalaġ

mifataš, mifatšo ܡܝܦܰܬܰܫ، ܡܝܦܰܬܫܐ - mfataš, mfatšo ܡܦܰܬܰܫ، ܡܦܰܬܫܐ [ftš IIp ܦܬܫ] être examiné, faire l'objet d'une inspection, être étudié de manière approfondie | ṭrele ak kṯowe d mifatši ܛܪܶܠܶܗ ܐܰܟ ܟܬ݂ܳܘܶܐ ܕܡܝܦܰܬܫܝ il a veillé à ce que les livres soient étudiés de manière approfondie (Q.9,71) mfataš

migawlac, migawlco ܡܝܓܰܘܠܰܥ، ܡܝܓܰܘܠܥܐ - mgawlac, mgawlco ܡܓܰܘܠܰܥ، ܡܓܰܘܠܥܐ [gwlc Ip ܓܘܠܥ] se retourner (estomac), avoir des nausées | lebi komigawlac ܠܶܒܝ ܟܳܡܝܓܰܘܠܰܥ j'ai des nausées (L.14) lebo

mihaz, mihozo ܡܝܗܰܙ، ܡܝܗܳܙܐ - hiz, hizo ܗܝܙ، ܗܝܙܐ [hyz Ip ܗܝܙ] (L.24) trembler vibrer | hiz u smartphone ܗܝܙ ܐܘ ܣܡܰܐܪܬܦܳܢ le smartphone a vibré (L.24)

miḥalaf, miḥalfo ܡܝܚܰܠܰܦ، ܡܝܚܰܠܦܐ - mḥalaf, mḥalfo ܡܚܰܠܰܦ، ܡܚܰܠܦܐ [ḥlf IIp ܚܠܦ] changer se changer, se transformer, se modifier | tamo u lahgo komiḥalaf l caywe ܬܰܡܐ ܐܘ ܠܰܗܓܐ ܟܳܡܝܚܰܠܰܦ ܠܥܰܝܘܶܐ là-bas, la vapeur d'eau se transforme en nuages (L.18) mḥalaf

miḥase, miḥasyo ܡܝܚܰܣܶܐ، ܡܝܚܰܣܝܐ - mḥase, mḥasyo ܡܚܰܣܶܐ، ܡܚܰܣܝܐ [ḥsy IIp ܚܣܝ] décéder | mḥasyo i aṯto d Nacum Fayëq ܡܚܰܣܝܐ ܐܝ ܐܰܬ݂ܬܐ ܕܢܰܥܘܡ ܦܰܝܷܩ la femme de Nacum Fayëq est décédée (Q.9,122) moyaṯ, mḥase

miḥawal, miḥawlo ܡܝܚܰܘܰܠ، ܡܝܚܰܘܠܐ - mḥawal, mḥawlo ܡܚܰܘܰܠ، ܡܚܰܘܠܐ [ḥwl IIp ܚܘܠ] être transféré | u Abrohёm mḥawal lu beṯ krihe ܐܘ ܐܰܒܪܳܗܷܡ ܡܚܰܘܰܠ ܠܘ ܒܶܝܬ݂ ܟܪܝܗܶܐ Abrohёm a été transféré à l'hôpital (L.14) (intr.) changer se marier

mimad, mimodo ܡܝܡܰܕ، ܡܝܡܳܕܐ - mid, mido ܡܝܕ، ܡܝܕܐ [myd Ip ܡܝܕ] être pris, être perçu | lo komimëd kalla ܠܐ ܟܳܡܝܡܷܕ ܟܰܠܠܰܐ aucun argent n'est perçu (Q.3,79) moyad

mimar, mimoro ܡܝܡܰܪ، ܡܝܡܳܪܐ - mir, miro ܡܝܪ، ܡܝܪܐ [ʾmr Ip ܐܡܪ] être dit | mir ele ܡܝܪ ܐܶܠܶܗ on lui a dit (L.14) mitawmar, omar

mimro ܡܝܡܪܐ (m.), pl. mimre ܡܝܡܪܶܐ (Q.9,42) poème

minakaf, minakfo ܡܝܢܰܟܰܦ، ܡܝܢܰܟܦܐ - mnakaf, mnakfo ܡܢܰܟܰܦ، ܡܢܰܟܦܐ [nkf IIp ܢܟܦ] avoir honte | fayëš (u taclo) dlo danwo w ġäläbe minakafwa ܦܰܝܷܫ (ܐܘ ܬܰܥܠܐ) ܕܠܐ ܕܰܢܘܐ ܘܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܡܝܢܰܟܰܦܘܰܐ (le renard) s'est retrouvé sans queue et avait vraiment honte de lui-même (Q.1,51)

miqafe, miqafyo ܡܝܩܰܦܶܐ، ܡܝܩܰܦܝܐ - mqafe, mqafyo ܡܩܰܦܶܐ، ܡܩܰܦܝܐ [qfy IIp ܩܦܝ] être trouvé, être trouvable | ay yawme basime hawxa lo komiqafën ܐܰܝ ܝܰܘܡܶܐ ܒܰܣܝܡܶܐ ܗܰܘܟ݂ܰܐ ܠܐ ܟܳܡܝܩܰܦܷܢ ces belles journées sont rares (L.22) mqafe

miqawam, miqawmo ܡܝܩܰܘܰܡ، ܡܝܩܰܘܡܐ - mqawam, mqawmo ܡܩܰܘܰܡ، ܡܩܰܘܡܐ [qwm IIp ܩܘܡ] se déclarer (maladie) | aṯmël mqawmo cal u Abrohëm ܐܰܬ݂ܡܷܠ ܡܩܰܘܡܐ ܥܰܠ ܐܘ ܐܰܒܪܳܗܷܡ hier, Abrohëm est tombé malade (L.14)

misakar, misakro ܡܝܣܰܟܰܪ، ܡܝܣܰܟܪܐ - msakar, msakro ܡܣܰܟܰܪ، ܡܣܰܟܪܐ [skr IIp ܣܟܪ] être perdu perdre son chemin msakar

misam, misomo ܡܝܣܰܡ، ܡܝܣܳܡܐ - sim, simo ܣܝܡ، ܣܝܡܐ [sym Ip ܣܝܡ] (G.19) être fait, se faire | u buḥrono komisam ܐܘ ܒܘܚܪܳܢܐ ܟܳܡܝܣܰܡ l'examen est effectué (Q.10,74) soyam

misarcaf, misarcëfo ܡܝܣܰܪܥܰܦ، ܡܝܣܰܪܥܷܦܐ - msarcaf, msarcëfo ܡܣܰܪܥܰܦ، ܡܣܰܪܥܷܦܐ [srcf Ip ܣܪܥܦ] se conjuguer

mišadar, mišadro ܡܝܫܰܕܰܪ، ܡܝܫܰܕܪܐ - mšadar, mšadro ܡܫܰܕܰܪ، ܡܫܰܕܪܐ [šdr IIp ܫܕܪ] être envoyé | l man komišadar u e-mail? ܠܡܰܢ ܟܳܡܝܫܰܕܰܪ ܐܘ ܐܝܡܰܝܠ؟ à qui le courrier électronique est-il envoyé ? (L.24) mšadar

mišawaš, mišawšo ܡܝܫܰܘܰܫ، ܡܝܫܰܘܫܐ - mšawaš, mšawšo ܡܫܰܘܰܫ، ܡܫܰܘܫܐ [šwš IIp ܫܘܫ] s'embrouiller, être perturbé mšawaš

mišawšaṭ, mišawšṭo ܡܝܫܰܘܫܰܛ، ܡܝܫܰܘܫܛܐ - mšawšaṭ, mšawšṭo ܡܫܰܘܫܰܛ، ܡܫܰܘܫܛܐ [šwšṭ Ip ܫܘܫܛ] se développer, progresser

mitacmar, mitacmro ܡܝܬܰܥܡܰܪ، ܡܝܬܰܥܡܪܐ - mtacmar, mtacmro ܡܬܰܥܡܰܪ، ܡܬܰܥܡܪܐ [cmr IIIp ܥܡܪ] être construit | mtacmro me ḥaṯo ܡܬܰܥܡܪܐ ܡܶܐ ܚܰܬ݂ܐ elle a été reconstruite (Q.8,50) macmar

mitadcar, mitadacro ܡܝܬܰܕܥܰܪ، ܡܝܬܰܕܰܥܪܐ - mtadcar, mtadacro ܡܬܰܕܥܰܪ، ܡܬܰܕܰܥܪܐ [dcr IIIp ܕܥܪ] (L.14) être renvoyé, être ramené madcar

mitahwe, mitahwo ܡܝܬܰܗܘܶܐ، ܡܝܬܰܗܘܐ - mtahwe, mtahwo ܡܬܰܗܘܶܐ، ܡܬܰܗܘܐ [ʾby/yhw IIIp ܝܗܘ/ܐܒܝ] être donné hiw, obe

mitaḥët, mitaḥto ܡܝܬܰܚܷܬ، ܡܝܬܰܚܬܐ - mtaḥët, mtaḥto ܡܬܰܚܷܬ، ܡܬܰܚܬܐ [ḥyt IIIp ܚܝܬ] être mis, être placé | ag gamle lo kolozam mitaḥti baq qlubye ܐܰܓ ܓܰܡܠܶܐ ܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܝܬܰܚܬܝ ܒܰܩ ܩܠܘܒܝܶܐ les chameaux ne doivent pas être placés dans des cages (L.22) maḥët

mitakël, mitakilo ܡܝܬܰܟܷܠ، ܡܝܬܰܟܝܠܐ - mtakal, mtakilo ܡܬܰܟܷܠ، ܡܬܰܟܝܠܐ [kyl IIIp ܟܝܠ] (G.19) être mesuré makël

mitakrax, mitakarxo ܡܝܬܰܟܪܰܟ݂، ܡܝܬܰܟܰܪܟ݂ܐ - mtakrax, mtakarxo ܡܬܰܟܪܰܟ݂، ܡܬܰܟܰܪܟ݂ܐ [krx IIIp ܟܪܟ݂] être montré aux alentours | gëd mitakrax u fëlim ܓܷܕ ܡܝܬܰܟܪܰܟ݂ ܐܘ ܦܷܠܝܡ le film est montré (L.24) makrax

mitaku, mitakiwo ܡܝܬܰܟܘ، ܡܝܬܰܟܝܘܐ - mtakaw, mtakiwo ܡܬܰܟܰܘ، ܡܬܰܟܝܘܐ [kyl IIIp ܟܝܠ] (L.7) être blessé, se blesser, se faire mal | ag garme konëṭri ah hadome gawoye (organe) du gušmo d lo mitakiwi inaqla d ḥa qoyaṯ b dukṯo ܐܰܓ ܓܰܪܡܶܐ ܟܳܢܷܛܪܝ ܐܰܗ ܗܰܕܳܡܶܐ ܓܰܘܳܝܶܐ (ܐܳܪܓܰܢܶܐ) ܕܘ ܓܘܫܡܐ ܕܠܐ ܡܝܬܰܟܝܘܝ ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕܚܰܐ ܩܳܝܰܬ݂ ܒܕܘܟܬ݂ܐ les os protègent les organes internes du corps afin qu'ils ne soient pas blessés en cas de choc (L.7) maku

mitaqbal, mitaqablo ܡܝܬܰܩܒܰܠ، ܡܝܬܰܩܰܒܠܐ - mtaqbal, mtaqablo ܡܬܰܩܒܰܠ، ܡܬܰܩܰܒܠܐ [qbl IIIp ܩܒܠ] être accepté être reconnu | koḥoyaqqe d mitaqëbli b Holanda ܟܳܚܳܝܰܩܩܶܗ ܕܡܝܬܰܩܷܒܠܝ ܒܗܳܠܰܢܕܰܐ ils ont le droit d'être reconnus aux Pays-Bas (Q.10,9) maqbal

mitawbal, mitawblo ܡܝܬܰܘܒܰܠ، ܡܝܬܰܘܒܠܐ - mtawbal, mtawblo ܡܬܰܘܒܰܠ، ܡܬܰܘܒܠܐ [ybl IIIp ܝܒܠ] être emporté, être emmené | mtawbal lu taxtor ܡܬܰܘܒܰܠ ܠܘ ܬܰܟ݂ܬܳܪ il a été emmené chez le médecin (L.14); häka m ucdo l šabṯo lo nayëḥlux, gëd mitawblat lu taxtor ܗܱܟܰܐ ܡܐܘܥܕܐ ܠܫܰܒܬ݂ܐ ܠܐ ܢܰܝܷܚܠܘܟ݂، ܓܷܕ ܡܝܬܰܘܒܠܰܬ ܠܘ ܬܰܟ݂ܬܳܪ si vous n'allez pas mieux dans une semaine, vous serez emmené chez le médecin (L.22) mawbal

mitawḏac, mitawḏco ܡܝܬܰܘܕ݂ܰܥ، ܡܝܬܰܘܕ݂ܥܐ - mtawḏac, mtawḏco ܡܬܰܘܕ݂ܰܥ، ܡܬܰܘܕ݂ܥܐ [ʾḏc IIIp ܐܕ݂ܥ] (G.18) être annoncé être rendu connu mawḏac

mitawfaq, mitawfqo ܡܝܬܰܘܦܰܩ، ܡܝܬܰܘܦܩܐ - mtawfaq, mtawfqo ܡܬܰܘܦܰܩ، ܡܬܰܘܦܩܐ [nfq IIIp ܢܦܩ] être publié être expulsé mawfaq, mofaq

mitawkal, mitawklo ܡܝܬܰܘܟܰܠ، ܡܝܬܰܘܟܠܐ - mtawkal, mtawklo ܡܬܰܘܟܰܠ، ܡܬܰܘܟܠܐ [ʾkl IIIp ܐܟܠ] (G.18) être nourri, être alimenté oxal, mawkal

mitawlaḏ, mitawlḏo ܡܝܬܰܘܠܰܕ݂، ܡܝܬܰܘܠܕ݂ܐ - mtawlaḏ, mtawlḏo ܡܬܰܘܠܰܕ݂، ܡܬܰܘܠܕ݂ܐ [ylḏ IIIp ܝܠܕ݂] naître, être enfanté howe, mawlaḏ

mitawlaf, mitawlfo ܡܝܬܰܘܠܰܦ، ܡܝܬܰܘܠܦܐ - mtawlaf, mtawlfo ܡܬܰܘܠܰܦ، ܡܬܰܘܠܦܐ [ylf IIIp ܝܠܦ] être enseigné yolaf, mawlaf, molaf

mitawmar, mitawmro ܡܝܬܰܘܡܰܪ، ܡܝܬܰܘܡܪܐ - mtawmar, mtawmro ܡܬܰܘܡܰܪ، ܡܬܰܘܡܪܐ [ʾmr IIIp ܐܡܪ] être dit | gëd howe ṭawwo, d mitawmar ëšmo mi ṣluṯo bu Holandoyo ܓܷܕ ܗܳܘܶܐ ܛܰܘܘܐ ܕܡܝܬܰܘܡܰܪ ܐܷܫܡܐ ܡܝ ܨܠܘܬ݂ܐ ܒܘ ܗܳܠܰܢܕܳܝܐ il serait bon qu'une partie de la prière soit dite en néerlandais (G.22) être appelé | komitawmarle mobile aw smartphone ܟܳܡܝܬܰܘܡܰܪܠܶܗ ܡܳܒܰܐܝܠ ܐܰܘ ܣܡܰܐܪܬܦܳܢ il est appelé téléphone portable ou smartphone (L.24) = mimar omar

mitawtaw, mitawtwo ܡܝܬܰܘܬܰܘ، ܡܝܬܰܘܬܘܐ - mtawtaw, mtawtwo ܡܬܰܘܬܰܘ، ܡܬܰܘܬܘܐ [ytw IIIp ܝܬܘ] être mis assis mawtaw, motaw, yotaw

mitawzal, mitawzlo ܡܝܬܰܘܙܰܠ، ܡܝܬܰܘܙܠܐ - mtawzal, mtawzlo ܡܬܰܘܙܰܠ، ܡܬܰܘܙܠܐ [ʾzl IIIp ܐܙܠ] être visitable | lo komitawzal gabayye adyawma ܠܐ ܟܳܡܝܬܰܘܙܰܠ ܓܰܒܰܝܝܶܗ ܐܰܕܝܰܘܡܰܐ on ne peut pas aller chez eux aujourd'hui (L.17) être accessible = mizal ëzze

mitayte, mitayto ܡܝܬܰܝܬܶܐ، ܡܝܬܰܝܬܐ - mtayte, mtayto ܡܬܰܝܬܶܐ، ܡܬܰܝܬܐ [ʾty IIIp ܐܬܝ] (G.17) être apporté mayte

miṭabaq, miṭabqo ܡܝܛܰܒܰܩ، ܡܝܛܰܒܩܐ - mṭabaq, mṭabqo ܡܛܰܒܰܩ، ܡܛܰܒܩܐ [ṭbq IIp ܛܒܩ] être appliqué | aq qonune kolozam miṭabqi bu sucrono ܐܰܩ ܩܳܢܘܢܶܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܝܛܰܒܩܝ ܒܘ ܣܘܥܪܳܢܐ les règles doivent être appliquées en pratique (L.15)

miṭakas, miṭakso ܡܝܛܰܟܰܣ، ܡܝܛܰܟܣܐ - mṭakas, mṭakso ܡܛܰܟܰܣ، ܡܛܰܟܣܐ [ṭks IIp ܛܟܣ] (L.15) être organisé, être classé mṭakas

mizal, mizolo ܡܝܙܰܠ، ܡܝܙܳܠܐ (seulement au présent, G.17) être visitable être accessible = mitawzal

mjarab, mjarbo ܡܔܰܪܰܒ، ܡܔܰܪܒܐ - mjarable, mjarabla ܡܔܰܪܰܒܠܶܗ، ܡܔܰܪܰܒܠܰܗ [jrb II ܔܪܒ] (L.11) essayer | kazzi mjarballe ܟܰܐܙܙܝ ܡܔܰܪܒܰܠܠܶܗ je (f.) vais l'essayer tout de suite (robe) (L.11.6)

mjawab, mjawbo ܡܔܰܘܰܒ، ܡܔܰܘܒܐ - mjawable, mjawabla ܡܔܰܘܰܒܠܶܗ، ܡܔܰܘܰܒܠܰܗ [jwb II ܔܘܒ] répondre, répliquer, rétorquer | nošo lo mjawable acli ܢܳܫܐ ܠܐ ܡܔܰܘܰܒܠܶܗ ܐܰܥܠܝ personne ne m'a répondu

mkamal, mkamlo ܡܟܰܡܰܠ، ܡܟܰܡܠܐ - mkamele, mkamela ܡܟܰܡܶܠܶܗ، ܡܟܰܡܶܠܰܗ [kml II ܟܡܠ] (L.3) terminer compléter | ah hadome baroye w gawoye komkamli ḥḏoḏe ܐܰܗ ܗܰܕܳܡܶܐ ܒܰܪܳܝܶܐ ܘܓܰܘܳܝܶܐ ܟܳܡܟܰܡܠܝ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ les organes internes et externes sont complémentaires (L.7)

mkase, mkasyo ܡܟܰܣܶܐ، ܡܟܰܣܝܐ - mkasele, mkasela ܡܟܰܣܶܠܶܗ، ܡܟܰܣܶܠܰܗ [ksy II ܟܣܝ] (L.7) couvrir, recouvrir

mkono ܡܟܳܢܐ (m.), pl. mkone ܡܟܳܢܶܐ possibilité

mmaṯlono ܡܡܰܬ݂ܠܳܢܐ, f. mmaṯloniṯo ܡܡܰܬ݂ܠܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mmaṯlone ܡܡܰܬ݂ܠܳܢܶܐ représentant | mmaṯlone di waziruṯo di kinuṯo ܡܡܰܬ݂ܠܳܢܶܐ ܕܝ ܘܰܙܝܪܘܬ݂ܐ ܕܝ ܟܝܢܘܬ݂ܐ des représentants du ministère de la justice (Q.10,26)

mnaḏaf, mnaḏfo ܡܢܰܕ݂ܰܦ، ܡܢܰܕ݂ܦܐ - mnaḏafle, mnaḏafla ܡܢܰܕ݂ܰܦܠܶܗ، ܡܢܰܕ݂ܰܦܠܰܗ [nḏf II ܢܕ݂ܦ] nettoyer | komnaḏfi aq qlubye w ak kurḥaṯṯe ܟܳܡܢܰܕ݂ܦܝ ܐܰܩ ܩܠܘܒܝܶܐ ܘܐܰܟ ܟܘܪܚܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ils nettoient leurs cages et leurs abris (L.22); manḏëfiwa aṭ ṭurone mani d larwal ܡܰܢܕ݂ܷܦܝܘܰܐ ܐܰܛ ܛܘܪܳܢܶܐ ܡܰܢܝ ܕܠܰܪܘܰܠ ils ont nettoyé les montagnes de ceux de l'extérieur (=combattants du PKK) (Q.7,12) = manḏaf

mnaqe, mnaqyo ܡܢܰܩܶܐ، ܡܢܰܩܝܐ - mnaqele, mnaqela ܡܢܰܩܶܠܶܗ، ܡܢܰܩܶܠܰܗ [nqy II ܢܩܝ] (L.6) choisir, sélectionner | mnaqiwayna af fasqe ܡܢܰܩܝܘܰܝܢܰܐ ܐܰܦ ܦܰܣܩܶܐ nous retirions les grains de raisin pourris (Q.4,22)

mnico ܡܢܝܥܐ (adj.), f. mnëcto ܡܢܷܥܬܐ, pl. mnice ܡܢܝܥܶܐ (L.21) interdit

mo ܡܐ (num.) cent | bam mo mo ܒܰܡ ܡܐ ܡܐ à cent pour cent (Q.5,45)

mobal, mëblo ܡܳܒܰܠ، ܡܷܒܠܐ - mbele, mbela ܡܒܶܠܶܗ، ܡܒܶܠܰܗ [ybl III ܝܒܠ] emporter | komëbli af fëcle acmayye ḥälile ܟܳܡܷܒܠܝ ܐܰܦ ܦܷܥܠܶܐ ܐܰܥܡܰܝܝܶܗ ܚܱܠܝܠܶܐ les travailleurs emmènent de la ḥälile avec eux (Q.3,101); ma gëd mëblina ak kallawat acman lmën? ܡܰܐ ܓܷܕ ܡܷܒܠܝܢܰܐ ܐܰܟ ܟܰܠܠܰܘܰܬ ܐܰܥܡܰܢ ܠܡܷܢ؟ dans quel but devrions-nous prendre l'argent avec nous? (Q.6,57) = mawbal

mobile ܡܳܒܰܐܝܠ (= mobayl, L.24) téléphone portable

moda ܡܳܕܰܐ (f.), pl. modat ܡܳܕܰܬ (L.11) mode

modern ܡܳܕܶܪܢ (adj.) (L.24) moderne

mofaq, mëfqo ܡܳܦܰܩ، ܡܷܦܩܐ - mofaqle, mofaqla ܡܳܦܰܩܠܶܗ، ܡܳܦܰܩܠܰܗ [nfq III ܢܦܩ] faire sortir, expulser publier = mawfaq

moḥe, mёḥyo ܡܳܚܶܐ، ܡܷܚܝܐ - mḥele, mḥela ܡܚܶܠܶܗ، ܡܚܶܠܰܗ [mḥy I ܡܚܝ] frapper | mqatalle w mḥalle lë ḥḏoḏe ܡܩܰܬܰܠܠܶܗ ܘܡܚܰܠܠܶܗ ܠܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ils se sont disputés et en sont arrivés aux mains maṭro

molaf, mëlfo ܡܳܠܰܦ، ܡܷܠܦܐ - molafle, molafla ܡܳܠܰܦܠܶܗ، ܡܳܠܰܦܠܰܗ [ylf III ܝܠܦ] (L.3) donner cours, enseigner, apprendre | babonayna molaffallan tre šëklat du syomo du ḥamro ܒܰܒܳܢܰܝܢܰܐ ܡܳܠܰܦܦܰܠܠܰܢ ܬܪܶܐ ܫܷܟܠܰܬ ܕܘ ܣܝܳܡܐ ܕܘ ܚܰܡܪܐ nos ancêtres nous ont appris deux façons de faire du vin (Q.4,5) = mawlaf

mole, mëlyo ܡܳܠܶܐ، ܡܷܠܝܐ - mlele, mlela ܡܠܶܠܶܗ، ܡܠܶܠܰܗ [mly I ܡܠܝ] remplir mëmle

morax, mërxo ܡܳܪܰܟ݂، ܡܷܪܟ݂ܐ - moraxle, moraxla ܡܳܪܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܳܪܰܟ݂ܠܰܗ [yrx III ܝܪܟ݂] (L.24) allonger = mawrax

Mor Gabriel ܡܳܪܝ ܓܰܒܪܺܐܶܝܠ Mor Gabriel (monastère: siège de l'archevêque du diocèse syriaque orthodoxe de Turabdin) Mar Gawriye

moro ܡܳܪܐ (m.), pl. more ܡܳܪܶܐ possesseur parent, membre de la famille | am morayḏa ܐܰܡ ܡܳܪܰܝܕ݂ܰܗ sa famille (L.20)

more d bayto (Q.3,76) ܡܳܪܶܗ ܕܒܰܝܬܐ chef de ménage propriétaire

motaw, mëtwo ܡܳܬܰܘ، ܡܷܬܘܐ - motawle, motawla ܡܳܬܰܘܠܶܗ، ܡܳܬܰܘܠܰܗ [ytw III ܝܬܘ] faire s'asseoir, asseoir (tr.) faire habiter = mawtaw

moṭe, mëṭyo ܡܳܛܶܐ، ܡܷܛܝܐ - maṭi, maṭyo ܡܰܛܝ، ܡܰܛܝܐ [mṭy I ܡܛܝ] arriver, atteindre, parvenir | maṭën l Berlin ܡܰܛܷܢ ܠܒܶܪܠܝܢ ils arrivèrent à Berlin (L.19); gëd šëfcitu cal Marde hul d moṭitu l Ṭurcabdin ܓܷܕ ܫܷܦܥܝܬܘ ܥܰܠ ܡܰܪܕܶܐ ܗܘܠ ܕܡܳܛܝܬܘ ܠܛܘܪܥܰܒܕܝܢ vous passerez par Mardin jusqu'à ce que vous arriviez au Turabdin (L.17); u Abrohёm maṭi lu bayto ܐܘ ܐܰܒܪܳܗܳܡ ܡܰܛܝ ܠܘ ܒܰܝܬܐ Abrohёm est arrivé à la maison; lo komëṭyowa i ṣbuṯaṯṯe lu beṯdino ܠܐ ܟܳܡܷܛܝܳܘܰܐ ܐܝ ܨܒܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܠܘ ܒܶܝܬ݂ܕܝܢܐ leur affaire ne serait pas arrivée devant le tribunal (Q.10,37); komëṭyalle i warqaṯe ܟܳܡܷܛܝܰܠܠܶܗ ܐܝ ܘܰܪܩܰܬ݂ܶܐ ce document leur parvient (c'est-à-dire qu'il leur est remis) (Q.10,47) mûrir

moṭor ܡܳܛܳܪ, pl. moṭorat ܡܳܛܳܪܰܬ, moṭore ܡܳܛܳܪܶܐ (L.21) moteur moto

moyad, maydo ܡܳܝܰܕ، ܡܰܝܕܐ - mëdle, mëdla ܡܷܕܠܶܗ، ܡܷܕܠܰܗ [myd I ܡܝܕ] prendre | inaqlayo gëd maydalle ܐܝܢܰܩܠܰܝܐ ܓܷܕ ܡܰܝܕܰܠܠܶܗ alors, je (f.) vais la prendre (L.11.6); kolozam qamayto maydat hërge du trafik w du qloco ܟܳܠܳܙܰܡ ܩܰܡܰܝܬܐ ܡܰܝܕܰܬ ܗܷܪܓܶܐ ܕܘ ܬܪܰܦܝܟ ܘܕܘ ܩܠܳܥܐ vous devez d'abord suivre des cours théoriques et pratiques sur la circulation routière (L.21); mëdle i sohduṯo du qloco ܡܷܕܠܶܗ ܐܝ ܣܳܗܕܘܬ݂ܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ il a obtenu le permis de conduire (L.21); midole ܡܝܕܳܠܶܗ il la prit (L.21) emporter | komoyadli cam ruḥe ܟܳܡܳܝܰܕܠܝ ܥܰܡ ܪܘܚܶܗ il m'emmène avec lui (L.22); komoyadli kṯowo cam ruḥe ܟܳܡܳܝܰܕܠܝ ܟܬ݂ܳܘܐ ܥܰܡ ܪܘܚܶܗ il me prend un livre avec lui (L.22); midilan cam ruḥayna ܡܝܕܝܠܰܢ ܥܰܡ ܪܘܚܰܝܢܰܐ nous les avons pris avec nous (Q.6,56)

moyaṯ, mayṯo ܡܳܝܰܬ݂، ܡܰܝܬ݂ܐ - mayëṯ, mayiṯo ܡܰܝܷܬ݂، ܡܰܝܝܬ݂ܐ [myṯ I ܡܝܬ݂] mourir | mayiṯi tloṯo manne ܡܰܝܝܬ݂ܝ ܬܠܳܬ݂ܐ ܡܰܢܢܶܗ trois d'entre eux sont morts (Q.9,59) mawto, miḥase

mparkar, mparkro ܡܦ݁ܰܪܟܰܪ، ܡܦ݁ܰܪܟܪܐ - mparkarle, mparkarla ܡܦ݁ܰܪܟܰܪܠܶܗ، ܡܦ݁ܰܪܟܰܪܠܰܗ [prkr ܦܪܟܪ] (G.16) garer

mqabël d ܡܩܰܒܷܠ ܕ (L.15) contre en face de

mqadam, mqadmo ܡܩܰܕܰܡ، ܡܩܰܕܡܐ - mqadamle, mqadamla ܡܩܰܕܰܡܠܶܗ، ܡܩܰܕܰܡܠܰܗ [qdm II ܩܕܡ] se rapprocher, s'approcher | mqadammallan ܡܩܰܕܰܡܡܰܠܠܰܢ ils s'approchèrent de nous (Q.7,39) présenter, soumettre | mqadamla u ṭäläbayḏa ܡܩܰܕܰܡܠܰܗ ܐܘ ܛܱܠܱܒܰܝܕ݂ܰܗ elle a présenté sa candidature (L.19)

mqafe, mqafyo ܡܩܰܦܶܐ، ܡܩܰܦܝܐ - mqafele, mqafela ܡܩܰܦܶܠܶܗ، ܡܩܰܦܶܠܰܗ [qfy II ܩܦܝ] (L.6) trouver, se procurer | ramḥël gëd mqafina noše heš ܪܰܡܚܷܠ ܓܷܕ ܡܩܰܦܝܢܰܐ ܢܳܫܶܐ ܗܶܫ demain, nous allons trouver d'autres gens (Q.6,71) miqafe

mqalyo ܡܩܰܠܝܐ (adj.), f. mqalayto ܡܩܰܠܰܝܬܐ, pl. mqalye ܡܩܰܠܝܶܐ frit | päṭaṭa mqalayto ܦܱ݁ܛܰܛܰܐ ܡܩܰܠܰܝܬܐ frites; basro mqalyo ܒܰܣܪܐ ܡܩܰܠܝܐ viande rôtie

mqaraw, mqarwo ܡܩܰܪܰܘ، ܡܩܰܪܘܐ - mqarawle, mqarawla ܡܩܰܪܰܘܠܶܗ، ܡܩܰܪܰܘܠܰܗ [qrw II ܩܪܘ] célébrer la messe | mqaraw! ܡܩܰܪܰܘ célèbre la messe! (G.23) s'approcher maqraw

mqatal, mqatlo ܡܩܰܬܰܠ، ܡܩܰܬܠܐ - mqatele, mqatela ܡܩܰܬܶܠܶܗ، ܡܩܰܬܶܠܰܗ [qtl II ܩܬܠ] se disputer, se battre

mqayad, mqaydo ܡܩܰܝܰܕ، ܡܩܰܝܕܐ - mqayadle, mqayadla ܡܩܰܝܰܕܠܶܗ، ܡܩܰܝܰܕܠܰܗ [qyd II ܩܝܕ] s'inscrire | mqaydile cal ëšme d ruḥe ܡܩܰܝܕܝܠܶܗ ܥܰܠ ܐܷܫܡܶܗ ܕܪܘܚܶܗ il les a mis à son propre nom (L.21); mqaydole cal ëšme ܡܩܰܝܕܳܠܶܗ ܥܰܠ ܐܷܫܡܶܗ il l'a mise à son nom (L.21)

mrimono ܡܪܝܡܳܢܐ (adj.), f. mrimoniṯo ܡܪܝܡܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mrimone ܡܪܝܡܳܢܶܐ négatif

msimono w mrimono ܡܣܝܡܳܢܐ ܘܡܪܝܡܳܢܐ le pour et le contre, le positif et le négatif | am medone msimone w mrimone du nawlo ܐܰܡ ܡܶܕܳܢܶܐ ܡܣܝܡܳܢܶܐ ܘܡܪܝܡܳܢܶܐ ܕܘ ܢܰܘܠܐ les choses positives et négatives d'internet

msimono

msafar, msafro ܡܣܰܦܰܪ، ܡܣܰܦܪܐ - msafarle, msafarla ܡܣܰܦܰܪܠܶܗ، ܡܣܰܦܰܪܠܰܗ [sfr II ܣܦܪ] (G.16) voyager, s'en aller

msakar, msakro ܡܣܰܟܰܪ، ܡܣܰܟܪܐ - msakarle, msakarla ܡܣܰܟܰܪܠܶܗ، ܡܣܰܟܰܪܠܰܗ [skr II ܣܟܪ] perdre | msakarle u babo w i emayḏe ܡܣܰܟܰܪܠܶܗ ܐܘ ܒܰܒܐ ܘܐܝ ܐܶܡܰܝܕ݂ܶܗ il a perdu son père et sa mère (Q.9,14) misakar

msamaḥ, msamḥo ܡܣܰܡܰܚ، ܡܣܰܡܚܐ - msamaḥle, msamaḥla ܡܣܰܡܰܚܠܶܗ، ܡܣܰܡܰܚܠܰܗ [smḥ II ܣܡܚ] (G.13) pardonner | aḥ ḥawrone msamaḥḥe ḥḏoḏe ܐܰܚ ܚܰܘܪܳܢܶܐ ܡܣܰܡܰܚܚܶܗ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ les amis se sont pardonnés

msarcaf, msarcëfo ܡܣܰܪܥܰܦ، ܡܣܰܪܥܷܦܐ - msarcafle, msarcafla ܡܣܰܪܥܰܦܠܶܗ، ܡܣܰܪܥܰܦܠܰܗ [srcf ܣܪܥܦ] conjuguer

msimono ܡܣܝܡܳܢܐ (adj.), f. msimoniṯo ܡܣܝܡܳܢܝܬ݂ܐ, pl. msimone ܡܣܝܡܳܢܶܐ positif

msimono w mrimono ܡܣܝܡܳܢܐ ܘܡܪܝܡܳܢܐ le pour et le contre, le positif et le négatif | am medone msimone w mrimone du nawlo ܐܰܡ ܡܶܕܳܢܶܐ ܡܣܝܡܳܢܶܐ ܘܡܪܝܡܳܢܶܐ ܕܘ ܢܰܘܠܐ les choses positives et négatives d'internet

mrimono

mṣafe, mṣafyo ܡܨܰܦܶܐ، ܡܨܰܦܝܐ - mṣafele, mṣafela ܡܨܰܦܶܠܶܗ، ܡܨܰܦܶܠܰܗ [ṣfy II ܨܦܝ] filtrer, purifier, clarifier | mṣafewa ruḥe ܡܨܰܦܶܘܰܐ ܪܘܚܶܗ il se clarifiait (Q.4,38) régler (problème)

mṣale, mṣalyo ܡܨܰܠܶܐ، ܡܨܰܠܝܐ - mṣalele, mṣalela ܡܨܰܠܶܠܶܗ، ܡܨܰܠܶܠܰܗ [ṣly II ܨܠܝ] prier | mṣalay! ܡܨܰܠܰܝ prie! (G.23); kazzino dë mṣalyono ܟܰܐܙܙܝܢܐ ܕܷܡܨܰܠܝܳܢܐ je (m.) m'en vais prier (Q.1,6)

mṣawar, mṣawro ܡܨܰܘܰܪ، ܡܨܰܘܪܐ - mṣawarle, mṣawarla ܡܨܰܘܰܪܠܶܗ، ܡܨܰܘܰܪܠܰܗ [ṣwr II ܨܘܪ] dessiner, peindre photographier

mṣawrono ܡܨܰܘܪܳܢܐ, f. mṣawroniṯo ܡܨܰܘܪܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mṣawrone ܡܨܰܘܪܳܢܶܐ photographe, caméraman dessinateur

mšabaḥ, mšabḥo ܡܫܰܒܰܚ، ܡܫܰܒܚܐ - mšabaḥle, mšabaḥla ܡܫܰܒܰܚܠܶܗ، ܡܫܰܒܰܚܠܰܗ [šbḥ II ܫܒܚ] (Q.8,74) glorifier, louer (Dieu)

mšablono ܡܫܰܒܠܳܢܐ, f. mšabloniṯo ܡܫܰܒܠܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mšablone ܡܫܰܒܠܳܢܶܐ superviseur, guide conseiller

mšablono du yulfono (L.20) ܡܫܰܒܠܳܢܐ ܕܘ ܝܘܠܦܳܢܐ conseiller d'étude

mšadar, mšadro ܡܫܰܕܰܪ، ܡܫܰܕܪܐ - mšadarle, mšadarla ܡܫܰܕܰܪܠܶܗ، ܡܫܰܕܰܪܠܰܗ [šdr II ܫܕܪ] envoyer | kolozam mšadritu alle zuze ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܫܰܕܪܝܬܘ ܐܰܠܠܶܗ ܙܘܙܶܐ vous devez leur envoyer de l'argent (L.22); u e-mail dë mšadarlaxli yo ܐܘ ܐܝܡܰܝܠ ܕܷܡܫܰܕܰܪܠܰܟ݂ܠܝ ܝܐ le courrier électronique que tu m'as envoyé (L.24); huwe fusqono dë mšadrile li qriṯayḏe ܗܘܘܶܗ ܦܘܣܩܳܢܐ ܕܷܡܫܰܕܪܝܠܶܗ ܠܝ ܩܪܝܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ ils ont décidé de le renvoyer dans son village (Q.2,51) mšayac, mišadar

mšafar, mšafro ܡܫܰܦܰܪ، ܡܫܰܦܪܐ - mšafarle, mšafarla ܡܫܰܦܰܪܠܶܗ، ܡܫܰܦܰܪܠܰܗ [šfr II ܫܦܪ] embellir, décorer maquiller | komšafro foṯa ܟܳܡܫܰܦܪܐ ܦܳܬ݂ܰܗ elle maquille son visage (L.22) mxamal

mšaḥëlfo ܡܫܰܚܷܠܦܐ (adj.), f. mšaḥlafto ܡܫܰܚܠܰܦܬܐ, pl. mšaḥëlfe ܡܫܰܚܷܠܦܶܐ (L.20) différent

mšaḥlaf, mšaḥalfo ܡܫܰܚܠܰܦ، ܡܫܰܚܰܠܦܐ - mšaḥlafle, mšaḥlafla ܡܫܰܚܠܰܦܠܶܗ، ܡܫܰܚܠܰܦܠܰܗ [šḥlf ܫܚܠܦ] (L.24) changer, modifier échanger mḥalaf

mšalaṭ, mšalṭo ܡܫܰܠܰܛ، ܡܫܰܠܛܐ - mšalaṭle, mšalaṭla ܡܫܰܠܰܛܠܶܗ، ܡܫܰܠܰܛܠܰܗ [šlṭ II ܫܠܛ] (+ cal, L.19) avoir le pouvoir, contrôler

mšalṭo ܡܫܰܠܛܐ (adj.), f. mšalaṭto ܡܫܰܠܰܛܬܐ, pl. mšalṭe ܡܫܰܠܛܶܐ dominant | i marduṯo w u lišono Kurdoyo mšalṭe ne bu qlimo ܐܝ ܡܰܪܕܘܬ݂ܐ ܘܐܘ ܠܝܫܳܢܐ ܟܘܪܕܳܝܐ ܡܫܰܠܛܶܐ ܢܶܐ ܒܘ ܩܠܝܡܐ la langue et la culture kurdes sont prédominantes dans la région (L.19)

mšamas, mšamso ܡܫܰܡܰܣ، ܡܫܰܡܣܐ - mšamasle, mšamasla ܡܫܰܡܰܣܠܶܗ، ܡܫܰܡܰܣܠܰܗ [šms II ܫܡܣ] bronzer

mšamho ܡܫܰܡܗܐ (adj.), f. mšamahto ܡܫܰܡܰܗܬܐ, pl. mšamhe ܡܫܰܡܗܶܐ (Q.9,103) célèbre, connu, illustre iḏico

mšare, mšaryo ܡܫܰܪܶܐ، ܡܫܰܪܝܐ - mšarele, mšarela ܡܫܰܪܶܠܶܗ، ܡܫܰܪܶܠܰܗ [šry II ܫܪܝ] (L.3) commencer, débuter | mšareli d šuġlono ܡܫܰܪܶܠܝ ܕܫܘܓ݂ܠܳܢܐ j'(f.)ai commencé à travailler (Q.10,1) bode

mšatas, mšatso ܡܫܰܬܰܣ، ܡܫܰܬܣܐ - mšatasle, mšatasla ܡܫܰܬܰܣܠܶܗ، ܡܫܰܬܰܣܠܰܗ [šts II ܫܬܣ] fonder | mšatasse madrašyoṯe iḏice ܡܫܰܬܰܣܣܶܗ ܡܰܕܪܰܫܝܳܬ݂ܶܐ ܐܝܕ݂ܝܥܶܐ ils ont fondé des écoles renommées (L.19)

mšatsono ܡܫܰܬܣܳܢܐ, f. mšatsoniṯo ܡܫܰܬܣܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mšatsone ܡܫܰܬܣܳܢܶܐ (L.15) fondateur

mšawar, mšawro ܡܫܰܘܰܪ، ܡܫܰܘܪܐ - mšawarle, mšawarla ܡܫܰܘܰܪܠܶܗ، ܡܫܰܘܰܪܠܰܗ [šwr II ܫܘܪ] demander conseil, prendre l'avis de quelqu'un, consulter | u Barṣawmo mšawarle bi aṯto ܐܘ ܒܰܪܨܰܘܡܐ ܡܫܰܘܰܪܠܶܗ ܒܝ ܐܰܬ݂ܬܐ Barṣawmo a consulté sa femme (L.19); mšawarre bë ḥḏoḏe ܡܫܰܘܰܪܪܶܗ ܒܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ils se sont concertés (Q.2,49) mašër2

mšawaš, mšawšo ܡܫܰܘܰܫ، ܡܫܰܘܫܐ - mšawašle, mšawašla ܡܫܰܘܰܫܠܶܗ، ܡܫܰܘܰܫܠܰܗ [šwš II ܫܘܫ] perturber, embrouiller mišawaš

mšawšaṭ, mšawšṭo ܡܫܰܘܫܰܛ، ܡܫܰܘܫܛܐ - mšawšaṭle, mšawšaṭla ܡܫܰܘܫܰܛܠܶܗ، ܡܫܰܘܫܰܛܠܰܗ [šwšṭ ܫܘܫܛ] développer faire progresser | mšawšaṭlan ruḥayna ܡܫܰܘܫܰܛܠܰܢ ܪܘܚܰܝܢܰܐ nous avons progressé (Q.5,19)

mšayac, mšayco ܡܫܰܝܰܥ، ܡܫܰܝܥܐ - mšayacle, mšayacla ܡܫܰܝܰܥܠܶܗ، ܡܫܰܝܰܥܠܰܗ [šyc II ܫܝܥ] envoyer | mšayacle xabro lu babo ܡܫܰܝܰܥܠܶܗ ܟ݂ܰܒܪܐ ܠܘ ܒܰܒܐ il a envoyé un message à son père (Q.6,16) mšadar

mšayal, mšaylo ܡܫܰܝܰܠ، ܡܫܰܝܠܐ - mšayele, mšayela ܡܫܰܝܶܠܶܗ، ܡܫܰܝܶܠܰܗ [šyl II ܫܝܠ] demander, poser des questions | kibi mšayalnolux mede? ܟܝܒܝ ܡܫܰܝܰܠܢܳܠܘܟ݂ ܡܶܕܶܐ؟ puis-je (m.) te (m.) demander quelque chose? (L.3); kolozam qamayto mšayalno me emi ܟܳܠܳܙܰܡ ܩܰܡܰܝܬܐ ܡܫܰܝܰܠܢܐ ܡܶܐ ܐܶܡܝ je dois d'abord demander à ma mère (L.17); kiban mšaylina w yëlfina ܟܝܒܰܢ ܡܫܰܝܠܝܢܰܐ ܘܝܷܠܦܝܢܰܐ nous pouvons poser des questions et apprendre (L.22) s'informer, se renseigner | mšayalle bu šlomo dë ḥḏoḏe ܡܫܰܝܰܠܠܶܗ ܒܘ ܫܠܳܡܐ ܕܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ils se renseignent sur le bien-être de l'autre (L.23); jëddi mšayele acle ܔܷܕܕܝ ܡܫܰܝܶܠܶܗ ܐܰܥܠܶܗ mon grand-père s'est renseigné à son sujet (Q.3,14)

mšayno ܡܫܰܝܢܐ (adj.), f. mšayanto ܡܫܰܝܰܢܬܐ, pl. mšayne ܡܫܰܝܢܶܐ (L.22) pacifique, paisible apprivoisé, docile

Mšiḥo ܡܫܝܚܐ Christ, Messie

mšiḥoyo ܡܫܝܚܳܝܐ, f. mšiḥayto ܡܫܝܚܰܝܬܐ, pl. mšiḥoye ܡܫܝܚܳܝܶܐ chrétien

yulfono mšiḥoyo (Q.10,83) ܝܘܠܦܳܢܐ ܡܫܝܚܳܝܐ catéchisme

mšiḥoyuṯo ܡܫܝܚܳܝܘܬ݂ܐ (f.) chrétienté, Christianisme

mtalfan, mtalfno ܡܬܰܠܦܰܢ، ܡܬܰܠܦܢܐ - mtalfanle, mtalfanla ܡܬܰܠܦܰܢܠܶܗ، ܡܬܰܠܦܰܢܠܰܗ [tlfn ܬܠܦܢ] (L.4) appeler, téléphoner | me zabno l zabno komtalfëni lë ḥḏoḏe ܡܶܐ ܙܰܒܢܐ ܠܙܰܒܢܐ ܟܳܡܬܰܠܦܷܢܝ ܠܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ de temps en temps, ils s'appellent (L.4); nošo mtalfanleli ܢܳܫܐ ܡܬܰܠܦܰܢܠܶܠܝ quelqu'un m'a téléphoné (L.24) täläfon

mtarjam, mtarjmo ܡܬܰܪܔܰܡ، ܡܬܰܪܔܡܐ - mtarjamle, mtarjamla ܡܬܰܪܔܰܡܠܶܗ، ܡܬܰܪܔܰܡܠܰܗ [trjm ܬܪܔܡ] (Q.10,33) traduire

mtarjmono ܡܬܰܪܔܡܳܢܐ, f. mtarjmoniṯo ܡܬܰܪܔܡܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mtarjmone ܡܬܰܪܔܡܳܢܶܐ traducteur interprète

mṭakas, mṭakso ܡܛܰܟܰܣ، ܡܛܰܟܣܐ - mṭakasle, mṭakasla ܡܛܰܟܰܣܠܶܗ، ܡܛܰܟܰܣܠܰܗ [ṭks II ܛܟܣ] ordonner, agencer, trier, classer organiser

mṭawe, mṭawyo ܡܛܰܘܶܐ، ܡܛܰܘܝܐ - mṭawele, mṭawela ܡܛܰܘܶܠܶܗ، ܡܛܰܘܶܠܰܗ [ṭwy II ܛܘܝ] griller

mṭawyo ܡܛܰܘܝܐ (adj.), f. mṭawayto ܡܛܰܘܰܝܬܐ, pl. mṭawye ܡܛܰܘܝܶܐ grillé

muḥo ܡܘܚܐ (m.), pl. muḥe ܡܘܚܶܐ (L.7) cerveau intelligence

muklo ܡܘܟܠܐ, pl. muklone ܡܘܟܠܳܢܶܐ nourriture, plat | u muklo ḥaḏër ܐܘ ܡܘܟܠܐ ܚܰܕ݂ܷܪ la nourriture est prête (L.23)

muklo ḥaroyo (L.10) ܡܘܟܠܐ ܚܰܪܳܝܐ dessert

muklone qayire (L.23) ܡܘܟܠܳܢܶܐ ܩܰܝܝܪܶܐ plats froids

muklone šaḥine (L.23) ܡܘܟܠܳܢܶܐ ܫܰܚܝܢܶܐ plats chauds

muklo rišoyo (L.10) ܡܘܟܠܐ ܪܝܫܳܝܐ plat principal

muklo Suryoyo (L.23) ܡܘܟܠܐ ܣܘܪܝܳܝܐ nourriture syriaque

muklo šarwoyo (L.10) ܡܘܟܠܐ ܫܰܪܘܳܝܐ entrée

muklo w maštyo (L.23) ܡܘܟܠܐ ܘܡܰܫܬܝܐ nourriture et boissons

muqro ܡܘܩܪܐ (m.), pl. muqre ܡܘܩܪܶܐ (L.2) jaune d'œuf

muroyo ܡܘܪܳܝܐ, pl. muroye ܡܘܪܳܝܶܐ (L.15) tournoi, concours, compétition, match

muse ܡܘܣܶܐ (f.), pl. musat ܡܘܣܰܬ rasoir

musiqa ܡܘܣܝܩܰܐ (f.) (L.24) musique musiqi

musiqi ܡܘܣܝܩܝ (f.) musique musiqa

musiqoro ܡܘܣܝܩܳܪܐ, f. musiqarto ܡܘܣܝܩܰܪܬܐ, pl. musiqore ܡܘܣܝܩܳܪܶܐ (G.19) musicien

muṭoyo ܡܘܛܳܝܐ, pl. muṭoye ܡܘܛܳܝܶܐ communication komunikasyon

muxtar ܡܘܟ݂ܬܰܐܪ (m.), pl. muxtare ܡܘܟ݂ܬܰܪܶܐ (Q.3,75) chef de village, bourgmestre, maire

muzo ܡܘܙܐ (m.), pl. muze ܡܘܙܐ (L.2) banane

muzoġo ܡܘܙܳܓ݂ܐ (L.18) climat, temps

mvayaz, mvayzo ܡܒ݂ܰܝܰܙ، ܡܒ݂ܰܝܙܐ - mvayazle, mvayazla ܡܒ݂ܰܝܰܙܠܶܗ، ܡܒ݂ܰܝܰܙܠܰܗ [vyz II ܒ݂ܝܙ] (G.16) faire une demande de visa viza

mwabax, mwabxo ܡܘܰܒܰܟ، ܡܘܰܒܟ݂ܐ - mwabaxle, mwabaxla ܡܘܰܒܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܘܰܒܰܟ݂ܠܰܗ [wbx II ܘܒܟ݂] (G.18) faire des reproches, admonester

mwaṣaf, mwaṣfo ܡܘܰܨܰܦ، ܡܘܰܨܦܐ - mwaṣafle, mwaṣafla ܡܘܰܨܰܦܠܶܗ، ܡܘܰܨܰܦܠܰܗ [wṣf II ܘܨܦ] (G.18) louer décrire

mwaxro ܡܘܰܟ݂ܪܐ (adv.) (G.18) tardif

mxabaṭ, mxabṭo ܡܟ݂ܰܒܰܛ، ܡܟ݂ܰܒܛܐ - mxabaṭle, mxabaṭla ܡܟ݂ܰܒܰܛܠܶܗ، ܡܟ݂ܰܒܰܛܠܰܗ [xbṭ II ܟ݂ܒܛ] fouiller | d lëzze mxabëṭ bat turayḏan ܕܠܐܷܙܙܶܗ ܡܟ݂ܰܒܷܛ ܒܘ ܬܘܪܰܝܕ݂ܰܢ qu'il n'aille pas fouiller dans nos sacs (Q.7,43)

mxamal, mxamlo ܡܟ݂ܰܡܰܠ، ܡܟ݂ܰܡܠܐ - mxamele, mxamela ܡܟ݂ܰܡܶܠܶܗ، ܡܟ݂ܰܡܶܠܰܗ [xml II ܟ݂ܡܠ] décorer | mxamewayla u danwayḏe b zage nacime ܡܟ݂ܰܡܶܘܰܝܠܰܗ ܐܘ ܕܰܢܘܰܝܕ݂ܶܗ ܒܙܰܓܶܐ ܢܰܥܝܡܶܐ elle avait décoré sa queue avec des clochettes (Q.1,74) mšafar

mxiruṯo ܡܟ݂ܝܪܘܬ݂ܐ (f.) (L.16) fiançailles ṭlobo

mxolo ܡܟ݂ܳܠܐ (m.), pl. mxole ܡܟ݂ܳܠܶܐ (Q.4,31) pichet

myaqar, myaqro ܡܝܰܩܰܪ، ܡܝܰܩܪܐ - myaqarle, myaqarla ܡܝܰܩܰܪܠܶܗ، ܡܝܰܩܰܪܠܰܗ [yqr II ܝܩܪ] (G.18) respecter, honorer, vénérer | kul nošo myaqarwayle ܟܘܠ ܢܳܫܐ ܡܝܰܩܰܪܘܰܝܠܶܗ tout le monde le respectait (Q.2,8)

myaqro ܡܝܰܩܪܐ (adj.), f. myaqarto ܡܝܰܩܰܪܬܐ, pl. myaqre ܡܝܰܩܪܶܐ honoré, respecté, vénéré

mzaban, mzabno ܡܙܰܒܰܢ، ܡܙܰܒܢܐ - mzabanle, mzabanla ܡܙܰܒܰܢܠܶܗ، ܡܙܰܒܰܢܠܰܗ [zbn II ܙܒܢ] (G.20) vendre zowan

mzabnono ܡܙܰܒܢܳܢܐ, f. mzabnoniṯo ܡܙܰܒܢܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mzabnone ܡܙܰܒܢܳܢܶܐ vendeur mzaban

mžido ܡܙ̰ܝܕܐ (adj.), f. mžёdto ܡܙ̰ܷܕܬܐ, pl. mžide ܡܙ̰ܝܕܶܐ (L.14) couché étendu

na ܢܰܐ (G.4) nous sommes (copule 1ère pl.)

nabišoṯe ܢܰܒܝܫܳܬ݂ܶܐ (pl., f.), sg. nabëšto ܢܰܒܷܫܬܐ (Q.3,106) raisins secs

nacimo ܢܰܥܝܡܐ, f. nacëmto ܢܰܥܷܡܬܐ, pl. nacime ܢܰܥܝܡܶܐ (L4; L.10) petit enfant

nacmuṯo ܢܰܥܡܘܬ݂ܐ (f.) enfance | me nacmuṯa smiṯo yo ܡܶܐ ܢܰܥܡܘܬ݂ܰܗ ܣܡܝܬ݂ܐ ܝܐ elle est aveugle depuis son enfance = nëcmuṯo

näḏafa ܢܱܕ݂ܰܦܰܐ (f.) (L.18) propreté, pureté, hygiène

nafšo ܢܰܦܫܐ (f.), pl. nafšoṯe ܢܰܦܫܳܬ݂ܶܐ âme personne | ḥamši nafšoṯe wayna ܚܰܡܫܝ ܢܰܦܫܳܬ݂ܶܐ ܘܰܝܢܰܐ nous étions cinquante personnes soi-même | maxlaṣ nafše ܡܰܟ݂ܠܰܨ ܢܰܦܫܶܗ (qu'il) se débrouille seul (dans une langue) (L.3.8) ruḥo

nagoro ܢܰܓܳܪܐ, f. nagarto ܢܰܓܰܪܬܐ, pl. nagore ܢܰܓܳܪܶܐ charpentier, ébéniste

nahro ܢܰܗܪܐ (m.), pl. nahre ܢܰܗܪܶܐ (L.18) fleuve

naḥšo ܢܰܚܫܐ, pl. naḥše ܢܰܚܫܶܐ (L.14) cercueil

namra ܢܰܡܪܰܐ, pl. namrat ܢܰܡܪܰܬ nombre, chiffre taille (vêtement) | rabo yo, latyo i namrayḏi ܪܰܒܐ ܝܐ، ܠܰܬܝܐ ܐܝ ܢܰܡܪܰܝܕ݂ܝ c'est grand, ce n'est pas ma taille (L.11) raqmo

Namsa ܢܰܡܣܰܐ Autriche = Awsturya

naqla ܢܰܩܠܰܐ, pl. naqlat ܢܰܩܠܰܬ fois

bë ḥḏo naqla (L.24) ܒܷܚܕ݂ܐ ܢܰܩܠܰܐ d'un coup, en une fois (+neg.) pas du tout

kul naqla (G.17) ܟܘܠ ܢܰܩܠܰܐ toujours, chaque fois

naqla ḥreto (G.18) ܢܰܩܠܰܐ ܚܪܶܬܐ une autre fois, encore

annaqla, kore1, inaqla d, inaqlayo, naqlawoṯe

naqlawoṯe ܢܰܩܠܰܘܳܬ݂ܶܐ (pl.) (L.20) parfois, de temps en temps naqla

nargo ܢܰܪܓܐ (m.), pl. narge ܢܰܪܓܶܐ (Q.1,58) hache, pioche | u nargayḏi ܐܘ ܢܰܪܓܰܝܕ݂ܝ ma hache (Q.3,46)

nawlo ܢܰܘܠܐ (m.), pl. nawle ܢܰܘܠܶܐ (L.24) toile réseau, internet

nayiḥo ܢܰܝܝܚܐ, f. nayëḥto ܢܰܝܷܚܬܐ, pl. nayiḥe ܢܰܝܝܚܶܐ en bonne santé

ne ܢܶܐ (G.4) ils/elles sont (copule 3ème pl.)

neqoyo ܢܶܩܳܝܐ [Inf. nqy II ܢܩܝ] choix | neqoyo dac cënwe ܢܶܩܳܝܐ ܕܰܥ ܥܷܢܘܶܐ sélection des raisins (Q.4,20)

nëcma ܢܷܥܡܰܐ (f.), pl. nëcmat ܢܷܥܡܰܬ grâce | u jayran nëcma d Aloho yo ܐܘ ܔܰܝܪܰܐܢ ܢܷܥܡܰܐ ܕܰܐܠܳܗܐ ܝܐ nous devons l'électricité à Dieu (lit. : l'électricité est une grâce de Dieu) (Q.3,33)

nëcmuṯo ܢܷܥܡܘܬ݂ܐ (f.) enfance | i nëcmuṯayḏe ܐܝ ܢܷܥܡܘܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ son enfance (Q.9,1) = nacmuṯo

Nëḥloyo ܢܷܚܠܳܝܐ, f. Nëḥlayto ܢܷܚܠܰܝܬܐ, pl. Nëḥloye ܢܷܚܠܳܝܶܐ (Q.6,63) originaire du village d'Anḥël Anḥël

nëmro ܢܷܡܪܐ (m.), pl. nëmre ܢܷܡܪܶܐ tigre

nësyono ܢܷܣܝܳܢܐ (m.), pl. nësyone ܢܷܣܝܳܢܶܐ expérience

nfoqo ܢܦܳܩܐ [Inf. nfq I ܢܦܩ] sortie lever (du soleil) | cam nfoqe di šëmšo ܥܰܡ ܢܦܳܩܶܗ ܕܝ ܫܷܡܫܐ au lever du soleil (Q.3,45)

nḥiro ܢܚܝܪܐ (m.), pl. nḥire ܢܚܝܪܶܐ nez

nisën ܢܝܣܷܢ (L.9) avril

nišan ܢܝܫܰܢ, pl. nišane ܢܝܫܰܢܶܐ fiançailles

niše ܢܝܫܶܐ (pl.) femmes aṯto

nišo ܢܝܫܐ (m.), pl. niše ܢܝܫܶܐ but | nišo rišoyo ܢܝܫܐ ܪܝܫܳܝܐ but principal (L.15)

niya ܢܝܝܰܐ (f.), pl. niyat ܢܝܝܰܬ intention | latlan niya pis ܠܰܬܠܰܢ ܢܝܝܰܐ ܦ݁ܝܣ nous n'avons pas de mauvaise intention (Q.7,38)

no ܢܐ (G.4) je suis (copule 1ème sg.)

nofal, nëflo ܢܳܦܰܠ، ܢܷܦܠܐ - nafël, nafilo ܢܰܦܷܠ، ܢܰܦܝܠܐ [nfl I ܢܦܠ] (L.9) tomber | nafël cal i arco mu gaḥko ܢܰܦܷܠ ܥܰܠ ܐܝ ܐܰܪܥܐ ܡܘ ܓܰܚܟ݂ܐ il est mort de rire (lit..: il est tombé par terre en riant) (Q.7,73); nafëlno dlo ruḥo ܢܰܦܷܠܢܐ ܕܠܐ ܪܘܚܐ je (m.) me suis évanoui (Q.7,76); nafël bu kewo ܢܰܦܷܠ ܒܘ ܟܶܘܐ il tomba malade (Q.9,29) se trouver, se situer | Mëḏyaḏ konëflo b falge d Ṭurcabdin ܡܷܕ݂ܝܰܕ݂ ܟܳܢܷܦܠܐ ܒܦܰܠܓܶܗ ܕܛܘܪܥܰܒܕܝܢ Midyat se situe au centre du Turabdin (L.19)

nofaq, nëfqo ܢܳܦܰܩ، ܢܷܦܩܐ - nafëq, nafiqo ܢܰܦܷܩ، ܢܰܦܝܩܐ [nfq I ܢܦܩ] (L.3) sortir | bu šuroyo d kul šato konofaq surgoḏo ḥaṯo ܒܘ ܫܘܪܳܝܐ ܕܟܘܠ ܫܰܬܐ ܟܳܢܳܦܰܩ ܣܘܪܓܳܕ݂ܐ ܚܰܬ݂ܐ au début de chaque année sort un nouveau calendrier (L.9) partir

nofele, nofela ܢܳܦܶܠܶܗ، ܢܳܦܶܠܰܗ - nafile, nafila ܢܰܦܝܠܶܗ، ܢܰܦܝܠܰܗ [nfl I ܢܦܠ] (+ L-suf.) avoir droit à, revenir à, échoir à | obënwaylan u mede d nofalwaylan ܐܳܒܷܢܘܰܝܠܰܢ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܢܳܦܰܠܘܰܝܠܰܢ ils nous donnaient ce qui nous revenait (Q.6,45) ḥoyaqle, nofal

noḥar, nuḥro ܢܳܚܰܪ، ܢܘܚܪܐ - nḥërle, nḥërla ܢܚܷܪܠܶܗ، ܢܚܷܪܠܰܗ [nḥr I ܢܚܪ] abattre, égorger | nuḥriwa ad darmala ܢܘܚܪܝܘܰܐ ܐܰܕ ܕܰܪܡܰܠܰܐ ils abattaient les animaux d'engraissement (Q.4,41)

noḥat, nuḥto ܢܳܚܰܬ، ܢܘܚܬܐ - naḥët, naḥito ܢܰܚܷܬ، ܢܰܚܝܬܐ [nḥt I ܢܚܬ] descendre, diminuer | u mënyono das Suryoye naḥët ġäläbe ܐܘ ܡܷܢܝܳܢܐ ܕܰܣ ܣܘܪܝܳܝܶܐ ܢܰܚܷܬ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ le nombre des Syriaques a fortement diminué (Q.4,41)

noqaḥ, nuqḥo ܢܳܩܰܚ، ܢܘܩܚܐ - nqëḥle, nqëḥla ܢܩܷܚܠܶܗ، ܢܩܷܚܠܰܗ [nqḥ I ܢܩܚ] (L.7) sentir (tr.)

noqal, nuqlo ܢܳܩܰܠ، ܢܘܩܠܐ - nqile, nqila ܢܩܝܠܶܗ، ܢܩܝܠܰܗ [nql I ܢܩܠ] déménager | huwe fusqono d nuqli l Almanya ܗܘܘܶܗ ܦܘܣܩܳܢܐ ܕܢܘܩܠܝ ܠܐܰܠܡܰܐܢܝܰܐ ils ont décidé de déménager en Allemagne (L.19) transporter, déplacer

noqar, nuqro ܢܳܩܰܪ، ܢܘܩܪܐ - naqër, naqiro ܢܰܩܷܪ، ܢܰܩܝܪܐ [nqr I ܢܩܪ] faire mal | riši konoqar ܪܝܫܝ ܟܳܢܳܩܰܪ j'ai mal à la tête (L.14)

noqaṣ, nuqṣo ܢܳܩܰܨ، ܢܘܩܨܐ - naqëṣ, naqiṣo ܢܰܩܷܨ، ܢܰܩܝܨܐ [nqṣ I ܢܩܨ] manquer | mede lo noqaṣwalle ܡܶܕܶܐ ܠܐ ܢܳܩܰܨܘܰܠܠܶܗ rien de leur manquait (L.19) diminuer

noqëṣ ܢܳܩܷܨ moins (heure) | i saca ḥḏo noqëṣ ruco yo ܐܝ ܣܰܥܰܐ ܚܕ݂ܐ ܢܳܩܷܨ ܪܘܥܐ ܝܐ il est une heure moins quart (L.8) noqaṣ

noquṣo ܢܳܩܘܨܐ (adj.), f. noquṣto ܢܳܩܘܨܬܐ, pl. noquṣe ܢܳܩܘܨܶܐ peu, limité insignifiant

bu noquṣo (L.18) ܒܘ ܢܳܩܘܨܐ au moins

noqaṣ

Norweč ܢܳܪܘܶܫ̰ (L.20) Norvège

nošaq, nëšqo ܢܳܫܰܩ، ܢܷܫܩܐ - nšëqle, nšëqla ܢܫܷܩܠܶܗ، ܢܫܷܩܠܰܗ [nšq I ܢܫܩ] embrasser | nšëqlan iḏe ܢܫܷܩܠܰܢ ܐܝܕ݂ܶܗ nous lui avons embrassé la main (Q.3,12)

nošo ܢܳܫܐ (m.), pl. noše ܢܳܫܶܐ (L.7,3) être humain quelqu'un (pl.) gens | aġlab dan noše ܐܰܓ݂ܠܰܒ ܕܰܢ ܢܳܫܶܐ la plupart des gens (Q.4,40)

nošuṯo ܢܳܫܘܬ݂ܐ (f.) (Q.5,75) humanité

noṭar, nëṭro ܢܳܛܰܪ، ܢܷܛܪܐ - nṭërle, nṭërla ܢܛܷܪܠܶܗ، ܢܛܷܪܠܰܗ [nṭr I ܢܛܪ] protéger, garder surveiller s'occuper de attendre

noṭar nawfo (L.15) ܢܳܛܰܪ ܢܰܘܦܐ gardien de but qalcäči

noṭuro ܢܳܛܘܪܐ, f. noṭurto ܢܳܛܘܪܬܐ, pl. noṭure ܢܳܛܘܪܶܐ (G.19) gardien, surveillant, protecteur

nowaḥ, nawḥo ܢܳܘܰܚ، ܢܰܘܚܐ - nwëḥle, nwëḥla ܢܘܷܚܠܶܗ، ܢܘܷܚܠܰܗ [nwḥ I ܢܘܚ] aboyer | kalbo, lo nawḥat ܟܰܠܒܐ، ܠܐ ܢܰܘܚܰܬ chien, n'aboie pas! (L.23)

noyaḥ, nayḥo ܢܳܝܰܚ، ܢܰܝܚܐ - nayëḥ, nayiḥo ܢܰܝܷܚ، ܢܰܝܝܚܐ [nyḥ I ܢܝܚ] guérir (intr.) noyaḥle

noyaḥle, noyaḥla ܢܳܝܰܚܠܶܗ، ܢܳܝܰܚܠܰܗ - nayëḥle, nayëḥla ܢܰܝܷܚܠܶܗ، ܢܰܝܷܚܠܰܗ [nyḥ I ܢܝܚ] (+ L-Suf.) guérir (intr.; êtres vivants), se rétablir | lo nayëḥle ܠܐ ܢܰܝܷܚܠܶܗ il ne s'est pas rétabli (L.14) noyaḥ

nqoḥo [Inf. nqḥ I ܢܩܚ] (L.7) odorat noqaḥ

nqoro ܢܩܳܪܐ [Inf. nqr I ܢܩܪ] (L.14) mal, douleur | b alfo nqore di lašayḏi ܒܐܰܠܦܐ ܢܩܳܪܶܐ ܕܝ ܠܰܫܰܝܕ݂ܝ avec beaucoup de douleur dans mon corps (Q.7,86)

nqoro di aḏno ܢܩܳܪܐ ܕܝ ܐܰܕ݂ܢܐ maux d'oreilles

nqoro du caršo ܢܩܳܪܐ ܕܘ ܥܰܪܫܐ mal de dents

nqoro du rišo ܢܩܳܪܐ ܕܘ ܪܝܫܐ mal de tête

noqar

Nṣiwën ܢܨܝܘܷܢ (Q.8,59) Nusaybin (ville au sud-est de la Turquie)

nšaqto ܢܫܰܩܬܐ (f.), pl. našqoṯe ܢܰܫܩܳܬ݂ܶܐ (L.24) baiser, bisou nošaq

nuhoro ܢܘܗܳܪܐ (m.), pl. nuhore ܢܘܗܳܪܶܐ (L.24) note, remarque, commentaire, éclaircissement

nuno ܢܘܢܐ (m.), pl. nune ܢܘܢܶܐ (L.22) poisson

nuno bi fërna (L.23) ܢܘܢܐ ܒܝ ܦܷܪܢܰܐ poisson rôti au four

nuno mqalyo (L.23) ܢܘܢܐ ܡܩܰܠܝܐ poisson frit

nuno mṭawyo (L.23) ܢܘܢܐ ܡܛܰܘܝܐ poisson grillé

nuqazto ܢܘܩܰܙܬܐ (f.), pl. nuqazyoṯe ܢܘܩܰܙܝܳܬ݂ܶܐ station endroit, place | nuqazto rišayto ܢܘܩܰܙܬܐ ܪܝܫܰܝܬܐ place centrale (L.19)

nuxroyo ܢܘܟ݂ܪܳܝܐ (adj.), f. nuxrayto ܢܘܟ݂ܪܰܝܬܐ, pl. nuxroye ܢܘܟ݂ܪܳܝܶܐ (Q.2,9) étranger

ob ܐܳܒ (L.9) août = ṭëbbax

obac, ëbco ܐܳܒܰܥ، ܐܷܒܥܐ - abëc, abico ܐܰܒܷܥ، ܐܰܒܝܥܐ [ʾbc I ܐܒܥ] (L.4) vouloir | mawxa abici d nuqli l Berlin ܡܰܘܟ݂ܰܐ ܐܰܒܝܥܝ ܕܢܘܩܠܝ ܠܒܶܪܠܝܢ pour cette raison, ils ont voulu déménager à Berlin (L.19); iḏa d lobac d oṯe, ṭro loṯe! ܐܝܕ݂ܰܐ ܕܠܳܐܒܰܥ ܕܐܳܬ݂ܶܐ، ܛܪܐ ܠܳܐܬ݂ܶܐ s'il ne veut pas venir, qu'il ne vienne pas! (L.22); cam man d obac ܥܰܡ ܡܰܢ ܕܐܳܒܰܥ avec qui il veut (L.24); këbcat lu ḥamro du qerowo aw lu ḥamro du štoyo ܟܷܐܒܥܰܬ ܠܘ ܚܰܡܪܐ ܕܘ ܩܶܪܳܘܐ ܐܰܘ ܠܘ ܚܰܡܪܐ ܕܘ ܫܬܳܝܐ que ce soit pour le vin de mesure ou pour le vin de table (Q.4,43) demander aimer

obe, obo ܐܳܒܶܐ، ܐܳܒܐ - hule, hula ܗܘܠܶܗ، ܗܘܠܰܗ [ʾby/yhw I ܐܒܝ/ܝܗܘ] (L.6) donner | kibux obatlan u ḥšowo? ܟܝܒܘܟ݂ ܐܳܒܰܬܠܰܢ ܐܘ ܚܫܳܘܐ؟ pourriez-vous nous donner l'addition? (L.10.4); kobënne muklo w štoyo ܟܳܐܒܷܢܢܶܗ ܡܘܟܠܐ ܘܫܬܳܝܐ ils leur donnent à manger et à boire (L.22); kobeli u kṯowo ܟܳܐܒܶܠܝ ܐܘ ܟܬ݂ܳܘܐ il me donne le livre (L.22); lo koballux u danwayḏux ܠܐ ܟܳܐܒܰܠܠܘܟ݂ ܐܘ ܕܰܢܘܰܝܕ݂ܘܟ݂ je (f.) ne te (m.) donnerai pas ta queue (Q.1,48); u ḥalwo gëd obenole li qašto ܐܘ ܚܰܠܘܐ ܓܷܕ ܐܳܒܶܢܳܠܶܗ ܠܝ ܩܰܫܬܐ le lait, je le donnerai à la grand-mère (Q.1,55); gëd oboli danwi ܓܷܕ ܐܳܒܳܠܝ ܕܰܢܘܝ elle me donnera ma queue (Q.1,56); aḥ ḥeṭe gëd obenanne li gḏayto ܐܰܚ ܚܶܛܶܐ ܓܷܕ ܐܳܒܶܢܰܢܢܶܗ ܠܝ ܓܕ݂ܰܝܬܐ le blé, je le donnerai à la poule (Q.1,65); këbcina d obitule yo ܟܷܐܒܥܝܢܰܐ ܕܐܳܒܝܬܘܠܶܗ ܝܐ nous voulons que vous la lui donniez (Q.6,74); obënwaylan u mede d nofalwaylan ܐܳܒܷܢܘܰܝܠܰܢ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܢܳܦܰܠܘܰܝܠܰܢ ils nous donnaient ce qui nous revenait (Q.6,44); am moraṯṯe b iḏo ftëḥto huwanne zuze ܐܰܡ ܡܳܪܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܒܐܝܕ݂ܐ ܦܬܷܚܬܐ ܗܘܘܰܢܢܶܗ ܙܘܙܶܐ les membres de leur famille leur ont généreusement prêté de l'argent (L.19); hawli ܗܰܘܠܝ donne-moi! (L.10); hawullan i kaččëke ܗܰܘܘܠܠܰܢ ܐܝ ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܶܐ donnez-nous la fille (Q.6,69); hiwile ܗܝܘܝܠܶܗ il les donna (Q.1,72)

obe dastër ܐܳܒܶܐ ܕܰܣܬܷܪ donner la permission, autoriser | d obatli dastër ܕܐܳܒܰܬܠܝ ܕܰܣܬܷܪ si tu me donne la permission (Q.6,27)

obe fusqono ܐܳܒܶܐ ܦܘܣܩܳܢܐ prendre une décision, décider | huwe fusqono ܗܘܘܶܗ ܦܘܣܩܳܢܐ ils ont décidé (L.19)

obe ḥaq d ܐܳܒܶܐ ܚܰܩ ܕ payer | huwe ḥaq di raḏayto ܗܘܘܶܗ ܚܰܩ ܕܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ils payèrent la voiture (L.21); grëšla ṣacbuṯo d ḥëzyo qelayto d kiba obo ḥaq diḏa ܓܪܷܫܠܰܗ ܨܰܥܒܘܬ݂ܐ ܕܚܷܙܝܐ ܩܶܠܰܝܬܐ ܕܟܝܒܰܗ ܐܳܒܐ ܚܰܩ ܕܝܕ݂ܰܗ elle a eu du mal à trouver une chambre dont elle pouvait payer le prix (de location) (L.20)

obe turgomo ܐܳܒܶܐ ܬܘܪܓܳܡܐ faire un exposé, donner une conférence | obewa turgome ܐܳܒܶܘܰܐ ܬܘܪܓܳܡܶܐ il donnait des conférences (Q.9,92)

obe w šoqal (cam) (L.3) ܐܳܒܶܐ ܘܫܳܩܰܠ ܥܰܡ avoir des contacts | bak kṯawyoṯe kobën w šuqli cam ḥḏoḏe ܒܰܟ ܟܬ݂ܰܘܝܳܬ݂ܶܗ ܟܳܐܒܷܢ ܘܫܘܩܠܝ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ils communiquent par messages (Q.5,26)

hiw, mitahwe, mahwo

oḏac, ëḏco ܐܳܕ݂ܰܥ، ܐܷܕ݂ܥܐ - aḏëc, aḏico ܐܰܕ݂ܷܥ، ܐܰܕ݂ܝܥܐ [ʾḏc I ܐܕ݂ܥ] (L.3) savoir | en d zërwalxu Ṭurcabdin, gëd ëḏcituwa d layto tamo yamo lu sḥoyo ܐܶܢ ܕܙܷܪܘܰܠܟ݂ܘ ܛܘܪܥܰܒܕܝܢ، ܓܷܕ ܐܷܕ݂ܥܝܬܘܘܰܐ ܕܠܰܝܬܐ ܬܰܡܐ ܝܰܡܐ ܠܘ ܣܚܳܝܐ si vous aviez visité le Turabdin, vous sauriez qu'il n'y a pas de mer pour se baigner (L.22); w lo këḏcono mën! ܘܠܐ ܟܷܐܕ݂ܥܳܢܐ ܡܷܢ! et je ne sais pas quoi! (L.24); law koḏac ܠܰܘ ܟܳܐܕ݂ܰܥ il ne sait plus (Q.5,64); lëḏciwayna ܠܐܷܕ݂ܥܝܘܰܝܢܰܐ nous ne savions pas (Q.7,13); oḏacwa d qore w koṯu ܐܳܕ݂ܰܥܘܰܐ ܕܩܳܪܶܐ ܘܟܳܬ݂ܘ il savait lire et écrire (Q.7,20); laḏëcno mën samno ܠܰܐܕ݂ܷܥܢܐ ܡܷܢ ܣܰܡܢܐ je ne savais pas quoi faire (Q.7,57) connaître, reconnaître | aḏëcno lxu ܐܰܕ݂ܷܥܢܐ ܠܟ݂ܘ je vous ai reconnus (L.3); këḏcilan me zawco ܟܷܐܕ݂ܥܝܠܰܢ ܡܶܐ ܙܰܘܢܐ ils nous connaissent depuis longtemps parler (langue) | lišono Almanoyo lëḏciwa ܠܝܫܳܢܐ ܐܰܠܡܰܢܝܐ ܠܐܷܕ݂ܥܝܘܰܐ ils ne parlaient pas allemand (L.19); lëḏcowa lo Iṭaloyo w lo Spanoyo ܠܷܐܕ݂ܥܳܘܰܐ ܠܐ ܐܝܛܰܠܳܝܐ ܘܠܐ ܣܦ݁ܰܢܳܝܐ elle ne parlait ni italien ni espagnol (L.20) mawḏac, iḏacṯo, iḏico

oḏar ܐܳܕ݂ܰܪ (L.9) mars

omar, ëmmo ܐܳܡܰܪ، ܐܷܡܡܐ - mërle, mërla ܡܷܪܠܶܗ، ܡܷܪܠܰܗ [ʾmr I ܐܡܪ] (L.3) dire | mërre ܡܷܪܪܶܗ ils dirent (L.17); mërralle ܡܷܪܪܰܠܠܶܗ ils lui dirent (L.21); ëmmowalle ܐܷܡܡܳܘܰܠܠܶܗ elle leur disait (L.22); mar ܡܰܪ dis! (Q.3,38); ëmmi ܐܷܡܡܝ ils dirent (forme narrative) (Q.6,8); omër ܐܳܡܷܪ il dit (forme narrative) (Q.6,22); mërlele omër ܡܷܪܠܶܠܶܗ ܐܳܡܷܪ il lui dit (forme narrative) (Q.6,25) appeler

häma mar (L.3) ܗܱܡܰܐ ܡܰܪ plus ou moins, presque on peut dire

Omiḏ ܐܳܡܝܕ݂ (Q.9,2) Diyarbakir (ville en Turquie orientale)

omuro ܐܳܡܘܪܐ, f. omurto ܐܳܡܘܪܬܐ, pl. omure ܐܳܡܘܪܶܐ (G.19) poète

ono ܐܳܢܐ (pron.) moi, je

ortoduksoyo ܐܳܪܬܳܕܘܟܣܳܝܐ, f. ortoduksayto ܐܳܪܬܳܕܘܟܣܰܝܬܐ, pl. ortoduksoye ܐܳܪܬܳܕܘܟܣܳܝܶܐ orthodoxe

osyo ܐܳܣܝܐ, f. osiṯo ܐܳܣܝܬ݂ܐ, pl. osye ܐܳܣܝܶܐ (L.14) médecin, docteur

osyo dac carše ܐܳܣܝܐ ܕܰܥ ܥܰܪܫܶܐ dentiste

osyo dac cayne ܐܳܣܝܐ ܕܰܥ ܥܰܝܢܶܐ ophtalmologue

osyo di cämäliye ܐܳܣܝܐ ܕܝ ܥܱܡܱܠܝܝܶܐ chirurgien

osyo dilonoyo ܐܳܣܝܐ ܕܝܠܳܢܳܝܐ spécialiste

osyo di nafšo ܐܳܣܝܐ ܕܝ ܢܰܦܫܐ psychologue

osyo du bayto ܐܳܣܝܐ ܕܘ ܒܰܝܬܐ médecin généraliste

osyo du galdo ܐܳܣܝܐ ܕܘ ܓܰܠܕܐ dermatologue

osyo du lebo ܐܳܣܝܐ ܕܘ ܠܶܒܐ cardiologue

osyo gawoyo ܐܳܣܝܐ ܓܰܘܳܝܐ interne

taxtor

otomat ܐܳܬܳܡܰܐܬ, pl. otomatat ܐܳܬܳܡܰܬܰܬ, otomate ܐܳܬܳܡܰܬܶܐ (L.21) automate, distributeur automatique de billets

oṯe, ëṯyo ܐܳܬ݂ܶܐ، ܐܷܬ݂ܝܐ - aṯi, aṯyo ܐܰܬ݂ܝ، ܐܰܬ݂ܝܐ [ʾṯy I ܐܬ݂ܝ] venir, arriver | kaṯino lu bayto ܟܰܐܬ݂ܝܢܐ ܠܘ ܒܰܝܬܐ j'arrive à la maison (G.17); aṯi u zabno d ܐܰܬ݂ܝ ܐܘ ܙܰܒܢܐ ܕ le moment est arrivé de (L.22); ṭro loṯe ܛܪܐ ܠܳܐܬ݂ܶܐ qu'il ne vienne pas (L.22); tax ܬܰܟ݂ viens (f.)! (L.23); laṯi ܠܰܐܬ݂ܝ il n'est pas venu; oṯe calcolo ܐܳܬ݂ܶܐ ܥܰܠܥܳܠܐ qu'une tornade arrive (Q.1,68)

oṯe b riše ܐܳܬ݂ܶܐ ܒܪܝܫܶܗ arriver (à qqun), vivre (expérience) | mäsäle d aṯyo b riše ܡܱܣܱܠܶܐ ܕܐܰܬܝܐ ܒܪܝܫܶܗ une histoire qu'il a vécue (Q.7,6)

oṯe cal ܐܳܬ݂ܶܐ ܥܰܠ aller bien (à qqun) | u gawno zarqo ġäläbe koṯe aclax ܐܘ ܓܰܘܢܐ ܙܰܪܩܐ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܟܐܬ݂ܶܐ ܐܰܥܠܰܟ݂ le bleu te va très bien (L.11.3)

oṯe cal bole ܐܳܬ݂ܶܐ ܥܰܠ ܒܳܠܶܗ avoir une idée, venir à l'esprit | aṯi cal bole ܐܰܬ݂ܝ ܥܰܠ ܒܳܠܶܗ il eut l'idée (Q.2,10)

oṯe l ܐܳܬ݂ܶܐ ܠ‍ـ attaquer | kowe d u dewo oṯe lac ceze ܟܳܘܶܐ ܕܐܘ ܕܶܘܐ ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܰܥ ܥܶܙܶܐ il est possible que le loup attaque les chèvres (Q.2,26)

oṯe l bole ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܶܗ se souvenir | iḏa ucdo ṭacina mede, bëṯër gëd oṯe l bolan ܐܝܕ݂ܰܐ ܐܘܥܕܐ ܛܰܥܝܢܰܐ ܡܶܕܶܐ، ܒܷܬ݂ܷܪ ܓܷܕ ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܰܢ si nous avons oubliéquelque chose maintenant, cela nous reviendra plus tard (L.22)

oṯele, oṯela ܐܳܬ݂ܶܠܶܗ، ܐܳܬ݂ܶܠܰܗ - aṯile, aṯila ܐܰܬ݂ܝܠܶܗ، ܐܰܬ݂ܝܠܰܗ [ʾṯy I ܐܬ݂ܝ] (+ L-suf.) venir pour quelqu'un recevoir

oṯele rënyo ܐܳܬ݂ܶܠܶܗ ܪܷܢܝܐ avoir une idée | aṯile rënyo ܐܰܬ݂ܝܠܶܗ ܪܷܢܝܐ il eut une idée (Q.2,10)

oṯele ṣäbër ܐܳܬ݂ܶܠܶܗ ܨܱܒܷܪ se sentir bien (+nég.) s'ennuyer | loṯewalle (< lo oṯewalle) ṣäbër ܠܳܐܬ݂ܶܘܰܠܠܶܗ (ܠܐ ܐܳܬ݂ܶܘܰܠܠܶܗ) ܨܱܒܷܪ ils s'ennuyaient (L.19)

qoyaṯle

oṯo ܐܳܬ݂ܐ (f.), pl. oṯe ܐܳܬ݂ܶܐ (L.15) drapeau, symbole, signe

oxal, uxlo ܐܳܟ݂ܰܠ، ܐܘܟ݂ܠܐ - xile/axile, xila/axila ܟ݂ܝܠܶܗ/ܐܰܟ݂ܝܠܶܗ، ܟ݂ܝܠܰܗ/ܐܰܟ݂ܝܠܰܗ [ʾxl I ܐܟ݂ܠ] manger | kuxlina ܟܐܘܟ݂ܠܝܢܰܐ nous mangeons (L.7); mën gëd uxlitu? ܡܷܢ ܓܷܕ ܐܘܟ݂ܠܝܬܘ؟ que voulez-vous manger? (L.10); koxël bu muklo ܟܳܐܟ݂ܷܠ ܒܘ ܡܘܟܠܐ il mange de la nourriture (Q.7,77)

koxal cal ܟܳܐܟ݂ܰܠ ܥܰܠ être génial, être super | Alo koxal acle! ܐܰܠܐ ܟܳܐܟ݂ܰܠ ܐܰܥܠܶܗ pas mal! (L.24)

oxal qarce d ܐܳܟ݂ܰܠ ܩܰܪܥܶܗ ܕ passer un savon | gëd uxli qarcan ܓܷܕ ܐܘܟ݂ܠܝ ܩܰܪܥܰܢ ils ont nous passer un savon (Q.7,27)

oždan ܐܳܙ̰ܕܰܐܢ conscience | hënne w u oždan dëṯṯe ܗܷܢܢܶܐ ܘܐܘ ܐܳܙ̰ܕܰܐܢ ܕܷܬ݂ܬ݂ܶܗ eux et leur conscience (Q.6,43)

paluta ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ (f.), pl. palutat ܦ݁ܰܠܘܬܰܬ action d'aide | paluta daq qayse ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ ܕܰܩ ܩܰܝܣܶܐ action d'aide durant laquelle on coupe du bois pour quelqu'un (Q.3,39); more di paluta ܡܳܪܶܗ ܕܝ ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ personne pour laquelle l'action d'aide est organisée (Q.3,84) équipe d'aide

panṭron ܦܰ݁ܢܛܪܳܢ, pl. panṭronat ܦ݁ܰܢܛܪܳܢܰܬ (L.11) pantalon

park ܦ݁ܰܪܟ (m.), pl. parkat ܦ݁ܰܪܟܰܬ (L.16) parc place de parking

päṭaṭa ܦܱ݁ܛܰܛܰܐ (f.), pl. päṭaṭat ܦܱ݁ܛܰܛܰܬ (L.23) pomme de terre

päṭaṭa mqalayto ܦܱ݁ܛܰܛܰܐ ܡܩܰܠܰܝܬܐ frites

päṭaṭa šlëqto (L.23) ܦܱ݁ܛܰܛܰܐ ܫܠܷܩܬܐ pommes de terre à l'eau

pedagogi ܦ݁ܶܕܰܓܳܓܝ (f.) (L.20) pédagogie

përtäqane ܦܷ݁ܪܬܱܩܰܢܶܐ (f.), pl. përtäqanat ܦܷ݁ܪܬܱܩܰܢܰܬ orange

përtäqani ܦܷ݁ܪܬܱܩܰܢܝ (adj.) (L.11) orange

pingpong ܦ݁ܝܢܓܦ݁ܳܢܓ (L.15) tennis de table, ping-pong esfiro

pingwino ܦ݁ܝܢܓܘܝܢܐ (m.), pl. pingwine ܦ݁ܝܢܓܘܝܢܶܐ (L.22) pinguin

pire ܦ݁ܝܪܶܐ, pl. pirat ܦ݁ܝܪܰܬ femme | tre tloṯo pirat (= tarte tlaṯ pirat) ܬܪܶܐ ܬܠܳܬ݂ܐ ܦ݁ܝܪܰܬ (= ܬܰܪܬܶܐ ܬܠܰܬ݂ ܦ݁ܝܪܰܬ) deux-trois femmes (Q.3,89) aṯto

pizza ܦ݁ܝܬܙܰܐ (f.), pl. pizzat ܦ݁ܝܬܙܰܬ (L.23) pizza

plan ܦ݁ܠܰܐܢ (m.), pl. planat ܦ݁ܠܰܢܰܬ, plane ܦ݁ܠܰܢܶܐ (L.6) plan

počaq, pëčqo ܦ݁ܳܫ̰ܰܩ، ܦܷ݁ܫ̰ܩܐ - pčëqle, pčëqla ܦ݁ܫ̰ܷܩܠܶܗ، ܦ݁ܫ̰ܷܩܠܰܗ [pčq I ܦ݁ܫ̰ܩ] écraser, presser | aḥ ḥappoṯe dac cënwe pëčqiwaynanne ṭawwo ܐܰܚ ܚܰܦ݁ܦ݁ܳܬ݂ܶܐ ܕܰܥ ܥܷܢܘܶܐ ܦܷ݁ܫ̰ܩܝܘܰܝܢܰܢܢܶܗ ܛܰܘܘܐ nous écrasions bien les grains de raisin (Q.4,14)

polis1 ܦ݁ܳܠܝܣ (L.21) police poste de police

polis2 ܦ݁ܳܠܝܣ, f. polise ܦ݁ܳܠܝܣܶܐ, pl. polisat ܦ݁ܳܠܝܣܰܬ policier

Polonya ܦ݁ܳܠܳܢܝܰܐ Pologne

posṭäji ܦ݁ܳܣܛܱܔܝ, f. posṭäjiye ܦ݁ܳܣܛܱܔܝܝܶܐ, pl. posṭäjiye ܦ݁ܳܣܛܱܔܝܝܶܐ facteur

qablo ܩܰܒܠܐ (m.), pl. qablowat ܩܰܒܠܳܘܰܬ câble tel

qäḥar ܩܱܚܰܪ (m.), pl. qaḥrat ܩܰܚܪܰܬ colère | ono malino qäḥar ܐܳܢܐ ܡܰܠܝܢܐ je me suis mis en colère (Q.7,74) mëqḥar

qaḥfogulo ܩܰܚܦܳܓܘܠܐ (m.), pl. qaḥfogule ܩܰܚܦܳܓܘܠܶܐ (L.22) tortue

qaḥwa ܩܰܚܘܰܐ (f.), pl. qaḥwat ܩܰܚܘܰܬ (L.8) café

qaḥwonoyo ܩܰܚܘܳܢܳܝܐ (adj.), f. qaḥwonayto ܩܰܚܘܳܢܰܝܬܐ, pl. qaḥwonoye ܩܰܚܘܳܢܳܝܶܐ (L.11) brun qaḥwa

qalcäči ܩܰܠܥܱܫ̰ܝ, f. qalcäčiye ܩܰܠܥܱܫ̰ܝܝܶܐ, pl. qalcäčiye ܩܰܠܥܱܫ̰ܝܝܶܐ (G.19) gardien de but noṭar

qale ܩܰܠܶܐ (f.), pl. qalat ܩܰܠܰܬ (Q.5,47) dispute débat

qaloco ܩܰܠܳܥܐ, f. qalacto ܩܰܠܰܥܬܐ, pl. qaloce ܩܰܠܳܥܶܐ chauffeur, conducteur

qaloco du bësëklet (L.24) ܩܰܠܳܥܐ ܕܘ ܒܷܣܷܟܠܶܬ cycliste

qaloco di raḏayto ܩܰܠܳܥܐ ܕܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ automobiliste

šufer

Qamëšlo ܩܰܡܷܫܠܐ Qamishli (ville au nord-est de la Turquie)

qamoyo ܩܰܡܳܝܐ, f. qamayto ܩܰܡܰܝܬܐ, pl. qamoye ܩܰܡܳܝܶܐ (L.8) premier, ancien

bi qamayto ܒܝ ܩܰܡܰܝܬܐ premièrement, en premier lieu

qanser ܩܰܢܣܶܪ (L.14) cancer sarṭono

qanyo ܩܰܢܝܐ, pl. qanye ܩܰܢܝܶܐ (L.3) crayon, stylo à bille foie

qanyono ܩܰܢܝܳܢܐ (m.), pl. qanyone ܩܰܢܝܳܢܶܐ bœuf

qapṣulo ܩܰܦ݁ܨܘܠܐ (m.), pl. qapṣule ܩܰܦ݁ܨܘܠܶܐ (L.14) capsule, gélule

qaraqol ܩܰܪܰܩܳܠ (m.), pl. qaraqolat ܩܰܪܰܩܳܠܰܬ, qaraqole ܩܰܪܰܩܳܠܶܐ (Q.7,92) poste de gendarmerie

qarco ܩܰܪܥܐ (m.), pl. qarce ܩܰܪܥܶܐ tête | qarce ܩܰܪܥܶܗ sa tête (Q.1,40) courge, courgette rišo

qariwo1 ܩܰܪܝܘܐ (adj.), f. qaruto ܩܰܪܘܬܐ, pl. qariwe ܩܰܪܝܘܶܐ (L.17) proche parent, membre de la famille proche

qariwo2 ܩܰܪܝܘܐ, f. qarito ܩܰܪܝܬܐ, pl. qariwone ܩܰܪܝܘܳܢܶܐ parrain témoin de mariage membre de la famille du parrain

qarno ܩܰܪܢܐ (f.), pl. qarne ܩܰܪܢܶܐ corne sommet | qarno du ṭuro ܩܰܪܢܐ ܕܘ ܛܘܪܐ sommet de la montagne (Q.8,52)

qart ܩܰܪܬ (m.), pl. qartat ܩܰܪܬܰܬ carte

qart di mëštuṯo (L.15) ܩܰܪܬ ܕܝ ܡܷܫܬܘܬ݂ܐ carte de mariage

fëtqo

Qartmin ܩܰܪܬܡܝܢ (Q.8,4) Qartmin (village du Turabdin, à proximité du monastère de Mor Gabriel)

Qartminoyo ܩܰܪܬܡܝܢܳܝܐ, f. Qartminayto ܩܰܪܬܡܝܢܰܝܬܐ, pl. Qartminoye ܩܰܪܬܡܝܢܳܝܶܐ (Q.8,4) originaire du village de Qartmin Qartmin

qaṣa ܩܰܨܰܐ (f.), pl. qaṣat ܩܰܨܰܬ (L.10) caisse, boîte

qaṣobo ܩܰܨܳܒܐ, f. qaṣabto ܩܰܨܰܒܬܐ, pl. qaṣobe ܩܰܨܳܒܶܐ (L.19) boucher

qašo ܩܰܫܐ, pl. qaše ܩܰܫܶܐ (L.16) prêtre kohno

qaššo ܩܰܫܫܐ (m.), pl. qašše ܩܰܫܫܶܐ (L.4) grand-père jëddo

qašto ܩܰܫܬܐ (f.), pl. qaštoṯe ܩܰܫܬܳܬ݂ܶܐ grand-mère | qašti ܩܰܫܬܝ ma grand-mère (L.22)

qaṭco ܩܰܛܥܐ (m.), pl. qaṭce ܩܰܛܥܶܐ (Q.2,27) troupeau | u qaṭcayḏan ܐܘ ܩܰܛܥܰܝܕ݂ܰܢ notre troupeau (Q.7,29)

qaṭën ܩܰܛܷܢ (f.), pl. qaṭune ܩܰܛܷܘܢܶܐ chat

qaṭënto ܩܰܛܷܢܬܐ, pl. qaṭinoṯe ܩܰܛܝܢܳܬ݂ܶܐ, qaṭënyoṯe ܩܰܛܷܢܝܳܬ݂ܶܐ (L.8) minute daqqa

qaṭiro ܩܰܛܝܪܐ (m.) (L.10) yaourt

qaṭmo ܩܰܛܡܐ (m.) cendre

qaṭmono ܩܰܛܡܳܢܐ (adj.), f. qaṭmoniṯo ܩܰܛܡܳܢܝܬ݂ܐ, pl. qaṭmone ܩܰܛܡܳܢܶܐ (L.11) gris qaṭmo

qaṭuno ܩܰܛܘܢܐ (m.), pl. qaṭune ܩܰܛܘܢܶܐ chat qaṭën

qawite ܩܰܘܝܬܶܐ (f.) (Q.3,62) qawite (sucrerie du Turabdin composée de sirop de raisins et de sept sortes de graines écrasées et grillées)

qawro ܩܰܘܪܐ (m.), pl. qawre ܩܰܘܪܶܐ (Q.3,120) tombeau (pl.) cimetière

qawyo ܩܰܘܝܐ, f. qwiṯo ܩܘܝܬ݂ܐ, pl. qawye ܩܰܘܝܶܐ fort qowe, maqwe

qay ܩܰܝ (L.3) pourquoi

qayëm ܩܰܝܷܡ (Q.2,39) ensuite, après qoyam

qayiro ܩܰܝܝܪܐ (adj.), f. qayërto ܩܰܝܷܪܬܐ, pl. qayire ܩܰܝܝܪܶܐ (L.10) froid frais

qayoṣo ܩܰܝܳܨܐ, f. qayaṣto ܩܰܝܰܨܬܐ, pl. qayoṣe ܩܰܝܳܨܶܐ (L.16) coiffeur ḥaloqo

qayṭo ܩܰܝܛܐ (m.), pl. qayṭe ܩܰܝܛܶܐ (L.9) été

qḏolo ܩܕ݂ܳܠܐ, pl. qḏole ܩܕ݂ܳܠܶܐ (L.7) cou, gorge | gëd maḥatwayno u tarwoḏo bë qḏole ܓܷܕ ܡܰܚܰܬܘܰܝܢܐ ܐܘ ܬܰܪܘܳܕ݂ܐ ܒܷܩܕ݂ܳܠܶܗ je lui aurais enfoncé la cuillère dans la gorge (Q.7,81)

maḥat bë qḏole d ܡܰܚܰܬ ܒܷܩܕ݂ܳܠܶܗ ܕ remettre la faute sur qqun, faire porter le chapeau | maḥatle kul mede bë qḏoli ܡܰܚܰܬܠܶܗ ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ ܒܷܩܕ݂ܳܠܝ il m'a fait porter le chapeau (Q.7,53)

qḏoše ܩܕ݂ܳܫܶܐ (pl.), sg. qḏošo ܩܕ݂ܳܫܐ pendentif, boucle d'oreille

qelayto ܩܶܠܰܝܬܐ (f.), pl. qeloyoṯe ܩܶܠܳܝܳܬ݂ܶܐ (L.8,4) chambre, pièce, salle

qelayto du nṭoro ܩܶܠܰܝܬܐ ܕܘ ܢܛܳܪܐ salle d'attente

mäzäle

qemësto ܩܶܡܷܣܬܐ (f.), pl. qemësyoṯe ܩܶܡܷܣܝܳܬ݂ܶܐ (L.11) chemise

qerowo ܩܶܪܳܘܐ, pl. qerowe ܩܶܪܳܘܶܐ [Inf. II qrw ܩܪܘ] messe

qerowo alohoyo ܩܶܪܳܘܐ ܐܰܠܳܗܳܝܐ sainte messe

qëdaḥ ܩܷܕܰܚ, pl. qëdaḥe ܩܷܕܰܚܶܐ (Q.3,61) verre tasse koso

qëm ܩܷܡ (prep.) devant = qum

qëmṯo ܩܷܡܬ݂ܐ (f.), pl. qomoṯe ܩܳܡܳܬ݂ܶܐ (L.11) jupe

qënṭo ܩܷܢܛܐ (m.), pl. qënṭe ܩܷܢܛܶܐ (L.22) danger

qëṭro ܩܷܛܪܐ, pl. qëṭre ܩܷܛܪܶܐ (L.8) nœud problème

qfësto ܩܦܷܣܬܐ (f.), pl. qfisoṯe ܩܦܝܣܳܬ݂ܶܐ résumé qfiso, qfisoiṯ

qfiso ܩܦܝܣܐ, f. qfësto ܩܦܷܣܬܐ, pl. qfise ܩܦܝܣܶܐ résumé, raccourci qfësto, qfisoiṯ

qfisoiṯ ܩܦܝܣܳܐܝܬ݂ en résumé qfiso, qfësto

qliḏo ܩܠܝܕ݂ܐ (m.), pl. qliḏe ܩܠܝܕ݂ܶܐ (L.8) clé

qlimo ܩܠܝܡܐ (m.), pl. qlime ܩܠܝܡܶܐ (L.19) région climat

qloco ܩܠܳܥܐ [Inf. qlc I ܩܠܥ] (L.21) conduite

qloco d bësëklet (L.15) ܩܠܳܥܐ ܕܒܷܣܷܟܠܶܬ cyclisme, course cycliste

qolac

qlubyo ܩܠܘܒܝܐ (m.), pl. qlubye ܩܠܘܒܝܶܐ (L.22) cage cellule

qmoro ܩܡܳܪܐ [Inf. qmr I ܩܡܪ] (L.15) victoire gain

qodar, qudro ܩܳܕܰܖ، ܩܘܕܪܐ - qadër, qadiro ܩܰܕܷܪ، ܩܰܕܝܪܐ [qdr I ܩܕܪ] (L.5) pouvoir, être capable | lo qadiro d ëzza l tamo ܠܐ ܩܰܕܝܪܐ ܕܐܷܙܙܰܗ ܠܬܰܡܐ elle n'a pas pu y aller (L.20)

qolab, qulbo ܩܳܠܰܒ، ܩܘܠܒܐ - qalëb, qalibo ܩܰܠܷܒ، ܩܰܠܝܒܐ [qlb I ܩܠܒ] se tourner se changer, se transformer | bay yarḥe du rabëc koqolab l ganṯo d këtyo bzërto b kul šëkël d warde w baybune ܒܰܝ ܝܰܪܚܶܐ ܕܘ ܪܰܒܷܥ ܟܳܩܳܠܰܒ ܠܓܰܢܬ݂ܐ ܕܟܷܬܝܐ ܒܙܷܪܬܐ ܒܟܘܠ ܫܷܟܷܠ ܕܘܰܪܕܶܐ ܘܒܰܝܒܘܢܶܐ au printemps (le Turabdin) se transforme en un jardin, qui est couvert de fleurs de toutes sortes (L.19) se convertir | qulbiwa mi ṭayuṯo li mšiḥoyuṯo ܩܘܠܒܝܘܰܐ ܡܝ ܛܰܝܘܬ݂ܐ ܠܝ ܡܫܝܚܳܝܘܬ݂ܐ ils se sont convertis de l'islam au christianisme (Q.10,80)

qolac, qulco ܩܳܠܰܥ، ܩܘܠܥܐ - qlëcle, qlëcla ܩܠܷܥܠܶܗ، ܩܠܷܥܠܰܗ [qlc I ܩܠܥ] conduire, rouler | elo tamo raḏayto latwayle d qolac kul yawmo ܐܶܠܐ ܬܰܡܐ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܠܰܬܘܰܝܠܶܗ ܕܩܳܠܰܥ ܟܘܠ ܝܰܘܡܐ mais là-bas, il n'avait pas de voiture pour conduire tous les jours (L.21)

qolaf, qulfo ܩܳܠܰܦ، ܩܘܠܦܐ - qlëfle, qlëfla ܩܠܷܦܠܶܗ، ܩܠܷܦܠܰܗ [qlf I ܩܠܦ] éplucher | qlaf u ḥabušo ܩܠܰܦ ܐܘ ܚܰܒܘܫܐ épluche la pomme

qolo ܩܳܠܐ (m.), pl. qole ܩܳܠܶܐ (L.23) voix | b qolo celoyo ܒܩܳܠܐ ܥܶܠܳܝܐ d'une voix forte (Q.2,16) bruit chant religieux, hymne

qonuno ܩܳܢܘܢܐ (m.), pl. qonune ܩܳܢܘܢܶܐ (L.21) règle, loi | u yulfonayḏi bu beṯṣawbo cal aq qonune ܐܘ ܝܘܠܦܳܢܰܝܕ݂ܝ ܒܘ ܒܶܝܬ݂ܨܰܘܒܐ ܥܰܠ ܐܰܩ ܩܳܢܘܢܶܐ mes études de droit à l'université (Q.10,13)

qoraf, qurfo ܩܳܪܰܦ، ܩܘܪܦܐ - qrëfle, qrëfla ܩܪܷܦܠܶܗ، ܩܪܷܦܠܰܗ [qrf I ܩܪܦ] casser (tr.) sécréter | u ḥamro qorafwa u mede zoyudo larwal ܐܘ ܚܰܡܪܐ ܩܳܪܰܦܘܰܐ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܙܳܝܘܕܐ ܠܰܪܘܰܠ le vin sécrétait l'excédant à l'extérieur (Q.4,35)

qoraw, qurwo ܩܳܪܰܘ، ܩܘܪܘܐ - qaru, qariwo ܩܰܪܘ، ܩܰܪܝܘܐ [qrw I ܩܪܘ] (G.20) s'approcher maqraw, qariwo1

qore, quryo ܩܳܪܶܐ، ܩܘܪܝܐ - qrele, qrela ܩܪܶܠܶܗ، ܩܪܶܠܰܗ [qry I ܩܪܝ] (L.8) lire | i warqo qëryole ܐܝ ܘܰܪܩܐ ܩܷܪܝܳܠܶܗ il lut la feuille (L.17) appeler étudier | an nacime yariwi w qralle b Holanda ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܝܰܪܝܘܝ ܘܩܪܰܠܠܶܗ ܒܗܳܠܰܢܕܰܐ les enfants ont grandi et étudié aux Pays-Bas (L.17)

qoṣad, quṣdo ܩܳܨܰܕ، ܩܘܨܕܐ - qṣëdle, qṣëdla ܩܨܷܕܠܶܗ، ܩܨܷܕܠܰܗ [qṣd I ܩܨܕ] (L.24) voiloir dire | mën koquṣdat? ܡܷܢ ܟܳܩܘܨܕܰܬ؟ qu'est-ce que tu veux dire? (L.24)

qotike ܩܳܬܝܟܶܐ (f.), pl. qotikat ܩܳܬܝܟܰܬ (Q.7,18) boîte (conserve)

qoṭac, quṭco ܩܳܛܰܥ، ܩܘܛܥܐ - qṭëcle, qṭëcla ܩܛܷܥܠܶܗ، ܩܛܷܥܠܰܗ [qṭc I ܩܛܥ] (Q.1,45) couper | qṭëclux u jayran aclan ܩܛܷܥܠܘܟ݂ ܐܘ ܔܰܝܪܰܐܢ ܐܰܥܠܰܢ tu nous as coupé l'électricité (Q.3,27) traverser (ticket) réserver

qoṭal, quṭlo ܩܳܛܰܠ، ܩܘܛܠܐ - qṭile, qṭila ܩܛܝܠܶܗ، ܩܛܝܠܰܗ [qṭl I ܩܛܠ] tuer

qowe, quyo ܩܳܘܶܐ، ܩܘܝܐ - qawi, qawyo ܩܰܘܝ، ܩܰܘܝܐ [qwy I ܩܘܝ] (Q.2,24) se renforcer | koquyo i šëmšo ܟܳܩܘܝܐ ܐܝ ܫܷܡܫܐ le soleil tape (Q.2,24); lašan d qowën bi umṯonoyuṯaṯṯe ܠܰܫܰܢ ܕܩܳܘܷܢ ܒܝ ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ afin qu'ils deviennent forts dans leur conscience nationale (Q.9,118) maqwe, qawyo

qoyam, qaymo ܩܳܝܰܡ، ܩܰܝܡܐ - qayëm, qayimo ܩܰܝܷܡ، ܩܰܝܝܡܐ [qym I ܩܝܡ] (L.7) se lever, se mettre en chemin | qëm! ܩܷܡ lève-toi! (L.10); koqoyam calcole mazicone ܟܳܩܳܝܰܡ ܥܰܠܥܳܠܶܐ ܡܰܙܝܥܳܢܶܐ il se lève des tempêtes redoutables (L.18); qayimi ܩܰܝܝܡܝ ils se levèrent (L.23); qayimi mi šanṯo ܩܰܝܝܡܝ ܡܝ ܫܰܢܬ݂ܐ ils se levèrent du lit (Q.1,86) qayëm

qoyaṯ, qayṯo ܩܳܝܰܬ݂، ܩܰܝܬ݂ܐ - qayëṯ, qayiṯo ܩܰܝܷܬ݂، ܩܰܝܝܬ݂ܐ [qyṯ I ܩܝܬ݂] (L.7) se cogner, toucher | inaqla d ḥa qoyaṯ b dukṯo ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܚܰܐ ܕܩܳܝܰܬ݂ ܒܕܘܟܬ݂ܐ en cas de choc (L.7)

qoyaṯle, qoyaṯla ܩܳܝܰܬ݂ܠܶܗ، ܩܳܝܰܬ݂ܠܰܗ - qayëṯle, qayëṯla ܩܰܝܷܬ݂ܠܶܗ، ܩܰܝܷܬ݂ܠܰܗ [qyṯ I ܩܝܬ݂] (+ L-suf.) recevoir, obtenir | qayëṯla dukṯo ܩܰܝܷܬ݂ܠܰܗ ܕܘܟܬ݂ܐ elle a reçu une place ; elle a été acceptée (L.20); gëd qoyaṯṯe mafsonuṯo lë fyošo ܓܷܕ ܩܳܝܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܡܰܦܣܳܢܘܬ݂ܐ ܠܷܦܝܳܫܐ ils obtiendront un permis de séjour (Q.10,54) oṯele

qoyumo ܩܳܝܘܡܐ, f. qoyumto ܩܳܝܘܡܬܐ, pl. qoyume ܩܳܝܘܡܶܐ (G.19) député, sénateur

qraye ܩܪܰܝܶܐ (f.) (L.15) lecture étude = qrayto, → qore

qrayto (L.5) lecture étude = qraye, → qore

qriṯo ܩܪܝܬ݂ܐ (f.), pl. qëryawoṯe ܩܷܪܝܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.8) village

qrobo ܩܪܳܒܐ (m.), pl. qrobe ܩܪܳܒܶܐ (Q.10,90) guerre

qroṭën ܩܪܳܛܷܢ (f.) petit-déjeuner | mḥaḏriwayna i qroṭën cal i ṭëbliṯo ܡܚܰܕ݂ܪܝܘܰܝܢܰܐ ܐܝ ܩܪܳܛܷܢ ܥܰܠ ܐܝ ܛܷܒܠܝܬ݂ܐ nous préparions le petit-déjeuner sur la table (Q.5,14) maqraṭ

qroyo ܩܪܳܝܐ [Inf. qry I ܩܪܝ] (L.24) lecture étude appel qore

qṭico ܩܛܝܥܐ, f. qṭëcto ܩܛܷܥܬܐ, pl. qṭice ܩܛܝܥܶܐ (L.24) coupé qoṭac

qṭofo ܩܛܳܦܐ [Inf. qṭf I ܩܛܦ] (Q.3,72) cueillette, vendange

qṭoro ܩܛܳܪܐ (m.), pl. qṭore ܩܛܳܪܶܐ train plafond tren

qubco ܩܘܒܥܐ (m.), pl. qubce ܩܘܒܥܶܐ (L.11) chapeau, bonnet

qubo ܩܘܒܐ, pl. qube ܩܘܒܶܐ, quboṯe ܩܘܒܳܬ݂ܶܐ coupole | i qubo d Teodora ܐܝ ܩܘܒܐ ܕܬܶܐܳܘܕܳܘܪܰܐ la coupole de l'impératrice Théodora (Q.8,18) = qubṯo

qubṯo ܩܘܒܬ݂ܐ (f.), pl. qube ܩܘܒܶܐ, quboṯe ܩܘܒܳܬ݂ܶܐ (Q.8,37) coupole = qubo

qufo ܩܘܦܐ (m.), pl. qufe ܩܘܦܶܐ (L.22) singe

qum devant

qum (+ suf.) | qumi ܩܘܡ devant moi; qumax ܩܘܡܰܟ devant toi (f.); quma ܩܘܡܰܗ devant elle

= qëm

qumṯo ܩܘܡܬ݂ܐ (f.), pl. qumoṯe ܩܘܡܳܬ݂ܶܐ stature, silhouette | qumṯux kiba xud čike ܩܘܡܬ݂ܘܟ݂ ܟܝܒܰܗ ܟ݂ܘܕ ܫ̰ܝܟܶܐ tu n'es qu'un petit nain (Q.7,61)

quro ܩܘܪܐ (L.20) froid | quro yo ܩܘܪܐ ܝܐ il fait froid (Q.3,40)

Qusnoyo ܩܘܣܢܳܝܐ, f. Qusnayto ܩܘܣܢܰܝܬܐ, pl. Qusnoye ܩܘܣܢܳܝܶܐ (Q.8,42) originaire du village de Bequsyone Bequsyone

quṣur ܩܘܨܘܪ (m.), pl. quṣurat ܩܘܨܘܪܰܬ faute, manque, déficience | u ḥa d howewa quṣur mede ebe ܐܘ ܚܰܐ ܕܗܳܘܶܘܰܐ ܩܘܨܘܪ ܡܶܕܶܐ ܐܶܒܶܗ ceux qui présentaient une déficience (de santé) (Q.6,33) faute

qwiro ܩܘܝܪܐ, f. qwërto ܩܘܷܪܬܐ, pl. qwire ܩܘܝܪܶܐ enterré maudit | taclo, qwiro ܬܰܥܠܐ، ܩܘܝܪܐ renard maudit (Q.1,25)

rabëc ܪܰܒܷܥ (m.) (L.9) printemps

rabo ܪܰܒܐ (adj.), f. rabṯo ܪܰܒܬ݂ܐ, pl. rabe ܪܰܒܶܐ (L.11,4) grand supérieur, chef | u rabaṯṯe ܐܘ ܪܰܒܰܬ݂ܬ݂ܶܗ leur supérieur (Q.7,40)

Ceḏo Rabo ܥܶܕ݂ܐ ܪܰܒܐ Pâques

rabuṯo, yoraw

rabuṯo ܪܰܒܘܬ݂ܐ (f.) (L.6) grandeur taille rabo

račeta ܪܰܫ̰ܶܬܰܐ (f.), pl. račetat ܪܰܫ̰ܶܬܰܬ (L.14) ordonnance

raḏayto ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ (f.), pl. raḏoyoṯe ܪܰܕ݂ܳܝܳܬ݂ܶܐ (L.18) voiture, auto

raḏayto ḥaṯto (L.21) ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܚܰܬ݂ܬܐ voiture neuve

raḏayto mëstacmalto (L.21) ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܡܷܣܬܰܥܡܰܠܬܐ voiture d'occasion

raḏyo ܪܰܕ݂ܝܐ, f. rḏiṯo ܪܕ݂ܝܬ݂ܐ, pl. raḏye ܪܰܕ݂ܝܶܐ d'accord

raġlo ܪܰܓ݂ܠܐ (f.), pl. raġloṯe ܪܰܓ݂ܠܳܬ݂ܶܐ, raġle ܪܰܓ݂ܠܶܐ (L.7) jambe, pied

raġyo ܪܰܓ݂ܝܐ (adj.), f. rġiṯo ܪܓ݂ܝܬ݂ܐ, pl. raġye ܪܰܓ݂ܝܶܐ frais, cru | ṭarfe raġye das sate ܛܰܪܦܶܐ ܪܰܓ݂ܝܶܐ ܕܰܣ ܣܰܬܶܐ feuilles de vigne fraîches (L.23)

rahoṭo ܪܰܗܳܛܐ, f. rahaṭto ܪܰܗܰܛܬܐ, pl. rahoṭe ܪܰܗܳܛܶܐ (Q.2,34) coureur rohaṭ

rahṭo ܪܰܗܛܶܐ (m.), pl. rahṭe ܪܰܗܛܶܐ course

rahṭo ḥiṣo (L.15) ܪܰܗܛܐ ܚܝܨܐ course rapide

rohaṭ

raḥuqo ܪܰܚܘܩܐ (adj.), f. raḥuqto ܪܰܚܘܩܬܐ, pl. raḥuqe ܪܰܚܘܩܶܐ (L.11) éloigné

rakiwo ܪܰܟܝܘܐ (adj.), f. rakuto ܪܰܟܘܬܐ, pl. rakiwe ܪܰܟܝܘܶܐ (L.4) composé, constitué | i skale du nošo mag garme rakuto yo ܐܝ ܣܟܰܠܶܐ ܕܘ ܢܳܫܐ ܡܰܓ ܓܰܪܡܶܐ ܪܰܟܘܬܐ ܝܐ le squelette humain est constitué d'os (L.7) intégré, établi rokaw

ramḥël ܪܰܡܚܷܠ (adv.) (L.8) demain ṣafro

ramšo ܪܰܡܫܐ (m.), pl. ramše ܪܰܡܫܶܐ (L.6) soir caṣriye

raqmo ܪܰܩܡܐ (m.), pl. raqme ܪܰܩܡܶܐ (L.8) nombre, chiffre namra

rastorant ܪܰܣܬܳܪܰܢܬ (m.), pl. rastorantat ܪܰܣܬܳܪܰܢܬܰܬ, rastorante ܪܰܣܬܳܪܰܢܬܶܐ (L.4) restaurant

rašomo ܪܰܫܳܡܐ, f. rašamto ܪܰܫܰܡܬܐ, pl. rašome ܪܰܫܳܡܶܐ (L.19) dessinateur, peintre

raṯḥo ܪܰܬ݂ܚܐ (m.), pl. raṯḥe ܪܰܬ݂ܚܶܐ (Q.4,48) ébullition fermentation roṯaḥ, rṯoḥo

rawmo ܪܰܘܡܐ (f.), pl. rawme ܪܰܘܡܶܐ, rawmoṯe ܪܰܘܡܳܬ݂ܶܐ (L.18) étang, lac | b gawa di rawmo ܒܓܰܘܰܗ ܕܝ ܪܰܘܡܐ dans l'étang (Q.1,90)

Rayite ܪܰܝܝܬܶܐ Rayite (partie sud du Turabdin, ancien diocèse de Mor Malke)

rḏufyo ܪܕ݂ܘܦܝܐ (m.), pl. rḏufye ܪܕ݂ܘܦܝܶܐ (Q.9,33) persécution

rezo ܪܶܙܐ (f.) (L.10) riz

rëcyono ܪܷܥܝܳܢܐ (m.), pl. rëcyone ܪܷܥܝܳܢܶܐ idée, avis | u rëcyonaṯṯe ܐܘ ܪܷܥܝܳܢܰܬ݂ܬ݂ܶܗ leur avis (L.6)

rëġšo ܪܷܓ݂ܫܐ (m.), pl. rëġše ܪܷܓ݂ܫܶܐ sentiment, émotion | ar rëġšayḏi šuḥniwa ܐܰܪ ܪܷܓ݂ܫܰܝܕ݂ܝ ܫܘܚܢܝܘܰܐ j'étais émue (Q.10,52) sens | rëġše du nošo ܪܷܓ݂ܫܶܐ ܕܘ ܢܳܫܐ les sens de l'être humain (L.7)

rënyo ܪܷܢܝܐ (m.), pl. rënye ܪܷܢܝܶܐ (L.8) idée, proposition, pensée | bu rënyayḏi ܒܘ ܪܷܢܝܰܝܕ݂ܝ d'après moi (Q.5,33); u rënyano ܐܘ ܪܷܢܝܰܢܐ cette idée (Q.9,31); kobe u rënyayḏe ܟܳܐܒܶܐ ܐܘ ܪܷܢܝܰܝܕ݂ܶܗ il donne son avis (Q.10,39)

rfofo ܪܦܳܦܐ (m.), pl. rfofe ܪܦܳܦܶܐ (L.8) seconde ṣaniye

rḥimo ܪܚܝܡܐ (adj.), f. rḥëmto ܪܚܷܡܬܐ, pl. rḥime ܪܚܝܡܶܐ (Q.1,32) aimé bien-aimé

rišdayro ܪܝܫܕܰܝܪܐ (m.), pl. rišdayre ܪܝܫܕܰܝܪܶܐ (Q.8,44) abbé, père supérieur

rišo ܪܝܫܐ (m.), pl. riše ܪܝܫܶܐ (L.7) tête, chef | riše di kurfo ܪܝܫܶܗ ܕܝ ܟܘܪܦܐ instigateur (lit.: tête du serpent) (Q.7,60) pièce (bétail) | maṯe w ḥamši riše d ceze ܡܰܬ݂݂ܶܐ ܘܚܰܡܫܝ ܪܝܫܶܐ ܕܥܶܙܶܐ 250 chèvres (Q.7,34)

riša di šato (L.9) ܪܝܫܰܗ ܕܝ ܫܰܬܐ Nouvel An

qarco

rišono ܪܝܫܳܢܐ, f. rišoniṯo ܪܝܫܳܢܝܬ݂ܐ, pl. rišone ܪܝܫܳܢܶܐ (L.24) chef, président, dirigeant, directeur rišo

rišonuṯo ܪܝܫܳܢܘܬ݂ܐ (f.) (Q.8,7) gourvernance, présidence, direction rišono

rišoyo ܪܝܫܳܝܐ, f. rišayto ܪܝܫܰܝܬܐ, pl. rišoye ܪܝܫܳܝܶܐ important, significatif, principal, central

rmošo ܪܡܳܫܐ [Inf. rmš I ܪܡܫ] (Q.9,81) mouvement

roce, rucyo ܪܳܥܶܐ، ܪܘܥܝܐ - rcele, rcela ܪܥܶܠܶܗ، ܪܥܶܠܰܗ [rcy I ܪܥܝ] paître | ac ceze w ac cwone korocën ܐܰܥ ܥܶܙܶܐ ܘܰܐܥ ܥܘܳܢܶܐ ܟܳܪܳܥܷܢ les chèvres et les moutons paissent (Q.2,38)

roḏe, rëḏyo ܪܳܕ݂ܶܐ، ܪܷܕ݂ܝܐ - raḏi, raḏyo ܪܰܕ݂ܝ، ܪܰܕ݂ܝܐ [rḏy I ܪܕ݂ܝ] (L.6) être d'accord accepter

rohaṭ, ruhṭo ܪܳܗܰܛ، ܪܘܗܛܐ - rahëṭ, rahiṭo ܪܰܗܷܛ، ܪܰܗܝܛܐ [rhṭ I ܪܗܛ] (L.7) courir | rahiṭi lu cewono du rucyo ܪܰܗܝܛܝ ܠܘ ܥܶܘܳܢܐ ܕܘ ܪܘܥܝܐ ils ont couru pour aider le berger (Q.2,29)

rohaṭle (+ L-suf.) ܪܳܗܰܛܠܶܗ se précipiter sur, attaquer | rahëṭli ܪܰܗܷܛܠܝ il s'est précité sur moi (Q.7,75)

roḥam, rëḥmo ܪܳܚܰܡ، ܪܷܚܡܐ - rḥëmle, rḥëmla ܪܚܷܡܠܶܗ، ܪܚܷܡܠܰܗ [rḥm I ܪܚܡ] apprécier, aimer | mërle li Maryam: “Koroḥamnolax”. Hiya mërla: “Ono ste korëḥmallux” ܡܷܪܠܶܗ ܠܝ ܡܰܪܝܰܡ: ܟܳܪܳܚܰܡܢܳܠܰܟ݂. ܗܝܝܰܐ ܡܷܪܠܰܗ: ܐܳܢܐ ܣܬܶܐ ܟܳܪܷܚܡܰܠܠܘܟ il dit à Maryam: “Je (m.) t'(f.)aime“. Elle répondit: “Moi aussi, je (f.) t'(m.)aime” (L.16); rḥëmme raḏayato mëstacmalto w zwinalle ܪܚܷܡܡܶܗ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܡܷܣܬܰܥܡܰܠܬܐ ܘܙܘܝܢܰܠܠܶܗ une voiture d'occasion leur a plu et ils l'achetèrent (L.21); aḥuni yo, korëḥmalle ܐܰܚܘܢܝ ܝܐ، ܟܳܪܷܚܡܰܠܠܶܗ c'est mon frère, je (f.) l'aime (L.22); kul nošo roḥamwayle ܟܘܠ ܢܳܫܐ ܪܳܚܰܡܘܰܝܠܶܗ tout le monde l'appréciait (Q.2,7); rëḥmowayno u šuġlano ܪܷܚܡܳܘܰܝܢܐ ܐܘ ܫܘܓ݂ܠܰܢܐ j'aimais ce travail (Q.10,95) vouloir | d rëḥmi këppe mëjġoli cam ḥḏoḏe ܕܪܷܚܡܝ ܟܷܦ݁ܦ݁ܶܗ ܡܷܔܓ݂ܳܠܝ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ s'ils veulent, ils peuvent discuter ensemble (Q.5,42)

roḥaq, ruḥqo ܪܳܚܰܩ، ܪܘܚܩܐ - raḥëq, raḥiqo ܪܰܚܷܩ، ܪܰܚܝܩܐ [rḥq I ܪܚܩ] (Q.2,54) s'éloigner être éloigné

rokaw, rëkwo ܪܳܟܰܘ، ܪܷܟܘܐ - raku, rakiwo ܪܰܟܘ، ܪܰܟܝܘܐ [rkw I ܪܟܘ] (L.7) aller ensemble | ma korokaw ṭawwo acli? ܡܰܐ ܟܳܪܳܟܰܘ ܛܰܘܘܐ ܐܰܥܠܝ؟ ça me va bien? (L.11.6) s'installer, s'intégrer | rakiwi b Berlin ܪܰܟܝܘܝ ܒܒܶܪܠܝܢ ils se sont installer à Berlin (L.19) se composer markaw, rakiwo

rošam, rëšmo ܪܳܫܰܡ، ܪܷܫܡܐ - ršëmle, ršëmla ܪܫܷܡܠܶܗ، ܪܫܷܡܠܰܗ [ršm I ܪܫܡ] (L.6) dessiner, peindre

roṯaḥ, rëṯḥo ܪܳܬ݂ܰܚ، ܪܷܬ݂ܚܐ - raṯëḥ, raṯiḥo ܪܰܬ݂ܷܚ، ܪܰܬ݂ܝܚܐ [rṯḥ I ܪܬ݂ܚ] bouillir | am maye korëṯḥi ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܟܳܪܷܬ݂ܚܝ l'eau bout fermenter | hul d rëṯḥi ṭawwo ܗܘܠ ܕܪܷܬ݂ܚܝ ܛܰܘܘܐ jusqu'á ce qu'il fermente bien (le jus de raisin) (Q.4,44) raṯḥo, rṯoḥo

rowax, rawxo ܪܳܘܰܟ݂، ܪܰܘܟ݂ܐ - rawëx, rawixo ܪܰܘܷܟ݂، ܪܰܘܝܟ݂ܐ [rwx I ܪܘܟ݂] (L.13) embarquer, monter

rowe, rawyo ܪܳܘܶܐ، ܪܰܘܝܐ - rawi, rawyo ܪܰܘܝ، ܪܰܘܝܐ [rwy I ܪܘܝ] (L.13) se soûler, s'enivrer

rṯoḥo ܪܬ݂ܳܚܐ [Inf. rṯḥ I ܪܬܚ] ébullition fermentation roṯaḥ

ruco ܪܘܥܐ (m.), pl. ruce ܪܘܥܶܐ (L.8) quart

rucyo ܪܘܥܝܐ, pl. rucye ܪܘܥܝܶܐ (L.10) berger roce

ruḥo ܪܘܚܐ esprit, soi-même | u mede d komaḥkën cal ruḥayye ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܟܳܡܰܚܟܷܢ ܥܰܠ ܪܘܚܰܝܝܶܗ ce qu'ils disent d'eux-mêmes (Q.10,58); bëṯër me d qadër maxlaṣ ruḥe bu lišono Holandoyo ܒܷܬ݂ܷܪ ܡܶܐ ܕܩܰܕܷܪ ܡܰܟ݂ܠܰܨ ܪܘܚܶܗ ܒܘ ܠܝܫܳܢܐ ܗܳܠܰܢܕܳܝܐ après avoir maîtrisé la langue néerlandaise (L.3) nafšo

Rusya ܪܘܣܝܰܐ (G.19) Russie

rušmoiṯ ܪܘܫܡܐܝܬ݂ (adv.) officiellement

rwiḥo ܪܘܝܚܐ (adj.), f. rwëḥto ܪܘܷܚܬܐ, pl. rwiḥe ܪܘܝܚܶܐ (L.12) large, étendu

s ܣ (prep.) (G.11b) chez, près de se, sid-

sabro ܣܰܒܪܐ (L.24) espoir, espérance | këtli sabro d ܟܷܬܠܝ ܣܰܒܪܐ ܕ j'espère que (L.24)

saca ܣܰܥܰܐ (f.), pl. sacat ܣܰܥܰܬ (L.8) heure šocṯo

sacro ܣܰܥܪܐ (m.) (L.7) cheveux

sagiyuṯo ܣܰܓܝܝܘܬ݂ܐ (f.) (Q.10,48) majorité, plupart

saġ ܣܰܐܓ݂ (adj.) (Q.7,78) vivant

sakrater ܣܰܟܪܰܬܶܪ, f. sakratera ܣܰܟܪܰܬܶܪܰܐ, pl. sakratere ܣܰܟܪܰܬܶܪܶܐ (L.19) secrétaire

salo ܣܰܠܐ (m.), pl. sale ܣܰܠܶܐ (L.11) panier esfiro

samyo ܣܰܡܝܐ (adj.), f. smiṯo ܣܡܝܬ݂ܐ, pl. samye ܣܰܡܝܶܐ aveugle | me nacmuṯa smiṯo yo ܡܶܐ ܢܰܥܡܘܬ݂ܰܗ ܣܡܝܬ݂ܐ ܝܐ elle est aveugle depuis son enfance

sandwič ܣܰܢܕܘܝܫ̰ (m.), pl. sandwičat ܣܰܢܕܘܝܫ̰ܰܬ (L.23) sandwich

sant ܣܰܢܬ (m.), pl. santat ܣܰܢܬܰܬ centime

sapṯo ܣܰܦ݁ܬ݂ܐ (f.), pl. sappoṯe ܣܰܦ݁ܦ݁ܳܬ݂ܶܐ lèvre | oṯewa admo me sapṯi ܐܳܬ݂ܶܘܰܐ ܐܰܕܡܐ ܡܶܐ ܣܰܦ݁ܬ݂ܝ ma lèvre saignait (Q.7,71)

saqo ܣܰܩܐ (f.), pl. saqe ܣܰܩܶܐ (L.7) tibia šoqo

sarṭono ܣܰܪܛܳܢܐ (m.), pl. sarṭone ܣܰܪܛܳܢܶܐ (L.14) cancer qanser

saṯwo ܣܰܬ݂ܘܐ (m.), pl. saṯwe ܣܰܬ݂ܘܶܐ (L.9) hiver

säwal ܣܱܘܰܐܠ (m.) (L.12) bétail | u säwalayḏan ܐܘ ܣܱܘܰܠܰܝܕ݂ܰܢ notre bétail

sawico ܣܰܘܝܥܐ, f. sawëcto ܣܰܘܷܥܬܐ, pl. sawice ܣܰܘܝܥܶܐ rassasié, bien nourri maswac, sowac

sayfo ܣܰܝܦܐ (m.), pl. sayfe ܣܰܝܦܶܐ épée massacre

u Sayfo daḥ ḥamšacsar (L.19, Q.6,1) ܐܘ ܣܰܝܦܐ ܕܰܚ ܚܰܡܫܰܥܣܰܪ Sayfo, génocide de 1915

se ܣܶܐ chez, près de

su (+ art.) ܣܘ | su ܣܘ chez le; si ܣܝ chez la; saC ܣܰ‍ chez les

sano (+ dém.) ܣܰܢܐ | sano ܣܰܢܐ chez celui-ci; saṯe ܣܰܬ݂ܶܐ chez celle-ci; sani ܣܰܢܝ chez ceux-ci

side (+ suf.) ܣܝܕܶܗ | sidi ܣܝܕܝ chez moi; sida ܣܝܕܰܗ chez elle; sidayye ܣܝܕܰܝܝܶܗ chez eux

s, gab

sefoqo ܣܶܦܳܩܐ (m.), pl. sefoqe ܣܶܦܳܩܶܐ (L.6) plat, contenant, récipient (pl.) affaires

seġëḏṯo ܣܶܓ݂ܷܕ݂ܬ݂ܐ (f.), pl. sëġḏoṯe ܣܷܓ݂ܕ݂ܳܬ݂ܶܐ (Q.8,28) culte

semoqo ܣܶܡܳܩܐ (adj.), f. semaqto ܣܶܡܰܩܬܐ, pl. semoqe ܣܶܡܳܩܶܐ (L.9.4) rouge

semoqo kamudo (L.11) ܣܶܡܳܩܐ ܟܰܡܘܕܐ bordeaux

sëdro ܣܷܕܪܐ (m.), pl. sëdre ܣܷܕܪܶܐ (L.3) classe

sësyo ܣܷܣܝܐ (m.), pl. sësye ܣܷܣܝܶܐ (L.12) cheval

sfaryawmo ܣܦܰܪܝܰܘܡܐ, pl. sfaryawme ܣܦܰܪܝܰܘܡܶܐ (Q.5,4) journal

sḥoyo ܣܚܳܝܐ [Inf. sḥy I ܣܚܝ] (L.8) nage bain soḥe, ḥyofo

sicto ܣܝܥܬܐ, pl. sicoṯe ܣܝܥܳܬ݂ܶܐ comité, équipe, groupe | i sicto mṭayboniṯo mḥaḏarla taḥrazto catërto ܐܝ ܣܝܥܬܐ ܡܛܰܝܒܳܢܝܬ݂ܐ ܡܚܰܕ݂ܰܪܠܰܗ ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܥܰܬܷܪܬܐ l'équipe d'organisation a préparé un programme riche (L.17) délégation

sid- ܣܝܕ (prep.) (+ suf., G.11b) chez, près de s, se

sigorta ܣܝܓܳܪܬܰܐ (f.), pl. sigortat ܣܝܓܳܪܬܰܬ (L.21) assurance

sinäma ܣܝܢܱܡܰܐ (f.), pl. sinämat ܣܝܢܱܡܰܬ (L.24) cinéma

siqumo ܣܝܩܘܡܐ, pl. siqume ܣܝܩܘܡܶܐ (L.3) date

skale ܣܟܰܠܶܐ (f.), pl. skalat ܣܟܰܠܰܬ (L.7) squelette

Skandinavoyo ܣܟܰܢܕܝܢܰܒ݂ܳܝܐ, f. Skandinavayto ܣܟܰܢܕܝܢܰܒ݂ܰܝܬܐ, pl. Skandinavoye ܣܟܰܢܕܝܒ݂ܳܝܶܐ (L.20) scandinave

sloqo ܣܠܳܩܐ [Inf. slq I ܣܠܩ] ascension, montée

sloqo d ṭuro (L.15) ܣܠܳܩܐ ܕܛܘܪܐ alpinisme

solaq

smartphone ܣܡܰܐܪܬܦܳܢ, pl. smartphone ܣܡܰܐܪܬܦܳܢܶܐ (L.24) smartphone

smoxo ܣܡܳܟ݂ܐ [Inf. smx I ܣܡܟ݂] (Q.9,53) soutien, appui

SMS ܣ.ܡ.ܣ. (L.24) SMS

sniġro ܣܢܝܓ݂ܪܐ, f. sniġarto ܣܢܝܓ݂ܰܪܬܐ, pl. sniġre ܣܢܝܓ݂ܪܶܐ (L.19) avocat

sniqoyo ܣܢܝܩܳܝܐ (adj.), f. sniqayto ܣܢܝܩܰܝܬܐ, pl. sniqoye ܣܢܝܩܳܝܶܐ (L.18) nécessiteux, dans le besoin

sniquṯo ܣܢܝܩܘܬ݂ܐ besoin

socuro ܣܳܥܘܪܐ, f. socurto ܣܳܥܘܪܬܐ, pl. socure ܣܳܥܘܪܶܐ (Q.8,73) visiteur, touriste, invité ḏayfo, zmino

socuruṯo ܣܳܥܘܪܘܬ݂ܐ (f.), pl. socërwoṯe ܣܳܥܷܪܘܳܬ݂ܶܐ visite

sohduṯo ܣܳܗܕܘܬ݂ܐ (f.), pl. sohdwoṯe ܣܳܗܕܘܳܬ݂ܶܐ témoignage diplôme martyre

sohduṯo du qloco ܣܳܗܕܘܬ݂ܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ permis de conduire

sohḏo ܣܳܗܕ݂ܐ (m.), f. sohëḏto ܣܳܗܷܕ݂ܬܐ, pl. sohḏe ܣܳܗܕ݂ܶܐ témoin martyr

soḥe, sëḥyo ܣܳܚܶܐ، ܣܷܚܝܐ - sḥele, sḥela ܣܚܶܠܶܗ، ܣܚܶܠܰܗ [sḥy I ܣܚܝ] (L.8) nager, se baigner se laver sḥoyo, ḥyofo

solaq, sëlqo ܣܳܠܰܩ، ܣܷܠܩܐ - salëq, saliqo ܣܰܠܷܩ، ܣܰܠܝܩܐ [slq I ܣܠܩ] monter, grimper, embarquer | d ṭorënwa mëštace u Afrem, annaqla ste gëd sëlqowa i gudayḏan darġo ܕܛܳܪܷܢܘܰܐ ܡܷܫܬܰܥܶܐ ܐܘ ܐܰܦܪܶܡ، ܐܰܢܢܰܩܠܰܐ ܣܬܶܐ ܓܷܕ ܣܷܠܩܳܘܰܐ ܐܝ ܓܘܕܰܝܕ݂ܰܢ ܕܰܪܓ݂ܐ s'ils avaient laissé Afrem jouer, notre équipe serait montée d'un rang cette fois aussi (L.22) sloqo

some, sёmyo ܣܳܡܶܐ، ܣܷܡܝܐ - sami, samyo ܣܰܡܝ، ܣܰܡܝܐ [smy I ܣܡܝ] devenir aveugle samyo

soruḥo ܣܳܪܘܚܐ (adj.), f. soruḥto ܣܳܪܘܚܬܐ, pl. soruḥe ܣܳܪܘܚܶܐ sauvage | an nëmre ḥäyewën soruḥe ne ܐܰܢ ܢܷܡܪܶܐ ܚܱܝܶܘܷܢ ܣܳܪܘܚܶܐ ܢܶܐ les tigres sont des animaux sauvages (L.22)

sowac, sawco ܣܳܘܰܥ، ܣܰܘܥܐ - sawëc, sawico ܣܰܘܷܥ، ܣܰܘܝܥܐ [swc I ܣܘܥ] (L.7) être rassasié maswac, sawico

sowo ܣܳܘܐ (adj.), f. sawto ܣܰܘܬܐ, pl. sowe ܣܳܘܶܐ vieux, âgé masu

soxar, suxro ܣܳܟ݂ܰܪ، ܣܘܟ݂ܪܐ - sxërle, sxërla ܣܟ݂ܷܪܠܶܗ، ܣܟ݂ܷܪܠܰܗ [sxr I ܣܟ݂ܪ] fermer | soxarwa caynoṯe ܣܳܟ݂ܰܪܘܰܐ ܥܰܝܢܳܬ݂ܶܗ il fermait les yeux (Q.1,43)

soyam, saymo ܣܳܝܰܡ، ܣܰܝܡܐ - sëmle, sëmla ܣܷܡܠܶܗ، ܣܷܡܠܰܗ [sym I ܣܝܡ] (L.3) faire | sëm! ܣܷܡ fais! (L.10); me d dacërno gëd maḥkenanxu kul mede dë ḥzeli w sëmli ܡܶܐ ܕܕܰܥܷܪܢܐ ܓܷܕ ܡܰܚܟܶܢܰܢܟ݂ܘ ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ ܕܷܚܙܶܠܝ ܘܣܷܡܠܝ à mon retour, je vous raconterai tout ce que j'ai vu et fait (L.17); sëmmanne ḥawrone ܣܷܡܡܰܢܢܶܗ ܚܰܘܪܳܢܶܐ ils se sont fait des amis (L.19); hawxa mërre w hawxa sëmme ܗܰܘܟ݂ܰܐ ܡܷܪܪܶܗ ܘܗܰܘܟ݂ܰܐ ܣܷܡܡܶܗ c'est ce qu'ils ont dit, et c'est ce qu'ils ont fait (L.19); mën kosaymutu harke? ܡܷܢ ܟܳܣܰܝܡܘܬܘ ܗܰܪܟܶܐ que faites-vous ici ? (Q.7,41); mën kosaymi w mën koṭorën ܡܷܢ ܟܳܣܰܝܡܝ ܘܡܷܢ ܟܳܛܳܪܷܢ comment ils vont (littéralement : ce qu'ils font et laissent) (Q.5,41); soyamwa cuqobo w buṣoyo ܣܳܝܰܡܘܰܐ ܥܘܩܳܒܐ ܘܒܘܨܳܝܐ il a étudié et fait des recherches (Q.9,26)

soyam b more ܣܳܝܰܡ ܒܡܳܪܶܐ s'occuper de, adopter | kosayminala b more ܟܳܣܰܝܡܝܢܰܠܰܗ ܒܡܳܪܶܐ nous l'avons adoptée (Q.6,77)

soyam gëdšo ܣܳܝܰܡ ܓܷܕܫܐ faire un accident | sëmle gëdšo ܣܷܡܠܶܗ ܓܷܕܫܐ il a fait un accident (L.21)

soyam märaq ܣܳܝܰܡ ܡܱܪܰܩ s'intéresser, se faire du souci | sëmle märaq ܣܷܡܠܶܗ ܡܱܪܰܩ il se fit du souci (Q.3,63)

Spanoyo ܣܦ݁ܰܢܳܝܐ, f. Spanayto ܣܦ݁ܰܢܰܝܬܐ, pl. Spanoye ܣܦ݁ܰܢܳܝܶܐ (L.20) espagnol Spanya

Spanya ܣܦ݁ܰܐܢܝܰܐ (G.19) Espagne Spanoyo

spor ܣܦܳ݁ܪ (L.11) sport

ste ܣܬܶܐ (L.4) aussi | annaqla ste gëd sëlqowa i gudayḏan ܐܰܢܢܰܩܠܰܐ ܣܬܶܐ ܓܷܕ ܣܷܠܩܳܘܰܐ ܐܝ ܓܘܕܰܝܕ݂ܰܢ cette fois aussi, notre équipe serait montée (G.22)

sṭabël ܣܛܰܒܷܠ, pl. sṭabile ܣܛܰܒܝܠܶܐ (L.12) étable

sucrono ܣܘܥܪܳܢܐ (m.), pl. sucrone ܣܘܥܪܳܢܶܐ action, pratique | aq qonune kolozam miṭabqi bu sucrono ܐܰܩ ܩܳܢܘܢܶܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܝܛܰܒܩܝ ܒܘ ܣܘܥܪܳܢܐ les règles doivent être mises en pratique (L.15)

suġlo ܣܘܓ݂ܠܐ (m.), pl. suġle ܣܘܓ݂ܠܶܐ (Q.4,21) grappe de raisins cënwe

suj ܣܘܔ, pl. sujat ܣܘܔܰܬ (L.21) faute

sukolo ܣܘܟܳܠܐ, pl. sukole ܣܘܟܳܠܶܐ (L.15) sens, signification

Surayt ܣܘܪܰܝܬ (G.19) araméen surayt, turoyo Suryoyo

surgoḏo ܣܘܪܓܳܕ݂ܐ (m.), pl. surgoḏe ܣܘܪܓܳܕ݂ܶܐ (L.9) calendrier

Suriya ܣܘܪܝܝܰܐ (G.19) Syrie

Suryoyo ܣܘܪܝܳܝܐ, f. Suryayto ܣܘܪܝܰܝܬܐ, pl. Suryoye ܣܘܪܝܳܝܶܐ (Q.4) araméen syriaque Surayt

Suryoyuṯo ܣܘܪܝܳܝܘܬ݂ܐ (f.) (Q.6,48) peuple syriaque, fait d'être syriaque

Swed ܣܘܶܕ (m.) (G.19) Suède

Swedoyo ܣܘܶܕܳܝܐ, f. Swedayto ܣܘܶܕܰܝܬܐ, pl. Swedoye ܣܘܶܕܳܝܶܐ (G.19) suédois

Swičra ܣܘܝܫ̰ܪܰܐ (G.19) Suisse

swiḥuṯo ܣܘܝܚܘܬ݂ܐ (f.) (L.3) motivation

swodo ܣܘܳܕܐ (m.), pl. swode ܣܘܳܕܶܐ conversation, discussion

swodo karyo (L.24) ܣܘܳܕܐ ܟܰܪܝܐ chat (discussion)

sxiro ܣܟ݂ܝܪܐ (adj.), f. sxërto ܣܟ݂ܷܪܬܐ, pl. sxire ܣܟ݂ܝܪܶܐ fermé | aq qotikat kalën sxire ܐܰܩ ܩܳܬܝܟܰܬ ܟܰܠܷܢ ܣܟ݂ܝܪܶܐ les boîtes de conserves sont fermées (Q.7,19) soxar

syomo ܣܝܳܡܐ [Inf. sym I ܣܝܡ] action, fait de faire | latli mede lë syomo ܠܰܬܠܝ ܡܶܕܶܐ ܠܷܣܝܳܡܐ je n'ai rien à faire (L.8) soyam

ṣäbër ܨܱܒܷܪ (m.) patience | loṯewalle ṣäbër ܠܳܐܬ݂ܶܘܰܠܠܶܗ ܨܱܒܷܪ ils s'ennuyaient (L.19) oṯele

ṣacbuṯo ܨܰܥܒܘܬ݂ܐ (f.) difficulté casquṯo

ṣadro ܨܰܕܪܐ (m.), pl. ṣadrone ܨܰܕܪܳܢܶܐ (L.7) poitrine, sein flanc (montagne) | b ṣadre du ṭuro ܒܨܰܕܪܶܗ ܕܘ ܛܘܪܐ sur le flanc de la montagne (Q.8,56)

ṣafono ܨܰܦܳܢܐ (m.), pl. ṣafone ܨܰܦܳܢܶܐ (Q.1,39) savon

ṣafrawoṯe ܨܰܦܪܰܘܳܬ݂ܶܐ (adv.) (G.18) le matin ṣafro

ṣafrayto ܨܰܦܪܰܝܬܐ (adv.) (Q.1,82) tôt le matin ṣafro

ṣafro ܨܰܦܪܐ (L.8) matin adṣafro, ṣafrawoṯe, ṣafrayto

ṣafyo ܨܰܦܝܐ (adj.), f. ṣfiṯo ܨܦܝܬ݂ܐ, pl. ṣafye ܨܰܦܝܐ (L.19) pur, clair mṣafe

ṣahyo ܨܰܗܝܐ, f. ṣhiṯo ܨܗܝܬ݂ܐ, pl. ṣahye ܨܰܗܝܶܐ assoiffé ṣohe

ṣalon ܨܰܠܳܢ, pl. ṣalone ܨܰܠܳܢܶܐ (L.13) salle, salle des fêtes salon, salle de séjour

ṣaniye ܨܰܢܝܝܶܐ, pl. ṣaniyat ܨܰܢܝܝܰܬ (L.8) seconde rfofo

ṣawboyo ܨܰܘܒܳܝܐ, f. ṣawbayto ܨܰܘܒܰܝܬܐ, pl. ṣawboye ܨܰܘܒܳܝܶܐ (L.20) étudiant universitaire beṯṣawbo

ṣawco ܨܰܘܥܐ (f.), pl. ṣawcoṯe ܨܰܘܥܳܬ݂ܶܐ (L.7) doigt

ṣawmo ܨܰܘܡܐ (m.), pl. ṣawme ܨܰܘܡܶܐ (L.22) jeûne, Carême ṣoyam

Ṣawro ܨܰܘܪܐ (m.) (Q.8,3) Savur (ville au sud-est de la Turquie)

Ṣawroyo ܨܰܘܪܳܝܐ, f. Ṣawrayto ܨܰܘܪܰܝܬܐ, pl. Ṣawroye ܨܰܘܪܳܝܶܐ (Q.8,3) originaire de la ville de Savur Ṣawro

ṣayarto ܨܰܝܰܪܬܐ (f.), pl. ṣayore ܨܰܝܳܪܶܐ (L.24) appareil photo, caméra

ṣayoro ܨܰܝܳܪܐ, f. ṣayarto ܨܰܝܰܪܬܐ, pl. ṣayore ܨܰܝܳܪܶܐ photographe caméraman

ṣbuṯo ܨܒܘܬ݂ܐ (f.), pl. ṣëbwoṯe ܨܷܒܘܳܬ݂ܶܐ affaire, chose, sujet, procédure

bi ṣbuṯo d (Q.10,89) ܒܝ ܨܒܘܬ݂ܐ ܕ au sujet de, à propos de

i ṣbuṯo dag galwoye (Q.10,5) ܐܝ ܨܒܘܬ݂ܐ ܕܰܓ ܓܰܠܘܳܝܶܐ en matière de réfugiés

ṣbuṯo šaḥënto (L.18) ܨܒܘܬ݂ܐ ܫܰܚܷܢܬܐ une question très débattue

mäsäle

ṣefoyo ܨܶܦܳܝܐ [Inf. ṣfy II ܨܦܝ] purification, clarification

ṣefoyo dam maye (L.18) ܨܶܦܳܝܐ ܕܰܡ ܡܰܝܶܐ traitement de l'eau

mṣafe

ṣëbyono ܨܷܒܝܳܢܐ (m.), pl. ṣëbyone ܨܷܒܝܳܢܶܐ volonté, intention | b ṣëbyono aw dlo b ṣëbyono ܒܨܷܒܝܳܢܐ ܐܰܘ ܕܠܐ ܒܨܷܒܝܳܢܐ volontairement ou involontairement (Q.10,79)

ṣëfër ܨܷܦܷܪ (m.) (Q.6,58) bronze

ṣënca ܨܷܢܥܰܐ (f.), pl. ṣëncat ܨܷܢܥܰܬ (L.4) métier, profession

ṣërto ܨܷܪܬܐ (f.), pl. ṣërtoṯe ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ (L.9) image, photo

Ṣin ܨܝܢ (m.) (G.19) Chine = Čin

ṣlibo ܨܠܝܒܐ (m.), pl. ṣlibe ܨܠܝܒܶܐ (L.16) croix

ṣluṯo ܨܠܘܬ݂ܐ (f.), pl. ṣlawoṯe ܨܠܰܘܳܬ݂ܶܐ prière

ṣohe, ṣuhyo ܨܳܗܶܐ، ܨܘܗܝܐ - ṣahi, ṣahyo ܨܰܗܝ، ܨܰܗܝܐ [ṣhy I ܨܗܝ] avoir soif, devenir assoiffé | inaqla d lo šotina ṭawwo, gëd ṣohina ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕܠܐ ܫܳܬܝܢܰܐ ܛܰܘܘܐ، ܓܷܕ ܨܳܗܝܢܰܐ si on ne boit pas assez, on aura soif (L.18) ṣahyo

ṣopa ܨܳܦ݁ܰܐ (f.), pl. ṣopat ܨܳܦ݁ܰܬ poêle (à bois)

ṣopa daq qayse ܨܳܦ݁ܰܐ ܕܰܩ ܩܰܝܣܶܐ poêle à bois

ṣoyam, ṣaymo ܨܳܝܰܡ، ܨܰܝܡܐ - ṣayёm, ṣayimo ܨܰܝܷܡ، ܨܰܝܝܡܐ [ṣym I ܨܝܡ] (L.2) jeûner ṣawmo

ṣucro ܨܘܥܪܐ (m.), pl. ṣucre ܨܘܥܪܶܐ (Q.5,48) insulte

šaboko ܫܰܒܳܟܐ (m.), pl. šaboke ܫܰܒܳܟܶܐ (L.6) fenêtre

šabṯo ܫܰܒܬ݂ܐ (f.), pl. šabe ܫܰܒܶܐ, šabṯoṯe ܫܰܒܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.3) semaine samedi yawmo

šacuṯo ܫܰܥܘܬ݂ܐ (adj.), f. šacëṯto ܫܰܥܷܬ݂ܬܐ, pl. šacuṯe ܫܰܥܘܬ݂ܶܐ (L.11) jaune

šafiro ܫܰܦܝܪܐ, f. šafërto ܫܰܦܷܪܬܐ, pl. šafire ܫܰܦܝܪܶܐ (L.9,4) beau, joli

šaġolo ܫܰܓ݂ܳܠܐ, f. šaġalto ܫܰܓ݂ܰܠܬܐ, pl. šaġole ܫܰܓ݂ܳܠܶܐ (Q.2,5) travailleur, employé cawodo, šoġal

šaḥino ܫܰܚܝܢܐ (adj.), f. šaḥënto ܫܰܚܷܢܬܐ, pl. šaḥine ܫܰܚܝܢܶܐ (L.23) chaud = šaḥuno

šaḥuno ܫܰܚܘܢܐ (adj.), f. šaḥënto ܫܰܚܷܢܬܐ, pl. šaḥune ܫܰܚܘܢܶܐ (L.19) chaud = šaḥino

šakar ܫܰܟܰܪ (m.) (L.23) sucre sucrerie diabète | këtle šakar ܟܷܬܠܶܗ ܫܰܟܰܪ il a le diabète

šalwo ܫܰܠܘܐ (m.), pl. šalwe ܫܰܠܘܶܐ, šalwone ܫܰܠܘܳܢܶܐ (Q.7,16) vallée

šalyo ܫܰܠܝܐ (adj.), f. šliṯo ܫܠܝܬ݂ܐ, pl. šalye ܫܰܠܝܶܐ (L.19) calme, silencieux

šamborakkat ܫܰܡܒܳܪܰܟܟܰܬ (pl.), sg. šamborakke ܫܰܡܒܳܪܰܟܟܶܐ (L.23) chaussons à la viande

šamošo ܫܰܡܳܫܐ, pl. šamoše ܫܰܡܳܫܶܐ enfant de chœur, diacre

šamošo ewangeloyo (Q.9,25) ܫܰܡܳܫܐ ܐܶܘܰܢܓܶܠܳܝܐ diacre

šampanya ܫܰܡܦ݁ܰܐܢܝܰܐ (L.24) champagne

Šarfe ܫܰܪܦܶܐ (Q.9,46) monastère de Charfet au Liban (patriarcat de l'Église Syriaque Catholique)

šarko ܫܰܪܟܐ

w šarko (Q.5,22) ܘܫܰܪܟܐ etc.

šarwoyo ܫܰܪܘܳܝܐ, f. šarwayto ܫܰܪܘܰܝܬܐ, pl. šarwoye ܫܰܪܘܳܝܶܐ débutant d'initiation

dawro šarwoyo (L.3) ܕܰܘܪܐ ܫܰܪܘܳܝܐ cours d'initiation, cours débutant

mšare

šaryo ܫܰܪܝܐ (adj.), f. šriṯo ܫܪܝܬ݂ܐ, pl. šarye ܫܰܪܝܶܐ (L.22) délié libre šore

šato ܫܰܬܐ (f.), pl. ëšne ܐܷܫܢܶܐ (L.4) année | ban ëšne ܒܰܢ ܐܷܫܢܶܐ au cours des années (L.4); i šato d ëṯyo ܐܝ ܫܰܬܐ ܕܐܷܬ݂ܝܐ l'année prochaine (L.20); hani kmo ëšne ܗܰܢܝ ܟܡܐ ܐܷܫܢܶܐ depuis quelques années (Q.10,93) adšato

šawbo ܫܰܘܒܐ (f.) (L.14) rhume

šawco ܫܰܘܥܐ (num.), f. šwac ܫܘܰܥ (L.9) sept

šawṯo ܫܰܘܬ݂ܐ (f.), f. šawṯoṯe ܫܰܘܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.6) quartier, district

šaxṣ ܫܰܟ݂ܨ (m.), pl. šaxṣat ܫܰܟ݂ܨܰܬ (Q.3,47) personne farṣufo

šayno ܫܰܝܢܐ (L.3) paix

b šayno aṯitu (L.12) ܒܫܰܝܢܐ ܐܰܬ݂ܝܬܘ bienvenue

b šayno w bë šlomo (L.23) ܒܫܰܝܢܐ ܘܒܷܫܠܳܡܐ bienvenue

šlomo

šayoco ܫܰܝܳܥܐ, f. šayacto ܫܰܝܰܥܬܐ, pl. šayoce ܫܰܝܳܥܶܐ (L.19) maçon, plâtrier

šayro ܫܰܝܪܐ (m.), pl. šayre ܫܰܝܪܶܐ (L.11) bracelet

šbilo ܫܒܝܠܐ, pl. šbile ܫܒܝܠܶܐ (L.3) chemin, voie méthode, façon

šbilo di kṯawto ܫܒܝܠܐ ܕܝ ܟܬ݂ܰܘܬܐ orthographe

šedoro ܫܶܕܳܪܐ [Inf. šdr II ܫܕܪ] (L.24) envoi mšadar

šëkël ܫܷܟܷܠ (m.), pl. šëklat ܫܷܟܠܰܬ (L.3) sorte, nature, manière | bu šëklano ܒܘ ܫܷܟܠܰܢܐ de cette manière dumyo

šëlliye ܫܷܠܠܝܝܶܐ (f.) (Q.3,51) temps de pluie

šëmšo ܫܷܡܫܐ (f.) soleil

šërke ܫܷܪܟܶܐ (f.), pl. šërkat ܫܷܪܟܰܬ (L.6) entreprise, société, firme

šëršo ܫܷܪܫܐ (m.), pl. šërše ܫܷܪܫܶܐ (L.19) origine racine

šëršonoyo ܫܷܪܫܳܢܳܝܐ (adj.), f. šëršonayto ܫܷܪܫܳܢܰܝܬܐ, pl. šëršonoye ܫܷܪܫܳܢܳܝܶܐ (L.19) originel

šërub ܫܷܪܘܒ (m.), pl. šërubat ܫܷܪܘܒܰܬ (L.14) sirop

šġimoyo ܫܓ݂ܝܡܳܝܐ (adj.), f. šġimayto ܫܓ݂ܝܡܰܝܬܐ, pl. šġimoye ܫܓ݂ܝܡܳܝܶܐ (Q.9,96) occupé šġimuṯo

šġimuṯo ܫܓ݂ܝܡܘܬ݂ܐ (f.) (L.15) occupation šġimoyo

šiḏo ܫܝܕ݂ܐ (m.), pl. šiḏe ܫܝܕ݂ܶܐ (Q.7,64) diable, satan démon

šlomo ܫܠܳܡܐ (m.), pl. šlome ܫܠܳܡܶܐ paix salut

b šayno w bë šlomo (L.23) ܒܫܰܝܢܐ ܘܒܷܫܠܳܡܐ bienvenue

šlome (L.24) ܫܠܳܡܶܐ salutations

šlomo (L.3) ܫܠܳܡܐ bonjour

šmayo ܫܡܰܝܐ (f.), pl. šmaye ܫܡܰܝܶܐ ciel

šmayono ܫܡܰܝܳܢܐ (adj.), f. šmayoniṯo ܫܡܰܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. šmayone ܫܡܰܝܳܢܶܐ (Q.3,36) céleste šmayo

šmoco ܫܡܳܥܐ [Inf. šmc I ܫܡܥ] (L.7) audition, ouïe šomac

šobah, šëbho ܫܳܒܰܗ، ܫܷܒܗܐ - šabëh, šabiho ܫܰܒܷܗ، ܫܰܒܝܗܐ [šbh I ܫܒܗ] ressembler | košobëh ܟܳܫܳܒܷܗ on dirait que (Q.4,58) dome

šocṯo ܫܳܥܬ݂ܐ (f.), pl. šoce ܫܳܥܶܐ (L.8) heure | qariwo l šocṯo ܩܰܪܝܘܐ ܠܫܳܥܬ݂ܐ environ une heure (Q.3,110) montre saca

šofac, šëfco ܫܳܦܰܥ، ܫܷܦܥܐ - šafëc, šafico ܫܰܦܷܥ، ܫܰܦܝܥܐ [šfc I ܣܦܥ] (L.6) passer, s'écouler | arbci ëšne šafici cal u maṯyo di iqarṯo ܐܰܪܒܥܝ ܐܷܫܢܶܐ ܫܰܦܝܥܝ ܥܰܠ‌ ܐܘ ܡܰܬ݂ܝܐ ܕܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ quarante ans ont passé depuis l'arrivée de la famille (L.17); me Omiḏ bi raḏayto gëd šëfcitu cal Marde ܡܶܐ ܐܳܡܝܕ݂ ܒܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܓܷܕ ܫܷܦܥܝܬܘ ܥܰܠ ܡܰܪܕܶܐ de Diyarbakir, vous passerez par Mardin en voiture (L.17)

šofar, šëfro ܫܳܦܰܪ، ܫܷܦܪܐ - šafër, šafiro ܫܰܦܷܪ، ܫܰܦܝܪܐ [šfr I ܫܦܪ] être agréable (+ L-suf.) plaire

šoġal, šuġlo ܫܳܓ݂ܰܠ، ܫܘܓ݂ܠܐ - šaġël, šaġilo ܫܰܓ݂ܷܠ، ܫܰܓ݂ܝܠܐ [šġl I ܫܓ݂ܠ] travailler | lo šaġilono ܠܐ ܫܰܓ݂ܝܠܳܢܐ je (f.) n'ai pas travaillé (Q.10,14) cowad, šuġlo

šoḥan, šuḥno ܫܳܚܰܢ، ܫܘܚܢܐ - šaḥën, šaḥino ܫܰܚܷܢ، ܫܰܚܝܢܐ [šḥn I ܫܚܢ] chauffer | am maye du yamo košuḥni mi šëmšo ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܕܘ ܝܰܡܐ ܟܳܫܘܚܢܝ ܡܝ ܫܷܡܫܐ l'eau de mer se réchauffe sous l'effet du soleil (L.18); ar rëġšayḏi šuḥniwa ܐܰܪ ܪܷܓ݂ܫܰܝܕ݂ܝ ܫܘܚܢܝܘܰܐ j'étais émue (lit.: mes sentiments chauffaient) (Q.10,52) šaḥino, šaḥuno

šolaḥ, šëlḥo ܫܳܠܰܚ، ܫܷܠܚܐ - šlëḥle, šlëḥla ܫܠܷܚܠܶܗ، ܫܠܷܚܠܰܗ [šlḥ I ܫܠܚ] enlever, retirer | košëlḥi aš šakkalaṯṯe ܟܳܫܷܠܚܝ ܐܰܫ ܫܰܟܟܰܠܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ils retirent leurs chaussures (L.23) arracher

šomac, šëmco ܫܳܡܰܥ، ܫܷܡܥܐ - šamëc, šamico ܫܰܡܷܥ، ܫܰܡܝܥܐ [šmc I ܫܡܥ] (L.7) entendre obéir šmoco

šoqal, šuqlo ܫܳܩܰܠ، ܫܘܩܠܐ - šqile, šqila ܫܩܝܠܶܗ، ܫܩܝܠܰܗ [šql I ܫܩܠ] acheter | šqilanlan medone ܫܩܝܠܰܢܠܰܢ ܡܶܕܳܢܶܐ nous nous sommes achetés des choses (Q.6,55) prendre

obe w šoqal cam (L.3, L.11) ܐܳܒܶܐ ܘܫܳܩܰܠ ܥܰܡ discuter avec

zowan

šoqo ܫܳܩܐ (f.), pl. šoqe ܫܳܩܶܐ (L.7) jambe, tibia saqo

šoraḥ, šërḥo ܫܳܪܰܚ، ܫܷܪܚܐ - šrëḥle, šrëḥla ܫܪܷܚܠܶܗ، ܫܪܷܚܠܰܗ [šrḥ I ܫܪܚ] (L.6) expliquer, traduire en paraphrasant

šore, šёryo ܫܳܪܶܐ، ܫܷܪܝܐ - šrele, šrela ܫܪܶܠܶܗ، ܫܪܶܠܰܗ [šry I ܫܪܝ] délier libérer šaryo

šote, šëtyo ܫܳܬܶܐ، ܫܷܬܝܐ - štele, štela ܫܬܶܠܶܗ، ܫܬܶܠܰܗ [šty I ܫܬܝ] (L.7) boire | štayu! !ܫܬܰܝܘ buvez (L.12); lo šotatle ha! !ܠܐ ܫܳܬܰܬܠܶܗ ܗܰܐ ne le bois pas hein! (Q.1,9); ma elux štelux? ܡܰܐ ܐܶܠܘܟ݂ ܫܬܶܠܘܟ݂؟ c'est toi qui l'a bu? (Q.1,27); lo eli šteli u ḥalwo ܠܐ ܐܶܠܝ ܫܬܶܠܝ ܐܘ ܚܰܠܘܐ ce n'est pas moi qui l'ai bu (Q.1,29)

šqolo ܫܩܳܠܐ, pl. šqole ܫܩܳܠܶܐ [Inf. šql I ܫܩܠ] (L.10) achat, courses šoqal, mahwo

šrayto ܫܪܰܝܬܐ, pl. šroye ܫܪܳܝܶܐ (L.18) solution šore

šroġo ܫܪܳܓ݂ܐ (f.), pl. šroġe ܫܪܳܓ݂ܶܐ (Q.3,22) lampe à huile, lampe

šrolo ܫܪܳܠܐ (L.6) vérité, réalité vraiment véritable, véridique, réel

du šrolo (L.20) ܕܘ ܫܪܳܠܐ en réalité, en vérité

mašër1

štoyo ܫܬܳܝܐ, pl. štoye ܫܬܳܝܶܐ [Inf. šty I ܫܬܝ] (L.7) boisson

štoye jamude (L.23) ܫܬܳܝܶܐ ܔܰܡܘܕܶܐ boissons froides

štoye šaḥine (L.23) ܫܬܳܝܶܐ ܫܰܚܝܢܶܐ boissons chaudes

maštyo, šote

šṭiḥo ܫܛܝܚܐ (adj.), f. šṭëḥto ܫܛܷܚܬܐ, pl. šṭiḥe ܫܛܝܚܶܐ couché

ṭuro šṭiḥo (L.19) ܛܘܪܐ ܫܛܝܚܐ plateau montagneux

šubhoro ܫܘܒܗܳܪܐ (m.) (Q.1,76) fierté | këtwayle šubhoro ebe ܟܷܬܘܰܝܠܶܗ ܫܘܒܗܳܪܐ ܐܶܒܶܗ il en était fier (Q.1,76) mëštabhar

šubḥo ܫܘܒܚܐ (m.), pl. šubḥe ܫܘܒܚܶܐ gloire, louange | šubḥo l Aloho ܫܘܒܚܐ ܠܰܐܠܳܗܐ Dieu soit loué! (Q.3,7)

šubqono ܫܘܒܩܳܢܐ (interj.) (L.3) pardon

šufer ܫܘܦܶܪ (m.), pl. šufere ܫܘܦܶܪܶܐ (L.19) chauffeur qaloco

šufro ܫܘܦܪܐ (m.) beauté

šuġlo ܫܘܓ̣ܠܐ (m.), pl. šuġlone ܫܘܓ݂ܠܳܢܶܐ travail, tâche, affaire | u šuġlayḏe ܐܘ ܫܘܓ݂ܠܰܝܕ݂ܶܗ son travail (Q.5,16); šuġlone di šulṭonuṯo ܫܘܓ݂ܠܳܢܶܐ ܕܝ ܫܘܠܛܳܢܘܬ݂ܐ affaires officielles (L.19) situation | šuġla di iqarṯo mcadal ܫܘܓ݂ܠܰܗ ܕܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ ܡܥܰܕܰܠ la situation de la famille s'est améliorée (L.19)

šuġlo du xer (Q.3,81) ܫܘܓ݂ܠܐ ܕܘ ܟ݂ܶܝܪ bénévolat, travail bénévole

šuġlone d lawġël (L.12) ܫܘܓ݂ܠܳܢܶܐ ܕܠܰܘܓܷ݂ܠ travail domestique

šuḥlofo ܫܘܚܠܳܦܐ (m.), pl. šuḥlofe ܫܘܚܠܳܦܶܐ (L.11,4) changement, modification, transformation saison

šuḥlofo du muzoġo (L.18) ܫܘܚܠܳܦܐ ܕܘ ܡܘܙܳܓ݂ܐ changement climatique

mšaḥlaf

šulṭono ܫܘܠܛܳܢܐ (m.), pl. šulṭone ܫܘܠܛܳܢܶܐ (Q.9,74) pouvoir, contrôle, juridiction | aq qëryawoṯe d këtne taḥt u šulṭonaṯṯe ܐܰܩ ܩܷܪܝܰܘܳܬ݂ܶܐ ܕܟܷܬܢܶܐ ܬܰܚܬ ܐܘ ܫܘܠܛܳܢܰܬ݂ܬ݂ܶܗ les villages qui sont sous leur juridiction (Q.3,70) sultan

šulṭonuṯo ܫܘܠܛܢܘܬ݂ܐ (f.) domination, contrôle sultanat, empire

šulṭonuṯo Cuṯmanayto ܫܘܠܛܢܘܬ݂ܐ ܥܘܬ݂ܡܰܢܰܝܬܐ Empire Ottoman

šulṭono

šuqo ܫܘܩܐ (f.), pl. šuqe ܫܘܩܶܐ, šuqone ܫܘܩܳܢܶܐ (L.3) rue, rue commerçante, marché, centre commercial

šuro ܫܘܪܐ (m.), pl. šurone ܫܘܪܳܢܶܐ (L.6) mur, muraille

šuroyo ܫܘܪܳܝܐ (m.) (L.9) début, commencement

bu šuroyo (Q.10,10) ܒܘ ܫܘܪܳܝܐ au début, au commencement

mu šuroyo (L.20) ܡܘ ܫܘܪܳܝܐ dès le début

mšare

šušaye ܫܘܫܰܝܶܐ (f.), pl. šušayat ܫܘܫܰܝܰܬ (L.10) bouteille

šušaye du jam (Q.4,56) ܫܘܫܰܝܶܐ ܕܘ ܔܰܐܡ bouteille en verre

šušaye du plastik (Q.4,55) ܫܘܫܰܝܶܐ ܕܘ ܦ݁ܠܰܣܬܝܟ bouteille en plastique

šušefo ܫܘܫܶܦܐ (f.), pl. šušefe ܫܘܫܶܦܶܐ (L.7) voile, essuie, serviette

šušoṭo ܫܘܫܳܛܐ (m.), pl. šušoṭe ܫܘܫܳܛܶܐ (L.18) développement mšawšaṭ

šwolo ܫܘܳܠܐ (m.), pl. šwole ܫܘܳܠܶܐ (L.12) question mšayal

šxwa ܫܟ݂ܘܰܐ (L.24) de toute façon, en effet

šyoro ܫܝܳܪܐ [Inf. šyr I ܫܝܪ] (L.15) glissade ski

tablet ܬܰܒܠܶܬ (m.), pl. tablete ܬܰܒܠܶܬܶܐ, tabletat ܬܰܒܠܶܬܰܬ (L.24) tablette

tacbe ܬܰܥܒܶܐ (f.) peine, labeur | tawdi li tacbayḏax ܬܰܘܕܝ ܠܝ ܬܰܥܒܰܝܕ݂ܰܟ݂ merci de t' (f.) être donné du mal (L.23) fatigue

taḥolo ܬܰܚܳܠܐ (f.), pl. taḥolone ܬܰܚܳܠܳܢܶܐ (L.4) tante, femme de l'oncle (maternel) ḥolo

taḥrazto ܬܰܚܪܰܙܬܐ (f.), pl. taḥrazyoṯe ܬܰܚܪܰܙܝܳܬ݂ܶܐ programme émission de télévision

taḥrazto ṯabëtto (L.15) ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܬ݂ܰܒܷܬܬܐ programme fixe

taḥrazto yulfonayto ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܝܘܠܦܳܢܰܝܬܐ émission éducative

taḥt ܬܰܚܬ (prep.) (G.11b) sous

taḥte (+ suf.) ܬܰܚܬܶܗ en dessous de | taḥte ܬܰܚܬܶܗ en dessous de lui; taḥtayye ܬܰܚܬܰܝܝܶܗ en dessous d'eux/elles

laltaḥ

taḥte tëšco ܬܰܚܬܶܗ ܬܷܫܥܐ, pl. taḥte tëšce ܬܰܚܬܶܗ ܬܷܫܥܶܐ aisselle | me taḥte tëšci ܡܶܐ ܬܰܚܬܶܗ ܬܷܫܥܝ sous l'aisselle (Q.7,84)

taḥwiṯo ܬܰܚܘܝܬ݂ܐ (f.), pl. taḥuyoṯe ܬܰܚܘܝܳܬ݂ܶܐ (Q.10,60) preuve

taknoloġiya ܬܰܟܢܳܠܳܓ݂ܝܝܰܐ (f.), pl. taknoloġiyat ܬܰܟܢܳܠܳܓ݂ܝܝܰܬ (L.24) technologie

täläfon ܬܱܠܱܦܳܢ, pl. täläfone ܬܱܠܱܦܳܢܶܐ, täläfonat ܬܱܠܱܦܳܢܰܬ (L.24) téléphone, appel téléphonique

täläfon di iḏo (L.24) ܬܱܠܱܦܳܢ ܕܝ ܐܝܕ݂ܐ téléphone portable

täläfon foṯo b foṯo (L.24) ܬܱܠܱܦܳܢ ܦܳܬ݂ܐ ܒܦܳܬ݂ܐ appel vidéo

mobile, mtalfan, smartphone

tälävizyon ܬܱܠܱܒ݂ܝܙܝܳܢ (m.), pl. tälävizyone ܬܱܠܱܒ݂ܝܙܝܳܢܶܐ, tälävizyonat ܬܱܠܱܒ݂ܝܙܝܳܢܰܬ (Q.5,3) télévision chaîne de télévision

talgo ܬܰܠܓܐ (m.) (L.9) neige

talyo ܬܰܠܝܐ (adj.), f. tliṯo ܬܠܝܬ݂ܐ, pl. talye ܬܰܠܝܶܐ (Q.5,57) caché, dissimulé disparu tole

tam ܬܰܐܡ (adv.) exactement | tam bu zabno du ḥemo ܬܰܐܡ ܒܘ ܙܰܒܢܐ ܕܘ ܚܶܡܐ exactement au moment où il fait le plus chaud (Q.2,21)

tamëz ܬܰܡܷܙ (L.9) juillet

tamo ܬܰܡܐ (adv.) (L.8) là-bas

me tamo (L.17) ܡܶܐ ܬܰܡܐ de là-bas

täne ܬܱܢܶܐ seulement, uniquement | u calcolo ṭore buqto täne eli ܐܘ ܥܰܠܥܳܠܐ ܛܳܪܶܐ ܒܘܩܬܐ ܬܱܢܶܐ ܐܶܠܝ que la tornade ne me laisse qu'un seul bouquet (Q.1,71) bëlḥuḏe

tanuro ܬܰܢܘܪܐ (m.), pl. tanure ܬܰܢܘܪܶܐ four traditionnel

laḥmo du tanuro (Q.3,105) ܠܰܚܡܐ ܕܘ ܬܰܢܘܪܐ pain traditionnel

taqsiji ܬܰܩܣܝܔܝ, f. taqsijiye ܬܰܩܣܝܔܝܝܶܐ, pl. taqsijiye ܬܰܩܣܝܔܝܝܶܐ (G.19) chauffeur de taxi

tarbiṯo ܬܰܪܒܝܬ݂ܐ (f.) (L.3) éducation

tarco ܬܰܪܥܐ (m.), pl. tarce ܬܰܪܥܶܐ (L.6) porte

tarwoḏo ܬܰܪܘܳܕ݂ܐ (m.), pl. tarwoḏe ܬܰܪܘܳܕ݂ܶܐ (Q.7,80) cuillère

tarwoḏo di čaye ܬܰܪܘܳܕ݂ܐ ܕܝ ܫ̰ܰܝܶܐ cuillère à thé

tarwoḏo di qaḥwa ܬܰܪܘܳܕ݂ܐ ܕܝ ܩܰܚܘܰܐ cuillère à café

tašciṯo ܬܰܫܥܝܬ݂ܐ (f.), pl. tašciyoṯe ܬܰܫܥܝܝܳܬ݂ܶܐ (L.2) histoire, récit

tašroro ܬܰܫܪܳܪܐ, pl. tašrore ܬܰܫܪܳܪܶܐ (L.3) rapport | i waziruṯo komëfqo tašroro cal u lišonaṯṯe ܐܝ ܘܰܙܝܪܘܬܐ ܟܳܡܷܦܩܐ ܬܰܫܪܳܪܐ ܥܰܠ ܐܘ ܠܝܫܳܢܰܬ݂ܬ݂ܶܗ le ministère publie un rapport sur leur langue (Q.10,75) bulletin

tawdi ܬܰܘܕܝ (L.3) merci | tawdi l Moryo ܬܰܘܕܝ ܠܡܳܪܝܐ Dieu merci (Q.3,16) mawde

tawdiṯo ܬܰܘܕܝܬ݂ܐ (f.), pl. tawdyoṯe ܬܰܘܕܝܳܬ݂ܶܐ (Q.10,84) religion

tawro ܬܰܘܪܐ (m.), pl. tawre ܬܰܘܪܶܐ (Q.2,4) taureau

taxt ܬܰܟ݂ܬ, pl. taxtat ܬܰܟ݂ܬܰܬ (L.14) lit

taxtor ܬܰܟ݂ܬܳܪ, f. taxtore ܬܰܟ݂ܬܳܪܶܐ, pl. taxtorat ܬܰܟ݂ܬܳܪܰܬ, taxtore ܬܰܟ݂ܬܳܪܶܐ (L.14) médecin

taxtore di nafšo (L.19) ܬܰܟ݂ܬܳܪܶܐ ܕܝ ܢܰܦܫܐ psychologue

osyo

taymno ܬܰܝܡܢܐ (m.) sud

tayman-madënḥo ܬܰܝܡܰܢ-ܡܰܕܷܢܚܐ sud-est

tel ܬܶܠ, pl. telat ܬܶܠܰܬ (Q.3,24) câble corde qablo

teno ܬܶܢܐ (f.), pl. tene ܬܶܢܶܐ (L.10) figue, figuier

tešiġo ܬܶܫܝܓ݂ܐ [Inf. šyġ III ܫܝܓ] (L.6) nettoyage mašëġ

ܬܷܐ (G.24d) particule de négation: aucun

të mede ܬܷܐ ܡܶܕܶܐ rien, rien du tout

të noše ܬܷܐ ܢܳܫܶܐ personne

tëcmiro ܬܷܥܡܝܪܐ [Inf. cmr III ܥܡܪ] (L.6) construction macmar

tëġmo ܬܷܓ݂ܡܐ, pl. tëġme ܬܷܓ݂ܡܶܐ (L.11) sorte, genre

tëkṯiwo ܬܷܟܬ݂ܝܘܐ [Inf. kṯw III ܟܬ݂ܘ] inscription

tënḏifo ܬܷܢܕ݂ܝܦܐ [Inf. nḏf III ܢܕ݂ܦ] (Q.8,69) nettoyage manḏaf

tërcilo ܬܷܪܥܝܠܐ [Inf. rcl III ܪܥܠ] tremblement | tërcilo d gušmo ܬܷܪܥܝܠܐ ܕܓܘܫܡܐ frissons (L.14) marcal

tërhiṭo ܬܷܪܗܝܛܐ [Inf. rhṭ III ܪܗܛ] course

tërhiṭo d sësye ܬܷܪܗܝܛܐ ܕܣܷܣܝܶܐ course de chevaux

Tërki ܬܷܪܟܝ (Q.6,38) turc = Turkoyo

tërmišo ܬܷܪܡܝܫܐ [Inf. rmš III ܪܡܫ] (L.15) mouvement

tërto ܬܷܪܬܐ (f.), pl. tawroṯe ܬܰܘܪܳܬ݂ܶܐ (L.12) vache tawro

tëšco1 ܬܷܫܥܐ (num.), f. tšac ܬܫܰܥ (L.8) neuf

tëšco2 taḥte tëšco

tëšmëšto ܬܷܫܡܷܫܬܐ (f.), pl. tëšmëšyoṯe ܬܷܫܡܷܫܝܳܬ݂ܶܐ service

tëšrën ḥaroyo ܬܷܫܪܷܢ ܚܰܪܳܝܐ (L.9) novembre

tëšrën qamoyo ܬܷܫܪܷܢ ܩܰܡܳܝܐ (L.9) octobre

tëšroyoṯe ܬܷܫܪܳܝܳܬ݂ܶܐ (pl.) (L.9) automne

tḥumo ܬܚܘܡܐ (m.), pl. tḥume ܬܚܘܡܶܐ (L.19) frontière région frontalière ḥëdud

tleṯi ܬܠܶܬ݂ܝ (num.) (L.8) trente | ḥa w tleṯi yawme ܚܰܐ ܘܬܠܶܬ݂ܝ ܝܰܘܡܶܐ trente-et-un jours (L.9); tmone w tleṯi ëšne ܬܡܳܢܶܐ ܘܬܠܶܬ݂ܝ ܐܷܫܢܶܐ trente-huit ans (L.4)

tloṯo ܬܠܳܬ݂ܐ (num.), f. tlëṯ ܬܠܷܬ݂ (L.6) trois

tmanyo ܬܡܰܢܝܐ (num.), f. tmone ܬܡܳܢܶܐ (L.8) huit

tocab, tëcbo ܬܳܥܰܒ، ܬܷܥܒܐ - tacëb, tacibo ܬܰܥܷܒ، ܬܰܥܝܒܐ [tcb I ܬܥܒ] (L.12) se fatiguer se donner du mal tacbe

tole, tëlyo ܬܳܠܶܐ، ܬܷܠܝܐ - tlele, tlela ܬܠܶܠܶܗ، ܬܠܶܠܰܗ [tly I ܬܠܝ] cacher, dissimuler faire disparaître talyo

towar, tawro ܬܳܘܰܪ، ܬܰܘܪܐ - twërle, twërla ܬܘܷܪܠܶܗ، ܬܘܷܪܠܰܗ [twr I ܬܘܪ] (G.19) casser enfreindre

toyam, taymo ܬܳܝܰܡ، ܬܰܝܡܐ - tayëm, tayimo ܬܰܝܷܡ، ܬܰܝܝܡܐ [tym I ܬܝܡ] (L.16) terminer, se terminer, finir, se finir | me d toyamwa u cṣoro ܡܶܐ ܕܬܳܝܰܡܘܰܐ ܐܘ ܥܨܳܪܐ dès que le pressage finissait (Q.4,29)

tracsar ܬܪܰܥܣܰܪ (num.) (L.12) douze

trafik ܬܪܰܦܝܟ (m.) (L.21) circulation

traktor ܬܪܰܟܬܳܪ (m.), pl. traktore ܬܪܰܟܬܳܪܶܐ, traktorat ܬܪܰܟܬܳܪܰܬ (L.12) tracteur

tre ܬܪܶܐ (num.), f. tarte ܬܰܪܬܶܐ deux | tarte kore ܬܰܪܬܶܐ ܟܳܪܶܐ deux fois (L.7); tarte w ḥamši ܬܰܪܬܶܐ ܘܚܰܡܫܝ cinquante-deux (L.9); tre w arbci ܬܪܶܐ ܘܐܰܪܒܥܝ quarante-deux (L.10); tre w falge ܬܪܶܐ ܘܦܰܠܓܶܗ deux et demi (L.10); at trayna ܐܰܬ ܬܪܰܝܢܰܐ nous deux (Q.7,33)

tren ܬܪܶܢ, pl. trenat ܬܪܶܢܰܬ (L.21) train qṭoro

triṣo ܬܪܝܨܐ (adj.), f. trëṣto ܬܪܷܨܬܐ, pl. triṣe ܬܪܝܨܶܐ (L.21) droit, correct

tufiqo ܬܘܦܝܩܐ [Inf. nfq III ܢܦܩ] publication, édition | u tufiqayḏe ܐܘ ܬܘܦܝܩܰܝܕ݂ܶܗ sa (m.) publication (Q.9,111) mawfaq, mofaq

tulifo ܬܘܠܝܦܐ [Inf. ylf III ܝܠܦ] (Q.9,24) enseignement mawlaf, molaf

ture ܬܘܪܶܐ (f.), pl. turat ܬܘܪܰܬ sac à bandoulière | at turayḏan ܐܰܬ ܬܘܪܰܝܕ݂ܰܢ nos sacs à bandouillère (Q.7,21)

turgomo ܬܘܪܓܳܡܐ (m.), pl. turgome ܬܘܪܓܳܡܶܐ (Q.9,92) traduction présentation, conférence, discours, exposé

obe turgomo ܐܳܒܶܐ ܬܘܪܓܳܡܐ donner une conférence | obewa turgome ܐܳܒܶܘܰܐ ܬܘܪܓܳܡܶܐ il donnait des conférences (Q.9,92)

Turkiya ܬܘܪܟܝܝܰܐ (G.19) Turquie

Turkoyo ܬܘܪܟܳܝܐ, f. Turkayto ܬܘܪܟܰܝܬܐ, pl. Turkoye ܬܘܪܟܳܝܶܐ (G.19) turc = Tërki

tuwalet ܬܘܘܰܠܶܬ (f.), pl. tuwaletat ܬܘܘܰܠܶܬܰܬ (L.6) toilette

Twitter ܬܘܝܬܬܷܪ (m.) (L.24) Twitter

ṭaboxo ܛܰܒܳܟ݂ܐ, f. ṭabaxto ܛܰܒܰܟ݂ܬܐ, pl. ṭaboxe ܛܰܒܳܟ݂ܶܐ (L.19) cuisinier

ṭacmo ܛܰܥܡܐ (m.) goût ṭcomo, ṭocam

ṭafro ܛܰܦܪܐ (f.), pl. ṭafroṯe ܛܰܦܪܳܬ݂ܶܐ (L.7) ongle

ṭarfo ܛܰܪܦܐ (m.), pl. ṭarfe ܛܰܪܦܶܐ (Q.1,57) feuille (arbre)

ṭawwo ܛܰܘܘܐ (adj.), f. ṭawto ܛܰܘܬܐ, pl. ṭawwe ܛܰܘܘܶܐ (L.3) bien, bon

ṭaw ܛܰܘ mieux, meilleur | ṭaw meni ܛܰܘ ܡܶܢܝ meilleur que moi, mieux que moi (Q.7,46)

ṭawtër (L.14) ܛܰܘܬܷܪ mieux, meilleur

kayiso, ṭowo

ṭayasto ܛܰܝܰܣܬܐ (f.), pl. ṭayasyoṯe ܛܰܝܰܣܝܳܬ݂ܶܐ (L.17) avion

ṭayo ܛܰܝܐ, f. ṭayayto ܛܰܝܰܝܬܐ, pl. ṭaye ܛܰܝܶܐ musulman ṭayuṯo

ṭayro ܛܰܝܪܐ (m.), pl. ṭayre ܛܰܝܪܶܐ (L.22) oiseau

ṭayuṯo ܛܰܝܘܬ݂ܐ (f.) (Q.10,81) islam ṭayo

ṭboco ܛܒܳܥܐ [Inf. ṭbc I ܛܒܥ] (Q.9,90) impression édition

ṭboco froso ܛܒܳܥܐ ܦܪܳܣܐ médias, presse

medya

ṭcomo ܛܥܳܡܐ [Inf. ṭcm I ܛܥܡ] (L.7) goût ṭacmo, ṭocam

ṭcoyo ܛܥܳܝܐ [Inf. ṭcy I ܛܥܝ] (L.15) oubli ṭoce

ṭebo ܛܶܒܐ (m.), pl. ṭebe ܛܶܒܶܐ message | latyo ṭebo mafaṣḥono ܠܰܬܝܐ ܛܶܒܐ ܡܰܦܰܨܚܳܢܐ ce n'est pas une bonne nouvelle (L.14)

ṭelolo ܛܶܠܳܠܐ (m.), pl. ṭelole ܛܶܠܳܠܶܐ (Q.7,3) ombre

ṭëbbax ܛܷܒܒܰܟ݂ (L.9) août = ob

ṭëbbe ܛܷܒܒܶܐ, pl. ṭëbbat ܛܷܒܒܰܬ (L.9) balle football

ṭëbliṯo ܛܷܒܠܝܬ݂ܐ, pl. ṭebëlyoṯe ܛܶܒܷܠܝܳܬ݂ܶܐ (L.3) table

ṭimo ܛܝܡܐ prix, valeur | ṭime du bërġël ܛܝܡܶܗ ܕܘ ܒܷܪܓ݂ܷܠ le prix du boulgour (L.24)

b ṭimo ܒܛܝܡܐ cher

ṭlawḥe ܛܠܰܘܚܶܐ (pl.) (L.10) lentilles, plat de lentilles, soupe de lentilles lentilles de contact

ṭlobo ܛܠܳܒܐ [Inf. ṭlb I ܛܠܒ] (L.16) demande demande en mariage mxiruṯo, ṭolab

ṭocam, ṭëcmo ܛܳܥܰܡ، ܛܷܥܡܐ - ṭcëmle, ṭcëmla ܛܥܷܡܠܶܗ، ܛܥܷܡܠܰܗ [ṭcm I ܛܥܡ] (L.7) goûter ṭacmo, ṭcomo

ṭoce, ṭucyo ܛܳܥܶܐ، ܛܘܥܝܐ - ṭaci, ṭacyo ܛܰܥܝ، ܛܰܥܝܐ [ṭcy I ܛܥܝ] (L.4) oublier | lašan an nacime d lo ṭocën ḥḏoḏe ܠܰܫܰܢ ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܕܠܐ ܛܳܥܷܢ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ pour que les enfants ne s'oublient pas les uns les autres (L.4); ṭacyono aṭ ṭlawḥe ܛܰܥܝܳܢܐ ܐܰܛ ܛܠܰܘܚܶܐ j' (f.) ai oublié les lentilles (L.10); iḏa ucdo ṭacina mede, bëṯër gëd oṯe l bolan ܐܝܕ݂ܰܐ ܐܘܥܕܐ ܛܰܥܝܢܰܐ ܡܶܕܶܐ، ܒܷܬ݂ܷܪ ܓܷܕ ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܰܢ si nous avons oublié quelque chose maintenant, cela nous reviendra plus tard (L.22); lo ṭucyat ܠܐ ܛܘܥܝܰܬ n'oublie (f.) pas (L.23); ṭacyono ruḥi ܛܰܥܝܳܢܐ ܪܘܚܝ je me suis laissée distraire (Q.3,67)

ṭolab, ṭëlbo ܛܳܠܰܒ، ܛܷܠܒܐ - ṭlëble, ṭlëbla ܛܠܷܒܠܶܗ، ܛܠܷܒܠܰܗ [ṭlb I ܛܠܒ] (L.6) demander | gëd ṭëlbina zuze mam morayḏan ܓܷܕ ܛܷܠܒܝܢܰܐ ܙܘܙܶܐ ܡܰܡ ܡܳܪܰܝܕ݂ܰܢ nous allons demander de l'argent à nos proches (L.19) faire une demande

ṭolab xaṭër (L.16) ܛܳܠܰܒ ܟ݂ܰܛܷܪ dire au revoir

ṭlobo

ṭore, ṭëryo ܛܳܪܶܐ، ܛܷܪܝܐ - ṭrele, ṭrela ܛܪܶܠܶܗ، ܛܪܶܠܰܗ [ṭry I ܛܪܝ] laisser, abandonner | hatu mḥalqënxu w ṭranxu? ܗܰܬܘ ܡܚܰܠܩܷܢܟ݂ܘ ܘܛܪܰܢܟ݂ܘ؟ est-ce que c'est vous qui les avez jetés et laissés là? (G.21); mawxa ṭrela w xaṣiro i šatayo du yulfono ܡܰܘܟ݂ܰܐ ܛܪܶܠܰܗ ܘܟ݂ܰܨܝܪܐ ܐܝ ܫܰܬܰܝܐ ܕܘ ܝܘܠܦܳܢܐ pour cette raison, elle a abandonné et a perdu cette année scolaire (L.20); ṭoriwaynanne taḥt i šëmšo ܛܳܪܝܘܰܝܢܰܢܢܶܗ ܬܰܚܬ ܐܝ ܫܷܡܫܐ nous les laissions au soleil (Q.4,33); mën kosaymi w mën koṭorën ܡܷܢ ܟܳܣܰܝܡܝ ܘܡܷܢ ܟܳܛܳܪܷܢ comment ils vont (Q.5,41); aydarbo gëd ṭorat an nacimani w gëd ëzzux? ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܓܷܕ ܛܳܪܰܬ ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܰܢܝ ܘܓܷܕ ܐܷܙܙܘܟ݂؟ comment peux-tu partir et laisser ces enfants derrière toi? (Q.6,21); lo koṭorën kolat ܠܐ ܟܳܛܳܪܷܢ ܟܳܠܰܬ ils ne te laissent pas te calmer (Q.7,65); ṭrele d ܛܪܶܠܶܗ ܕ il a contribué au fait que (Q.9,68)

ṭowac, ṭawco ܛܳܘܰܥ، ܛܰܘܥܐ - ṭawëc, ṭawico ܛܰܘܷܥ، ܛܰܘܝܥܐ [ṭwc I ܛܘܥ] s'endormir se coucher (soleil) ṭwoco

ṭowo ܛܳܘܐ (adj.), f. ṭawto ܛܰܘܬܐ, pl. ṭowe ܛܳܘܶܐ bon = ṭawwo

ṭoyar, ṭayro ܛܳܝܰܪ، ܛܰܝܪܐ - ṭayёr, ṭayiro ܛܰܝܷܪ، ܛܰܝܝܪܐ [ṭyr I ܛܝܪ] voler sauter

ṭro ܛܪܐ (G.23d) particule de souhait | adlalyo ṭro domax gabayna ܐܰܕܠܰܠܝܐ ܛܪܐ ܕܳܡܰܟ݂ ܓܰܒܰܝܢܰܐ qu'il dorme chez nous ce soir; ṭrëzze (ṭro ëzze) oxal bu bayto ܛܪܷܐܙܙܶܗ (ܛܪܐ ܐܷܙܙܶܗ) ܐܳܟ݂ܰܠ ܒܘ ܒܰܝܬܐ qu'il aille manger à la maison

ṭrowe ܛܪܳܘܶܐ (interj.) (< ṭro howe, L.10) ok, d'accord ṭro

ṭukoso ܛܘܟܳܣܐ (m.), pl. ṭukose ܛܘܟܳܣܶܐ (L.11) agencement organisation mṭakas

Ṭurcabdin ܛܘܪܥܰܒܕܝܢ Turabdin

Ṭurcabdinoyo ܛܘܪܥܰܒܕܝܢܳܝܐ, f. Ṭurcabdinayto ܛܘܪܥܰܒܕܝܢܰܝܬܐ, pl. Ṭurcabdinoye ܛܘܪܥܰܒܕܝܢܳܝܶܐ (L.23) du Turabdin

ṭuro ܛܘܪܐ, pl. ṭure ܛܘܪܶܐ, ṭurone ܛܘܪܳܢܶܐ (L.17) montagne | b ṣadre du ṭuro ܒܨܰܕܪܶܗ ܕܘ ܛܘܪܐ sur le flanc de la montagne (Q.8,56) forêt

Ṭuro d Izlo (Q.8,53) ܛܘܪܐ ܕܐܝܙܠܐ mont Izlo, partie sud du Turabdin

ṭuro šṭiḥo (L.19) ܛܘܪܐ ܫܛܝܚܐ plateau montagneux

ṭwoco ܛܘܳܥܐ [Inf. ṭwc I ܛܘܥ] endormissement coucher du soleil

ṭwoce du yawmo (Q.7,85) ܛܘܳܥܶܗ ܕܘ ܝܰܘܡܐ coucher du soleil ouest

ṯabuto ܬ݂ܰܒܘܬܐ, f. ṯabëtto ܬ݂ܰܒܷܬܬܐ, pl. ṯabute ܬ݂ܰܒܘܬܶܐ stable, fixe, bien constitué

taḥrazto ṯabëtto (L.15) ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܬ݂ܰܒܷܬܬܐ programme fixe

ucdo ܐܘܥܕܐ (L.4) maintenant

m ucdo w azolo (L.21) ܡܐܘܥܕܐ ܘܐܰܙܳܠܐ à partir de maintenant

ulṣoyo ܐܘܠܨܳܝܐ, f. ulṣayto ܐܘܠܨܰܝܬܐ, pl. ulṣoye ܐܘܠܨܳܝܶܐ important | ulṣoyo yo ܐܘܠܨܳܝܐ ܝܐ c'est important (Q.10,72)

umṯo ܐܘܡܬ݂ܐ (f.), pl. ëmwoṯe ܐܷܡܘܳܬ݂ܶܐ nation, patrie

umṯonoyo ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܐ, f. umṯonayto ܐܘܡܬ݂ܳܢܰܝܬܐ, pl. umṯonoye ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܶܐ (G.23) patriote, nationaliste umṯo

umṯonoyuṯo ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܘܬ݂ܐ (f.) patriotisme, conscience nationale, identité nationale, nationalisme | i umṯonoyuṯaṯṯe ܐܝ ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ leur conscience nationale (Q.9,119) umṯo, umṯonoyo

Urëšlem ܐܘܪܷܫܠܶܡ (Q.9,50) Jérusalem

Urifi ܐܘܪܝܦܝ (G.19) Europe = Awrupa

Urifoyo ܐܘܪܝܦܳܝܐ, f. Urifayto ܐܘܪܝܦܰܝܬܐ, pl. Urifoye ܐܘܪܝܦܳܝܶܐ (L.20) européen Urifi

vidyo ܒ݂ܝܕܝܐ (m.), pl. vidyowat ܒ݂ܝܕܝܳܘܰܬ (G.23) vidéo

villa ܒ݂ܝܠܠܰܐ (f.), pl. villat ܒ݂ܝܠܠܰܬ (L.2) villa, maison quatre façades

viza ܒ݂ܝܙܰܐ (f.), pl. vizat ܒ݂ܝܙܰܬ (L.2) visa mvayaz

w ܘ (conj.) et

wacdo ܘܰܥܕܐ, pl. wacde ܘܰܥܕܶܐ (L.8) rendez-vous promesse

wardo ܘܰܪܕܐ (f.), pl. warde ܘܰܪܕܶܐ (L.19) rose fleur

wardonoyo ܘܰܪܕܳܢܳܝܐ (adj.), f. wardonayto ܘܰܪܕܳܢܰܝܬܐ, pl. wardonoye ܘܰܪܕܳܢܳܝܶܐ (L.11) rose wardo

wariḏo ܘܰܪܝܕ݂ܐ (m.), pl. wariḏe ܘܰܪܝܕ݂ܶܐ (L.7) veine muscle

warqo ܘܰܪܩܐ (f.), pl. warqe ܘܰܪܩܶܐ feuille, papier, document, formulaire, poster

warqe di raḏayto (L.21) ܘܰܪܩܶܐ ܕܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ documents du véhicule

warqe du tëkṯiwo (L.20) ܘܰܪܩܶܐ ܕܘ ܬܷܟܬ݂ܝܘܐ formulaires d'inscription

warqe du zwono (L.21) ܘܰܪܩܶܐ ܕܘ ܙܘܳܢܐ documents d'achat

waxam ܘܰܟ݂ܰܡ (m.) (L.10) marchandise courses

waziro ܘܰܙܝܪܐ, f. wazërto ܘܰܙܷܪܬܐ, pl. wazire ܘܰܙܝܪܶܐ ministre waziruṯo

waziruṯo ܘܰܙܝܪܘܬ݂ܐ (f.), pl. wazërwoṯe ܘܰܙܷܪܘܳܬ݂ܶܐ ministère waziro

wazo ܘܰܙܐ (f.), pl. waze ܘܰܙܶܐ (L.3) oie

WhatsApp ܘܰܬܣܐܰܦ݁ (L.24) WhatsApp

woliṯo ܘܳܠܝܬ݂ܐ (f.), pl. wolyoṯe ܘܳܠܝܳܬ݂ܶܐ (L.7) fonction, mission, tâche | woliṯo ḥaṯto ܘܳܠܝܬ݂ܐ ܚܰܬ݂ܬܐ nouvelle fonction (L.24)

xabro ܟ݂ܰܒܪܐ (m.), pl. xabre ܟ݂ܰܒܪܶܐ (L.6) mot, substantif nouvelle

obe xabro ܐܳܒܶܐ ܟ݂ܰܒܪܐ mettre au courant, faire savoir, notifier, prévenir | haw xabro ܗܰܘ ܟ݂ܰܒܪܐ préviens! (L.24)

xabre yo ܟ݂ܰܒܪܶܗ ܝܐ avoir raison | xabrux yo ܟ݂ܰܒܪܘܟ݂ ܝܐ tu (m.) as raison (lit.: c'est ton (m.) mot) (L.21)

xalyo ܟ݂ܰܠܝܐ (adj.), f. xliṯo ܟ݂ܠܝܬ݂ܐ, pl. xalye ܟ݂ܰܠܝܶܐ (L.8) vide, libre | xliṯo no ܟ݂ܠܝܬ݂ܐ ܢܐ je (f.) suis libre (L.22) abandonné xole

Xärabale ܟ݂ܱܪܰܒܰܠܶܐ = Arkaḥ

xariṭa ܟ݂ܰܪܝܛܰܐ, pl. xariṭat ܟ݂ܰܪܝܛܰܬ (L.19) carte géographique

xayifo1 ܟ݂ܰܝܝܦܐ (adv.) (L.21) rapidement, vite | oṯewa lu cwodayḏe xayëftër ܐܳܬ݂ܶܘܰܐ ܠܘ ܥܘܳܕܰܝܕ݂ܶܗ ܟ݂ܰܝܷܦܬܷܪ il arrivait au travail plus vite tôt ḥeloyo

xayifo2 ܟ݂ܰܝܝܦܐ (adj.), f. xayëfto ܟ݂ܰܝܷܦܬܐ, pl. xayife ܟ݂ܰܝܝܦܶܐ (L.6) rapide léger, bénin | mede xayifo ܡܶܕܶܐ ܟ݂ܰܝܝܦܐ quelque chose de léger (L.14) tôt

xayoro ܟ݂ܰܝܳܪܐ, f. xayarto ܟ݂ܰܝܰܪܬܐ, pl. xayore ܟ݂ܰܝܳܪܶܐ coulant, courant xoyar

xer ܟ݂ܶܝܪ bien don aumône

xer yo? (L.24) ܟ݂ܶܝܪ ܝܐ؟ est-ce que tout va bien? | inšallah xer yo ܐܝܢܫܰܠܠܰܗ ܟ݂ܶܝܪ ܝܐ j'espère que tout va bien (Q.3,28)

xloṭo ܟ݂ܠܳܛܐ [Inf. xlṭ I ܟ݂ܠܛ] (Q.4,9) mélange mixage xolaṭ

xodam, xëdmo ܟ݂ܳܕܰܡ، ܟ݂ܷܕܡܐ - xdëmle, xdëmla ܟ݂ܕܷܡܠܶܗ، ܟ݂ܕܷܡܠܰܗ [xdm I ܟ݂ܕܡ] (Q.8,55) servir travailler

xolaṣ, xulṣo ܟ݂ܳܠܰܨ، ܟ݂ܘܠܨܐ - xalëṣ, xaliṣo ܟ݂ܰܠܷܨ، ܟ݂ܰܠܝܨܐ [xlṣ I ܟ݂ܠܨ] finir se finir être sauvé

xolaṣ me ܟ݂ܳܠܰܨ ܡܶܐ se débarasser de | xaliṣi mene ܟ݂ܰܠܝܨܝ ܡܶܢܶܗ ils se sont débarassés de lui (Q.2,52)

xolaṭ, xulṭo ܟ݂ܳܠܰܛ، ܟܘܠܛܐ - xlëṭle, xlëṭla ܟ݂ܠܷܛܠܶܗ، ܟ݂ܠܷܛܠܰܗ [xlṭ I ܟ݂ܠܛ] mélanger, mixer xloṭo

xole, xulyo ܟ݂ܳܠܶܐ، ܟ݂ܘܠܝܐ - xali, xalyo ܟ݂ܰܠܝ، ܟ݂ܰܠܝܐ [xly I ܟ݂ܠܝ] se vider | ḥeḏore hedi hedi koxole mam more ܚܶܕ݂ܳܪܶܗ ܗܶܕܝ ܗܶܕܝ ܟܳܟ݂ܳܠܶܐ ܡܰܡ ܡܳܪܶܐ mon environnement se vide petit à petit de sa famille (L.19) maxle

xori ܟ݂ܳܪܝ, pl. xoriye ܟ݂ܳܪܝܝܶܐ (Q.8,41) archiprêtre

xoṣar, xuṣro ܟ݂ܳܨܰܪ، ܟ݂ܘܨܪܐ - xaṣër, xaṣiro ܟ݂ܰܨܷܪ، ܟ݂ܰܨܝܪܐ [xṣr I ܟ݂ܨܪ] perdre, subir une perte | lašan d lo xuṣro i šato d ëṯyo ste ܠܰܫܰܢ ܕܠܐ ܟ݂ܘܨܪܐ ܐܝ ܫܰܬܐ ܕܐܷܬ݂ܝܐ ܣܬܶܐ afin de ne pas perdre l'année suivante également (L.20)

xoṯ- ܟ݂ܳܬ݂ comme xud

xoyar, xayro ܟ݂ܳܝܰܪ، ܟ݂ܰܝܪܐ - xayër, xayiro ܟ݂ܰܝܷܪ، ܟ݂ܰܝܝܪܐ [xyr I ܟ݂ܝܪ] couler | xoyarwa admo ܟ݂ܳܝܰܪܘܰܐ ܐܰܕܡܐ du sang coulait (Q.7,69) xayoro

xroṭo ܟ݂ܪܳܛܐ [Inf. xrṭ I ܟ݂ܪܛ] grattage | xroṭo daj jamat dar raḏoyoṯe ܟ݂ܪܳܛܐ ܕܰܔ ܔܰܡܰܬ ܕܰܪ ܪܰܕ݂ܳܝܳܬ݂ܶܐ le grattage des vitres de voiture (L.18)

xṭuṭo ܟ݂ܛܘܛܐ (m.), pl. xṭuṭe ܟ݂ܛܘܛܶܐ ligne

xṭuṭe daš šafoce (L.21) ܟ݂ܛܘܛܶܐ ܕܰܫ ܫܰܦܳܥܶܐ passage pour piétons

xud ܟ݂ܘܕ comme

xoṯe (+Suf.) ܟ݂ܳܬ݂ܶܗ | xoṯi ܟ݂ܳܬ݂ܝ comme moi; xoṯayye ܟ݂ܳܬ݂ܰܝܝܶܗ comme eux/elles

xoṯ-

ya ܝܰܐ (interj.) ô | ya taclo ܝܰܐ ܬܰܥܠܐ ô renard! (Q.1,4) ou

ya … ya (Q.10,40) ܝܰܐ ... ܝܰܐ ou … ou

yacni ܝܰܥܢܝ (Q.1,49) c'est-à-dire, donc = yani, awkiṯ

yaducṯono ܝܰܕܘܥܬ݂ܳܢܐ (m.), pl. yaducṯone ܝܰܕܘܥܬ݂ܳܢܶܐ (L.19) savant, scientifique, érudit

Yafa ܝܰܦܰܐ (Q.9,49) Jaffa

yalifo ܝܰܠܝܦܐ (adj.), f. yalëfto ܝܰܠܷܦܬܐ, pl. yalife ܝܰܠܝܦܶܐ instruit, lettré habitué | heš yalife d Ṭurcabdin ne ܗܶܫ ܝܰܠܝܦܶܐ ܕܛܘܪܥܰܒܕܝܢ ܢܶܐ ils sont encore habitués au Turabdin (L.23)

yamo ܝܰܡܐ (m.), pl. yame ܝܰܡܶܐ (L.18) mer | bu darbo du yamo ܒܘ ܕܰܪܒܐ ܕܘ ܝܰܡܐ par la mer (Q.9,48)

yani ܝܰܢܝ (Q.4,36) c'est-à-dire, donc = awkiṯ, yacni

yaquro ܝܰܩܘܪܐ (adj.), f. yaqurto ܝܰܩܘܪܬܐ, pl. yaqure ܝܰܩܘܪܶܐ lourd, grave | latyo mede yaquro ܠܰܬܝܐ ܡܶܕܶܐ ܝܰܩܘܪܐ ce n'est pas quelque chose de grave (L.14) cher difficile

yarḥo ܝܰܪܚܐ (m.), pl. yarḥe ܝܰܪܚܶܐ (L.6) mois

yarixo ܝܰܪܝܟ݂ܐ, f. yarëxto ܝܰܪܷܟ݂ܬܐ, pl. yarixe ܝܰܪܝܟ݂ܶܐ long grand yorax

yaroqo ܝܰܪܳܩܐ (adj.), f. yaraqto ܝܰܪܰܩܬܐ, pl. yaroqe ܝܰܪܳܩܶܐ (L.11) vert

yarqe ܝܰܪܩܶܐ (pl.) (L.10) légumes

yaṣifuṯo ܝܰܨܝܦܘܬ݂ܐ (f.) (Q.8,48) engagement, investissement, intervention

yatiwo ܝܰܬܝܘܐ (adj.), f. yatuto ܝܰܬܘܬܐ, pl. yatiwe ܝܰܬܝܘܶܐ assis, résident | yatiwe wayna ܝܰܬܝܘܶܐ ܘܰܝܢܰܐ nous étions assis (Q.7,2) yotaw

yatumo ܝܰܬܘܡܐ, f. yatëmto ܝܰܬܷܡܬܐ, pl. yatume ܝܰܬܘܡܶܐ (Q.6,51) orphelin

yawmo ܝܰܘܡܐ, pl. yawme ܝܰܘܡܶܐ (L.3) jour soleil

b ḥa may yawme (Q.7.1) ܒܚܰܐ ܡܰܝ ܝܰܘܡܶܐ un jour

deri yawmo (L.21) ܕܶܪܝ ܝܰܘܡܐ le jour suivant

ḥa yawmo (L.21) ܚܰܐ ܝܰܘܡܐ un jour

mu yawmawo (L.21) ܡܘ ܝܰܘܡܰܘܐ depuis ce jour-là

ṭwoce du yawmo (Q.7,85) ܛܘܳܥܶܗ ܕܘ ܝܰܘܡܐ coucher du soleil, ouest

yawme d arbco (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܐܰܪܒܥܐ mercredi

yawme dat tarce ftiḥe (L.20) ܝܰܘܡܶܐ ܕܰܬ ܬܰܪܥܶܐ ܦܬܝܚܶܐ portes ouvertes

yawme dë cruto (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܷܥܪܘܬܐ vendredi

yawme dë tloṯo (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܷܬܠܳܬ݂ܐ mardi

yawme dë tre (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܷܬܪܶܐ lundi

yawme d ḥamšo (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܚܰܡܫܐ jeudi

yawme d ḥušabo (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܚܘܫܰܒܐ dimanche

yawme mbayne (L.11) ܝܰܘܡܶܐ ܡܒܰܝܢܶܐ jours particuliers, occasions, jours fériés

yawme šarye (L.11) ܝܰܘܡܶܐ ܫܰܪܝܶܐ jours ordinaires, jours de travail, quotidien

yawmo basimo (L.10) ܝܰܘܡܐ ܒܰܣܝܡܐ bonne journée

yawmo d mawloḏo (L.24) ܝܰܘܡܐ ܕܡܰܘܠܳܕ݂ܐ anniversaire

Yawnan ܝܰܘܢܰܐܢ (m.) (G.19) Grèce Yawnoyo

Yawnoyo ܝܰܘܢܳܝܐ, f. Yawnayto ܝܰܘܢܰܝܬܐ, pl. Yawnoye ܝܰܘܢܳܝܶܐ (L.15) grec Yawnan

yo ܝܐ (G.4) il/elle est

yolaf, yëlfo ܝܳܠܰܦ، ܝܷܠܦܐ - yalëf, yalifo ܝܰܠܷܦ، ܝܰܠܝܦܐ [ylf I ܝܠܦ] (L.3) apprendre, étudier | d howalxu šwole, tamo kiban mšaylina w yëlfina ܕܗܳܘܰܠܟ݂ܘ ܫܘܳܠܶܐ، ܬܰܡܐ ܟܝܒܰܢ ܡܫܰܝܠܝܢܰܐ ܘܝܷܠܦܝܢܰܐ si vous avez des questions, nous pouvons les poser sur place et apprendre (L.22) s'habituer | hawxa ëšmo ëšmo yalifi kulle cal aq qonune du trafik d Almanya ܗܰܘܟ݂ܰܐ ܐܷܫܡܐ ܐܷܫܡܐ ܝܰܠܝܦܝ ܟܘܠܠܶܗ ܥܰܠ ‌ܐܰܩ ܩܳܢܘܢܶܐ ܕܘ ܬܪܰܦܝܟ ܕܐܰܠܡܰܐܢܝܰܐ tout le monde s'est donc habitué aux règles de circulation en Allemagne avec le temps (L.21) ilofo, mawlaf, mitawlaf, molaf, yolufo, yulfono

yolufo ܝܳܠܘܦܐ, f. yolufto ܝܳܠܘܦܬܐ, pl. yolufe ܝܳܠܘܦܶܐ élève étudiant yolaf, ṣawboyo

yonaq, yënqo ܝܳܢܰܩ، ܝܷܢܩܐ - inëqle, inëqla ܐܝܢܷܩܠܶܗ، ܐܝܢܷܩܠܰܗ [ynq I ܝܢܩ] (G.18) téter

yoraṯ, yërṯo ܝܳܪܰܬ݂، ܝܷܪܬ݂ܐ - irëṯle, irëṯla ܐܝܪܷܬ݂ܠܶܗ، ܐܝܪܷܬ݂ܠܰܗ [yrṯ I ܝܪܬ݂] (G.18) hériter

yoraw, yërwo ܝܳܪܰܘ، ܝܷܪܘܐ - yaru, yariwo ܝܰܪܘ، ܝܰܪܝܘܐ [yrw I ܝܪܘ] (L.7) grandir | an nacime yariwi b Holanda ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܝܰܪܝܘܝ ܒܗܳܠܰܢܕܰܐ les enfants ont grandi aux Pays-Bas (L.17) rabo, rabuṯo

yorax, yërxo ܝܳܪܰܟ݂، ܝܷܪܟ݂ܐ - yarëx, yarixo ܝܰܪܷܟ݂، ܝܰܪܝܟ݂ܐ [yrx I ܝܪܟ݂] (Q.4,50) s'allonger yarixo

yotaw, yëtwo ܝܳܬܰܘ، ܝܷܬܘܐ - yatu, yatiwo ܝܰܬܘ، ܝܰܬܝܘܐ [ytw I ܝܬܘ] (L.5) s'asseoir vivre, habiter | koyëtwi b bayto b Amsterdam ܟܳܝܷܬܘܝ ܒܒܰܝܬܐ ܒܐܰܡܣܬܶܪܕܰܡ ils habitent dans une maison à Amsterdam (L.6)

yudo ܝܘܕܐ (L.15) judo

yulfono ܝܘܠܦܳܢܐ (m.) (L.3) connaissance, science études, enseignement, éducation | u yulfonayḏi ܐܘ ܝܘܠܦܳܢܰܝܕ݂ܝ mes études (Q.10,12)

yulfono mšiḥoyo (Q.10,83) ܝܘܠܦܳܢܐ ܡܫܝܚܳܝܐ catéchisme

yolaf

yulfonoyo ܝܘܠܦܳܢܳܝܐ, f. yulfonayto ܝܘܠܦܳܢܰܝܬܐ, pl. yulfonoye ܝܘܠܦܳܢܳܝܶܐ éducatif, pédagogique scientifique

taḥrazto yulfonayto ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܝܘܠܦܳܢܰܝܬܐ programme éducatif

yulfono

yuqro ܝܘܩܪܐ (m.) poids portée, importance

obe yuqro ܐܳܒܶܐ ܝܘܩܪܐ donner du poids, donner de l'importance | obewa yuqro lac clayme d cëbri laḥ ḥuḏre ܐܳܒܶܘܰܐ ܝܘܩܪܐ ܠܰܥ ܥܠܰܝܡܶܐ ܕܥܷܒܪܝ ܠܰܚ ܚܘܕ݂ܪܶܐ il accordait de l'importance aux jeunes afin qu'ils adhèrent aux associations (Q.9,115)

yaquro

yuro ܝܘܪܐ (m.) (L.10) euro

zabno ܙܰܒܢܐ (m.), pl. zabne ܙܰܒܢܶܐ (L.4) temps, époque, moment | lazze zabno ġäläbe ܠܰܐܙܙܶܗ ܙܰܒܢܐ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ peu après (lit.: beaucoup de temps ne passa pas) (Q.2,41); maz zabne qamoye di mšiḥoyuṯo ܡܰܙ ܙܰܒܢܶܐ ܩܰܡܳܝܶܐ ܕܝ ܡܫܝܚܳܝܘܬ݂ܐ dès les premiers temps du Christianisme (Q.5,1)

b cayni zabno (L.3) ܒܥܰܝܢܝ ܙܰܒܢܐ en même temps

bu zabnawo (L.4) ܒܘ ܙܰܒܢܰܘܐ à ce moment-là, à cette époque-là, jadis

me zabno l zabno (L.8) ܡܶܐ ܙܰܒܢܐ ܠܙܰܒܢܐ de temps en temps

zabno xalyo (L.22) ܙܰܒܢܐ ܟ݂ܰܠܝܐ temps libre

zawno

zabolo ܙܰܒܳܠܐ, f. zabalto ܙܰܒܰܠܬܐ, pl. zabole ܙܰܒܳܠܶܐ (L.19) éboueur

zacfäran ܙܰܥܦܱܪܰܐܢ (Q.9,67) safran

dayro du Zacfäran (Q.9,67) ܕܰܝܪܐ ܕܘ ܙܰܥܦܱܪܰܢ le monastère du Safran (siège du patriarcat syriaque orthodoxe jusqu'en 1932)

dayro

zad ܙܰܐܕ (m.), pl. zadone ܙܰܕܳܢܶܐ (Q.3,8) céréales, production agricole

zago ܙܰܓܐ (m.), pl. zage ܙܰܓܶܐ (Q.1,75) cloche

doyaq cal u zago ܕܳܝܰܩ ܥܰܠ ܐܘ ܙܰܓܐ sonner

komidaq u zago ܟܳܡܝܕܰܩ ܐܘ ܙܰܓܐ on sonne

zälaṭa ܙܱܠܰܛܰܐ (L.23) salade

zälaṭa daf fire cam ayës (L.23) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܰܦ ܦܝܪܶܐ ܥܰܡ ܐܰܝܷܣ salade de fruits avec de la glace

zälaṭa dar rucye (L.10) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܰܪ ܪܘܥܝܶܐ salade bergère

zälaṭa day yarqe (L.23) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܰܝ ܝܰܪܩܶܐ salade de légumes

zälaṭa d qesar (L.23) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܩܶܣܰܪ salade César

zälaṭa du qaṭiro (L.23) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܘ ܩܰܛܝܪܐ salade de yaourt

zamoro ܙܰܡܳܪܐ, f. zamarto ܙܰܡܰܪܬܐ, pl. zamore ܙܰܡܳܪܶܐ (L.16) chanteur zmarto, zmoro, zomar

zarocuṯo ܙܰܪܳܥܘܬ݂ܐ (f.) (L.12) agriculture mazracto

zarqo ܙܰܪܩܐ (adj.), f. zarëqṯo ܙܰܪܷܩܬ݂ܐ, pl. zarqe ܙܰܪܩܶܐ (L.11) bleu

zawgo ܙܰܘܓܐ (f.), pl. zawge ܙܰܘܓܶܐ paire, couple | zawge dalqubloye ܙܰܘܓܶܐ ܕܰܠܩܘܒܠܳܝܶܐ paire d'antonymes

zawno ܙܰܘܢܐ (m.) temps, époque, moment

me zawno (L.11) ܡܶܐ ܙܰܘܢܐ depuis longtemps

zabno

zawono ܙܰܘܳܢܐ, f. zawanto ܙܰܘܰܢܬܐ, pl. zawone ܙܰܘܳܢܶܐ (L.11) client, acheteur zowan, zwono

zayno ܙܰܝܢܐ (m.), pl. zayne ܙܰܝܢܶܐ (Q.2,28) arme

zcuro ܙܥܘܪܐ (adj.), f. zcurto ܙܥܘܪܬܐ, pl. zcure ܙܥܘܪܶܐ (L.7) petit enfant

Ceḏo Zcuro ܥܶܕ݂ܐ ܙܥܘܪܐ Noël

nacimo

zёdqo ܙܷܕܩܐ (m.), pl. zëdqe ܙܷܕܩܶܐ (L.16) droit | kulle an noše këtte cayni zëdqe ܟܘܠܠܶܗ ܐܰܢ ܢܳܫܶܐ ܟܷܬܬܶܗ ܥܰܝܢܝ ܙܷܕܩܶܐ toutes les personnes ont les mêmes droits

zebono ܙܶܒܳܢܐ [Inf. zbn II ܙܒܢ] vente mzaban

zëbdo ܙܷܒܕܐ (m.) (L.10) beurre

zërnaye ܙܷܪܢܰܝܶܐ (f.), pl. zërnayat ܙܷܪܢܰܝܰܬ zurna, hautbois

dahole w zërnaye (L.16) ܕܰܗܳܠܶܐ ܘܙܷܪܢܰܝܶܐ davul-zurna

dahole

zlam ܙܠܰܐܡ (m.), pl. zlamat ܙܠܰܡܰܬ (L.6) homme, mari gawro

zmarto ܙܡܰܪܬܐ (f.), pl. zmaryoṯe ܙܡܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (L.23) chanson zomar

zmino ܙܡܝܢܐ, f. zmënto ܙܡܷܢܬܐ, pl. zmine ܙܡܝܢܶܐ (L.16) convive, invité socuro, ḏayfo

zminuṯo ܙܡܝܢܘܬ݂ܐ, pl. zmënwoṯe ܙܡܷܢܘܳܬ݂ܶܐ (L.12) invitation zmino

zmoro ܙܡܳܪܐ [Inf. zmr I ܙܡܪ] chant

zobaṭ, zëbṭo ܙܳܒܰܛ، ܙܷܒܛܐ - zbëṭle, zbëṭla ܙܒܷܛܠܶܗ، ܙܒܷܛܠܰܗ [zbṭ I ܙܒܛ] tenir, retenir, saisir, supporter | ayna mëštacyono kozëbṭat? ܐܰܝܢܰܐ ܡܷܫܬܰܥܝܳܢܐ ܟܳܙܷܒܛܰܬ؟ quel joueur supportes-tu? (L.15) arrêter

zomar, zëmro ܙܳܡܰܪ، ܙܷܡܪܐ - zmërle, zmërla ܙܡܷܪܠܶܗ، ܙܡܷܪܠܰܗ [zmr I ܙܡܪ] chanter | kozëmrolan az zmaryoṯe ܟܳܙܷܡܪܳܠܰܢ ܐܰܙ ܙܡܰܪܝܳܬ݂ܶܐ elle nous chante les chansons (L.23)

zoqar, zuqro ܙܳܩܰܪ، ܙܘܩܪܐ - zqërle, zqërla ܙܩܷܪܠܶܗ، ܙܩܷܪܠܰܗ [zqr I ܙܩܪ] tisser | zuqriwa šuqo ܙܘܩܪܝܘܐ ܫܘܩܐ ils tissaient de la toile (Q.6,3)

zorifo ܙܳܪܝܦܐ (m.), pl. zorife ܙܳܪܝܦܶܐ (L.22) girafe

zowan, zawno ܙܳܘܰܢ، ܙܰܘܢܐ - zwënle, zwënla ܙܘܷܢܠܶܗ، ܙܘܷܢܠܰܗ [zwn I ܙܘܢ] acheter | huwe ad dayne w zwënne raḏayto ܗܘܘܶܗ ܐܰܕ ܕܰܝܢܶܐ ܘܙܘܷܢܢܶܗ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ils ont remboursé la dette et acheté une voiture (L.19); layban zawnina raḏayto ḥaṯto ܠܰܝܒܰܢ ܙܰܘܢܝܢܰܐ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܚܰܬ݂ܬܐ nous ne pouvons pas acheter de nouvelle voiture (L.21); bëṯër zwënlele moṭor nacimo ܒܷܬ݂ܷܪ ܙܘܷܢܠܶܠܶܗ ܡܳܛܳܪ ܢܰܥܝܡܐ plus tard, il s'est acheté une petite moto (L.21); rḥëmme raḏayto mëstacmalto w zwinalle ܪܚܷܡܡܶܗ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܡܷܣܬܰܥܡܰܠܬܐ ܘܙܘܝܢܰܠܠܶܗ une voiture d'occasion leur a plu et ils l'ont achetée (L.21); zwënlili mobile ḥaṯo ܙܘܷܢܠܝܠܝ ܡܳܒܰܐܝܠ ܚܰܬ݂ܐ je me suis acheté un nouveau téléphone portable (L.24) mzaban, šoqal, zwono

zoyac, zayco ܙܳܝܰܥ، ܙܰܝܥܐ - zayëc, zayico ܙܰܝܷܥ، ܙܰܝܝܥܐ [zyc I ܙܝܥ] avoir peur, redouter se faire du souci | lo zaycat ܠܐ ܙܰܝܥܰܬ ne te fais pas de soucis (Q.1,13) mazëc, mazicono, zucṯo

zoyar, zayro ܙܳܝܰܪ، ܙܰܝܪܐ - zërle, zërla ܙܷܪܠܶܗ، ܙܷܪܠܰܗ [zyr I ܙܝܪ] (L.4) visiter | zayriwayna ad dayre ܙܰܝܪܝܘܰܝܢܰܐ ܐܰܕ ܕܰܝܪܶܐ nous visitions les monastères (L.17) zyara

zoyudo ܙܳܝܘܕܐ, f. zoyudto ܙܳܝܘܕܬܐ, pl. zoyude ܙܳܝܘܕܶܐ (L.12) supplémentaire, superflu trop

bu zoyudo (Q.2,2) ܒܘ ܙܳܝܘܕܐ principalement, majoritairement

zqoro ܙܩܳܪܐ [Inf. zqr I ܙܩܪ] tissage

zqoro dag gumoṯe (Q.6,2) ܙܩܳܪܐ ܕܰܓ ܓܘܡܳܬ݂ܶܐ tissage sur métier à tisser

gumṯo, zoqar

zucṯo ܙܘܥܬ݂ܐ (f.), pl. zucṯe ܙܘܥܬ݂ܶܐ peur, souci | mi zucṯo ܡܝ ܙܘܥܬ݂ܐ par peur (Q.7,50) zoyac

zuyoḥo ܙܘܝܳܚܐ, pl. zuyoḥe ܙܘܝܳܚܶܐ (Q.9,73) procession, célébration

zuze ܙܘܙܶܐ (pl.) (L.19) argent

dlo zuze (Q.5,38) ܕܠܐ ܙܘܙܶܐ gratuitement magon, bälaš

kalla

zwono ܙܘܳܢܐ [Inf. zwn I ܙܘܢ] achat

zwono w zebono (L.11) ܙܘܳܢܐ ܘܙܶܒܳܢܐ commerce, achat et vente

zowan

zyara ܙܝܰܪܰܐ (f.), pl. zyarat ܙܝܰܪܰܬ (L.12) visite zoyar

žäbaše ܙ̰ܱܒܰܫܶܐ, pl. žäbašat ܙ̰ܱܒܰܫܰܬ (L.1) pastèque

Žapon ܙ̰ܰܦ݁ܳܢ (m.) (G.19) Japon

žižo ܙ̰ܝܙ̰ܐ (m.), pl. žiže ܙ̰ܝܙ̰ܶܐ (L.2) hérisson