The editing screen requires at least 450 pixels of horizontal space. Please rotate your device or use one with a bigger screen.

 Surayt-Aramaic > English

abro ܐܰܒܪܐ (m.), pl. abne ܐܰܒܢܶܐ (L.4) son

abre d cammo (L.4) ܐܰܒܪܶܗ ܕܥܰܡܡܐ cousin, uncle's son (from father's side)

abre d ḥolo (L.4) ܐܰܒܪܶܗ ܕܚܳܠܐ cousin, uncle's son (from mother's side)

barṯo

Abuna ܐܰܒܘܢܰܐ (Q.3,26) Father (when addressing a priest)

Ädäne ܐܱܕܱܢܶܐ (Q.6,10) Adana, city in the South of Turkey

adcaṣriye ܐܰܕܥܰܨܪܝܝܶܐ (adv.) (L.8) this evening caṣriye

adfalge d yawmo ܐܰܕܦܰܠܓܶܗ ܕܝܰܘܡܐ (adv.) (L.8) this afternoon falgo, yawmo

adlalyo ܐܰܕܠܰܠܝܐ (adv.) (L.8) tonight lalyo

admo ܐܰܕܡܐ (m.) (L.7) blood

adṣafro ܐܰܕܨܰܦܪܐ (adv.) (L.8) this morning ṣafro

adšato ܐܰܕܫܰܬܐ (adv.) (G.18) this year šato

adyawma ܐܰܕܝܰܘܡܰܐ (adv.) (L.8) today yawmo

aḏno ܐܰܕ݂ܢܐ (f.), pl. aḏnoṯe ܐܰܕ݂ܢܳܬ݂ܶܐ, aḏne ܐܰܕ݂ܢܶܐ (L.7) ear | aš šurone këtte aḏne ܐܰܫ ܫܘܪܳܢܶܐ ܟܷܬܬܶܗ ܐܰܕ݂ܢܶܐ the walls have ears (G.9)

Afriqa ܐܰܦܪܝܩܰܐ (G.19) Africa

afṯo ܐܰܦܬ݂ܐ (f.), pl. afṯoṯe ܐܰܦܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.3) break, pause

aġa ܐܰܓ݂ܰܐ (m.), pl. aġawat ܐܰܓ݂ܰܘܰܬ (Q.3,69) aga, clan leader, chieftain

aġläba ܐܰܓ݂ܠܱܒܰܐ (adv.) (Q.7,44) mostly aġlab d

aġlab d ܐܰܓ݂ܠܰܒ ܕ the majority of | aġlab dan noše ܐܰܓ݂ܠܰܒ ܕܰܢ ܢܳܫܶܐ the majority of people (Q.4,40) aġläbiye

aġläbiye ܐܰܓ݂ܠܱܒܝܝܶܐ (f.) (L.19) majority aġläba, aġlab d

aḥna ܐܰܚܢܰܐ (pron.) (G.3b) we

aḥuno ܐܰܚܘܢܐ (m.), pl. aḥunone ܐܰܚܘܢܳܢܶܐ (L.4) brother ḥoṯo

alkohol ܐܰܠܟܳܗܳܠ alcohol

Almanoyo ܐܰܠܡܰܢܳܝܐ, f. Almanayto ܐܰܠܡܰܢܰܝܬܐ, pl. Almanoye ܐܰܠܡܰܢܳܝܶܐ (L.20) German (sg. m.) German (language)

Almanya ܐܰܠܡܰܐܢܝܰܐ (L.20) Germany Almanoyo

Almelo ܐܰܠܡܶܠܐ (Q.10,3) Almelo, city in the Netherlands

Alo ܐܰܠܐ (interj.) by God, really, indeed | Alo koxal acle! !ܐܰܠܐ ܟܳܐܟ݂ܰܠ ‌ܐܰܥܠܶܗ not bad! (L.24) Aloho

Aloho ܐܰܠܳܗܐ (m.) God | Aloho mastar u camayḏan ܐܰܠܳܗܐ ܡܰܣܬܰܪ ܐܘ ܥܰܡܰܝܕ݂ܰܢ may God protect his people; šubḥo l Aloho ܫܘܒܚܐ ܠܰܐܠܳܗܐ Praise to God! (Q.3,7); Aloho mbarëx aclux ܐܰܠܳܗܐ ܡܒܰܪܷܟ݂ ܐܰܥܠܘܟ݂ may God bless you (sg. m.) (Q.3,42); Aloho mbarëx aclayye ܐܰܠܳܗܐ ܡܒܰܪܷܟ݂ ܐܰܥܠܰܝـܝܶܗ may God bless you (pl.) (Q.3,49)

Alyas Šakër ܐܰܠܝܰܐܣ ܫܰܟܷܪ (Q.9,63) Elias Shaker, patriarch of the Syriac Orthodox Church (1917-1932)

Amerika ܐܰܡܶܪܝܟܰܐ (Q.6) America | meqëm mu Sayfo babi azzewa l Amerika ܡܶܩܷܡ ܡܘ ܣܰܝܦܐ ܒܰܒܝ ܐܰܙܙܶܘܰܐ ܠܐܰܡܶܪܝܟܰܐ before the Genocide my father had gone to America (Q.6) = Amrika

amnoro ܐܰܡܢܳܪܐ, f. amnarto ܐܰܡܢܰܪܬܐ, pl. amnore ܐܰܡܢܳܪܶܐ (G.19) artist

Amrika ܐܰܡܪܝܟܰܐ (G. 19) America

Amrika Garbyayto ܐܰܡܪܝܟܰܐ ܓܰܪܒܝܰܝܬܐ North America

Amrika Taymnayto ܐܰܡܪܝܟܰܐ ܬܰܝܡܢܰܝܬܐ South America

An Aṯrawoṯe Mḥayḏe d Amrika ܐܰܢ ܐܰܬ݂ܪܰܘܳܬ݂ܶܐ ܡܚܰܝܕ݂ܶܐ ܕܰܐܡܪܝܟܰܐ United States of America

= Amerika

Anḥël ܐܰܢܚܷܠ (Q.6,61) Anḥël, village in Turabdin Nëḥloyo

annaqla ܐܰܢܢܰܩܠܰܐ (L.21) this time, well, now, actually naqla

Anṭarqṭiqus ܐܰܢܛܰܪܩܛܝܩܘܣ (G.19) Antarctica

apoteke ܐܰܦ݁ܳܬܶܟܶܐ (L.14) pharmacy = beṯ darmone

App ܐܰܦ݁, pl. Apps ܐܰܦ݁ܣ (L.24) app, application

apraxe ܐܰܦ݁ܪܰܟ݂ܶܐ (pl.) (L.10) stuffed vine leaves

arbci ܐܰܪܒܥܝ (num.) (L.4) forty

arbco ܐܰܪܒܥܐ (num.), f. arbac ܐܰܪܒܰܥ (L.4) four | arbac w cësri sacat ܐܰܪܒܰܥ ܘܥܷܣܪܝ ܣܰܥܰܬ twenty-four hours (L.9)

arco ܐܰܪܥܐ (f.), pl. arcoṯe ܐܰܪܥܳܬ݂ܶܐ (L.6, L.12) earth parcel of land, field, lot ground, bottom

ardixlo ܐܰܪܕܝܟ݂ܠܐ, f. ardixalto ܐܰܪܕܝܟ݂ܰܠܬܐ, pl. ardixle ܐܰܪܕܝܟ݂ܠܶܐ (G.19) engineer architect

arġalto ܐܰܪܓ݂ܰܠܬܐ (f.), pl. arġalyoṯe ܐܰܪܓ݂ܰܠܝܳܬ݂ܶܐ (L.18) flood

Arkaḥ ܐܰܪܟܰܚ Arkaḥ/Xärabale, village in Turabdin = Xärabale

Arkaḥoyo ܐܰܪܟܰܚܳܝܐ, f. Arkaḥayto ܐܰܪܟܰܚܰܝܬܐ, pl. Arkaḥoye ܐܰܪܟܰܚܳܝܶܐ person from the village Arkaḥ/Xärabale

aršitakt ܐܰܪܫܝܬܰܟܬ (m.), pl. aršitaktat ܐܰܪܫܝܬܰܟܬܰܬ, aršitakte ܐܰܪܫܝܬܰܟܬܶܐ (L.6) architect

aryo ܐܰܪܝܐ (m.), pl. arye ܐܰܪܝܶܐ (L.22) lion

asiruṯo ܐܰܣܝܪܘܬ݂ܐ (f.) (L.4) connection, relationship, contact

Asya ܐܰܣܝܰܐ (G.19) Asia

ašër ܐܰܫܷܪ (interj.) (L.3) now, honestly, actually, believe me

aṯmël ܐܰܬ݂ܡܷܠ (adv.) (L.8) yesterday

aṯoyo ܐܰܬ݂ܳܝܐ, f. aṯayto ܐܰܬ݂ܰܝܬܐ, pl. aṯoye ܐܰܬ݂ܳܝܶܐ (L.24) coming

aṯro ܐܰܬ݂ܪܐ (m.), pl. aṯrawoṯe ܐܰܬ݂ܪܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.4) country, land homeland

aṯto ܐܰܬ݂ܬܐ (f.), pl. niše ܢܝܫܶܐ woman, wife | i aṯtayḏi ܐܝ ܐܰܬ݂ܬܰܝܕ݂ܝ my wife (L.4); i aṯto d aḥuni ܐܝ ܐܰܬ݂ܬܐ ܕܐܰܚܘܢܝ my brother's wife (L.14) pire

aw ܐܰܘ (conj.) (L.7) or

awkiṯ (Q.9,32) that is, namely

Awrupa ܐܰܘܪܘܦ݁ܰܐ (G.19) Europe = Urifi

Awstralya ܐܰܘܣܬܪܰܐܠܝܰܐ (G.19) Australia

Awsturya ܐܰܘܣܬܘܪܝܰܐ (G.19) Austria = Namsa

aydarbo ܐܰܝܕܰܪܒܐ (L.3) how | aydarbo hatu? ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܗܰܬܘ؟ how are you (pl.)? (L.3); aydarbo wa? ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܘܰܐ؟ how was it? (L.10)

ayko ܐܰܝܟܐ (L.3) where

aylo ܐܰܝܠܐ (m.), pl. ayle ܐܰܝܠܶܐ (L.22) deer

ayna ܐܰܝܢܰܐ (L.3) which | ayna mënne? ܐܰܝܢܰܐ ܡܷܢܢܶܗ؟ which one of them? (L.12); ayna ne? ܐܰܝܢܰܐ ܢܶܐ؟ which are they? (L.7); b ayna? ܒܐܰܝܢܰܐ؟ in/with which? (L.24); l ayna? ܠܐܰܝܢܰܐ؟ for which? (L.24)

azolo ܐܰܙܳܠܐ, f. azalto ܐܰܙܰܠܬܐ, pl. azole ܐܰܙܳܠܶܐ (L.24) going

b ܒ‍ (prep.) in, with, with the help of | b ayna…? ܒܐܰܝܢܰܐ…؟ in which? (L.12); b mën? ܒܡܷܢ؟ with what? (L. 10)

b + Suf. (G.11b) | ebe ܐܶܒܶܗ in him; appe ܐܰܦ݁ܦ݁ܶܗ in them

b šayno (L.3) ܒܫܰܝܢܐ hello (answer for šlomo!) | b šayno aṯitu ܒܫܰܝܢܐ ܐܰܬ݂ܝܬܘ welcome! (L.12); b šayno w bë šlomo ܒܫܰܝܢܐ ܘܒܷܫܠܳܡܐ welcome! (L.23)

ba! ܒܰܐ! (Q.6,39) dad! babo

babġo ܒܰܒܓ݂ܐ (m.), pl. babġe ܒܰܒܓ݂ܶܐ (L.22) parrot

babo ܒܰܒܐ (m.), pl. babe ܒܰܒܶܐ, babone ܒܰܒܳܢܶܐ (L.4) father, dad | babo! ܒܰܒܐ! dad! (Q.6,18) (pl.) ancestors | babonayna ܒܰܒܳܢܰܝܢܰܐ our ancestors (our fathers) (Q.4,4)

ab be babe d ܐܰܒ ܒܶܐ ܒܰܒܶܐ ܕ parents' house of, parents' family of

bädaye ܒܱܕܰܝܶܐ (f.) (L.19) beginning, start šuroyo

Badëbbe ܒܰܕܷܒܒܶܐ (Q.8,54) Badëbbe, village in Turabdin Badëbboyo

Badëbboyo ܒܰܕܷܒܒܳܝܐ, f. Badëbbayto ܒܰܕܷܒܒܰܝܬܐ, pl. Badëbboye ܒܰܕܷܒܒܳܝܶܐ (Q.8,49) person from the village Badëbbe Badëbbe

badle ܒܰܕܠܶܐ (f.), pl. badlat ܒܰܕܠܰܬ (L.11) suit

Bagoke ܒܰܓܳܟܶܐ mountain range in the South of Turabdin

bahërtër ܒܰܗܷܪܬܷܪ (adj.) (Q.3,35) brighter bahuro

bahro ܒܰܗܪܐ (m.), pl. bahre ܒܰܗܪܶܐ light | bahro dat tre ܒܰܗܪܐ ܕܰܬ ܬܪܶܐ second light (L.3)

bahuro ܒܰܗܘܪܐ (adj.), f. bahërto ܒܰܗܷܪܬܐ, pl. bahure ܒܰܗܘܪܶܐ (L.15) bright, clear, shiny

bälädiye ܒܱܠܱܕܝܝܐ (f.), pl. bälädiyat ܒܱܠܱܕܝܝܰܬ (L.19) city administration, building authority karxuṯo

bälaš ܒܱܠܰܐܫ (L.15) free of charge, gratis magon

Balčiqa ܒܰܠܫ̰ܝܩܰܐ (G.19) Belgium

balki ܒܰܠܟܝ maybe, perhaps | balki ḥozina ḥḏoḏe naqla ḥreto ܒܰܠܟܝ ܚܳܙܝܢܰܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ܢܰܩܠܰܐ ܚܪܶܬܐ maybe we will see each other again (G.23); balki … balki ܒܰܠܟܝ ... ܒܰܠܟܝ maybe … maybe (Q.6,52)

baluṭo ܒܰܠܘܛܐ (m.) oak tree, acorn

dawmo du baluṭo ܕܰܘܡܐ ܕܘ ܒܰܠܘܛܐ oak, oak tree

banyo ܒܰܐܢܝܐ (m.), pl. banyowat ܒܰܐܢܝܳܘܰܬ (L.6) bathroom

baqlawa ܒܰܩܠܰܘܰܐ (f.) (L.23) baklava

barёḥme ܒܰܪܷܚܡܶܐ (m.), pl. barëḥme ܒܰܪܷܚܡܶܐ (L.13) brother-in-law (husband's brother, wife's brother)

barko ܒܰܪܟܐ (f.), pl. barkoṯe ܒܰܪܟܳܬ݂ܶܐ (L.7) knee

barmil ܒܰܪܡܝܠ (m.), pl. barmile ܒܰܪܡܝܠܶܐ (Q.4,57) barrel

barmile du qayso ܒܰܪܡܝܠܶܐ ܕܘ ܩܰܝܣܐ wooden barrel

baroyo ܒܰܪܳܝܐ (adj.), f. barayto ܒܰܪܰܝܬܐ, pl. baroye ܒܰܪܳܝܶܐ (L.7) outer, external

barqo ܒܰܪܩܐ (m.), pl. barqe ܒܰܪܩܶܐ (L.18) lightning

barṯo ܒܰܪܬ݂ܐ (f.), pl. bnoṯe ܒܢܳܬ݂ܶܐ (L.4) daughter | barṯi ܒܰܪܬ݂ܝ my daughter (L.11) abro

bas ܒܰܣ (L.11) only, enough | bas ne ܒܰܣ ܢܶܐ they are enough

w bas ܘܒܰܣ only, alone, exclusively

basyo

basimo ܒܰܣܝܡܐ (adj.), f. basëmto ܒܰܣܷܡܬܐ, pl. basime ܒܰܣܝܡܶܐ (L.10) delicious good, nice pleasant

basketbol ܒܰܣܟܶܬܒܳܠ (m.) (L.15) basketball esfiro

basro ܒܰܣܪܐ (m.), pl. basrone ܒܰܣܪܳܢܶܐ (L.7) meat

basro dab broze ܒܰܣܪܐ ܕܰܒ ܒܪܳܙܶܐ pork

basro dac cwone ܒܰܣܪܐ ܕܰܥ ܥܘܳܢܶܐ mutton

basro dag gyoṯe ܒܰܣܪܐ ܕܰܓ ܓܝܳܬ݂ܶܐ chicken meat

basro daq qanyone ܒܰܣܪܐ ܕܰܩ ܩܰܢܝܳܢܶܐ beef

basro mqalyo ܒܰܣܪܐ ܡܩܰܠܝܐ fried meat

bastiq ܒܰܣܬܝܩ (m.) (Q.3,103) bastiq (candy made of grape syrup)

basyo ܒܰܣܝܐ (L.21) enough! bas

baṣlo ܒܰܨܠܐ (m.), pl. baṣle ܒܰܨܠܶܐ (Q.3,95) onion

baṣo ܒܰܨܐ (m.), pl. baṣe ܒܰܨܶܐ (L.21) bus

baṭilo ܒܰܛܝܠܐ (adj.), f. baṭëlto ܒܰܛܷܠܬܐ, pl. baṭile ܒܰܛܝܠܶܐ free, without work, unemployed | baṭile ne ܒܰܛܝܠܶܐ ܢܶܐ they are off (work) (L.8) tired, exhausted pointless, vacuous

baṭiluṯo ܒܰܛܝܠܘܬ݂ܐ (f.) (L.19) unemployment

baṭlono ܒܰܛܠܳܢܐ (m.), pl. baṭlone ܒܰܛܠܳܢܶܐ (L.12) holiday vacation

baṯëḥme ܒܰܬ݂ܷܚܡܶܐ (f.) (husband's sister, wife's sister) sister-in-law

baṯqyomo ܒܰܬ݂ܩܝܳܡܐ (f.), pl. baṯqyome ܒܰܬ݂ܩܝܳܡܶܐ (Q.3,15) priest's wife

baybuno ܒܰܝܒܘܢܐ (m.), pl. baybune ܒܰܝܒܘܢܶܐ (L.19) flower

bayn ܒܰܝܢ (L.19, mit Präp. l-) between among

baynoṯ- + Suf. | baynoṯayye ܒܰܝܢܳܬ݂ܰܝܝܶܗ among them, by them

bayto ܒܰܝܬܐ (m.), pl. bote ܒܳܬܶܐ (L.3) house, family

bayṭar ܒܰܝܛܰܪ, f. bayṭare ܒܰܝܛܰܪܶܐ, pl. bayṭare ܒܰܝܛܰܪܶܐ (L.12) veterinary

be1 ܒܶܐ (G.24b) whether (particle introducing indirect questions)

be2 ܒܶܐ family of … | ab be babe di Maryam ܐܰܒ ܒܶܐ ܒܰܒܶܐ ܕܝ ܡܰܪܝܰܡ Maryam's parents, Maryam's family (L.16) bayto

Bequsyone ܒܶܩܘܣܝܳܢܶܐ (Q.8,42) Bequsyone, village in Turabdin

Berlinoyo ܒܶܪܠܝܢܳܝܐ, f. Berlinayto ܒܶܪܠܝܢܰܝܬܐ, pl. Berlinoye ܒܶܪܠܝܢܳܝܶܐ (L.20) Berliner

beroxo ܒܶܪܳܟ݂ܐ, pl. beroxe ܒܶܪܳܟ݂ܶܐ [Inf. brx II ܒܪܟ] (L.16) church wedding blessing

betfaq ܒܶܬܦܰܐܩ (Q.3,44) if nothing comes in between, God willing, if all goes well

beṯarke ܒܶܝܬ݂ܐܰܪܟܶܐ (m.) (Q.9,27) library

beṯ darmone ܒܶܝܬ݂ ܕܰܪܡܳܢܶܐ (m.) (L.14) pharmacy = apoteke

beṯdino ܒܶܝܬ݂ܕܝܢܐ (m.) (Q.10,2) court maḥkäma

beṯgawso ܒܶܝܬ݂ܓܰܘܣܐ (m.) (Q.9,39) safe haven, place of refuge

beṯ krihe ܒܶܝܬ݂ ܟܪܝܗܶܐ (m.) (L.14) hospital

beṯmqomo ܒܶܝܬ݂ܡܩܳܡܐ (m.) (Q.8,14) residence, seat

Beṯnahrin ܒܶܝܬ݂ܢܰܗܪܝܢ (G.19) Mesopotamia

beṯqadiše ܒܶܝܬ݂ܩܰܕܝܫܶܐ (pl.) (Q.8,19) room with saints' graves (in a church or monastery) shrine

beṯṣawbo ܒܶܝܬ݂ܨܰܘܒܐ (m.) university

Beṯṣawbo Ḥiro d Berlin (L.20) ܒܶܝܬ݂ܨܰܘܒܐ ܚܝܪܐ ܕܒܶܪܠܝܢ Free University of Berlin

bëcto ܒܷܥܬܐ (f.), pl. bece ܒܶܥܶܐ (L.23) egg

bëlḥuḏe ܒܷܠܚܘܕ݂ܶܗ (adv.) (L.16) alone, only

bëlḥuḏe mazlo ܒܷܠܚܘܕ݂ܶܗ ܡܰܙܠܐ only one direction (here: one-way street)

täne

bënyono ܒܷܢܝܳܢܳܐ (m.), pl. bënyone ܒܷܢܝܳܢܶܐ (L.13) building

bërbozo ܒܷܪܒܳܙܐ, pl. bërboze ܒܷܪܒܳܙܶܐ [Inf. brbz ܒܪܒܙ] (L.24) dispersal, spreading, dissemination, distribution mbarbaz

bërġël ܒܷܪܓ݂ܷܠ (m.) (L.10) bulgur

bësëklet ܒܷܣܷܟܠܶܬ (m.), pl. bësëkletat ܒܷܣܷܟܠܶܬܰܬ (L.21) bicycle

bëskwit ܒܷܣܟܘܝܬ (m.), pl. bëskwitat ܒܷܣܟܘܝܬܰܬ (L.23) biscuit

bëṯër ܒܷܬ݂ܷܪ (L.6) (prep.) after | bëṯër mi cito ܒܷܬ݂ܷܪ ܡܝ ܥܝܬܐ after the church (service) (Q.1,17); bëṯër b zabno ܒܷܬ݂ܷܪ ܒܙܰܒܢܐ after some time (Q.9,28) (adv.) after that (conj.) after

bëṯërke ܒܷܬ݂ܷܪܟܶܐ (adv.) (Q.7,91) after that

bëṯr ܒܷܬ݂ܪ (prep.) (G.11b,1-2) after, behind

bëṯr + Suf. (G.11b,1-2) | bëṯri ܒܷܬ݂ܪܝ behind me; bëṯrayye ܒܷܬ݂ܪܰܝܝܶܗ behind them

bira ܒܝܪܰܐ (f.), pl. birat ܒܝܪܰܬ (L.10) beer

biṭon ܒܝܛܳܢ (m.) (L.6) concrete

bluze ܒܠܘܙܶܐ (f.), pl. bluzat ܒܠܘܙܰܬ (L.11) blouse

bnoṯe ܒܢܳܬ݂ܶܐ barṯo

bnoyo [Inf. bny I ܒܢܝ] (L.8) counting

bocu ܒܳܥܘ (interj.) (L.10) please

bocuṯo ܒܳܥܘܬ݂ܐ (f.), pl. bëcwoṯe ܒܷܥܘܳܬ݂ܶܐ (Q.10,7) request, application

bode, bëdyo ܒܳܕܶܐ، ܒܷܕܝܐ - bdele, bdela ܒܕܶܠܶܗ، ܒܕܶܠܰܗ [bdy I ܒܕܝ] to begin, to start | bdewayle dë mšayal šwole ܒܕܶܘܰܝܠܶܗ ܕܷܡܫܰܝܰܠ ܫܘܳܠܶܐ he began asking questions (L.17); bdela dë mḥaḏro ruḥa ܒܕܶܠܰܗ ܕܷܡܚܰܕ݂ܪܐ ܪܘܚܰܗ she began to prepare herself (L.20); bdele d marcël ܒܕܶܠܶܗ ܕܡܰܪܥܷܠ‌ he started to tremble (Q.7,51) mšare

bohar, bëhro ܒܳܗܰܪ، ܒܷܗܪܐ - bahër, bahiro ܒܰܗܷܪ، ܒܰܗܝܪܐ [bhr I ܒܗܪ] (Q.3,30) to become bright, to get light

bolo ܒܳܠܐ (m.) mind | komaḥto bolo cal ܟܳܡܰܚܬܐ ܒܳܠܐ ܥܰܠ she pays attention to (L.11); këtle bolo rwiḥo ܟܷܬܠܶܗ ܒܳܠܐ ܪܘܝܚܐ he is patient; latli mede cal boli ܠܰܬܠܝ ܡܶܕܶܐ ܥܰܠ ܒܳܠܝ I do not have anything planned (L.18); gëd oṯe l bolan ܓܷܕ ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܰܢ we will remember, it will come to us (to mind) (L.22); koṯen l bola ܟܳܐܬ݂ܷܢ ܠܒܳܠܰܗ she remembers them (L.23)

boram, bërmo ܒܳܪܰܡ، ܒܷܪܡܐ - barëm, barimo ܒܰܪܷܡ، ܒܰܪܝܡܐ [brm I ܒܪܡ] to turn around (intr.), to rotate (intr.) | heš lo barimi cal ruḥayye ܗܶܫ ܠܐ ܒܰܪܝܡܝ ܥܰܠ ܪܘܚܰܝܝܶܗ they were still fully enjoying (lit. they haven't yet turned around themselves) (L.22)

bosam, bësmo ܒܳܣܰܡ، ܒܷܣܡܐ - basëm, basimo ܒܰܣܷܡ، ܒܰܣܝܡܐ [bsm I ܒܣܡ] to become pleasant

bosamle, bosamla ܒܳܣܰܡܠܶܗ، ܒܳܣܰܡܠܰܗ - basëmle, basëmla ܒܰܣܷܡܠܶܗ، ܒܰܣܷܡܠܰܗ [bsm I ܒܣܡ] (+ L-Suf.) to like | ayna hërgo kobosamlax? ܐܰܝܢܰܐ ܗܷܪܓܐ ܟܳܒܳܣܰܡܠܰܟ݂؟ which subject do you like? (L.3.5)

bošal, bëšlo ܒܳܫܰܠ، ܒܷܫܠܐ - bašël, bašilo ܒܰܫܷܠ، ܒܰܫܝܠܐ [bšl I ܒܫܠ] (L.13) to become cooked, to cook (intr.), to become overripe

bote ܒܳܬܶܐ bayto

boṭal, bëṭlo ܒܳܛܰܠ، ܒܷܛܠܐ - baṭël, baṭilo ܒܰܛܷܠ، ܒܰܛܝܠܐ [bṭl I ܒܛܠ] to become tired | hul d baṭël ܗܘܠ ܕܒܰܛܷܠ until he got tired (Q.7,68)

boxe, buxyo ܒܳܟ݂ܶܐ، ܒܘܟ݂ܝܐ - baxi, baxyo ܒܰܟ݂ܝ، ܒܰܟ݂ܝܐ [bxy I ܒܟ݂ܝ] (L.15) to cry | boxeno cal i ḥila d sëmle abre d cammi acli? ܒܳܟ݂ܶܢܐ ܥܰܠ‌ ܐܝ ܚܝܠܰܐ ܕܣܷܡܠܶܗ ܐܰܒܪܶܗ ܕܥܰܡܡܝ ܐܰܥܠܝ؟ should I cry because my cousin betrayed me? (Q.7,58)

boya ܒܳܝܰܐ (f.), pl. boyat ܒܳܝܰܬ (L.6) paint, dye

boyaṭ, bayṭo ܒܳܝܰܛ، ܒܰܝܛܐ - bëṭle, bëṭla ܒܷܛܠܶܗ، ܒܷܛܠܰܗ [byṭ I ܒܝܛ] (L.13) to blow up, to explode (tr.), to fire (fireworks)

boyaz, bayzo ܒܳܝܰܙ، ܒܰܝܙܐ - bëzle, bëzla ܒܷܙܠܶܗ، ܒܷܙܠܰܗ [byz I ܒܝܙ] to empty, to pour out | bëz! !ܒܷܙ pour out! (G.23)

bramšël ܒܪܰܡܫܷܠ (adv.) (L.14) yesterday evening ramšo

Briṭanoyo ܒܪܝܛܰܢܳܝܐ Brit Briṭanya i Rabṯo

Briṭanya i Rabṯo ܒܪܝܛܰܐܢܝܰܐ ܐܝ ܪܰܒܬ݂ܐ (G.19) Great Britain

briṯo ܒܪܝܬ݂ܐ (f.), pl. bëryawoṯe ܒܷܪܝܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.18) world

brozo ܒܪܳܙܐ (m.), pl. broze ܒܪܳܙܶܐ (L.23) pig

basro dab broze ܒܰܣܪܐ ܕܰܒ ܒܪܳܙܶܐ pork

ḥziro

Bšeriye ܒܫܶܪܝܝܶܐ (Q.9,22) Beşiri, city in the province Batman (South-East Turkey)

buḥono ܒܘܚܳܢܐ (m.), pl. buḥone ܒܘܚܳܢܶܐ study (pl.) research | ab buḥonayḏe ܐܰܒ ܒܘܚܳܢܰܝܕ݂ܶܗ his research (Q.9,47)

buḥrono ܒܘܚܪܳܢܐ (m.), pl. buḥrone ܒܘܚܪܳܢܶܐ (L.21) exam

bumo ܒܘܡܐ (m.), pl. bume ܒܘܡܶܐ (L.22) owl

buqto ܒܘܩܬܐ (f.), pl. boqoṯe ܒܳܩܳܬ݂ܶܐ (Q.1,70) bundle, bouquet

buṣoyo ܒܘܨܳܝܐ (m.), pl. buṣoye ܒܘܨܳܝܶܐ (Q.9,26) research

byoṭo [Inf. byṭ I ܒܝܛ] (L.13) exploding (tr.), firing (of fireworks) boyaṭ

bziro ܒܙܝܪܐ, f. bzërto ܒܙܷܪܬܐ, pl. bzire ܒܙܝܪܶܐ (L.19) sown

cade ܥܰܕܶܐ (f.), pl. cadat ܥܰܕܰܬ (L.16) tradition, custom, practice | ac cadani ܐܰܥ ܥܰܕܰܢܝ these customs, these traditions (Q.3,115)

cadi ܥܰܕܝ (adj.) (L.4) usual, normal

cafro ܥܰܦܪܐ (m.), pl. cafrone ܥܰܦܪܳܢܶܐ (L.7) soil, sand

Cäjam ܥܱܔܰܡ (m.) (Q.8,30) Persia

cajizo (adj.), f. cajëzto ܥܰܔܷܙܬܐ, pl. cajize ܥܰܔܝܙܶܐ (Q.5,40) bored uncomfortable, not feeling well

caksuno ܥܰܟܣܘܢܐ (m.), pl. caksune ܥܰܟܣܘܢܶܐ (L.7) elbow

cal ܥܰܠ (prep.) on | cal mën? ܥܰܠ ܡܷܢ؟ for which reason? why? (L.24)

cal d ܥܰܠ ܕ since, because

cal (+ Suf., G.11b,1-2) | acli ܐܰܥܠܝ on me; acla ܐܰܥܠܰܗ on her; aclayye ܐܰܥܠܰܝܝܶܗ on them

cal u xer ܥܰܠ‌ ܐܘ ܟ݂ܶܝܪ congratulations!

calcolo ܥܰܠܥܳܠܐ (m.), pl. calcole ܥܰܠܥܳܠܐ (L.18) storm, tornado, whirlwind

calofo ܥܰܠܳܦܐ (m.) (G.22) feed

cam (prep.) with, together with |

cam (+ Suf., G.11b,1-2) | acme ܐܰܥܡܶܗ with him; acmayxu ܐܰܥܡܰܝܟ݂ܘ with you (pl.)

cam gabe d (L.20) ܥܰܡ ܓܰܒܶܗ ܕ besides, in addition to, apart from

cam gab + Suf. (L.16) ܥܰܡ ܓܰܒ‍ in addition, besides

cam hani kulle (Q.5,73) ܥܰܡ ܗܰܢܝ ܟܘܠܠܶܗ furthermore, in addition to this

cam ḥbol (Q.5,49) ܥܰܡ ܚܒܳܠ unfortunately

cam ḥḏoḏe (G.18) ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ with each other, together

cam sabro d (L.23) ܥܰܡ ܣܰܒܪܐ ܕ in the hope that

cam u zabno (L.20) ܥܰܡ ܐܘ ܙܰܒܢܐ over time

cämäliye ܥܱܡܱܠܝܝܶܐ (f.), pl. cämäliyat ܥܱܡܱܠܝܝܰܬ (L.14) operation, surgery

camiro ܥܰܡܝܪܐ (adj.), f. camërto ܥܰܡܷܪܬܐ, pl. camire ܥܰܡܝܪܶܐ inhabitated | kule mas Suryoye camiro wa ܟܘܠܶܗ ܡܰܣ ܣܘܪܝܳܝܶܐ ܥܰܡܝܪܐ ܘܰܐ it was wholly inhabitated by Arameans/Assyrians (L.19) built comar

cammo ܥܰܡܡܐ (m.), pl. cammone ܥܰܡܡܳܢܶܐ (L.4) uncle (from father's side)

camo ܥܰܡܐ (m.), pl. came ܥܰܡܶܐ (L.19) people | u camayḏe ܐܘ ܥܰܡܰܝܕ݂ܶܗ his people (L.17)

Campari ܟܰܡܦ݁ܰܪܝ (= Kampari, L.24) Campari

camšira ܥܰܡܫܝܪܰܐ, pl. camširat ܥܰܡܫܝܪܰܬ (L.14) (f.) nurse

camṯo (f.), pl. camṯoṯe ܥܰܡܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.4) aunt (from father's side)

camuqo ܥܰܡܘܩܐ (adj.), f. camëqto ܥܰܡܷܩܬܐ, pl. camuqe ܥܰܡܘܩܶܐ deep fundamental, in-depth

Cäräbi ܥܱܪܱܒܝ (Q.6,37) Arabic (language) Caraboyo

Caraboyo ܥܰܪܰܒܳܝܐ (L.19) Arabic (language) Cäräbi

carquwo ܥܰܪܩܘܘܐ (m.), pl. carquwe ܥܰܪܩܘܘܶܐ (L.7) heel

caskar ܥܰܣܟܰܪ (m., f.), pl. caskar ܥܰܣܟܰܪ, casekër ܥܰܣܶܟܷܪ (Q.7,11) (f.) military, army (m.) soldier

caskäriye ܥܰܣܟܱܪܝܝܶܐ (f.) military service

casqo ܥܰܣܩܐ (adj.), f. casqo ܥܰܣܩܐ, pl. casqe ܥܰܣܩܶܐ (L.20) difficult

casquṯo ܥܰܣܩܘܬ݂ܐ (f.) (Q.9,23) difficulty, effort ṣacbuṯo

casro ܥܰܣܪܐ (num.), f. csar ܥܣܰܪ (L.4) ten

caṣriyawoṯe ܥܰܨܪܝܝܰܘܳܬ݂ܶܐ (adv.) (G.18) in the evening caṣriye

caṣriye ܥܰܨܪܝܝܶܐ (f.) (L.8) evening in the evening adcaṣriye, caṣriyawoṯe

catiqo ܥܰܬܝܩܐ (adj.), f. catëqto ܥܰܬܷܩܬܐ, pl. catiqe ܥܰܬܝܩܶܐ (Q.9,69) old, ancient

caṭmo ܥܰܛܡܐ (f.), pl. caṭmoṯe ܥܰܛܡܳܬ݂ܶܐ (L.7) thigh

cawje ܥܰܘܔܶܐ (f.), pl. cawjat ܥܰܘܔܰܬ (L.21) curve

cawodo ܥܰܘܳܕܐ, f. cawadto ܥܰܘܰܕܬܐ, pl. cawode ܥܰܘܳܕܶܐ (G.19) worker, working | cawode ne ܥܰܘܳܕܶܐ ܢܶܐ they are working (L.6) šaġolo

cäyaša ܥܱܝܰܫܰܐ (f.) (L.20) life, cost of living

cayla ܥܰܝܠܰܐ (f.), pl. caylat ܥܰܝܠܰܬ family | ac caylayḏan ܐܰܥ ܥܰܝܠܰܝܕ݂ܰܢ our families (Q.6,50) iqarṯo

cayni ܥܰܝܢܝ exactly (like) same

b cayni zabno (Q.2,33) ܒܥܰܝܢܝ ܙܰܒܢܐ simultaneously, at the same time

cayno ܥܰܝܢܐ (f.), pl. caynoṯe ܥܰܝܢܳܬ݂ܶܐ, cayne ܥܰܝܢܶܐ (L.7) eye | gëd ḥozitu b caynayxu ܓܷܕ ܚܳܙܝܬܘ ܒܥܰܝܢܰܝܟ݂ܘ you (pl.) will see with your own eyes (L.22) spring

cal ac cayne ܥܰܠ ܐܰܥ ܥܰܝܢܶܐ welcome, with pleasure, alright!

cal cayni ܥܰܠ ܥܰܝܢܝ with pleasure, alright!

caywo ܥܰܝܘܐ (m.), pl. caywe ܥܰܝܘܶܐ (L.18) cloud

cbarto ܥܒܰܪܬܐ (f.), pl. cbaryoṯe ܥܒܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (Q.8,35) entrance entry, access

cboro ܥܒܳܪܐ [Inf. cbr I ܥܒܪ] entering, coming in entrance | cboro l darbo rišoyo ܥܒܳܪܐ ܠܕܰܪܒܐ ܪܝܫܳܝܐ entering the the main road; (give way!) (L.21) cobar

cebugro ܥܶܒܘܓܪܐ (m.), pl. cebugre ܥܶܒܘܓܪܶܐ mouse

ceḏo ܥܶܕ݂ܐ (m.), pl. ceḏe ܥܶܕ݂ܶܐ (L.9) festival, holidays | ceḏo brixo! ܥܶܕ݂ܐ ܒܪܝܟ݂ܐ Happy Holiday! (L.13)

Ceḏo Rabo ܥܶܕ݂ܐ ܪܰܒܐ Easter

Ceḏo Zcuro ܥܶܕ݂ܐ ܙܥܘܪܐ Christmas

celoyo ܥܶܠܳܝܐ (adj.), f. celayto ܥܶܠܰܝܬܐ, pl. celoye ܥܶܠܳܝܶܐ high | celayto yo ܥܶܠܰܝܬܐ ܝܐ it (f.) is high (L.6)

cewono ܥܶܘܳܢܐ [Inf. cwn II ܥܘܢ] help, support | u cewonayḏe ܐܘ ܥܶܘܳܢܰܝܕ݂ܶܗ his help (Q.2,17) mcawan

cezo ܥܶܙܐ (f.), pl. ceze ܥܶܙܶܐ (L.12) goat | hën mac ceze ܗܷܢ ܡܰܥ ܥܶܙܶܐ some goats (Q.7,30)

Cëbroyo ܥܷܒܪܳܝܐ (L.19) Hebrew (language) Hebrew

cël ܥܷܠ (prep.) (+ m-) above, over cal, lalcal

cëlmo ܥܷܠܡܐ (m.), pl. cëlme ܥܷܠܡܶܐ world (sg.) people

Cëlmo Tliṯoyo (L.18) ܥܷܠܡܐ ܬܠܝܬ݂ܳܝܐ Third World

cëlṯo ܥܷܠܬ݂ܐ (f.), pl. celoṯe ܥܶܠܳܬ݂ܶܐ (Q.9,98) reason, cause | i cëlṯo di goluṯaṯṯe ܐܝ ܥܷܠܬ݂ܐ ܕܝ ܓܳܠܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ the reason for their emigration (Q.10,30)

cëmro ܥܷܡܪܐ (m.) (L.4) age = cumro

cënwe ܥܷܢܘܶܐ (pl.), sg. cënwo ܥܷܢܘܐ (L.10) grapes (sg.) berry

cënwe kome ܥܷܢܘܶܐ ܟܳܡܶܐ black grapes

suġlo

Cërnës ܥܷܪܢܷܣ (Q.8,64) Cërnës, village in Turabdin Cërnësoyo

Cërnësoyo ܥܷܪܢܷܣܳܝܐ, f. Cërnësayto ܥܷܪܢܷܣܰܝܬܐ, pl. Cërnësoye ܥܷܪܢܷܣܳܝܶܐ (Q.8,64) person from the village Cërnës Cërnës

cëtqo ܥܷܬܩܐ (m.) age (things) catiqo, cotaq

ciqo ܥܝܩܐ (adj.), f. cëqto ܥܷܩܬܐ, pl. ciqe ܥܝܩܶܐ (L.11) narrow

Ciraq ܥܝܪܰܐܩ (m.) (G.19) Iraq

Ciraqoyo ܥܝܪܰܩܳܝܐ, f. Ciraqayto ܥܝܪܰܩܰܝܬܐ, pl. Ciraqoye ܥܝܪܰܩܳܝܶܐ (G.19) Iraqi

Ciruṯo ܥܝܪܘܬ݂ܐ (f.) (Q.9,88) awakening name of the first Aramaic/Assyrian national movement Intibah

cisaqṯo ܥܝܣܰܩܬ݂ܐ (f.), pl. cisaqyoṯe ܥܝܣܰܩܝܳܬ݂ܶܐ (L.16) ring, wedding ring

cito ܥܝܬܐ (f.), pl. citoṯe ܥܝܬܳܬ݂ܶܐ, citawoṯe ܥܝܬܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.16) church church visit church service

claymo ܥܠܰܝܡܐ (m.), pl. clayme ܥܠܰܝܡܶܐ (L.11) teenager, young man

claymṯo ܥܠܰܝܡܬ݂ܳܐ (f.), pl. claymoṯe ܥܠܰܝܡܳܬ݂ܶܐ (L.16) teenager, young woman

cmoro ܥܡܳܪܐ [Inf. cmr I ܥܡܪ] (Q.8,39) building | u cmorayḏa ܐܘ ܥܡܳܪܰܝܕ݂ܰܗ its construction, architecture (Q.8,39) comar

cobar, cëbro ܥܳܒܰܪ، ܥܷܒܪܐ - cabër, cabiro ܥܰܒܷܪ، ܥܰܒܝܪܐ [cbr I ܥܒܪ] to enter, to come in | gëd cëbrina šotina qaḥwa ܓܷܕ ܥܷܒܪܝܢܰܐ ܫܳܬܝܢܰܐ ܩܰܚܘܰܐ we will go inside and have coffee (L.12); me d cabirina li ganṯo gëd ḥozitu kul mede ܡܶܐ ܕܥܰܒܝܪܝܢܰܐ ܠܝ ܓܰܢܬ݂ܐ ܓܷܕ ܚܳܙܝܬܘ ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ when we enter the park, you (pl.) will see everything (L.22); d cëbri laḥ ḥuḏre ܕܥܷܒܪܝ ܠܰܚ ܚܘܕ݂ܪܶܐ that they enter associations (Q.9,117)

codilo ܥܳܕܝܠܐ, pl. codile ܥܳܕܝܠܶܐ brother-in-law, husband of wife's sister damṯo

cojaz, cëjzo ܥܳܔܰܙ، ܥܷܔܙܐ - cajëz, cajizo ܥܰܔܷܙ، ܥܰܔܝܙܐ [cjz I ܥܔܙ] to get annoyed, to get angry | ḥëngi cajëzwayno mene ܚܷܢܓܝ ܥܰܔܷܙܘܰܝܢܐ ܡܶܢܶܗ because I had gotten so annoyed with him (Q.7,83) to become bored to feel uncomfortable, to feel unwell

cole, cëlyo ܥܳܠܶܐ، ܥܷܠܝܐ - cali, calyo ܥܰܠܝ، ܥܰܠܝܐ [cly I ܥܠܝ] to go up, to rise | kocolën am maye day yame ܟܳܥܳܠܷܢ ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܕܰܝ ܝܰܡܶܐ the sea level rises (L.18)

coliqo ܥܳܠܝܩܐ (m.), pl. coliqe ܥܳܠܝܩܶܐ (L.23) candy made of grape syrup in form of a sausage

comar, cëmro ܥܳܡܰܪ، ܥܷܡܪܐ - camër, camiro ܥܰܡܷܪ، ܥܰܡܝܪܐ [cmr I ܥܡܪ] (L.6) to live, to inhabit to be built

comër baytux ܥܳܡܷܪ ܒܰܝܬܘܟ݂ thank you

camiro

coraq, cërqo ܥܳܪܰܩ، ܥܷܪܩܐ - carëq, cariqo ܥܰܪܷܩ، ܥܰܪܝܩܐ [crq I ܥܪܩ] to run away, to escape mahzam

coraw, cërwo ܥܳܪܰܘ، ܥܷܪܘܐ - crule, crula ܥܪܘܠܶܗ، ܥܪܘܠܰܗ [crw I ܥܪܘ] (G.20) to sieve coarsely | crawu ܥܪܰܘܘ sieve (pl.)! (G.23)

coṣar, cuṣro ܥܳܨܰܪ، ܥܘܨܪܐ - cṣërle, cṣërla ܥܨܷܪܠܶܗ، ܥܨܷܪܠܰܗ [cṣr I ܥܨܪ] to squeeze, to press, to pressure | cuṣriwaynanne ܥܘܨܪܝܘܰܝܢܰܢܢܶܗ we used to press them (Q.4,16)

cotaq, cëtqo ܥܳܬܰܩ، ܥܷܬܩܐ - catëq, catiqo ܥܰܬܷܩ، ܥܰܬܝܩܐ [ctq I ܥܬܩ] to become old, to become ancient

cowad, cawdo ܥܳܘܰܕ، ܥܰܘܕܐ - cwëdle, cwëdla ܥܘܷܕܠܶܗ، ܥܘܷܕܠܰܗ [cwd I ܥܘܕ] to work | mën kocawdat? ܡܷܢ ܟܳܥܰܘܕܰܬ؟ what kind of work do you do? (L.3); u babo w i emo di iqarṯo kocawdi ܐܘ ܒܰܒܐ ܘܐܝ ܐܶܡܐ ܕܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ ܟܳܥܰܘܕ the father and the mother in the family work (L.4) šoġal

coyaš, cayšo ܥܳܝܰܫ، ܥܰܝܫܐ - cayëš, cayišo ܥܰܝܷܫ، ܥܰܝܝܫܐ [cyš I ܥܝܫ] to live | an abne d ḥoli kocayši bu Swed ܐܰܢ ܐܰܒܢܶܐ ܕܚܳܠܝ ܟܳܥܰܝܫܝ ܒܘ ܣܘܶܕ my cousins (from mother's side) live in Sweden (L.4); b Kafro cayšiwa tmoni iqaryoṯe ܒܟܰܦܪܐ ܥܰܝܫܝܘܰܐ ܬܡܳܢܝ ܐܝܩܰܪܝܳܬ݂ܶܐ eighty families lived in Kafro (Q.2,1)

crayto ܥܪܰܝܬܐ (f.) (Q.3,86) lunch

croḏo (m.), pl. croḏe ܥܪܳܕ݂ܶܐ (L.22) zebra, wild donkey

cruto ܥܪܘܬܐ (f.) Friday

i cruto li ctiḏuṯo ܐܝ ܥܪܘܬܐ ܠܝ ܥܬܝܕ݂ܘܬ݂ܐ Fridays for Future

yawmo

csar ܥܣܰܪ (num., f.) ten casro

cṣoro ܥܨܳܪܐ [Inf. cṣr I ܥܨܪ] (Q.4,30) squeezing, pressing

cudrono ܥܘܕܪܳܢܐ (m.) help, support cewono

cufoyo ܥܘܦܳܝܐ (m.), pl. cufoye ܥܘܦܳܝܶܐ funeral, burial ceremony | sim u cufoyayḏe ܣܝܡ ܐܘ ܥܘܦܳܝܰܝܕ݂ܶܗ he was buried (in church) (Q.9,123)

culyo ܥܘܠܝܐ (m.), pl. culye ܥܘܠܝܶܐ (L.19) height

cumro ܥܘܡܪܐ age | cumre ܥܘܡܪܶܗ in the age of … (Q.9,4); b cumro nacimo ܒܥܘܡܪܐ ܢܰܥܝܡܐ at a young age (Q.9,13) = cëmro

cuqobo ܥܘܩܳܒܐ (m.), pl. cuqobe ܥܘܩܳܒܶܐ (Q.9,26) studies, research

Cuṯmanoyo ܥܘܬ݂ܡܰܢܳܝܐ, f. Cuṯmanayto ܥܘܬ݂ܡܰܢܰܝܬܐ, pl. Cuṯmanoye ܥܘܬ݂ܡܰܢܳܝܶܐ (Q.9,26) Ottoman Ottoman (language)

cwodo [Inf. cwd I ܥܘܕ] (L.3) work | kul ḥa azze lu cwodayḏe ܟܘܠ ܚܰܐ ܐܰܙܙܶܗ ܠܘ ܥܘܳܕܰܝܕ݂ܶܗ everyone went to their work (L.3) working

cwodo mšawtfo (L.24) ܥܘܳܕܐ ܡܫܰܘܬܦܐ collective work

cowad, šuġlo

cwono ܥܘܳܢܐ (f.), pl. cwone ܥܘܳܢܶܐ (L.12) (f.) female sheep (pl.) sheep

čaket ܫ̰ܰܟܶܬ (m.), pl. čaketat ܫ̰ܰܟܶܬܰܬ, čakete ܫ̰ܰܟܶܬܶܐ (L.7) jacket

čanṭa (f.), pl. čanṭat ܫ̰ܰܢܛܰܬ (L.3) bag

čaye ܫ̰ܰܝܶܐ (f.), pl. čayat ܫ̰ܰܝܰܬ (L.23) tea

čike ܫ̰ܝܟܶܐ (adv.) a little bit | qumṯux kiba xud čike ܩܘܡܬ݂ܘܟ݂ ܟܝܒܰܗ ܟ݂ܘܕ ܫ̰ܝܟܶܐ you are so tiny (Q.7,61) ëšmo2

čimanto ܫ̰ܝܡܰܢܬܐ (f.) (L.6) concrete, cement

Čin ܫ̰ܝܢ (m.) (G.19) China = Ṣin

d ܕ (G.10a) genitive particle | šušaye d ḥamro ܫܘܫܰܝܶܐ ܕܚܰܡܪܐ bottle of wine; u bayto d babi ܐܘ ܒܰܝܬܐ ܕܒܰܒܝ my father's house relative pronoun | u baytawo d ḥërlan acle ܐܘ ܒܰܝܬܰܘܐ ܕܚܷܪܠܰܢ ܐܰܥܠܶܗ the house that we visited (in conditional clauses: G.22b) if | d howewayli zabno ܕܗܳܘܶܘܰܝܠܝ ܙܰܒܢܐ if I had time (L.22); d ṭorënwa mëštace u Afrem ܕܛܳܪܷܢܘܰܐ ܡܷܫܬܰܥܶܐ ܐܘ ܐܰܦܪܶܡ if they had let Afrem play (L.22) (G.7a) conjunction | kobac d yolaf u lišono ܟܳܐܒܰܥ ܕܝܳܠܰܦ ܐܘ ܠܝܫܳܢܐ he wants to learn the language; azza li šuqo d zawno cënwe ܐܰܙܙܰܗ ܠܝ ܫܘܩܐ ܕܙܰܘܢܐ ܥܷܢܘܶܐ she went to the market to buy grapes; merle d kobac ḥozelan bu ḥuḏro ܡܷܪܠܶܗ ܕܟܳܐܒܰܥ ܚܳܙܶܠܰܢ ܒܘ ܚܘܕ݂ܪܐ he said that he wanted to meet us in the clubhouse

dado ܕܰܕܐ (f.), pl. dadoṯe ܕܰܕܳܬ݂ܶܐ (L.4) aunt, uncle's wife (from father's side) cammo

dafo du nawlo ܕܰܦܐ ܕܘ ܢܰܘܠܐ, pl. dafe du nawlo ܕܰܦܶܐ ܕܘ ܢܰܘܠܐ (f.) webpage

daftar ܕܰܦܬܰܪ, pl. däfetër ܕܱܦܶܬܷܪ, daftarat ܕܰܦܬܰܪܰܬ, daftare ܕܰܦܬܰܪܶܐ (L.3) notebook

dahole ܕܰܗܳܠܶܐ (f.), pl. daholat ܕܰܗܳܠܰܬ (L.16) drum | dahole w zërnaye ܕܰܗܳܠܶܐ ܘܙܷܪܢܰܝܶܐ drum and zurna (L.16)

damṯo ܕܰܡܬ݂ܐ (f.), pl. damoṯe ܕܰܡܳܬ݂ܶܐ (L.13) sister-in-law, wife of husband's brother codilo

danwo ܕܰܢܘܐ (m.), pl. danwe ܕܰܢܘܶܐ (Q.1,46) tail

daqqa ܕܰܩܩܰܐ, pl. daqqat ܕܰܩܩܰܬ (L.8) minute qaṭënto

darbo ܕܰܪܒܐ (m.), pl. darbe ܕܰܪܒܶܐ, darbone ܕܰܪܒܳܢܶܐ road, way, route | bu darbo du yamo ܒܘ ܕܰܪܒܐ ܕܘ ܝܰܡܐ by sea (Q.9,48) method

cal u darbo d (Q.5,21) ܥܰܠ ܐܘ ܕܰܪܒܐ ܕ with the help of, through, by

darbo dab bësëkletat (L.21) ܕܰܪܒܐ ܕܰܒ ܒܷܣܷܟܠܶܬܰܬ bicycle path

darbo dam mhalxone (L.21) ܕܰܪܒܐ ܕܰܡ ܡܗܰܠܟ݂ܳܢܶܐ pavement

darbo dar raḏoyoṯe (L.21) ܕܰܪܒܐ ܕܰܪ ܪܰܕ݂ܰܝܳܬ݂ܶܐ road, motorway

darbo du tren (L.21) ܕܰܪܒܐ ܕܘ ܬܪܶܢ railroad track, railway line

darbo ḥiṣo (L.21) ܕܰܪܒܐ ܚܝܨܐ highway, main road

darbo rišoyo (L.21) ܕܰܪܒܐ ܪܝܫܳܝܐ main road

darga ܕܰܪܓܰܐ (f.), pl. dargat ܕܰܪܓܰܬ (Q.3,113) gate

darġo ܕܰܪܓ݂ܐ (m.), pl. darġe ܕܰܪܓ݂ܶܐ (L.8) stairs degree, level position

darḥal ܕܰܪܚܰܠ (adv.) (Q.1,35) immediately mëḥḏo

darmala ܕܰܪܡܰܠܰܐ (sg./pl., Q.4,42) fatstock

darmono ܕܰܪܡܳܢܐ (m.), pl. darmone ܕܰܪܡܳܢܶܐ (L.14) drug, medicine, medication cure beṯ darmone

dastër ܕܰܣܬܷܪ (m.) (Q.6,27) permission

dašëšto ܕܰܫܷܫܬܐ (f.) (L.10) rice pudding

dawġe ܕܰܘܓ݂ܶܐ (pl.) (L.23) ayran, diluted yoghurt

dawmo (f.), pl. dawme ܕܰܘܡܶܐ tree

dawmo du baluṭo (Q.7,4) ܕܰܘܡܐ ܕܘ ܒܰܠܘܛܐ oak, oak tree baluṭo

dawmo du ceḏo (L.13) ܕܰܘܡܐ ܕܘ ܥܶܕ݂ܐ Christmas tree ceḏo

daworo ܕܰܘܳܪܐ, f. dawarto ܕܰܘܰܪܬܐ, pl. dawore ܕܰܘܳܪܐ farmer, peasant

dawrënto ܕܰܘܪܷܢܬܐ, pl. dawrënyoṯe ܕܰܘܪܷܢܝܳܬ݂ܶܐ (L.21) roundabout

dawro ܕܰܘܪܐ, pl. dawre ܕܰܘܪܶܐ turn, round | dawre d man yo ܕܰܘܪܶܗ ܕܡܰܢ ܝܐ؟ whose turn is it? course | dawro du lišono ܕܰܘܪܐ ܕܘ ܠܝܫܳܢܐ language course (L.5) role | mën yo u dawro du nawlo baḥ ḥaye yawmoye? ܡܷܢ ܝܐ ܐܘ ܕܰܘܪܐ ܕܘ ܢܰܘܠܐ ܒܰܚ ܚܰܝܶܐ ܝܰܘܡܳܝܶܐ welche Rolle hat das Internet im Alltagsleben?

dawse ܕܰܘܣܶܐ (f.), pl. dawsat ܕܰܘܣܰܬ (Q.4,18) step

dayira ܕܰܝܝܪܰܐ, pl. dayirat ܕܰܝܝܪܰܬ (L.20) flat, apartment

dayira mšawtafto ܕܰܝܝܪܰܐ ܡܫܰܘܬܰܦܬܐ shared apartment

dayno ܕܰܝܳܢܐ, pl. dayne ܕܰܝܢܶܐ (L.19) debt

dayono ܕܰܝܳܢܐ, f. dayanto ܕܰܝܰܢܬܐ, pl. dayone ܕܰܝܳܢܶܐ (L.15) judge referee

dayrayto ܕܰܝܪܰܝܬܐ (f.), pl. dayroyoṯe ܕܰܝܪܳܝܳܬ݂ܶܐ (Q.8,9) nun

dayro ܕܰܝܪܐ (f.), pl. dayre ܕܰܝܪܶܐ (L.17) monastery

dayro d Mor Marqus (Q.9,51) ܕܰܝܪܐ ܕܡܳܪܝ̱ ܡܰܪܩܘܣ the Syriac Orthodox monastery of St. Markus in Jerusalem

dayro du Zacfäran (Q.9,67) ܕܰܝܪܐ ܕܘ ܙܰܥܦܱܪܰܢ Dayr az-Zaafaran monastery (Syriac Orthodox patriarchate until 1932)

dayroyo ܕܰܝܪܳܝܐ, pl. dayroye ܕܰܝܪܳܝܶܐ (Q.8,8) monk

dayroyuṯo ܕܰܝܪܳܝܘܬ݂ܐ (f.) monasticism

dcar ܕܥܰܪ (L.21) get back, come back! docar

dcoro ܕܥܳܪܐ [Inf. dcr I ܕܥܪ] returning, coming back return, way back

deri ܕܶܪܝ (+ time specification) following, next

deri yawmo (L.13) ܕܶܪܝ ܝܰܘܡܐ the following day

dewo ܕܶܘܐ (m.), pl. dewe ܕܶܘܶܐ (L.22) wolf

dëbbo ܕܷܒܒܐ (m.), f. dëbbe ܕܷܒܒܶܐ, pl. dëbbat ܕܷܒܒܐ (L.22) bear

dëqqa ܕܷܩܩܰܐ (f.) (L.22) attention, caution

soyam dëqqa ܣܳܝܰܡ ܕܷܩܩܰܐ to pay attention | ṭro soyam dëqqa ܛܪܐ ܣܳܝܰܡ ܕܷܩܩܰܐ he should pay attention (Q.5,69)

dërto ܕܷܪܬܐ (f.), pl. dërtoṯe ܕܷܪܬܳܬ݂ܶܐ (Q.3,114) yard, walled yard

dësto ܕܷܣܬܐ (m.), pl. dëste ܕܷܣܬܶܐ (Q.3,90) big cooking pot, cooking pan

dëšno ܕܷܫܢܐ (m.), pl. dëšne ܕܷܫܢܶܐ (L.13) gift, present

dibës ܕܝܒܷܣ (m.) grape syrup, grape molasses

diḏ- -ܕܝܕ݂ (+ Suf., G.10b) possessive pronoun | diḏi ܕܝܕ݂ܝ my; dëṯxu ܕܷܬ݂ܟ݂ܘ your (pl.)

diktatoriye ܕܝܟܬܰܬܳܪܝܝܶܐ (f.), pl. diktatoriyat ܕܝܟܬܰܬܳܪܝܝܰܬ (Q.10,68) dictatorship

dilonoiṯ ܕܝܠܳܢܳܐܝܬ݂ (Q.4,63) especially, above all

dilonoyo ܕܝܠܳܢܳܝܐ (adj.), f. dilonayto ܕܝܠܳܢܰܝܬܐ, pl. dilonoye ܕܝܠܳܢܰܝܬܐ (L.3) special, particular | mede dilonoyo ܡܶܕܶܐ ܕܝܠܳܢܳܝܐ special feature, something special, particular (Q.5,54) own private

diloyuṯo ܕܝܠܳܝܘܬ݂ܐ, pl. diloyoṯe quality, property, feature

diloyuṯo qnumayto ܕܝܠܳܝܘܬ݂ܐ ܩܢܘܡܰܝܬܐ private sphere

dirak ܕܝܪܰܟ (m.), pl. dirake ܕܝܪܰܟܶܐ (Q.3,23) transmission tower, power pole, mast

disa ܕܝܣܰܐ (adv.) (L.22) again, once more

dlo ܕܠܐ (prep.) (L.7) without | dlo mini ܕܠܐ ܡܝܢܝ without me (L.7); dlo mënxu ܕܠܐ ܡܷܢܟ݂ܘ without you (pl.) (L.7)

dlo zuze ܕܠܐ ܙܘܙܶܐ for free, free of charge, gratis magon, bälaš

dmoxo ܕܡܳܟ݂ܐ [Inf. dmx I ܕܡܟ] (L.6) sleeping, sleep domax

docar, ducro ܕܳܥܰܪ، ܕܘܥܪܐ - dacër, daciro ܕܰܥܷܪ، ܕܰܥܝܪܐ [dcr I ܕܥܪ] to return, to get back | bak kmo këbcat ducrina? ܒܰܟ ܟܡܐ ܟܷܐܒܥܰܬ ܕܘܥܪܝܢܰܐ؟ when shall we go back home? (L.8); inaqla d ducrono mi cito ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕܕܘܥܪܳܢܐ ܡܝ ܥܝܬܐ as soon as I (f.) come back from the church (Q.1,10); ak kallawat daciri acle ܐܰܟ ܟܰܠܠܰܘܰܬ ܕܰܥܝܪܝ ܐܰܥܠܶܗ the money returned to him (Q.6,47); majbur ducriwa ܡܰܔܒܘܪ ܕܘܥܪܝܘܰܐ they had to return (Q.10,78)

dolaq, dëlqo ܕܳܠܰܩ، ܕܷܠܩܐ - dalëq, daliqo ܕܰܠܷܩ، ܕܰܠܝܩܐ [dlq I ܕܠܩ] to shine, to flash (intr.) to burn (intr.) | lebi dolaqwa aclayye ܠܶܒܝ ܕܳܠܰܩܘܰܐ ܐܰܥܠܰܝܝܶܗ I felt pity for them (Q.10,51)

domax, dëmxo ܕܳܡܰܟ݂، ܕܷܡܟ݂ܐ - damëx, damixo ܕܰܡܷܟ݂، ܕܰܡܝܟ݂ܐ [dmx I ܕܡܟ] (L.7) to sleep | an nacime kodëmxi ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܟܳܕܷܡܟ݂ܝ the children are sleeping (L.8.5) dmoxo

dome, dumyo ܕܳܡܶܐ، ܕܷܡܝܐ - dami, damyo ܕܰܡܝ، ܕܰܡܝܐ [dmy I ܕܡܝ] to resemble, to look similar šobah

doraš, dëršo ܕܳܪܰܫ، ܕܷܪܫܐ - drëšle, drëšla ܕܪܷܫܠܶܗ، ܕܪܷܫܠܰܗ [drš I ܕܪܫ] to study to examine | kodëršina ab bëcwoṯe ܟܳܕܷܪܫܝܢܰܐ ܐܰܒ ܒܷܥܘܳܬ݂ܶܐ we are examining the applications (Q.10,6) to discuss to train durošo, madrašto

dore, dëryo ܕܳܪܶܐ، ܕܷܪܝܐ - drele, drela ܕܪܶܠܶܗ، ܕܪܶܠܰܗ [dry I ܕܪܝ] to drop (tr.)

dore šlomo ܕܳܪܶܐ ܫܠܳܡܐ to greet | drele šlomo aclayye ܕܪܶܠܶܗ ܫܠܳܡܐ ܐܰܥܠܰܝܝܶܗ he greeted them (L.3)

doro ܕܳܪܐ (m.), pl. dore ܕܳܪܶܐ century, age time generation

doyaq, dayqo ܕܳܝܰܩ، ܕܰܝܩܐ - dëqle, dëqla ܕܷܩܠܶܗ، ܕܷܩܠܰܗ [dyq I ܕܝܩ] to press | dëqle acle ܕܷܩܠܶܗ ܐܰܥܠܶܗ he pressured him (Q.7,52) to knock to ring (tr.) to ring (intr.), to chime

druco ܕܪܘܥܐ (f.), pl. drucone ܕܪܘܥܳܢܶܐ (L.7) arm

duglo ܕܘܓܠܐ (f.), pl. dugle ܕܘܓܠܶܐ (Q.2) lies

dukano ܕܘܟܰܢܐ (f.), pl. dukane ܕܘܟܰܢܶܐ (L.4) shop, store

dukano daj jule (L.4) ܕܘܟܰܢܐ ܕܰܔ ܔܘܠܶܐ clothing shop

dukano du dahwo (L.19) ܕܘܟܰܢܐ ܕܘ ܕܰܗܘܐ jewelry shop

dukṯo ܕܘܟܬ݂ܐ (f.), pl. dëkoṯe ܕܷܟܳܬ݂ܶܐ, dukoṯe ܕܘܟܳܬ݂ܶܐ (L.3) place, site, location | l goran di dukṯo ܠܓܳܪܰܐܢ ܕܝ ܕܘܟܬ݂ܐ as traditionally done (Q.4,25); kul dukṯo me diḏi nuqrowa ܟܘܠ ܕܘܟܬ݂ܐ ܡܶܐ ܕܝܕ݂ܝ ܢܘܩܪܳܘܰܐ every part of my body hurt (Q.7,79); koṯe ḥreno l dukṯi ܟܳܐܬ݂ܶܐ ܚܪܶܢܐ ܠܕܘܟܬ݂ܝ someone else comes instead of me (Q.10,50)

dulfino ܕܘܠܦܝܢܐ (m.), pl. dulfine ܕܘܠܦܝܢܶܐ (L.22) dolphine

dumyo ܕܘܡܝܐ (m.) manner, way šëkël

durošo ܕܘܪܳܫܐ (m.), pl. duroše ܕܘܪܳܫܶܐ (L.3) exercise training

duroše gušmonoye (L.7) ܕܘܪܳܫܶܐ ܓܘܫܡܳܢܳܝܶܐ physical exercises, gymnastics

ḏarbo ܕ݂ܰܪܒܐ (f.), pl. ḏarbe ܕ݂ܰܪܒܶܐ blow, strike, hit, punch | i ḏarbayḏe ܐܝ ܕ݂ܰܪܒܰܝܕ݂ܶܗ his punch (Q.7,67)

ḏayfo ܕ݂ܰܝܦܐ (m.), pl. ḏayfe ܕ݂ܰܝܦܶܐ (Q.8,12) guest visitor socuro

e ܐܶ yes

egarṯo ܐܶܓܰܪܬ݂ܐ (f.), pl. egaryoṯe ܐܶܓܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (L.21) letter maktub

elo ܐܶܠܐ (L.6) but, however

ema ܐܶܡܰܐ when | l ema ܠܐܶܡܰܐ until when (L.24); m ema ܡܐܶܡܰܐ since when (L.24); Oh, ema …? ܐܳܗ، ܐܶܡܰܐ ...؟ oh, how…? (Q.6,75)

e-mail ܐܝܡܰܝܠ, pl. e-mailat ܐܝܡܰܝܠܰܬ (L.4) email

emo ܐܶܡܐ (f.), pl. emoṯe ܐܶܡܳܬ݂ܶܐ (L.4) mother

en ܐܶܢ if

en d ܐܶܢ ܕ if (… then) | en d zërwalxu Ṭurcabdin ܐܶܢ ܕܙܷܪܘܰܠܟ݂ܘ ܛܘܪܥܰܒܕܝܢ if you had visited Turabdin (L.22)

en lo (Q.4,49) ܐܶܢ ܠܐ if not

häka, iḏa, ënkan

esfiro ܐܶܣܦܝܪܐ (L.15) ball

esfir iḏo ܐܶܣܦܝܪ ܐܝܕ݂ܐ handball = handbol

esfir reġlo ܐܶܣܦܝܪ ܪܶܓ݂ܠܐ football = futbol

esfir salo ܐܶܣܦܝܪ ܣܰܠܐ basketball = basketbol

esfir ṭëbliṯo ܐܶܣܦܝܪ ܛܷܒܠܝܬ݂ܐ table tennis = pingpong

esoro ܐܶܣܳܪܐ (m.), pl. esore ܐܶܣܳܪܶܐ (L.24) connection relation contact

soyam esore cam ܣܳܝܰܡ ܐܶܣܳܪܶܐ ܥܰܡ to contact smb., to establish contact with smb. | sëmla esore cam yolufe ḥrene ܣܷܡܠܰܗ ܐܶܣܳܪܶܐ ܥܰܡ ܝܳܠܘܦܶܐ ܚܪܶܢܶܐ she made contacts with other students (L.20)

Ënglišoyo ܐܷܢܓܠܝܫܳܝܐ, f. Ënglišayto ܐܷܢܓܠܝܫܰܝܬܐ, pl. Ënglišoye ܐܷܢܓܠܝܫܳܝܶܐ (L.20) Englishman, Englishwoman English (m.sg.) English (language)

ënkan ܐܷܢܟܰܐܢ (L.20) if, in case en, häka, iḏa

ëšmo1 ܐܷܫܡܐ (m.), pl. ëšmone ܐܷܫܡܳܢܶܐ name | ëšmi ܐܷܫܡܝ my name (L.3)

ëšmo2 (adv.) a little bit

ëšmo ëšmo ܐܷܫܡܐ ܐܷܫܡܐ gradually, over time hedi hedi

čike

ëšqaḏ ܐܷܫܩܰܕ݂ (adv.) (L.20) last year

ëšti ܐܷܫܬܝ (num.) (L.9) sixty

ëšto ܐܷܫܬܐ (num.), f. šeṯ ܫܶܬ݂ (L.8) six

ëšwëṭ ܐܷܫܘܷܛ (L.9) February

ëzze, ëzza ܐܷܙܙܶܗ، ܐܷܙܙܰܗ - azze, azza ܐܰܙܙܶܗ، ܐܰܙܙܰܗ [ʾzy/ʾzl I ܐܙܠ] to go, to go away | kul ḥa azze lu cwodayḏe ܟܘܠ ܚܰܐ ܐܰܙܙܶܗ ܠܘ ܥܘܳܕܰܝܕ݂ܶܗ everyone went to their work (L.3); kiban ḥeloyo ëzzan ܟܝܒܰܢ ܚܶܠܳܝܐ ܐܷܙܙܰܢ we can go early (L.8); kazzi mjarballe ܟܰܐܙܙܝ ܡܔܰܪܒܰܠܠܶܗ I will go and try it (the dress) on (L.11.6); qëm, zan! ܩܷܡ، ܙܰܢ! come on, let's go! (L.11.6); zano! !ܙܰܢܐ let's go! (Q.7,56); ëzze w oṯewa ܐܷܙܙܶܗ ܘܐܳܬ݂ܶܘܰܐ he went back and forth (?) (L.21); kazzino li cito ܟܰܐܙܙܝܢܐ ܠܝ ܥܝܬܐ I am going to the church (Q.1,5); azze lebe l ܐܰܙܙܶܗ ܠܶܒܶܗ ܠ‍ he craved for (Q.1,19); zux marke ܙܘܟ ܡܰܪܟܶܐ go away! (Q.1,66); nošo lazze laf ele ܢܳܫܐ ܠܰܐܙܙܶܗ ܠܰܦ ܐܶܠܶܗ no one came to help him (Q.2,45); layban ëzzan laq qayse ܠܰܝܒܰܢ ܐܷܙܙܰܢ ܠܰܩ ܩܰܝܣܶܐ we cannot go to collect wood (Q.3,41); azzano bu muklo w tacina ruḥan ܐܰܙܙܰܢܐ ܒܘ ܡܘܟܠܐ ܘܛܰܥܝܢܰܐ ܪܘܚܰܢ we indulged with our food and forgot about the time (Q.7,23) mazlo, mitawzal, mizal

fabriqa ܦܰܒܪܝܩܰܐ (f.), pl. fabriqat ܦܰܒܪܝܩܰܬ factory | i fabriqa d këtyo b Mëḏyaḏ ܐܝ ܦܰܒܪܝܩܰܐ ܕܟܷܬܝܐ ܒܡܷܕ݂ܝܰܕ݂ the wine factory which is located in Midyat (Midyat Shiluh Süryani Şarapçılık) (Q.4,60)

Facebook ܦܰܝܣܒܘܟ (L.24) Facebook

fahdo ܦܰܗܕܐ (m.), pl. fahde ܦܰܗܕܶܐ (L.22) leopard, panther

falgo ܦܰܠܓܐ (m.), pl. falge ܦܰܠܓܶܐ half middle | b falge d ܒܦܰܠܓܶܗ ܕ in the middle of (L.19)

falge d yawmo ܦܰܠܓܶܗ ܕܝܰܘܡܐ midday

falqo ܦܰܠܩܐ (m.), pl. falqe ܦܰܠܩܶܐ (L.4) piece, portion, part | falqe rišoye ܦܰܠܩܶܐ ܪܝܫܳܝܶܐ main parts (L.7)

fanera ܦܰܢܶܪܰܐ (f.), pl. fanerat ܦܰܢܶܪܰܬ (L.11) sweater

faqiro ܦܰܩܝܪܐ (adj.), f. faqërto ܦܰܩܷܪܬܐ, pl. faqire ܦܰܩܝܪܶܐ poor, wretched | u faqiro d Šamcën ܐܘ ܦܰܩܝܪܐ ܕܫܰܡܥܷܢ poor Šamcën (Q.7,49)

farṣufo ܦܰܪܨܘܦܐ (m.), pl. farṣufe ܦܰܪܨܘܦܶܐ (L.15) person, human being šaxṣ

fasqo ܦܰܣܩܐ (m.), pl. fasqe ܦܰܣܩܶܐ (Q.4,22) rotten berries

faṣuliye ܦܰܨܘܠܝܝܶܐ (f.) (Q.3,93) (white) beans

faṭëryarxuṯo ܦܰܛܷܪܝܰܪܟ݂ܘܬ݂ܐ (f.) (Q.8,25) patriarchate (church)

fayëš ܦܰܝܷܫ (not) anymore | nošo lo foraqwa fayëš d latyo Berlinayto ܢܳܫܐ ܠܐ ܦܳܪܰܩܘܰܐ ܦܰܝܷܫ ܕܠܰܬܝܐ no one noticed anymore that she is not a Berliner (L.20); casqo yo fayëš ܥܰܣܩܐ ܝܐ ܦܰܝܷܫ it became difficult (L.24) foyaš, lo

femo ܦܶܡܐ (m.), pl. feme ܦܶܡܶܐ (L.7) mouth

feqoso ܦܶܩܳܣܐ [fqs II ܦܩܣ] applauding, applause, cheers mfaqas

ferojo ܦܶܪܳܔܐ [frj II ܦܪܔ] observing, observation, watching mfaraj

fëclo ܦܷܥܠܐ (m.), pl. fëcle ܦܷܥܠܶܐ (L.9) worker | af fëclayḏe ܐܰܦ ܦܷܥܠܰܝܕ݂ܶܗ his workers (Q.3,85)

fëlim ܦܷܠܝܡ (m.), pl. fëlime ܦܷܠܝܡܶܐ, fëlimat ܦܷܠܝܡܰܬ film X-ray image

fërco ܦܷܪܥܳܐ (m.), pl. fërce ܦܷܪܥܐ department, discipline, branch | fërce d yulfono ܦܷܪܥܶܐ ܕܝܘܠܦܳܢܐ fields of study (L.20)

fërṣa ܦܷܪܨܰܐ (f.), pl. fërṣat ܦܷܪܨܰܬ (L.24) possibility, chance

fësṭan ܦܷܣܛܰܐܢ (m.), pl. fësṭanat ܦܷܣܛܰܢܰܬ (L.11) dress

fëtqo ܦܷܬܩܐ (m.), pl. fëtqe ܦܷܬܩܶܐ (L.15) ticket, pass

fëtqo di mëštuṯo ܦܷܬܩܐ ܕܝ ܡܷܫܬܘܬ݂ܐ wedding card qart

fëtyuno ܦܷܬܝܘܢܐ (m.), pl. fëtyune ܦܷܬܝܘܢܶܐ (L.15) tap, faucet

filo ܦܝܠܐ (m.), pl. file ܦܝܠܶܐ (L.22) elephant

firo ܦܝܪܐ (m.), pl. fire ܦܝܪܶܐ (L.10) fruit priests' headdress (kippa)

flan ܦܠܰܐܢ (Q.10,76) such-and-such

fniṯo ܦܢܝܬ݂ܐ, pl. fënyoṯe ܦܷܢܝܳܬ݂ܶܐ (L.19) province, region, compass direction | i fniṯayḏan ܐܝ ܦܢܝܬ݂ܰܝܕ݂ܰܢ our region (Q.4,3)

foham, fëhmo ܦܳܗܰܡ، ܦܷܗܡܐ - fahëm, fahimo ܦܰܗܷܡ، ܦܰܗܝܡܐ [fhm I ܦܗܡ] to understand | këbcono fëhmanne inaqla d howina cam ḥḏoḏe ܟܷܐܒܥܳܢܐ ܦܷܗܡܰܢܢܶܗ ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕܗܳܘܝܢܰܐ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ I want to understand them when we are together (L.5)

folaḥ, fëlḥo ܦܳܠܰܚ، ܦܷܠܚܐ - flëḥle, flëḥla ܦܠܷܚܠܶܗ، ܦܠܷܚܠܰܗ [flḥ I ܦܠܚ] (Q.9,85) to work, to volunteer fulḥono

folat, fëlto ܦܳܠܰܬ، ܦܷܠܬܐ - falët, falito ܦܰܠܷܬ، ܦܰܠܝܬܐ [flt I ܦܠܬ] to escape, to survive | falëtlux kaččëke ܦܰܠܷܬܠܘܟ݂ ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܶܐ one of your daughters has survived (Q.6,64)

foliṭiqoro ܦܳܠܝܛܝܩܳܪܐ, f. foliṭiqarto ܦܳܠܝܛܝܩܰܪܬܐ, pl. foliṭiqore ܦܳܠܝܛܝܩܳܪܶܐ (G.19) politician

foqёcṯo ܦܳܩܷܥܬ݂ܳܐ, pl. foqëcyoṯe ܦܳܩܷܥܝܳܬ݂ܶܐ (L.13) firecracker, fireworks mfarqac

foraq, fërqo ܦܳܪܰܩ، ܦܷܪܩܐ - frëqle, frëqla ܦܪܷܩܠܶܗ، ܦܪܷܩܠܰܗ [frq I ܦܪܩ] to notice, to recognize | nošo lo foraqwa fayëš d latyo Berlinayto ܢܳܫܐ ܠܐ ܦܳܪܰܩܘܰܐ ܦܰܝܷܫ ܕܠܰܬܝܐ ܒܶܪܠܝܢܰܝܬܐ no one noticed anymore that she is not a Berliner (L.20); d lo fërqo b mede ܕܠܐ ܦܷܪܩܐ ܒܡܶܕܶܐ so that she does not notice anything (Q.1,22); fërqowayno ܦܷܪܩܳܘܰܝܢܐ I (f.) noticed (Q.10,64); koforaq bi duglo xayifo ܟܳܦܳܪܰܩ ܒܝ ܕܘܓܠܐ ܟ݂ܰܝܝܦܐ he immediately recognizes the lies (Q.10,66)

foras, fërso ܦܳܪܰܣ، ܦܷܪܣܐ - frësle, frësla ܦܪܷܣܠܶܗ، ܦܪܷܣܠܰܗ [frs I ܦܪܣ] (L.24) to spread out to publish, to post | kofërsi medone baṭile ܟܳܦܷܪܣܝ ܡܶܕܳܢܶܐ ܒܰܛܝܠܶܐ they post meaningless things (Q.5,61)

foraš, fëršo ܦܳܪܰܫ، ܦܷܪܫܐ - frëšle, frëšla ܦܪܷܫܠܶܗ، ܦܪܷܫܠܰܗ [frš I ܦܪܫ] (L.3) to separate, to sort | kofëršo ste at tëġme daj jule me ḥḏoḏe ܟܳܦܷܪܫܐ ܣܬܶܐ ܐܰܬ ܬܷܓ݂ܡܶܐ ܕܰܔ ܔܘܠܶܐ ܡܶܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ she also keeps the different kinds of clothes sorted (L.11); bëṯër kofëršalle lag gawne ܒܷܬ݂ܷܪ ܟܳܦܷܪܫܰܠܠܶܗ ܠܰܓ ܓܰܘܢܶܐ then she sorts them according to colour (L.11)

forax, fërxo ܦܳܪܰܟ݂، ܦܷܪܟ݂ܐ - frëxle, frëxla ܦܪܷܟ݂ܠܶܗ، ܦܪܷܟ݂ܠܰܗ [frx I ܦܪܟ] to rub to massage to crumble to grate

fošar, fëšro ܦܳܫܰܪ، ܦܷܫܪܐ - fašër, faširo ܦܰܫܷܪ، ܦܰܫܝܪܐ [fšr I ܦܫܪ] to melt (intr.) | kofošar u gliḏo ܦܳܫܰܪ ܐܘ ܓܠܝܕ݂ܐ the ice melts (L.18)

fotaḥ, fëtḥo ܦܳܬܰܚ، ܦܷܬܚܐ - ftëḥle, ftëḥla ܦܬܷܚܠܶܗ، ܦܬܷܚܠܰܗ [ftḥ I ܦܬܚ] to open, to open up, to found, to establish | hënne ftëḥḥe dukano ܗܷܢܢܶܐ ܦܬܷܚܚܶܗ ܕܘܟܰܢܐ they opened a shop (L.19); moḥewa maṭro … xud ḥa fotëḥ feme du gawdo ܡܳܚܶܘܰܐ ܡܰܛܪܐ ... ܟ݂ܘܕ ܚܰܐ ܦܳܬܷܚ ܦܶܡܶܗ ܕܘ ܓܰܘܕܐ it was really coming down out there! (lit. it rained so strong, as if someone opened a gawdo, a dried animal sking bag used for making butter) (Q.3,4) ftiḥo, futoḥo

foṯo ܦܳܬ݂ܐ, pl. foṯoṯe ܦܳܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.7) face | foṯo b foṯo ܦܳܬ݂ܐ ܒܦܳܬ݂ܐ face to face (L.24); täläfon foṯo b foṯo ܬܱܠܱܦܳܢ ܦܳܬ݂ܐ ܒܦܳܬ݂ܐ video telephony (L.24) side

foyar, fayro ܦܳܝܰܪ، ܦܰܝܪܐ - fayër, fayiro ܦܰܝܷܪ، ܦܰܝܝܪܐ [fyr I ܦܝܪ] to fly | gëd fayritu bi ṭayasto msawyo l Omiḏ ܓܷܕ ܦܰܝܪܝܬܘ ܒܝ ܛܰܝܰܣܬܐ ܡܣܰܘܝܐ ܠܐܳܡܝܕ݂ you (pl.) will fly directly to Diyarbakir (L.17)

foyaš, fayšo ܦܳܝܰܫ، ܦܰܝܫܐ - fayëš, fayišo ܦܰܝܷܫ، ܦܰܝܝܫܐ [fyš I ܦܝܫ] (L.12) to stay, to remain | fayëš mede? ܦܰܝܷܫ ܡܶܕܶܐ؟ is something missing? (L.12); fëš bë šlomo ܦܷܫ ܒܷܫܠܳܡܐ goodbye! (farewell expression sg.) (L.3); kofoyëš lu goran d ܟܳܦܳܝܷܫ ܠܘ ܓܳܪܰܐܢ ܕ it depends (on …) (Q.4,46) to be situated | bu garbyo kofayšo Ḥësno d Kifo ܒܘ ܓܰܪܒܝܐ ܟܳܦܰܝܫܐ ܚܷܣܢܐ ܕܟܝܦܐ Hasankeyf is situated in the north (L.17) to reside | foyašwa bu qaraqol ܦܳܝܰܫܘܰܐ ܒܘ ܩܰܪܰܩܳܠ ܕܝ ܩܪܝܬ݂ܰܝܕ݂ܰܢ he was stationed in the police station (in our village) (Q.7,93)

foyašle, foyašla ܦܳܝܰܫܠܶܗ، ܦܳܝܰܫܠܰܗ - fayëšle, fayëšla ܦܰܝܷܫܠܶܗ، ܦܰܝܷܫܠܰܗ [fyš I ܦܝܫ] (+ L-Suf.) to be left over (for smb.), to remain (for smb.) | fayëšle yo ܦܰܝܷܫܠܶܗ ܝܐ he got away with it (Q.7,96)

foyat, fayto ܦܳܝܰܬ، ܦܰܝܬܐ - fayët, fayito ܦܰܝܷܬ، ܦܰܝܝܬܐ [fyt I ܦܝܬ] to pass by to pass, to go by to cross, to go across | kofayti l Amerika ܟܳܦܰܝܬܝ ܠܐܰܡܶܪܝܟܰܐ they go across to America (Q.6,14)

fquḏ ܦܩܘܕ݂, pl. fquḏu ܦܩܘܕ݂ܘ [fqḏ I ܦܩܕ] (L.10) please!

Fransa ܦܪܰܢܣܰܐ (G.19) France

Fransoyo ܦܪܰܢܣܳܝܐ, f. Fransayto ܦܪܰܢܣܰܝܬܐ, pl. Fransoye ܦܪܰܢܣܳܝܶܐ (G.19) French Frenchman, Frenchwoman

frišo ܦܪܝܫܐ (adj.), f. frëšto ܦܪܷܫܬܐ, pl. friše ܦܪܝܫܶܐ (L.7) separate special, different | woliṯo frëšto ܘܳܠܝܬ݂ܐ ܦܪܷܫܬܐ specific function (L.7)

fsoso ܦܣܳܣܐ (m.), pl. fsose ܦܣܳܣܶܐ approval, permit

fsoso lu tëcmiro (L.6) ܦܣܳܣܐ ܠܘ ܬܷܥܡܝܪܐ building permit

fṣiḥoyo ܦܨܝܚܳܝܐ, f. fṣiḥayto ܦܨܝܚܰܝܬܐ, pl. fṣiḥoye ܦܨܝܚܳܝܶܐ (L.12) happy, glad fṣiḥuṯo, mëfṣaḥ

fṣiḥuṯo ܦܨܝܚܘܬ݂ܐ (f.), pl. fṣëḥwoṯe ܦܨܷܚܘܳܬ݂ܶܐ (L.12) joy, happiness

bë fṣiḥuṯo (Q.8,66) ܒܷܦܨܝܚܘܬ݂ܐ gladly, with pleasure

fšiṭo ܦܫܝܛܐ, f. fšëṭto ܦܫܷܛܬܐ, pl. fšiṭe ܦܫܝܛܶܐ (Q.5,29) simple, easy

ftiḥo ܦܬܝܚܐ, f. ftëḥto ܦܬܷܚܬܐ, pl. ftiḥe ܦܬܝܚܶܐ (L.11) open

ftilo ܦܬܝܠܐ (m.), pl. ftile ܦܬܝܠܶܐ (L.12) heyball

fuḥomo ܦܘܚܳܡܐ, pl. fuḥome ܦܘܚܳܡܶܐ (L.20) comparison (pl.) grade, mark, grade point, evaluation

moyad fuḥome ܡܳܝܰܕ ܦܘܚܳܡܶܐ to receive grades | kul naqla maydowa fuḥome ṭawwe ܟܘܠ ܢܰܩܠܰܐ ܡܰܝܕܳܘܰܐ ܦܘܚܳܡܶܐ ܛܰܘܘܶܐ she always received good grades (L.20)

obe fuḥome ܐܳܒܶܐ ܦܘܚܳܡܶܐ to evaluate, to assess, to grade, to give grades

fujo ܦܘܔܐ (m.), pl. fuje ܦܘܔܶܐ melon (all but watermelon) žäbaše

fulḥono ܦܘܠܚܳܢܐ (m.), pl. fulḥone ܦܘܠܚܳܢܶܐ work, activity | fulḥono foliṭiqoyo ܦܘܠܚܳܢܐ ܦܳܠܝܛܝܩܳܝܐ political activity (Q.9,97)

funoyo ܦܘܢܳܝܐ (m.), pl. funoye ܦܘܢܳܝܶܐ (Q.10,85) answer mfane

furšono ܦܘܪܫܢܐ, pl. furšone ܦܘܪܫܳܢܶܐ difference, distinction | layt furšono ܠܰܝܬ ܦܘܪܫܳܢܐ it does not matter; it makes no difference; no problem! (L.23)

fusqono ܦܘܣܩܳܢܐ (m.), pl. fusqone ܦܘܣܩܳܢܶܐ (Q.10,45) judgment, decision

obe fusqono to decide, to resolve | huwe fusqono ܗܘܘܶܗ ܦܘܣܩܳܢܐ they decided, they reached the decision (L.19) obe

futbol ܦܘܬܒܳܠ (L.15) football ṭëbbe

futoḥo ܦܘܬܳܚܐ (m.), pl. futoḥe ܦܘܬܳܚܶܐ opening, opening ceremony | u futoḥayḏa ܐܘ ܦܘܬܳܚܰܝܕ݂ܰܗ its (f.) opening ceremony (Q.8,71)

fyošo ܦܝܳܫܐ [Inf. fyš I ܦܝܫ] staying, stay foyaš

gab ܓܰܒ (prep.) by, near towards

gab (+ Suf., G.11b) | gabi ܓܰܒܝ by me; gaban/gabayna ܓܰܒܰܢ ؛ ܓܰܒܰܝܢܰܐ by us; gabayye ܓܰܒܰܝܝܶܗ by them

gabo ܓܰܒܐ (m.), pl. gabe ܓܰܒܶܐ side, direction | u gabano ܐܘ ܓܰܒܰܢܐ this side (L.11); gabo ḥreno ܓܰܒܐ ܚܪܶܢܐ the other side (L.21) party (political)

me gabo (Q.9,113) ܡܶܐ ܓܰܒܐ on the one hand

me gabo ḥreno ste (Q.9,114) ܡܶܐ ܓܰܒܐ ܚܪܶܢܐ ܣܬܶܐ on the other hand

gabula ܓܰܒܘܠܰܐ (f.) (L.23) Gabula, Aramean/Assyrian dish made of wheat grain und buttermilk

gado ܓܰܕܐ (m.) (L.22) luck destiny

galdo ܓܰܠܕܐ (m.), pl. galde ܓܰܠܕܶܐ (L.7) skin, hide leather

galuḏo ܓܰܠܘܕ݂ܐ (adj.), f. galëḏto ܓܰܠܷܕ݂ܬܐ, pl. galuḏe ܓܰܠܘܕ݂ܶܐ (L.18) frozen

galwoyo ܓܰܠܘܳܝܐ, f. galwayto ܓܰܠܘܰܝܬܐ, pl. galwoye ܓܰܠܘܳܝܶܐ refugee, immigrant

i ṣbuṯo dag galwoye (Q.10,5) ܐܝ ܨܒܘܬ݂ܐ ܕܰܓ ܓܰܠܘܳܝܶܐ matters concerning refugees

gamlo (f.), pl. gamle ܓܰܡܠܶܐ (L.22) camel

ganono ܓܰܢܳܢܐ, f. gananto ܓܰܢܰܢܬܐ, pl. ganone ܓܰܢܳܢܶܐ (G.19) gardener ganṯo

ganṯo ܓܰܢܬ݂ܐ (f.), pl. ganoṯe ܓܰܢܳܬ݂ܶܐ (L.6) garden, park

ganṯo daḥ ḥäyewën ܓܰܢܬ݂ܐ ܕܰܚ ܚܱܝܶܘܷܢ zoo, animal park

garbyo ܓܰܪܒܝܐ (m.) (L.19) north

garmo ܓܰܪܡܐ (m.), pl. garme ܓܰܪܡܶܐ (L.8,5) bone

garošo daṣ ṣërtoṯe ܓܰܪܳܫܐ ܕܰܨ ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ, f. garašto ܓܰܪܰܫܬܐ, pl. garoše ܓܰܪܳܫܶܐ (L.19) photographer

gawdo ܓܰܘܕܐ (m.), pl. gawde ܓܰܘܕܐ butterskin, wineskin

gawiro ܓܰܘܝܪܐ (adj.), f. gawërto ܓܰܘܷܪܬܐ, pl. gawire ܓܰܘܝܪܶܐ (L.8.2) married

gawloco du lebo ܓܰܘܠܳܥܐ ܕܘ ܠܶܒܐ [Inf. gwlc ܓܘܠܥ] (L.14) nausea disgust

gawno ܓܰܘܢܐ (m.), pl. gawne ܓܰܘܢܶܐ (L.9) colour

gawo ܓܰܘܐ, pl. gawe ܓܰܘܶܐ (L.7) belly inner part | gawa di dukano ܓܰܘܰܗ ܕܝ ܕܘܟܰܢܐ inside of the store (L.11) (pl.) offal

b gawe d ܒܓܰܘܶܗ ܕ within inside

gawonoiṯ ܓܰܘܳܢܳܐܝܬ݂ (adv.) (Q.9,35) generally, in general

gawoyo ܓܰܘܳܝܐ (adj.), f. gawayto ܓܰܘܰܝܬܐ, pl. gawoye ܓܰܘܳܝܶܐ (L.7) inner, interior inside-

gawro ܓܰܘܪܐ (m.), pl. gawre ܓܰܘܪܶܐ (L.4) man, husband | u gawrayḏa ܐܘ ܓܰܘܪܰܝܕ݂ܰܗ her husband (L.23) zlam

gḏayto ܓܕ݂ܰܝܬܐ (f.), pl. gyoṯe ܓܝܳܬ݂ܶܐ (L.12) chicken, hen

gḏono ܓܕ݂ܳܢܐ (m.), pl. gḏone ܓܕ݂ܳܢܶܐ (Q.4,32) a larger clay jug (for water, wine)

gelo ܓܶܠܐ (m.), pl. gelone ܓܶܠܳܢܶܐ (L.12) grass

gëdšo ܓܷܕܫܳܐ (m.), pl. gёdše ܓܷܕܫܶܐ (L.13) accident

soyam gëdšo ܣܳܝܰܡ ܓܷܕܫܐ to have an accident, to cause an accident | u Barṣawmo sëmle gëdšo di raḏayto ܐܘ ܒܰܪܨܰܘܡܐ ܣܷܡܠܶܗ ܓܷܕܫܐ ܕܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ Barṣawmo got in a car accident (L.21)

gëlyonoruṯo ܓܷܠܝܘܢܳܪܘܬ݂ܐ (f.) journalism

gëlyunoro ܓܷܠܝܘܢܳܪܐ, f. gëlyunarto ܓܷܠܝܘܢܰܪܬܐ, pl. gëlyunore ܓܷܠܝܘܢܳܪܶܐ (G.19) journalist

gërwo ܓܷܪܘܐ (m.), pl. gërwe ܓܷܪܘܶܐ (L.11) sock, stocking

gëšro ܓܷܫܪܐ (m.), pl. gëšre ܓܷܫܪܶܐ (Q.9,106) bridge

gihano ܓܝܗܰܢܐ (f.) hell

gliḏo ܓܠܝܕ݂ܐ (L.18) ice golaḏ

goḥak, guḥko ܓܳܚܰܟ، ܓܘܚܟܐ - gaḥëk, gaḥiko ܓܰܚܷܟ، ܓܰܚܝܟܐ [gḥk I ܓܚܟ] to laugh = goḥax

goḥax, guḥxo ܓܳܚܰܟ݂، ܓܘܚܟ݂ܐ - gaḥëx, gaḥixo ܓܰܚܷܟ݂، ܓܰܚܝܟ݂ܐ [gḥx I ܓܚܟ݂] to laugh

goḥax cal (Q.2,11) ܓܳܚܰܟ݂ ܥܰܠ to laugh at smb. | guḥxiwa acle ܓܘܚܟ݂ܝܘܰܐ ܐܰܥܠܶܗ they made fun of him, they mocked him (Q.1,50)

= goḥak

golaḏ, gulḏo ܓܳܠܰܕ݂، ܓܘܠܕ݂ܐ - galëḏ, galiḏo ܓܰܠܷܕ݂، ܓܰܠܝܕ݂ܐ [glḏ I ܓܠܕ] to freeze (intr.) | am maye galiḏiwa ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܓܰܠܝܕ݂ܝܘܰܐ the water froze (Q.1,85) gliḏo

gole, gulyo ܓܳܠܶܐ، ܓܘܠܝܐ - glele, glela ܓܠܶܠܶܗ، ܓܠܶܠܰܗ [gly I ܓܠܝ] to reveal, to unveil | ak kasyoṯo komëglën ܐܰܟ ܟܰܣܝܳܬ݂ܐ ܟܳܡܷܓܠܷܢ the secrets are exposed (Q.5,56)

gomušo ܓܳܡܘܫܐ (m.), pl. gomuše ܓܳܡܘܫܶܐ (L.22) buffalo

gonaw, gunwo ܓܳܢܰܘ، ܓܘܢܘܐ - gnule, gnula ܓܢܘܠܶܗ، ܓܢܘܠܰܗ [gnw I ܓܢܘ] to steal

goran ܓܳܪܰܐܢ (m.) manner, way

l goran d ܠܓܳܪܰܐܢ ܕ according to, in accordance with | l goran di dukṯo ܠܓܳܪܰܐܢ ܕܝ ܕܘܟܬ݂ܐ as traditionally done (Q.4,25)

goraš, guršo ܓܳܪܰܫ، ܓܘܪܫܐ - grëšle, grëšla ܓܪܷܫܠܶܗ، ܓܪܷܫܠܰܗ [grš I ܓܪܫ] to pull | komoyad u ḥawlo w kogorašle ܟܳܡܳܝܰܕ ܐܘ ܚܰܘܠܐ ܘܟܳܓܳܪܰܫܠܶܗ he takes the rope and pulls it (L.22); gorašwa casquṯo ܓܳܪܰܫܘܰܐ ܥܰܣܩܘܬ݂ܐ he had difficulties (Q.9,23); grëšla ṣacbuṯo ܓܪܷܫܠܰܗ ܨܰܥܒܘܬ݂ܐ she experienced difficulties (L.20)

gowar, gawro ܓܳܘܰܪ، ܓܰܘܪܐ - gawër, gawiro ܓܰܘܷܪ، ܓܰܘܝܪܐ [gwr I ܓܘܪ] (L.16) to marry, to get married | gëd gawrina ܓܷܕ ܓܰܘܪܝܢܰܐ we will get married (Q.6,67)

goyaš, gayšo ܓܳܝܰܫ، ܓܰܝܫܐ - gёšle, gёšla ܓܷܫܠܶܗ، ܓܷܫܠܰܗ [gyš I ܓܝܫ] to touch

grošo ܓܪܳܫܐ [Inf. grš I ܓܪܫ] pulling

grošo d admo ܓܪܳܫܐ ܕܐܰܕܡܐ blood collection

goraš

gud ܓܘܕ (L.22) if, in case = en, iḏa, häka

gudo ܓܘܕܐ (f.), pl. gude ܓܘܕܶܐ (L.15) group team church choir band (music) desk (in the church for the choir)

gumrukči ܓܘܡܪܘܟܫ̰ܝ, f. gumrukčiye ܓܘܡܪܘܟܫ̰ܝܝܶܐ, pl. gumrukčiye ܓܘܡܪܘܟܫ̰ܝܝܶܐ (G.19) customs officer

gumṯo ܓܘܡܬ݂ܐ (f.), pl. gumoṯe ܓܘܡܳܬ݂ܶܐ (Q.6,2) weaving loom

gurno ܓܘܪܢܐ (m.), pl. gurne ܓܘܪܢܶܐ basin, tub mortar

gurno du ḥyofo ܓܘܪܢܐ ܕܘ ܚܝܳܦܐ bathtub

gurno du sḥoyo (Q.1,37) ܓܘܪܢܐ ܕܘ ܣܚܳܝܐ bathtub

gurno du tešiġo (L.6) ܓܘܪܢܐ ܕܘ ܬܶܫܝܓ݂ܐ sink, washbasin

gušmo ܓܘܫܡܐ (m.), pl. gušme ܓܘܫܡܶܐ body

gušmonoyo ܓܘܫܡܳܢܳܝܐ (adj.), f. gušmonayto ܓܘܫܡܳܢܰܝܬܐ, pl. gušmonoye ܓܘܫܡܳܢܳܝܶܐ (L.15) physical, bodily body-

gušt ܓܘܫܬ (adv.) (G.18) almost

gweto ܓܘܶܬܐ (f.) (L.8) cheese

gworo ܓܘܳܪܐ [Inf. gwr I ܓܘܪ] marrying, marriage | u gworano ܐܘ ܓܘܳܪܰܢܐ this marriage (Q.9,58) gowar

gyošo [Inf. gyš I ܓܝܫ] (L.7) touching goyaš

gyoṯe gḏayto

ġäläbe ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ (adv.) (L.3) much, very

ġäläbe kore (L.3) ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܟܳܪܶܐ often, frequently, many times

ġalṭo ܓ݂ܰܠܛܐ (m.), pl. ġalṭe ܓ݂ܰܠܛܶܐ (L.6) mistake wrong, incorrect

ġamo ܓ݂ܰܡܐ (m.), pl. ġame ܓ݂ܰܡܶܐ (L.15) worry, concern

ġer ܓ݂ܶܝܪ (L.3) another, other | ġer medone ܓ݂ܶܝܪ ܡܶܕܳܢܶܐ other materials (things) (L.6)

ġer m ܓ݂ܶܝܪ ܡ‍ except

ġram ܓ݂ܪܰܡ (m.), pl. ġrame ܓ݂ܪܰܡܶܐ (L.10) gram

hadomo ܗܰܕܳܡܐ, pl. hadome ܗܰܕܳܡܶܐ organ, bodypart | ḥa mah hadomani ܚܰܐ ܡܰܗ ܗܰܕܳܡܰܢܝ one of these organs (L.7) member

hadome baroye ܗܰܕܳܡܶܐ ܒܰܪܳܝܶܐ external organs

hadome du gušmo ܗܰܕܳܡܶܐ ܕܘ ܓܘܫܡܐ organs of the body

hadome gawoye ܗܰܕܳܡܶܐ ܓܰܘܳܝܶܐ internal organs

häka ܗܱܟܰܐ (L.19) if, in case = hakka

hakka ܗܰܟܟܰܐ (L.19) if, in case = häka

halxo ܗܰܠܟ݂ܐ (m.) walking | bu halxo ܒܘ ܗܰܠܟ݂ܐ by foot (Q.8,43) pace, manner of walking

häma ܗܱܡܰܐ but, yet, however | häma gëd cawdina šato ܗܱܡܰܐ ܓܷܕ ܥܰܘܕܝܢܰܐ ܫܰܬܐ we will at first work for one year (Q.6,23) = hamma

hamburger ܗܰܡܒܘܪܓܶܪ (m.) (L.23) hamburger

hamma but, yet, however | hamma mar kul nošo këtle täläfon ܗܰܡܡܰܐ ܡܰܪ ܟܘܠ ܢܳܫܐ ܟܷܬܠܶܗ ܬܱܠܱܦܳܢ almost everyone has a phone (Q.5,23) = häma

ham … w ham ܗܰܡ ... ܘܗܰܡ (L.20) … as well as …, both

handbol (m.) (L.15) handball

hanëk ܗܰܢܷܟ hawo

hani ܗܰܢܝ (prep.) since, for | hani šato lo ḥzelilax ܗܰܢܝ ܫܰܬܐ ܠܐ ܚܙܶܠܝܠܰܟ݂ I have not seen you for a year

hano ܗܰܢܐ (pron.), f. haṯe ܗܰܬ݂ܶܐ, pl. hani ܗܰܢܝ (G.5b) this (m.), this (f.), these | hani wayne? ܗܰܢܝ ܘܰܝܢܶܐ؟ was that all? (L.10); hano wa ܗܰܢܐ ܘܰܐ that was all (L.10)

hanyuṯo ܗܰܢܝܘܬ݂ܐ (L.10) bon appetit, enjoy!

harke ܗܰܪܟܶܐ (L.3) here

harke w tamo ܗܰܪܟܶܐ ܘܬܰܡܐ here and there

hat ܗܰܬ (pron.) (L.4; G.3b, 4b) you (copula 2. sg.) you are

hatu ܗܰܬܘ (pron.) (L.4; G.3b, 4b) you (2. pl.) (copula 2. pl.) you (pl.) are

haw1 ܗܰܘ (G.24d) not anymore | haw kocawdo adyawma ܗܰܘ ܟܳܥܰܘܕܐ ܐܰܕܝܰܘܡܰܐ her work is done for today (lit. she does not work today anymore); haw koṯe lu bayto ܗܰܘ ܟܳܐܬ݂ܶܐ ܠܘ ܒܰܝܬܐ he is not coming home anymore = law

haw2 (imperative) obe

hawa ܗܰܘܰܐ, pl. hawat ܗܰܘܰܬ (L.8) air | celoyo bi hawa ܥܶܠܳܝܐ ܒܝ ܗܰܘܰܐ high up in the air (L.18) wind | hawa ḥëṣto ܗܰܘܰܐ ܚܷܨܬܐ strong wind (L.18) weather | ġer mi hawa ܓ݂ܶܝܪ ܡܝ ܗܰܘܰܐ except for the weather (L.18)

hawno ܗܰܘܢܐ (m.) (L.15) mind | këtwayla b hawna ܟܷܬܘܰܝܠܰܗ ܒܗܰܘܢܰܗ she had in mind, she thought (Q.1,38)

hawnonoyo ܗܰܘܢܳܢܳܝܐ (adj.), f. hawnonayto ܗܰܘܢܳܢܰܝܬܐ, pl. hawnonoye ܗܰܘܢܳܢܳܝܶܐ (L.15) mental, cognitive, intellectual

hawo ܗܰܘܐ (pron.), f. hayo ܗܰܝܐ, pl. hanëk ܗܰܢܷܟ (G.5b) that (m.), that (f.), those

hawxa ܗܰܘܟ݂ܰܐ (L.4) so, like this

cal hawxa (Q.1,52) ܥܰܠ ܗܰܘܟ݂ܰܐ therefore, because of this mawxa

hayklo ܗܰܝܟܠܐ (m.), pl. haykle ܗܰܝܟܠܶܐ (Q.8,17) altar, sanctuary

hedi ܗܶܕܝ (Q.3,59) then, after that

hedi hedi ܗܶܕܝ ܗܶܕܝ (L.14) slowly, step by step ëšmo2

heš ܗܶܫ (L.4) still, yet | heš cal ar raġle ܗܶܫ ܥܰܠ ‌ܐܰܪ ܪܰܓ݂ܠܶܐ still standing (L.23); heš lo ܗܶܫ ܠܐ not yet (Q.5,6) more

hën ܗܷܢ some, certain

Hënd ܗܷܢܕ (m.) (G.19) India

hënne ܗܷܢܢܶܐ (pron.) (L.6; G.3b) they

hërgo ܗܷܪܓܐ (m.), pl. hërge ܗܷܪܓܶܐ (L.3) lesson task class | hërge du qloco ܗܷܪܓܶܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ driving lessons, driving practice (L.21); hërge du trafik ܗܷܪܓܶܐ ܕܘ ܬܪܰܦܝܟ theory classes (driving school) (L.21) school subject

hič ܗܝܫ̰ (L.24) (not) at all

hiġmuno ܗܝܓ݂ܡܘܢܐ, f. hiġmunto ܗܝܓ݂ܡܘܢܬܐ, pl. hiġmune ܗܝܓ݂ܡܘܢܶܐ (Q.9,37) governor

hiw, hiwo ܗܝܘ، ܗܝܘܐ [ʾby/yhw I ܐܒܝ/ܗܘܝ] (only Pret.) to be given | hiw ele darmone ܗܝܘ ܐܶܠܶܗ ܕܰܪܡܳܢܶܐ he was given medication (L.14); hiwi ܗܝܘܝ they were given (Q.10,86) mitahwe

hiya ܗܝܝܰܐ (pron.) (L.3; G.3b) she

hiye ܗܝܝܶܐ (pron.) (L.3; G.3b) he

hiyuṯo ܗܝܝܘܬ݂ܐ (f.) (L.4) identity | i hiyuṯayḏi ܐܝ ܗܝܝܘܬ݂ܰܝܕ݂ܝ my identity (L.4); i hiyuṯaṯṯe ܐܝ ܗܝܝܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ their identity (Q.9,121) nationality

hojam, hëjmo ܗܳܔܰܡ، ܗܷܔܡܐ - hjëmle, hjëmla ܗܔܷܡܠܶܗ، ܗܔܷܡܠܰܗ [hjm I ܗܔܡ] to attack | kohojam ܟܳܗܳܔܰܡ he attacks (Q.2,20); hjëmwayle ܗܔܷܡܘܰܝܠܶܗ he had attacked (Q.7,28)

Holanda ܗܳܠܰܢܕܰܐ (G.19) the Netherlands, Holland

Holandoyo ܗܳܠܰܢܕܳܝܐ, f. Holandayto ܗܳܠܰܢܕܰܝܬܐ, pl. Holandoye ܗܳܠܰܢܕܳܝܶܐ (G.19) Dutchman, Dutchwoman Dutch (sg.m.) Dutch (language)

horag, hërgo ܗܳܪܰܓ، ܗܷܪܓܐ - hrëgle, hrëgla ܗܪܷܓܠܶܗ، ܗܪܷܓܠܰܗ [hrg I ܗܪܓ] to learn, to study | kolozam ḥa horag cal ܟܳܠܳܙܰܡ ܚܰܐ ܗܳܪܰܓ ܥܰܠ one has to study (Q.10,67)

howe, huyo ܗܳܘܶܐ، ܗܘܝܐ - hawi, hawyo ܗܰܘܝ، ܗܰܘܝܐ [hwy I ܗܘܝ] to be | howe brixo ܗܳܘܶܐ ܒܪܝܟ݂ܐ nice! congratulations! (L.11.6); huyo brëxto ܗܘܝܐ ܒܪܷܟ݂ܬܐ congratulations! (L.22); kowën ḥaḏire ܟܳܘܷܢ ܚܰܕ݂ܝܪܶܐ they are (usually) attending, present (Q.10,24) to become | hawi mdabrono ܗܰܘܝ ܡܕܰܒܪܳܢܐ he became the head, the editor (Q.9,108); i mäzäle hawyo cëtma ܐܝ ܡܱܙܱܠܶܐ ܗܰܘܝܐ ܥܷܬܡܰܐ the room became dark (Q.3,20) to occur, to happen | ġäläbe kore kowe mamlo bayn day yolufe w du malfono ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܟܳܪܶܐ ܟܳܘܶܐ ܡܰܡܠܐ ܒܰܝܢ ܕܰܝ ܝܳܠܘܦܶܐ ܘܕܘ ܡܰܠܦܳܢܐ during the class there are often conversations between the students and the teacher (L.5); kawi u Sayfo ܟܰܘܝ ܐܘ ܣܰܝܦܐ the Genocide had happened (Q.6,53); lo kowe mede ܠܐ ܟܳܘܶܐ ܡܶܕܶܐ nothing (bad) will happen (Q.7,55) to become ripe, to become finished | u ḥamro howewa ܐܘ ܚܰܡܪܐ ܗܳܘܶܘܰܐ the wine matured (Q.4,39) to be born | hawënwa at tloṯo nacimayḏi ܗܰܘܷܢܘܰܐ ܐܰܬ ܬܠܳܬ݂ܐ ܢܰܥܝܡܰܝܕ݂ܝ my three children were born (Q.10,16) to fit, to suit | šafiro yo w gëd howe aclax ܫܰܦܝܪܐ ܝܐ ܘܓܷܕ ܗܳܘܶܐ ܐܰܥܠܰܟ݂ it is beautiful and will fit you (L.11.6)

howe moro ܗܳܘܶܐ ܡܳܪܐ to take care of | kolozam d howinale ġäläbe moro ܟܳܠܳܙܰܡ ܕܗܳܘܝܢܰܠܶܗ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܡܳܪܐ we must take care of him (L.7); hway moro l ruḥux! ܗܘܰܝ ܡܳܪܐ ܠܪܘܚܘܟ݂ take care of yourself! (L.14); kowënne moro ܟܳܘܷܢܢܶܗ ܡܳܪܐ they take care of them (L.22); huyowayno alle moro ܗܘܝܳܘܰܝܢܐ ܐܰܠܠܶܗ ܡܳܪܐ I (f.) took care of them (Q.10,17)

howele, howela ܗܳܘܶܠܶܗ، ܗܳܘܶܠܰܗ - hawile, hawila ܗܰܘܝܠܶܗ، ܗܰܘܝܠܰܗ [hwy I ܗܘܝ] (+ L-Suf.) to have | hawila nësyono ṭawwo bu zwono w zebono ܗܰܘܝܠܰܗ ܢܷܣܝܳܢܐ ܛܰܘܘܐ ܒܘ ܙܘܳܢܐ ܘܙܶܒܳܢܐ she has gained good experience buying and selling (L.11); d lo howalxu šwole ḥrene, gëd cëbrina ܕܠܐ ܗܳܘܰܠܟ݂ܘ ܫܘܳܠܶܐ ܚܪܶܢܶܐ if you don't have any other questions, we will go inside (L.12) to give birth | hawila barṯo ܗܰܘܝܠܰܗ ܒܰܪܬ݂ܐ she had a daughter (born) (G.17) kët2, mawlaḏ

hul ܗܘܠ (L.19) until, as long as | hul dë mhalax šuġlan ṭawwo ܗܘܠ ܕܷܡܗܰܠܰܟ݂ ܫܘܓ݂ܠܰܢ ܛܰܘܘܐ as long as our business runs good (L.21); hul ema ܗܘܠ ܐܶܡܰܐ until when (L.24)

hurëk ܗܘܪܷܟ (m.) (L.23) fine wheat groats

ḥa ܚܰܐ, f. ḥḏo ܚܕ݂ܐ (L.7) one | ḥa mënne ܚܰܐ ܡܷܢܢܶܗ one of them (L.12) one (indef.), somebody

Ḥäbaš ܚܱܒܰܫ (m.) (G.19) Ethiopia, Abyssinia

ḥadodo ܚܰܕܳܕܐ, f. ḥadadto ܚܰܕܰܕܬܐ, pl. ḥadode ܚܰܕܳܕܶܐ (G.19) blacksmith, smith

ḥaḏiro ܚܰܕ݂ܝܪܐ (adj.), f. haḏërto ܚܰܕ݂ܝܪܶܐ, pl. haḏire ܚܰܕ݂ܝܪܶܐ (L.10) ready, done present

ḥago ܚܰܓܐ (m.), pl. ḥage ܚܰܓܶܐ (G.20) celebration, feast, party

Ḥaḥ ܚܰܐܚ (Q.8,36) Ḥaḥ, village in Turabdin

ḥal ܚܰܐܠ (m.) (L.19) condition, state, (financial) situation

Ḥälab ܚܱܠܰܒ (Q.6,54) Aleppo

ḥälile ܚܱܠܝܠܶܐ (f.) (Q.3,102) halile, candy made of grape syrup in form of a flatbread

ḥaloqo ܚܰܠܳܩܐ, f. ḥalaqto ܚܰܠܰܩܬܐ, pl. ḥaloqe ܚܰܠܳܩܶܐ (L.19) barber qayoṣo

ḥalwo ܚܰܠܘܐ (m.) (L.10) milk | ḥalwo šaḥino ܚܰܠܘܐ ܫܰܚܝܢܐ warm milk (L.23); u ḥalwo kule ܐܘ ܚܰܠܘܐ ܟܘܠܶܗ all the milk (Q.1,21)

ḥalyo ܚܰܠܝܐ (adj.), f. ḥliṯo ܚܠܝܬ݂ܐ, pl. ḥalye ܚܰܠܝܶܐ (L.11) sweet nice, beautiful

ḥalyuṯo ܚܰܠܝܘܬ݂ܐ (f.) (L.16) sweet thing, candy beauty

ḥamro ܚܰܡܪܐ (m.), pl. ḥamrone ܚܰܡܪܳܢܶܐ (L.10) wine

ḥamšacsar ܚܰܡܫܰܥܣܰܪ (L.3) (num.) fifteen

ḥamšo ܚܰܡܫܐ (num.), f. ḥammëš ܚܰܡܡܷܫ (L.7) five

ḥänäke ܚܱܢܱܟܶܐ (f.), pl. ḥänäkat ܚܱܢܱܟܰܬ (Q.3,25) joke

b ḥänäke (Q.3,25) ܒܚܱܢܱܟܶܐ humorously, jokingly

ḥäpës ܚܱܦܷ݁ܣ (m.), pl. ḥapsat ܚܰܦ݁ܣܰܬ prison ḥbušyo

ḥapṯo (f.), pl. ḥappoṯe ܚܰܦ݁ܦ݁ܳܬ݂ܶܐ (L.14) piece, portion, chunk pill

ḥapṯo d cënwe ܚܰܦ݁ܬ݂ܐ ܕܥܷܢܘܶܐ grape berry

ḥapṯo d ḥeṭo ܚܰܦ݁ܬ݂ܐ ܕܚܶܛܐ wheat grain

ḥaq ܚܰܩ right, claim price obe

ḥaqlo ܚܰܩܠܐ (f.), pl. ḥaqloṯe ܚܰܩܠܳܬ݂ܶܐ (L.12) field area, subject, field of research

ḥarayto ܚܰܪܰܝܬܐ end | i ḥarayto daḥ ḥayayḏe ܐܝ ܚܰܪܰܝܬܐ ܕܰܚ ܚܰܝܰܝܕ݂ܶܗ the end of his life (Q.9,112)

bi ḥarayto (L.6) ܒܝ ܚܰܪܰܝܬܐ at the end, finally

ḥarayto di šabṯo (L.16) ܚܰܪܰܝܬܐ ܕܝ ܫܰܒܬ݂ܐ weekend

ḥarbo ܚܰܪܒܐ (adj.), f. ḥarbo ܚܰܪܒܐ, pl. ḥarbe ܚܰܪܒܶܐ (Q.10,77) bad

ḥarḏono ܚܰܪܕ݂ܳܢܐ (m.), pl. ḥarḏone ܚܰܪܕ݂ܳܢܶܐ (L.22) lizard

ḥärir ܚܱܪܝܪ (m.) (Q.6,42) silk

ḥaroyo ܚܰܪܳܝܐ (adj.), f. ḥarayto ܚܰܪܰܝܬܐ, pl. ḥaroye ܚܰܪܳܝܶܐ (L.6) last

ḥarṣabṯo ܚܰܪܨܰܒܬ݂ܐ (f.) (L.18) hail

ḥarufo ܚܰܪܘܦܐ (adj.), f. ḥarëfto ܚܰܪܷܦܬܐ, pl. ḥarufe ܚܰܪܘܦܶܐ sharp spicy sparkling

maye ḥarufe (L.23) ܡܰܝܶܐ ܚܰܪܘܦܶܐ sparkling water

maye

ḥasyo ܚܰܣܝܐ (m.), pl. ḥasye ܚܰܣܝܶܐ (Q.9,17) bishop, archbishop | ḥasyo Jërjis Cabdënnur ܚܰܣܝܐ ܔܶܪܔܝܣ ܥܰܒܕܷܢܢܘܪ Georg Abd al-Nur, last archbishop of the Syriac Orthodox Church of Diyarbakir 1851-1933 (Q.9,18)

ḥasyuṯo ܚܰܣܝܘܬ݂ܐ (f.) (Q.8,15) episcopate bishopric, diocese

ḥaṣodo ܚܰܨܳܕܐ, f. ḥaṣadto ܚܰܨܰܕܬܐ, pl. ḥaṣode ܚܰܨܳܕܶܐ (Q.1,64) reaper

Ḥašḥaš ܚܰܫܚܰܫ (Q.9,21) Ḥašḥaš, previously a Syriac Orthodox village in the province Diyarbakir (South-Eastern Turkey)

ḥašowo ܚܰܫܳܘܳܐ, f. ḥašawto ܚܰܫܰܘܬܐ, pl. ḥašowe ܚܰܫܳܘܶܐ (L.19) accountant

ḥaṯno ܚܰܬ݂ܢܐ (m.), pl. ḥaṯne ܚܰܬ݂ܢܶܐ, ḥaṯnawoṯe ܚܰܬ݂ܢܰܘܳܬ݂ܶܐ bridegroom son-in-law brother-in-law | u ḥaṯnayḏan ܐܘ ܚܰܬ݂ܢܰܝܕ݂ܰܢ our brother-in-law (someone who is married with a family member of the person talking) (Q.6,35)

ḥaṯo ܚܰܬ݂ܐ (adj.), f. ḥaṯto ܚܰܬ݂ܬܐ, pl. ḥaṯe ܚܰܬ݂ܶܐ (L.6) new

ḥawlo ܚܰܘܠܐ (m.), pl. ḥawle ܚܰܘܠܐ (L.22) rope

ḥawro ܚܰܘܪܐ (m.), pl. ḥawrone ܚܰܘܪܳܢܶܐ (L.3) friend ḥwarṯo

ḥawruṯo (f.) (L.15) friendship

ḥaye ܚܰܝܶܐ (pl.) (L.4) life | ḥaye cadi ܚܰܝܶܐ ܥܰܕܝ normal life (L.19); aḥ ḥaye du zabnano ܐܰܚ ܚܰܝܶܐ ܕܘ ܙܰܒܢܰܢܐ life nowadays (Q.5,28)

baḥ ḥaye (L.15) ܒܰܚ ܚܰܝܶܐ never (in life)

ḥaye yawmoye (L.24) ܚܰܝܶܐ ܝܰܘܡܳܝܶܐ everyday life

ḥaylo ܚܰܝܠܐ (m.), pl. ḥayle ܚܰܝܠܶܐ (L.7) force, strength | b ḥaylo ܒܚܰܝܠܐ strong, with strength (L.15) power

ḥayoro dak kayiwe ܚܰܝܳܪܐ ܕܰܟ ܟܰܝܝܘܶܐ, f. ḥayarto ܚܰܝܰܪܬܐ, pl. ḥayore ܚܰܝܳܪܶܐ (L.19) nurse

ḥaywan ܚܰܝܘܰܢ (m.), pl. ḥäyewën ܚܱܝܶܘܷܢ, ḥaywane ܚܰܝܘܰܢܶܐ (L.12) animal

ḥbušyo ܚܒܘܫܝܐ, pl. ḥbušye ܚܒܘܫܝܶܐ (Q.10,70) prison ḥäpës

ḥḏo ܚܕ݂ܐ ḥa

ḥḏoḏe ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ each other

cam ḥḏoḏe (L.3) ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ with each other, together

lë ḥḏoḏe (L.3) ܠܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ mutually, for each other

ḥёḏriye ܚܷܕ݂ܪܝܝܶܐ (f.), pl. ḥëḏriyat ܚܷܕ݂ܪܝܝܰܬ preparation ḥeḏoro

ḥeḏër ܚܶܕ݂ܷܪ (L.12) around approximately, circa

ḥeḏër + Suf. (L.12) | ḥeḏora ܚܶܕ݂ܳܪܰܗ around her; ḥeḏorayxu ܚܶܕ݂ܳܪܰܝܟ݂ܘ around you (pl.)

ḥeḏoro ܚܶܕ݂ܳܪܐ [Inf. ḥḏr II ܚܕ݂ܪ] (L.13) preparation

ḥeloyo ܚܶܠܳܝܐ (adv.) (L.8) early (in the morning)

ḥemo ܚܶܡܐ (m.) (Q.2,22) heat

ḥeṭe ܚܶܛܶܐ (pl., f.), sg. ḥeṭo ܚܶܛܐ (Q.1,63) wheat

ḥeṯoṯo ܚܶܬ݂ܳܬ݂ܐ [Inf. ḥṯṯ II ܚܬ݂ܬ݂] (Q,8,68) reconstruction, renewal, renovation

ḥeworo ܚܶܘܳܪܐ (adj.), f. ḥewarto ܚܶܘܰܪܬܐ, pl. ḥewore ܚܶܘܳܪܶܐ white

ḥëdud ܚܷܕܘܕ (m.), pl. ḥëdude ܚܷܕܘܕܶܐ (L.17) border tḥumo

Ḥëmëṣ ܚܷܡܷܨ (Q.9,44) Homs, city in Syria

ḥëmṣe ܚܷܡܨܶܐ (pl., f.), sg. ḥëmṣo ܚܷܡܨܐ chickpeas

ḥëmṣe qarcone (L.10) ܚܷܡܨܶܐ ܩܰܪܥܳܢܶܐ chickpea stew with balls made of fine bulgur

ḥëmto ܚܷܡܬܐ (f.) (L.14) fever

Ḥësno d Kifo ܚܷܣܢܐ ܕܟܝܦܐ Hasankeyf, city in south-east Turkey

ḥëšloṯe (pl., f.), sg. ḥšalto ܚܫܰܠܬܐ (L.11) jewels, jewellery

ḥfiṭo, f. ḥfëṭto ܚܦܷܛܬܐ, pl. ḥfiṭe ܚܦܝܛܶܐ (L.24) active, engaged

ḥfiṭuṯo ܚܦܝܛܘܬ݂ܐ (f.), pl. ḥfëṭwoṯe ܚܦܷܛܘܳܬ݂ܶܐ (L.15) activity

ḥila ܚܝܠܰܐ (f.), pl. ḥilat ܚܝܠܰܬ, ḥiyal ܚܝܝܰܠ (Q.7,58) deception, fraud, hoax

ḥiruṯo ܚܝܪܘܬ݂ܐ (f.) (Q.10,69) freedom

ḥiṣo ܚܝܨܐ, f. ḥëṣto ܚܷܨܬܐ, pl. ḥiṣe ܚܝܨܶܐ (L.15) fit, strong solid, firm quick

ḥiṣuṯo d gušmo ܚܝܨܘܬ݂ܐ ܕܓܘܫܡܐ (f.) (L.15) fitness

ḥkume ܚܟܘܡܶܐ (f.), pl. ḥkumat ܚܟܘܡܰܬ (Q.6,73) state government agency government

ḥmoro ܚܡܳܪܐ, f. ḥmarto ܚܡܰܪܬܐ, pl. ḥmore ܚܡܳܪܶܐ (L.12) donkey

ḥoḏan, ḥëḏno ܚܳܕ݂ܰܢ، ܚܷܕ݂ܢܐ - ḥḏënle, ḥḏënla ܚܕ݂ܷܢܠܶܗ، ܚܕ݂ܷܢܠܰܗ [ḥḏn I ܚܕ݂ܢ] to hug | ḥḏënne ḥḏoḏe ܚܕ݂ܷܢܢܶܗ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ they hugged each other (L.23); koḥëḏni ḥḏoḏe ḥiṣo ܟܳܚܷܕ݂ܢܝ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ܚܝܨܐ they hug each other firmly (L.23)

ḥoḏar, ḥuḏro ܚܳܕ݂ܰܪ، ܚܘܕ݂ܪܐ - ḥaḏër, ḥaḏiro ܚܰܕ݂ܷܪ، ܚܰܕ݂ܝܪܐ [ḥḏr I ܚܕ݂ܪ] to be prepared, to be ready | u muklo ḥaḏër ܐܘ ܡܘܟܠܐ ܚܰܕ݂ܷܪ the food is ready (L.23) to be present

ḥokam, ḥëkmo ܚܳܟܰܡ، ܚܷܟܡܐ - ḥkëmle, ḥkëmla ܚܟܷܡܠܶܗ، ܚܟܷܡܠܰܗ [ḥkm I ܚܟܡ] (Q.10,38) to judge, to decide

ḥolaj, ḥëljo ܚܳܠܰܔ، ܚܷܠܔܐ - ḥlëjle, ḥlëjla ܚܠܷܔܠܶܗ، ܚܠܷܔܠܰܗ [ḥlj I ܚܠܔ] to gin (cotton) | (u ketono) ḥëljiwayle (ܐܘ ܟܶܬܳܢܐ) ܚܷܠܔܝܘܰܝܠܶܗ they ginned it (the cotton) (Q.6,13)

ḥolaq, ḥёlqo ܚܳܠܰܩ، ܚܷܠܩܐ - ḥlëqle, ḥlëqla ܚܠܷܩܠܶܗ، ܚܠܷܩܠܰܗ [ḥlq I ܚܠܩ] (G.13) to shave to cut hair

ḥolaw, ḥëlwo ܚܳܠܰܘ، ܚܷܠܘܐ - ḥlule, ḥlula ܚܠܘܠܶܗ، ܚܠܘܠܰܗ [ḥlw I ܚܠܘ] to milk | bu yawmo tarte kore koḥëlwina at tawroṯe ܒܘ ܝܰܘܡܐ ܬܰܪܬܶܐ ܟܳܪܶܐ ܟܳܚܷܠܘܝܢܰܐ ܐܰܬ ܬܰܘܪܳܬ݂ܶܐ we milk the cows two times a day (L.12)

ḥolo ܚܳܠܐ (m.), pl. ḥolone ܚܳܠܳܢܶܐ (L.4) uncle (from mother's side) | ab be ḥole ܐܰܒ ܒܶܐ ܚܳܠܶܗ the family of his uncle (from mother's side) (Q.6,62)

ḥonaq, ḥënqo ܚܳܢܰܩ، ܚܷܢܩܐ - ḥnëqle, ḥnëqla ܚܢܷܩܠܶܗ، ܚܢܷܩܠܰܗ [ḥnq I ܚܢܩ] to strangle, to choke | gëd ḥonaqwayne ܓܷܕ ܚܳܢܰܩܘܰܝܢܶܗ I would have choked him (Q.7,82) to drown (tr.)

ḥoraw, ḥërwo ܚܳܪܰܘ، ܚܷܪܘܐ - ḥaru, ḥariwo ܚܰܪܘ، ܚܰܪܝܘܐ [ḥrw I ܚܪܘ] (G.20) to spoil (intr.), to go bad to become damaged

ḥorawle, ḥorawla ܚܳܪܰܘܠܶܗ، ܚܳܪܰܘܠܰܗ - ḥarule, ḥarula ܚܰܪܘܠܶܗ، ܚܰܪܘܠܰܗ [ḥrw I ܚܪܘ] (+ L-Suf) to worry about, to be interested in | lo koḥorawwe m ܠܐ ܟܳܚܳܪܰܘܘܶܗ ܡ‍ they do not care about (Q.5,70)

ḥošaw, ḥëšwo ܚܳܫܰܘ، ܚܷܫܘܐ - ḥšule, ḥšula ܚܫܘܠܶܗ، ܚܫܘܠܰܗ [ḥšw I ܚܫܘ] to reckon with smth., to expect | kolozam d saymina ḥšowo du talgo ܟܳܠܳܙܰܡ ܣܰܝܡܝܢܰܐ ܚܫܳܘܐ ܕܘ ܬܰܠܓܐ we should expect snow (L.18) to consider, to regard | lo koḥëšwile ܠܐ ܟܳܚܷܫܘܝܠܶܗ they did not consider him (Q.5,72)

ḥoṯo ܚܳܬ݂ܐ (f.), pl. ḥoṯoṯe ܚܳܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.4) sister

ḥoyaqle, ḥoyaqla ܚܳܝܰܩܠܶܗ، ܚܳܝܰܩܠܰܗ - ḥayëqle, ḥayëqla ܚܰܝܷܩܠܶܗ، ܚܰܝܷܩܠܰܗ [ḥyq I ܚܝܩ] (+ L-Suf.) to have the right, to be entitled to smth., to be eligible for | be koḥoyaqqe … d fayši b Holanda ܒܶܐ ܟܳܚܳܝܰܩܩܶܗ ... ܕܦܰܝܫܝ ܒܗܳܠܰܢܕܰܐ whether they have the right to stay in the Netherlands (Q.10,8) nofele

ḥoyar, ḥayro ܚܳܝܰܪ، ܚܰܝܪܐ - ḥërle, ḥërla ܚܷܪܠܶܗ، ܚܷܪܠܰܗ [ḥyr I ܚܝܪ] to look | ḥayrina bu gabo ḥreno ܚܰܝܪܝܢܰܐ ܒܘ ܓܰܒܐ ܚܪܶܢܐ let us look at the other side (L.11.6); lo ḥayrët lu quṣurayḏi ܠܐ ܚܰܝܪܷܬ ܠܘ ܩܘܨܘܪܰܝܕ݂ܝ forgive me! (Q.3,66) to take care of | i Saro koḥayro ṭawwo cal u ṭukoso d gawa di dukano ܐܝ ܣܰܪܐ ܟܳܚܰܝܪܐ ܛܰܘܘܐ ܥܰܠ ܐܘ ܛܘܟܳܣܐ ܕܓܰܘܰܗ ܕܝ ܕܘܟܰܢܐ Saro manages the shop well (L.11)

ḥoze, ḥëzyo ܚܳܙܶܐ، ܚܷܙܝܐ - ḥzele, ḥzela ܚܙܶܠܶܗ، ܚܙܶܠܰܗ [ḥzy I ܚܙܝ] to see | harke laltaḥ koḥozitu gušmo dë zcuro ܗܰܪܟܶܐ ܠܰܠܬܰܚ ܟܳܚܳܙܝܬܘ ܓܘܫܡܐ ܕܷܙܥܘܪܐ down here you see the body of a child (L.7); elo ono lo ḥzalli ܐܶܠܐ ܐܳܢܐ ܠܐ ܚܙܰܠܠܝ but I did not see them (L.21); ḥëzyolux ܚܷܙܝܳܠܘܟ݂ you (m.) saw her (L.17); lhiqoye ne d ḥozën u aṯro ܠܗܝܩܳܝܶܐ ܢܶܐ ܕܚܳܙܷܢ ܐܘ ܐܰܬ݂ܪܐ they look forward to seeing the homeland (L.17); hënne ḥzanwanne ܗܷܢܢܶܗ ܚܙܰܢܘܰܢܢܶܗ they had seen them (L.22); ḥzay be kit noše bu bayto ܚܙܰܝ ܒܶܐ ܟܝܬ ܢܳܫܶܐ ܒܘ ܒܰܝܬܐ look if there is someone inside the house (L.24); kale koḥozutu (koḥozitu) ܟܰܠܶܗ ܟܳܚܳܙܘܬܘ (ܟܳܚܳܙܝܬܘ) as you can see (Q.1,83) to find, to think of | aydarbo ḥzalxu i mazracto? ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܚܙܰܠܟ݂ܘ ܐܝ ܡܰܙܪܰܥܬܐ what do you think about the farm? (L.12)

ḥoze casquṯo ܚܳܙܶܐ ܥܰܣܩܘܬ݂ܐ to have difficulties | ḥzeli casquṯo ܚܙܶܠܝ ܥܰܣܩܘܬ݂ܐ I had difficulties (Q.10,11)

ḥoze ḥḏoḏe ܚܳܙܶܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ to see each other, to meet | gëd ḥoziwayna ḥḏoḏe ܓܷܕ ܚܳܙܝܘܰܝܢܰܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ we will see each other (L.24); hul d ḥozina ḥḏoḏe ܗܘܠ ܕܚܳܙܝܢܰܐ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ see you later! (L.24)

ḥoze ḥusrono ܚܳܙܶܐ ܚܘܣܪܳܢܐ to suffer harm | lo ḥzalle ḥusrono ܠܐ ܚܙܰܠܠܶܗ ܚܘܣܪܳܢܐ they had no losses; they were not affected (Q.9,38)

ḥreno ܚܪܶܢܐ (adj.), f. ḥreto ܚܪܶܬܐ, pl. ḥrene ܚܪܶܢܶܐ (L.10) another, other further

ḥṣodo ܚܨܳܕܐ [Inf. ḥṣd I ܚܨܕ] (Q.3,71) harvest, grain harvest

ḥšamto ܚܫܰܡܬܐ (f.), pl. ḥšamyoṯe ܚܫܰܡܝܳܬ݂ܶܐ (L.8) dinner

ḥšawto ܚܫܰܘܬܐ (f.) (L.5) math

ḥšowo ܚܫܳܘܐ, pl. ḥšowe ܚܫܳܘܶܐ [Inf. ḥšw I ܚܫܘ] (L.10) counting, invoice, bill consideration math ḥošaw

ḥubo ܚܘܒܐ (f.) (L.16) love

ḥuḏro ܚܘܕ݂ܪܐ (m.), pl. ḥuḏre ܚܘܕ݂ܪܶܐ (L.15) association, club, society

ḥuldo ܚܘܠܕܐ (m.), pl. ḥulde ܚܘܠܕܶܐ (L.22) mole

ḥulmono ܚܘܠܡܳܢܐ (m.) (L.7) health

ḥulto ܚܘܠܬܐ (f.), pl. ḥultoṯe ܚܘܠܬܳܬ݂ܶܐ (L.4) aunt (from mother's side)

ḥusrono ܚܘܣܪܳܢܐ (m.), pl. ḥusrone ܚܘܣܪܳܢܶܐ (Q.9,38) loss, damage

ḥoze ḥusrono ܚܳܙܶܐ ܚܘܣܪܳܢܐ to suffer harm | lo ḥzalle ḥusrono ܠܐ ܚܙܰܠܠܶܗ ܚܘܣܪܳܢܐ they had no losses; they were not affected (Q.9,38)

ḥušabo ܚܘܫܰܒܐ (m.), pl. ḥušabe ܚܘܫܰܒܶܐ (L.9) sunday week yawmo

ḥuyoḏo ܚܘܝܳܕ݂ܐ, pl. ḥuyoḏe ܚܘܝܳܕ݂ܶܐ (L.24) association, union, federation

ḥuyoḏo dan niše ܚܘܝܳܕ݂ܐ ܕܰܢ ܢܝܫܶܐ women's association

ḥwarṯo ܚܘܰܪܬ݂ܐ (f.), pl. ḥwaryoṯe ܚܘܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (L.11) friend, girlfriend ḥawro

ḥyofo ܚܝܳܦܐ [Inf. ḥyf I ܚܝܦ] (L.6) bathing, showering sḥoyo, gurno

ḥyoro ܚܝܳܪܐ [Inf. ḥyr I ܚܝܪ] (L.24) looking ḥoyar

ḥzinoyo ܚܙܝܢܳܝܐ, f. ḥzinayto ܚܙܝܢܰܝܬܐ, pl. ḥzinoye ܚܙܝܢܳܝܶܐ sad, grieving mëḥzan

ḥzirën ܚܙܝܪܷܢ (L.9) June

ḥziro ܚܙܝܪܐ (m.), pl. ḥzire ܚܙܝܪܶܐ (L.12) pig brozo

ḥzoyo ܚܙܳܝܐ [Inf. ḥzy I ܚܙܝ] (L.7) seeing, sight ḥoze

iḏa ܐܝܕ݂ܰܐ (L.8) if, in case | iḏa d ëṯyatwa ܐܝܕ݂ܰܐ ܕܐܷܬ݂ܝܰܬܘܰܐ if you came (L.22) en, ënkan, häka

iḏacṯo ܐܝܕ݂ܰܥܬ݂ܐ (L.20) knowledge

iḏico ܐܝܕ݂ܝܥܐ, f. iḏëcto ܐܝܕ݂ܷܥܬܐ, pl. iḏice ܐܝܕ݂ܝܥܶܐ (L.19) acquaintance known mšamho

iḏo ܐܝܕ݂ܐ (f.), pl. iḏe ܐܝܕ݂ܶܐ, iḏoṯe ܐܝܕ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.7) hand

b iḏo ftëḥto ܒܐܝܕ݂ܐ ܦܬܷܚܬܐ gladly, generously

bi iḏo ܒܝ ܐܝܕ݂ܐ by hand

ilën ܐܝܠܷܢ (L.9) September

ilofo ܐܝܠܳܦܐ [Inf. ylf I ܝܠܦ] (L.24) learning, studying, study yolaf

ilono ܐܝܠܳܢܐ (m.), pl. ilone ܐܝܠܳܢܶܐ (L.12) tree

inaqla d ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕ (L.3) when

inaqlayo ܐܝܢܰܩܠܰܝܐ (L.11) then, at that time

Ingliz (m.) (G.19) England Ënglišoyo

Instagram ܐܝܢܣܬܰܓܪܰܡ (L.24) Instagram

Intibah ܐܝܢܬܝܒܰܐܗ (Q.9,87) Intibah (awakening, name of the first Aramaic/Assyrian national movement) Ciruṯo

iqarṯo ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ (f.), pl. iqroṯe ܐܝܩܪܳܬ݂ܶܐ, iqaryoṯe ܐܝܩܰܪܝܳܬ݂ܶܐ family | i iqarṯaṯe ܐܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܰܬ݂ܶܐ this family (L.4) cayla

iqoro ܐܝܩܳܪܐ (m.) (Q.9,87) honour

Iran ܐܝܪܰܐܢ (m.) (G.19) Iran

Isroyel ܐܝܣܪܳܝܶܠ (G.19) Israel

itawto ܐܝܬܰܘܬܐ (f.), pl. itawyoṯe ܐܝܬܰܘܝܳܬ݂ܶܐ (Q.10,19) meeting, gathering knušyo

itowo ܐܝܬܳܘܐ [Inf. ytw I ܝܬܘ] (L.12) sitting, living | u itowayḏan ܐܘ ܐܝܬܳܘܰܝܕ݂ܰܢ our living area (L.12)

Iṭaloyo ܐܝܛܰܠܳܝܐ (L.20) Italian (language)

Iṭalya ܐܝܛܰܐܠܝܰܐ (G.19) Italy

iyyar ܐܝܝܰܪ (L.9) May

jajëq ܔܰܔܷܩ (m.) (L.23) Zaziki, yoghurt dip

jam ܔܰܐܡ (m.), pl. jamat ܔܰܡܰܬ (L.18) glass, window

jamde ܔܰܡܕܶܐ (f.) (L.18) cold

jamudo ܔܰܡܘܕܐ (adj.), f. jamëdto ܔܰܡܷܕܬܐ, pl. jamude ܔܰܡܘܕܶܐ (L.18) cold, cool

jandërma ܔܰܢܕܷܪܡܰܐ (Q.7,36, sg./pl.) (m.) gendarme (f.) military, army

jarḥo ܔܰܪܚܐ (f.), pl. jarḥe ܔܰܪܚܶܐ injury, wound, bruise | b alfo jarḥe ܒܐܰܠܦܐ ܔܰܪܚܶܐ covered in wounds (lit. with a thousand wounds) (Q.7,90)

jaroḥo ܔܰܪܳܚܐ, f. jaraḥto ܔܰܪܰܚܬܐ, pl. jaroḥe ܔܰܪܳܚܶܐ (L.19) surgeon

jayran ܔܰܝܪܰܐܢ (m.) (Q.3,17) electricity

jëddo ܔܷܕܕܐ, pl. jëddone ܔܷܕܕܳܢܶܐ (L.4) grandfafther, grandpa | jëddi ܔܷܕܕܝ my grandfather (Q.3,5) ancestor qaššo

jiran ܔܝܪܰܢ, pl. jirane ܔܝܪܰܢܶܐ (L.8) neighbour

jore, jëryo ܔܳܪܶܐ، ܔܷܪܝܐ - jari, jaryo ܔܰܪܝ، ܔܰܪܝܐ [jry I ܔܪܝ] to happen, to occur | kojore gёdše mu byoṭo daf foqёcyoṯe? ܟܳܔܳܪܶܐ ܓܷܕܫܶܐ ܡܘ ܒܝܳܛܐ ܕܰܦ ܦܳܩܷܥܝܳܬ݂ܶܐ؟ do accidents happen because of lighting fireworks? (L.13.6); kul mede d jari ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ ܕܔܰܪܝ everything that happened (Q.7,87)

julo ܔܘܠܐ, pl. jule ܔܘܠܶܐ (L.4) clothes

jule taḥtoye (L.11) ܔܘܠܐ ܬܰܚܬܳܝܶܐ underwear

kaččëke ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܶܐ (f.), pl. kaččëkat ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܰܬ (Q.6,65) daughter, girl barṯo

kaffe ܟܰܦܦܶܐ (f.) (Q.1,42) foam, lather

kafino ܟܰܦܝܢܐ (adj.), f. kafënto ܟܰܦܷܢܬܐ, pl. kafine ܟܰܦܝܢܶܐ (Q.1,60) hungry | kafino no ܟܰܦܝܢܐ ܢܐ I (m.) am hungry (Q.1,60)

kafo ܟܰܦܐ (m.), pl. kafe ܟܰܦܶܐ (L.16) palm glove bouquet | kafo d warde ܟܰܦܐ ܕܘܰܪܕܶܐ bouquet (L.15)

kaġat ܟܰܓ݂ܰܬ (m.), pl. kaġatat ܟܰܓ݂ܰܬܰܬ, kaġate ܟܰܓ݂ܰܬܶܐ (L.6) paper, wallpaper

kalbo ܟܰܠܒܐ (m.), pl. kalbe ܟܰܠܒܶܐ (L.12) dog

kale ܟܰܠܶܗ, f. kala ܟܰܠܰܗ, pl. kalën ܟܰܠܷܢ (G.24c) (presentative particle) voilà, here is

kalla ܟܰܠܠܰܐ (m.), pl. kallawat ܟܰܠܠܰܘܰܬ money zuze

kalo ܟܰܠܐ bride daughter-in-law (brother's wife) sister-in-law

kamilo ܟܰܡܝܠܐ (adj.), f. kamëlto ܟܰܡܷܠܬܐ, pl. kamile ܟܰܡܝܠܶܐ (Q.10,15) complete, full, total mature (person)

Kampari Campari

kamudo ܟܰܡܘܕܐ (adj.), f. kamëdto ܟܰܡܷܕܬܐ, pl. kamude ܟܰܡܘܕܶܐ (L.11) dark (colour)

Kanada ܟܰܢܰܕܰܐ (G.19) Canada

kanguro ܟܰܢܓܘܪܐ (m.), pl. kangure ܟܰܢܓܘܪܶܐ (L.22) cangaroo

karmo ܟܰܪܡܐ (m.), pl. karme ܟܰܪܡܶܐ (L.12) vineyard

karxuṯo ܟܰܪܟ݂ܘܬ݂ܐ (f.) (L.21) city administration bälädiye

karyo ܟܰܪܝܐ (adj.), f. kriṯo ܟܪܝܬ݂ܐ, pl. karye ܟܰܪܝܶܐ (L.6) short

kasyoṯo ܟܰܣܝܳܬ݂ܐ (pl.) (L.6) secrets, misteries

kaširo ܟܰܫܝܪܐ (adj.), f. kašërto ܟܰܫܷܪܬܐ, pl. kašire ܟܰܫܝܪܶܐ (L.20) dilligent, hardworking successful

kašo ܟܰܫܐ (m.) (L.15) hockey

katfo ܟܰܬܦܐ (f.), pl. katfoṯe ܟܰܬܦܳܬ݂ܶܐ (L.7) shoulder

kaṯowo ܟܰܬ݂ܳܘܳܐ, f. kaṯawto ܟܰܬ݂ܰܘܬܐ, pl. kaṯowe ܟܰܬ݂ܳܘܶܐ (L.19) scribe author, writer secretary

kayiso ܟܰܝܝܣܐ (adj.), f. kayësto ܟܰܝܷܣܬܐ, pl. kayise ܟܰܝܝܣܶܐ (L.19, Mëḏyaḏ) good, nice ṭawwo

kayiwo ܟܰܝܝܘܐ, f. kayuto ܟܰܝܘܬܐ, pl. kayiwe ܟܰܝܝܘܶܐ (L.7) sick, unwell patient

kefo ܟܶܦܐ (f.), pl. kefe ܟܶܦܶܐ (L.6) stone

ketono ܟܶܬܳܢܐ (m.) (Q.6,12) cotton

kewo ܟܶܘܐ (m.), pl. kewe ܟܶܘܶܐ (L.7) pain, illness | u kewo d carši ܐܘ ܟܶܘܐ ܕܥܰܪܫܝ my toothache (Q.7,72)

kewo du gawo (L.14) ܟܶܘܐ ܕܘ ܓܰܘܐ stomach pain

kewo du ḥaṣo (L.14) ܟܶܘܐ ܕܘ ܚܰܨܐ back pain

kewo du lebo (L.14) ܟܶܘܐ ܕܘ ܠܶܒܐ cardiac pain

këbce (d) ܟܷܒܥܶܐ (ܕ) (G.20) he must, it is necessary | mëftakarla d këbce saymo mede ܡܷܦܬܰܟܰܪܠܰܗ ܕܟܷܒܥܶܐ ܣܰܝܡܐ ܡܶܕܶܐ she thought she must do something (G.20)

këlyono ܟܷܠܝܳܢܐ (m.), pl. këlyone ܟܷܠܝܳܢܶܐ obstacle, problem | layt këlyono ܠܰܝܬ ܟܷܠܝܳܢܐ no problem (L.13)

kënšo ܟܷܢܫܐ (m.), pl. kënše ܟܷܢܫܶܐ (L.24) community, society crowd

këre ܟܷܪܶܐ (f.), pl. kërat ܟܷܪܰܬ (L.6) rent

kët1 ܟܷܬ (+ Cop., G.9c; G.12a) to be | cal d këtyo u lišonayḏi ܥܰܠ ܕܟܷܬܝܐ ܐܘ ܠܝܫܳܢܰܝܕܝ because it is my language (L.3); hul d këthat ܗܘܠ ܕܟܷܬܗܰܬ as long as your are (in the church) (Q.1,15)

kët2 ܟܷܬ ( + L-Suf., G.9b) to have | mën woliṯo këtla i skale? ܡܷܢ ܘܳܠܝܬ݂ܐ ܟܷܬܠܰܗ ܐܝ ܣܟܰܠܶܐ؟ what is the function of the skeleton? (L.7.4); kmo yolufe këtxu bu sëdro? ܟܡܐ ܝܳܠܘܦܶܐ ܟܷܬܟ݂ܘ ܒܘ ܣܷܕܪܐ؟ how many students do you have in class? (L.3.5); këtlilax kmo šwole ܟܷܬܠܝܠܰܟ݂ ܟܡܐ ܫܘܳܠܶܐ I have a few questions for you (f.) (L.24); u Abrohëm këtwayle kefe bak kulyoṯayḏe ܐܘ ܐܰܒܪܳܗܷܡ ܟܷܬܘܰܝܠܶܗ ܟܶܦܶܐ ܒܰܟ ܟܘܠܝܳܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ Abraham had stones in his kidneys (G.17)

këtle šubhoro ܟܷܬܠܶܗ ܫܘܒܗܳܪܐ to be proud | u taclo këtwayle šubhoro ebe ܐܘ ܬܰܥܠܐ ܟܷܬܘܰܝܠܶܗ ܫܘܒܗܳܪܐ ܐܶܒܶܗ the fox was very proud about it (its tail) (Q.1,76)

kibe, kiba ܟܝܒܶܗ، ܟܝܒܰܗ - këpwayle, këpwayla ܟܷܦ݁ܘܰܝܠܶܗ، ܟܷܦ݁ܘܰܝܠܰܗ can, to be able | ema kiban saymina i mëštuṯayḏan? ܐܶܡܰܐ ܟܝܒܰܢ ܣܰܝܡܝܢܰܐ ܐܝ ܡܷܫܬܘܬ݂ܰܝܕ݂ܰܢ؟ when can we celebrate our wedding? (L.16); kibux obatlan u ḥšowo? ܟܝܒܘܟ݂ ܐܳܒܰܬܠܰܢ ܐܘ ܚܫܳܘܐ؟ can we have the bill please? (L.10.4) to contain, to comprise, to span | i šato kiba tracsar yarḥe ܐܝ ܫܰܬܐ ܟܝܒܰܗ ܬܪܰܥܣܰܪ ܝܰܪܚܶܐ there are twelve months in a year (L.9); u gḏono kibe ḥamro ܐܘ ܓܕ݂ܳܢܐ ܟܝܒܶܗ ܚܰܡܪܐ there is wine in the jug ca., approximately | u gëšro kibe tleṯi mëtrowat yarixo ܐܘ ܓܷܫܪܐ ܟܝܒܶܗ ܬܠܶܬ݂ܝ ܡܷܬܪܳܘܰܬ ܝܰܪܝܟ݂ܐ the bridge is around 30 meters long laybe

kilo ܟܝܠܐ (m.), pl. kilowat ܟܝܠܳܘܰܬ kilogram | kilo w falge ܟܝܠܐ ܘܦܰܠܓܶܗ one and a half kilograms (L.10)

kino ܟܝܢܐ (adj.), f. kënto ܟܷܢܬܐ, pl. kine ܟܝܢܶܐ (Q.10,71) just

kinuṯo ܟܝܢܘܬ݂ܐ (f.) justice

kiso ܟܝܣܐ (m.), pl. kise ܟܝܣܶܐ (L.8) bag, sack

kit ܟܝܬ (G.9a) there is | cal i ṭëbliṯo këtwa iqarṯo Holandayto ܥܰܠ ܐܝ ܛܷܒܠܝܬ݂ܐ ܟܷܬܘܰܐ ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ ܗܳܠܰܢܕܰܝܬܐ there was one Dutch family at the table (L.12) = kito

kito ܟܝܬܐ (G.9a) there is = kit

klay ܟܠܰܝ (L.21) stop, wait! kole

kmo ܟܡܐ (L.3) how many some, a few

knošo ܟܢܳܫܐ [Inf. knš I ܟܢܫ] (L.13) sweeping, cleaning konaš

knušyo ܟܢܘܫܝܐ, pl. knušye ܟܢܘܫܝܶܐ (G.22) meeting, gathering itawto, konaš

kofan, këfno ܟܳܦܰܢ، ܟܷܦܢܐ - kafën, kafino ܟܰܦܷܢ، ܟܰܦܝܢܐ [kfn I ܟܦܢ] to become hungry, to starve

kohno ܟܳܗܢܐ, pl. kohne ܟܳܗܢܶܐ (Q.8,40) priest

kola ܟܳܠܰܐ (L.23) cola

kole, kulyo ܟܳܠܶܐ، ܟܘܠܝܐ - kali, kalyo ܟܰܠܝ، ܟܰܠܝܐ [kly I ܟܠܝ] to stop, to stand (still) | hul d kali u raṯḥo dam maye du ḥamro ܗܘܠ ܕܟܰܠܝ ܐܘ ܪܰܬ݂ܚܐ ܕܰܡ ܡܰܝܶܐ until the fermentation of the grape juice stopped (Q.4,52) to wait, to rest makle, klay

komo ܟܳܡܐ (adj.), f. këmto ܟܷܡܬܐ, pl. kome ܟܳܡܶܐ (L.11) black

komputer ܟܳܡܦ݁ܝܘܬܷܪ (L.24) computer

komunikasyon ܟܳܡܘܢܝܟܰܣܝܳܢ (L.24) communication muṭoyo

konaš, kënšo ܟܳܢܰܫ، ܟܷܢܫܐ - knëšle, knëšla ܟܢܷܫܠܶܗ، ܟܢܷܫܠܰܗ [knš I ܟܢܫ] to sweep, to clean | kokënšina as sṭabile ܟܳܟܷܢܫܝܢܰܐ ܐܰܣ ܣܛܰܒܝܠܶܐ we sweep the stables (L.12) kënšo, knošo, knušyo

konun ḥaroyo ܟܳܢܘܢ ܚܰܪܳܝܐ (m.) (L.9) January

konun qamoyo ܟܳܢܘܢ ܩܰܡܳܝܐ (m.) (L.9) December

korax, kurxo ܟܳܪܰܟ݂، ܟܘܪܟ݂ܐ - karëx, karixo ܟܰܪܷܟ݂، ܟܰܪܝܟ݂ܐ [krx I ܟܪܟ] to look for | mawxa ayko d kowën kokurxi cal ḥḏoḏe ܡܰܘܟ݂ܰܐ ܐܰܝܟܐ ܕܟܳܘܷܢ ܟܳܟܘܪܟ݂ܝ ܥܰܠ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ therefore they look for each other wherever they are; karixo cal dayira ܟܰܪܝܟ݂ܐ ܥܰܠ ܕܰܝܝܪܰܐ she looked for a flat (L.20); karëx cal i gḏayto ܟܰܪܷܟ݂ ܥܰܠ‌ ܐܝ ܓܕ݂ܰܝܬܐ he looked for the chicken (Q.1,62) to go around, to walk around | gëd kurxitu ܓܷܕ ܟܘܪܟ݂ܝܬܘ you will visit (L.17) kruxyo, makrax, mitakrax

kore1 (pl., f.) time | tarte kore koḥëlwina at tawroṯe ܬܰܪܬܶܐ ܟܳܪܶܐ ܟܳܚܷܠܘܝܢܰܐ ܐܰܬ ܬܰܘܪܳܬ݂ܶܐ we milk the cows two times (L.12); dat tarte kore ܕܰܬ ܬܰܪܬܶܐ ܟܳܪܶܐ for the second time (Q.6,24) naqla

kore2, kuryo ܟܳܪܶܐ، ܟܘܪܝܐ - kari, karyo ܟܰܪܝ، ܟܰܪܝܐ [kry I ܟܪܝ] to become short karyo, makre1

koso ܟܳܣܐ, pl. kose ܟܳܣܶܐ (L.8) glass | koso d ḥamro ܟܳܣܐ ܕܚܰܡܪܐ glass of wine (L.10); koso du ḥamro ܟܳܣܐ ܕܘ ܚܰܡܪܐ wine glass cup | koso d čaye ܟܳܣܐ ܕܫ̰ܰܝܶܐ cup of tea (L.23) qëdaḥ

koṯaw, këṯwo ܟܳܬ݂ܰܘ، ܟܷܬ݂ܘܳܐ - kṯule, kṯula ܟܬ݂ܘܠܶܗ، ܟܬ݂ܘܠܰܗ [kṯw I ܟܬܘ] (L.3) to write | kṯawu ܟܬ݂ܰܘܘ write (pl.)! (L.17); gëd koṯawwayno kṯowo ܓܷܕ ܟܳܬ݂ܰܘܘܰܝܢܐ ܟܬ݂ܳܘܐ I would write a book (L.22) kaṯowo, kṯawto, kṯowo, makṯaw, mëkṯaw

koyaw, kaywo ܟܳܝܰܘ، ܟܰܝܘܐ - kayu, kayiwo ܟܰܝܘ، ܟܰܝܝܘܐ [kyw I ܟܝܘ] (G.20, nur 3. Pers.) to hurt, to ache | riši kokoyaw ܪܝܫܝ ܟܰܟܳܝܰܘ I have a headache (lit. my head aches); u rišo d lo koyaw, lo kolozamle šušefo ܐܘ ܪܝܫܐ ܕܠܐ ܟܳܝܰܘ، ܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡܠܶܗ ܫܘܫܶܦܐ there is no smoke without fire (lit. a head that does not hurt does not need a bandage.) (L.7.6) kayiwo, kewo, maku, mitaku

koyawle, koyawla ܟܳܝܰܘܠܶܗ، ܟܳܝܰܘܠܰܗ - kayule, kayula ܟܰܝܘܠܶܗ، ܟܰܝܘܠܰܗ [kyw I ܟܝܘ] (+ L-Suf., L.12) to fall ill, to be sick

krawa ܟܪܰܘܰܐ (f.), pl. krawat ܟܪܰܘܰܬ (L.11) tie

kruxyo ܟܪܘܟ݂ܝܐ (m.) cycle walking around, travel

kruxyo dam maye (L.18) ܟܪܘܟ݂ܝܐ ܕܰܡ ܡܰܝܶܐ water cycle

korax

ksoḥo ܟܣܳܚܐ [Inf. ksḥ I ܟܣܚ] (Q.3,73) pruning (of trees)

kṯawto ܟܬ݂ܰܘܬܐ (f.), pl. kṯawyoṯe ܟܬ݂ܰܘܝܳܬ݂ܶܐ (L.3) writing, document text message protocol

kṯowo ܟܬ݂ܳܘܐ (m.), pl. kṯowe ܟܬܳܘܶܐ (L.3) book writing

kuḥlo ܟܘܚܠܐ (m.) (L.16) makeup

kuko ܟܘܟܐ, pl. kuke ܟܘܟܶܐ cake

kuko di čoqlaṭa (L.23) ܟܘܟܐ ܕܝ ܫ̰ܳܩܠܰܛܰܐ chocolate cake

kul ܟܘܠ (G.17e) each, every

kul dukṯo ܟܘܠ ܕܘܟܬ݂ܐ everywhere

kul ḥa ܟܘܠ ܚܰܐ , f. kul ḥḏo ܟܠ ܚܕ݂ܐ each one

kul mede ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ everything

kul naqla ܟܘܠ ܢܰܩܠܰܐ always

kul nošo ܟܘܠ ܢܳܫܐ everyone

kuliṯo ܟܘܠܝܬ݂ܐ (f.), pl. kulyoṯe ܟܘܠܝܳܬ݂ܶܐ (L.14) kidney

kul- + Suf. ܟܘܠ‍ (G.17e) (sg.) whole, all | mën gëd saymina u yawmo kule tamo? ܡܷܢ ܓܷܕ ܣܰܝܡܝܢܰܐ ܐܘ ܝܰܘܡܐ ܟܘܠܶܗ ܬܰܡܐ؟ what are we going to do there all day? (L.8) (pl.) alle | kulle an noše këtte cayni zëdqe ܟܘܠܠܶܗ ܐܰܢ ܢܳܫܶܐ ܟܷܬܬܶܗ ܥܰܝܢܝ ܙܷܕܩܶܐ all people have equal rights

Kurdoyo ܟܘܪܕܳܝܐ, f. Kurdayto ܟܘܪܕܰܝܬܐ, pl. Kurdoye ܟܘܪܕܳܝܶܐ (Q.8,22) Kurd Kurdish (sg.m.) kurdish (language)

kurfo ܟܘܪܦܐ (f.), pl. kurfe ܟܘܪܦܶܐ (L.22) snake

kurḥo ܟܘܪܚܐ (m.), pl. kurḥe ܟܘܪܚܶܐ (L.22) hut (of animals)

kurro ܟܘܪܪܐ (Q.7,26) lad, man! lawo

kursi ܟܘܪܣܝ (m.), f. kuresi ܟܘܪܶܣܝ, pl. kursiye ܟܘܪܣܝܝܶܐ (L.8) chair

kušoro ܟܘܫܳܪܐ, pl. kušore ܟܘܫܳܪܶܐ (L.12) success (pl.) good luck!

kutle ܟܘܬܠܶܐ (pl., f.), sg. kutlo ܟܘܬܠܐ (L.10) kutle (stuffed semolina dumplings)

kyono ܟܝܳܢܐ (m.), pl. kyone ܟܝܳܢܶܐ (L.10) nature natural sciences

l ܠ‍ (prep.) (G.11b.2) to, towards for

l (+ Suf.) | eli ܐܶܠܝ for me; ela ܐܶܠܰܗ for her; alxu ܐܰܠܟ݂ܘ für euch; alle ܐܰܠܠܶܗ for them

labaniye ܠܰܒܰܢܝܝܶܐ (f.) yoghurt soup

labaniye du qaṭiro (L.23) ܠܰܒܰܢܝܝܶܐ ܕܘ ܩܰܛܝܪܐ thick yoghurt soup

laf ܠܰܦ (prep.) (L.8) around (a certain time)

lahgo ܠܰܗܓܐ (m.) (L.18) steam, vapour

lahgoyo ܠܰܗܓܳܝܐ (adj.), f. lahgayto ܠܰܗܓܰܝܬܐ, pl. lahgoye ܠܰܗܓܳܝܶܐ (L.18) gaseous, vaporous

laḥayto ܠܰܚܰܝܬܐ (f.), pl. laḥoyoṯe ܠܰܚܳܝܳܬ݂ܶܐ (L.3) eraser, sponge

laḥmo ܠܰܚܡܐ (m.), pl. laḥme ܠܰܚܡܶܐ (L.23) bread loaf of bread

dawqo d laḥmo ܕܰܘܩܐ ܕܠܰܚܡܐ flatbread, loaf of bread

laḥmo du tanuro (Q.3,105) ܠܰܚܡܐ ܕܘ ܬܰܢܘܪܐ tandoor bread, traditional flatbread

lalcal ܠܰܠܥܰܠ (adv.) (G.18) above, upstairs over

laltaḥ ܠܰܠܬܰܚ (L.7) below, downstairs | laltaḥ manne ܠܰܠܬܰܚ ܡܰܢܢܶܗ below them (Q.4,28) under down, downwards taḥt

lalyo ܠܰܠܝܐ, pl. lalye ܠܰܠܝܶܐ (L.8) (m.) night adlalyo

lan ܠܰܢ (G.8) us (Obj. 1. pl.)

larwal ܠܰܪܘܰܠ (adv.) (L.7) outside beyond, outside except, apart from | larwal mi cënwo ܠܰܪܘܰܠ ܡܝ ܥܷܢܘܐ except for grapes (Q.4,10)

lašan ܠܰܫܰܢ (L.4) for

lašan (+ Suf.) | lašane ܠܰܫܰܢܶܗ for him; lašanayxu ܠܰܫܰܢܰܝܟ݂ܘ for you (pl.)

lašan d ܠܰܫܰܢ ܕ in order to, so that | an nacime ste lašan d lo ṭocën ḥḏoḏe komëjġoli cam ḥḏoḏe ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܣܬܶܐ ܠܰܫܰܢ ܕܠܐ ܛܳܥܷܢ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ ܟܳܡܷܔܓ݂ܳܠܝ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ children talk to each other not to forget each other (L.4)

lat-1 ܠܰܬ (+ Cop.) not | latne dawore modern ܠܰܬܢܶܐ ܕܰܘܳܪܶܐ ܡܳܕܶܪܢ they are not modern farmers (L.12); latyo i namrayḏi ܠܰܬܝܐ ܐܝ ܢܰܡܪܰܝܕ݂ܝ it is not my size (L.11.6); latyo lo yawmo w lo tre ܠܰܬܝܐ ܠܐ ܝܰܘܡܐ ܘܠܐ ܬܪܶܐ this does not concern a short period of time (L.19); haṯe latyo mede ܗܰܬ݂ܶܐ ܠܰܬܝܐ ܡܶܕܶܐ this is not an issue (L.24); latwa b iḏi ܠܰܬܘܰܐ ܒܐܝܕ݂ܝ I could not control myself (lit. it was not in my hand) (Q.7,97)

lat-2 ܠܰܬ ( + L-Suf., G.9b.2) not have | latli ܠܰܬܠܝ I don't have; latte ܠܰܬܬܶܗ they don't have; latli mede lë syomo ܠܰܬܠܝ ܡܶܕܶܐ ܠܷܣܝܳܡܐ I don't have anything to do (L.8); latte makinat modern ܠܰܬܬܶܗ ܡܰܟܝܢܰܬ ܡܳܕܶܪܢ they don't have any modern machines (L.12); latwalle cwodo ܠܰܬܘܰܠܠܶܗ ܥܘܳܕܐ they did not have a job (L.19)

Latinoyo ܠܰܬܝܢܳܝܐ (G.19) Latin (language)

law ܠܰܘ (L.4/G.24) not anymore = haw1

lawġël ܠܰܘܓ݂ܷܠ (adv.) (L.6) inside, indoors

lawo ܠܰܘܐ (Q.7,47) son, little one (derogatory), lad! kurro

laybe, layba ܠܰܝܒܶܗ، ܠܰܝܒܰܗ - lapwayle, lapwayla ܠܰܦ݁ܘܰܝܠܶܗ، ܠܰܦ݁ܘܰܝܠܰܗ (lo + kibe) cannot, not able not contain, not comprise, not span | i qriṯo layba noše ܐܝ ܩܪܝܬ݂ܐ ܠܰܝܒܰܗ ܢܳܫܶܐ there are no people in the village (G.20) kibe

layko ܠܰܝܟܐ (L.10) where ayko

layt ܠܰܝܬ (G.9a) there is no = layto

layto ܠܰܝܬܐ (G.9a) there is no = layt

lazqa ܠܰܙܩܰܐ (f.), pl. lazqat ܠܰܙܩܰܬ (L.14) plaster

lebo ܠܶܒܐ (m.), pl. lebe ܠܶܒܶܐ heart | leba ܠܶܒܰܗ her heart (L.11); lebo twiroyo ܠܶܒܐ ܬܘܝܪܳܝܐ broken heart, sad (L.14); b lebo fliġoyo ܒܠܶܒܐ ܦܠܝܓ݂ܳܝܐ with mixed feelings (L.20); me lebux ܡܶܐ ܠܶܒܘܟ sincerely, seriously (lit. from your heart) (Q.6,26) middle, centre | lebo d Ṭurcabdin ܠܶܒܐ ܕܛܘܪܥܰܒܕܝܢ the centre of Turabdin (L.17)

migawlac lebe ܡܝܓܰܘܠܰܥ ܠܶܒܶܗ his stomach turns (lit. heart), to be disgusted, to feel nauseous

migawlac

Lëbnon ܠܷܒܢܳܢ (G.19) Lebanon

lhiqoyo ܠܗܝܩܳܝܐ, f. lhiqayto ܠܗܝܩܰܝܬܐ, pl. lhiqoye ܠܗܝܩܳܝܶܐ (L.17) missing smth., craving smth.

lisa ܠܗܝܩܰܝܬܐ (m.) (Q.9,7) secondary school, gymnasium

lišono ܠܝܫܳܢܐ (m.), pl. lišone ܠܝܫܳܢܶܐ tongue language | u lišonayḏi ܐܘ ܠܝܫܳܢܰܝܕ݂ܝ my language (L.5); qawi u lišonayḏa ܩܰܘܝ ܐܘ ܠܝܫܳܢܰܝܕ݂ܰܗ her language skills improved (L.20); b lešono šafiro ܒܠܶܫܳܢܐ ܫܰܦܝܪܐ politely (lit. in nice language) (Q.7,42)

dawro du lišono ܕܰܘܪܐ ܕܘ ܠܝܫܳܢܐ language course

lišono Almanoyo ܠܝܫܳܢܐ ܐܰܠܡܰܢܳܝܐ German language

lišono ëmhoyo ܠܝܫܳܢܐ ܐܷܡܗܳܝܐ mother tongue

lišono nuxroyo ܠܝܫܳܢܐ ܢܘܟ݂ܪܳܝܐ foreign language

lišono rušmoyo ܠܝܫܳܢܐ ܐܰܠܡܰܢܳܝܐ official language

litra ܠܝܬܪܰܐ (f.), pl. litrat ܠܝܬܪܰܬ (L.18) liter

lo ܠܐ (G.22c) no | hano u fësṭan semoqo šafiro yo! Lo barṯi. ܗܰܢܐ ܐܘ ܦܷܣܛܰܐܢ ܣܶܡܳܩܐ ܫܰܦܝܪܐ ܝܐ! ܠܐ ܒܰܪܬ݂ܝ. This red dress is beautiful! - No, my dear! (L.11) not | at tawroṯe lo kobën ḥalwo ġäläbe ܐܰܬ ܬܰܘܪܳܬ݂ܶܐ ܠܐ ܟܳܐܒܷܢ ܚܰܠܘܐ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ the cows do not give much milk (L.12)

lo … fayëš ܠܐ ... ܦܰܝܷܫ not … anymore | nošo lo foraqwa fayëš d latyo Berlinayto ܢܳܫܐ ܠܐ ܦܳܪܰܩܘܰܐ ܦܰܝܷܫ ܕܠܰܬܝܐ ܒܶܪܠܝܢܰܝܬܐ no one noticed anymore that she is not a Berliner (L.20)

lo … w lo (L.20) ܠܐ ... ܘܠܐ neither … nor | lëḏcowa lo Iṭaloyo w lo Spanoyo ܠܷܐܕ݂ܥܳܘܰܐ ܠܐ ܐܝܛܰܠܳܝܐ ܘܠܐ ܣܦ݁ܰܢܳܝܐ she did not know neither Italian nor Spanish (L.20)

locas, lëcso ܠܳܥܰܣ، ܠܷܥܣܐ - lcësle, lcësla ܠܥܷܣܠܶܗ، ܠܥܷܣܠܰܗ [lcs I ܠܥܣ] to chew

loqe, lëqyo ܠܳܩܶܐ، ܠܷܩܝܐ - laqi, laqyo ܠܰܩܝ، ܠܰܩܝܐ [lqy I ܠܩܝ] (L.12) to encounter, to meet | laqën b ܠܰܩܷܢ ܒ‍ they met smb.; ayko laqën u Aday w u Peter bë ḥḏoḏe? ܐܰܝܟܐ ܠܰܩܷܢ ܐܘ ܐܰܕܰܝ ܘܐܘ ܦ݁ܶܬܷܪ ܒܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ؟ where did Aday and Peter meet? (L.12.3)

lotam, lëtmo ܠܳܬܰܡ، ܠܷܬܡܐ - latëm, latimo ܠܰܬܷܡ، ܠܰܬܝܡܐ [ltm I ܠܬܡ] to get together, to gather (intr.) | latëmwa noše ġäläbe ܠܰܬܷܡܘܰܐ ܢܳܫܶܐ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ many people had gathered (Q.8,70) = loyam

lowaš, lawšo ܠܳܘܰܫ، ܠܰܘܫܐ - lwëšle, lwëšla ܠܘܷܫܠܶܗ، ܠܘܷܫܠܰܗ [lwš I ܠܘܫ] (L.11) to wear | kolawšono jule dilonoye ܟܳܠܰܘܫܳܢܐ ܔܘܠܶܐ ܕܝܠܳܢܳܝܶܐ I (f.) wear special clothes (Q.10,20)

lowe, luyo ܠܳܘܶܐ، ܠܳܘܶܐ - lawi, lawyo ܠܰܘܝ، ܠܰܘܝܐ [lo + hwy I ܠܐ + ܗܘܝ] (G.18a) not to be | d lowe ܕܠܳܘܶܐ when not (Q.3,50); lawina moro lu säwal ܠܰܘܝܢܰܐ ܡܳܪܐ ܠܘ ܣܱܘܰܐܠ we did not take care of the livestock (Q.7,32)

loyam, laymo ܠܳܝܰܡ، ܠܰܝܡܐ - layëm, layimo ܠܰܝܷܡ، ܠܰܝܝܡܐ to get together, to gather (intr.) | kolaymi tre-tloṯo (=tarte-tlaṯ) pirat ܟܳܠܰܝܡܝ ܬܪܶܐ ܬܠܳܬ݂ܐ (= ܬܰܪܬܶܐ ܬܠܰܬ݂) ܦ݁ܝܪܰܬ two-three women get together (Q.3,88) = lotam

lozam, lëzmo ܠܳܙܰܡ، ܠܷܙܡܐ - lazëm, lazimo ܠܰܙܷܡ، ܠܰܙܝܡܐ [lzm I ܠܙܡ] (G.20c) to be necessary, to be needed | hano wa u mede d lozamwa ܗܰܢܐ ܘܰܐ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܠܳܙܰܡܘܰܐ that was all we needed (L.10); kolëzmi lan nacimayḏan ܟܳܠܷܙܡܝ ܠܰܢ ܢܰܥܝܡܰܝܕ݂ܰܢ our children need them (L.24) must | lo kolozam d cawdi ܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܕܥܰܘܕܝ they do not have to work (L.8); kolozam mḥaḏrono i ḥšamto ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܚܰܕ݂ܪܳܢܐ ܐܝ ܚܫܰܡܬܐ I will have to prepare dinner (L.8) lozamle

lozamle, lozamla ܠܳܙܰܡܠܶܗ، ܠܳܙܰܡܠܰܗ - lazëmle, lazëmla ܠܰܙܷܡܠܶܗ، ܠܰܙܷܡܠܰܗ [lzm I ܠܙܡ] (+ L-Suf.) to need, to require lozam

lqayto ܠܩܰܝܬܐ (f.), pl. lqoye ܠܩܳܝܶܐ, lqoyoṯe ܠܩܳܝܳܬ݂ܶܐ (L.16) meeting, encounter

lugab ܠܘܓܰܒ (adv.) (G.18) further away over there, on the other side (of)

luḥo ܠܘܚܐ (f.), pl. luḥe ܠܘܚܶܐ board list table (in presentations)

luḥo daz zmine ܠܘܚܐ ܕܰܙ ܙܡܝܢܶܐ guest list

luḥo d ḥeḏoro ܠܘܚܐ ܕܚܶܕ݂ܳܪܐ to-do list

luḥo du šqolo ܠܘܚܐ ܕܘ ܫܩܳܠܐ shopping list

lux ܠܘܟ݂ (G.8) you (Obj. 2. m. sg.)

luzo ܠܘܙܐ (m.), pl. luze ܠܘܙܶܐ (L.10) almond, almond tree

lwošo ܠܘܳܫܐ [Inf. lwš I ܠܘܫ] (L.7) dressing up

lxu ܠܟ݂ܘ (G.8) you (Obj. 2. pl.)

m ܡ‍ (prep.) from, of me

ma ܡܰܐ (L.11) question particle | ma ḥaḏiro hat? ܡܰܐ ܚܰܕ݂ܝܪܐ ܗܰܬ؟ are you ready? (G.24a)

ma lo (G.24a) ܡܰܐ ܠܐ yet, however | ma lo aḥna kul šato kosaymina paluta li dayro ܡܰܐ ܠܐ ܐܰܚܢܰܐ ܟܘܠ ܫܰܬܐ ܟܳܣܰܝܡܝܢܰܐ ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ ܠܝ ܕܰܝܪܐ isnt't it us who organize 'Paluta' for the monastery every year? (Q.3,107)

mabram, mabarmo ܡܰܒܪܰܡ، ܡܰܒܰܪܡܐ - mabramle, mabramla ܡܰܒܪܰܡܠܶܗ، ܡܰܒܪܰܡܠܰܗ [brm III ܒܪܡ] to rotate (tr.), to twist, to roll (hose, cable) | komabërmi u šrolo ܟܳܡܰܒܷܪܡܝ ܐܘ ܫܪܳܠܐ they twist the truth (Q.10,65)

mabuco ܡܰܒܘܥܐ (m.), pl. mabuce ܡܰܒܘܥܶܐ (Q.5,34) source, information source

macamrono ܡܰܥܰܡܪܳܢܐ, f. macamroniṯo ܡܰܥܰܡܪܳܢܝܬ݂ܐ, pl. macamrone ܡܰܥܰܡܪܳܢܶܐ (L.19) builder, architect

macbar, macabro ܡܰܥܒܰܪ، ܡܰܥܰܒܪܐ - macbarle, macbarla ܡܰܥܒܰܪܠܶܗ، ܡܰܥܒܰܪܠܰܗ [cbr III ܥܒܪ] (L.7) to bring in, to let in | lo macëbrënne ܠܐ ܡܰܥܷܒܪܷܢܢܶܗ (the Americans) did not let them in (the country) (Q.6,29)

macëbḏonuṯo ܡܰܥܷܒܕ݂ܳܢܘܬ݂ܐ (f.), pl. macëbḏonwoṯe ܡܰܥܷܒܕ݂ܳܢܘܳܬ݂ܶܐ (L.15) influence effect, impact

macërbo ܡܰܥܷܪܒܐ (m.) (L.18) west

macjaz, macajzo ܡܰܥܔܰܙ، ܡܰܥܰܔܙܐ - macjazle, macjazla ܡܰܥܔܰܙܠܶܗ، ܡܰܥܔܰܙܠܰܗ [cjz III ܥܔܙ] to annoy, to bother, to make angry, to bore, to disturb | komacëjzi ܟܳܡܰܥܷܔܙܝ they disturb (Q.5,50)

maclaf, macalfo ܡܰܥܠܰܦ، ܡܰܥܰܠܦܐ - maclafle, maclafla ܡܰܥܠܰܦܠܶܗ، ܡܰܥܠܰܦܠܰܗ [clf III ܥܠܦ] to feed | komacalfina u säwal ܟܳܡܰܥܰܠܦܝܢܰܐ ܐܘ ܣܱܘܰܐܠ we feed the livestock (L.12)

macle, maclo ܡܰܥܠܶܐ، ܡܰܥܠܐ - maclele, maclela ܡܰܥܠܶܠܶܗ، ܡܰܥܠܶܠܰܗ [cly III ܥܠܝ] to lift up, to raise | maclalle ak kose du ḥamro ܡܰܥܠܰܠܠܶܗ ܐܰܟ ܟܳܣܶܐ ܕܘ ܚܰܡܪܐ they lifted up the glasses with wine (L.23); macliwaynale ܡܰܥܠܝܘܰܝܢܰܠܶܗ we lifted it (the sack) (Q.7,35); maclele qole ܡܰܥܠܶܠܶܗ ܩܳܠܶܗ he raised his voice (Q.7,35)

macmaḏ, macamḏo ܡܰܥܡܰܕ݂، ܡܰܥܰܡܕ݂ܐ - macmaḏle, macmaḏla ܡܰܥܡܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܰܥܡܰܕ݂ܠܰܗ [cmḏ III ܥܡܕ݂] to baptize | u qašo macmaḏle bi cito ܐܘ ܩܰܫܐ ܡܰܥܡܰܕ݂ܠܶܗ ܒܝ ܥܝܬܐ the priest baptized him in the church (Q.9,3)

macmar, macamro ܡܰܥܡܰܪ، ܡܰܥܰܡܪܐ - macmarle, macmarla ܡܰܥܡܰܪܠܶܗ، ܡܰܥܡܰܪܠܰܗ [cmr III ܥܡܪ] to build, to construct, to establish | i Saro w u Aday mšaralle d kurxi cal arco d macamri ܐܝ ܣܰܪܐ ܘܐܘ ܐܰܕܰܝ ܡܫܰܪܰܠܠܶܗ ܕܟܘܪܟ݂ܝ ܥܰܠ ܐܰܪܥܐ ܕܡܰܥܰܡܪܝ Saro and Aday started to look around for a lot to build on (L.6); macmarranne bayto ܡܰܥܡܰܪܪܰܢܢܶܗ ܒܰܝܬܐ they built themselves a house (L.21); macamralle am mġuše ܡܰܥܰܡܪܰܠܠܶܗ ܐܰܡ ܡܓ݂ܘܫܶܐ the magi built it (f.) (Q.8,26)

macraq, macarqo ܡܰܥܪܰܩ، ܡܰܥܰܪܩܐ - macraqle, macraqla ܡܰܥܪܰܩܠܶܗ، ܡܰܥܪܰܩܠܰܗ [crq III ܥܪܩ] to kidnap, to abduct mahzam, coraq

macre, macro ܡܰܥܪܶܐ، ܡܰܥܪܐ - macrele, macrela ܡܰܥܪܶܠܶܗ، ܡܰܥܪܶܠܰܗ [cry III ܥܪܝ] (L.8) to eat lunch

macṣarto ܡܰܥܨܰܪܬܐ (f.), pl. macṣaryoṯe ܡܰܥܨܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (Q.4,24) wine press, press

madam ܡܰܕܰܐܡ since, because | madam ḥawroni gëd ëzzën, ono ste gëd ëzzino ܡܰܕܰܐܡ ܚܰܘܪܳܢܝ ܓܷܕ ܐܷܙܙܷܢ، ܐܳܢܐ ܣܬܶܐ ܓܷܕ ܐܷܙܙܝܢܐ since my friends will go, I will also go (Q.6,28)

madcar, madacro ܡܰܕܥܰܪ، ܡܰܕܰܥܪܐ - madcarle, madcarla ܡܰܕܥܰܪܠܶܗ، ܡܰܕܥܰܪܠܰܗ [dcr III ܕܥܪ] (L.6) to answer, to reply | komadcarno (cal) ܟܳܡܰܕܥܰܪܢܐ (ܥܰܠ) I (m.) reply (to) (L.24) to return, to bring back, to send back | madcarlile yo ܡܰܕܥܰܪܠܝܠܶܗ ܝܐ I gave it (the book) back to him (G.23); lo kolozam madacratle ܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܰܕܰܥܪܰܬܠܶܗ you don't have to return it (L.24); madëcriwayle ܡܰܕܷܥܪܝܘܰܝܠܶܗ they sent him back (Q.6,34)

Madënḥo ܡܰܕܷܢܚܐ (m.) (L.19) east

Madënḥo Mëṣcoyo ܡܰܕܷܢܚܐ ܡܷܨܥܳܝܐ Middle East

madmax, madamxo ܡܰܕܡܰܟ، ܡܰܕܰܡܟ݂ܐ - madmaxle, madmaxla ܡܰܕܡܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܰܕܡܰܟ݂ܠܰܗ [dmx III ܕܡܟ݂] to let sleep, to put to bed

madmax b ruḥe (Q.1,23) ܡܰܕܡܰܟ݂ ܒܪܘܚܶܗ to pretend to be sleeping

madrašto ܡܰܕܪܰܫܬܐ, pl. madëršoṯe ܡܰܕܷܪܫܳܬ݂ܶܐ, madrašyoṯe ܡܰܕܪܰܫܝܳܬ݂ܶܐ (L.4) school

madrašto celayto (L.20) ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܥܶܠܰܝܬܐ university, college

madrašto du lišono ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܕܘ ܠܝܫܳܢܐ language school

madrašto du qloco (L.21) ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ driving school

madrašto mëṣcayto ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܡܷܨܥܰܝܬܐ secondary school

madrašto šarwayto (Q.9,5) ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܫܰܪܘܰܝܬܐ primary school

madrašto trayoniṯo (L.20) ܡܰܕܪܰܫܬܐ ܬܪܰܝܳܢܝܬ݂ܐ secondary school, gymnasium

maḏëbro ܡܰܕ݂ܷܒܪܐ (m.), pl. maḏëbre ܡܰܕ݂ܷܒܪܶܐ (Q.8,58) plane, steppe, desert

mafaṣḥono ܡܰܦܰܨܚܳܢܐ, f. mafaṣḥoniṯo ܡܰܦܰܨܚܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mafaṣḥone ܡܰܦܰܨܚܳܢܶܐ pleasant, delightful | latyo ṭebo mafaṣḥono ܠܰܬܝܐ ܛܶܒܐ ܡܰܦܰܨܚܳܢܐ this is not happy news (L.14)

mafët, mafito ܡܰܦܷܬ، ܡܰܦܝܬܐ - mafëtle, mafëtla ܡܰܦܷܬܠܶܗ، ܡܰܦܷܬܠܰܗ [fyt III ܦܝܬ] to let pass, to let through, to wave through | mafitënne ܡܰܦܝܬܷܢܢܶܗ they allowed them through/in (Q.6,36)

mafsonuṯo ܡܰܦܣܳܢܘܬ݂ܐ (f.) permission, authorisation

mafsonuṯo du cwodo ܡܰܦܣܳܢܘܬ݂ܐ ܕܘ ܥܘܳܕܐ work permit

mafsonuṯo lë fyošo ܡܰܦܣܳܢܘܬ݂ܐ ܠܷܦܝܳܫܐ residence permit

fsoso

magon ܡܰܓܳܢ (L.15) free of charge, for nothing, gratis bälaš, zuze

magraš, magaršo ܡܰܓܪܰܫ، ܡܰܓܰܪܫܐ - magrašle, magrašla ܡܰܓܪܰܫܠܶܗ، ܡܰܓܪܰܫܠܰܗ [grš III ܓܪܫ] (G.14) to let pull

mahwo ܡܰܗܘܐ [Inf. 'by/yhw I ܐܒܝ/ܝܗܘ] giving

mahwo w šqolo ܡܰܗܘܐ ܘܫܩܳܠܐ exchange, interaction | hawila mahwo w šqolo cam ṣawboye me briṯo kula ܗܰܘܝܠܰܗ ܡܰܗܘܐ ܘܫܩܳܠܐ ܥܰܡ ܨܰܘܒܳܝܶܐ ܡܶܐ ܒܪܝܬ݂ܐ ܟܘܠܰܗ she also socialised with academics from different parts of the world (L.20)

mahzam, mahazmo ܡܰܗܙܰܡ، ܡܰܗܰܙܡܐ - mahzamle, mahzamla ܡܰܗܙܰܡܠܶܗ، ܡܰܗܙܰܡܠܰܗ [hzm III ܗܙܡ] to escape, to run away | mahzamme mu aṯraṯṯe ܡܰܗܙܰܡܡܶܗ ܡܘ ܐܰܬ݂ܪܰܬ݂ܬ݂ܶܗ they escaped from their homeland (Q.10,29) to kidnap, to abduct coraq, macraq

maḥat, maḥto ܡܰܚܰܬ، ܡܰܚܬܐ - maḥatle, maḥatla ܡܰܚܰܬܠܶܗ، ܡܰܚܰܬܠܰܗ [ḥyt III ܚܝܬ] to put, to place, to lay, to put down | am medone nacime komaḥtalle bas sale ܐܰܡ ܡܶܕܳܢܶܐ ܢܰܥܝܡܶܐ ܟܳܡܰܚܬܰܠܠܶܗ ܒܰܣ ܣܰܠܶܐ she puts smaller things in the baskets (L.11); komaḥtënne u calofo baq qlubye ܟܳܡܰܚܬܷܢܢܶܗ ܐܘ ܥܰܠܳܦܐ ܒܰܩ ܩܠܘܒܝܶܐ they put the feed for them in the cages (L.22); maḥatli u danwayḏi bam maye ܡܰܚܰܬܠܝ ܐܘ ܕܰܢܘܰܝܕ݂ܝ ܒܰܡ ܡܰܝܶܐ I dipped my tail into the water (Q.1,79); maḥatle kul mede bë qḏoli ܡܰܚܰܬܠܶܗ ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ ܒܷܩܕ݂ܳܠܝ he put all the blame on me (Q.7,53) to pound, to bash | maḥatle aclan bu maḥyo ܡܰܚܰܬܠܶܗ ܐܰܥܠܰܢ ܒܘ ܡܰܚܝܐ he gave us a beating (Q.7,31)

maḥat bolo ܡܰܚܰܬ ܒܳܠܐ to pay attention | komaḥto bolo cal ag gawne d këzzën cam ḥḏoḏe ܟܳܡܰܚܬܐ ܒܳܠܐ ܥܰܠ ܐܰܓ ܓܰܘܢܶܐ ܕܟܷܐܙܙܷܢ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ she pays attention to colours that match (L.11)

maḥës, maḥiso ܡܰܚܷܤ، ܡܰܚܝܣܐ - maḥësle, maḥësla ܡܰܚܷܣܠܶܗ، ܡܰܚܷܣܠܰܗ [ḥys III ܚܝܣ] to wake up (intr.) to wake up (tr.), to awaken | maḥësse cal qole du rucyo ܡܰܚܷܣܣܶܗ ܥܰܠ ܩܳܠܶܗ ܕܘ ܪܘܥܝܐ they woke up from the herdsman's voice (Q.2,32) (b-) to notice, to feel | komaḥësno b ruḥi ܟܳܡܰܚܷܣܢܐ ܒܪܘܚܝ I feel (L.14)

maḥkäma ܡܰܚܟܱܡܰܐ (f.), pl. maḥkämat ܡܰܚܟܱܡܰܬ (Q.10,2) court lawsuit, trial beṯdino

maḥke, maḥko ܡܰܚܟܶܐ، ܡܰܚܟܐ - maḥkele, maḥkela ܡܰܚܟܶܠܶܗ، ܡܰܚܟܶܠܰܗ [ḥky III ܚܟܝ] (L.3) to tell, to narrate | gëd maḥkenanxu kul mede dë ḥzeli ܓܷܕ ܡܰܚܟܶܢܰܢܟ݂ܘ ܟܠ ܡܶܕܶܐ ܕܷܚܙܶܠܝ I will tell you everyting that I have seen (L.17); maḥki ëšmo ܡܰܚܟܝ ܐܷܫܡܐ tell (me) a bit more (L.17); gëd maḥkenux mën yo i paluta ܓܷܕ ܡܰܚܟܶܢܘܟ݂ ܡܷܢ ܝܐ ܐܝ ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ I will tell you (pl.) what 'Paluta' is (Q.3,65)

maḥkyono ܡܰܚܟܝܳܢܐ, f. maḥkyoniṯo ܡܰܚܟܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. maḥkyone ܡܰܚܟܝܳܢܶܐ narrator, storyteller

maḥwe, maḥwo ܡܰܚܘܶܐ، ܡܰܚܘܐ - maḥwele, maḥwela ܡܰܚܘܶܠܶܗ، ܡܰܚܘܶܠܰܗ [ḥwy III ܚܘܝ] (L.6) to show | maḥwele u plan alle w šrëḥle u mede dë ršëmle ܡܰܚܘܶܠܶܗ ܐܘ ܦ݁ܠܰܐܢ ܐܰܠܠܶܗ ܘܫܪܷܚܠܶܗ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܷܪܫܷܡܠܶܗ he showed them the plan and explained what he had drawn (L.6); maḥwele i taḥrazto li emo ܡܰܚܘܶܠܶܗ ܐܝ ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܠܝ ܐܶܡܐ he showed to program to his mother (L.17); maḥwele aġuno ܡܰܚܘܶܠܶܗ ܐܰܓ݂ܘܢܐ he fought, he campaigned (Q.9,83) to appear to discernible, to be visible | cal u surgoḏo komaḥwën ay yarḥe ܥܰܠ ܐܘ ܣܘܪܓܳܕ݂ܐ ܟܳܡܰܚܘܷܢ ܐܰܝ ܝܰܪܚܶܐ in the calendar months can be seen (L.9); lo komaḥwe ṭawwo ܠܐ ܟܳܡܰܚܘܶܐ ܛܰܘܘܐ it is not clear (Q.5,66)

majbur ܡܰܔܒܘܪ (G.20) must, to have to do smth. | majbur ëzzino li madrašto ܡܰܔܒܘܪ ܐܷܙܙܝܢܐ ܠܝ ܡܰܕܪܰܫܬܐ I must go to school; majbur no dë mḥaḏrono ruḥi lu buḥrono ܡܰܔܒܘܪ ܢܐ ܕܷܡܚܰܕ݂ܪܳܢܐ ܪܘܚܝ ܠܘ ܒܘܚܪܳܢܐ I (f.) must prepare for the exam; majbur yo d zawnina jule ḥaṯe lu ḥago ܡܰܔܒܘܪ ܝܐ ܕܙܰܘܢܝܢܰܐ ܔܘܠܶܐ ܚܰܬ݂ܶܐ ܠܘ ܚܰܓܐ we must buy new clothes for the party

majburi ܡܰܔܒܘܪܝ (adj.) (Q.3,68) obligatory, mandatory

majre, majro ܡܰܔܪܶܐ، ܡܰܔܪܐ - majrele, majrela ܡܰܔܪܶܠܶܗ، ܡܰܔܪܶܠܰܗ [jry III ܔܪܝ] to dare | lo komajro uxlo mede ܠܐ ܟܳܡܰܔܪܐ ܐܘܟ݂ܠܐ ܡܶܕܶܐ she doesn't dare eat something (L.22); nošo lo majrele d soyëm mede ebe ܢܳܫܐ ܠܐ ܡܰܔܪܶܠܶܗ ܕܣܳܝܷܡ ܡܶܕܶܐ ܐܶܒܶܗ no one dared to do anything against him (Q.7,94)

makëfyono ܡܰܟܷܦܝܳܢܐ (adj.), f. makëfyoniṯo ܡܰܟܷܦܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. makëfyone ܡܰܟܷܦܝܳܢܶܐ (L.16) sufficient

makël, makilo ܡܰܟܷܠ، ܡܰܟܝܠܐ - makile, makila ܡܰܟܝܠܶܗ، ܡܰܟܝܠܰܗ [kyl III ܟܝܠ] to measure mitakël

makëšrono (adj.), f. makëšroniṯo ܡܰܟܷܫܪܳܢܝܬ݂ܐ, pl. makëšrone ܡܰܟܷܫܪܳܢܶܐ successful, promising | komëtyaqnina gëd howe mazlo makëšrono w basimo ܟܳܡܷܬܝܰܩܢܝܢܰܐ ܓܷܕ ܗܳܘܶܐ ܡܰܙܠܐ ܡܰܟܷܫܪܳܢܐ ܘܒܰܣܝܡܐ we believe that this will be a successful and nice trip (L.17)

makfe, makfo ܡܰܟܦܶܐ، ܡܰܟܦܐ - makfele, makfela ܡܰܟܦܶܠܶܗ، ܡܰܟܦܶܠܰܗ [kfy III ܟܦܝ] to be enough, to suffice | qayse d makfëllux hul d toyëm u saṯwo ܩܰܝܣܶܐ ܕܡܰܟܦܷܠܠܘܟ݂ ܗܘܠ ܕܬܳܝܷܡ ܐܘ ܣܰܬ݂ܘܐ wood that will be enough for you until the end of the winter (Q.3,52)

makina ܡܰܟܝܢܰܐ (f.), pl. makinat ܡܰܟܝܢܰܬ (L.12) machine

makle, maklo ܡܰܟܠܶܐ، ܡܰܟܠܐ - maklele, maklela ܡܰܟܠܶܠܶܗ، ܡܰܟܠܶܠܰܗ [kly III ܟܠܝ] to stop, to delay to prevent from smth., to prohibit | qonuno d komakle mu mazlo du ṭuro ܩܳܢܘܢܐ ܕܟܳܡܰܟܠܶܐ ܡܘ ܡܰܙܠܐ ܕܘ ܛܘܪܐ a law which prohibits entering the mountains (Q.7,15)

makrax, makarxo ܡܰܟܪܰܟ݂، ܡܰܟܰܪܟ݂ܐ - makraxle, makraxla ܡܰܟܪܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܰܟܪܰܟ݂ܠܰܗ [krx III ܟܪܟ݂] to move (tr.) | makrax u cebugro cal aṣ ṣërtoṯe! ܡܰܟܪܰܟ݂ ܐܘ ܥܶܒܘܓܪܐ ܥܰܠ ܐܰܨ ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ move the mouse over the pictures! to show smb. around | mhadyone d komakarxi aḏ ḏayfe ܡܗܰܕܝܳܢܶܐ ܕܟܳܡܰܟܰܪܟ݂ܝ ܐܰܕ݂ ܕ݂ܰܝܦܶܐ tourist guides that show the visitors around (Q.8,11) to enact, to present (film, play) korax

makre1, makro ܡܰܟܪܶܐ، ܡܰܟܪܐ - makrele, makrela ܡܰܟܪܶܠܶܗ، ܡܰܟܪܶܠܰܗ [kry III ܟܪܝ] to shorten, to make short | këbcono makrono u panṭron ܟܷܐܒܥܳܢܐ ܡܰܟܪܳܢܐ ܐܘ ܦ݁ܰܢܛܪܳܢ I (f.) would like to shorten my pants; makreyu ܡܰܟܪܶܝܘ make (pl.) it short! (G.23) kore2

makre2, makro ܡܰܟܪܶܐ، ܡܰܟܪܐ - makrele, makrela ܡܰܟܪܶܠܶܗ، ܡܰܟܪܶܠܰܗ to rent out | makralle u baytaṯṯe l ḥamšo ṣawboye ܡܰܟܪܰܠܠܶܗ ܐܘ ܒܰܝܬܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܠܚܰܡܫܐ ܨܰܘܒܳܝܶܐ they rented out their house for five students to rent | b Berlin makralle bayto ܒܒܶܪܠܝܢ ܡܰܟܪܰܠܠܶܗ ܒܰܝܬܐ they rented a house in Berlin (L.19) këre

maktub ܡܰܟܬܘܒ (m.), pl. maktubat ܡܰܟܬܘܒܰܬ, maketëb ܡܰܟܶܬܷܒ letter | b maktub ܒܡܰܟܬܘܒ in a letter (Q.6,17) egarṯo

makṯaw, makaṯwo ܡܰܟܬ݂ܰܘ، ܡܰܟܰܬ݂ܘܐ - makṯawle, makṯawla ܡܰܟܬ݂ܰܘܠܶܗ، ܡܰܟܬ݂ܰܘܠܰܗ [kṯw III ܟܬ݂ܘ] (L.17) to let write, to dictate, to register | makṯawle ruḥe ܡܰܟܬ݂ܰܘܠܶܗ ܪܘܚܶܗ he registered himself (Q.9,6) koṯaw

maku, makiwo ܡܰܟܘ، ܡܰܟܝܘܐ - makule, makula ܡܰܟܘܠܶܗ، ܡܰܟܘܠܰܗ [kyw III ܟܝܘ] to hurt (tr.), to damage, to harm, to injure

maku riše ܡܰܟܘ ܪܝܫܶܗ to worry, to take pains, to make effort | makiwiwayna rišan ܡܰܟܝܘܝܘܰܝܢܰܐ ܪܝܫܰܢ we were doing our best (Q.4,19)

malax, malxo ܡܰܠܰܟ، ܡܰܠܟ݂ܐ - malaxle, malaxla ܡܰܠܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܰܠܰܟ݂ܠܰܗ [hlx II ܗܠܟ݂] (L.7) to go, to walk, (car) to move (intr.) (business, work) to run | lašan i dukano malxo ṭawwo i Saro kocawdo me kule leba ܠܰܫܰܢ ܐܝ ܕܘܟܰܢܐ ܡܰܠܟ݂ܐ ܛܰܘܘܐ ܐܝ ܣܰܪܐ ܟܳܥܰܘܕܐ ܡܶܐ ܟܘܠܶܗ ܠܶܒܰܗ Saro works dilligently so that the store runs well (L.11) = mhalax

malaxo ܡܰܠܰܟ݂ܐ (m.), pl. malaxe ܡܰܠܰܟ݂ܶܐ (Q.8,6) angel

malëm, malimo ܡܰܠܷܡ، ܡܰܠܝܡܐ - malëmle, malëmla ܡܰܠܷܡܠܶܗ، ܡܰܠܷܡܠܰܗ [lym III ܠܝܡ] to gather, to collect, to pluck | malimiwa u ketono ܡܰܠܝܡܝܘܰܐ ܐܘ ܟܶܬܳܢܐ they gathered the cotton (Q.6,11) to bring together | malëmme ḥḏoḏe ܡܰܠܷܡܡܶܗ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ they gathered (Q.6,49) = maltam

malëq, maliqo ܡܰܠܷܩ، ܡܰܠܝܩܐ - malëqle, malëqla ܡܰܠܷܩܠܶܗ، ܡܰܠܷܩܠܰܗ [lyq III ܠܝܩ] (L.9) to fit, to suit, to match | ṣërtoṯe, d komaliqi lu zabno di šato ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ ܕܟܳܡܰܠܝܩܝ ܠܘ ܙܰܒܢܐ ܕܝ ܫܰܬܐ pictures which fit the time of the year (L.9) to be proper

malëz, malizo ܡܰܠܷܙ، ܡܰܠܝܙܐ - malëzle, malëzla ܡܰܠܷܙܠܶܗ، ܡܰܠܷܙܠܰܗ [lyz III ܠܝܙ] to hurry (intr.) | u taclo malëzle w azze gab i cezo ܐܘ ܬܰܥܠܐ ܡܰܠܷܙܠܶܗ ܘܐܰܙܙܶܗ ܓܰܒ ܐܝ ܥܶܙܐ the fox hurriedly went to the goat (Q.1,53)

malfoniṯo ܡܰܠܦܳܢܝܬ݂ܐ (f.), pl. malfënyoṯe ܡܰܠܦܷܢܝܳܬ݂ܶܐ (L.19) teacher (f.)

malfono ܡܰܠܦܳܢܐ (m.), pl. malfone ܡܰܠܦܳܢܶܐ (L.4) teacher (m.)

malfonuṯo ܡܰܠܦܳܢܘܬ݂ܐ (f.) (L.3) teaching profession, being a teacher

malḥaq, malaḥqo ܡܰܠܚܰܩ، ܡܰܠܰܚܩܐ - malḥaqle, malḥaqla ܡܰܠܚܰܩܠܶܗ، ܡܰܠܚܰܩܠܰܗ [lḥq III ܠܚܩ] to bring | malḥaqlilux u kṯowo ܡܰܠܚܰܩܠܝܠܘܟ݂ ܐܘ ܟܬ݂ܳܘܐ I brought you (m.) the book to reach to manage, to make it to smth. | lo malḥaqla lu qṭoro ܠܐ ܡܰܠܚܰܩܠܰܗ ܠܘ ܩܛܳܪܐ she did not make it to the train (+neg.) nicht abwarten können | law malḥaqwa d oṯe u bëṭlono du qayṭo ܠܐ ܡܰܠܚܰܩܘܰܐ ܕܐܳܬ݂ܶܐ ܐܘ ܒܷܛܠܳܢܐ ܕܘ ܩܰܝܛܐ he couldn't wait for the sommer holidays (L.17)

malḥo ܡܰܠܚܐ (f.) (L.18) salt

malkuṯo ܡܰܠܟܘܬ݂ܐ, pl. malkwoṯe ܡܰܠܟܘܳܬ݂ܶܐ (Q.10,88) kingdom paradise

maltam, maltmo ܡܰܠܬܰܡ، ܡܰܠܬܡܐ - maltamle, maltamla ܡܰܠܬܰܡܠܶܗ، ܡܰܠܬܰܡܠܰܗ [ltm III ܠܬܡ] (L.13) to gather, to bring together, to collect = malëm

malwaš, malawšo ܡܰܠܘܰܫ، ܡܰܠܰܘܫܐ - malwašle, malwašla ܡܰܠܘܰܫܠܶܗ، ܡܰܠܘܰܫܠܰܗ [lwš III ܠܘܫ] (L.6) to put on (clothes) on smb., to dress smb. to fit out (a house with furniture), to furnish

mama ܡܰܡܰܐ (L.22) mum, mom

mamlo ܡܰܡܠܐ (m.), pl. mamle ܡܰܡܠܶܐ conversation, discussion, speech, statement

obe mamlo ܐܳܒܶܐ ܡܰܡܠܐ to hold a speech, to give a talk | hule mamlo ܗܘܠܶܗ ܡܰܡܠܐ he gave a talk, he gave a lecture (Q.9,72)

mamno ܡܐܰܡܢܐ (adj.), f. mamanto ܡܐܰܡܰܢܬܐ, pl. mamne ܡܐܰܡܢܶܐ secure, safe | dukṯo mamanto ܕܘܟܬ݂ܐ ܡܐܰܡܰܢܬܐ secure area, safe place (L.22)

mamro ܡܰܡܪܐ (m.), pl. mamre ܡܰܡܪܶܐ (L.24) speech, word | u mamrayḏe ܐܘ ܡܰܡܪܰܝܕ݂ܶܗ what he said (Q.2,30)

cal u mamro (Q.8,31) ܥܰܠ ‌ܐܘ ܡܰܡܪܐ as it says; according to the legend

mamṭe, mamṭo ܡܰܡܛܶܐ، ܡܰܡܛܐ - mamṭele, mamṭela ܡܰܡܛܶܠܶܗ، ܡܰܡܛܶܠܰܗ [mṭy III ܡܛܝ] to bring, to bring along | mamṭelelan aš šušayat du ḥamro ܡܰܡܛܶܠܶܠܰܢ ܐܰܫ ܫܘܫܰܝܰܬ ܕܘ ܚܰܡܪܐ he brought the wine bottles to us (L.23); gëd mamṭyallux laḥmo acmi ܓܷܕ ܡܰܡܛܝܰܠܠܘܟ ܠܰܚܡܐ ܐܰܥܡܝ I (f.) will bring bread with me (Q.1,11) to get, to fetch mayte

mandilo ܡܰܢܕܝܠܐ (m.), pl. mandile ܡܰܢܕܝܠܶܐ (Q.2,42) cloth

manḏaf, manḏfo ܡܰܢܕ݂ܰܦ، ܡܰܢܕ݂ܦܐ - manḏafle, manḏafla ܡܰܢܕ݂ܰܦܠܶܗ، ܡܰܢܕ݂ܰܦܠܰܗ [nḏf III ܢܕ݂ܦ] to clean, to clean up, to clear | manḏëfiwa aṭ ṭurone mani d larwal ܡܰܢܕ݂ܷܦܝܘܰܐ ܐܰܛ ܛܘܪܳܢܶܐ ܡܰܢܝ ܕܠܰܪܘܰܠ they cleared the mountains from those outside (=PKK-fighters) (Q.7,12) = mnaḏaf

manëk ܡܰܢܷܟ (L.10) of those me, hanëk

manëškoyo ܡܰܢܷܫܟܳܝܐ (adj.), f. manёškayto ܡܰܢܷܫܟܰܝܬܐ, pl. manёškoye ܡܰܢܷܫܟܳܝܶܐ (L.11) purple

manfac, manfco ܡܰܢܦܰܥ، ܡܰܢܦܥܐ - manfacle, manfacla ܡܰܢܦܰܥܠܶܗ، ܡܰܢܦܰܥܠܰܗ [nfc III ܢܦܥ] to be useful | u nawlo komanfac li nošuṯo kula ܐܘ ܢܰܘܠܐ ܟܳܡܰܢܦܰܥ ܠܝ ܢܳܫܘܬ݂ܐ ܟܘܠܰܗ the Internet is useful for the whole mankind (Q.5,74)

maqarna ܡܰܩܰܐܪܢܰܐ (f.) (L.23) pasta, noodles

maqaṣ ܡܰܩܰܨ (m.), pl. maqaṣe ܡܰܩܰܨܶܐ (Q.1,44) scissors

maqbal, maqablo ܡܰܩܒܰܠ، ܡܰܩܰܒܠܐ - maqbele, maqbela ܡܰܩܒܶܠܶܗ، ܡܰܩܒܶܠܰܗ [qbl III ܩܒܠ] to accept, to recognize | bu beṯṣawbo d Leiden maqëblalle ܒܘ ܒܶܝܬ݂ܨܰܘܒܐ ܕܠܶܝܕܷܢ ܡܰܩܷܒܠܰܠܠܶܗ she was accepted to the university of Leiden (L.20)

maqbara ܡܰܩܒܰܪܰܐ (f.), pl. maqbarat ܡܰܩܒܰܪܰܬ (Q.3,117) cemetery, graveyard

maqëblo (adj.), f. maqbalto ܡܰܩܒܰܠܬܐ, pl. maqëble ܡܰܩܷܒܠܶܐ (L.3) acceptable satisfactory

maqër, maqiro ܡܰܩܷܪ، ܡܰܩܝܪܐ - maqërle, maqërla ܡܰܩܝܪܐ، ܡܰܩܷܪܠܰܗ [qyr III ܩܝܪ] to reveal, to give away, to snitch | lo maqërli ܠܐ ܡܰܩܷܪܠܝ I did not tell (about it) (Q.7,88)

maqëṯ, maqiṯo ܡܰܩܷܬ݂، ܡܰܩܝܬ݂ܐ - maqëṯle, maqëṯla ܡܰܩܷܬ݂ܠܶܗ، ܡܰܩܷܬ݂ܠܰܗ [qyṯ III ܩܝܬ݂] (Q.3,29) to light, to ignite to turn on

maqlab, maqalbo ܡܰܩܠܰܒ، ܡܰܩܰܠܒܐ - maqlable, maqlabla ܡܰܩܠܰܒܠܶܗ، ܡܰܩܠܰܒܠܰܗ [qlb III ܩܠܒ] (G.14) to flip, to turn over | d maqlab i sohduṯayḏe ܕܡܰܩܠܰܒ ܐܝ ܣܳܗܕܘܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ so that his driving licence can be recognised (lit. so that he flips his driving licence) (L.21) to change, to convert, to turn into | maqlab af fëtġomani ܡܰܩܠܰܒ ܐܰܦ ܦܷܬܓ݂ܳܡܰܢܝ turn these sentences into …

maqlaḏ, maqalḏo ܡܰܩܠܰܕ݂، ܡܰܩܰܠܕ݂ܐ - maqlaḏle, maqlaḏla ܡܰܩܠܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܰܩܠܰܕ݂ܠܶܗ [qlḏ III ܩܠܕ݂] to close, to lock | maqlaḏle i darga di dërto ܡܰܩܠܰܕ݂ܠܶܗ ܐܝ ܕܰܪܓܰܐ ܕܝ ܕܷܪܬܐ he locked the yard gate (Q.3,112)

maqraṭ, maqarṭo ܡܰܩܪܰܛ، ܡܰܩܰܪܛܐ - maqraṭle, maqraṭla ܡܰܩܪܰܛܠܶܗ، ܡܰܩܪܰܛܠܰܗ [qrṭ III ܩܪܛ] (G.14) to have breakfast, to eat smth. for breakfast | maqraṭṭe marga du ceḏo ܡܰܩܪܰܛܛܶܗ ܡܰܪܓܰܐ ܕܘ ܥܶܕ݂ܐ they ate Christmas-Marga for breakfast (L.13)

maqraw, maqarwo ܡܰܩܪܰܘ، ܡܰܩܰܪܘܐ - maqrawle, maqrawla ܡܰܩܪܰܘܠܶܗ، ܡܰܩܪܰܘܠܰܗ [qrw III ܩܪܘ] (L.23) to bring closer | i taknoloġiya du muṭoyo komaqarwo an noše lë ḥḏoḏe ܐܝ ܬܰܟܢܳܠܳܓ݂ܝܝܰܐ ܕܘ ܡܘܛܳܝܐ ܟܳܡܰܩܰܪܘܐ ܐܰܢ ܢܳܫܶܐ ܠܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ the communication technology brings people closer together (L.24) to approach, to come closer

maqre, maqro ܡܰܩܪܶܐ، ܡܰܩܪܐ - maqrele, maqrela ܡܰܩܪܶܠܶܗ، ܡܰܩܪܶܠܰܗ [qry III ܩܪܝ] (L.23) to teach, to give lessons to let read to let study

maqṭac, maqaṭco ܡܰܩܛܰܥ، ܡܰܩܰܛܥܐ - maqṭacle, maqṭacla ܡܰܩܛܰܥܠܶܗ، ܡܰܩܛܰܥܠܰܗ [qṭc III ܩܛܥ] to have smb. cut smth. to have smb. book (a ticket) | maqṭacce tre fёtqe ܡܰܩܛܰܥܥܶܗ ܬܪܶܐ ܦܷܬܩܶܐ they had two tickets bought (for themselves)

maqwe, maqwo ܡܰܩܘܶܐ، ܡܰܩܘܐ - maqwele, maqwela ܡܰܩܘܶܠܶܗ، ܡܰܩܘܶܠܰܗ [qwy III ܩܘܝ] (L.3) to strengthen, to improve | maqwën i hiyuṯaṯṯe ܡܰܩܘܷܢ ܐܝ ܗܝܝܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ so that they make their identity stronger (Q.9,120) qawyo, qowe

marca ܡܰܪܥܰܐ (f.) (L.12) pasture, grazing land

marcal, maraclo ܡܰܪܥܰܠ، ܡܰܪܰܥܠܐ - marcele, marcela ܡܰܪܥܶܠܶܗ، ܡܰܪܥܶܠܰܗ [rcl III ܪܥܠ] to shake (intr.), to tremble | gušmi komarcal ܓܘܫܡܝ ܟܳܡܰܪܥܰܠ my body is trembling (L.14)

marce, marco ܡܰܪܥܶܐ، ܡܰܪܥܐ - marcele, marcela ܡܰܪܥܶܠܶܗ، ܡܰܪܥܶܠܰܗ [rcy III ܪܥܝ] to graze (tr.) | komarcina u säwalayḏan ܟܳܡܰܪܥܝܢܰܐ ܐܘ ܣܱܘܰܐܠܰܝܕ݂ܰܢ we graze our livestock (Q.7,17)

marciṯo ܡܰܪܥܝܬ݂ܐ (f.), pl. marcyoṯe ܡܰܪܥܝܳܬ݂ܶܐ (Q.8,33) diocese, bishopric ḥasyuṯo

Marde ܡܰܪܕܶܐ (Q.9,66) Mardin

marduṯo ܡܰܪܕܘܬ݂ܐ (f.), pl. mardwoṯe ܡܰܪܕܘܳܬ݂ܶܐ culture

marfe, marfo ܡܰܪܦܶܐ، ܡܰܪܦܐ - marfele, marfela ܡܰܪܦܶܠܶܗ، ܡܰܪܦܶܠܰܗ [rfy III ܪܦܝ] to release, to let go, to leave | d rëḥmatle lo marfatle ܕܪܷܚܡܰܬܠܶܗ ܠܐ ܡܰܪܦܰܬܠܶܗ if you love him, do not leave him (G.23) to give up, to abandon | lo komarfinala ܠܐ ܟܳܡܰܪܦܝܢܰܠܰܗ we will not let her go (Q.6,76) to get divorced | marfalle ḥḏoḏe ܡܰܪܦܰܠܠܶܗ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ they got divorced

marga ܡܰܪܓܰܐ Marga (stew with meat and onions, traditionally eaten around Christmas)

Mar Gawriye ܡܰܪ ܓܰܘܪܝܝܶܐ (Q.3,108) Mor Gabriel (monastery) = Mor Gabriel

marġaš, maraġšo ܡܰܪܓ݂ܰܫ، ܡܰܪܰܓ݂ܫܐ - marġašle, marġašla ܡܰܪܓ݂ܰܫܠܶܗ، ܡܰܪܓ݂ܰܫܠܰܗ [rġš III ܪܓ݂ܫ] (L.15) to feel, to experience to let feel, to let experience

marham ܡܰܪܗܰܡ (m.), pl. marhame ܡܰܪܗܰܡܶܐ (L.14) ointment, salve, cream

markaw, markwo ܡܰܪܟܰܘ، ܡܰܪܟܘܐ - markawle, markawla ܡܰܪܟܰܘܠܶܗ، ܡܰܪܟܰܘܠܰܗ [rkw III ܪܟܘ] (L.4) to place, to lay on top of each other | markawwe u rëcyonaṯṯe cal ܡܰܪܟܰܘܘܶܗ ܐܘ ܪܷܥܝܳܢܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܥܰܠ they have decided (L.6); markawla ruḥa ܡܰܪܟܰܘܠܰܗ ܪܘܚܰܗ it (the family) has settled down (L.4)

marmaš, maramšo ܡܰܪܡܰܫ، ܡܰܪܰܡܫܐ - marmašle, marmašla ܡܰܪܡܰܫܠܶܗ، ܡܰܪܡܰܫܠܰܗ [rmš III ܪܡܫ] to move (tr.)

marše ܡܰܪܫܶܐ (f.), pl. maršat ܡܰܪܫܰܬ carpet, rug

marwoḏo ܡܰܪܘܳܕ݂ܐ (m.), pl. marwoḏe ܡܰܪܘܳܕ݂ܶܐ earring

mäsäla ܡܱܣܱܠܰܐ (Q.3,77) for example

mäsäle ܡܱܣܱܠܶܐ, pl. mäsälat ܡܱܣܱܠܰܬ, mäsayël ܡܱܣܰܝܷܠ matter, thing, problem, affair | alfo mäsayël ܐܰܠܦܐ ܡܱܣܰܝܷܠ a thousand things, everything you can think of (Q.6,59) ṣbuṯo

masëm, masimo ܡܰܣܷܡ، ܡܰܣܝܡܐ - masëmle, masëmla ܡܰܣܷܡܠܶܗ، ܡܰܣܷܡܠܰܗ [sym III ܣܝܡ] (G.19) to have smb. do smth. | masëmle i raḏayto ܡܰܣܷܡܠܶܗ ܐܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ he got his car repaired (L.21)

masër, masiro ܡܰܣܷܪ، ܡܰܣܝܪܐ - masërle, masërla ܡܰܣܷܪܠܶܗ، ܡܰܣܷܪܠܰܗ [ʾsr III ܐܣܪ] to tie, to bind, to knot to connect = maṣër

masiro ܡܰܣܝܪܐ (adj.), f. masërto ܡܰܣܷܪܬܐ, pl. masire ܡܰܣܝܪܶܐ bound, tied, connected depending on = maṣro

maslam, masalmo ܡܰܣܠܰܡ، ܡܰܣܰܠܡܐ - maslamle, maslamla ܡܰܣܠܰܡܠܶܗ، ܡܰܣܠܰܡܠܰܗ [slm III ܣܠܡ] to hand over, to transfer, to hand | komasalmënne lu polis ܟܳܡܰܣܰܠܡܷܢܢܶܗ ܠܘ ܦ݁ܳܠܝܣ they hand them over to the police (L.22); komasalmënne i egarṯo du Faṭëryarxo ܟܳܡܰܣܰܠܡܷܢܢܶܗ ܐܝ ܐܶܓܰܪܬ݂ܐ ܕܘ ܦܰܛܷܪܝܰܪܟ݂ܐ they hand them the Patriarch's letter (L.22)

mastar, masatro ܡܰܣܬܰܪ، ܡܰܣܰܬܪܐ - mastarle, mastarla ܡܰܣܬܰܪܠܶܗ، ܡܰܣܬܰܪܠܰܗ [str III ܣܬܪ] to protect, to defend, to preserve | Aloho mastar u camayḏan ܐܰܠܳܗܐ ܡܰܣܬܰܪ ܐܘ ܥܰܡܰܝܕ݂ܰܢ may God protect our people

mastro ܡܰܣܬܪܐ (adj.), f. mastarto ܡܰܣܬܰܪܬܐ, pl. mastre ܡܰܣܬܪܶܐ protected

masu, masiwo ܡܰܣܘ، ܡܰܣܝܘܐ - masule, masula ܡܰܣܘܠܶܗ، ܡܰܣܘܠܰܗ [syw III ܣܝܘ] to become old, to age | masuwe ܡܰܣܘܘܶܗ they became old (L.3)

maswac, masawco ܡܰܣܘܰܥ، ܡܰܣܰܘܥܐ - maswacle, maswacla ܡܰܣܘܰܥܠܶܗ، ܡܰܣܘܰܥܠܰܗ [swc III ܣܘܥ] (Q.3,87) to sate sawico, sowac

maṣër, maṣiro ܡܰܨܷܪ، ܡܰܨܝܪܐ - maṣërle, maṣërla ܡܰܨܷܪܠܶܗ، ܡܰܨܷܪܠܰܗ [ṣyr III ܨܝܪ] to tie, to bind, to knot to connect = masër

maṣëṯ, maṣiṯo ܡܰܨܷܬ݂، ܡܰܨܝܬ݂ܐ - maṣëṯle, maṣëṯla ܡܰܨܷܬ݂ܠܶܗ، ܡܰܨܷܬ݂ܠܰܗ [ṣyṯ III ܨܝܬ݂] (+ cal, L.8) to listen to | maṣiṯiwayna cal zmaryoṯe mu radyo ܡܰܨܝܬ݂ܝܘܰܝܢܰܐ ܥܰܠ ܙܡܰܪܝܳܬ݂ܶܐ ܡܘ ܪܰܐܕܝܐ we listened to music on the radio (Q.5,17); lo maṣëṯle acli ܠܐ ܡܰܨܷܬ݂ܠܶܗ ܐܰܥܠܝ he did not listen to me (Q.7,54) to listen, to obey, to accept

maṣraf ܡܰܨܪܰܦ, pl. maṣrafe ܡܰܨܪܰܦܶܐ costs, expenses | maṣraf du gëdšo ܡܰܨܪܰܦ ܕܘ ܓܷܕܫܐ cost of accidental damage (L.21)

maṣro ܡܰܨܪܐ, f. maṣërto ܡܰܨܷܪܬܐ, pl. maṣre ܡܰܨܪܶܐ bound, tied, connected knotted depending on | aḥ ḥayayḏan maṣre ne bam maye ܐܰܚ ܚܰܝܰܝܕ݂ܰܢ ܡܰܨܪܶܐ ܢܶܐ ܒܰܡ ܡܰܝܶܐ our life depends on water (L.18) = masiro

mašëġ, mašiġo ܡܰܫܷܓ݂، ܡܰܫܝܓ݂ܐ - mašëġle, mašëġla ܡܰܫܷܓ݂ܠܶܗ، ܡܰܫܷܓ݂ܠܰܗ [šyġ III ܫܝܓ݂] to wash | mašëġ iḏe w foṯe ܡܰܫܷܓ݂ ܐܝܕ݂ܶܗ ܘܦܳܬ݂ܶܗ wash his hands and face (Q.7,89)

mašëk, mašiko ܡܰܫܷܟ، ܡܰܫܝܟܐ - mašëkle, mašëkla ܡܰܫܝܟܐ، ܡܰܫܷܟܠܰܗ [šyk III ܫܝܟ] (Q.9,52) to notice

mašër1, maširo ܡܰܫܷܪ، ܡܰܫܝܪܐ - mašërle, mašërla ܡܰܫܷܪܠܶܗ، ܡܰܫܷܪܠܰܗ [šyr III ܫܝܪ] to believe, to think

mašër2, maširo ܡܰܫܷܪ، ܡܰܫܝܪܐ - mašërle, mašërla ܡܰܫܷܪܠܶܗ، ܡܰܫܷܪܠܰܗ [šyr III ܫܝܪ] (+ cal) to give advice, to advise mšawar

mašfac, mašafco ܡܰܫܦܰܥ، ܡܰܫܰܦܥܐ - mašfacle, mašfacla ܡܰܫܦܰܥܠܶܗ، ܡܰܫܦܰܥܠܰܗ [šfc III ܫܦܥ] to spend | lašan d mašafci u yawmaṯṯe u xalyo basimo ܠܰܫܰܢ ܕܡܰܫܰܦܥܝ ܐܘ ܝܰܘܡܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܐܘ ܟ݂ܰܠܝܐ ܒܰܣܝܡܐ because they would like to enjoy their time off (L.8); kiban mašafcina u yawmayḏan bi ganṯo daḥ ḥäyewën ܟܝܒܰܢ ܡܰܫܰܦܥܝܢܰܐ ܐܘ ܝܰܘܡܰܝܕ݂ܰܢ ܒܝ ܓܰܢܬ݂ܐ ܕܰܚ ܚܱܝܶܘܷܢ we can spend our day in the zoo (L.22) to let pass

maške, maško ܡܰܫܟܶܐ، ܡܰܫܟܶܐ - maškele, maškela ܡܰܫܟܶܠܶܗ، ܡܰܫܟܶܠܰܗ (+ cal) to complain about, to report | d maškën acle ܕܡܰܫܟܷܢ ܐܰܥܠܶܗ (that) they report him (Q.7,95)

mašqal, mašaqlo ܡܰܫܩܰܠ، ܡܰܫܰܩܠܐ - mašqele, mašqela ܡܰܫܩܶܠܶܗ، ܡܰܫܩܶܠܰܗ [šql III ܫܩܠ] (L.20) to have smb. buy smth. to let take

mašraq, mašarqo ܡܰܫܪܰܩ، ܡܰܫܰܪܩܐ - mašraqle, mašraqla ܡܰܫܪܰܩܠܶܗ، ܡܰܫܪܰܩܠܰܗ [šrq III ܫܪܩ] (Q.2,36) to whistle to play (the flute)

mašruqo ܡܰܫܪܘܩܐ (m.), pl. mašruqe ܡܰܫܪܘܩܶܐ flute

maštyo ܡܰܫܬܝܐ drink (often alcoholic)

matëryal ܡܰܬܷܪܝܰܐܠ (m.), pl. matëryale ܡܰܬܷܪܝܰܠܶܐ material

matfuniye ܡܰܬܦܘܢܝܝܶܐ (f.) vegetable stew

maṭbacṯo ܡܰܛܒܰܥܬ݂ܐ (f.), pl. maṭbacyoṯe ܡܰܛܒܰܥܝܳܬ݂ܶܐ print shop

maṭbax ܡܰܛܒܰܟ (m.), pl. maṭbaxe ܡܰܛܒܰܟ݂ܶܐ kitchen

maṭër, maṭiro ܡܰܛܷܪ، ܡܰܛܝܪܐ - maṭërle, maṭërla ܡܰܛܷܪܠܶܗ، ܡܰܛܷܪܠܰܗ [ṭyr III ܛܝܪ] to let fly to make go away (sleep)

maṭro ܡܰܛܪܶܐ (m.), pl. maṭre ܡܰܛܪܶܐ (L.9) rain | maṭre ḥiṣe ܡܰܛܪܶܐ ܚܝܨܶܐ heavy rainfalls (L.18)

moḥe maṭro ܡܳܚܶܐ ܡܰܛܪܐ to rain | moḥewa maṭro ܡܳܚܶܘܰܐ ܡܰܛܪܐ it was raining (Q.3,1)

oṯe maṭro (L.18) ܐܳܬ݂ܶܐ ܡܰܛܪܐ to rain

maṭyo ܡܰܛܝܐ (adj.), f. mṭiṯo ܡܛܝܬ݂ܐ, pl. maṭye ܡܰܛܝܶܐ ripe

maṯyo ܡܰܬ݂ܝܐ [Inf. ʾṯy I ܐܬ݂ܝ] arrival, visit | u maṯyaṯxu ܐܘ ܡܰܬ݂ܝܰܬ݂ܟ݂ܘ your (pl.) visit (L.12); u maṯyayḏux ܐܘ ܡܰܬ݂ܝܰܝܕ݂ܘܟ your (m.) visit (Q.3,37)

mawbal, mawblo ܡܰܘܒܰܠ، ܡܰܘܒܠܐ - mawbele, mawbela ܡܰܘܒܶܠܶܗ، ܡܰܘܒܶܠܰܗ [ybl III ܝܒܠ] to take, to take along to take away | mawballallan li fabriqa ܡܰܘܒܰܠܠܰܠܠܰܢ ܠܝ ܦܰܒܪܝܩܰܐ they took us to the factory (Q.6,40) = mobal

mawde, mawdo ܡܰܘܕܶܐ، ܡܰܘܕܐ - mawdele, mawdela ܡܰܘܕܶܠܶܗ، ܡܰܘܕܶܠܰܗ [ydy III ܝܕܝ] to thank | kul nošo mawdele l Aloho ܟܘܠ ܢܳܫܐ ܡܰܘܕܶܠܶܗ ܠܰܐܠܳܗܐ everyone thanked God (Q.8,75) tawdi

mawḏac, mawḏco ܡܰܘܕ݂ܰܥ، ܡܰܘܕ݂ܥܐ - mawḏacle, mawḏacla ܡܰܘܕ݂ܰܥܠܶܗ، ܡܰܘܕ݂ܰܥܠܰܗ [ʾḏc III ܐܕ݂ܥ] (L.3) to inform, to notify, to announce

mawḏac ruḥe ܡܰܘܕ݂ܰܥ ܪܘܚܶܗ to introduce oneself | bu dawrano yalëf aydarbo mawḏac ruḥe ܒܘ ܕܰܘܪܰܢܐ ܝܰܠܶܦ ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܡܰܘܕ݂ܰܥ ܪܘܚܶܗ in this course he learned how to introduce himself (L.3)

mawḏconuto ܡܰܘܕ݂ܥܳܢܘܬ݂ܐ (f.), pl. mawḏcënwoṯe ܡܰܘܕ݂ܥܷܢܘܳܬ݂ܶܐ (L.17) information, announcement

mawfaq, mawfqo ܡܰܘܦܰܩ، ܡܰܘܦܩܐ - mawfaqle, mawfaqla ܡܰܘܦܰܩܠܶܗ، ܡܰܘܦܰܩܠܰܗ [nfq III ܢܦܩ] (G.18) to produce, to bring forth | mšatasse madrašyoṯe iḏice d mawfaqqe malfone rabe ܡܫܰܬܰܣܣܶܗ ܡܰܕܪܰܫܝܳܬ݂ܶܐ ܐܝܕ݂ܝܥܶܐ ܕܡܰܘܦܰܩܩܶܗ ܡܰܠܦܳܢܶܐ ܪܰܒܶܐ they founded famous schools of higher education that produced great teachers (L.19) to expel, to drive away | mawfaqqallan mu aṯrayḏan ܡܰܘܦܰܩܩܰܠܠܰܢ ܡܘ ܐܰܬ݂ܪܰܝܕ݂ܰܢ they drove us away from our home country to publish, to issue | mawfaqla qonuno ܡܰܘܦܰܩܠܰܗ ܩܳܢܘܢܐ it (f.) adopted a law (Q.9,78) = mofaq

mawhabṯo ܡܰܘܗܰܒܬ݂ܐ (f.), pl. mawëhboṯe ܡܰܘܷܗܒܳܬ݂ܶܐ (L.20) gift, talent

mawkal, mawklo ܡܰܘܟܰܠ، ܡܰܘܟܰܠ - mawkele, mawkela ܡܰܘܟܶܠܶܗ، ܡܰܘܟܶܠܰܗ [ʾkl III ܐܟܠ] (G.18) to feed to provide for smb.

mawlaḏ, mawlḏo ܡܰܘܠܰܕ݂، ܡܰܘܠܕ݂ܐ - mawlaḏle, mawlaḏla ܡܰܘܠܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܰܘܠܰܕ݂ܠܰܗ [ylḏ III ܝܠܕ݂] (f.) to give birth to beget howele

mawlaf, mawlfo ܡܰܘܠܰܦ، ܡܰܘܠܦܐ - mawlafle, mawlafla ܡܰܘܠܰܦܠܶܗ، ܡܰܘܠܰܦܠܰܗ [ylf III ܝܠܦ] (G.18) to teach to inform = molaf

mawloḏo ܡܰܘܠܳܕ݂ܐ (m.), pl. mawloḏe ܡܰܘܠܳܕ݂ܶܐ (L.9) birth birthday | u mawloḏayḏax ܐܘ ܡܰܘܠܳܕ݂ܰܝܕ݂ܰܟ݂ your (f.) birthday

yawmo d mawloḏo ܝܰܘܡܐ ܕܡܰܘܠܳܕ݂ܐ birthday

mawqaḏ, mawqḏo ܡܰܘܩܰܕ݂، ܡܰܘܩܕ݂ܐ - mawqaḏle, mawqaḏla ܡܰܘܩܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܰܘܩܰܕ݂ܠܰܗ [yqḏ III ܝܩܕ݂] to burn (tr.) | noše noše komawqḏi ruḥayye ܢܳܫܶܐ ܢܳܫܶܐ ܟܳܡܰܘܩܕ݂ܝ ܪܘܚܰܝܝܶܗ some people get burnt (doing this) (L.13)

mawrax, mawrxo ܡܰܘܪܰܟ݂، ܡܰܘܪܟ݂ܐ - mawraxle, mawraxla ܡܰܘܪܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܰܘܪܰܟ݂ܠܰܗ [yrx III ܝܪܟ݂] to lengthen = morax

mawṣe, mawṣyo ܡܰܘܨܶܐ، ܡܰܘܨܝܐ - mawṣele, mawṣela ܡܰܘܨܶܠܶܗ، ܡܰܘܨܶܠܰܗ [wṣy III ܘܨܝ] (L.13) to order to instruct

mawtaw, mawtwo ܡܰܘܬܰܘ، ܡܰܘܬܰܘ - mawtawle, mawtawla ܡܰܘܬܰܘܠܶܗ، ܡܰܘܬܰܘܠܰܗ [ytw III ܝܬܘ] (G.20) to place, to position, to put on = motaw

mawto (m.) (L.4) death moyaṯ

mawxa ܡܰܘܟ݂ܰܐ (L.11) as a result, therefore, because of this hawxa

maxëf, maxifo ܡܰܟ݂ܷܦ، ܡܰܟ݂ܝܦܐ - maxëfle, maxëfla ܡܰܟ݂ܷܦܠܶܗ، ܡܰܟ݂ܷܦܠܰܗ [xyf III ܟ݂ܝܦ] (L.7) to make lighter, to ease, to facilitate

maxlaṣ, maxalṣo ܡܰܟ݂ܠܰܨ، ܡܰܟ݂ܰܠܨܐ - maxlaṣle, maxlaṣla ܡܰܟ݂ܠܰܨܠܶܗ، ܡܰܟ݂ܠܰܨܠܰܗ [xlṣ III ܟ݂ܠܨ] (L.24) to save, to rescue | lašan maxalṣi u qaṭco me feme du dewo ܠܰܫܰܢ ܡܰܟ݂ܰܠܨܝ ܐܘ ܩܰܛܥܐ ܡܶܐ ܦܶܡܶܗ ܕܘ ܕܶܘܐ so that they can save the flock from the wolf (Q.2,35); i šroġaṯe maxlaṣlalan mi cëtma ܐܝ ܫܪܳܓ݂ܰܬ݂ܶܐ ܡܰܟ݂ܠܰܨܠܰܠܰܢ ܡܝ ܥܷܬܡܰܐ this lamp saved us from the darkness (Q.3,34); maxlaṣxulli i kaččëkaṯe ܡܰܟ݂ܠܰܨܟ݂ܘܠܠܝ ܐܝ ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܰܬ݂ܶܐ you have (pl.) rescued this girl for me (Q.6,78) to end, to complete

maxle, maxlo ܡܰܟ݂ܠܶܐ، ܡܰܟ݂ܠܐ - maxlele, maxlela ܡܰܟ݂ܠܶܠܶܗ، ܡܰܟ݂ܠܶܠܰܗ [xly III ܟ݂ܠܝ] to empty out xole

maxraj, maxarjo ܡܰܟ݂ܪܰܔ، ܡܰܟ݂ܰܪܔܐ - maxrajle, maxrajla ܡܰܟ݂ܪܰܔܠܶܗ، ܡܰܟ݂ܪܰܔܠܰܗ [xrj III ܟ݂ܪܔ] to spend | maxrajlan ak kallawat diḏan bi šuqo d Ḥälab ܡܰܟ݂ܪܰܔܠܰܢ ܐܰܟ ܟܰܠܠܰܘܰܬ ܕܝܕ݂ܰܢ ܒܝ ܫܘܩܐ ܕܚܱܠܰܒ we spent our money at the market in Aleppo (Q.6,60)

maxtabzabno ܡܰܟ݂ܬܰܒܙܰܒܢܐ (m.) (L.19) history

maxtabzabnoyo ܡܰܟ݂ܬܰܒܙܰܒܢܳܝܐ (adj.), f. maxtabzabnayto ܡܰܟ݂ܬܰܒܙܰܒܢܰܝܬܐ, pl. maxtabzabnoye ܡܰܟ݂ܬܰܒܙܰܒܢܳܝܶܐ historical, historic maxtabzabno

maye ܡܰܝܶܐ (pl.) (L.18) water juice

maye cṣire (L.23) ܡܰܝܶܐ ܥܨܝܪܶܐ juice

maye dac cënwe (Q.4,26) ܡܰܝܶܐ ܕܰܥ ܥܷܢܘܶܐ grape juice

maye daf fire (L.23) ܡܰܝܶܐ ܕܰܦ ܦܝܪܶܐ fruit juice

maye galuḏe (L.18) ܡܰܝܶܐ ܓܰܠܘܕ݂ܶܐ frozen water

maye ḥalye (L.18) ܡܰܝܶܐ ܚܰܠܝܶܐ sweet water

maye ḥarufe (L.23) ܡܰܝܶܐ ܚܰܪܘܦܶܐ sparkling water

maye jamude (Q.1,80) ܡܰܝܶܐ ܔܰܡܘܕܶܐ cold water

maye lahgoye (L.18) ܡܰܝܶܐ ܠܰܗܓܳܝܶܐ gaseous water, steam

maye maluḥe (L.18) ܡܰܝܶܐ ܡܰܠܘܚܶܐ salty water

maye naḏife (L.18) ܡܰܝܶܐ ܢܰܕ݂ܝܦܶܐ clean water

maye šalye (L.23) ܡܰܝܶܐ ܫܰܠܝܶܐ still water

maye xayore (L.18) ܡܰܝܶܐ ܟ݂ܰܝܳܪܶܐ running water

mayko ܡܰܝܟܐ (L.3) from where | mayko lux…? ܡܰܝܟܐ ܠܘܟ݂...؟ from where do you (m.) have …? (Q.1,78) ayko

mayte, mayto ܡܰܝܬܶܐ، ܡܰܝܬܐ - maytele, maytela ܡܰܝܬܶܠܶܗ، ܡܰܝܬܶܠܰܗ [ʾty III ܐܬܝ] (G.17) to bring, to bring along, to let come mamṭe

mäzäle ܡܱܙܱܠܶܐ (f.), pl. mäzälat ܡܱܙܱܠܰܬ (Q.3,19) room qelayto

mazcaq, mazacqo ܡܰܙܥܰܩ، ܡܰܙܰܥܩܐ - mazcaqle, mazcaqla ܡܰܙܥܰܩܠܶܗ، ܡܰܙܥܰܩܠܰܗ [zcq III ܙܥܩ] to cry, to scream, to shout | an nacime mazcaqqe ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܡܰܙܥܰܩܩܶܗ the children shouted (L.22)

mazëc, mazico ܡܰܙܷܥ، ܡܰܙܝܥܐ - mazëcle, mazëcla ܡܰܙܷܥܠܶܗ، ܡܰܙܷܥܠܰܗ [zyc III ܙܝܥ] to frighten, to scare (tr.) | am maye me gabo ste komazici ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܡܶܐ ܓܰܒܐ ܣܬܶܐ ܟܳܡܰܙܝܥܝ on the other hand, water is also frightening (L.18) zoyac

mazicono ܡܰܙܝܥܳܢܐ (adj.), f. maziconiṯo ܡܙܝܥܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mazicone ܡܰܙܝܥܳܢܶܐ terrible, scary, frightening | koqoyam calcole mazicone ܟܳܩܳܝܰܡ ܥܰܠܥܳܠܶܐ ܡܰܙܝܥܳܢܶܐ there are terrifying storms (L.18)

mazlo ܡܰܙܠܐ [Inf. ʾzl I ܐܙܠ] (L.8) going, going away tour, trip

mazlo w maṯyo (L.21) coming and going, back and forth two-way street

mazracto ܡܰܙܪܰܥܬܐ (f.), pl. mazracyoṯe ܡܰܙܪܰܥܝܳܬ݂ܶܐ (L.12) farm

mbane, mbanyo ܡܒܰܢܶܐ، ܡܒܰܢܝܐ - mbanele, mbanela ܡܒܰܢܶܠܶܗ، ܡܒܰܢܶܠܰܗ [bny II ܒܢܝ] to count | mbaneyu! ܡܒܰܢܶܝܘ count (pl.)! (G.23)

mbarax, mbarxo ܡܒܰܪܰܟ݂، ܡܒܰܪܟ݂ܐ - mbaraxle, mbaraxla ܡܒܰܪܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܒܰܪܰܟ݂ܠܰܗ [brx II ܒܪܟ݂] to bless | Aloho mbarëx aclux ܐܰܠܳܗܐ ܡܒܰܪܷܟ݂ ܐܰܥܠܘܟ݂ God bless you (m.)! (Q.3,42) to marry smb. (in church)

mbarbaz, mbarbzo ܡܒܰܪܒܰܙ، ܡܒܰܪܒܙܐ - mbarbazle, mbarbazla ܡܒܰܪܒܰܙܠܶܗ، ܡܒܰܪܒܰܙܠܶܗ [brbz II ܒܪܒܙ] (L.24) to spread, to distribute, to scatter

mbaṭal, mbaṭlo ܡܒܰܛܰܠ، ܡܒܰܛܠܐ - mbaṭele, mbaṭela ܡܒܰܛܶܠܶܗ، ܡܒܰܛܶܠܰܗ [bṭl II ܒܛܠ] to stop, to cease, to quit (doing smth.) | mbaṭeli ܡܒܰܛܶܠܝ I quit (my job) (Q.10,96) to cancel, to break off | mbaṭela i qrayto ܡܒܰܛܶܠܰܗ ܐܝ ܩܪܰܝܬܐ she broke off her studies (L.20)

mbayno ܡܒܰܝܢܐ (adj.), f. mbayanto ܡܒܰܝܰܢܬܐ, pl. mbayne ܡܒܰܝܢܶܐ (L.9) visible special esteemed, distinguished

mbayzar, mbayzro ܡܒܰܝܙܰܪ، ܡܒܰܝܙܪܐ - mbayzarle, mbayzarla ܡܒܰܝܙܰܪܠܶܗ، ܡܒܰܝܙܰܪܠܰܗ [byzr ܒܝܙܪ] (L.6) to deal, to bargain | mbayzarre cam šërkat ġäläbe ܡܒܰܝܙܰܪܪܶܗ ܥܰܡ ܫܷܪܟܰܬ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ they negotiated with many companies (L.6)

mcadal, mcadlo ܡܥܰܕܰܠ، ܡܥܰܕܠܐ - mcadele, mcadela ܡܥܰܕܶܠܶܗ، ܡܥܰܕܶܠܰܗ [cdl II ܥܕܠ] to fix, to improve, to put in order

mcadronuṯo ܡܥܰܕܪܳܢܘܬ݂ܐ (f.) help, support

mcalaq, mcalqo ܡܥܰܠܰܩ، ܡܥܰܠܩܐ - mcalaqle, mcalaqla ܡܥܰܠܰܩܠܶܗ، ܡܥܰܠܰܩܠܰܗ [clq II ܥܠܩ] (L.11) to hang (tr.)

mcawan, mcawno ܡܥܰܘܰܢ، ܡܥܰܘܢܐ - mcawanle, mcawanla ܡܥܰܘܰܢܠܶܗ، ܡܥܰܘܰܢܠܰܗ [cwn II ܥܘܢ] (L.10) to help, to support, to take care of | häka mcawannallan, lo kofoyaš qëṭro ܗܱܟܰܐ ܡܥܰܘܰܢܢܰܠܠܰܢ، ܠܐ ܟܳܦܳܝܰܫ ܩܷܛܪܐ if they support us there won’t be a problem (L.19); kibi mcawnallax? ܟܝܒܝ ܡܥܰܘܢܰܠܠܰܟ݂؟ can I help you (f.)? (L.23); komcawnutu (komcawnitu) ܟܳܡܥܰܘܢܘܬܘ (ܟܳܡܥܰܘܢܝܬܘ) you support, you work together (with) (Q.7,48)

mcayaḏ, mcayḏo ܡܥܰܝܰܕ، ܡܥܰܝܕ݂ܐ - mcayaḏle, mcayaḏla ܡܥܰܝܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܥܰܝܰܕ݂ܠܰܗ [cyḏ II ܥܝܕ݂] to celebrate to congratulate (on the occasion of the feast) | lašan dë mcayḏi ḥḏoḏe ܠܰܫܰܢ ܕܷܡܥܰܝܕ݂ܝ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ so that they congratulate each other (on the occasion of the feast) ceḏo

mcayan, mcayno ܡܥܰܝܰܢ، ܡܥܰܝܢܐ - mcayanle, mcayanla ܡܥܰܝܰܢܠܶܗ، ܡܥܰܝܰܢܠܰܗ [cyn II ܥܝܢ] to examine, to inspect | u taxtor komcayan u kayiwo ܐܘ ܬܰܟ݂ܬܳܪ ܟܳܡܥܰܝܰܢ ܐܘ ܟܰܝܝܘܐ the doctor examines the patient (L.14); hul d lo mcaynënne ܗܘܠ ܕܠܐ ܡܥܰܝܢܷܢܢܶܗ not before they examined them (medically) (Q.6,30)

mcayäna ܡܥܰܝܱܢܰܐ (f.), pl. mcayänat ܡܥܰܝܱܢܰܬ investigation, examination

soyam mcayäna ܣܳܝܰܡ ܡܥܰܝܱܢܰܐ to examine | simënne mcayäna ܣܝܡܷܢܢܶܗ ܡܥܰܝܱܢܰܐ they performed a medical examination for them (Q.6,31)

mcayar, mcayro ܡܥܰܝܰܪ، ܡܥܰܝܪܐ - mcayarle, mcayarla ܡܥܰܝܰܪܠܶܗ، ܡܥܰܝܰܪܠܰܗ [cyr II ܥܝܪ] to arrange, to plan | an nacime lo mcayarre mede ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܠܐ ܡܥܰܝܰܪܪܶܗ ܡܶܕܶܐ the children did not plan anything (L.13) to set (the time, the clock)

mcazam, mcazmo ܡܥܰܙܰܡ، ܡܥܰܙܡܐ - mcazamle, mcazamla ܡܥܰܙܰܡܠܶܗ، ܡܥܰܙܰܡܠܰܗ [czm II ܥܙܡ] to invite | kiban mcazminanne lu muklo ܟܝܒܰܢ ܡܥܰܙܡܝܢܰܢܢܶܗ ܠܘ ܡܘܟܠܐ we can invite them to dinner (L.23); kobacno dë mcazamnolax lu muroyo di zmarto ܟܳܐܒܰܥܢܐ ܕܷܡܥܰܙܰܡܢܳܠܰܟ݂ ܠܘ ܡܘܪܳܝܐ ܕܝ ܙܡܰܪܬܐ I want to invite you (f.) to the singing contest (L.24)

mdabar, mdabro ܡܕܰܒܰܪ، ܡܕܰܒܪܐ - mdabarle, mdabarla ܡܕܰܒܰܪܠܶܗ، ܡܕܰܒܰܪܠܰܗ [dbr II ܕܒܪ] to manage, to lead, to direct, to control | u muḥo komdabar u gušmo kule ܐܘ ܡܘܚܐ ܟܳܡܕܰܒܰܪ ܐܘ ܓܘܫܡܐ ܟܘܠܶܗ the brain controls the whole body (L.7)

mdabrono ܡܕܰܒܪܳܢܐ, f. mdabroniṯo ܡܕܰܒܪܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mdabrone ܡܕܰܒܪܳܢܶܐ (L.11) head, director, manager

mdabronoiṯ ܡܕܰܒܪܳܢܳܐܝܬ݂ (adv.) administratively, bureaucraticely

mdafac, mdafco ܡܕܰܦܰܥ، ܡܕܰܦܥܐ - mdafacle, mdafacla ܡܕܰܦܰܥܠܶܗ، ܡܕܰܦܰܥܠܰܗ [dfc II ܕܦܥ] to defend, to protect | komdafac cal az zëdqaṯṯe ܟܳܡܕܰܦܰܥ ܥܰܠ ܐܰܙ ܙܷܕܩܰܬ݂ܬ݂ܬ݂ܶܗ he defends their rights (Q.10,49)

mdagal, mdaglo ܡܕܰܓܰܠ، ܡܕܰܓܠܐ - mdagele, mdagela ܡܕܰܓܶܠܶܗ، ܡܕܰܓܶܠܰܗ [dgl II ܕܓܠ] to lie | dugle mdagele ܕܘܓܠܶܐ ܡܕܰܓܶܠܶܗ he lied indeed (lit.: he lied lies) (Q.2,31); hani komdagli, latyo šrolo u mede d komaḥkën ܗܰܢܝ ܟܳܡܕܰܓܠܝ، ܠܰܬܝܐ ܫܪܳܠܐ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܟܳܡܰܚܟܷܢ these (people) lie, what they tell is not true (Q.10,56)

mdaršuṯo ܡܕܰܪܫܘܬ݂ܐ (f.) (L.15) training, exercise

mdašan, mdašno ܡܕܰܫܰܢ، ܡܕܰܫܢܐ - mdašanle, mdašanla ܡܕܰܫܰܢܠܶܗ، ܡܕܰܫܰܢܠܰܗ [dšn II ܕܫܢ] to give (a gift) | komdašninalax i raḏayto lu yawmo du mawloḏayḏax ܟܳܡܕܰܫܢܝܢܰܠܰܟ݂ ܐܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܠܘ ܝܰܘܡܐ ܕܘ ܡܰܘܠܳܕ݂ܰܝܕ݂ܰܟ݂ we give you (f.) the car for your birthday (L.23)

mdawam, mdawmo ܡܕܰܘܰܡ، ܡܕܰܘܡܐ - mdawamle, mdawamla ܡܕܰܘܰܡܠܶܗ، ܡܕܰܘܰܡܠܰܗ [dwm II ܕܘܡ] (L.4) to continue (tr.), to proceed | mdawmiwayna bu syomo du ḥamro ܡܕܰܘܡܝܘܰܝܢܰܐ ܒܘ ܣܝܳܡܐ ܕܘ ܚܰܡܪܐ we kept producing wine (Q.4,17) to last, to continue (intr.) | u qrobo komdawam ܐܘ ܩܪܳܒܐ ܟܳܡܕܰܘܰܡ the war continues (Q.10,92)

mdayan, mdayno ܡܕܰܝܰܢ، ܡܕܰܝܢܐ - mdayanle, mdayanla ܡܕܰܝܰܢܠܶܗ، ܡܕܰܝܰܢܠܶܗ [dyn II ܕܝܢ] to borrow | mdayanne zuze ܡܕܰܝܰܢܢܶܗ ܙܘܙܶܐ they borrowed some money (L.19) to lend dayno

mdaylono ܡܕܰܝܠܳܢܐ, f. mdayloniṯo ܡܕܰܝܠܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mdaylone ܡܕܰܝܠܳܢܶܐ (L.10) waiter

mḏito ܡܕ݂ܝܬܐ (f.), pl. mḏinoṯe ܡܕ݂ܝܢܳܬ݂ܶܐ city

me ܡܶܐ (prep.) (G.11b.1) from, of

me (+Art.) ܡܶܐ | mu ܡܘ from + Art. m.; mi ܡܝ from + Art. f.; maC ܡܰ‍ from + Art. pl.

me (+ Suf.) ܡܶܐ | mina ܡܝܢܰܗ from  her; manne (=mënne) ܡܰܢܢܶܗ (ܡܷܢܢܶܗ) from them; mlelan at turayḏan manne (= mënne) ܡܠܶܠܰܢ ܐܰܬ ܬܘܪܰܝܕ݂ܰܢ ܡܰܢܢܶܗ (ܡܷܢܢܶܗ) we filled our bags with them (Q.7,22)

me (+ Dem.) ܡܶܐ | mani ܡܰܢܝ from these (L.24)

m

mede ܡܶܕܶܐ (m.), pl. medone ܡܶܕܳܢܶܐ (L.6) thing, matter | u nawlo këtle medone ṭawwe w ḥarbe ܐܘ ܢܰܘܠܐ ܟܷܬܠܶܗ ܡܶܕܳܢܶܐ ܛܰܘܘܶܐ ܘܚܰܪܒܶܐ there are good and bad things on the Internet (Q.5,32) something | mede ḥreno ܡܶܕܶܐ ܚܪܶܢܐ something else (L.8) about (when specifying time and quantity)

medya ܡܶܕܝܰܐ (f.) media

medya knušyayto ܡܶܕܝܰܐ ܟܢܘܫܝܰܝܬܐ (Q.5,37) social network, social media

mene ܡܶܢܶܗ (L.6) from him me

meqëm ܡܶܩܷܡ (adv.) before, prior to

metro ܡܶܬܪܐ (m.), pl. metrowat ܡܶܬܪܳܘܰܬ subway, city train

mëdde ܡܷܕܕܶܐ (f.) period of time time limit mëṯḥo

Mëdhoyo ܡܷܕܗܳܝܐ, f. Mëdhayto ܡܷܕܗܰܝܬܐ, pl. Mëdhoye ܡܷܕܗܳܝܶܐ person from the village Midën Midën

mëflaġ, mëfloġo ܡܷܦܠܰܓ݂، ܡܷܦܠܳܓ݂ܐ - fliġ, fliġo ܦܠܝܓ݂، ܦܠܝܓ݂ܐ [flġ Ip ܦܠܓ݂] to be divided, to be split to separate (intr.), to split (intr.) mifalaġ

mëfras, mëfroso ܡܷܦܪܳܣܐ، ܡܷܦܪܰܣ - fris, friso ܦܪܝܣ، ܦܪܝܣ [frs Ip ܦܪܣ] to be spread out to be published, to be posted | komëfrosi medone d lo kolozam ܟܳܡܷܦܪܳܣܝ ܡܶܕܳܢܶܐ ܕܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡ unnecessary things are posted (Q.5,60); ak kṯawyoṯayḏe mëfrosiwa ܐܰܟ ܟܬ݂ܰܘܝܳܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ ܡܷܦܪܳܣܝܘܰܐ his writings were published (Q.9,104) foras

mëfraš, mëfrošo ܡܷܦܪܰܫ، ܡܷܦܪܳܫܐ - friš, frišo ܦܪܝܫ، ܦܪܝܫܐ [frš Ip ܦܪܫ] to be separated, to be split to separate (intr.), to split (intr.) foraš

mëfṣaḥ, mëfṣoḥo ܡܷܦܨܰܚ، ܡܷܦܨܳܚܐ - fṣiḥ, fṣiḥo ܦܨܝܚ، ܦܨܝܚܐ [fṣḥ Ip ܦܨܚ] (L.12) to rejoice, to be happy, to be glad | fṣiḥina bi zyaraṯe ܦܨܝܚܝܢܰܐ ܒܝ ܙܝܰܪܰܬ݂ܶܐ we have enjoyed this visit very much (L.12); i emo w u babo fṣiḥi ġäläbe ܐܝ ܐܶܡܐ ܘܐܘ ܒܰܒܐ ܦܨܝܚܝ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ his parents were very pleased (L.17); an nacime gëd mëfṣoḥi ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܓܷܕ ܡܷܦܨܳܚܝ the children will be happy (L.22); mëfṣeḥu ܡܷܦܨܶܚܘ have (pl.) fun! rejoice (pl.)! (L.22) fṣiḥoyo

mëftaḥ, mëftoḥo ܡܷܦܬܰܚ، ܡܷܦܬܳܚܐ - ftiḥ, ftiḥo ܦܬܝܚ، ܦܬܝܚܐ [ftḥ Ip ܦܬܚ] (Q.5,20) to be opened, to open (intr.) to be made accessible, to be opened up fotaḥ

mëftakar, mëftakro ܡܷܦܬܰܟܰܪ، ܡܷܦܬܰܟܪܐ - mëftakarle, mëftakarla ܡܷܦܬܰܟܰܪܠܶܗ، ܡܷܦܬܰܟܰܪܠܰܗ [ftkr ܦܬܟܪ] (L.16) to think, to deliberate | mšarele d mëftakar ܡܫܰܪܶܠܶܗ ܕܡܷܦܬܰܟܰܪ he started to think (about it) (L.19); mëftakarre dugle komdagal ܡܷܦܬܰܟܰܪܪܶܗ ܕܘܓܠܶܐ ܟܳܡܕܰܓܰܠ they thought that he is definitely lying (Q.2,46); mëftakrowayno ܡܷܦܬܰܟܪܳܘܰܝܢܐ I (f.) was thinking (Q.10,53)

mëftaxar, mëftaxro ܡܷܦܬܰܟ݂ܰܪ، ܡܷܦܬܰܟ݂ܪܐ - mëftaxarle, mëftaxarla ܡܷܦܬܰܟ݂ܰܪܠܶܗ، ܡܷܦܬܰܟ݂ܰܪܠܰܗ [ftxr ܦܬܟ݂ܪ] (L.21) to be proud, to boast

mëḥḏo ܡܷܚܕ݂ܐ (adv.) immediately darḥal

mëḥšaw, mëḥšowo ܡܷܚܫܰܘ، ܡܷܚܫܳܘܳܐ - ḥšiw, ḥšiwo ܚܫܝܘ، ܚܫܝܘܐ [ḥšw Ip ܚܫܘ] to be counted to be valid (as), to count (as), to be considered (as) | komëḥšaw fusqono lag galwoye ܟܳܡܷܚܫܰܘ ܦܘܣܩܳܢܐ ܠܰܓ ܓܰܠܘܳܝܶܐ it it considered a verdict concerning the refugees (Q.10,44) ḥošaw

mëḥtaram, mëḥtarmo ܡܷܚܬܰܪܰܡ، ܡܷܚܬܰܪܡܐ - mëḥtaramle, mëḥtaramla ܡܷܚܬܰܪܰܡܠܶܗ، ܡܷܚܬܰܪܰܡܠܰܗ [ḥtrm ܚܬܪܡ] (L.21) to respect, to honour

mëḥzan, mëḥzono ܡܷܚܙܰܢ، ܡܷܚܙܳܢܐ - ḥzin, ḥzino ܚܙܝܢ، ܚܙܝܢܐ [ḥzn Ip ܚܙܢ] to be sad, to grieve | lo mëḥzonat ܠܐ ܡܷܚܙܳܢܰܬ do not be sad (L.14) ḥzinoyo

mëḥze, mëḥzoyo ܡܷܚܙܶܐ، ܡܷܚܙܳܝܐ - ḥazi, ḥazyo ܚܰܙܝ، ܚܰܙܝܐ [ḥzy Ip ܚܙܝ] to be seen, to be found, to appear | lašan u surgoḏo mëḥze šafiro, komaḥtina ebe ṣërtoṯe ܠܰܫܰܢ ܐܘ ܣܘܪܓܳܕ݂ܐ ܡܷܚܙܶܐ ܫܰܦܝܪܐ، ܟܳܡܰܚܬܝܢܰܐ ܐܶܒܶܗ ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ in order to have a nice calendar we decorate it with pictures (L.9); lašan d mëḥze šrayto ܠܰܫܰܢ ܕܡܷܚܙܶܐ ܫܪܰܝܬܐ so that a solution can be found (L.18) ḥoze

mëjbar, mëjboro ܡܷܔܒܰܪ، ܡܷܔܒܳܪܐ - jbir, jbiro ܔܒܝܪ، ܔܒܝܪܐ [jbr Ip ܔܒܪ] to be forced, to have to | jbir d ëzze l madrašto du qloco ܔܒܝܪ ܕܐܷܙܙܶܗ ܠܡܰܕܪܰܫܬܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ he had to go to the driving school (L.21)

mëjġal, mëjġolo ܡܷܔܓ݂ܰܠ، ܡܷܔܓ݂ܳܠܐ - jġil/mëjġele, jġilo/mëjġela ܔܓ݂ܝܠ/ܡܷܔܓ݂ܶܠܶܗ، ܔܓ݂ܝܠܐ/ܡܷܔܓ݂ܳܠܐ [jġl Ip ܔܓ݂ܠ] (L.4) to speak, to talk | mëjġalle cam šërkat ġäläbe ܡܷܔܓ݂ܰܠܠܶܗ ܥܰܡ ܫܷܪܟܰܬ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ they talked to many companies (L.6); lo mëjġolat, aš šurone këtte aḏne ܠܐ ܡܷܔܓ݂ܳܠܰܬ ܐܰܫ ܫܘܪܳܢܶܐ ܟܷܬܬܶܗ ܐܰܕ݂ܢܶܐ do not talk, walls have ears (L.7.6); bu Ingliz ḥa kibe mëjġal Ënglišoyo ܒܘ ܐܝܢܓܠܝܙ ܚܰܐ ܟܝܒܶܗ ܡܷܔܓ݂ܰܠ ‌ܐܷܢܓܠܝܫܳܝܐ in England one can speak English (L.20); cam man komëjġolono? ܥܰܡ ܡܰܢ ܟܳܡܷܔܓ݂ܳܠܳܢܐ؟ who am I talking to? (L.24)

mëjġalyono ܡܷܔܓ݂ܰܠܝܳܢܐ, f. mëjġalyoniṯo ܡܷܔܓ݂ܰܠܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mëjġalyone ܡܷܔܓ݂ܰܠܝܳܢܶܐ speaker

mëkṯaw, mёkṯowo ܡܷܟܬ݂ܰܘ، ܡܷܟܬ݂ܳܘܐ - kṯiw, kṯiwo ܟܬ݂ܝܘ، ܟܬ݂ܝܘܐ [kṯw Ip ܟܬ݂ܘ] (L.9) to be written | ay yawme daḥ ḥušabe, dac ceḏe w dab baṭlone komëkṯowi b gawno semoqo ܐܰܝ ܝܘܡܶܐ ܕܰܚ ܚܘܫܰܒܶܐ، ܕܰܥ ܥܶܕ݂ܶܐ ܘܕܰܒ ܒܰܛܠܳܢܶܐ ܟܳܡܷܟܬ݂ܳܘܝ ܒܓܰܘܢܐ ܣܶܡܳܩܐ weekends, feasts and holidays are written in red (in the calendar) to be registered

mëlyun ܡܷܠܝܘܢ (m.), pl. mëlyune ܡܷܠܝܘܢܶܐ million

mëmle, mëmloyo ܡܷܡܠܶܐ، ܡܷܡܠܳܝܐ - mali, malyo ܡܰܠܝ، ܡܰܠܝܐ [mly Ip ܡܠܝ] (L.7) to become full, to fill up (intr.), to be filled | malyo i dukano ܡܰܠܝܐ ܐܝ ܕܘܟܰܢܐ the shop filled up; malino qäḥar ܡܰܠܝܢܐ ܩܱܚܰܪ I became totally angry (lit. full of anger) (Q.7,74) mole

mën ܡܷܢ what | mën ḥreno? ܡܷܢ ܚܪܶܢܐ؟ what else? something else? (L.10); mën šëkël yo? ܡܷܢ ܫܷܟܷܠ ܝܐ؟ which model (kind)? (L.24)

b mën (L.24) ܒܡܷܢ in what, with the help of what

cal mën (L.24) ܥܰܠ ܡܷܢ why

l mën (L.24) ܠܡܷܢ to what, for what

mën kit mën layt? (L.24) ܡܷܢ ܟܝܬ ܡܷܢ ܠܰܝܬ؟ what's new?

mëntaqal, mëntaqlo ܡܷܢܬܰܩܰܠ، ܡܷܢܬܰܩܠܐ - mëntaqele, mëntaqela ܡܷܢܬܰܩܶܠܶܗ، ܡܷܢܬܰܩܶܠܰܗ [ntql ܢܬܩܠ] (G.21) to move house, to move (intr.)

mënyono ܡܷܢܝܳܢܐ (m.), pl. mënyone ܡܷܢܝܳܢܶܐ number, figure, quantity

mënyono d comure ܡܷܢܝܳܢܐ ܕܥܳܡܘܪܶܐ number of residents | u mënyono dac comurayḏa ܐܘ ܡܷܢܝܳܢܐ ܕܰܥ ܥܳܡܘܪܰܝܕ݂ܰܗ number of its (f.) inhabitants (L.19)

mëqḥar, mëqḥoro ܡܷܩܚܰܪ، ܡܷܩܚܳܪܐ - qḥir, qḥiro ܩܚܝܪ، ܩܚܝܪܐ [qḥr Ip ܩܚܪ] (Q.1,67) to become angry | qḥiri kulle mene ܩܚܝܪܝ ܟܘܠܠܶܗ ܡܶܢܶܗ everyone was angry at him (Q.2,48)

mëqqa ܡܷܩܩܰܐ how much | mëqqa yo ṭime du bërġël? ܡܷܩܩܰܐ ܝܐ ܛܝܡܶܗ ܕܘ ܒܷܪܓ݂ܷܠ؟ how much does the bulgur cost? (L.10) however much, no matter how much | mëqqa dë grëšše ܡܷܩܩܰܐ ܕܷܓܪܷܫܫܶܗ however much they pulled (Q.1,87)

mëqṭac, mëqṭoco ܡܷܩܛܰܥ، ܡܷܩܛܳܥܐ - qṭic, qṭico ܩܛܝܥ، ܩܛܝܥܐ [qṭc Ip ܩܛܥ] (L.4) to be cut off to stop (intr., relationship), to be cut short | u jayran qṭic ܐܘ ܔܰܝܪܰܐܢ ܩܛܝܥ the power went off (Q.3,17-18) qoṭac

mëstacmal, mëstacmlo ܡܷܣܬܰܥܡܰܠ، ܡܷܣܬܰܥܡܠܐ - mëstacmele, mëstacmela ܡܷܣܬܰܥܡܶܠܶܗ، ܡܷܣܬܰܥܡܶܠܰܗ [stcml ܣܬܥܡܠ] (L.21) to use

mëstafad, mëstafdo ܡܷܣܬܰܦܰܕ، ܡܷܣܬܰܦܕܐ - mëstafadle, mëstafadla ܡܷܣܬܰܦܰܕܠܶܗ، ܡܷܣܬܰܦܰܕܠܰܗ [stfd ܣܬܦܕ] (L.21) to benefit from smth., to profit

mësxar, mësxoro ܡܷܣܟ݂ܰܪ، ܡܷܣܟ݂ܳܪܐ - sxir, sxiro ܣܟ݂ܝܪ، ܣܟ݂ܝܪܐ [sxr Ip ܣܟ݂ܪ] to be closed, to be sealed | u tarcayḏa sxir ܐܘ ܬܰܪܥܰܝܕ݂ܰܗ ܣܟ݂ܝܪ its doors (of the monastery) were closed (i.e. the monastery was not open to public) (Q.8,62) soxar

Mëṣër ܡܷܨܷܪ Egypt

mëṣroyo ܡܷܨܪܳܝܐ, f. mëṣrayto ܡܷܨܪܰܝܬܐ, pl. mëṣroye ܡܷܨܪܳܝܶܐ Egyptian

mëšlaḥ, mëšloḥo ܡܷܫܠܰܚ، ܡܷܫܠܳܚܐ - šliḥ, šliḥo ܫܠܝܚ، ܫܠܝܚܐ [šlḥ Ip ܫܠܚ] to be taken off, to be torn off | šliḥi ad danwaṯṯe ܫܠܝܚܝ ܐܰܕ ܕܰܢܘܰܬ݂ܬ݂ܶܗ their tails tore off (Q.1,88) šolaḥ

mëštabhar, mëštabhro ܡܷܫܬܰܒܗܰܪ، ܡܷܫܬܰܒܗܪܐ - mëštabharle, mëštabharla ܡܷܫܬܰܒܗܰܪܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܒܗܰܪܠܰܗ [štbhr ܫܬܒܗܪ] (L.4) to be proud, to boast

mëštace, mëštacyo ܡܷܫܬܰܥܶܐ، ܡܷܫܬܰܥܝܐ - mëštacele, meštacela ܡܷܫܬܰܥܶܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܥܶܠܰܗ [štcy ܫܬܥܝ] to play

mëštacmar, mëštacmro ܡܷܫܬܰܥܡܰܪ، ܡܷܫܬܰܥܡܪܐ - mëštacmarle, mëštacmarla ܡܷܫܬܰܥܡܰܪܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܥܡܰܪܠܰܗ [štcmr ܫܬܥܡܪ] (L.21) to colonise

mëštawḥar, mëštawḥro ܡܷܫܬܰܘܚܰܪ، ܡܷܫܬܰܘܚܪܐ - mëštawḥarle, mëštawḥarla ܡܷܫܬܰܘܚܰܪܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܘܚܰܪܠܰܗ [štwḥr ܫܬܘܚܪ] to be late

mëštawtaf, mëštawtfo ܡܷܫܬܰܘܬܰܦ، ܡܷܫܬܰܘܬܦܐ - mëštawtafle, mëštawtafla ܡܷܫܬܰܘܬܰܦܠܶܗ، ܡܷܫܬܰܘܬܰܦܠܰܗ [štwtf ܫܬܘܬܦ] (L.21) to take part, to participate

mëštawtfono ܡܷܫܬܰܘܬܦܳܢܐ, f. mëštawtfoniṯo ܡܷܫܬܰܘܬܦܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mëštawtfone ܡܷܫܬܰܘܬܦܳܢܶܐ (L.15) participant

mëštuṯo ܡܷܫܬܘܬ݂ܐ (f.), pl. mëštawoṯe ܡܷܫܬܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.11) wedding

mëtfaq, mëtfoqo ܡܷܬܦܰܩ، ܡܷܬܦܳܩܐ - tfiq, tfiqo ܬܦܝܩ، ܬܦܝܩܐ [tfq Ip ܬܦܩ] to meet, to encounter | tfiq cal emi ܬܦܝܩ ܥܰܠ‌ ܐܶܡܝ he met my mother (Q.6,80) to accidentally be in a place

mëtle, mëtloyo ܡܷܬܠܶܐ، ܡܷܬܠܳܝܐ - tali, talyo ܬܰܠܝ، ܬܰܠܝܐ [tly Ip ܬܠܝ] to be hidden to disappear | talën me qum i cayno ܬܰܠܷܢ ܡܶܐ ܩܘܡ ܐܝ ܥܰܝܢܐ they have become less visible (L.19)

mëtnabe, mëtnabyo ܡܷܬܢܰܒܶܐ، ܡܷܬܢܰܒܝܐ - mëtnabele, mëtnabela ܡܷܬܢܰܒܶܠܶܗ، ܡܷܬܢܰܒܶܠܰܗ [tnby ܬܢܒܝ] (L.21) to divine, to predict

mëtro ܡܷܬܪܳܐ (m.), pl. mëtrowat ܡܷܬܪܳܘܰܬ (L.19) meter

mëtṣawar, mëtṣawro ܡܷܬܨܰܘܰܪ، ܡܷܬܨܰܘܪܐ - mëtṣawarle, mëtṣawarla ܡܷܬܨܰܘܰܪܠܶܗ، ܡܷܬܨܰܘܰܪܠܰܗ [tṣwr ܬܨܘܪ] (L.21) to introduce oneself

mëttafaq, mëttafqo ܡܷܬܬܰܦܰܩ، ܡܷܬܬܰܦܩܐ - mëttafaqle, mëttafaqla ܡܷܬܬܰܦܰܩܠܶܗ، ܡܷܬܬܰܦܰܩܠܰܗ [ttfq ܬܬܦܩ] (L.21) to come to an agreement

mëtwaqac, mëtwaqco ܡܷܬܘܰܩܰܥ، ܡܷܬܘܰܩܥܐ - mëtwaqacle, mëtwaqacla ܡܷܬܘܰܩܰܥܠܶܗ، ܡܷܬܘܰܩܰܥܠܰܗ [twqc ܬܘܩܥ] (L.21) to expect

mëtwar, mëtworo ܡܷܬܘܰܪ، ܡܷܬܘܳܪܐ - twir, twiro ܬܘܝܪ، ܬܘܝܪܐ [twr I ܬܘܪ] (G.19) to be broken, to break (intr.), to break to pieces (intr.) towar

mëtyaqan, mëtyaqno ܡܷܬܝܰܩܰܢ، ܡܷܬܝܰܩܢܐ - mëtyaqanle, mëtyaqanla ܡܷܬܝܰܩܰܢܠܶܗ، ܡܷܬܝܰܩܰܢܠܰܗ [tyqn ܬܝܩܢ] (L.21) to believe | komëtyaqnina gëd howe mazlo makëšrono w basimo ܟܳܡܷܬܝܰܩܢܝܢܰܐ ܓܷܕ ܗܳܘܶܐ ܡܰܙܠܐ ܡܰܟܷܫܪܳܢܐ ܘܒܰܣܝܡܐ we believe that this will be a successful and nice trip (L.17); mëtyaqnat lo eli šteli u ḥalwo! !ܡܷܬܝܰܩܢܰܬ ܠܐ ܐܶܠܝ ܫܬܶܠܝ ܐܘ ܚܰܠܘܐ believe me, it is not me who has drunk the milk! (Q.1,28); lo komëtyaqanno d kurxi bat turayḏan ܠܐ ܟܳܡܷܬܝܰܩܰܢܢܐ ܕܟܘܪܟ݂ܝ ܒܰܬ ܬܘܪܰܝܕ݂ܰܢ I don't believe that they will search our bags (Q.7,37); iḏa d mëtyaqniwa ܐܝܕ݂ܰܐ ܕܡܷܬܝܰܩܢܝܘܰܐ if they believed (Q.10,36)

mëṯḥo ܡܷܬ݂ܚܐ (m.) period of time | mëṯḥo dë tmone ëšne ܡܷܬ݂ܚܐ ܕܷܬܡܳܢܶܐ ܐܷܫܢܶܐ eight years long (Q.9,8) time limit mëdde

mëṯnaḥ, mëṯnoḥo ܡܷܬ݂ܢܰܚ، ܡܷܬ݂ܢܳܚܐ - ṯniḥ, ṯniḥo ܬ݂ܢܝܚ، ܬ݂ܢܝܚ [ṯnḥ Ip ܬ݂ܢܚ] (L.15) to rest, to recover, to relax

mëzdahar, mëzdahro ܡܷܙܕܰܗܰܪ، ܡܷܙܕܰܗܪܐ - mëzdaharle, mëzdaharla ܡܷܙܕܰܗܰܪܠܶܗ، ܡܷܙܕܰܗܰܪܠܰܗ [zdhr ܙܕܗܪ] (L.21) to be wary of, to pay attention to

mfalaġ, mfalġo ܡܦܰܠܰܓ݂، ܡܦܰܠܓ݂ܐ - mfalaġle, mfalaġla ܡܦܰܠܰܓ݂ܠܶܗ، ܡܦܰܠܰܓ݂ܠܰܗ [flġ II ܦܠܓ݂] to share, to divide to distribute | mfalaġġe ad dёšne ܡܦܰܠܰܓ݂ܓ݂ܶܗ ܐܰܕ ܕܷܫܢܶܐ they distributed the presents (L.13)

mfane, mfanyo ܡܦܰܢܶܐ، ܡܦܰܢܝܐ - mfanele, mfanela ܡܦܰܢܶܠܶܗ، ܡܦܰܢܶܠܰܗ [fny II ܦܢܝ] (L.3) to reply | mfanyowa b karyo karyo ܡܦܰܢܝܳܘܰܐ ܒܟܰܪܝܐ ܟܰܪܝܐ she replied very briefly (L.22)

mfaqas, mfaqso ܡܦܰܩܰܣ، ܡܦܰܩܣܐ - mfaqasle, mfaqasla ܡܦܰܩܰܣܠܶܗ، ܡܦܰܩܰܣܠܰܗ [fqs II ܦܩܣ] to applaud, to clap

mfaraḏ, mfarḏo ܡܦܰܪܰܕ݂، ܡܦܰܪܕ݂ܐ - mfaraḏle, mfaraḏla ܡܦܰܪܰܕ݂ܠܶܗ، ܡܦܰܪܰܕ݂ܠܰܗ [frḏ II ܦܪܕ݂] to destem | mfarḏiwayna aḥ ḥappoṯe dac cënwe b iḏayna ܡܦܰܪܕ݂ܝܘܰܝܢܰܐ ܐܰܚ ܚܰܦ݁ܦ݁ܳܬ݂ܶܐ ܕܰܥ ܥܷܢܘܶܐ ܒܐܝܕ݂ܰܝܢܰܐ we destemed the grapes by hand (Q.4,12) to crumble

mfaraj, mfarjo ܡܦܰܪܰܔ، ܡܦܰܪܔܐ - mfarajle, mfarajla ܡܦܰܪܰܔܠܶܗ، ܡܦܰܪܰܔܠܰܗ [frj II ܦܪܔ] to watch, to observe | mfarjiwayna fëlim ܡܦܰܪܔܝܘܰܝܢܰܐ ܦܷܠܝܡ we were watching a film (Q.5,8)

mfarqac, mfarqco ܡܦܰܪܩܰܥ، ܡܦܰܪܩܥܐ - mfarqarle, mfarqacla ܡܦܰܪܩܰܥܠܶܗ، ܡܦܰܪܩܰܥܠܰܗ [frqc ܦܪܩܥ] to fire (fireworks), to detonate (tr.) | komfarqci af foqёcyoṯaṯṯe ܟܳܡܦܰܪܩܥܝ ܐܰܦ ܦܳܩܷܥܝܳܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ they light up their fireworks (L.13) foqёcṯo

mfataš, mfatšo ܡܦܰܬܰܫ، ܡܦܰܬܫܐ - mfatašle, mfatašla ܡܦܰܬܰܫܠܶܗ، ܡܦܰܬܰܫܠܰܗ [ftš II ܦܬܫ] (L.21) to examine, to inspect, to search

mgalwe, mgalwo ܡܓܰܠܘܶܐ، ܡܓܰܠܘܐ - mgalwele, mgalwela ܡܓܰܠܘܶܠܶܗ، ܡܓܰܠܘܶܠܰܗ [glwy ܓܠܘܝ] to emigrate | ġäläbe mam mšiḥoye mgalwalle ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܡܰܡ ܡܫܝܚܳܝܶܐ ܡܓܰܠܘܰܠܠܶܗ many Christians have emigrated (Q.9,102) to flee (from the home country)

mġalṯo ܡܓ݂ܰܠܬ݂ܐ (f.), pl. mġale ܡܓ݂ܰܠܶܐ (Q.5,5) newspaper

mġayar, mġayro ܡܓ݂ܰܝܰܪ، ܡܓ݂ܰܝܪܐ - mġayarle, mġayarla ܡܓ݂ܰܝܰܪܠܶܗ، ܡܓ݂ܰܝܰܪܠܰܗ [ġyr II ܓ݂ܝܪ] to change, to modify | lo mġayarle u fëkrayḏe ܠܐ ܡܓ݂ܰܝܰܪܠܶܗ ܐܘ ܦܷܟܪܰܝܕ݂ܶܗ he did not change his opinion to exchange, to replace

mġušo ܡܓ݂ܘܫܐ (m.), pl. mġuše ܡܓ݂ܘܫܶܐ magi (d.h. the Three Kings) Zoroastrian

mhadyono ܡܗܰܕܝܳܢܐ, f. mhadyoniṯo ܡܗܰܕܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mhadyone ܡܗܰܕܝܳܢܶܐ guide, travel guide, supervisor

mhalax, mhalxo ܡܗܰܠܰܟ، ܡܗܰܠܟ݂ܐ - mhalaxle, mhalaxla ܡܗܰܠܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܗܰܠܰܟ݂ܠܰܗ [hlx II ܗܠܟ݂] to go, to walk, (car) to move (intr.) (business, work) to run = malax

mhane, mhanyo ܡܗܰܢܶܐ، ܡܗܰܢܝܐ - mhanele, mhanela ܡܗܰܢܶܠܶܗ، ܡܗܰܢܶܠܰܗ [hny II ܗܢܝ] to congratulate, to compliment | komhanenolax ܟܳܡܗܰܢܶܢܳܠܰܟ݂ I congratulate you (f.) (L.24) to bless

mhawar, mhawro ܡܗܰܘܰܪ، ܡܗܰܘܪܐ - mhawarle, mhawarla ܡܗܰܘܰܪܠܶܗ، ܡܗܰܘܰܪܠܰܗ [hwr II ܗܘܪ] to call for help | mhawarle w lo mhawarle ܡܗܰܘܰܪܠܶܗ ܘܠܐ ܡܗܰܘܰܪܠܶܗ no matter how much he called for help (Q.2,44)

mhaymno, f. mhaymanto ܡܗܰܝܡܰܢܬܐ, pl. mhaymne ܡܗܰܝܡܢܶܐ (Q.8,72) believer

mḥaḏar, mḥaḏro ܡܚܰܕ݂ܰܪ، ܡܚܰܕ݂ܪܐ - mḥaḏarle, mḥaḏarla ܡܚܰܕ݂ܰܪܠܶܗ، ܡܚܰܕ݂ܰܪܠܰܗ [ḥḏr II ܚܕ݂ܪ] (L.3) to prepare | kolozam mḥaḏrono i ḥšamto ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܚܰܕ݂ܪܳܢܐ ܐܝ ܚܫܰܡܬܐ I (f.) must prepare the dinner (L.8); i sicto mṭayboniṯo mḥaḏarla taḥrazto catërto ܐܝ ܣܝܥܬܐ ܡܛܰܝܒܳܢܝܬ݂ܐ ܡܚܰܕ݂ܰܪܠܰܗ ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܥܰܬܷܪܬܐ the organising committee has arranged a rich programme (L.17); mḥaḏriwayna i qroṭën ܡܚܰܕ݂ܪܝܘܰܝܢܰܐ ܐܝ ܩܪܳܛܷܢ we prepared the breakfast (Q.5,13)

mḥalaf, mḥalfo ܡܚܰܠܰܦ، ܡܚܰܠܦܐ - mḥalafle, mḥalafla ܡܚܰܠܰܦܠܶܗ، ܡܚܰܠܰܦܠܰܗ [ḥlf II ܚܠܦ] to change, to swap, to transform to exchange mšaḥlaf

mḥalaq, mḥalqo ܡܚܰܠܰܩ، ܡܚܰܠܩܐ - mḥalaqle, mḥalaqla ܡܚܰܠܰܩܠܶܗ، ܡܚܰܠܰܩܠܰܗ [ḥlq II ܚܠܩ] (G.13) to throw, to throw away | hatu mḥalqënxu? ܗܰܬܘ ܡܚܰܠܩܷܢܟ݂ܘ؟ did you (pl.) throw them out? (L.21); u ḥamro mḥalaqwa i kaffe larwal ܐܘ ܚܰܡܪܐ ܡܚܰܠܰܩܘܰܐ ܐܝ ܟܰܦܦܶܐ ܠܰܪܘܰܠ the wine (in the making) was throwing away the foam (from the fermented grapes) (Q.4,37) to jump to lament

mḥalqo ܡܚܰܠܩܐ (adj.), f. mḥalaqto ܡܚܰܠܰܩܬܐ, pl. mḥalqe ܡܚܰܠܩܶܐ thrown away | aj julani qay harke mḥalqe ne? ܐܰܔ ܔܘܠܰܢܝ ܩܰܝ ܗܰܪܟܶܐ ܡܚܰܠܩܶܐ ܢܶܐ؟ why are these clothes lying around? (L.21)

mḥase ܡܚܰܣܶܐ - mḥasele ܡܚܰܣܶܠܶܗ [ḥsy II ܚܣܝ] to rest smb.'s soul, to forgive (only about God) | Aloho mḥasele! !ܐܰܠܳܗܐ ܡܚܰܣܶܠܶܗ may God rest his soul! miḥase

mḥašwono ܡܚܰܫܘܳܢܐ, f. mḥašwoniṯo ܡܚܰܫܘܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mḥašwone ܡܚܰܫܘܳܢܶܐ (L.10) cashier

mḥaṭo ܡܚܰܛܐ (f.), pl. mḥaṭe ܡܚܰܛܶܐ (L.14) needle syringe

mḥayḏo ܡܚܰܝܕ݂ܐ, f. mḥayaḏto ܡܚܰܝܰܕ݂ܬܐ, pl. mḥayḏe ܡܚܰܝܕ݂ܶܐ united

Ëmwoṯe Mḥayḏe ܐܷܡܘܳܬ݂ܶܐ ܡܚܰܝܕ݂ܶܐ United Nations (UN)

mḥilo ܡܚܝܠܐ (adj.), f. mḥëlto ܡܚܷܠܬܐ, pl. mḥile ܡܚܝܠܶܐ (L.3) weak

mibaḥan, mibaḥno ܡܝܒܰܚܰܢ، ܡܝܒܰܚܢܐ - mbaḥan, mbaḥno ܡܒܰܚܰܢ، ܡܒܰܚܢܐ [bḥn IIp ܒܚܢ] to be studied, to be researched | ṭrele ak kṯowe d mibaḥni ܛܪܶܠܶܗ ܐܰܟ ܟܬ݂ܳܘܶܐ ܕܡܝܒܰܚܢܝ he made sure that the books were studied (Q.9,70)

mibaṭ, miboṭo ܡܝܒܰܛ، ܡܝܒܳܛܐ - biṭ, biṭo ܒܝܛ، ܒܝܛܐ [byṭ Ip ܒܝܛ] to explode, to burst, to crack open, to be fired (fireworks) | b riša d šato komibaṭ foqëcyoṯe ܒܪܝܫܰܗ ܕܫܰܬܐ ܟܳܡܝܒܰܛ ܦܳܩܷܥܝܳܬ݂ܶܐ on New Year’s Eve many fireworks are lit (L.13)

micadal, micadlo ܡܝܥܰܕܰܠ، ܡܝܥܰܕܠܐ - mcadal, mcadlo ܡܥܰܕܰܠ، ܡܥܰܕܠܐ [cdl IIp ܥܕܠ] (Q.8,51) to be put in order, to be improved

micawan, micawno ܡܝܥܰܘܰܢ، ܡܝܥܰܘܢܐ - mcawan, mcawno ܡܥܰܘܰܢ، ܡܥܰܘܢܐ [cwn IIp ܥܘܢ] to be helped, to be supported | mcawni mam moraṯṯe ܡܥܰܘܢܝ ܡܰܡ ܡܳܪܰܬ݂ܬ݂ܶܗ they were supported by their relatives (L.19)

micayan, micayno ܡܝܥܰܝܰܢ، ܡܝܥܰܝܢܐ - mcayan, mcayno ܡܥܰܝܰܢ، ܡܥܰܝܢܐ [cyn IIp ܥܝܢ] (L.14) to be examined (medically, technically)

midamar, midamro ܡܝܕܰܡܰܪ، ܡܝܕܰܡܪܐ - mdamar, mdamro ܡܕܰܡܰܪ، ܡܕܰܡܪܐ [dmr IIp ܕܡܪ] to wonder, to be astonished, to be surprised | komidamri cal ad dugle du rucyo ܟܳܡܝܕܰܡܪܝ ܥܰܠ ܐܰܕ ܕܘܓܠܶܐ ܕܘ ܪܘܥܝܐ they are surprised by the lies of the herdsman (Q.2,40) = midawmar

midaq, midoqo ܡܝܕܰܩ، ܡܝܕܳܩܐ - diq, diqo ܕܝܩ، ܕܝܩܐ [dyq Ip ܕܝܩ] to be pressed to be touched | komidaq u zago ܟܳܡܝܕܰܩ ܐܘ ܙܰܓܐ the doorbell rings (L.23); diq u zago du bayto ܕܝܩ ܐܘ ܙܰܓܐ ܕܘ ܒܰܝܬܐ the door bell rang

midawmar, midawmro ܡܝܕܰܘܡܰܪ، ܡܝܕܰܘܡܪܐ - mdawmar, mdawmro ܡܕܰܘܡܰܪ، ܡܕܰܘܡܪܐ [dwmr Ip ܕܘܡܪ] to wonder, to be astonished, to be surprised | mdawmar u taclo ܡܕܰܘܡܰܪ ܐܘ ܬܰܥܠܐ the fox was astonished (Q.1,73); midawmrowayno ܡܝܕܰܘܡܪܳܘܰܝܢܐ I (f.) was surprised (Q.10,59) = midamar

Midën ܡܝܕܷܢ (Q.3,3) Midën, village in Turabdin Mëdhoyo

miḏac, miḏoco ܡܝܕ݂ܰܥ، ܡܝܕ݂ܳܥܐ - iḏic, iḏico ܐܝܕ݂ܝܥ، ܐܝܕ݂ܝܥܐ [ʾḏc Ip ܐܕ݂ܥ] to be known, to be recognised | i iqarṯaṯe komiḏoco bu ëšmo d Be Marawge ܐܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܰܬ݂ܶܐ ܟܳܡܝܕ݂ܳܥܐ ܒܘ ܐܷܫܡܐ ܕܒܶܐ ܡܰܪܰܘܓܶܐ this family is known by the name Be Marawge (L.4) oḏac

miḏe d ܡܝܕ݂ܶܗ ܕ because, since

mifalaġ, mifalġo ܡܝܦܰܠܰܓ݂، ܡܝܦܰܠܓ݂ܐ - mfalaġ, mfalġo ܡܦܰܠܰܓ݂، ܡܦܰܠܓ݂ܐ [flġ IIp ܦܠܓ݂] to be distributed, to be divided | u gušmo komifalaġ l arbco falqe ܐܘ ܓܘܫܡܐ ܟܳܡܝܦܰܠܰܓ݂ ܠܰܐܪܒܥܐ ܦܰܠܩܶܐ the body can be divided into four main parts (L.7) mëflaġ, mfalaġ

mifataš, mifatšo ܡܝܦܰܬܰܫ، ܡܝܦܰܬܫܐ - mfataš, mfatšo ܡܦܰܬܰܫ، ܡܦܰܬܫܐ [ftš IIp ܦܬܫ] to be searched, to be inspected | ṭrele ak kṯowe d mifatši ܛܪܶܠܶܗ ܐܰܟ ܟܬ݂ܳܘܶܐ ܕܡܝܦܰܬܫܝ he made sure that the books were studied thoroughly (Q.9,71) mfataš

migawlac, migawlco ܡܝܓܰܘܠܰܥ، ܡܝܓܰܘܠܥܐ - mgawlac, mgawlco ܡܓܰܘܠܰܥ، ܡܓܰܘܠܥܐ [gwlc Ip ܓܘܠܥ] to turn (intr., stomach), to be disgusted, to feel nauseous | lebi komigawlac ܠܶܒܝ ܟܳܡܝܓܰܘܠܰܥ I feel nauseous (L.14) lebo

mihaz, mihozo ܡܝܗܰܙ، ܡܝܗܳܙܐ - hiz, hizo ܗܝܙ، ܗܝܙܐ [hyz Ip ܗܝܙ] (L.24) to be shaken to quake, to vibrate | hiz u smartphone ܗܝܙ ܐܘ ܣܡܰܐܪܬܦܳܢ the phone vibrated (L.24)

miḥalaf, miḥalfo ܡܝܚܰܠܰܦ، ܡܝܚܰܠܦܐ - mḥalaf, mḥalfo ܡܚܰܠܰܦ، ܡܚܰܠܦܐ [ḥlf IIp ܚܠܦ] to be changed to change (intr.), to transform (intr.), to turn into (intr.) | tamo u lahgo komiḥalaf l caywe ܬܰܡܐ ܐܘ ܠܰܗܓܐ ܟܳܡܝ‍ܚܰܠܰܦ ܠܥܰܝܘܶܐ there the vapour condenses into clouds (L.18) to be exchanged, to be substituted mḥalaf

miḥase, miḥasyo ܡܝܚܰܣܶܐ، ܡܝܚܰܣܝܐ - mḥase, mḥasyo ܡܚܰܣܶܐ، ܡܚܰܣܝܐ [ḥsy IIp ܚܣܝ] to pass away | mḥasyo i aṯto d Nacum Fayëq ܡܚܰܣܝܐ ܐܝ ܐܰܬ݂ܬܐ ܕܢܰܥܘܡ ܦܰܝܷܩ Nacum Fayëq's wife passed away (Q.9,122) moyaṯ, mḥase

miḥawal, miḥawlo ܡܝܚܰܘܰܠ، ܡܝܚܰܘܠܐ - mḥawal, mḥawlo ܡܚܰܘܰܠ، ܡܚܰܘܠܐ [ḥwl IIp ܚܘܠ] to be moved, to be relocated | u Abrohёm mḥawal lu beṯ krihe ܐܘ ܐܰܒܪܳܗܷܡ ܡܚܰܘܰܠ ܠܘ ܒܶܝܬ݂ ܟܪܝܗܶܐ Abrohёm was transferred to the hospital (L.14) to be converted, to be transformed to marry

mimad, mimodo ܡܝܡܰܕ، ܡܝܡܳܕܐ - mid, mido ܡܝܕ، ܡܝܕܐ [myd Ip ܡܝܕ] to be taken | lo komimëd kalla ܠܐ ܟܳܡܝܡܷܕ ܟܰܠܠܰܐ no money is taken (Q.3,79) moyad

mimar, mimar ܡܝܡܰܪ، ܡܝܡܳܪܐ - mir, miro ܡܝܪ، ܡܝܪܐ [ʾmr Ip ܐܡܪ] to be said | mir ele ܡܝܪ ܐܶܠܶܗ he was told (L.14) mitawmar, omar

mimro ܡܝܡܪܐ (m.), pl. mimre ܡܝܡܪܶܐ (Q.9,42) poem

minakaf, minakfo ܡܝܢܰܟܰܦ، ܡܝܢܰܟܦܐ - mnakaf, mnakfo ܡܢܰܟܰܦ، ܡܢܰܟܦܐ [nkf IIp ܢܟܦ] to be ashamed | fayëš (u taclo) dlo danwo w ġäläbe minakafwa ܦܰܝܷܫ (ܐܘ ܬܰܥܠܐ) ܕܠܐ ܕܰܢܘܐ ܘܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܡܝܢܰܟܰܦܘܰܐ (the fox) had no tail and was very ashamed (Q.1,51)

miqafe, miqafyo ܡܝܩܰܦܶܐ، ܡܝܩܰܦܝܐ - mqafe, mqafyo ܡܩܰܦܶܐ، ܡܩܰܦܝܐ [qfy IIp ܩܦܝ] to come by | ay yawme basime hawxa lo komiqafën ܐܰܝ ܝܰܘܡܶܐ ܒܰܣܝܡܶܐ ܗܰܘܟ݂ܰܐ ܠܐ ܟܳܡܝܩܰܦܷܢ such nice days are rare (L.22) to be found mqafe

miqawam, miqawmo ܡܝܩܰܘܰܡ، ܡܝܩܰܘܡܐ - mqawam, mqawmo ܡܩܰܘܰܡ، ܡܩܰܘܡܐ [qwm IIp ܩܘܡ] to break out (misfortune), to be overwhelmed (by a misfortune, illness) | aṯmël mqawmo cal u Abrohëm ܐܰܬ݂ܡܷܠ ܡܩܰܘܡܐ ܥܰܠ ܐܘ ܐܰܒܪܳܗܷܡ yesterday Abrohëm got ill (L.14)

misakar, misakro ܡܝܣܰܟܰܪ، ܡܝܣܰܟܪܐ - msakar, msakro ܡܣܰܟܰܪ، ܡܣܰܟܪܐ [skr IIp ܣܟܪ] to get lost to go astray msakar

misam, misomo ܡܝܣܰܡ، ܡܝܣܳܡܐ - sim, simo ܣܝܡ، ܣܝܡܐ [sym Ip ܣܝܡ] (G.19) to be done, to be made | u buḥrono komisam ܐܘ ܒܘܚܪܳܢܐ ܟܳܡܝܣܰܡ the examination is conducted (Q.10,74) soyam

mišadar, mišadro ܡܝܫܰܕܰܪ، ܡܝܫܰܕܪܐ - mšadar, mšadro ܡܫܰܕܰܪ، ܡܫܰܕܪܐ [šdr IIp ܫܕܪ] to be sent | l man komišadar u e-mail? ܠܡܰܢ ܟܳܡܝܫܰܕܰܪ ܐܘ ܐܝܡܰܝܠ؟ who is the email sent to? (L.24) mšadar

mišawaš, mišawšo ܡܝܫܰܘܰܫ، ܡܝܫܰܘܰܫ - mšawaš, mšawšo ܡܫܰܘܰܫ، ܡܫܰܘܫܐ [šwš IIp ܫܘܫ] to be confused, to get mixed up mšawaš

mišawšaṭ, mišawšṭo ܡܝܫܰܘܫܰܛ، ܡܝܫܰܘܫܛܐ - mšawšaṭ, mšawšṭo ܡܫܰܘܫܰܛ، ܡܫܰܘܫܛܐ [šwšṭ Ip ܫܘܫܛ] to develop oneself

mitacmar, mitacmro ܡܝܬܰܥܡܰܪ، ܡܝܬܰܥܡܪܐ - mtacmar, mtacmro ܡܬܰܥܡܰܪ، ܡܬܰܥܡܪܐ [cmr IIIp ܥܡܪ] to be built | mtacmro me ḥaṯo ܡܬܰܥܡܪܐ ܡܶܐ ܚܰܬ݂ܐ it (f.) was newly built (Q.8,50) macmar

mitadcar, mitadacro ܡܝܬܰܕܥܰܪ، ܡܝܬܰܕܰܥܪܐ - mtadcar, mtadacro ܡܬܰܕܥܰܪ، ܡܬܰܕܰܥܪܐ [dcr IIIp ܕܥܪ] (L.14) to be brought back, to be returned, to be sent back madcar

mitahwe, mitahwo ܡܝܬܰܗܘܶܐ، ܡܝܬܰܗܘܐ - mtahwe, mtahwo ܡܬܰܗܘܶܐ، ܡܬܰܗܘܐ [ʾby/yhw IIIp ܝܗܘ/ܐܒܝ] to be given hiw, obe

mitaḥat, mitaḥto ܡܝܬܰܚܰܬ، ܡܝܬܰܚܬܐ - mtaḥat, mtaḥto ܡܬܰܚܰܬ، ܡܬܰܚܰܬ [ḥyt IIIp ܚܝܬ] to be put, to be placed | ag gamle lo kolozam mitaḥti baq qlubye ܐܰܓ ܓܰܡܠܶܐ ܠܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܝܬܰܚܬܝ ܒܰܩ ܩܠܘܒܝܶܐ the camels shouldn't be put into cages (L.22) maḥat

mitakël, mitakilo ܡܝܬܰܟܰܠ، ܡܝܬܰܟܝܠܐ - mtakal, mtakilo ܡܬܰܟܰܠ، ܡܬܰܟܝܠܐ [kyl IIIp ܟܝܠ] (G.19) to be measured makël

mitakrax, mitakarxo ܡܝܬܰܟܪܰܟ݂، ܡܝܬܰܟܰܪܟ݂ܐ - mtakrax, mtakarxo ܡܬܰܟܪܰܟ݂، ܡܬܰܟܰܪܟ݂ܐ [krx IIIp ܟܪܟ݂] to be shown around to be shown, to be performed | gëd mitakrax u fëlim ܓܷܕ ܡܝܬܰܟܪܰܟ݂ ܐܘ ܦܷܠܝܡ the film will be shown (L.24) makrax

mitaku, mitakiwo ܡܝܬܰܟܘ، ܡܝܬܰܟܝܘܐ - mtakaw, mtakiwo ܡܬܰܟܰܘ، ܡܬܰܟܝܘܐ [kyl IIIp ܟܝܠ] (L.7) to be injured | ag garme konëṭri ah hadome gawoye (organe) du gušmo d lo mitakiwi inaqla d ḥa qoyaṯ b dukṯo ܐܰܓ ܓܰܪܡܶܐ ܟܳܢܷܛܪܝ ܐܰܗ ܗܰܕܳܡܶܐ ܓܰܘܳܝܶܐ (ܐܳܪܓܰܢܶܐ) ܕܘ ܓܘܫܡܐ ܕܠܐ ܡܝܬܰܟܝܘܝ ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕܚܰܐ ܩܳܝܰܬ݂ ܒܕܘܟܬ݂ܐ the bones protect the internal organs of the body so that they are not injured when one bumps into something (L.7) maku

mitaqbal, mitaqablo ܡܝܬܰܩܒܰܠ، ܡܝܬܰܩܰܒܠܐ - mtaqbal, mtaqablo ܡܬܰܩܒܰܠ، ܡܬܰܩܰܒܠܐ [qbl IIIp ܩܒܠ] to be accepted to be recognised | koḥoyaqqe d mitaqëbli b Holanda ܟܳܚܳܝܰܩܩܶܗ ܕܡܝܬܰܩܷܒܠܝ ܒܗܳܠܰܢܕܰܐ they have the right to be approved (for the stay) in the Netherlands (Q.10,9) maqbal

mitawbal, mitawblo ܡܝܬܰܘܒܰܠ، ܡܝܬܰܘܒܠܐ - mtawbal, mtawblo ܡܬܰܘܒܰܠ، ܡܬܰܘܒܠܐ [ybl IIIp ܝܒܠ] to be taken (away), to be brought with | mtawbal lu taxtor ܡܬܰܘܒܰܠ ܠܘ ܬܰܟ݂ܬܳܪ he was taken to a doctor (L.14); häka m ucdo l šabṯo lo nayëḥlux, gëd mitawblat lu taxtor ܗܱܟܰܐ ܡܐܘܥܕܐ ܠܫܰܒܬ݂ܐ ܠܐ ܢܰܝܷܚܠܘܟ݂، ܓܷܕ ܡܝܬܰܘܒܠܰܬ ܠܘ ܬܰܟ݂ܬܳܪ if you do not recover in a week, you will be taken to a doctor (L.22) mawbal

mitawḏac, mitawḏco ܡܝܬܰܘܕ݂ܰܥ، ܡܝܬܰܘܕ݂ܥܐ - mtawḏac, mtawḏco ܡܬܰܘܕ݂ܰܥ، ܡܬܰܘܕ݂ܥܐ [ʾḏc IIIp ܐܕ݂ܥ] (G.18) to be made known to be announced mawḏac

mitawfaq, mitawfqo ܡܝܬܰܘܦܰܩ، ܡܝܬܰܘܦܩܐ - mtawfaq, mtawfqo ܡܬܰܘܦܰܩ، ܡܬܰܘܦܩܐ [nfq IIIp ܢܦܩ] to be taken out, to be driven out mawfaq, mofaq

mitawkal, mitawklo ܡܝܬܰܘܟܰܠ، ܡܝܬܰܘܟܠܐ - mtawkal, mtawklo ܡܬܰܘܟܰܠ، ܡܬܰܘܟܠܐ [ʾkl IIIp ܐܟܠ] (G.18) to be supplied (with food) to be fed oxal, mawkal

mitawlaḏ, mitawlḏo ܡܝܬܰܘܠܰܕ݂، ܡܝܬܰܘܠܕ݂ܐ - mtawlaḏ, mtawlḏo ܡܬܰܘܠܰܕ݂، ܡܬܰܘܠܕ݂ܐ [ylḏ IIIp ܝܠܕ݂] to be born howe, mawlaḏ

mitawlaf, mitawlfo ܡܝܬܰܘܠܰܦ، ܡܝܬܰܘܠܦܐ - mtawlaf, mtawlfo ܡܬܰܘܠܰܦ، ܡܬܰܘܠܦܐ [ylf IIIp ܝܠܦ] to be taught yolaf, mawlaf, molaf

mitawmar, mitawmro ܡܝܬܰܘܡܰܪ، ܡܝܬܰܘܡܪܐ - mtawmar, mtawmro ܡܬܰܘܡܰܪ، ܡܬܰܘܡܪܐ [ʾmr IIIp ܐܡܪ] to be said | gëd howe ṭawwo, d mitawmar ëšmo mi ṣluṯo bu Holandoyo ܓܷܕ ܗܳܘܶܐ ܛܰܘܘܐ ܕܡܝܬܰܘܡܰܪ ܐܷܫܡܐ ܡܝ ܨܠܘܬ݂ܐ ܒܘ ܗܳܠܰܢܕܳܝܐ it would be good if a part of the prayer was said in Dutch (G.22) to be named | komitawmarle mobile aw smartphone ܟܳܡܝܬܰܘܡܰܪܠܶܗ ܡܳܒܰܐܝܠ ܐܰܘ ܣܡܰܐܪܬܦܳܢ it is called mobile phone or smartphone (L.24) = mimar omar

mitawtaw, mitawtwo ܡܝܬܰܘܬܰܘ، ܡܝܬܰܘܬܘܐ - mtawtaw, mtawtwo ܡܬܰܘܬܰܘ، ܡܬܰܘܬܘܐ [ytw IIIp ܝܬܘ] to be sat, to be seated to be placed mawtaw, motaw, yotaw

mitawzal, mitawzlo ܡܝܬܰܘܙܰܠ، ܡܝܬܰܘܙܠܐ - mtawzal, mtawzlo ܡܬܰܘܙܰܠ، ܡܬܰܘܙܠܐ [ʾzl IIIp ܐܙܠ] to be visited | lo komitawzal gabayye adyawma ܠܐ ܟܳܡܝܬܰܘܙܰܠ ܓܰܒܰܝܝܶܗ ܐܰܕܝܰܘܡܰܐ today they cannot be visited (L.17) to be accessible, to be open for visits = mizal ëzze

mitayte, mitayto ܡܝܬܰܝܬܶܐ، ܡܝܬܰܝܬܐ - mtayte, mtayto ܡܬܰܝܬܶܐ، ܡܬܰܝܬܐ [ʾty IIIp ܐܬܝ] (G.17) to be brought, to be brought with mayte

miṭabaq, miṭabqo ܡܝܛܰܒܰܩ، ܡܝܛܰܒܩܐ - mṭabaq, mṭabqo ܡܛܰܒܰܩ، ܡܛܰܒܩܐ [ṭbq IIp ܛܒܩ] to be implemented (rules) | aq qonune kolozam miṭabqi bu sucrono ܐܰܩ ܩܳܢܘܢܶܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܝܛܰܒܩܝ ܒܘ ܣܘܥܪܳܢܐ the laws must be applied in practice (L.15) (+cal) to be adjusted

miṭakas, miṭakso ܡܝܛܰܟܰܣ، ܡܝܛܰܟܣܐ - mṭakas, mṭakso ܡܛܰܟܰܣ، ܡܛܰܟܣܐ [ṭks IIp ܛܟܣ] (L.15) to be organised, to be arranged, to be sorted mṭakas

mizal, mizolo ܡܝܙܰܠ، ܡܝܙܳܠܐ (only in Presence, G.17) to be visited to be accessible = mitawzal

mjarab, mjarbo ܡܔܰܪܰܒ، ܡܔܰܪܒܐ - mjarable, mjarabla ܡܔܰܪܰܒܠܶܗ، ܡܔܰܪܰܒܠܰܗ [jrb II ܔܪܒ] (L.11) to try, to try on, to try out | kazzi mjarballe ܟܰܐܙܙܝ ܡܔܰܪܒܰܠܠܶܗ I will go and try it (the dress) on (L.11.6)

mjawab, mjawbo ܡܔܰܘܰܒ، ܡܔܰܘܒܐ - mjawable, mjawabla ܡܔܰܘܰܒܠܶܗ، ܡܔܰܘܰܒܠܰܗ [jwb II ܔܘܒ] to reply, to answer | nošo lo mjawable acli ܢܳܫܐ ܠܐ ܡܔܰܘܰܒܠܶܗ ܐܰܥܠܝ no one replied to me

mkamal, mkamlo ܡܟܰܡܰܠ، ܡܟܰܡܠܐ - mkamele, mkamela ܡܟܰܡܶܠܶܗ، ܡܟܰܡܶܠܰܗ [kml II ܟܡܠ] (L.3) to end, to finish to supplement, to complete | ah hadome baroye w gawoye komkamli ḥḏoḏe ܐܰܗ ܗܰܕܳܡܶܐ ܒܰܪܳܝܶܐ ܘܓܰܘܳܝܶܐ ܟܳܡܟܰܡܠܝ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ internal and external organs complete each other (L.7)

mkase, mkasyo ܡܟܰܣܶܐ، ܡܟܰܣܝܐ - mkasele, mkasela ܡܟܰܣܶܠܶܗ، ܡܟܰܣܶܠܰܗ [ksy II ܟܣܝ] (L.7) to cover

mkono ܡܟܳܢܐ (m.), pl. mkone ܡܟܳܢܶܐ possibility

mmaṯlono ܡܡܰܬ݂ܠܳܢܐ, f. mmaṯloniṯo ܡܡܰܬ݂ܠܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mmaṯlone ܡܡܰܬ݂ܠܳܢܶܐ representative | mmaṯlone di waziruṯo di kinuṯo ܡܡܰܬ݂ܠܳܢܶܐ ܕܝ ܘܰܙܝܪܘܬ݂ܐ ܕܝ ܟܝܢܘܬ݂ܐ representatives of the MInistry of Justice, representatives of the prosecution (Q.10,26)

mnaḏaf, mnaḏfo ܡܢܰܕ݂ܰܦ، ܡܢܰܕ݂ܦܐ - mnaḏafle, mnaḏafla ܡܢܰܕ݂ܰܦܠܶܗ، ܡܢܰܕ݂ܰܦܠܰܗ [nḏf II ܢܕ݂ܦ] to clean, to clean up, to clear | komnaḏfi aq qlubye w ak kurḥaṯṯe ܟܳܡܢܰܕ݂ܦܝ ܐܰܩ ܩܠܘܒܝܶܐ ܘܐܰܟ ܟܘܪܚܰܬ݂ܬ݂ܶܗ they clean their cages and huts (L.22) = manḏaf

mnaqe, mnaqyo ܡܢܰܩܶܐ، ܡܢܰܩܝܐ - mnaqele, mnaqela ܡܢܰܩܶܠܶܗ، ܡܢܰܩܶܠܰܗ [nqy II ܢܩܝ] (L.6) to select, to choose, to pick out | mnaqiwayna af fasqe ܡܢܰܩܝܘܰܝܢܰܐ ܐܰܦ ܦܰܣܩܶܐ we picked out rotten berries (Q.4,22)

mnico ܡܢܝܥܐ (adj.), f. mnëcto ܡܢܷܥܬܐ, pl. mnice ܡܢܝܥܶܐ (L.21) forbidden

mo ܡܐ (num.) hundred | bam mo mo ܒܰܡ ܡܐ ܡܐ one hundred percent (Q.5,45)

mobal, mëblo ܡܳܒܰܠ، ܡܷܒܠܐ - mbele, mbela ܡܒܶܠܶܗ، ܡܒܶܠܰܗ [ybl III ܝܒܠ] to take, to take along | komëbli af fëcle acmayye ḥälile ܟܳܡܷܒܠܝ ܐܰܦ ܦܷܥܠܶܐ ܐܰܥܡܰܝܝܶܗ ܚܱܠܝܠܶܐ the workers take Ḥälile with them (Q.3,101); ma gëd mëblina ak kallawat acman lmën? ܡܰܐ ܓܷܕ ܡܷܒܠܝܢܰܐ ܐܰܟ ܟܰܠܠܰܘܰܬ ܐܰܥܡܰܢ ܠܡܷܢ؟ why should we take money with us? (Q.6,57) to take away = mawbal

mobile ܡܳܒܰܐܝܠ (= mobayl, L.24) smartphone

moda ܡܳܕܰܐ (f.), pl. modat ܡܳܕܰܬ (L.11) fashion

modern ܡܳܕܶܪܢ (adj.) (L.24) modern

mofaq, mëfqo ܡܳܦܰܩ، ܡܷܦܩܐ - mofaqle, mofaqla ܡܳܦܰܩܠܶܗ، ܡܳܦܰܩܠܰܗ [nfq III ܢܦܩ] to produce, to bring forth to expel, to drive away to publish, to issue | komëfqo tašroro ܟܳܡܷܦܩܐ ܬܰܫܪܳܪܐ she publishes a report (Q.10,75) = mawfaq

moḥe, mёḥyo ܡܳܚܶܐ، ܡܷܚܝܐ - mḥele, mḥela ܡܚܶܠܶܗ، ܡܚܶܠܰܗ [mḥy I ܡܚܝ] to hit, to strike | mqatalle w mḥalle lë ḥḏoḏe ܡܩܰܬܰܠܠܶܗ ܘܡܚܰܠܠܶܗ ܠܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ they fought and hit each other to hit (the target) maṭro

molaf, mëlfo ܡܳܠܰܦ، ܡܷܠܦܐ - molafle, molafla ܡܳܠܰܦܠܶܗ، ܡܳܠܰܦܠܰܗ [ylf III ܝܠܦ] (L.3) to teach, to instruct | babonayna molaffallan tre šëklat du syomo du ḥamro ܒܰܒܳܢܰܝܢܰܐ ܡܳܠܰܦܦܰܠܠܰܢ ܬܪܶܐ ܫܷܟܠܰܬ ܕܘ ܣܝܳܡܐ ܕܘ ܚܰܡܪܐ our ancestors introduced us to two ways of wine production (Q.4,5) = mawlaf

mole, mëlyo ܡܳܠܶܐ، ܡܷܠܝܐ - mlele, mlela ܡܠܶܠܶܗ، ܡܠܶܠܰܗ [mly I ܡܠܝ] to fill, to fill up (tr.) mëmle

morax, mërxo ܡܳܪܰܟ݂، ܡܷܪܟ݂ܐ - moraxle, moraxla ܡܳܪܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܳܪܰܟ݂ܠܰܗ [yrx III ܝܪܟ݂] (L.24) to lengthen = mawrax

Mor Gabriel ܡܳܪܝ ܓܰܒܪܐܶܝܠ Mor Gabriel (monastery) = Mar Gawriye

moro ܡܳܪܐ (m.), pl. more ܡܳܪܶܐ owner relative, family member | am morayḏa ܐܰܡ ܡܳܪܰܝܕ݂ܰܗ her relatives (L.20)

more d bayto (Q.3,76) ܡܳܪܶܗ ܕܒܰܝܬܐ owner of the house host (?)

motaw, mëtwo ܡܳܬܰܘ، ܡܷܬܘܐ - motawle, motawla ܡܳܬܰܘܠܶܗ، ܡܳܬܰܘܠܰܗ [ytw III ܝܬܘ] to place, to position, to put on = mawtaw

moṭe, mëṭyo ܡܳܛܶܐ، ܡܷܛܝܐ - maṭi, maṭyo ܡܰܛܝ، ܡܰܛܝܐ [mṭy I ܡܛܝ] to arrive, to reach | maṭën l Berlin ܡܰܛܷܢ ܠܒܶܪܠܝܢ they arrived in Berlin (L.19); gëd šëfcitu cal Marde hul d moṭitu l Ṭurcabdin ܓܷܕ ܫܷܦܥܝܬܘ ܥܰܠ ܡܰܪܕܶܐ ܗܘܠ ܕܡܳܛܝܬܘ ܠܛܘܪܥܰܒܕܝܢ you will pass by Mardin and the Zaafaran Monastery, until you arrive in Turabdin (L.17); u Abrohёm maṭi lu bayto ܐܘ ܐܰܒܪܳܗܳܡ ܡܰܛܝ ܠܘ ܒܰܝܬܐ Abrohёm arrived home; lo komëṭyowa i ṣbuṯaṯṯe lu beṯdino ܠܐ ܟܳܡܷܛܝܳܘܰܐ ܐܝ ܨܒܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܠܘ ܒܶܝܬ݂ܕܝܢܐ their matter would not reach the court (Q.10,37); komëṭyalle i warqaṯe ܟܳܡܷܛܝܰܠܠܶܗ ܐܝ ܘܰܪܩܰܬ݂ܶܐ this document gets to them (i.e. it is delivered to them) (Q.10,47)

moṭor ܡܳܛܳܪ, pl. moṭorat ܡܳܛܳܪܰܬ, moṭore ܡܳܛܳܪܶܐ (L.21) motor motorbike

moyad, maydo ܡܳܝܰܕ، ܡܰܝܕܐ - mëdle, mëdla ܡܷܕܠܶܗ، ܡܷܕܠܰܗ [myd I ܡܝܕ] to take | inaqlayo gëd maydalle ܐܝܢܰܩܠܰܝܐ ܓܷܕ ܡܰܝܕܰܠܠܶܗ then I (f.) will take it (the dress) (L.11.6); kolozam qamayto maydat hërge du trafik w du qloco ܟܳܠܳܙܰܡ ܩܰܡܰܝܬܐ ܡܰܝܕܰܬ ܗܷܪܓܶܐ ܕܘ ܬܪܰܦܝܟ ܘܕܘ ܩܠܳܥܐ you will have to take theory and driving classes first (L.21); mëdle i sohduṯo du qloco ܡܷܕܠܶܗ ܐܝ ܣܳܗܕܘܬ݂ܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ he got his driving licence (L.21); midole ܡܝܕܳܠܶܗ he took her (L.21) to take with, to bring with | komoyadli cam ruḥe ܟܳܡܳܝܰܕܠܝ ܥܰܡ ܪܘܚܶܗ he brings me along with him (L.22); komoyadli kṯowo cam ruḥe ܟܳܡܳܝܰܕܠܝ ܟܬ݂ܳܘܐ ܥܰܡ ܪܘܚܶܗ he brings me a book (L.22); midilan cam ruḥayna ܡܝܕܝܠܰܢ ܥܰܡ ܪܘܚܰܝܢܰܐ we took them with us (Q.6,56)

moyaṯ (m.), mayṯo ܡܳܝܰܬ݂، ܡܰܝܬ݂ܐ - mayëṯ, mayiṯo ܡܰܝܷܬ݂، ܡܰܝܝܬ݂ܐ [myṯ I ܡܝܬ݂] to die | mayiṯi tloṯo manne ܡܰܝܝܬ݂ܝ ܬܠܳܬ݂ܐ ܡܰܢܢܶܗ three of them died (Q.9,59) mawto miḥase

mparkar, mparkro ܡܦ݁ܰܪܟܰܪ، ܡܦ݁ܰܪܟܪܐ - mparkarle, mparkarla ܡܦ݁ܰܪܟܰܪܠܶܗ، ܡܦ݁ܰܪܟܰܪܠܰܗ [prkr ܦܪܟܪ] (G.16) to park

mqabël d ܡܩܰܒܷܠ ܕ (L.15) against across from

mqadam, mqadmo ܡܩܰܕܰܡ، ܡܩܰܕܡܐ - mqadamle, mqadamla ܡܩܰܕܰܡܠܶܗ، ܡܩܰܕܰܡܠܰܗ [qdm II ܩܕܡ] to approach, to get closer | mqadammallan ܡܩܰܕܰܡܡܰܠܠܰܢ they approached us (Q.7,39) to submit | mqadamla u ṭäläbayḏa ܡܩܰܕܰܡܠܰܗ ܐܘ ܛܱܠܱܒܰܝܕ݂ܰܗ she submitted her application (L.19)

mqafe, mqafyo ܡܩܰܦܶܐ، ܡܩܰܦܝܐ - mqafele, mqafela ܡܩܰܦܶܠܶܗ، ܡܩܰܦܶܠܰܗ [qfy II ܩܦܝ] (L.6) to find, to locate | ramḥël gëd mqafina noše heš ܪܰܡܚܷܠ ܓܷܕ ܡܩܰܦܝܢܰܐ ܢܳܫܶܐ ܗܶܫ tomorrow we will find more people (Q.6,71) miqafe

mqalyo ܡܩܰܠܝܐ (adj.), f. mqalayto ܡܩܰܠܰܝܬܐ, pl. mqalye ܡܩܰܠܝܶܐ fried | päṭaṭa mqalayto ܦܱ݁ܛܰܛܰܐ ܡܩܰܠܰܝܬܐ fried potatoes; basro mqalyo ܒܰܣܪܐ ܡܩܰܠܝܐ fried meat

mqaraw, mqarwo ܡܩܰܪܰܘ، ܡܩܰܪܘܐ - mqarawle, mqarawla ܡܩܰܪܰܘܠܶܗ، ܡܩܰܪܰܘܠܰܗ [qrw II ܩܪܘ] to celebrate mass | mqaraw! ܡܩܰܪܰܘ celebrate (sg.) mass! (G.23) to approach, to come close maqraw

mqatal, mqatlo ܡܩܰܬܰܠ، ܡܩܰܬܠܐ - mqatele, mqatela ܡܩܰܬܶܠܶܗ، ܡܩܰܬܶܠܰܗ [qtl II ܩܬܠ] to quarrel, to fight

mqayad, mqaydo ܡܩܰܝܰܕ، ܡܩܰܝܕܐ - mqayadle, mqayadla ܡܩܰܝܰܕܠܶܗ، ܡܩܰܝܰܕܠܰܗ [qyd II ܩܝܕ] to register | mqaydile cal ëšme d ruḥe ܡܩܰܝܕܝܠܶܗ ܥܰܠ ܐܷܫܡܶܗ ܕܪܘܚܶܗ he registered them in his own name (L.21); mqaydole cal ëšme ܡܩܰܝܕܳܠܶܗ ܥܰܠ ܐܷܫܡܶܗ he registered her in his own name (L.21)

mrimono ܡܪܝܡܳܢܐ (adj.), f. mrimoniṯo ܡܪܝܡܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mrimone ܡܪܝܡܳܢܶܐ negative msimono

msafar, msafro ܡܣܰܦܰܪ، ܡܣܰܦܪܐ - msafarle, msafarla ܡܣܰܦܰܪܠܶܗ، ܡܣܰܦܰܪܠܰܗ [sfr II ܣܦܪ] (G.16) to travel, to go on a journey

msakar, msakro ܡܣܰܟܰܪ، ܡܣܰܟܪܐ - msakarle, msakarla ܡܣܰܟܰܪܠܶܗ، ܡܣܰܟܰܪܠܰܗ [skr II ܣܟܪ] to lose | msakarle u babo w i emayḏe ܡܣܰܟܰܪܠܶܗ ܐܘ ܒܰܒܐ ܘܐܝ ܐܶܡܰܝܕ݂ܶܗ he lost his father and his mother (Q.9,14) misakar

msamaḥ, msamḥo ܡܣܰܡܰܚ، ܡܣܰܡܚܐ - msamaḥle, msamaḥla ܡܣܰܡܰܚܠܶܗ، ܡܣܰܡܰܚܠܰܗ [smḥ II ܣܡܚ] (G.13) to forgive, to pardon | aḥ ḥawrone msamaḥḥe ḥḏoḏe ܐܰܚ ܚܰܘܪܳܢܶܐ ܡܣܰܡܰܚܚܶܗ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ the friends forgave each other

msimono ܡܣܝܡܳܢܐ (adj.), f. msimoniṯo ܡܣܝܡܳܢܝܬ݂ܐ, pl. msimone ܡܣܝܡܳܢܶܐ positive mrimono

mṣafe, mṣafyo ܡܨܰܦܶܐ، ܡܨܰܦܝܐ - mṣafele, mṣafela ܡܨܰܦܶܠܶܗ، ܡܨܰܦܶܠܰܗ [ṣfy II ܨܦܝ] to clear up, to filter | mṣafewa ruḥe ܡܨܰܦܶܘܰܐ ܪܘܚܶܗ it was filtered, it cleared up (wine) (Q.4,38)

mṣale, mṣalyo ܡܨܰܠܶܐ، ܡܨܰܠܝܐ - mṣalele, mṣalela ܡܨܰܠܶܠܶܗ، ܡܨܰܠܶܠܰܗ [ṣly II ܨܠܝ] to pray | mṣalay! ܡܨܰܠܰܝ pray (sg.)! (G.23); kazzino dë mṣalyono ܟܰܐܙܙܝܢܐ ܕܷܡܨܰܠܝܳܢܐ I (f.) am going to pray (Q.1,6)

mṣawar, mṣawro ܡܨܰܘܰܪ، ܡܨܰܘܪܐ - mṣawarle, mṣawarla ܡܨܰܘܰܪܠܶܗ، ܡܨܰܘܰܪܠܰܗ [ṣwr II ܨܘܪ] to draw, to paint to take a photo

mṣawrono ܡܨܰܘܪܳܢܐ, f. mṣawroniṯo ܡܨܰܘܪܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mṣawrone ܡܨܰܘܪܳܢܶܐ photographer, filmmaker painter

mšabaḥ, mšabḥo ܡܫܰܒܰܚ، ܡܫܰܒܚܐ - mšabaḥle, mšabaḥla ܡܫܰܒܰܚܠܶܗ، ܡܫܰܒܰܚܠܰܗ [šbḥ II ܫܒܚ] (Q.8,74) to laud, to praise (God)

mšablono ܡܫܰܒܠܳܢܐ, f. mšabloniṯo ܡܫܰܒܠܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mšablone ܡܫܰܒܠܳܢܶܐ supervisor advisor

mšabloniṯo du yulfono (L.20) ܡܫܰܒܠܳܢܝܬ݂ܐ ܕܘ ܝܘܠܦܳܢܐ study advisor (f.)

mšadar, mšadro ܡܫܰܕܰܪ، ܡܫܰܕܪܐ - mšadarle, mšadarla ܡܫܰܕܰܪܠܶܗ، ܡܫܰܕܰܪܠܰܗ [šdr II ܫܕܪ] to send | kolozam mšadritu alle zuze ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܫܰܕܪܝܬܘ ܐܰܠܠܶܗ ܙܘܙܶܐ you should send them money (L.22); u e-mail dë mšadarlaxli yo ܐܘ ܐܝܡܰܝܠ ܕܷܡܫܰܕܰܪܠܰܟ݂ܠܝ ܝܐ the email that you (f.) sent me (L.24); huwe fusqono dë mšadrile li qriṯayḏe ܗܘܘܶܗ ܦܘܣܩܳܢܐ ܕܷܡܫܰܕܪܝܠܶܗ ܠܝ ܩܪܝܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ they decided to send him back to the village (Q.2,51) mšayac, mišadar

mšafar, mšafro ܡܫܰܦܰܪ، ܡܫܰܦܪܐ - mšafarle, mšafarla ܡܫܰܦܰܪܠܶܗ، ܡܫܰܦܰܪܠܰܗ [šfr II ܫܦܪ] to do make-up | komšafro foṯa ܟܳܡܫܰܦܪܐ ܦܳܬ݂ܰܗ she put make-up on (L.22) to make beautiful, to decorate mxamal

mšaḥëlfo ܡܫܰܚܷܠܦܐ (adj.), f. mšaḥlafto ܡܫܰܚܠܰܦܬܐ, pl. mšaḥëlfe ܡܫܰܚܷܠܦܶܐ (L.20) different, various, diverse

mšaḥlaf, mšaḥalfo ܡܫܰܚܠܰܦ، ܡܫܰܚܰܠܦܐ - mšaḥlafle, mšaḥlafla ܡܫܰܚܠܰܦܠܶܗ، ܡܫܰܚܠܰܦܠܰܗ [šḥlf ܫܚܠܦ] (L.24) to change, to convert to exchange, to substitute mḥalaf

mšalaṭ, mšalṭo ܡܫܰܠܰܛ، ܡܫܰܠܛܐ - mšalaṭle, mšalaṭla ܡܫܰܠܰܛܠܶܗ، ܡܫܰܠܰܛܠܰܗ [šlṭ II ܫܠܛ] (+ cal, L.19) to dominate, to command (enemies, wasps) to attack, to pounce on

mšalṭo ܡܫܰܠܛܐ (adj.), f. mšalaṭto ܡܫܰܠܰܛܬܐ, pl. mšalṭe ܡܫܰܠܛܶܐ dominant, prevailing | i marduṯo w u lišono Kurdoyo mšalṭe ne bu qlimo ܐܝ ܡܰܪܕܘܬ݂ܐ ܘܐܘ ܠܝܫܳܢܐ ܟܘܪܕܳܝܐ ܡܫܰܠܛܶܐ ܢܶܐ ܒܘ ܩܠܝܡܐ the Kurdish language and culture are dominant in the region (L.19)

mšamas, mšamso ܡܫܰܡܰܣ، ܡܫܰܡܣܐ - mšamasle, mšamasla ܡܫܰܡܰܣܠܶܗ، ܡܫܰܡܰܣܠܰܗ [šms II ܫܡܣ] to sunbathe

mšamho ܡܫܰܡܗܐ (adj.), f. mšamahto ܡܫܰܡܰܗܬܐ, pl. mšamhe ܡܫܰܡܗܶܐ (Q.9,103) famous iḏico

mšare, mšaryo ܡܫܰܪܶܐ، ܡܫܰܪܝܐ - mšarele, mšarela ܡܫܰܪܶܠܶܗ، ܡܫܰܪܶܠܰܗ [šry II ܫܪܝ] (L.3) to begin, to start | mšareli d šuġlono ܡܫܰܪܶܠܝ ܕܫܘܓ݂ܠܳܢܐ I (f.) started working (Q.10,1) bode

mšatas, mšatso ܡܫܰܬܰܣ، ܡܫܰܬܣܐ - mšatasle, mšatasla ܡܫܰܬܰܣܠܶܗ، ܡܫܰܬܰܣܠܰܗ [šts II ܫܬܣ] to found, to establish | mšatasse madrašyoṯe iḏice ܡܫܰܬܰܣܣܶܗ ܡܰܕܪܰܫܝܳܬ݂ܶܐ ܐܝܕ݂ܝܥܶܐ they founded famous schools of higher education (L.19)

mšatsono ܡܫܰܬܣܳܢܐ, f. mšatsoniṯo ܡܫܰܬܣܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mšatsone ܡܫܰܬܣܳܢܶܐ (L.15) founder

mšawar, mšawro ܡܫܰܘܰܪ، ܡܫܰܘܪܐ - mšawarle, mšawarla ܡܫܰܘܰܪܠܶܗ، ܡܫܰܘܰܪܠܰܗ [šwr II ܫܘܪ] to consult with smb., to ask about smth. | u Barṣawmo mšawarle bi aṯto ܐܘ ܒܰܪܨܰܘܡܐ ܡܫܰܘܰܪܠܶܗ ܒܝ ܐܰܬ݂ܬܐ Barṣawmo consulted with his wife (L.19); mšawarre bë ḥḏoḏe ܡܫܰܘܰܪܪܶܗ ܒܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ they discussed, they consulted with each other (Q.2,49) mašër2

mšawaš, mšawšo ܡܫܰܘܰܫ، ܡܫܰܘܫܐ - mšawašle, mšawašla ܡܫܰܘܰܫܠܶܗ، ܡܫܰܘܰܫܠܰܗ [šwš II ܫܘܫ] to confuse, to mix up mišawaš

mšawšaṭ, mšawšṭo ܡܫܰܘܫܰܛ، ܡܫܰܘܫܛܐ - mšawšaṭle, mšawšaṭla ܡܫܰܘܫܰܛܠܶܗ، ܡܫܰܘܫܰܛܠܰܗ [šwšṭ ܫܘܫܛ] to develop | mšawšaṭlan ruḥayna ܡܫܰܘܫܰܛܠܰܢ ܪܘܚܰܝܢܰܐ we have developed ourselves (Q.5,19) to advance

mšayac, mšayco ܡܫܰܝܰܥ، ܡܫܰܝܥܐ - mšayacle, mšayacla ܡܫܰܝܰܥܠܶܗ، ܡܫܰܝܰܥܠܰܗ [šyc II ܫܝܥ] to send | mšayacle xabro lu babo ܡܫܰܝܰܥܠܶܗ ܟ݂ܰܒܪܐ ܠܘ ܒܰܒܐ he sent a message to his father (Q.6,16) mšadar

mšayal, mšaylo ܡܫܰܝܰܠ، ܡܫܰܝܠܐ - mšayele, mšayela ܡܫܰܝܶܠܶܗ، ܡܫܰܝܶܠܰܗ [šyl II ܫܝܠ] to ask | kibi mšayalnolux mede? ܟܝܒܝ ܡܫܰܝܰܠܢܳܠܘܟ݂ ܡܶܕܶܐ؟ can I (m.) ask you (m.) something? (L.3); kolozam qamayto mšayalno me emi ܟܳܠܳܙܰܡ ܩܰܡܰܝܬܐ ܡܫܰܝܰܠܢܐ ܡܶܐ ܐܶܡܝ first I have to ask my mother (L.17); kiban mšaylina w yëlfina ܟܝܒܰܢ ܡܫܰܝܠܝܢܰܐ ܘܝܷܠܦܝܢܰܐ we can ask and learn (L.22) to inquire about smb./smth. | mšayalle bu šlomo dë ḥḏoḏe ܡܫܰܝܰܠܠܶܗ ܒܘ ܫܠܳܡܐ ܕܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ they asked one another about well-being; jëddi mšayele acle ܔܷܕܕܝ ܡܫܰܝܶܠܶܗ ܐܰܥܠܶܗ my grandfather asked about his well-being (Q.3,14)

mšayno ܡܫܰܝܢܐ (adj.), f. mšayanto ܡܫܰܝܰܢܬܐ, pl. mšayne ܡܫܰܝܢܶܐ (L.22) peaceful tame

Mšiḥo ܡܫܝܚܐ Christ, Messiah

mšiḥoyo ܡܫܝܚܳܝܐ, f. mšiḥayto ܡܫܝܚܰܝܬܐ, pl. mšiḥoye ܡܫܝܚܳܝܶܐ Christian

yulfono mšiḥoyo (Q.10,83) ܝܘܠܦܳܢܐ ܡܫܝܚܳܝܐ Christian teaching, catechism

mšiḥoyuṯo ܡܫܝܚܳܝܘܬ݂ܐ (f.) Christianity

mtalfan, mtalfno ܡܬܰܠܦܰܢ، ܡܬܰܠܦܢܐ - mtalfanle, mtalfanla ܡܬܰܠܦܰܢܠܶܗ، ܡܬܰܠܦܰܢܠܰܗ [tlfn ܬܠܦܢ] (L.4) to call, to speak on the phone | me zabno l zabno komtalfëni lë ḥḏoḏe ܡܶܐ ܙܰܒܢܐ ܠܙܰܒܢܐ ܟܳܡܬܰܠܦܷܢܝ ܠܷܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ they talk to each other on the phone from time to time (L.4); nošo mtalfanleli ܢܳܫܐ ܡܬܰܠܦܰܢܠܶܠܝ someone called me (L.24) täläfon

mtarjam, mtarjmo ܡܬܰܪܔܰܡ، ܡܬܰܪܔܡܐ - mtarjamle, mtarjamla ܡܬܰܪܔܰܡܠܶܗ، ܡܬܰܪܔܰܡܠܰܗ [trjm ܬܪܔܡ] (Q.10,33) to translate to interpret

mtarjmono ܡܬܰܪܔܡܳܢܐ, f. mtarjmoniṯo ܡܬܰܪܔܡܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mtarjmone ܡܬܰܪܔܡܳܢܶܐ translator interpreter

mṭakas, mṭakso ܡܛܰܟܰܣ، ܡܛܰܟܣܐ - mṭakasle, mṭakasla ܡܛܰܟܰܣܠܶܗ، ܡܛܰܟܰܣܠܰܗ [ṭks II ܛܟܣ] to arrange, to order, to sort to organise

mṭawe, mṭawyo ܡܛܰܘܶܐ، ܡܛܰܘܝܐ - mṭawele, mṭawela ܡܛܰܘܶܠܶܗ، ܡܛܰܘܶܠܰܗ [ṭwy II ܛܘܝ] to grill

mṭawyo ܡܛܰܘܝܐ (adj.), f. mṭawayto ܡܛܰܘܰܝܬܐ, pl. mṭawye ܡܛܰܘܝܶܐ grilled

muḥo ܡܘܚܐ (m.), pl. muḥe ܡܘܚܶܐ (L.7) brain, mind

muklo ܡܘܟܠܐ, pl. muklone ܡܘܟܠܳܢܶܐ food, dish, meal | u muklo ḥaḏër ܐܘ ܡܘܟܠܐ ܚܰܕ݂ܷܪ the food is ready (L.23)

muklo ḥaroyo (L.10) ܡܘܟܠܐ ܚܰܪܳܝܐ dessert

muklone qayire (L.23) ܡܘܟܠܳܢܶܐ ܩܰܝܝܪܶܐ cold dishes

muklone šaḥine (L.23) ܡܘܟܠܳܢܶܐ ܫܰܚܝܢܶܐ warm dishes

muklo rišoyo (L.10) ܡܘܟܠܐ ܪܝܫܳܝܐ main dish

muklo Suryoyo (L.23) ܡܘܟܠܐ ܣܘܪܝܳܝܐ Aramaic/Assyrian food

muklo šarwoyo (L.10) ܡܘܟܠܐ ܫܰܪܘܳܝܐ starter

muklo w maštyo (L.23) ܡܘܟܠܐ ܘܡܰܫܬܝܐ food and drinks

muqro ܡܘܩܪܐ (m.), pl. muqre ܡܘܩܪܶܐ (L.2) egg yolk

muroyo ܡܘܪܳܝܐ, pl. muroye ܡܘܪܳܝܶܐ (L.15) game, competition, contest, tournament

muse ܡܘܣܶܐ (f.), pl. musat ܡܘܣܰܬ razor blade

musiqa ܡܘܣܝܩܰܐ (f.) (L.24) music musiqi

musiqi ܡܘܣܝܩܝ (f.) music musiqa

musiqoro ܡܘܣܝܩܳܪܐ, f. musiqarto ܡܘܣܝܩܰܪܬܐ, pl. musiqore ܡܘܣܝܩܳܪܶܐ (G.19) musician

muṭoyo ܡܘܛܳܝܐ, pl. muṭoye ܡܘܛܳܝܶܐ communication komunikasyon

muxtar ܡܘܟ݂ܬܰܐܪ (m.), pl. muxtare ܡܘܟ݂ܬܰܪܶܐ (Q.3,75) mayor, village elder

muzo ܡܘܙܐ (m.), pl. muze ܡܘܙܐ (L.2) banana

muzoġo ܡܘܙܳܓ݂ܐ (L.18) weather, climate

mvayaz, mvayzo ܡܒ݂ܰܝܰܙ، ܡܒ݂ܰܝܙܐ - mvayazle, mvayazla ܡܒ݂ܰܝܰܙܠܶܗ، ܡܒ݂ܰܝܰܙܠܰܗ [vyz II ܒ݂ܝܙ] (G.16) to apply for a visa viza

mwabax, mwabxo ܡܘܰܒܰܟ، ܡܘܰܒܟ݂ܐ - mwabaxle, mwabaxla ܡܘܰܒܰܟ݂ܠܶܗ، ܡܘܰܒܰܟ݂ܠܰܗ [wbx II ܘܒܟ݂] (G.18) to warn

mwaṣaf, mwaṣfo ܡܘܰܨܰܦ، ܡܘܰܨܦܐ - mwaṣafle, mwaṣafla ܡܘܰܨܰܦܠܶܗ، ܡܘܰܨܰܦܠܰܗ [wṣf II ܘܨܦ] (G.18) to praise to describe

mwaxro ܡܘܰܟ݂ܪܐ (adv.) (G.18) late

mxabaṭ, mxabṭo ܡܟ݂ܰܒܰܛ، ܡܟ݂ܰܒܛܐ - mxabaṭle, mxabaṭla ܡܟ݂ܰܒܰܛܠܶܗ، ܡܟ݂ܰܒܰܛܠܰܗ [xbṭ II ܟ݂ܒܛ] to rummage | d lëzze mxabëṭ bat turayḏan ܕܠܐܷܙܙܶܗ ܡܟ݂ܰܒܷܛ ܒܘ ܬܘܪܰܝܕ݂ܰܢ he may search our bags (Q.7,43)

mxamal, mxamlo ܡܟ݂ܰܡܰܠ، ܡܟ݂ܰܡܠܐ - mxamele, mxamela ܡܟ݂ܰܡܶܠܶܗ، ܡܟ݂ܰܡܶܠܰܗ [xml II ܟܡܠ] to decorate, to adorn | mxamewayla u danwayḏe b zage nacime ܡܟ݂ܰܡܶܘܰܝܠܰܗ ܐܘ ܕܰܢܘܰܝܕ݂ܶܗ ܒܙܰܓܶܐ ܢܰܥܝܡܶܐ she adorned his tail with small bells (Q.1,74) mšafar

mxiruṯo ܡܟ݂ܝܪܘܬ݂ܐ (f.) (L.16) engagement, betrothal ṭlobo

mxolo ܡܟ݂ܳܠܐ (m.), pl. mxole ܡܟ݂ܳܠܶܐ (Q.4,31) clay pot, clay jug (for wine)

myaqar, myaqro ܡܝܰܩܰܪ، ܡܝܰܩܪܐ - myaqarle, myaqarla ܡܝܰܩܰܪܠܶܗ، ܡܝܰܩܰܪܠܰܗ [yqr II ܝܩܪ] (G.18) to honour, to respect | kul nošo myaqarwayle ܟܘܠ ܢܳܫܐ ܡܝܰܩܰܪܘܰܝܠܶܗ everyone respected him (Q.2,8)

myaqro ܡܝܰܩܪܐ (adj.), f. myaqarto ܡܝܰܩܰܪܬܐ, pl. myaqre ܡܝܰܩܪܶܐ honoured, respected, revered

mzaban, mzabno ܡܙܰܒܰܢ، ܡܙܰܒܢܐ - mzabanle, mzabanla ܡܙܰܒܰܢܠܶܗ، ܡܙܰܒܰܢܠܰܗ [zbn II ܙܒܢ] (G.20) to sell zowan

mzabnono ܡܙܰܒܢܳܢܐ, f. mzabnoniṯo ܡܙܰܒܢܳܢܝܬ݂ܐ, pl. mzabnone ܡܙܰܒܢܳܢܶܐ seller mzaban

mžido ܡܙ̰ܝܕܐ (adj.), f. mžёdto ܡܙ̰ܷܕܬܐ, pl. mžide ܡܙ̰ܝܕܶܐ (L.14) lying stretched out

na ܢܰܐ (G.4) we are (copula 1. pl.)

nabišoṯe ܢܰܒܝܫܳܬ݂ܶܐ (pl., f.), sg. nabëšto ܢܰܒܷܫܬܐ (Q.3,106) raisins

nacimo ܢܰܥܝܡܐ, f. nacëmto ܢܰܥܷܡܬܐ, pl. nacime ܢܰܥܝܡܶܐ (L4; L.10) small child

nacmuṯo ܢܰܥܡܘܬ݂ܐ (f.) childhood | me nacmuṯa smiṯo yo ܡܶܐ ܢܰܥܡܘܬ݂ܰܗ ܣܡܝܬ݂ܐ ܝܐ she is blind since her childhood = nëcmuṯo

näḏafa ܢܱܕ݂ܰܦܰܐ (f.) (L.18) hygiene, purity

nafšo ܢܰܦܫܐ (f.), pl. nafšoṯe ܢܰܦܫܳܬ݂ܶܐ soul person | ḥamši nafšoṯe wayna ܚܰܡܫܝ ܢܰܦܫܳܬ݂ܶܐ ܘܰܝܢܰܐ there were fifty of us oneself | maxlaṣ nafše ܡܰܟ݂ܠܰܨ ܢܰܦܫܶܗ so that he saves himself (here: so that he becomes fluent in the language) (L.3.8) ruḥo

nagoro ܢܰܓܳܪܐ, f. nagarto ܢܰܓܰܪܬܐ, pl. nagore ܢܰܓܳܪܶܐ carpenter

nahro ܢܰܗܪܐ (m.), pl. nahre ܢܰܗܪܶܐ (L.18) river

naḥšo ܢܰܚܫܐ, pl. naḥše ܢܰܚܫܶܐ (L.14) stretcher

namra ܢܰܡܪܰܐ, pl. namrat ܢܰܡܪܰܬ number, figure, digit size (of clothes) | rabo yo, latyo i namrayḏi ܪܰܒܐ ܝܐ، ܠܰܬܝܐ ܐܝ ܢܰܡܪܰܝܕ݂ܝ (the dress) is big, it is not my size (L.11) raqmo

Namsa ܢܰܡܣܰܐ Austria = Awsturya

naqla ܢܰܩܠܰܐ, pl. naqlat ܢܰܩܠܰܬ once

bë ḥḏo naqla (L.24) ܒܷܚܕ݂ܐ ܢܰܩܠܰܐ immediately, suddenly (+neg.) not at all

kul naqla (G.17) ܟܘܠ ܢܰܩܠܰܐ always

naqla ḥreto (G.18) ܢܰܩܠܰܐ ܚܪܶܬܐ one more time, again

annaqla, kore1, inaqla d, inaqlayo, naqlawoṯe

naqlawoṯe ܢܰܩܠܰܘܳܬ݂ܶܐ (pl.) (L.20) sometimes, from time to time naqla

nargo ܢܰܪܓܐ (m.), pl. narge ܢܰܪܓܶܐ (Q.1,58) axe | u nargayḏi ܐܘ ܢܰܪܓܰܝܕ݂ܝ my axe (Q.3,46)

nawlo ܢܰܘܠܐ (m.), pl. nawle ܢܰܘܠܶܐ (L.24) net, network Internet

nayiḥo ܢܰܝܝܚܐ, f. nayëḥto ܢܰܝܷܚܬܐ, pl. nayiḥe ܢܰܝܝܚܶܐ healthy, well

ne ܢܶܐ (G.4) they are (copula 3. pl.)

neqoyo ܢܶܩܳܝܐ [Inf. nqy II ܢܩܝ] choosing, selection | neqoyo dac cënwe ܢܶܩܳܝܐ ܕܰܥ ܥܷܢܘܶܐ selection of grapes (Q.4,20)

nëcma ܢܷܥܡܰܐ (f.), pl. nëcmat ܢܷܥܡܰܬ mercy | u jayran nëcma d Aloho yo ܐܘ ܔܰܝܪܰܐܢ ܢܷܥܡܰܐ ܕܰܐܠܳܗܐ ܝܐ electricity is God's mercy (Q.3,33)

nëcmuṯo ܢܷܥܡܘܬ݂ܐ (f.) childhood | i nëcmuṯayḏe ܐܝ ܢܷܥܡܘܬ݂ܰܝܕ݂ܶܗ his childhood (Q.9,1) = nacmuṯo

Nëḥloyo ܢܷܚܠܳܝܐ, f. Nëḥlayto ܢܷܚܠܰܝܬܐ, pl. Nëḥloye ܢܷܚܠܳܝܶܐ (Q.6,63) person from village Anḥël Anḥël

nëmro ܢܷܡܪܐ (m.), pl. nëmre ܢܷܡܪܶܐ tiger

nësyono ܢܷܣܝܳܢܐ (m.), pl. nësyone ܢܷܣܝܳܢܶܐ experience

nfoqo ܢܦܳܩܐ [Inf. nfq I ܢܦܩ] going out rise | cam nfoqe di šëmšo ܥܰܡ ܢܦܳܩܶܗ ܕܝ ܫܷܡܫܐ with the sunrise (Q.3,45)

nḥiro ܢܚܝܪܐ (m.), pl. nḥire ܢܚܝܪܶܐ nose

nisën ܢܝܣܷܢ (L.9) april

nišan ܢܝܫܰܢ, pl. nišane ܢܝܫܰܢܶܐ engagement, engagement party

niše ܢܝܫܶܐ (pl.) women aṯto

nišo ܢܝܫܐ (m.), pl. niše ܢܝܫܶܐ goal, aim | nišo rišoyo ܢܝܫܐ ܪܝܫܳܝܐ main aim (L.15)

niya ܢܝܝܰܐ (f.), pl. niyat ܢܝܝܰܬ intention | latlan niya pis ܠܰܬܠܰܢ ܢܝܝܰܐ ܦ݁ܝܣ we have no bad intentions (Q.7,38)

no ܢܐ (G.4) I am (copula 1. sg.)

nofal, nëflo ܢܳܦܰܠ، ܢܷܦܠܐ - nafël, nafilo ܢܰܦܷܠ، ܢܰܦܝܠܐ [nfl I ܢܦܠ] (L.9) to fall, to fall down | nafël cal i arco mu gaḥko ܢܰܦܷܠ ܥܰܠ‌ ܐܝ ܐܰܪܥܐ ܡܘ ܓܰܚܟܐ he laughed a lot (lit. he fell on the ground from laughing) (Q.7,73); nafëlno dlo ruḥo ܢܰܦܷܠܢܐ ܕܠܐ ܪܘܚܐ I passed out, I fainted (Q.7,76); nafël bu kewo ܢܰܦܷܠ ܒܘ ܟܶܘܐ he fell ill (Q.9,29) to lie, to be located | Mëḏyaḏ konëflo b falge d Ṭurcabdin ܡܷܕ݂ܝܰܕ݂ ܟܳܢܷܦܠܐ ܒܦܰܠܓܶܗ ܕܛܘܪܥܰܒܕܝܢ Midyat is located in the middle of Turabdin (L.19)

nofaq, nëfqo ܢܳܦܰܩ، ܢܷܦܩܐ - nafëq, nafiqo ܢܰܦܷܩ، ܢܰܦܝܩܐ [nfq I ܢܦܩ] (L.3) to come out, to go out | bu šuroyo d kul šato konofaq surgoḏo ḥaṯo ܒܘ ܫܘܪܳܝܐ ܕܟܘܠ ܫܰܬܐ ܟܳܢܳܦܰܩ ܣܘܪܓܳܕ݂ܐ ܚܰܬ݂ܐ at the beginning of each year a new calendar comes out (L.9) to go away

nofele, nofela ܢܳܦܶܠܶܗ، ܢܳܦܶܠܰܗ - nafile, nafila ܢܰܦܝܠܶܗ، ܢܰܦܝܠܰܗ [nfl I ܢܦܠ] (+ L-Suf.) to have the right for smth., to be entitled to smth., to fall to smb. | obënwaylan u mede d nofalwaylan ܐܳܒܷܢܘܰܝܠܰܢ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܢܳܦܰܠܘܰܝܠܰܢ they gave us what was due to us (Q.6,45) ḥoyaqle, nofal

noḥar, nuḥro ܢܳܚܰܪ، ܢܘܚܪܐ - nḥërle, nḥërla ܢܚܷܪܠܶܗ، ܢܚܷܪܠܰܗ [nḥr I ܢܚܪ] to slaughter | nuḥriwa ad darmala ܢܘܚܪܝܘܰܐ ܐܰܕ ܕܰܪܡܰܠܰܐ they slaughtered the fatstock (Q.4,41)

noḥat, nuḥto ܢܳܚܰܬ، ܢܘܚܬܐ - naḥët, naḥito ܢܰܚܷܬ، ܢܰܚܝܬܐ [nḥt I ܢܚܬ] to go down, to descend | u mënyono das Suryoye naḥët ġäläbe ܐܘ ܡܷܢܝܳܢܐ ܕܰܣ ܣܘܪܝܳܝܶܐ ܢܰܚܷܬ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ the number of Arameans/Assyrians has decreased (Q.4,41)

noqaḥ, nuqḥo ܢܳܩܰܚ، ܢܘܩܚܐ - nqëḥle, nqëḥla ܢܩܷܚܠܶܗ، ܢܩܷܚܠܰܗ [nqḥ I ܢܩܚ] (L.7) to smell (tr.), to sniff

noqal, nuqlo ܢܳܩܰܠ، ܢܘܩܠܐ - nqile, nqila ܢܩܝܠܶܗ، ܢܩܝܠܰܗ [nql I ܢܩܠ] to migrate, to move house, to move | huwe fusqono d nuqli l Almanya ܗܘܘܶܗ ܦܘܣܩܳܢܐ ܕܢܘܩܠܝ ܠܐܰܠܡܰܐܢܝܰܐ they decided to move to Germany (L.19) to transport

noqar, nuqro ܢܳܩܰܪ، ܢܘܩܪܐ - naqër, naqiro ܢܰܩܷܪ، ܢܰܩܝܪܐ [nqr I ܢܩܪ] to hurt, to ache (head and teeth) | riši konoqar ܪܝܫܝ ܟܳܢܳܩܰܪ I have a headache (L.14) to drill, to hollow out, to hammer

noqaṣ, nuqṣo ܢܳܩܰܨ، ܢܘܩܨܐ - naqëṣ, naqiṣo ܢܰܩܷܨ، ܢܰܩܝܨܐ [nqṣ I ܢܩܨ] to lack, to be missing | mede lo noqaṣwalle ܡܶܕܶܐ ܠܐ ܢܳܩܰܨܘܰܠܠܶܗ they did not lack anything (L.19) to decrease, to become less

noqëṣ ܢܳܩܷܨ before (with time indication) | i saca ḥḏo noqëṣ ruco yo ܐܝ ܣܰܥܰܐ ܚܕ݂ܐ ܢܳܩܷܨ ܪܘܥܐ ܝܐ it is quarter to one (L.8) noqaṣ

noquṣo ܢܳܩܘܨܐ (adj.), f. noquṣto ܢܳܩܘܨܬܐ, pl. noquṣe ܢܳܩܘܨܶܐ few, low (in number) weak missing

bu noquṣo (L.18) ܒܘ ܢܳܩܘܨܐ at least, not less than

noqaṣ

Norweč ܢܳܪܘܶܫ̰ (L.20) Norway

nošaq, nëšqo ܢܳܫܰܩ، ܢܷܫܩܐ - nšëqle, nšëqla ܢܫܷܩܠܶܗ، ܢܫܷܩܠܰܗ [nšq I ܢܫܩ] to kiss | nšëqlan iḏe ܢܫܷܩܠܰܢ ܐܝܕ݂ܶܗ we kissed his hand (Q.3,12)

nošo ܢܳܫܐ (m.), pl. noše ܢܳܫܶܐ (L.7,3) human | aġlab dan noše ܐܰܓ݂ܠܰܒ ܕܰܢ ܢܳܫܶܐ the majority of people (Q.4,40) someone (pl.) people

nošuṯo ܢܳܫܘܬ݂ܐ (f.) (Q.5,75) mankind humanity, humaneness

noṭar, nëṭro ܢܳܛܰܪ، ܢܷܛܪܐ - nṭërle, nṭërla ܢܛܷܪܠܶܗ، ܢܛܷܪܠܰܗ [nṭr I ܢܛܪ] to protect, to defend to guard, to watch to take care (of) to wait (for)

noṭar nawfo (L.15) ܢܳܛܰܪ ܢܰܘܦܐ goalkeeper qalcäči

noṭuro ܢܳܛܘܪܐ, f. noṭurto ܢܳܛܘܪܬܐ, pl. noṭure ܢܳܛܘܪܶܐ (G.19) guard, protector

nowaḥ, nawḥo ܢܳܘܰܚ، ܢܰܘܚܐ - nwëḥle, nwëḥla ܢܘܷܚܠܶܗ، ܢܘܷܚܠܰܗ [nwḥ I ܢܘܚ] to bark | kalbo, lo nawḥat ܟܰܠܒܐ، ܠܐ ܢܰܘܚܰܬ dog, do not bark! (L.23)

noyaḥ, nayḥo ܢܳܝܰܚ، ܢܰܝܚܐ - nayëḥ, nayiḥo ܢܰܝܷܚ، ܢܰܝܝܚܐ [nyḥ I ܢܝܚ] to heal (intr.), to recover, to become healed (body parts) noyaḥle

noyaḥle, noyaḥla ܢܳܝܰܚܠܶܗ، ܢܳܝܰܚܠܰܗ - nayëḥle, nayëḥle ܢܰܝܷܚܠܶܗ، ܢܰܝܷܚܠܶܗ [nyḥ I ܢܝܚ] (+ L-Suf.) to get well, to become healthy | lo nayëḥle ܠܐ ܢܰܝܷܚܠܶܗ he did not get better (L.14) noyaḥ

nqoḥo [Inf. nqḥ I ܢܩܚ] (L.7) smelling (tr.), sniffing noqaḥ

nqoro ܢܩܳܪܐ [Inf. nqr I ܢܩܪ] (L.14) pain | b alfo nqore di lašayḏi ܒܐܰܠܦܐ ܢܩܳܪܶܐ ܕܝ ܠܰܫܰܝܕ݂ܝ with a lot of pain in my body (Q.7,86)

nqoro di aḏno ܢܩܳܪܐ ܕܝ ܐܰܕ݂ܢܐ ear pain

nqoro du caršo ܢܩܳܪܐ ܕܘ ܥܰܪܫܐ toothache

nqoro du rišo ܢܩܳܪܐ ܕܘ ܪܝܫܐ headache

noqar

Nṣiwën ܢܨܝܘܷܢ (Q.8,59) Nusaybin, city in southeast Turkey

nšaqto ܢܫܰܩܬܐ (f.), pl. našqoṯe ܢܰܫܩܳܬ݂ܶܐ (L.24) kiss nošaq

nuhoro ܢܘܗܳܪܐ (m.), pl. nuhore ܢܘܗܳܪܶܐ (L.24) note, comment

nuno ܢܘܢܐ (m.), pl. nune ܢܘܢܶܐ (L.22) fish

nuno bi fërna (L.23) ܢܘܢܐ ܒܝ ܦܷܪܢܰܐ fish (fried) in the oven

nuno mqalyo (L.23) ܢܘܢܐ ܡܩܰܠܝܐ fried fish

nuno mṭawyo (L.23) ܢܘܢܐ ܡܛܰܘܝܐ grilled fish

nuqazto ܢܘܩܰܙܬܐ (f.), pl. nuqazyoṯe ܢܘܩܰܙܝܳܬ݂ܶܐ station place | nuqazto rišayto ܢܘܩܰܙܬܐ ܪܝܫܰܝܬܐ central place (L.19)

nuxroyo ܢܘܟ݂ܪܳܝܐ (adj.), f. nuxrayto ܢܘܟ݂ܪܰܝܬܐ, pl. nuxroye ܢܘܟ݂ܪܳܝܶܐ (Q.2,9) foreign

ob ܐܳܒ (L.9) August = ṭëbbax

obac, ëbco ܐܳܒܰܥ، ܐܷܒܥܐ - abëc, abico ܐܰܒܷܥ، ܐܰܒܝܥܐ [ʾbc I ܐܒܥ] (L.4) to want, to like | mawxa abici d nuqli l Berlin ܡܰܘܟ݂ܰܐ ܐܰܒܝܥܝ ܕܢܘܩܠܝ ܠܒܶܪܠܝܢ therefore they wanted to move to Berlin (L.19); iḏa d lobac d oṯe, ṭro loṯe! ܐܝܕ݂ܰܐ ܕܠܳܐܒܰܥ ܕܐܳܬ݂ܶܐ، ܛܪܐ ܠܳܐܬ݂ܶܐ if he doesn’t want to come, then he shouldn’t come (L.22); cam man d obac ܥܰܡ ܡܰܢ ܕܐܳܒܰܥ with whoever one wants (L.24); këbcat lu ḥamro du qerowo aw lu ḥamro du štoyo ܟܷܐܒܥܰܬ ܠܘ ܚܰܡܪܐ ܕܘ ܩܶܪܳܘܐ ܐܰܘ ܠܘ ܚܰܡܪܐ ܕܘ ܫܬܳܝܐ whether for the communion wine or for the table wine (Q.4,43) to request to love

obe, obo ܐܳܒܶܐ، ܐܳܒܐ - hule, hula ܗܘܠܶܗ، ܗܘܠܰܗ [ʾby/yhw I ܐܒܝ/ܝܗܘ] (L.6) to give | kibux obatlan u ḥšowo? ܟܝܒܘܟ݂ ܐܳܒܰܬܠܰܢ ܐܘ ܚܫܳܘܐ؟ can we have the bill please? (L.10.4); kobënne muklo w štoyo ܟܳܐܒܷܢܢܶܗ ܡܘܟܠܐ ܘܫܬܳܝܐ they give them food and (water) to drink (L.22); kobeli u kṯowo ܟܳܐܒܶܠܝ ܐܘ ܟܬ݂ܳܘܐ he is giving me the book (L.22); lo koballux u danwayḏux ܠܐ ܟܳܐܒܰܠܠܘܟ݂ ܐܘ ܕܰܢܘܰܝܕ݂ܘܟ݂ I (f.) will not give you (m.) your tail (Q.1,48); u ḥalwo gëd obenole li qašto ܐܘ ܚܰܠܘܐ ܓܷܕ ܐܳܒܶܢܳܠܶܗ ܠܝ ܩܰܫܬܐ the milk, I (m.) will give it to the grandmother (Q.1,55); gëd oboli danwi ܓܷܕ ܐܳܒܳܠܝ ܕܰܢܘܝ she will give me my tail back (Q.1,56); aḥ ḥeṭe gëd obenanne li gḏayto ܐܰܚ ܚܶܛܶܐ ܓܷܕ ܐܳܒܶܢܰܢܢܶܗ ܠܝ ܓܕ݂ܰܝܬܐ I (m.) will give the wheat to the chicken (Q.1,65); këbcina d obitule yo ܟܷܐܒܥܝܢܰܐ ܕܐܳܒܝܬܘܠܶܗ ܝܐ we want you to give her to him (Q.6,74); obënwaylan u mede d nofalwaylan ܐܳܒܷܢܘܰܝܠܰܢ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܢܳܦܰܠܘܰܝܠܰܢ they gave us what we earned (Q.6,44); am moraṯṯe b iḏo ftëḥto huwanne zuze ܐܰܡ ܡܳܪܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܒܐܝܕ݂ܐ ܦܬܷܚܬܐ ܗܘܘܰܢܢܶܗ ܙܘܙܶܐ their relatives lent them money generously (L.19); hawli ܗܰܘܠܝ give me! (L.10); hawullan i kaččëke ܗܰܘܘܠܠܰܢ ܐܝ ܟܰܫ̰ܫ̰ܷܟܶܐ give (pl.) us the girl! (Q.6,69); hiwile ܗܝܘܝܠܶܗ he gave them (Q.1,72)

obe dastër ܐܳܒܶܐ ܕܰܣܬܷܪ to allow, to give permission | d obatli dastër ܕܐܳܒܰܬܠܝ ܕܰܣܬܷܪ if you allow it to me (Q.6,27)

obe fusqono ܐܳܒܶܐ ܦܘܣܩܳܢܐ to decide | huwe fusqono ܗܘܘܶܗ ܦܘܣܩܳܢܐ they decided (L.19)

obe ḥaq d ܐܳܒܶܐ ܚܰܩ ܕ to pay | huwe ḥaq di raḏayto ܗܘܘܶܗ ܚܰܩ ܕܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ they paid for the car (L.21); grëšla ṣacbuṯo d ḥëzyo qelayto d kiba obo ḥaq diḏa ܓܪܷܫܠܰܗ ܨܰܥܒܘܬ݂ܐ ܕܚܷܙܝܐ ܩܶܠܰܝܬܐ ܕܟܝܒܰܗ ܐܳܒܐ ܚܰܩ ܕܝܕ݂ܰܗ she had difficulty finding a room that she could afford (L.20)

obe turgomo ܐܳܒܶܐ ܬܘܪܓܳܡܐ to give a talk | obewa turgome ܐܳܒܶܘܰܐ ܬܘܪܓܳܡܶܐ he gave talks (Q.9,92)

obe w šoqal (cam) (L.3) ܐܳܒܶܐ ܘܫܳܩܰܠ ܥܰܡ to talk, to communicate, to exchange | bak kṯawyoṯe kobën w šuqli cam ḥḏoḏe ܒܰܟ ܟܬ݂ܰܘܝܳܬ݂ܶܗ ܟܳܐܒܷܢ ܘܫܘܩܠܝ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ they talked to each other with the help of short messages (chat) (Q.5,26)

hiw, mitahwe, mahwo

oḏac, ëḏco ܐܳܕ݂ܰܥ، ܐܷܕ݂ܥܐ - aḏëc, aḏico ܐܰܕ݂ܷܥ، ܐܰܕ݂ܝܥܐ [ʾḏc I ܐܕ݂ܥ] (L.3) to know | en d zërwalxu Ṭurcabdin, gëd ëḏcituwa d layto tamo yamo lu sḥoyo ܐܶܢ ܕܙܷܪܘܰܠܟ݂ܘ ܛܘܪܥܰܒܕܝܢ، ܓܷܕ ܐܷܕ݂ܥܝܬܘܘܰܐ ܕܠܰܝܬܐ ܬܰܡܐ ܝܰܡܐ ܠܘ ܣܚܳܝܐ if you (pl.) had visited Turabdin, you would know that there isn’t a sea for swimming (L.22); w lo këḏcono mën! ܘܠܐ ܟܷܐܕ݂ܥܳܢܐ ܡܷܢ! and I do not know what else! (L.24); law koḏac ܠܰܘ ܟܳܐܕ݂ܰܥ he does not know anymore (Q.5,64); lëḏciwayna ܠܐܷܕ݂ܥܝܘܰܝܢܰܐ we did not know (Q.7,13); laḏëcno mën samno ܠܰܐܕ݂ܷܥܢܐ ܡܷܢ ܣܰܡܢܐ I did not know what I should do (Q.7,57) to know smb./smth., to recognise | aḏëcno lxu ܐܰܕ݂ܷܥܢܐ ܠܟ݂ܘ I recognised you (L.3); këḏcilan me zawco ܟܷܐܕ݂ܥܝܠܰܢ ܡܶܐ ܙܰܘܢܐ they know us for a long time to know (language) | lišono Almanoyo lëḏciwa ܠܝܫܳܢܐ ܐܰܠܡܰܢܝܐ ܠܐܷܕ݂ܥܝܘܰܐ they did not know German (L.19); lëḏcowa lo Iṭaloyo w lo Spanoyo ܠܷܐܕ݂ܥܳܘܰܐ ܠܐ ܐܝܛܰܠܳܝܐ ܘܠܐ ܣܦ݁ܰܢܳܝܐ she did not know neither Italian nor Spanish (L.20); oḏacwa d qore w koṯu ܐܳܕ݂ܰܥܘܰܐ ܕܩܳܪܶܐ ܘܟܳܬ݂ܘ he knew how to read and write (Q.7,20) mawḏac, iḏacṯo, iḏico

oḏar ܐܳܕ݂ܰܪ (L.9) March

omar, ëmmo ܐܳܡܰܪ، ܐܷܡܡܐ - mërle, mërla ܡܷܪܠܶܗ، ܡܷܪܠܰܗ [ʾmr I ܐܡܪ] (L.3) to say, to tell | mërre ܡܷܪܪܶܗ they said (L.17); mërralle ܡܷܪܪܰܠܠܶܗ they told him (L.21); ëmmowalle ܐܷܡܡܳܘܰܠܠܶܗ she used to say to them (L.22); mar ܡܰܪ say! talk! (Q.3,38); ëmmi ܐܷܡܡܝ they said (narrative form) (Q.6,8); omër ܐܳܡܷܪ he said (narrative form) (Q.6,22); mërlele omër ܡܷܪܠܶܠܶܗ ܐܳܡܷܪ he told him (narrative form) (Q.6,25) to name, to call

häma mar (L.3) ܗܱܡܰܐ ܡܰܪ circa, about, almost you can say

Omiḏ ܐܳܡܝܕ݂ (Q.9,2) Diyarbakir, city in east Turkey

omuro ܐܳܡܘܪܐ, f. omurto ܐܳܡܘܪܬܐ, pl. omure ܐܳܡܘܪܶܐ (G.19) poet

ono ܐܳܢܐ (pron.) I

ortoduksoyo ܐܳܪܬܳܕܘܟܣܳܝܐ, f. ortoduksayto ܐܳܪܬܳܕܘܟܣܰܝܬܐ, pl. ortoduksoye ܐܳܪܬܳܕܘܟܣܳܝܶܐ orthodox

osyo ܐܳܣܝܐ, f. osiṯo ܐܳܣܝܬ݂ܐ, pl. osye ܐܳܣܝܶܐ (L.14) doctor, physician

osyo dac carše ܐܳܣܝܐ ܕܰܥ ܥܰܪܫܶܐ dentist

osyo dac cayne ܐܳܣܝܐ ܕܰܥ ܥܰܝܢܶܐ ophthalmologist

osyo di cämäliye ܐܳܣܝܐ ܕܝ ܥܱܡܱܠܝܝܶܐ surgeon

osyo dilonoyo ܐܳܣܝܐ ܕܝܠܳܢܳܝܐ specialist

osyo di nafšo ܐܳܣܝܐ ܕܝ ܢܰܦܫܐ psychologist

osyo du bayto ܐܳܣܝܐ ܕܘ ܒܰܝܬܐ general practitioner (GP)

osyo du galdo ܐܳܣܝܐ ܕܘ ܓܰܠܕܐ dermatologist

osyo du lebo ܐܳܣܝܐ ܕܘ ܠܶܒܐ cardiologist

osyo gawoyo ܐܳܣܝܐ ܓܰܘܳܝܐ internist

taxtor

otomat ܐܳܬܳܡܰܐܬ, pl. otomatat ܐܳܬܳܡܰܬܰܬ, otomate ܐܳܬܳܡܰܬܶܐ (L.21) automat, cash machine, ATM

oṯe, ëṯyo ܐܳܬ݂ܶܐ، ܐܷܬ݂ܝܐ - aṯi, aṯyo ܐܰܬ݂ܝ، ܐܰܬ݂ܝܐ [ʾṯy I ܐܬ݂ܝ] to come | kaṯino lu bayto ܟܰܐܬ݂ܝܢܐ ܠܘ ܒܰܝܬܐ I am on my way home (G.17); aṯi u zabno d ܐܰܬ݂ܝ ܐܘ ܙܰܒܢܐ ܕ it was time to (L.22); ṭro loṯe ܛܪܐ ܠܳܐܬ݂ܶܐ he shouldn't come (L.22); tax ܬܰܟ݂ come (sg. f.)! (L.23); laṯi ܠܰܐܬ݂ܝ he did not come; oṯe calcolo ܐܳܬ݂ܶܐ ܥܰܠܥܳܠܐ may a storm come (Q.1,68)

oṯe b riše ܐܳܬ݂ܶܐ ܒܪܝܫܶܗ to experience, to go through | mäsäle d aṯyo b riše ܡܱܣܱܠܶܐ ܕܐܰܬܝܐ ܒܪܝܫܶܗ one thing that he experienced (Q.7,6) to befall

oṯe cal ܐܳܬ݂ܶܐ ܥܰܠ to fit (intr.), to suit (clothes) | u gawno zarqo ġäläbe koṯe aclax ܐܘ ܓܰܘܢܐ ܙܰܪܩܐ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ ܟܐܬ݂ܶܐ ܐܰܥܠܰܟ݂ the colour blue looks very nice on you. (L.11.3)

oṯe cal bole ܐܳܬ݂ܶܐ ܥܰܠ ܒܳܠܶܗ to come to mind | aṯi cal bole ܐܰܬ݂ܝ ܥܰܠ ܒܳܠܶܗ it came to his mind (Q.2,10)

oṯe l ܐܳܬ݂ܶܐ ܠ‍ to attack | kowe d u dewo oṯe lac ceze ܟܳܘܶܐ ܕܐܘ ܕܶܘܐ ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܰܥ ܥܶܙܶܐ it is possible that the wolf will attack the goats (Q.2,26)

oṯe l bole ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܶܗ to remember | iḏa ucdo ṭacina mede, bëṯër gëd oṯe l bolan ܐܝܕ݂ܰܐ ܐܘܥܕܐ ܛܰܥܝܢܰܐ ܡܶܕܶܐ، ܒܷܬ݂ܷܪ ܓܷܕ ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܰܢ in case we’ve forgotten something now, it’ll come to mind later (L.22)

oṯele, oṯela ܐܳܬ݂ܶܠܶܗ، ܐܳܬ݂ܶܠܰܗ - aṯile, aṯila ܐܰܬ݂ܝܠܶܗ، ܐܰܬ݂ܝܠܰܗ [ʾṯy I ܐܬ݂ܝ] (+ L.Suf.) to come to smb. to get, to receive

oṯele rënyo ܐܳܬ݂ܶܠܶܗ ܪܷܢܝܐ to have an idea | aṯile rënyo ܐܰܬ݂ܝܠܶܗ ܪܷܢܝܐ he had an idea, an idea came to him (Q.2,10)

oṯele ṣäbër ܐܳܬ݂ܶܠܶܗ ܨܱܒܷܪ to feel good (+neg.) to be bored | loṯewalle (< lo oṯewalle) ṣäbër ܠܳܐܬ݂ܶܘܰܠܠܶܗ (ܠܐ ܐܳܬ݂ܶܘܰܠܠܶܗ) ܨܱܒܷܪ they were bored (L.19)

qoyaṯle

oṯo ܐܳܬ݂ܐ (f.), pl. oṯe ܐܳܬ݂ܶܐ (L.15) flag, symbol, sign

oxal, uxlo ܐܳܟ݂ܰܠ، ܐܘܟ݂ܠܐ - xile/axile, xila/axila ܟ݂ܝܠܶܗ/ܐܰܟ݂ܝܠܶܗ، ܟ݂ܝܠܰܗ/ܐܰܟ݂ܝܠܰܗ [ʾxl I ܐܟ݂ܠ] to eat | kuxlina ܟܐܘܟ݂ܠܝܢܰܐ we eat (L.7); mën gëd uxlitu? ܡܷܢ ܓܷܕ ܐܘܟ݂ܠܝܬܘ؟ what would you like to eat? (L.10); koxël bu muklo ܟܳܐܟ݂ܷܠ ܒܘ ܡܘܟܠܐ he is eating (Q.7,77)

koxal cal ܟܳܐܟ݂ܰܠ ܥܰܠ (it is) cool!, (it is) nice!, (it is) super! | Alo koxal acle! ܐܰܠܐ ܟܳܐܟ݂ܰܠ ܐܰܥܠܶܗ not bad! nice! (L.24)

oxal qarce d ܐܳܟ݂ܰܠ ܩܰܪܥܶܗ ܕ to give smb. hell | gëd uxli qarcan ܓܷܕ ܐܘܟ݂ܠܝ ܩܰܪܥܰܢ they will give us hell (lit. they will eat our head) (Q.7,27)

oždan ܐܳܙ̰ܕܰܐܢ conscience | hënne w u oždan dëṯṯe ܗܷܢܢܶܐ ܘܐܘ ܐܳܙ̰ܕܰܐܢ ܕܷܬ݂ܬ݂ܶܗ according to their conscience (Q.6,43)

paluta ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ (f.), pl. palutat ܦ݁ܰܠܘܬܰܬ action to help smb., aid campaign | paluta daq qayse ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ ܕܰܩ ܩܰܝܣܶܐ campaign to provide smb. with wood (Q.3,39); more di paluta ܡܳܪܶܗ ܕܝ ܦ݁ܰܠܘܬܰܐ those for whom the campaign is organised (Q.3,84) support group

panṭron ܦܰ݁ܢܛܪܳܢ, pl. panṭronat ܦ݁ܰܢܛܪܳܢܰܬ (L.11) pants

park ܦ݁ܰܪܟ (m.), pl. parkat ܦ݁ܰܪܟܰܬ (L.16) park, parking spot

päṭaṭa ܦܱ݁ܛܰܛܰܐ (f.), pl. päṭaṭat ܦܱ݁ܛܰܛܰܬ (L.23) potato

päṭäṭa mqalayto ܦܱ݁ܛܰܛܰܐ ܡܩܰܠܰܝܬܐ fried potatoes, french fries

päṭaṭa šlëqto (L.23) ܦܱ݁ܛܰܛܰܐ ܫܠܷܩܬܐ boiled potatoes

pedagogi ܦ݁ܶܕܰܓܳܓܝ (f.) (L.20) pedagogy

përtäqane ܦܷ݁ܪܬܱܩܰܢܶܐ (f.), pl. përtäqanat ܦܷ݁ܪܬܱܩܰܢܰܬ orange

përtäqani ܦܷ݁ܪܬܱܩܰܢܝ (adj.) (L.11) orange

pingpong ܦ݁ܝܢܓܦ݁ܳܢܓ (L.15) table tennis esfiro

pingwino ܦ݁ܝܢܓܘܝܢܐ (m.), pl. pingwine ܦ݁ܝܢܓܘܝܢܶܐ (L.22) penguin

pire ܦ݁ܝܪܶܐ, pl. pirat ܦ݁ܝܪܰܬ woman | tre tloṯo pirat (= tarte tlaṯ pirat) ܬܪܶܐ ܬܠܳܬ݂ܐ ܦ݁ܝܪܰܬ (= ܬܰܪܬܶܐ ܬܠܰܬ݂ ܦ݁ܝܪܰܬ) two, three women (Q.3,89) aṯto

pizza ܦ݁ܝܬܙܰܐ (f.), pl. pizzat ܦ݁ܝܬܙܰܬ (L.23) pizza

plan ܦ݁ܠܰܐܢ (m.), pl. planat ܦ݁ܠܰܢܰܬ, plane ܦ݁ܠܰܢܶܐ (L.6) plan, floor plan, construction plan

počaq, pëčqo ܦ݁ܳܫ̰ܰܩ، ܦܷ݁ܫ̰ܩܐ - pčëqle, pčëqla ܦ݁ܫ̰ܷܩܠܶܗ، ܦ݁ܫ̰ܷܩܠܰܗ [pčq I ܦ݁ܫ̰ܩ] to crush, to pulp, to mash, to press | aḥ ḥappoṯe dac cënwe pëčqiwaynanne ṭawwo ܐܰܚ ܚܰܦ݁ܦ݁ܳܬ݂ܶܐ ܕܰܥ ܥܷܢܘܶܐ ܦܷ݁ܫ̰ܩܝܘܰܝܢܰܢܢܶܗ ܛܰܘܘܐ we crushed the grapes well (Q.4,14)

polis1 ܦ݁ܳܠܝܣ (L.21) police police station

polis2 ܦ݁ܳܠܝܣ, f. polise ܦ݁ܳܠܝܣܶܐ, pl. polisat ܦ݁ܳܠܝܣܰܬ policeman

Polonya ܦ݁ܳܠܳܢܝܰܐ Poland

posṭäji ܦ݁ܳܣܛܱܔܝ, f. posṭäjiye ܦ݁ܳܣܛܱܔܝܝܶܐ, pl. posṭäjiye ܦ݁ܳܣܛܱܔܝܝܶܐ postman, mailman

qablo ܩܰܒܠܐ (m.), pl. qablowat ܩܰܒܠܳܘܰܬ cable tel

qäḥar ܩܱܚܰܪ (m.), pl. qaḥrat ܩܰܚܪܰܬ anger, rage | ono malino qäḥar ܐܳܢܐ ܡܰܠܝܢܐ I became angry, furious (Q.7,74) mëqḥar

qaḥfogulo ܩܰܚܦܳܓܘܠܐ (m.), pl. qaḥfogule ܩܰܚܦܳܓܘܠܶܐ (L.22) turtle

qaḥwa ܩܰܚܘܰܐ (f.), pl. qaḥwat ܩܰܚܘܰܬ (L.8) coffee cafe

qaḥwonoyo ܩܰܚܘܳܢܳܝܐ (adj.), f. qaḥwonayto ܩܰܚܘܳܢܰܝܬܐ, pl. qaḥwonoye ܩܰܚܘܳܢܳܝܶܐ (L.11) brown qaḥwa

qalcäči ܩܰܠܥܱܫ̰ܝ, f. qalcäčiye ܩܰܠܥܱܫ̰ܝܝܶܐ, pl. qalcäčiye ܩܰܠܥܱܫ̰ܝܝܶܐ (G.19) goalkeeper noṭar

qale ܩܰܠܶܐ (f.), pl. qalat ܩܰܠܰܬ (Q.5,47) dispute, argument, fight, conflict

qaloco ܩܰܠܳܥܐ, f. qalacto ܩܰܠܰܥܬܐ, pl. qaloce ܩܰܠܳܥܶܐ driver

qaloco du bësëklet (L.24) ܩܰܠܳܥܐ ܕܘ ܒܷܣܷܟܠܶܬ cyclist

qaloco di raḏayto ܩܰܠܳܥܐ ܕܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ driver

šufer

Qamëšlo ܩܰܡܷܫܠܐ Qamishli, city in north-east Syria

qamoyo ܩܰܡܳܝܐ, f. qamayto ܩܰܡܰܝܬܐ, pl. qamoye ܩܰܡܳܝܶܐ (L.8) first

bi qamayto ܒܝ ܩܰܡܰܝܬܐ at first, initially

qanser ܩܰܢܣܶܪ (L.14) cancer sarṭono

qanyo ܩܰܢܝܐ, pl. qanye ܩܰܢܝܶܐ (L.3) pen, pencil

qanyono ܩܰܢܝܳܢܐ (m.), pl. qanyone ܩܰܢܝܳܢܶܐ cattle beef bovine (cow, ox, bull etc.)

qapṣulo ܩܰܦ݁ܨܘܠܐ (m.), pl. qapṣule ܩܰܦ݁ܨܘܠܶܐ (L.14) capsule

qaraqol ܩܰܪܰܩܳܠ (m.), pl. qaraqolat ܩܰܪܰܩܳܠܰܬ, qaraqole ܩܰܪܰܩܳܠܶܐ (Q.7,92) gendarme station

qarco ܩܰܪܥܐ (m.), pl. qarce ܩܰܪܥܶܐ head | qarce ܩܰܪܥܶܗ his head (Q.1,40) pumpkin rišo

qariwo1 ܩܰܪܝܘܐ (adj.), f. qaruto ܩܰܪܘܬܐ, pl. qariwe ܩܰܪܝܘܶܐ (L.17) close, near related

qariwo2 ܩܰܪܝܘܐ, f. qarito ܩܰܪܝܬܐ, pl. qariwone ܩܰܪܝܘܳܢܶܐ godfather, godmother best man, best maid relative through baptism

qarno ܩܰܪܢܐ (f.), pl. qarne ܩܰܪܢܶܐ horn mountain peak, summit | qarno du ṭuro ܩܰܪܢܐ ܕܘ ܛܘܪܐ mountain peak (Q.8,52)

qart ܩܰܪܬ (m.), pl. qartat ܩܰܪܬܰܬ card

qart di mëštuṯo (L.15) ܩܰܪܬ ܕܝ ܡܷܫܬܘܬ݂ܐ wedding card

fëtqo

Qartmin ܩܰܪܬܡܝܢ (Q.8,4) Qartmin, village in Turabdin, near to the Mor Gabriel monastery

Qartminoyo ܩܰܪܬܡܝܢܳܝܐ, f. Qartminayto ܩܰܪܬܡܝܢܰܝܬܐ, pl. Qartminoye ܩܰܪܬܡܝܢܳܝܶܐ (Q.8,4) person from the village Qartmin Qartmin

qaṣa ܩܰܨܰܐ (f.), pl. qaṣat ܩܰܨܰܬ (L.10) checkout, cash register box

qaṣobo ܩܰܨܳܒܐ, f. qaṣabto ܩܰܨܰܒܬܐ, pl. qaṣobe ܩܰܨܳܒܶܐ (L.19) butcher

qašo ܩܰܫܐ, pl. qaše ܩܰܫܶܐ (L.16) priest kohno

qaššo ܩܰܫܫܐ (m.), pl. qašše ܩܰܫܫܶܐ (L.4) grandfather, grandpa jëddo

qašto ܩܰܫܬܐ (f.), pl. qaštoṯe ܩܰܫܬܳܬ݂ܶܐ grandmother, grandma | qašti ܩܰܫܬܝ my grandma (L.22)

qaṭco ܩܰܛܥܐ (m.), pl. qaṭce ܩܰܛܥܶܐ (Q.2,27) herd | u qaṭcayḏan ܐܘ ܩܰܛܥܰܝܕ݂ܰܢ our herd (Q.7,29)

qaṭën ܩܰܛܷܢ (f.), pl. qaṭune ܩܰܛܷܘܢܶܐ cat

qaṭënto ܩܰܛܷܢܬܐ, pl. qaṭinoṯe ܩܰܛܝܢܳܬ݂ܶܐ, qaṭënyoṯe ܩܰܛܷܢܝܳܬ݂ܶܐ (L.8) minute daqqa

qaṭiro ܩܰܛܝܪܐ (m.) (L.10) yoghurt

qaṭmo ܩܰܛܡܐ (m.) ash

qaṭmono ܩܰܛܡܳܢܐ (adj.), f. qaṭmoniṯo ܩܰܛܡܳܢܝܬ݂ܐ, pl. qaṭmone ܩܰܛܡܳܢܶܐ (L.11) gray qaṭmo

qaṭuno ܩܰܛܘܢܐ (m.), pl. qaṭune ܩܰܛܘܢܶܐ cat, tomcat qaṭën

qawite ܩܰܘܝܬܶܐ (f.) (Q.3,62) Qawite, a candy from Turabdin made from grape syrup and seven crushed and roasted types of corn

qawro ܩܰܘܪܐ (m.), pl. qawre ܩܰܘܪܶܐ (Q.3,120) grave (pl.) cemetery, graveyard

qawyo ܩܰܘܝܐ, f. qwiṯo ܩܘܝܬ݂ܐ, pl. qawye ܩܰܘܝܶܐ strong qowe, maqwe

qay ܩܰܝ (L.3) why

qayëm ܩܰܝܷܡ (Q.2,39) here, then qoyam

qayiro ܩܰܝܝܪܐ (adj.), f. qayërto ܩܰܝܷܪܬܐ, pl. qayire ܩܰܝܝܪܶܐ (L.10) cold cool, fresh

qayoṣo ܩܰܝܳܨܐ, f. qayaṣto ܩܰܝܰܨܬܐ, pl. qayoṣe ܩܰܝܳܨܶܐ (L.16) barber ḥaloqo

qayṭo ܩܰܝܛܐ (m.), pl. qayṭe ܩܰܝܛܶܐ (L.9) summer

qḏolo ܩܕ݂ܳܠܐ, pl. qḏole ܩܕ݂ܳܠܶܐ (L.7) throat, neck | gëd maḥatwayno u tarwoḏo bë qḏole ܓܷܕ ܡܰܚܰܬܘܰܝܢܐ ܐܘ ܬܰܪܘܳܕ݂ܐ ܒܷܩܕ݂ܳܠܶܗ I would have shoved a spoon into his throat (Q.7,81)

maḥat bë qḏole d ܡܰܚܰܬ ܒܷܩܕ݂ܳܠܶܗ ܕ to accuse smb. of smth., to blame smb. for smth. | maḥatle kul mede bë qḏoli ܡܰܚܰܬܠܶܗ ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ ܒܷܩܕ݂ܳܠܝ he blamed me for everything (Q.7,53)

qḏoše ܩܕ݂ܳܫܶܐ (pl.), sg. qḏošo ܩܕ݂ܳܫܐ chain pendant, pendant, earring

qelayto ܩܶܠܰܝܬܐ (f.), pl. qeloyoṯe ܩܶܠܳܝܳܬ݂ܶܐ (L.8,4) room

qelayto du nṭoro waiting room

mäzäle

qemësto ܩܶܡܷܣܬܐ (f.), pl. qemësyoṯe ܩܶܡܷܣܝܳܬ݂ܶܐ (L.11) shirt

qerowo ܩܶܪܳܘܐ, pl. qerowe ܩܶܪܳܘܶܐ [Inf. II qrw ܩܪܘ] mass, church service

qerowo alohoyo ܩܶܪܳܘܐ ܐܰܠܳܗܳܝܐ Holy Mass

qëdaḥ ܩܷܕܰܚ, pl. qëdaḥe ܩܷܕܰܚܶܐ (Q.3,61) cup, mug, glass koso

qëm ܩܷܡ (prep.) before, in front of = qum

qëmṯo ܩܷܡܬ݂ܐ (f.), pl. qomoṯe ܩܳܡܳܬ݂ܶܐ (L.11) skirt

qënṭo ܩܷܢܛܐ (m.), pl. qënṭe ܩܷܢܛܶܐ (L.22) danger

qëṭro ܩܷܛܪܐ, pl. qëṭre ܩܷܛܪܶܐ (L.8) knot problem

qfësto ܩܦܷܣܬܐ (f.), pl. qfisoṯe ܩܦܝܣܳܬ݂ܶܐ summary

qfiso ܩܦܝܣܐ (adj.), f. qfësto ܩܦܷܣܬܐ, pl. qfise ܩܦܝܣܶܐ short, brief, summarising

qfisoiṯ ܩܦܝܣܳܐܝܬ݂ (adv.) briefly

qliḏo ܩܠܝܕ݂ܐ (m.), pl. qliḏe ܩܠܝܕ݂ܶܐ (L.8) key

qlimo ܩܠܝܡܐ (m.), pl. qlime ܩܠܝܡܶܐ (L.19) area, region, territory

qloco ܩܠܳܥܐ [Inf. qlc I ܩܠܥ] (L.21) driving

qloco d bësëklet (L.15) ܩܠܳܥܐ ܕܒܷܣܷܟܠܶܬ biking

qolac

qlubyo ܩܠܘܒܝܐ (m.), pl. qlubye ܩܠܘܒܝܶܐ (L.22) cage cell

qmoro ܩܡܳܪܐ [Inf. qmr I ܩܡܪ] (L.15) winning gain, profit

qodar, qudro ܩܳܕܰܖ، ܩܘܕܪܐ - qadër, qadiro ܩܰܕܷܪ، ܩܰܕܝܪܐ [qdr I ܩܕܪ] (L.5) can, to be able | lo qadiro d ëzza l tamo ܠܐ ܩܰܕܝܪܐ ܕܐܷܙܙܰܗ ܠܬܰܡܐ she couldn't go there (L.20)

qolab, qulbo ܩܳܠܰܒ، ܩܘܠܒܐ - qalëb, qalibo ܩܰܠܷܒ، ܩܰܠܝܒܐ [qlb I ܩܠܒ] to turn (intr.), to flip over (intr.) to change (into) (intr.) | bay yarḥe du rabëc koqolab l ganṯo d këtyo bzërto b kul šëkël d warde w baybune ܒܰܝ ܝܰܪܚܶܐ ܕܘ ܪܰܒܷܥ ܟܳܩܳܠܰܒ ܠܓܰܢܬ݂ܐ ܕܟܷܬܝܐ ܒܙܷܪܬܐ ܒܟܘܠ ܫܷܟܷܠ ܕܘܰܪܕܶܐ ܘܒܰܝܒܘܢܶܐ during spring time it develops into a garden that is full with different kind of flowers and blossoms (L.19) to convert (intr.) | qulbiwa mi ṭayuṯo li mšiḥoyuṯo ܩܘܠܒܝܘܰܐ ܡܝ ܛܰܝܘܬ݂ܐ ܠܝ ܡܫܝܚܳܝܘܬ݂ܐ they converted from Islam to Christianity (Q.10,80)

qolac, qulco ܩܳܠܰܥ، ܩܘܠܥܐ - qlëcle, qlëcla ܩܠܷܥܠܶܗ، ܩܠܷܥܠܰܗ [qlc I ܩܠܥ] to drive | elo tamo raḏayto latwayle d qolac kul yawmo ܐܶܠܐ ܬܰܡܐ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܠܰܬܘܰܝܠܶܗ ܕܩܳܠܰܥ ܟܘܠ ܝܰܘܡܐ but there he did not have a car that he could drive every day (L.21) to lead, to drive (cattle)

qolaf, qulfo ܩܳܠܰܦ، ܩܘܠܦܐ - qlëfle, qlëfla ܩܠܷܦܠܶܗ، ܩܠܷܦܠܰܗ [qlf I ܩܠܦ] to peel, to skin | qlaf u ḥabušo ܩܠܰܦ ܐܘ ܚܰܒܘܫܐ peel an apple!

qolo ܩܳܠܐ (m.), pl. qole ܩܳܠܶܐ (L.23) voice | b qolo celoyo ܒܩܳܠܐ ܥܶܠܳܝܐ in a loud voice, loudly (Q.2,16) noise church hymn

qonuno ܩܳܢܘܢܐ (m.), pl. qonune ܩܳܢܘܢܶܐ (L.21) rule, law | u yulfonayḏi bu beṯṣawbo cal aq qonune ܐܘ ܝܘܠܦܳܢܰܝܕ݂ܝ ܒܘ ܒܶܝܬ݂ܨܰܘܒܐ ܥܰܠ ܐܰܩ ܩܳܢܘܢܶܐ my law studies at the university (Q.10,13)

qoraf, qurfo ܩܳܪܰܦ، ܩܘܪܦܐ - qrëfle, qrëfla ܩܪܷܦܠܶܗ، ܩܪܷܦܠܰܗ [qrf I ܩܪܦ] to break (tr.) to separate, to secrete | u ḥamro qorafwa u mede zoyudo larwal ܐܘ ܚܰܡܪܐ ܩܳܪܰܦܘܰܐ ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܙܳܝܘܕܐ ܠܰܪܘܰܠ the wine secreted excess products (Q.4,35)

qoraw, qurwo ܩܳܪܰܘ، ܩܘܪܘܐ - qaru, qariwo ܩܰܪܘ، ܩܰܪܝܘܐ [qrw I ܩܪܘ] (G.20) to approach, to come near maqraw, qariwo1

qore, quryo ܩܳܪܶܐ، ܩܘܪܝܐ - qrele, qrela ܩܪܶܠܶܗ، ܩܪܶܠܰܗ [qry I ܩܪܝ] (L.8) to read | i warqo qëryole ܐܝ ܘܰܪܩܐ ܩܷܪܝܳܠܶܗ he read the paper (poster) (L.17) to call to study | an nacime yariwi w qralle b Holanda ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܝܰܪܝܘܝ ܘܩܪܰܠܠܶܗ ܒܗܳܠܰܢܕܰܐ the children grew up in the Netherland and studied there (L.17)

qoṣad, quṣdo ܩܳܨܰܕ، ܩܘܨܕܐ - qṣëdle, qṣëdla ܩܨܷܕܠܶܗ، ܩܨܷܕܠܰܗ [qṣd I ܩܨܕ] (L.24) to intend, to mean | mën koquṣdat? ܡܷܢ ܟܳܩܘܨܕܰܬ؟ what do you mean? (L.24)

qotike ܩܳܬܝܟܶܐ (f.), pl. qotikat ܩܳܬܝܟܰܬ (Q.7,18) can

qoṭac, quṭco ܩܳܛܰܥ، ܩܘܛܥܐ - qṭëcle, qṭëcla ܩܛܷܥܠܶܗ، ܩܛܷܥܠܰܗ [qṭc I ܩܛܥ] (Q.1,45) to cut, to cut off to turn off, to cut short (water, electricity) | qṭëclux u jayran aclan ܩܛܷܥܠܘܟ݂ ܐܘ ܔܰܝܪܰܐܢ ܐܰܥܠܰܢ you cut off our electricity supply (Q.3,27) to block (road) to cross (river, street) (ticket) to book

qoṭal, quṭlo ܩܳܛܰܠ، ܩܘܛܠܐ - qṭile, qṭila ܩܘܛܠܐ، ܩܛܝܠܰܗ [qṭl I ܩܛܠ] to kill

qowe, quyo ܩܳܘܶܐ، ܩܘܝܐ - qawi, qawyo ܩܰܘܝ، ܩܰܘܝܐ [qwy I ܩܘܝ] (Q.2,24) to become strong | koquyo i šëmšo ܟܳܩܘܝܐ ܐܝ ܫܷܡܫܐ the sun becomes strong (Q.2,24); lašan d qowën bi umṯonoyuṯaṯṯe ܠܰܫܰܢ ܕܩܳܘܷܢ ܒܝ ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ so that they become strong in their patriotism (Q.9,118) maqwe, qawyo

qoyam, qaymo ܩܳܝܰܡ، ܩܰܝܡܐ - qayëm, qayimo ܩܰܝܷܡ، ܩܰܝܝܡܐ [qym I ܩܝܡ] (L.7) to stand up, to get up, to wake up, to set off | qëm! ܩܷܡ stand up! (L.10); koqoyam calcole mazicone ܟܳܩܳܝܰܡ ܥܰܠܥܳܠܶܐ ܡܰܙܝܥܳܢܶܐ there are terrifying storms (L.18); qayimi ܩܰܝܝܡܝ they stood up (L.23); qayimi mi šanṯo ܩܰܝܝܡܝ ܡܝ ܫܰܢܬ݂ܐ they woke up (Q.1,86) qayëm

qoyaṯ, qayṯo ܩܳܝܰܬ݂، ܩܰܝܬ݂ܐ - qayëṯ, qayiṯo ܩܰܝܷܬ݂، ܩܰܝܝܬ݂ܐ [qyṯ I ܩܝܬ݂] (L.7) to bump into, to touch, to come into contact with smth., to crash into smth. | inaqla d ḥa qoyaṯ b dukṯo ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܚܰܐ ܕܩܳܝܰܬ݂ ܒܕܘܟܬ݂ܐ when one bumps into something (L.7)

qoyaṯle, qoyaṯla ܩܳܝܰܬ݂ܠܶܗ، ܩܳܝܰܬ݂ܠܰܗ - qayëṯle, qayëṯla ܩܰܝܷܬ݂ܠܶܗ، ܩܰܝܷܬ݂ܠܰܗ [qyṯ I ܩܝܬ݂] (+ L-Suf.) to get, to receive | qayëṯla dukṯo ܩܰܝܷܬ݂ܠܰܗ ܕܘܟܬ݂ܐ she got a place; she was accepted (L.20); gëd qoyaṯṯe mafsonuṯo lë fyošo ܓܷܕ ܩܳܝܰܬ݂ܬ݂ܶܗ ܡܰܦܣܳܢܘܬ݂ܐ ܠܷܦܝܳܫܐ they will get a residence permit (Q.10,54) oṯele

qoyumo ܩܳܝܘܡܐ, f. qoyumto ܩܳܝܘܡܬܐ, pl. qoyume ܩܳܝܘܡܶܐ (G.19) deputy, representative

qraye ܩܪܰܝܶܐ (f.) (L.15) reading, lecture study = qrayto

qrayto (L.5) reading, lecture study qraye, qore

qriṯo ܩܪܝܬ݂ܐ (f.), pl. qëryawoṯe ܩܷܪܝܰܘܳܬ݂ܶܐ (L.8) villlage

qrobo ܩܪܳܒܐ (m.), pl. qrobe ܩܪܳܒܶܐ (Q.10,90) war

qroṭën ܩܪܳܛܷܢ (f.) breakfast | mḥaḏriwayna i qroṭën cal i ṭëbliṯo ܡܚܰܕ݂ܪܝܘܰܝܢܰܐ ܐܝ ܩܪܳܛܷܢ ܥܰܠ ܐܝ ܛܷܒܠܝܬ݂ܐ we used to put the breakfast on the table (Q.5,14) maqraṭ

qroyo ܩܪܳܝܐ [Inf. qry I ܩܪܝ] (L.24) reading studies calling qore

qṭico ܩܛܝܥܐ, f. qṭëcto ܩܛܷܥܬܐ, pl. qṭice ܩܛܝܥܶܐ (L.24) cut, cut off qoṭac

qṭofo ܩܛܳܦܐ [Inf. qṭf I ܩܛܦ] (Q.3,72) (grape) harvesting

qṭoro ܩܛܳܪܐ (m.), pl. qṭore ܩܛܳܪܶܐ train vault, roof tren

qubco ܩܘܒܥܐ (m.), pl. qubce ܩܘܒܥܶܐ (L.11) cap, hat

qubo ܩܘܒܐ, pl. qube ܩܘܒܶܐ, quboṯe ܩܘܒܳܬ݂ܶܐ dome, church tower | i qubo d Teodora ܐܝ ܩܘܒܐ ܕܬܶܐܳܘܕܳܘܪܰܐ the dome of Empress Theodora (Q.8,18) = qubṯo

qubṯo ܩܘܒܬ݂ܐ (f.), pl. qube ܩܘܒܶܐ, quboṯe ܩܘܒܳܬ݂ܶܐ (Q.8,37) dome, church tower = qubo

qufo ܩܘܦܐ (m.), pl. qufe ܩܘܦܶܐ (L.22) monkey

qum before, in front of

qum + Suf. | qumi ܩܘܡ in front of me; qumax ܩܘܡܰܟ in front of you (f.); quma ܩܘܡܰܗ vor ihr

= qëm

qumṯo ܩܘܡܬ݂ܐ (f.), pl. qumoṯe ܩܘܡܳܬ݂ܶܐ height | qumṯux kiba xud čike ܩܘܡܬ݂ܘܟ݂ ܟܝܒܰܗ ܟ݂ܘܕ ܫ̰ܝܟܶܐ you (m.) are short (Q.7,61)

quro ܩܘܪܐ (L.20) cold | quro yo ܩܘܪܐ ܝܐ it is cold (Q.3,40)

Qusnoyo ܩܘܣܢܳܝܐ, f. Qusnayto ܩܘܣܢܰܝܬܐ, pl. Qusnoye ܩܘܣܢܳܝܶܐ (Q.8,42) person from the village Bequsyone Bequsyone

quṣur ܩܘܨܘܪ (m.), pl. quṣurat ܩܘܨܘܪܰܬ mistake, defect, shortcoming | u ḥa d howewa quṣur mede ebe ܐܘ ܚܰܐ ܕܗܳܘܶܘܰܐ ܩܘܨܘܪ ܡܶܕܶܐ ܐܶܒܶܗ the one who had a (health) deficiency (Q.6,33) guilt

qwiro ܩܘܝܪܐ, f. qwërto ܩܘܷܪܬܐ, pl. qwire ܩܘܝܪܶܐ buried cursed, damned (ironic) | taclo, qwiro ܬܰܥܠܐ، ܩܘܝܪܐ fox, you damned rascal! (Q.1,25)

rabëc ܪܰܒܷܥ (m.) (L.9) spring

rabo ܪܰܒܐ (adj.), f. rabṯo ܪܰܒܬ݂ܐ, pl. rabe ܪܰܒܶܐ (L.11,4) big supervisor, boss, chief, commander | u rabaṯṯe ܐܘ ܪܰܒܰܬ݂ܬ݂ܶܗ their commander (Q.7,40)

Ceḏo Rabo ܥܶܕ݂ܐ ܪܰܒܐ Easter

rabuṯo ܪܰܒܘܬ݂ܐ (f.) (L.6) size degree, measure rabo

račeta ܪܰܫ̰ܶܬܰܐ (f.), pl. račetat ܪܰܫ̰ܶܬܰܬ (L.14) recipe

raḏayto ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ (f.), pl. raḏoyoṯe ܪܰܕ݂ܳܝܳܬ݂ܶܐ (L.18) car, automobile

raḏayto ḥaṯto (L.21) ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܚܰܬ݂ܬܐ new car

raḏayto mëstacmalto (L.21) ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܡܷܣܬܰܥܡܰܠܬܐ used car, second-hand car

raḏyo ܪܰܕ݂ܝܐ, f. rḏiṯo ܪܕ݂ܝܬ݂ܐ, pl. raḏye ܪܰܕ݂ܝܶܐ in favour of smth., agreeing, satisfied

raġlo ܪܰܓ݂ܠܐ (f.), pl. raġloṯe ܪܰܓ݂ܠܳܬ݂ܶܐ, raġle ܪܰܓ݂ܠܶܐ (L.7) foot, leg pillar, support (wall)

raġyo ܪܰܓ݂ܝܐ (adj.), f. rġiṯo ܪܓ݂ܝܬ݂ܐ, pl. raġye ܪܰܓ݂ܝܶܐ fresh, raw | ṭarfe raġye das sate ܛܰܪܦܶܐ ܪܰܓ݂ܝܶܐ ܕܰܣ ܣܰܬܶܐ fresh grape leaves (L.23)

rahoṭo ܪܰܗܳܛܐ, f. rahaṭto ܪܰܗܰܛܬܐ, pl. rahoṭe ܪܰܗܳܛܶܐ (Q.2,34) running runner rohaṭ

rahṭo ܪܰܗܛܶܐ (m.), pl. rahṭe ܪܰܗܛܶܐ running sprint, race

rahṭo ḥiṣo (L.15) ܪܰܗܛܐ ܚܝܨܐ running (quickly)

rohaṭ

raḥuqo ܪܰܚܘܩܐ (adj.), f. raḥuqto ܪܰܚܘܩܬܐ, pl. raḥuqe ܪܰܚܘܩܶܐ (L.11) far, distant

rakiwo ܪܰܟܝܘܐ (adj.), f. rakuto ܪܰܟܘܬܐ, pl. rakiwe ܪܰܟܝܘܶܐ (L.4) placed, put, appropriate, suitable composed, consisting of | i skale du nošo mag garme rakuto yo ܐܝ ܣܟܰܠܶܐ ܕܘ ܢܳܫܐ ܡܰܓ ܓܰܪܡܶܐ ܪܰܟܘܬܐ ܝܐ the human skeleton is built from bones (L.7)

ramḥël ܪܰܡܚܷܠ (adv.) (L.8) tomorrow ṣafro

ramšo ܪܰܡܫܐ (m.), pl. ramše ܪܰܡܫܶܐ (L.6) evening caṣriye

raqmo ܪܰܩܡܐ (m.), pl. raqme ܪܰܩܡܶܐ (L.8) number, digit, figure namra

rastorant ܪܰܣܬܳܪܰܢܬ (m.), pl. rastorantat ܪܰܣܬܳܪܰܢܬܰܬ, rastorante ܪܰܣܬܳܪܰܢܬܶܐ (L.4) restaurant

rašomo ܪܰܫܳܡܐ, f. rašamto ܪܰܫܰܡܬܐ, pl. rašome ܪܰܫܳܡܶܐ (L.19) illustrator, painter

raṯḥo ܪܰܬ݂ܚܐ (m.), pl. raṯḥe ܪܰܬ݂ܚܶܐ (Q.4,48) boiling (intr.) fermentation, fermenting roṯaḥ, rṯoḥo

rawmo ܪܰܘܡܐ (f.), pl. rawme ܪܰܘܡܶܐ, rawmoṯe ܪܰܘܡܳܬ݂ܶܐ (L.18) lake, pond | b gawa di rawmo ܒܓܰܘܰܗ ܕܝ ܪܰܘܡܐ in the pond, in the lake (Q.1,90)

Rayite ܪܰܝܝܬܶܐ Raite, the southern part of Turabdin, earlier a diocese around the Mor Malke monastery

rḏufyo ܪܕ݂ܘܦܝܐ (m.), pl. rḏufye ܪܕ݂ܘܦܝܶܐ (Q.9,33) persecution

rezo ܪܶܙܐ (f.) (L.10) rice

rëcyono ܪܷܥܝܳܢܐ (m.), pl. rëcyone ܪܷܥܝܳܢܶܐ idea, opinion | u rëcyonaṯṯe ܐܘ ܪܷܥܝܳܢܰܬ݂ܬ݂ܶܗ their opinion (L.6)

rëġšo ܪܷܓ݂ܫܐ (m.), pl. rëġše ܪܷܓ݂ܫܶܐ feeling | ar rëġšayḏi šuḥniwa ܐܰܪ ܪܷܓ݂ܫܰܝܕ݂ܝ ܫܘܚܢܝܘܰܐ I became emotional (Q.10,52) sense | rëġše du nošo ܪܷܓ݂ܫܶܐ ܕܘ ܢܳܫܐ human senses (L.7)

rënyo ܪܷܢܝܐ (m.), pl. rënye ܪܷܢܝܶܐ (L.8) opinion, thought, view | bu rënyayḏi ܒܘ ܪܷܢܝܰܝܕ݂ܝ in my opinion (Q.5,33); u rënyano ܐܘ ܪܷܢܝܰܢܐ this thought, this intention (Q.9,31); kobe u rënyayḏe ܟܳܐܒܶܐ ܐܘ ܪܷܢܝܰܝܕ݂ܶܗ he gives his opinion (Q.10,39) proposal, idea

rfofo ܪܦܳܦܐ (m.), pl. rfofe ܪܦܳܦܶܐ (L.8) second ṣaniye

rḥimo ܪܚܝܡܐ (adj.), f. rḥëmto ܪܚܷܡܬܐ, pl. rḥime ܪܚܝܡܶܐ (Q.1,32) beloved lover

rišdayro ܪܝܫܕܰܝܪܐ (m.), pl. rišdayre ܪܝܫܕܰܝܪܶܐ (Q.8,44) abbot, prior

rišo ܪܝܫܐ (m.), pl. riše ܪܝܫܶܐ (L.7) head | riše di kurfo ܪܝܫܶܗ ܕܝ ܟܘܪܦܐ mastermind (lit. snake's head) (Q.7,60) head (when indicationg quantities of animals) | maṯe w ḥamši riše d ceze ܡܰܬ݂݂ܶܐ ܘܚܰܡܫܝ ܪܝܫܶܐ ܕܥܶܙܶܐ two hundred and fifty goats (Q.7,34)

riša di šato (L.9) ܪܝܫܰܗ ܕܝ ܫܰܬܐ New Year

qarco

rišono ܪܝܫܳܢܐ, f. rišoniṯo ܪܝܫܳܢܝܬ݂ܐ, pl. rišone ܪܝܫܳܢܶܐ (L.24) leader, head, chairman, president rišo

rišonuṯo ܪܝܫܳܢܘܬ݂ܐ (f.) (Q.8,7) management, leadership rišono

rmošo ܪܡܳܫܐ [Inf. rmš I ܪܡܫ] (Q.9,81) movement, moving

roce, rucyo ܪܳܥܶܐ، ܪܘܥܝܐ - rcele, rcela ܪܥܶܠܶܗ، ܪܥܶܠܰܗ [rcy I ܪܥܝ] to graze (intr.) | ac ceze w ac cwone korocën ܐܰܥ ܥܶܙܶܐ ܘܰܐܥ ܥܘܳܢܶܐ ܟܳܪܳܥܷܢ goats and sheep are grazing (Q.2,38)

roḏe, rëḏyo ܪܳܕ݂ܶܐ، ܪܷܕ݂ܝܐ - raḏi, raḏyo ܪܰܕ݂ܝ، ܪܰܕ݂ܝܐ [rḏy I ܪܕ݂ܝ] (L.6) to agree to accept

rohaṭ, ruhṭo ܪܳܗܰܛ، ܪܘܗܛܐ - rahëṭ, rahiṭo ܪܰܗܷܛ، ܪܰܗܝܛܐ [rhṭ I ܪܗܛ] (L.7) to run, to jog | rahiṭi lu cewono du rucyo ܪܰܗܝܛܝ ܠܘ ܥܶܘܳܢܐ ܕܘ ܪܘܥܝܐ they ran to help the shepherd (Q.2,29)

rohaṭ (+ L-Suf.) ܪܳܗܰܛ to run towards smb., to attack | rahëṭli ܪܰܗܷܛܠܝ he ran towards me (Q.7,75)

roḥam, rëhmo ܪܳܚܰܡ، ܪܷܚܡܐ - rḥëmle, rḥëmla ܪܚܷܡܠܶܗ، ܪܚܷܡܠܰܗ [rḥm I ܪܚܡ] to love | mërle li Maryam: “Koroḥamnolax”. Hiya mërla: “Ono ste korëḥmallux” ܡܷܪܠܶܗ ܠܝ ܡܰܪܝܰܡ: ܟܳܪܳܚܰܡܢܳܠܰܟ݂. ܗܝܝܰܐ ܡܷܪܠܰܗ: ܐܳܢܐ ܣܬܶܐ ܟܳܪܷܚܡܰܠܠܘܟ he said to Maryam: “I love you." She replied: "I love you too." (L.16); aḥuni yo, korëḥmalle ܐܰܚܘܢܝ ܝܐ، ܟܳܪܷܚܡܰܠܠܶܗ he is my brother, I (f.) love him (L.22) to like | rḥëmme raḏayato mëstacmalto w zwinalle ܪܚܷܡܡܶܗ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܡܷܣܬܰܥܡܰܠܬܐ ܘܙܘܝܢܰܠܠܶܗ they liked a used car and bought it (L.21); kul nošo roḥamwayle ܟܘܠ ܢܳܫܐ ܪܳܚܰܡܘܰܝܠܶܗ everyone liked him (Q.2,7); d rëḥmi këppe mëjġoli cam ḥḏoḏe ܕܪܷܚܡܝ ܟܷܦ݁ܦ݁ܶܗ ܡܷܔܓ݂ܳܠܝ ܥܰܡ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ if they would like, they can talk to each other (Q.5,42); rëḥmowayno u šuġlano ܪܷܚܡܳܘܰܝܢܐ ܐܘ ܫܘܓ݂ܠܰܢܐ I (f.) loved this work (Q.10,95)

roḥaq, ruḥqo ܪܳܚܰܩ، ܪܘܚܩܐ - raḥëq, raḥiqo ܪܰܚܷܩ، ܪܰܚܝܩܐ [rḥq I ܪܚܩ] (Q.2,54) to depart, to go away to be distant

rokaw, rëkwo ܪܳܟܰܘ، ܪܷܟܘܐ - raku, rakiwo ܪܰܟܘ، ܪܰܟܝܘܐ [rkw I ܪܟܘ] (L.7) to fit, to suit, to match, to adapt (intr.) | ma korokaw ṭawwo acli? ܡܰܐ ܟܳܪܳܟܰܘ ܛܰܘܘܐ ܐܰܥܠܝ؟ does it fit me well? (L.11.6) to settle in, to settle down | rakiwi b Berlin ܪܰܟܝܘܝ ܒܒܶܪܠܝܢ they settled in Berlin (L.19) to consist of

rošam, rëšmo ܪܳܫܰܡ، ܪܷܫܡܐ - ršëmle, ršëmla ܪܫܷܡܠܶܗ، ܪܫܷܡܠܰܗ [ršm I ܪܫܡ] (L.6) to draw, to paint

roṯaḥ, rëṯḥo ܪܳܬ݂ܰܚ، ܪܷܬ݂ܚܐ - raṯëḥ, raṯiḥo ܪܰܬ݂ܷܚ، ܪܰܬ݂ܝܚܐ [rṯḥ I ܪܬ݂ܚ] to boil (intr.), to simmer (intr.) | am maye korëṯḥi ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܟܳܪܷܬ݂ܚܝ the water is boiling to ferment (intr.) | hul d rëṯḥi ṭawwo ܗܘܠ ܕܪܷܬ݂ܚܝ ܛܰܘܘܐ until they ferment (Q.4,44) raṯḥo, rṯoḥo

rowax, rawxo ܪܳܘܰܟ݂، ܪܰܘܟ݂ܐ - rawëx, rawixo ܪܰܘܷܟ݂، ܪܰܘܝܟ݂ܐ [rwx I ܪܘܟ݂] (L.13) to get on (bus, plane), to get in (car) to mount (horse, donkey), to climb on

rowe, rawyo ܪܳܘܶܐ، ܪܰܘܝܐ - rawi, rawyo ܪܰܘܝ، ܪܰܘܝܐ [rwy I ܪܘܝ] (L.13) to get drunk

rṯoḥo ܪܬ݂ܳܚܐ [Inf. rṯḥ I ܪܬܚ] boiling (intr.) fermenting roṯaḥ

ruco ܪܘܥܐ (m.), pl. ruce ܪܘܥܶܐ (L.8) quarter

rucyo ܪܘܥܝܐ, pl. rucye ܪܘܥܝܶܐ (L.10) herdsman, shepherd roce

ruḥo ܪܘܚܐ spirit, soul, self | bëṯër me d qadër maxlaṣ ruḥe bu lišono Holandoyo ܒܷܬ݂ܷܪ ܡܶܐ ܕܩܰܕܷܪ ܡܰܟ݂ܠܰܨ ܪܘܚܶܗ ܒܘ ܠܝܫܳܢܐ ܗܳܠܰܢܕܳܝܐ after he became fluent in Dutch (L.3); u mede d komaḥkën cal ruḥayye ܐܘ ܡܶܕܶܐ ܕܟܳܡܰܚܟܷܢ ܥܰܠ ܪܘܚܰܝܝܶܗ what they tell about themselves (Q.10,58) nafšo

Rusya ܪܘܣܝܰܐ (G.19) Russia

rušmoiṯ ܪܘܫܡܐܝܬ݂ (adv.) official

rwiḥo ܪܘܝܚܐ (adj.), f. rwëḥto ܪܘܷܚܬܐ, pl. rwiḥe ܪܘܝܚܶܐ (L.12) wide, broad

s ܣ (prep.) (G.11b) at, near, towards se, sid-

sabro ܣܰܒܪܐ (L.24) hope | këtli sabro d ܟܷܬܠܝ ܣܰܒܪܐ ܕ I have a hope that (L.24)

saca ܣܰܥܰܐ (f.), pl. sacat ܣܰܥܰܬ (L.8) hour watch šocṯo

sacro ܣܰܥܪܐ (m.) (L.7) hair

sagiyuṯo ܣܰܓܝܝܘܬ݂ܐ (f.) (Q.10,48) majority

saġ ܣܰܐܓ݂ (adj.) (Q.7,78) alive, living, healthy

sakrater ܣܰܟܪܰܬܶܪ, f. sakratera ܣܰܟܪܰܬܶܪܰܐ, pl. sakratere ܣܰܟܪܰܬܶܪܶܐ (L.19) secretary

salo ܣܰܠܐ (m.), pl. sale ܣܰܠܶܐ (L.11) basket esfiro

samyo ܣܰܡܝܐ (adj.), f. smiṯo ܣܡܝܬ݂ܐ, pl. samye ܣܰܡܝܶܐ blind | me nacmuṯa smiṯo yo ܡܶܐ ܢܰܥܡܘܬ݂ܰܗ ܣܡܝܬ݂ܐ ܝܐ she is blind from her childhood

sandwič ܣܰܢܕܘܝܫ̰ (m.), pl. sandwičat ܣܰܢܕܘܝܫ̰ܰܬ (L.23) sandwich

sant ܣܰܢܬ (m.), pl. santat ܣܰܢܬܰܬ cent

sapṯo ܣܰܦ݁ܬ݂ܐ (f.), pl. sappoṯe ܣܰܦ݁ܦ݁ܳܬ݂ܶܐ lip | oṯewa admo me sapṯi ܐܳܬ݂ܶܘܰܐ ܐܰܕܡܐ ܡܶܐ ܣܰܦ݁ܬ݂ܝ blood ran from my lip (Q.7,71)

saqo ܣܰܩܐ (f.), pl. saqe ܣܰܩܶܐ (L.7) leg šoqo

sarṭono ܣܰܪܛܳܢܐ (m.), pl. sarṭone ܣܰܪܛܳܢܶܐ (L.14) cancer qanser

saṯwo ܣܰܬ݂ܘܐ (m.), pl. saṯwe ܣܰܬ݂ܘܶܐ (L.9) winter

säwal ܣܱܘܰܐܠ (m.) (L.12) livestock, farm animals | u säwalayḏan ܐܘ ܣܱܘܰܠܰܝܕ݂ܰܢ our livestock

sawico ܣܰܘܝܥܐ, f. sawëcto ܣܰܘܷܥܬܐ, pl. sawice ܣܰܘܝܥܶܐ full, sated, well-nourished maswac, sowac

sayfo ܣܰܝܦܐ (m.), pl. sayfe ܣܰܝܦܶܐ sword massacre

u Sayfo daḥ ḥamšacsar (L.19, Q.6,1) ܐܘ ܣܰܝܦܐ ܕܰܚ ܚܰܡܫܰܥܣܰܪ Sayfo, the Genocide of 1915

se ܣܶܐ at, near, towards

se (+ Art.) ܣܶܐ | su ܣܘ at + Art. m.; si ܣܝ at + Art. f.; saK ܣܰ‍ at + Art. pl.

se (+ Dem.) ܣܶܐ | sano ܣܰܢܐ at this (m.); saṯe ܣܰܬ݂ܶܐ at this (f.); sani ܣܰܢܝ at these

se (+ Suf.) ܣܶܐ | sidi ܣܝܕܝ by me; sida ܣܝܕܰܗ by her; sidayye ܣܝܕܰܝܝܶܗ by them

s, gab

sefoqo ܣܶܦܳܩܐ (m.), pl. sefoqe ܣܶܦܳܩܶܐ (L.6) dish, container, vessel (pl.) things

seġëḏṯo ܣܶܓ݂ܷܕ݂ܬ݂ܐ (f.), pl. sëġḏoṯe ܣܷܓ݂ܕ݂ܳܬ݂ܶܐ (Q.8,28) worship

semoqo ܣܶܡܳܩܐ (adj.), f. semaqto ܣܶܡܰܩܬܐ, pl. semoqe ܣܶܡܳܩܶܐ (L.9.4) red

semoqo kamudo (L.11) ܣܶܡܳܩܐ ܟܰܡܘܕܐ dark red

sëdro ܣܷܕܪܐ (m.), pl. sëdre ܣܷܕܪܶܐ (L.3) class

sësyo ܣܷܣܝܐ (m.), pl. sësye ܣܷܣܝܶܐ (L.12) horse

sfaryawmo ܣܦܰܪܝܰܘܡܐ, pl. sfaryawme ܣܦܰܪܝܰܘܡܶܐ (Q.5,4) newspaper, daily paper

sḥoyo ܣܚܳܝܐ [Inf. sḥy I ܣܚܝ] (L.8) swimming bathing, taking a shower soḥe, ḥyofo

sicto ܣܝܥܬܐ, pl. sicoṯe ܣܝܥܳܬ݂ܶܐ committee, group | i sicto mṭayboniṯo mḥaḏarla taḥrazto catërto ܐܝ ܣܝܥܬܐ ܡܛܰܝܒܳܢܝܬ݂ܐ ܡܚܰܕ݂ܰܪܠܰܗ ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܥܰܬܷܪܬܐ the organising committee has arranged a rich programme (L.17) delegation

sid- ܣܝܕ (prep.) (+ Suf., G.11b) at, near s, se

sigorta ܣܝܓܳܪܬܰܐ (f.), pl. sigortat ܣܝܓܳܪܬܰܬ (L.21) insurance

sinäma ܣܝܢܱܡܰܐ (f.), pl. sinämat ܣܝܢܱܡܰܬ (L.24) cinema

siqumo ܣܝܩܘܡܐ, pl. siqume ܣܝܩܘܡܶܐ (L.3) date

skale ܣܟܰܠܶܐ (f.), pl. skalat ܣܟܰܠܰܬ (L.7) skeleton scaffolding

Skandinavoyo ܣܟܰܢܕܝܢܰܒ݂ܳܝܐ, f. Skandinavayto ܣܟܰܢܕܝܢܰܒ݂ܰܝܬܐ, pl. Skandinavoye ܣܟܰܢܕܝܒ݂ܳܝܶܐ (L.20) Scandinavian

sloqo ܣܠܳܩܐ [Inf. slq I ܣܠܩ] going up, ascending

sloqo d ṭuro (L.15) ܣܠܳܩܐ ܕܛܘܪܐ mountain climbing

solaq

smartphone ܣܡܰܐܪܬܦܳܢ, pl. smartphone ܣܡܰܐܪܬܦܳܢܶܐ (L.24) smartphone

smoxo ܣܡܳܟ݂ܐ [Inf. smx I ܣܡܟ݂] (Q.9,53) leaning against smth. support

SMS ܣ.ܡ.ܣ. (L.24) SMS

sniġro ܣܢܝܓ݂ܪܐ, f. sniġarto ܣܢܝܓ݂ܰܪܬܐ, pl. sniġre ܣܢܝܓ݂ܪܶܐ (L.19) lawyer, attorney

sniqoyo ܣܢܝܩܳܝܐ (adj.), f. sniqayto ܣܢܝܩܰܝܬܐ, pl. sniqoye ܣܢܝܩܳܝܶܐ (L.18) in need

socuro ܣܳܥܘܪܐ, f. socurto ܣܳܥܘܪܬܐ, pl. socure ܣܳܥܘܪܶܐ (Q.8,73) visitor, tourist, guest ḏayfo, zmino

socuruṯo ܣܳܥܘܪܘܬ݂ܐ (f.), pl. socërwoṯe ܣܳܥܷܪܘܳܬ݂ܶܐ visit

sohduṯo ܣܳܗܕܘܬ݂ܐ (f.), pl. sohdwoṯe ܣܳܗܕܘܳܬ݂ܶܐ certificate, document martyrdom

sohduṯo du qloco ܣܳܗܕܘܬ݂ܐ ܕܘ ܩܠܳܥܐ driver's licence

sohḏo ܣܳܗܕ݂ܐ (m.), f. sohëḏto ܣܳܗܷܕ݂ܬܐ, pl. sohḏe ܣܳܗܕ݂ܶܐ witness martyr

soḥe, sëḥyo ܣܳܚܶܐ، ܣܷܚܝܐ - sḥele, sḥela ܣܚܶܠܶܗ، ܣܚܶܠܰܗ [sḥy I ܣܚܝ] (L.8) to swim, to bathe sḥoyo, ḥyofo

solaq, sëlqo ܣܳܠܰܩ، ܣܷܠܩܐ - salëq, saliqo ܣܰܠܷܩ، ܣܰܠܝܩܐ [slq I ܣܠܩ] to go up, to ascend | d ṭorënwa mëštace u Afrem, annaqla ste gëd sëlqowa i gudayḏan darġo ܕܛܳܪܷܢܘܰܐ ܡܷܫܬܰܥܶܐ ܐܘ ܐܰܦܪܶܡ، ܐܰܢܢܰܩܠܰܐ ܣܬܶܐ ܓܷܕ ܣܷܠܩܳܘܰܐ ܐܝ ܓܘܕܰܝܕ݂ܰܢ ܕܰܪܓ݂ܐ had they let Afrem play, our team too would have gone up a position (L.22) sloqo

some, sёmyo ܣܳܡܶܐ، ܣܷܡܝܐ - sami, samyo ܣܰܡܝ، ܣܰܡܝܐ [smy I ܣܡܝ] to become blind samyo

soruḥo ܣܳܪܘܚܐ (adj.), f. soruḥto ܣܳܪܘܚܬܐ, pl. soruḥe ܣܳܪܘܚܶܐ wild | an nëmre ḥäyewën soruḥe ne ܐܰܢ ܢܷܡܪܶܐ ܚܱܝܶܘܷܢ ܣܳܪܘܚܶܐ ܢܶܐ tigers are wild animals (L.22)

sowac ܣܳܘܰܥ, sawco ܣܳܘܰܥ، ܣܰܘܥܐ - sawëc, sawico ܣܰܘܷܥ، ܣܰܘܝܥܐ [swc I ܣܘܥ] (L.7) to become full, to become sated maswac, sawico

sowo ܣܳܘܐ (adj.), f. sawto ܣܰܘܬܐ, pl. sowe ܣܳܘܶܐ old masu

soxar, suxro ܣܳܟ݂ܰܪ، ܣܘܟ݂ܪܐ - sxërle, sxërla ܣܟ݂ܷܪܠܶܗ، ܣܟ݂ܷܪܠܰܗ [sxr I ܣܟ݂ܪ] to close, to lock | soxarwa caynoṯe ܣܳܟ݂ܰܪܘܰܐ ܥܰܝܢܳܬ݂ܶܗ he closed his eyes (Q.1,43)

soyam, saymo ܣܳܝܰܡ، ܣܰܝܡܐ - sëmle, sëmla ܣܷܡܠܶܗ، ܣܷܡܠܰܗ [sym I ܣܝܡ] (L.3) to do, to make | sëm! ܣܷܡ do! (L.10); me d dacërno gëd maḥkenanxu kul mede dë ḥzeli w sëmli ܡܶܐ ܕܕܰܥܷܪܢܐ ܓܷܕ ܡܰܚܟܶܢܰܢܟ݂ܘ ܟܘܠ ܡܶܕܶܐ ܕܷܚܙܶܠܝ ܘܣܷܡܠܝ after I return, I will tell you everyting that I have seen and done (L.17); sëmmanne ḥawrone ܣܷܡܡܰܢܢܶܗ ܚܰܘܪܳܢܶܐ they have made friends (L.19); hawxa mërre w hawxa sëmme ܗܰܘܟ݂ܰܐ ܡܷܪܪܶܗ ܘܗܰܘܟ݂ܰܐ ܣܷܡܡܶܗ they said so and they did it (L.19); mën kosaymutu harke? ܡܷܢ ܟܳܣܰܝܡܘܬܘ ܗܰܪܟܶܐ what are you (pl.) doing here? (Q.7,41); mën kosaymi w mën koṭorën ܡܷܢ ܟܳܣܰܝܡܝ ܘܡܷܢ ܟܳܛܳܪܷܢ what they are up to; how they are doing (lit.: what they do and what they let (happen)) (Q.5,41); soyamwa cuqobo w buṣoyo ܣܳܝܰܡܘܰܐ ܥܘܩܳܒܐ ܘܒܘܨܳܝܐ he studied and researched (Q.9,26)

soyam (b) more ܣܳܝܰܡ ܒܡܳܪܶܐ to provide for, to take care of | kosayminala b more ܟܳܣܰܝܡܝܢܰܠܰܗ ܒܡܳܪܶܐ we take care of her (Q.6,77)

soyam gëdšo ܣܳܝܰܡ ܓܷܕܫܐ to have an accident | sëmle gëdšo ܣܷܡܠܶܗ ܓܷܕܫܐ he had an accident (L.21)

soyam märaq ܣܳܝܰܡ ܡܱܪܰܩ to worry, to wonder | sëmle märaq ܣܷܡܠܶܗ ܡܱܪܰܩ he wondered; he wanted to know (Q.3,63)

Spanoyo ܣܦ݁ܰܢܳܝܐ, f. Spanayto ܣܦ݁ܰܢܰܝܬܐ, pl. Spanoye ܣܦ݁ܰܢܳܝܶܐ (L.20) Spaniard Spanish (sg. m.) Spanish (language) Spanya

Spanya ܣܦ݁ܰܐܢܝܰܐ (G.19) Spain Spanoyo

spor ܣܦܳ݁ܪ (L.11) sport

ste ܣܬܶܐ (L.4) also, too | annaqla ste gëd sëlqowa i gudayḏan ܐܰܢܢܰܩܠܰܐ ܣܬܶܐ ܓܷܕ ܣܷܠܩܳܘܰܐ ܐܝ ܓܘܕܰܝܕ݂ܰܢ our team too would have gone up a position (G.22)

sṭabël ܣܛܰܒܷܠ, pl. sṭabile ܣܛܰܒܝܠܶܐ (L.12) stable

sucrono ܣܘܥܪܳܢܐ (m.), pl. sucrone ܣܘܥܪܳܢܶܐ deed, practice | aq qonune kolozam miṭabqi bu sucrono ܐܰܩ ܩܳܢܘܢܶܐ ܟܳܠܳܙܰܡ ܡܝܛܰܒܩܝ ܒܘ ܣܘܥܪܳܢܐ the laws must be applied in practice (L.15)

suġlo ܣܘܓ݂ܠܐ (m.), pl. suġle ܣܘܓ݂ܠܶܐ (Q.4,21) bunch of grapes cënwe

suj ܣܘܔ, pl. sujat ܣܘܔܰܬ (L.21) guilt, offence, fault

sukolo ܣܘܟܳܠܐ, pl. sukole ܣܘܟܳܠܶܐ (L.15) meaning

Surayt ܣܘܪܰܝܬ (G.19) Surayt-Aramaic Suryoyo1

SuraytApp ܣܘܪܰܝܬܐܰܦ݁ (L.24) SuraytApp

surgoḏo ܣܘܪܓܳܕ݂ܐ (m.), pl. surgoḏe ܣܘܪܓܳܕ݂ܶܐ (L.9) calendar

Suriya ܣܘܪܝܝܰܐ (G.19) Syria

Suryoyo1 ܣܘܪܝܳܝܐ (L.19) Aramaic (language) Surayt

Suryoyo2 ܣܘܪܝܳܝܐ, f. Suryayto ܣܘܪܝܰܝܬܐ, pl. Suryoye ܣܘܪܝܳܝܶܐ (Q.4) Aramean/Assyrian Aramaic/Assyrian

SuryoyoTalk ܣܘܪܝܳܝܐ ܬܳܠܟ (L.24) SuryoyoTalk

Suryoyuṯo ܣܘܪܝܳܝܘܬ݂ܐ (f.) (Q.6,48) the Syriac people

Swed ܣܘܶܕ (m.) (G.19) Sweden

Swedoyo, f. Swedayto ܣܘܶܕܰܝܬܐ, pl. Swedoye ܣܘܶܕܳܝܶܐ (G.19) Swede Swedish (sg. m.) Swedish (language)

Swičra ܣܘܝܫ̰ܪܰܐ (G.19) Switzerland

swiḥuṯo ܣܘܝܚܘܬ݂ܐ (f.) (L.3) motivation

swodo ܣܘܳܕܐ (m.), pl. swode ܣܘܳܕܶܐ conversation, chat

swodo karyo (L.24) ܣܘܳܕܐ ܟܰܪܝܐ chat

sxiro ܣܟ݂ܝܪܐ (adj.), f. sxërto ܣܟ݂ܷܪܬܐ, pl. sxire ܣܟ݂ܝܪܶܐ closed, shut | aq qotikat kalën sxire ܐܰܩ ܩܳܬܝܟܰܬ ܟܰܠܷܢ ܣܟ݂ܝܪܶܐ the cans are unopened (Q.7,19) soxar

syomo ܣܝܳܡܐ [Inf. sym I ܣܝܡ] doing, making | latli mede lë syomo ܠܰܬܠܝ ܡܶܕܶܐ ܠܷܣܝܳܡܐ I have nothing planned (L.8) soyam

ṣäbër ܨܱܒܷܪ (m.) Geduld | loṯewalle ṣäbër ܠܳܐܬ݂ܶܘܰܠܠܶܗ ܨܱܒܷܪ they were bored (L.19) oṯele

ṣacbuṯo ܨܰܥܒܘܬ݂ܐ (f.) difficulty casquṯo

ṣadro ܨܰܕܪܐ (m.), pl. ṣadrone ܨܰܕܪܳܢܶܐ (L.7) breast, chest slope (of a mountain) | b ṣadre du ṭuro ܒܨܰܕܪܶܗ ܕܘ ܛܘܪܐ on the mountain slope (Q.8,56)

ṣafono ܨܰܦܳܢܐ (m.), pl. ṣafone ܨܰܦܳܢܶܐ (Q.1,39) soap

ṣafrawoṯe ܨܰܦܪܰܘܳܬ݂ܶܐ (adv.) (G.18) in the morning ṣafro

ṣafrayto ܨܰܦܪܰܝܬܐ (adv.) (Q.1,82) early in the morning ṣafro

ṣafro ܨܰܦܪܐ (L.8) morning adṣafro, ṣafrawoṯe, ṣafrayto

ṣafyo ܨܰܦܝܐ (adj.), f. ṣfiṯo ܨܦܝܬ݂ܐ, pl. ṣafye ܨܰܦܝܐ (L.19) clean, pure, clear mṣafe

ṣahyo ܨܰܗܝܐ, f. ṣhiṯo ܨܗܝܬ݂ܐ, pl. ṣahye ܨܰܗܝܶܐ thirsty ṣohe

ṣalon ܨܰܠܳܢ, pl. ṣalone ܨܰܠܳܢܶܐ (L.13) hall, ballroom living room

ṣaniye ܨܰܢܝܝܶܐ, pl. ṣaniyat ܨܰܢܝܝܰܬ (L.8) second rfofo

ṣawboyo ܨܰܘܒܳܝܐ, f. ṣawbayto ܨܰܘܒܰܝܬܐ, pl. ṣawboye ܨܰܘܒܳܝܶܐ (L.20) student university- beṯṣawbo

ṣawco ܨܰܘܥܐ (f.), pl. ṣawcoṯe ܨܰܘܥܳܬ݂ܶܐ (L.7) finger

ṣawmo ܨܰܘܡܐ (m.), pl. ṣawme ܨܰܘܡܶܐ (L.22) fast, Lent ṣoyam

Ṣawro ܨܰܘܪܐ (m.) (Q.8,3) Savur, city in south-east Turkey

Ṣawroyo ܨܰܘܪܳܝܐ, f. Ṣawrayto ܨܰܘܪܰܝܬܐ, pl. Ṣawroye ܨܰܘܪܳܝܶܐ (Q.8,3) person from the city Ṣawro (Savur) Ṣawro

ṣayarto ܨܰܝܰܪܬܐ (f.), pl. ṣayore ܨܰܝܳܪܶܐ (L.24) camera

ṣayoro ܨܰܝܳܪܐ, f. ṣayarto ܨܰܝܰܪܬܐ, pl. ṣayore ܨܰܝܳܪܶܐ photographer operator

ṣbuṯo ܨܒܘܬ݂ܐ (f.), pl. ṣëbwoṯe ܨܷܒܘܳܬ݂ܶܐ matter, thing, procedure

bi ṣbuṯo d (Q.10,89) ܒܝ ܨܒܘܬ݂ܐ ܕ concerning, with regards to

i ṣbuṯo dag galwoye (Q.10,5) ܐܝ ܨܒܘܬ݂ܐ ܕܰܓ ܓܰܠܘܳܝܶܐ matters concerning refugees, procedures concerning refugees

ṣbuṯo šaḥënto (L.18) ܨܒܘܬ݂ܐ ܫܰܚܷܢܬܐ hotly debated issue

mäsäle

ṣefoyo ܨܶܦܳܝܐ [Inf. ṣfy II ܨܦܝ] cleaning, clearing

ṣefoyo dam maye (L.18) ܨܶܦܳܝܐ ܕܰܡ ܡܰܝܶܐ water treatment

mṣafe

ṣëbyono ܨܷܒܝܳܢܐ (m.), pl. ṣëbyone ܨܷܒܝܳܢܶܐ will, intention | b ṣëbyono aw dlo b ṣëbyono ܒܨܷܒܝܳܢܐ ܐܰܘ ܕܠܐ ܒܨܷܒܝܳܢܐ voluntary or involuntary (Q.10,79)

ṣëfër ܨܷܦܷܪ (m.) (Q.6,58) copper

ṣënca ܨܷܢܥܰܐ (f.), pl. ṣëncat ܨܷܢܥܰܬ (L.4) profession

ṣërto ܨܷܪܬܐ (f.), pl. ṣërtoṯe ܨܷܪܬܳܬ݂ܶܐ (L.9) picture, photo

Ṣin ܨܝܢ (m.) (G.19) China = Čin

ṣlibo ܨܠܝܒܐ (m.), pl. ṣlibe ܨܠܝܒܶܐ (L.16) cross

ṣluṯo ܨܠܘܬ݂ܐ (f.), pl. ṣlawoṯe ܨܠܰܘܳܬ݂ܶܐ prayer

ṣohe, ṣuhyo ܨܳܗܶܐ، ܨܘܗܝܐ - ṣahi, ṣahyo ܨܰܗܝ، ܨܰܗܝܐ [ṣhy I ܨܗܝ] to become thirsty | inaqla d lo šotina ṭawwo, gëd ṣohina ܐܝܢܰܩܠܰܐ ܕܠܐ ܫܳܬܝܢܰܐ ܛܰܘܘܐ، ܓܷܕ ܨܳܗܝܢܰܐ if we don’t drink enough we get thirsty (L.18) ṣahyo

ṣopa ܨܳܦ݁ܰܐ (f.), pl. ṣopat ܨܳܦ݁ܰܬ stove, heating stove

ṣopa daq qayse ܨܳܦ݁ܰܐ ܕܰܩ ܩܰܝܣܶܐ wooden stove

ṣoyam, ṣaymo ܨܳܝܰܡ، ܨܰܝܡܐ - ṣayёm, ṣayimo ܨܰܝܷܡ، ܨܰܝܝܡܐ [ṣym I ܨܝܡ] (L.2) to fast ṣawmo

ṣucro ܨܘܥܪܐ (m.), pl. ṣucre ܨܘܥܪܶܐ (Q.5,48) swearword, insult

šaboko ܫܰܒܳܟܐ (m.), pl. šaboke ܫܰܒܳܟܶܐ (L.6) window

šabṯo ܫܰܒܬ݂ܐ (f.), pl. šabe ܫܰܒܶܐ, šabṯoṯe ܫܰܒܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.3) week Saturday yawmo

šacuṯo ܫܰܥܘܬ݂ܐ (adj.), f. šacëṯto ܫܰܥܷܬ݂ܬܐ, pl. šacuṯe ܫܰܥܘܬ݂ܶܐ (L.11) yellow

šafiro ܫܰܦܝܪܐ, f. šafërto ܫܰܦܷܪܬܐ, pl. šafire ܫܰܦܝܪܶܐ (L.9,4) beautiful, handsome

šaġolo ܫܰܓ݂ܳܠܐ, f. šaġalto ܫܰܓ݂ܰܠܬܐ, pl. šaġole ܫܰܓ݂ܳܠܶܐ (Q.2,5) worker, employee = cawodo, → šoġal

šaḥino ܫܰܚܝܢܐ (adj.), f. šaḥënto ܫܰܚܷܢܬܐ, pl. šaḥine ܫܰܚܝܢܶܐ (L.23) warm, hot = šaḥuno

šaḥuno ܫܰܚܘܢܐ (adj.), f. šaḥënto ܫܰܚܷܢܬܐ, pl. šaḥune ܫܰܚܘܢܶܐ (L.19) warm, hot = šaḥino

šakar ܫܰܟܰܪ (m.) (L.23) sugar candy diabetes | këtle šakar ܟܷܬܠܶܗ ܫܰܟܰܪ he has diabetes

šalwo ܫܰܠܘܐ (m.), pl. šalwe ܫܰܠܘܶܐ, šalwone ܫܰܠܘܳܢܶܐ (Q.7,16) valley, ravine

šalyo ܫܰܠܝܐ (adj.), f. šliṯo ܫܠܝܬ݂ܐ, pl. šalye ܫܰܠܝܶܐ (L.19) calm, still

šamborakkat ܫܰܡܒܳܪܰܟܟܰܬ (pl.), sg. šamborakke ܫܰܡܒܳܪܰܟܟܶܐ (L.23) pastry filled with minced meat and onions

šamošo ܫܰܡܳܫܐ, pl. šamoše ܫܰܡܳܫܶܐ altar boy, diacon

šamošo ewangeloyo (Q.9,25) ܫܰܡܳܫܐ ܐܶܘܰܢܓܶܠܳܝܐ diacon

šampanya ܫܰܡܦ݁ܰܐܢܝܰܐ (L.24) champagne

Šarfe ܫܰܪܦܶܐ (Q.9,46) the Charfet monastery in Lebanon (the Patriarchate of the Syriac Orthodox Church)

šarko ܫܰܪܟܐ (nur in:)

w šarko (Q.5,22) ܘܫܰܪܟܐ and so on

šarwoyo ܫܰܪܘܳܝܐ, f. šarwayto ܫܰܪܘܰܝܬܐ, pl. šarwoye ܫܰܪܘܳܝܶܐ beginner, novice beginner-

dawro šarwoyo (L.3) ܕܰܘܪܐ ܫܰܪܘܳܝܐ beginner course

mšare

šaryo ܫܰܪܝܐ (adj.), f. šriṯo ܫܪܝܬ݂ܐ, pl. šarye ܫܰܪܝܶܐ (L.22) loosened, untied, free šore

šato ܫܰܬܐ (f.), pl. ëšne ܐܷܫܢܶܐ (L.4) year | ban ëšne ܒܰܢ ܐܷܫܢܶܐ over the years (L.4); i šato d ëṯyo ܐܝ ܫܰܬܐ ܕܐܷܬ݂ܝܐ next year (L.20); hani kmo ëšne ܗܰܢܝ ܟܡܐ ܐܷܫܢܶܐ for a few years (Q.10,93) adšato

šawbo ܫܰܘܒܐ (f.) (L.14) cold (illness)

šawco ܫܰܘܥܐ (num.), f. šwac ܫܘܰܥ (L.9) seven

šawṯo ܫܰܘܬ݂ܐ (f.), f. šawṯoṯe ܫܰܘܬ݂ܳܬ݂ܶܐ (L.6) city quarter, district

šaxṣ ܫܰܟ݂ܨ (m.), pl. šaxṣat ܫܰܟ݂ܨܰܬ (Q.3,47) person farṣufo

šayno ܫܰܝܢܐ (L.3) peace

b šayno aṯitu (L.12) ܒܫܰܝܢܐ ܐܰܬ݂ܝܬܘ you are welcome!

b šayno w bë šlomo (L.23) ܒܫܰܝܢܐ ܘܒܷܫܠܳܡܐ welcome!

šlomo

šayoco ܫܰܝܳܥܐ, f. šayacto ܫܰܝܰܥܬܐ, pl. šayoce ܫܰܝܳܥܶܐ (L.19) mason, plasterer

šayro ܫܰܝܪܐ (m.), pl. šayre ܫܰܝܪܶܐ (L.11) bracelet, wristband

šbilo ܫܒܝܠܐ, pl. šbile ܫܒܝܠܶܐ (L.3) way, path method

šbilo di kṯawto ܫܒܝܠܐ ܕܝ ܟܬ݂ܰܘܬܐ orthography, spelling

šedoro ܫܶܕܳܪܐ [Inf. šdr II ܫܕܪ] (L.24) sending mšadar

šëkël ܫܷܟܷܠ (m.), pl. šëklat ܫܷܟܠܰܬ (L.3) kind, type, manner | bu šëklano ܒܘ ܫܷܟܠܰܢܐ in this manner, like this dumyo

šëlliye ܫܷܠܠܝܝܶܐ (f.) (Q.3,51) rainy weather

šëmšo ܫܷܡܫܐ (f.) sun sunshine

šërke ܫܷܪܟܶܐ (f.), pl. šërkat ܫܷܪܟܰܬ (L.6) firm, company

šëršo ܫܷܪܫܐ (m.), pl. šërše ܫܷܪܫܶܐ (L.19) origin root

šëršonoyo ܫܷܪܫܳܢܳܝܐ (adj.), f. šëršonayto ܫܷܪܫܳܢܰܝܬܐ, pl. šëršonoye ܫܷܪܫܳܢܳܝܶܐ (L.19) original

šërub ܫܷܪܘܒ (m.), pl. šërubat ܫܷܪܘܒܰܬ (L.14) syrup (medicine)

šġimoyo ܫܓ݂ܝܡܳܝܐ (adj.), f. šġimayto ܫܓ݂ܝܡܰܝܬܐ, pl. šġimoye ܫܓ݂ܝܡܳܝܶܐ (Q.9,96) busy, occupied with smth.

šġimuṯo ܫܓ݂ܝܡܘܬ݂ܐ (f.) (L.15) employment, occupation šġimoyo

šiḏo ܫܝܕ݂ܐ (m.), pl. šiḏe ܫܝܕ݂ܶܐ (Q.7,64) devil, Satan demon

šlomo ܫܠܳܡܐ (m.), pl. šlome ܫܠܳܡܶܐ peace greeting

b šayno w bë šlomo (L.23) ܒܫܰܝܢܐ ܘܒܷܫܠܳܡܐ welcome!

šlome (L.24) ܫܠܳܡܶܐ hello, greetings!

šlomo (L.3) ܫܠܳܡܐ hello

šmayo ܫܡܰܝܐ (f.), pl. šmaye ܫܡܰܝܶܐ sky

šmayono ܫܡܰܝܳܢܐ (adj.), f. šmayoniṯo ܫܡܰܝܳܢܝܬ݂ܐ, pl. šmayone ܫܡܰܝܳܢܶܐ (Q.3,36) heavenly, celestial šmayo

šmoco ܫܡܳܥܐ [Inf. šmc I ܫܡܥ] (L.7) hearing šomac

šobah, šëbho ܫܳܒܰܗ، ܫܷܒܗܐ - šabëh, šabiho ܫܰܒܷܗ، ܫܰܒܝܗܐ [šbh I ܫܒܗ] to resemble, to look similar | košobëh ܟܳܫܳܒܷܗ it is similar (Q.4,58) dome

šocṯo ܫܳܥܬ݂ܐ (f.), pl. šoce ܫܳܥܶܐ (L.8) hour | qariwo l šocṯo ܩܰܪܝܘܐ ܠܫܳܥܬ݂ܐ close to one hour (Q.3,110) saca

šofac, šëfco ܫܳܦܰܥ، ܫܷܦܥܐ - šafëc, šafico ܫܰܦܷܥ، ܫܰܦܝܥܐ [šfc I ܣܦܥ] (L.6) to go by, to pass by | arbci ëšne šafici cal u maṯyo di iqarṯo ܐܰܪܒܥܝ ܐܷܫܢܶܐ ܫܰܦܝܥܝ ܥܰܠ‌ ܐܘ ܡܰܬ݂ܝܐ ܕܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ forty years have passed since the arrival of the family (L.17); me Omiḏ bi raḏayto gëd šëfcitu cal Marde ܡܶܐ ܐܳܡܝܕ݂ ܒܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܓܷܕ ܫܷܦܥܝܬܘ ܥܰܠ ܡܰܪܕܶܐ from Diyarbakir you will pass by Mardin (L.17)

šofar, šëfro ܫܳܦܰܪ، ܫܷܦܪܐ - šafër, šafiro ܫܰܦܷܪ، ܫܰܦܝܪܐ [šfr I ܫܦܪ] to become beautiful, to become handsome

šoġal, šuġlo ܫܳܓ݂ܰܠ، ܫܘܓ݂ܠܐ - šaġël, šaġilo ܫܰܓ݂ܷܠ، ܫܰܓ݂ܝܠܐ [šġl I ܫܓ݂ܠ] to work | lo šaġilono ܠܐ ܫܰܓ݂ܝܠܳܢܐ I (f.) did not work (Q.10,14) cowad, šuġlo

šoḥan, šuḥno ܫܳܚܰܢ، ܫܘܚܢܐ - šaḥën, šaḥino ܫܰܚܷܢ، ܫܰܚܝܢܐ [šḥn I ܫܚܢ] to become warm, to warm up (intr.) | am maye du yamo košuḥni mi šëmšo ܐܰܡ ܡܰܝܶܐ ܕܘ ܝܰܡܐ ܟܳܫܘܚܢܝ ܡܝ ܫܷܡܫܐ the sea water warms up from the sun (L.18); ar rëġšayḏi šuḥniwa ܐܰܪ ܪܷܓ݂ܫܰܝܕ݂ܝ ܫܘܚܢܝܘܰܐ I became emotional (lit. my feelings became warm) (Q.10,52) šaḥino, šaḥuno

šolaḥ, šëlḥo ܫܳܠܰܚ، ܫܷܠܚܐ - šlëḥle, šlëḥla ܫܠܷܚܠܶܗ، ܫܠܷܚܠܰܗ [šlḥ I ܫܠܚ] to take off (clothes, shoes) | košëlḥi aš šakkalaṯṯe ܟܳܫܷܠܚܝ ܐܰܫ ܫܰܟܟܰܠܰܬ݂ܬ݂ܶܗ they take off their shoes (L.23) to tear off to dismantle

šomac, šëmco ܫܳܡܰܥ، ܫܷܡܥܐ - šamëc, šamico ܫܰܡܷܥ، ܫܰܡܝܥܐ [šmc I ܫܡܥ] (L.7) to hear to follow, to obey šmoco

šoqal, šuqlo ܫܳܩܰܠ، ܫܘܩܠܐ - šqile, šqila ܫܩܝܠܶܗ، ܫܩܝܠܰܗ [šql I ܫܩܠ] to buy | šqilanlan medone ܫܩܝܠܰܢܠܰܢ ܡܶܕܳܢܶܐ we bought us some things (Q.6,55) to take

obe w šoqal cam (L.3, L.11) ܐܳܒܶܐ ܘܫܳܩܰܠ ܥܰܡ to communicate with

zowan

šoqo ܫܳܩܐ (f.), pl. šoqe ܫܳܩܶܐ (L.7) leg saqo

šoraḥ, šërḥo ܫܳܪܰܚ، ܫܷܪܚܐ - šrëḥle, šrëḥla ܫܪܷܚܠܶܗ، ܫܪܷܚܠܰܗ [šrḥ I ܫܪܚ] (L.6) to explain, to clarify

šore, šёryo ܫܳܪܶܐ، ܫܷܪܝܐ - šrele, šrela ܫܪܶܠܶܗ، ܫܪܶܠܰܗ [šry I ܫܪܝ] to release, to dissolve šaryo

šote, šëtyo ܫܳܬܶܐ، ܫܷܬܝܐ - štele, štela ܫܬܶܠܶܗ، ܫܬܶܠܰܗ [šty I ܫܬܝ] (L.7) to drink | štayu! !ܫܬܰܝܘ drink (pl.)! (L.12); lo šotatle ha! !ܠܐ ܫܳܬܰܬܠܶܗ ܗܰܐ do not drink it (the milk)! (Q.1,9); ma elux štelux? ܡܰܐ ܐܶܠܘܟ݂ ܫܬܶܠܘܟ݂؟ was it you (m.) who drank it (the milk)? (Q.1,27); lo eli šteli u ḥalwo ܠܐ ܐܶܠܝ ܫܬܶܠܝ ܐܘ ܚܰܠܘܐ it wasn't me who drank the milk (Q.1,29) to absorb, to soak (earth, sponge)

šqolo ܫܩܳܠܐ, pl. šqole ܫܩܳܠܶܐ [Inf. šql I ܫܩܠ] (L.10) shopping, purchasing šoqal, mahwo

šrayto ܫܪܰܝܬܐ, pl. šroye ܫܪܳܝܶܐ (L.18) decision, way out šore

šroġo ܫܪܳܓ݂ܐ (f.), pl. šroġe ܫܪܳܓ݂ܶܐ (Q.3,22) oil lamp, lamp

šrolo ܫܪܳܠܐ (L.6) right, true real, truthful, actual truth

du šrolo (L.20) ܕܘ ܫܪܳܠܐ actually, in fact

mašër1

štoyo ܫܬܳܝܐ, pl. štoye ܫܬܳܝܶܐ [Inf. šty I ܫܬܝ] (L.7) drinking drink

štoye jamude (L.23) ܫܬܳܝܶܐ ܔܰܡܘܕܶܐ cold drinks

štoye šaḥine (L.23) ܫܬܳܝܶܐ ܫܰܚܝܢܶܐ warm drinks

maštyo, šote

šṭiḥo ܫܛܝܚܐ (adj.), f. šṭëḥto ܫܛܷܚܬܐ, pl. šṭiḥe ܫܛܝܚܶܐ horizontal

ṭuro šṭiḥo (L.19) ܛܘܪܐ ܫܛܝܚܐ mountain plateau

šubhoro ܫܘܒܗܳܪܐ (m.) (Q.1,76) pride | këtwayle šubhoro ebe ܟܷܬܘܰܝܠܶܗ ܫܘܒܗܳܪܐ ܐܶܒܶܗ he was proud about it (m.) (Q.1,76) mëštabhar

šubḥo ܫܘܒܚܐ (m.), pl. šubḥe ܫܘܒܚܶܐ praise, glory | šubḥo l Aloho ܫܘܒܚܐ ܠܰܐܠܳܗܐ praise be to God (Q.3,7) prestige, splendour

šubqono ܫܘܒܩܳܢܐ (interj.) (L.3) excuse me, sorry, pardon!

šufer ܫܘܦܶܪ (m.), pl. šufere ܫܘܦܶܪܶܐ (L.19) driver qaloco

šuġlo ܫܘܓ̣ܠܐ (m.), pl. šuġlone ܫܘܓ݂ܠܳܢܶܐ work, business, enterprise | u šuġlayḏe ܐܘ ܫܘܓ݂ܠܰܝܕ݂ܶܗ his work (Q.5,16) matter | šuġla di iqarṯo mcadal ܫܘܓ݂ܠܰܗ ܕܝ ܐܝܩܰܪܬ݂ܐ ܡܥܰܕܰܠ the situation of the family improved (L.19); šuġlone di šulṭonuṯo ܫܘܓ݂ܠܳܢܶܐ ܕܝ ܫܘܠܛܳܢܘܬ݂ܐ official affairs, state affairs (L.19)

šuġlo du xer (Q.3,81) ܫܘܓ݂ܠܐ ܕܘ ܟ݂ܶܝܪ voluntary service, volunteer work

šuġlone d lawġël (L.12) ܫܘܓ݂ܠܳܢܶܐ ܕܠܰܘܓܷ݂ܠ housework

šuḥlofo ܫܘܚܠܳܦܐ (m.) (L.11,4) change, modification season, time of year

šuḥlofo du muzoġo (L.18) ܫܘܚܠܳܦܐ ܕܘ ܡܘܙܳܓ݂ܐ climate change

mšaḥlaf

šulṭono ܫܘܠܛܳܢܐ (m.), pl. šulṭone ܫܘܠܛܳܢܶܐ (Q.9,74) power, authority, sphere of influence | aq qëryawoṯe d këtne taḥt u šulṭonaṯṯe ܐܰܩ ܩܷܪܝܰܘܳܬ݂ܶܐ ܕܟܷܬܢܶܐ ܬܰܚܬ ܐܘ ܫܘܠܛܳܢܰܬ݂ܬ݂ܶܗ the villages that were under their authority (Q.3,70) sultan

šulṭonuṯo ܫܘܠܛܢܘܬ݂ܐ (f.) rule, sphere of influence sultanate, kingdom, empire

šulṭonuṯo Cuṯmanayto ܫܘܠܛܢܘܬ݂ܐ ܥܘܬ݂ܡܰܢܰܝܬܐ the Ottoman Empire

šulṭono

šuqo ܫܘܩܐ (f.), pl. šuqe ܫܘܩܶܐ, šuqone ܫܘܩܳܢܶܐ (L.3) street, shopping street, market, shopping centre

šuro ܫܘܪܐ (m.), pl. šurone ܫܘܪܳܢܶܐ (L.6) wall

šuroyo ܫܘܪܳܝܐ (m.) (L.9) beginning, start

bu šuroyo (Q.10,10) ܒܘ ܫܘܪܳܝܐ at the beginning, at the start

mu šuroyo (L.20) ܡܘ ܫܘܪܳܝܐ from the beginning

mšare

šušaye ܫܘܫܰܝܶܐ (f.), pl. šušayat ܫܘܫܰܝܰܬ (L.10) bottle

šušaye du jam (Q.4,56) ܫܘܫܰܝܶܐ ܕܘ ܔܰܐܡ glass bottle

šušaye du plastik (Q.4,55) ܫܘܫܰܝܶܐ ܕܘ ܦ݁ܠܰܣܬܝܟ plastic bottle

šušefo ܫܘܫܶܦܐ (f.), pl. šušefe ܫܘܫܶܦܶܐ (L.7) scarf, towel, bandage

šušoṭo ܫܘܫܳܛܐ (m.), pl. šušoṭe ܫܘܫܳܛܶܐ (L.18) progress, development mšawšaṭ

šwolo ܫܘܳܠܐ (m.), pl. šwole ܫܘܳܠܶܐ (L.12) question mšayal

šxwa ܫܟ݂ܘܰܐ (L.24) anyway, in any case, indeed, by the way

šyoro ܫܝܳܪܐ [Inf. šyr I ܫܝܪ] (L.15) sliding skiing

tablet ܬܰܒܠܶܬ (m.), pl. tablete ܬܰܒܠܶܬܶܐ, tabletat ܬܰܒܠܶܬܰܬ (L.24) tablet, tablet PC

tacbe ܬܰܥܒܶܐ (f.) effort, trouble | tawdi li tacbayḏax ܬܰܘܕܝ ܠܝ ܬܰܥܒܰܝܕ݂ܰܟ݂ thank you for your (f.) effort (L.23) fatigue, tiredness

taḥolo ܬܰܚܳܠܐ (f.), pl. taḥolone ܬܰܚܳܠܳܢܶܐ (L.4) aunt, uncle's wife (from mother's side) ḥolo

taḥrazto ܬܰܚܪܰܙܬܐ (f.), pl. taḥrazyoṯe ܬܰܚܪܰܙܝܳܬ݂ܶܐ programme TV programme

taḥrazto ṯabëtto (L.15) ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܬ݂ܰܒܷܬܬܐ fixed programme

taḥrazto yulfonayto ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܝܘܠܦܳܢܰܝܬܐ educational programme

taḥt ܬܰܚܬ (prep.) (G.11b) under

taḥt (+ Suf.) | taḥte ܬܰܚܬܶܗ under him; taḥtayye ܬܰܚܬܰܝܝܶܗ under them

laltaḥ

taḥte tëšco ܬܰܚܬܶܗ ܬܷܫܥܐ, pl. taḥte tëšce ܬܰܚܬܶܗ ܬܷܫܥܶܐ armpit | me taḥte tëšci ܡܶܐ ܬܰܚܬܶܗ ܬܷܫܥܝ at the upper body (lit. from under my armpits) (Q.7,84)

taḥwiṯo ܬܰܚܘܝܬ݂ܐ (f.), pl. taḥuyoṯe ܬܰܚܘܝܳܬ݂ܶܐ (Q.10,60) proof, evidence

taknoloġiya ܬܰܟܢܳܠܳܓ݂ܝܝܰܐ (f.), pl. taknoloġiyat ܬܰܟܢܳܠܳܓ݂ܝܝܰܬ (L.24) technology

täläfon ܬܱܠܱܦܳܢ, pl. täläfone ܬܱܠܱܦܳܢܶܐ, täläfonat ܬܱܠܱܦܳܢܶܐ (L.24) telephone

täläfon di iḏo (L.24) ܬܱܠܱܦܳܢ ܕܝ ܐܝܕ݂ܐ mobile phone, smartphone

täläfon foṯo b foṯo (L.24) ܬܱܠܱܦܳܢ ܦܳܬ݂ܐ ܒܦܳܬ݂ܐ video telephony

mobile, mtalfan, smartphone

tälävizyon ܬܱܠܱܒ݂ܝܙܝܳܢ (m.), pl. tälävizyone ܬܱܠܱܒ݂ܝܙܝܳܢܶܐ, tälävizyonat ܬܱܠܱܒ݂ܝܙܝܳܢܰܬ (Q.5,3) television TV channel

talgo ܬܰܠܓܐ (m.) (L.9) snow

talyo ܬܰܠܝܐ (adj.), f. tliṯo ܬܠܝܬ݂ܐ, pl. talye ܬܰܠܝܶܐ (Q.5,57) hidden, concealed disappeared tole

tam ܬܰܐܡ (adv.) exactly | tam bu zabno du ḥemo ܬܰܐܡ ܒܘ ܙܰܒܢܐ ܕܘ ܚܶܡܐ exactly during the heat (Q.2,21)

tamëz ܬܰܡܷܙ (L.9) July

tamo ܬܰܡܐ (adv.) (L.8) there

me tamo (L.17) ܡܶܐ ܬܰܡܐ from there

täne ܬܱܢܶܐ alone, only | u calcolo ṭore buqto täne eli ܐܘ ܥܰܠܥܳܠܐ ܛܳܪܶܐ ܒܘܩܬܐ ܬܱܢܶܐ ܐܶܠܝ may the tornado leave only one single bundle for me (Q.1,71) bëlḥuḏe

tanuro ܬܰܢܘܪܐ (m.), pl. tanure ܬܰܢܘܪܶܐ tannur oven

laḥmo du tanuro (Q.3,105) ܠܰܚܡܐ ܕܘ ܬܰܢܘܪܐ tannur bread, traditional flatbread

taqsiji ܬܰܩܣܝܔܝ, f. taqsijiye ܬܰܩܣܝܔܝܝܶܐ, pl. taqsijiye ܬܰܩܣܝܔܝܝܶܐ (G.19) taxi driver

tarbiṯo ܬܰܪܒܝܬ݂ܐ (f.) (L.3) education, upbringing

tarco ܬܰܪܥܐ (m.), pl. tarce ܬܰܪܥܶܐ (L.6) door

tarwoḏo ܬܰܪܘܳܕ݂ܐ (m.), pl. tarwoḏe ܬܰܪܘܳܕ݂ܶܐ (Q.7,80) spoon, tablespoon

tarwoḏo di čaye ܬܰܪܘܳܕ݂ܐ ܕܝ ܫ̰ܰܝܶܐ tea spoon

tarwoḏo di qaḥwa ܬܰܪܘܳܕ݂ܐ ܕܝ ܩܰܚܘܰܐ coffee spoon

tašciṯo ܬܰܫܥܝܬ݂ܐ (f.), pl. tašciyoṯe ܬܰܫܥܝܝܳܬ݂ܶܐ (L.2) story, tale

tašroro ܬܰܫܪܳܪܐ, pl. tašrore ܬܰܫܪܳܪܶܐ (L.3) report, assessment, statement | i waziruṯo komëfqo tašroro cal u lišonaṯṯe ܐܝ ܘܰܙܝܪܘܬܐ ܟܳܡܷܦܩܐ ܬܰܫܪܳܪܐ ܥܰܠ ܐܘ ܠܝܫܳܢܰܬ݂ܬ݂ܶܗ the ministry issues a statement about their language (Q.10,75) certificate

tawdi ܬܰܘܕܝ (L.3) thank you | tawdi l Moryo ܬܰܘܕܝ ܠܡܳܪܝܐ thank God! (Q.3,16) mawde

tawdiṯo ܬܰܘܕܝܬ݂ܐ (f.), pl. tawdyoṯe ܬܰܘܕܝܳܬ݂ܶܐ (Q.10,84) religion, faith

tawro ܬܰܘܪܐ (m.), pl. tawre ܬܰܘܪܶܐ (Q.2,4) ox, bull

taxt ܬܰܟ݂ܬ, pl. taxtat ܬܰܟ݂ܬܰܬ (L.14) bed throne

taxtor ܬܰܟ݂ܬܳܪ, f. taxtore ܬܰܟ݂ܬܳܪܶܐ, pl. taxtorat ܬܰܟ݂ܬܳܪܰܬ, taxtore ܬܰܟ݂ܬܳܪܶܐ (L.14) doctor

taxtore di nafšo (L.19) ܬܰܟ݂ܬܳܪܶܐ ܕܝ ܢܰܦܫܐ psychologist (f.)

osyo

taymno ܬܰܝܡܢܐ (m.) south

tayman-madënḥo ܬܰܝܡܰܢ-ܡܰܕܷܢܚܐ south-east

tel ܬܶܠ, pl. telat ܬܶܠܰܬ (Q.3,24) cable string qablo

teno ܬܶܢܐ (f.), pl. tene ܬܶܢܶܐ (L.10) fig

tešiġo ܬܶܫܝܓ݂ܐ [Inf. šyġ III ܫܝܓ] (L.6) washing, washing up mašëġ

ܬܷܐ (G.24d) negation particle

të mede ܬܷܐ ܡܶܕܶܐ nothing, nothing at all

të noše ܬܷܐ ܢܳܫܶܐ no one

tëcmiro ܬܷܥܡܝܪܐ [Inf. cmr III ܥܡܪ] (L.6) building, constructing macmar

tëġmo ܬܷܓ݂ܡܐ, pl. tëġme ܬܷܓ݂ܡܶܐ (L.11) variety, type, sort

tëkṯiwo ܬܷܟܬ݂ܝܘܐ [Inf. kṯw III ܟܬ݂ܘ] registration

tënḏifo ܬܷܢܕ݂ܝܦܐ [Inf. nḏf III ܢܕ݂ܦ] (Q.8,69) cleaning manḏaf

tërcilo ܬܷܪܥܝܠܐ [Inf. rcl III ܪܥܠ] trembling, shaking, shivering | tërcilo d gušmo ܬܷܪܥܝܠܐ ܕܓܘܫܡܐ shivering of the body (L.14) marcal

tërhiṭo ܬܷܪܗܝܛܐ [Inf. rhṭ III ܪܗܛ] racing (horses)

tërhiṭo d sësye ܬܷܪܗܝܛܐ ܕܣܷܣܝܶܐ horse racing

Tërki ܬܷܪܟܝ (Q.6,38) Turkish (language) Turkish = Turkoyo

tërmišo ܬܷܪܡܝܫܐ [Inf. rmš III ܪܡܫ] (L.15) movement, moving

tërto ܬܷܪܬܐ (f.), pl. tawroṯe ܬܰܘܪܳܬ݂ܶܐ (L.12) cow tawro

tëšco1 ܬܷܫܥܐ (num.), f. tšac ܬܫܰܥ (L.8) nine

tëšco2 taḥte tëšco

tëšmëšto ܬܷܫܡܷܫܬܐ (f.), pl. tëšmëšyoṯe ܬܷܫܡܷܫܝܳܬ݂ܶܐ service, work, duty

tëšrën ḥaroyo ܬܷܫܪܷܢ ܚܰܪܳܝܐ (L.9) November

tëšrën qamoyo ܬܷܫܪܷܢ ܩܰܡܳܝܐ (L.9) October

tëšroyoṯe ܬܷܫܪܳܝܳܬ݂ܶܐ (pl.) (L.9) autumn

tḥumo ܬܚܘܡܐ (m.), pl. tḥume ܬܚܘܡܶܐ (L.19) border border region ḥëdud

tleṯi ܬܠܶܬ݂ܝ (num.) (L.8) thirty | ḥa w tleṯi yawme ܚܰܐ ܘܬܠܶܬ݂ܝ ܝܰܘܡܶܐ thirty-one days (L.9); tmone w tleṯi ëšne ܬܡܳܢܶܐ ܘܬܠܶܬ݂ܝ ܐܷܫܢܶܐ thirty-eight years (L.4)

tloṯo ܬܠܳܬ݂ܐ (num.), f. tlëṯ ܬܠܷܬ݂ (L.6) three

tmanyo ܬܡܰܢܝܐ (num.), f. tmone ܬܡܳܢܶܐ (L.8) eight

tocab, tëcbo ܬܳܥܰܒ، ܬܷܥܒܐ - tacëb, tacibo ܬܰܥܷܒ، ܬܰܥܝܒܐ [tcb I ܬܥܒ] (L.12) to become tired, to become exhausted to make an effort, to work hard tacbe

tole, tëlyo ܬܳܠܶܐ، ܬܷܠܝܐ - tlele, tlela ܬܠܶܠܶܗ، ܬܠܶܠܰܗ [tly I ܬܠܝ] to hide, to conceal to cause to disappear talyo

towar, tawro ܬܳܘܰܪ، ܬܰܘܪܐ - twërle, twërla ܬܘܷܪܠܶܗ، ܬܘܷܪܠܰܗ [twr I ܬܘܪ] (G.19) to break (tr.) to violate

toyam, taymo ܬܳܝܰܡ، ܬܰܝܡܐ - tayëm, tayimo ܬܰܝܷܡ، ܬܰܝܝܡܐ [tym I ܬܝܡ] (L.16) to end (intr.), to be finished | me d toyamwa u cṣoro ܡܶܐ ܕܬܳܝܰܡܘܰܐ ܐܘ ܥܨܳܪܐ when the pressing was done (Q.4,29)

tracsar ܬܪܰܥܣܰܪ (num.) (L.12) twelve

trafik ܬܪܰܦܝܟ (m.) (L.21) traffic

traktor ܬܪܰܟܬܳܪ (m.), pl. traktore ܬܪܰܟܬܳܪܶܐ, traktorat ܬܪܰܟܬܳܪܰܬ (L.12) tractor

tre ܬܪܶܐ (num.), f. tarte ܬܰܪܬܶܐ two | tarte kore ܬܰܪܬܶܐ ܟܳܪܶܐ two times (L.7); tarte w ḥamši ܬܰܪܬܶܐ ܘܚܰܡܫܝ fifty-two (L.9); tre w arbci ܬܪܶܐ ܘܐܰܪܒܥܝ forty-two (L.10); tre w falge ܬܪܶܐ ܘܦܰܠܓܶܗ two and a half (L.10); at trayna ܐܰܬ ܬܪܰܝܢܰܐ both of us (Q.7,33)

tren ܬܪܶܢ, pl. trenat ܬܪܶܢܰܬ (L.21) train qṭoro

triṣo ܬܪܝܨܐ (adj.), f. trëṣto ܬܪܷܨܬܐ, pl. triṣe ܬܪܝܨܶܐ (L.21) straight, right, true

tufiqo ܬܘܦܝܩܐ [Inf. nfq III ܢܦܩ] publishing, issueing, publication | u tufiqayḏe ܐܘ ܬܘܦܝܩܰܝܕ݂ܶܗ its (m.) publication (Q.9,111) mawfaq, mofaq

tulifo ܬܘܠܝܦܐ [Inf. ylf III ܝܠܦ] (Q.9,24) teaching class mawlaf, molaf

ture ܬܘܪܶܐ (f.), pl. turat ܬܘܪܰܬ shoulder bag | at turayḏan ܐܰܬ ܬܘܪܰܝܕ݂ܰܢ our shoulder bags (Q.7,21)

turgomo ܬܘܪܓܳܡܐ (m.), pl. turgome ܬܘܪܓܳܡܶܐ (Q.9,92) translation talk, presentation, speech

obe turgomo ܐܳܒܶܐ ܬܘܪܓܳܡܐ to give a talk | obewa turgome ܐܳܒܶܘܰܐ ܬܘܪܓܳܡܶܐ he gave talks (Q.9,92)

Turkiya ܬܘܪܟܝܝܰܐ (G.19) Turkey

Turkoyo ܬܘܪܟܳܝܐ, f. Turkayto ܬܘܪܟܰܝܬܐ, pl. Turkoye ܬܘܪܟܳܝܶܐ (G.19) Turk Turkish (sg. m.) Turkish (language) = Tërki

tuwalet ܬܘܘܰܠܶܬ (f.), pl. tuwaletat ܬܘܘܰܠܶܬܰܬ (L.6) toilet

Twitter ܬܘܝܬܬܷܪ (m.) (L.24) Twitter

ṭaboxo ܛܰܒܳܟ݂ܐ, f. ṭabaxto ܛܰܒܰܟ݂ܬܐ, pl. ṭaboxe ܛܰܒܳܟ݂ܶܐ (L.19) cook

ṭacmo ܛܰܥܡܐ (m.) taste ṭcomo, ṭocam

ṭafro ܛܰܦܪܐ (f.), pl. ṭafroṯe ܛܰܦܪܳܬ݂ܶܐ (L.7) nail toenail

ṭarfo ܛܰܪܦܐ (m.), pl. ṭarfe ܛܰܪܦܶܐ (Q.1,57) leaf

ṭawwo ܛܰܘܘܐ (adj.), f. ṭawto ܛܰܘܬܐ, pl. ṭawwe ܛܰܘܘܶܐ (L.3) good

ṭaw ܛܰܘ better | ṭaw meni ܛܰܘ ܡܶܢܝ better than me (Q.7,46)

ṭawtër (L.14) ܛܰܘܬܷܪ better

kayiso, ṭowo

ṭayasto ܛܰܝܰܣܬܐ (f.), pl. ṭayasyoṯe ܛܰܝܰܣܝܳܬ݂ܶܐ (L.17) plane

ṭayo ܛܰܝܐ, f. ṭayayto ܛܰܝܰܝܬܐ, pl. ṭaye ܛܰܝܶܐ Muslim

ṭayro ܛܰܝܪܐ (m.), pl. ṭayre ܛܰܝܪܶܐ (L.22) bird

ṭayuṯo ܛܰܝܘܬ݂ܐ (f.) (Q.10,81) Islam ṭayo

ṭboco ܛܒܳܥܐ [Inf. ṭbc I ܛܒܥ] (Q.9,90) printing edition

ṭboco froso ܛܒܳܥܐ ܦܪܳܣܐ media, press

ṭcomo ܛܥܳܡܐ [Inf. ṭcm I ܛܥܡ] (L.7) tasting sense of taste ṭacmo, ṭocam

ṭcoyo ܛܥܳܝܐ [Inf. ṭcy I ܛܥܝ] (L.15) forgetting ṭoce

ṭebo ܛܶܒܐ (m.), pl. ṭebe ܛܶܒܶܐ news | latyo ṭebo mafaṣḥono ܠܰܬܝܐ ܛܶܒܐ ܡܰܦܰܨܚܳܢܐ this is not happy news (L.14)

ṭelolo ܛܶܠܳܠܐ (m.), pl. ṭelole ܛܶܠܳܠܶܐ (Q.7,3) shadow, shade

ṭëbbax ܛܷܒܒܰܟ݂ (L.9) August = ob

ṭëbbe ܛܷܒܒܶܐ, pl. ṭëbbat ܛܷܒܒܰܬ (L.9) ball football

ṭëbliṯo ܛܷܒܠܝܬ݂ܐ, pl. ṭebëlyoṯe ܛܶܒܷܠܝܳܬ݂ܶܐ (L.3) table

ṭimo ܛܝܡܐ price, value | ṭime du bërġël ܛܝܡܶܗ ܕܘ ܒܷܪܓ݂ܷܠ price of bulgur (L.24)

b ṭimo ܒܛܝܡܐ expensive

ṭlawḥe ܛܠܰܘܚܶܐ (pl.) (L.10) lentils, lentil dish, lentil soup contact lenses

ṭlobo ܛܠܳܒܐ [Inf. ṭlb I ܛܠܒ] (L.16) engagement demand request, application mxiruṯo, ṭolab

ṭocam, ṭëcmo ܛܳܥܰܡ، ܛܷܥܡܐ - ṭcëmle, ṭcëmla ܛܥܷܡܠܶܗ، ܛܥܷܡܠܰܗ [ṭcm I ܛܥܡ] (L.7) to taste (tr.) ṭacmo, ṭcomo

ṭoce, ṭucyo ܛܳܥܶܐ، ܛܘܥܝܐ - ṭaci, ṭacyo ܛܰܥܝ، ܛܰܥܝܐ [ṭcy I ܛܥܝ] (L.4) to forget | lašan an nacime d lo ṭocën ḥḏoḏe ܠܰܫܰܢ ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܕܠܐ ܛܳܥܷܢ ܚܕ݂ܳܕ݂ܶܐ and the children, also for the sake of keeping in touch… (L.4); ṭacyono aṭ ṭlawḥe ܛܰܥܝܳܢܐ ܐܰܛ ܛܠܰܘܚܶܐ I forgot lentils (L.10); iḏa ucdo ṭacina mede, bëṯër gëd oṯe l bolan ܐܝܕ݂ܰܐ ܐܘܥܕܐ ܛܰܥܝܢܰܐ ܡܶܕܶܐ، ܒܷܬ݂ܷܪ ܓܷܕ ܐܳܬ݂ܶܐ ܠܒܳܠܰܢ in case we’ve forgotten something now, it’ll come to mind later (L.22); lo ṭucyat ܠܐ ܛܘܥܝܰܬ do not forget (f.)! (L.23); ṭacyono ruḥi ܛܰܥܝܳܢܐ ܪܘܚܝ I (f.) forgot (Q.3,67)

ṭolab, ṭëlbo ܛܳܠܰܒ، ܛܷܠܒܐ - ṭlëble, ṭlëbla ܛܠܷܒܠܶܗ، ܛܠܷܒܠܰܗ [ṭlb I ܛܠܒ] (L.6) to request, to ask for smth. | gëd ṭëlbina zuze mam morayḏan ܓܷܕ ܛܷܠܒܝܢܰܐ ܙܘܙܶܐ ܡܰܡ ܡܳܪܰܝܕ݂ܰܢ we will ask our relatives for money (L.19) to apply for smth.

ṭolab xaṭër (L.16) ܛܳܠܰܒ ܟ݂ܰܛܷܪ to say goodbye

ṭlobo

ṭore, ṭëryo ܛܳܪܶܐ، ܛܷܪܝܐ - ṭrele, ṭrela ܛܪܶܠܶܗ، ܛܪܶܠܰܗ [ṭry I ܛܪܝ] to let, to leave, to leave behind | hatu mḥalqënxu w ṭranxu? ܗܰܬܘ ܡܚܰܠܩܷܢܟ݂ܘ ܘܛܪܰܢܟ݂ܘ؟ have you (pl.) thrown them and left them? (G.21); mawxa ṭrela w xaṣiro i šatayo du yulfono ܡܰܘܟ݂ܰܐ ܛܪܶܠܰܗ ܘܟ݂ܰܨܝܪܐ ܐܝ ܫܰܬܰܝܐ ܕܘ ܝܘܠܦܳܢܐ therefore she broke it off and lost that academic year (L.20); ṭoriwaynanne taḥt i šëmšo ܛܳܪܝܘܰܝܢܰܢܢܶܗ ܬܰܚܬ ܐܝ ܫܷܡܫܐ we used to leave them under the sun (Q.4,33); mën kosaymi w mën koṭorën ܡܷܢ ܟܳܣܰܝܡܝ ܘܡܷܢ ܟܳܛܳܪܷܢ what they are up to; how they are doing (lit.: what they do and what they let (happen)) (Q.5,41); aydarbo gëd ṭorat an nacimani w gëd ëzzux? ܐܰܝܕܰܪܒܐ ܓܷܕ ܛܳܪܰܬ ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܰܢܝ ܘܓܷܕ ܐܷܙܙܘܟ݂؟ how are you going to go and leave the children behind? (Q.6,21); lo koṭorën kolat ܠܐ ܟܳܛܳܪܷܢ ܟܳܠܰܬ they do not let you stand still (Q.7,65); ṭrele d ܛܪܶܠܶܗ ܕ he caused (Q.9,68)

ṭowac, ṭawco ܛܳܘܰܥ، ܛܰܘܥܐ - ṭawëc, ṭawico ܛܰܘܷܥ، ܛܰܘܝܥܐ [ṭwc I ܛܘܥ] to fall asleep to set (sun) ṭwoco

ṭowo ܛܳܘܐ (adj.), f. ṭawto ܛܰܘܬܐ, pl. ṭowe ܛܳܘܶܐ good = ṭawwo

ṭoyar, ṭayro ܛܳܝܰܪ، ܛܰܝܪܐ - ṭayёr, ṭayiro ܛܰܝܷܪ، ܛܰܝܝܪܐ [ṭyr I ܛܝܪ] to fly to jump

ṭro ܛܪܐ (G.23d) (modal particle) should | adlalyo ṭro domax gabayna ܐܰܕܠܰܠܝܐ ܛܪܐ ܕܳܡܰܟ݂ ܓܰܒܰܝܢܰܐ he should sleep at our place today; ṭrëzze (ṭro ëzze) oxal bu bayto ܛܪܷܐܙܙܶܗ (ܛܪܐ ܐܷܙܙܶܗ) ܐܳܟ݂ܰܠ ܒܘ ܒܰܝܬܐ he should go eat at home

ṭrowe ܛܪܳܘܶܐ (interj.) (< ṭro howe, L.10) ok, good, fine ṭro

ṭukoso ܛܘܟܳܣܐ (m.), pl. ṭukose ܛܘܟܳܣܶܐ (L.11) order organisation mṭakas

Ṭurcabdin ܛܘܪܥܰܒܕܝܢ Turabdin

Ṭurcabdinoyo ܛܘܪܥܰܒܕܝܢܳܝܐ, f. Ṭurcabdinayto ܛܘܪܥܰܒܕܝܢܰܝܬܐ, pl. Ṭurcabdinoye ܛܘܪܥܰܒܕܝܢܳܝܶܐ (L.23) Turabdiner, person from Turabdin Turabdin-

ṭuro ܛܘܪܐ, pl. ṭure ܛܘܪܶܐ, ṭurone ܛܘܪܳܢܶܐ (L.17) mountain | b ṣadre du ṭuro ܒܨܰܕܪܶܗ ܕܘ ܛܘܪܐ on the mountain slope (Q.8,56) forest

Ṭuro d Izlo (Q.8,53) ܛܘܪܐ ܕܐܝܙܠܐ Izlo mountains, southern part of Turabdin

ṭuro šṭiḥo (L.19) ܛܘܪܐ ܫܛܝܚܐ mountain plateau

ṭwoco ܛܘܳܥܐ [Inf. ṭwc I ܛܘܥ] falling asleep setting (sun)

ṭwoce du yawmo (Q.7,85) ܛܘܳܥܶܗ ܕܘ ܝܰܘܡܐ sunset west

ṯabuto ܬ݂ܰܒܘܬܐ, f. ṯabëtto ܬ݂ܰܒܷܬܬܐ, pl. ṯabute ܬ݂ܰܒܘܬܶܐ fixed, stable

taḥrazto ṯabëtto (L.15) ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܬ݂ܰܒܷܬܬܐ fixed programme

ucdo ܐܘܥܕܐ (L.4) now

m ucdo w azolo (L.21) ܡܐܘܥܕܐ ܘܐܰܙܳܠܐ from now on

ulṣoyo ܐܘܠܨܳܝܐ, f. ulṣayto ܐܘܠܨܰܝܬܐ, pl. ulṣoye ܐܘܠܨܳܝܶܐ important | ulṣoyo yo ܐܘܠܨܳܝܐ ܝܐ it is important (Q.10,72)

umṯo ܐܘܡܬ݂ܐ (f.), pl. ëmwoṯe ܐܷܡܘܳܬ݂ܶܐ nation

umṯonoyo ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܐ, f. umṯonayto ܐܘܡܬ݂ܳܢܰܝܬܐ, pl. umṯonoye ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܶܐ (G.23) patriot patriotic umṯo

umṯonoyuṯo ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܘܬ݂ܐ (f.) patriotism, national consciousness | i umṯonoyuṯaṯṯe ܐܝ ܐܘܡܬ݂ܳܢܳܝܘܬ݂ܰܬ݂ܬ݂ܶܗ their patriotism (Q.9,119) umṯo, umṯonoyo

Urëšlem ܐܘܪܷܫܠܶܡ (Q.9,50) Jerusalem

Urifi ܐܘܪܝܦܝ (G.19) Europe = Awrupa

Urifoyo ܐܘܪܝܦܳܝܐ, f. Urifayto ܐܘܪܝܦܰܝܬܐ, pl. Urifoye ܐܘܪܝܦܳܝܶܐ (L.20) European Urifi

vidyo ܒ݂ܝܕܝܐ (m.), pl. vidyowat ܒ݂ܝܕܝܳܘܰܬ (G.23) video

villa ܒ݂ܝܠܠܰܐ (f.), pl. villat ܒ݂ܝܠܠܰܬ (L.2) villa, house

viza ܒ݂ܝܙܰܐ (f.), pl. vizat ܒ݂ܝܙܰܬ (L.2) visa mvayaz

w ܘ (conj.) and

wacdo ܘܰܥܕܐ, pl. wacde ܘܰܥܕܶܐ (L.8) appointment promise

wardo ܘܰܪܕܐ (f.), pl. warde ܘܰܪܕܶܐ (L.19) rose flower

wardonoyo ܘܰܪܕܳܢܳܝܐ (adj.), f. wardonayto ܘܰܪܕܳܢܰܝܬܐ, pl. wardonoye ܘܰܪܕܳܢܳܝܶܐ (L.11) pink, rose wardo

wariḏo ܘܰܪܝܕ݂ܐ (m.), pl. wariḏe ܘܰܪܝܕ݂ܶܐ (L.7) muscle vein

warqo ܘܰܪܩܐ (f.), pl. warqe ܘܰܪܩܶܐ paper, document

warqe di raḏayto (L.21) ܘܰܪܩܶܐ ܕܝ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ vehicle documents

warqe du tëkṯiwo (L.20) ܘܰܪܩܶܐ ܕܘ ܬܷܟܬ݂ܝܘܐ registration forms

warqe du zwono (L.21) ܘܰܪܩܶܐ ܕܘ ܙܘܳܢܐ purchasing documents

waxam ܘܰܟ݂ܰܡ (m.) (L.10) goods, products groceries

wazo ܘܰܙܐ (f.), pl. waze ܘܰܙܶܐ (L.3) goose

WhatsApp ܘܰܬܣܐܰܦ݁ (L.24) WhatsApp

woliṯo ܘܳܠܝܬ݂ܐ (f.), pl. wolyoṯe ܘܳܠܝܳܬ݂ܶܐ (L.7) task, assignment | woliṯo ḥaṯto ܘܳܠܝܬ݂ܐ ܚܰܬ݂ܬܐ new task (L.24)

xabro ܟ݂ܰܒܪܐ (m.), pl. xabre ܟ݂ܰܒܪܶܐ (L.6) word, concept message

obe xabro ܐܳܒܶܐ ܟ݂ܰܒܪܐ to inform, to let know | haw xabro ܗܰܘ ܟ݂ܰܒܪܐ let (me) know! (L.24)

xabre yo ܟ݂ܰܒܪܶܗ ܝܐ to be right | xabrux yo ܟ݂ܰܒܪܘܟ݂ ܝܐ you (m.) are right (lit. it is your (m.) word) (L.21)

xalyo ܟ݂ܰܠܝܐ (adj.), f. xliṯo ܟ݂ܠܝܬ݂ܐ, pl. xalye ܟ݂ܰܠܝܶܐ (L.8) empty, free | xliṯo no ܟ݂ܠܝܬ݂ܐ ܢܐ I (f.) am free (L.22) vacant (place) xole

Xärabale ܟ݂ܱܪܰܒܰܠܶܐ = Arkaḥ

xariṭa ܟ݂ܰܪܝܛܰܐ, pl. xariṭat ܟ݂ܰܪܝܛܰܬ (L.19) map

xayifo1 ܟ݂ܰܝܝܦܐ (adv.) (L.21) quick, fast early ḥeloyo

xayifo2 ܟ݂ܰܝܝܦܐ (adj.), f. xayëfto ܟ݂ܰܝܷܦܬܐ, pl. xayife ܟ݂ܰܝܝܦܶܐ (L.6) quick, fast light, mild | mede xayifo ܡܶܕܶܐ ܟ݂ܰܝܝܦܐ something mild, minor (L.14) early | oṯewa lu cwodayḏe xayëftër ܐܳܬ݂ܶܘܰܐ ܠܘ ܥܘܳܕܰܝܕ݂ܶܗ ܟ݂ܰܝܷܦܬܷܪ he used to come quicker/earlier to work easy, simple

xayoro ܟ݂ܰܝܳܪܐ, f. xayarto ܟ݂ܰܝܰܪܬܐ, pl. xayore ܟ݂ܰܝܳܪܶܐ running (liquid)

xer ܟ݂ܶܝܪ good thing donation alms, charity

xer yo? (L.24) ܟ݂ܶܝܪ ܝܐ؟ is everything alright? | inšallah xer yo ܐܝܢܫܰܠܠܰܗ ܟ݂ܶܝܪ ܝܐ hopefully it is alright (Q.3,28)

xloṭo ܟ݂ܠܳܛܐ [Inf. xlṭ I ܟ݂ܠܛ] (Q.4,9) mixing mixture xolaṭ

xodam, xëdmo ܟ݂ܳܕܰܡ، ܟ݂ܷܕܡܐ - xdëmle, xdëmla ܟ݂ܕܷܡܠܶܗ، ܟ݂ܕܷܡܠܰܗ [xdm I ܟ݂ܕܡ] (Q.8,55) to serve to work

xolaṣ, xulṣo ܟ݂ܳܠܰܨ، ܟ݂ܘܠܨܐ - xalëṣ, xaliṣo ܟ݂ܰܠܷܨ، ܟ݂ܰܠܝܨܐ [xlṣ I ܟ݂ܠܨ] to end, to be finished to be done, to be ready to be saved

xolaṣ me to get rid of smb./smth. | xaliṣi mene ܟ݂ܰܠܝܨܝ ܡܶܢܶܗ they got rid of him (Q.2,52)

xolaṭ, xulṭo ܟ݂ܳܠܰܛ، ܟܘܠܛܐ - xlëṭle, xlëṭla ܟ݂ܠܷܛܠܶܗ، ܟ݂ܠܷܛܠܰܗ [xlṭ I ܟ݂ܠܛ] to mix, to blend xloṭo

xole, xulyo ܟ݂ܳܠܶܐ، ܟ݂ܘܠܝܐ - xali, xalyo ܟ݂ܰܠܝ، ܟ݂ܰܠܝܐ [xly I ܟ݂ܠܝ] to become empty, to empty (intr.) | ḥeḏore hedi hedi koxole mam more ܚܶܕ݂ܳܪܶܗ ܗܶܕܝ ܗܶܕܝ ܟܳܟ݂ܳܠܶܐ ܡܰܡ ܡܳܪܶܐ his surroundings were gradually emptying from relatives and friends (L.19) maxle

xori ܟ݂ܳܪܝ, pl. xoriye ܟ݂ܳܪܝܝܶܐ (Q.8,41) archpriest

xoṣar, xuṣro ܟ݂ܳܨܰܪ، ܟ݂ܘܨܪܐ - xaṣër, xaṣiro ܟ݂ܰܨܷܪ، ܟ݂ܰܨܝܪܐ [xṣr I ܟ݂ܨܪ] to lose, to suffer a loss | lašan d lo xuṣro i šato d ëṯyo ste ܠܰܫܰܢ ܕܠܐ ܟ݂ܘܨܪܐ ܐܝ ܫܰܬܐ ܕܐܷܬ݂ܝܐ ܣܬܶܐ in order not to lose the next year as well (L.20) to gamble away

xoṯ- ܟ݂ܳܬ݂ like, as xud

xoyar, xayro ܟ݂ܳܝܰܪ، ܟ݂ܰܝܪܐ - xayër, xayiro ܟ݂ܰܝܷܪ، ܟ݂ܰܝܝܪܐ [xyr I ܟ݂ܝܪ] to flow, to run | xoyarwa admo ܟ݂ܳܝܰܪܘܰܐ ܐܰܕܡܐ blood was running (Q.7,69)

xroṭo ܟ݂ܪܳܛܐ [Inf. xrṭ I ܟ݂ܪܛ] scratching, grinding, scraping | xroṭo daj jamat dar raḏoyoṯe ܟ݂ܪܳܛܐ ܕܰܔ ܔܰܡܰܬ ܕܰܪ ܪܰܕ݂ܳܝܳܬ݂ܶܐ scraping off of car windows (L.18)

xṭuṭo ܟ݂ܛܘܛܐ (m.), pl. xṭuṭe ܟ݂ܛܘܛܶܐ line, stripe

xṭuṭe daš šafoce (L.21) ܟ݂ܛܘܛܶܐ ܕܰܫ ܫܰܦܳܥܶܐ pedestrian crossing, crosswalk, zebra crossing

xud ܟ݂ܘܕ like, as

xud (+Suf.) ܟ݂ܘܕ | xoṯi ܟ݂ܳܬ݂ܝ like me; xoṯayye ܟ݂ܳܬ݂ܰܝܝܶܗ like them

xoṯ-

ya ܝܰܐ (interj.) O | ya taclo ܝܰܐ ܬܰܥܠܐ oh fox! (Q.1,4)

ya … ya (Q.10,40) ܝܰܐ ... ܝܰܐ either … or

yacni ܝܰܥܢܝ (Q.1,49) that is, so = yani, awkiṯ

yaḏucṯono ܝܰܕ݂ܘܥܬ݂ܳܢܐ (m.), pl. yaḏucṯone ܝܰܕ݂ܘܥܬ݂ܳܢܶܐ (L.19) scholar, scientist

Yafa ܝܰܦܰܐ (Q.9,49) Jaffa

yalifo ܝܰܠܝܦܐ (adj.), f. yalëfto ܝܰܠܷܦܬܐ, pl. yalife ܝܰܠܝܦܶܐ educated used to smth., accustomed to smth. | heš yalife d Ṭurcabdin ne ܗܶܫ ܝܰܠܝܦܶܐ ܢܶܐ ܕܛܘܪܥܰܒܕܝܢ they are still used to (the cuisine of) Turabdin (L.23)

yamo ܝܰܡܐ (m.), pl. yame ܝܰܡܶܐ (L.18) sea | bu darbo du yamo ܒܘ ܕܰܪܒܐ ܕܘ ܝܰܡܐ by sea (Q.9,48)

yani ܝܰܢܝ (Q.4,36) that is, so = awkiṯ, yacni

yaquro ܝܰܩܘܪܐ (adj.), f. yaqurto ܝܰܩܘܪܬܐ, pl. yaqure ܝܰܩܘܪܶܐ heavy, difficult | latyo mede yaquro ܠܰܬܝܐ ܡܶܕܶܐ ܝܰܩܘܪܐ it is not difficult (L.14) expensive

yarḥo ܝܰܪܚܐ (m.), pl. yarḥe ܝܰܪܚܶܐ (L.6) month

yarixo ܝܰܪܝܟ݂ܐ, f. yarëxto ܝܰܪܷܟ݂ܬܐ, pl. yarixe ܝܰܪܝܟ݂ܶܐ long

yaroqo ܝܰܪܳܩܐ (adj.), f. yaraqto ܝܰܪܰܩܬܐ, pl. yaroqe ܝܰܪܳܩܶܐ (L.11) green

yarqe ܝܰܪܩܶܐ (pl.) (L.10) vegetables

yaṣifuṯo ܝܰܨܝܦܘܬ݂ܐ (f.) (Q.8,48) effort, dedication

yatiwo ܝܰܬܝܘܐ (adj.), f. yatuto ܝܰܬܘܬܐ, pl. yatiwe ܝܰܬܝܘܶܐ sitting, living | yatiwe wayna ܝܰܬܝܘܶܐ ܘܰܝܢܰܐ we were sitting (Q.7,2) yotaw

yatumo ܝܰܬܘܡܐ, f. yatëmto ܝܰܬܷܡܬܐ, pl. yatume ܝܰܬܘܡܶܐ (Q.6,51) orphan, orphan child

yawmo ܝܰܘܡܐ, pl. yawme ܝܰܘܡܶܐ (L.3) day sun

b ḥa may yawme (Q.7.1) ܒܚܰܐ ܡܰܝ ܝܰܘܡܶܐ one day

deri yawmo (L.21) ܕܶܪܝ ܝܰܘܡܐ the next day

ḥa yawmo (L.21) ܚܰܐ ܝܰܘܡܐ one day

mu yawmawo (L.21) ܡܘ ܝܰܘܡܰܘܐ from that day, from that time on

ṭwoce du yawmo (Q.7,85) ܛܘܳܥܶܗ ܕܘ ܝܰܘܡܐ sunset, west

yawme d arbco (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܐܰܪܒܥܐ Wednesday

yawme dat tarce ftiḥe (L.20) ܝܰܘܡܶܐ ܕܰܬ ܬܰܪܥܶܐ ܦܬܝܚܶܐ open days

yawme dë cruto (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܷܥܪܘܬܐ Friday

yawme dë tloṯo (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܷܬܠܳܬ݂ܐ Tuesday

yawme dë tre (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܷܬܪܶܐ Monday

yawme d ḥamšo (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܚܰܡܫܐ Thursday

yawme d ḥušabo (L.9) ܝܰܘܡܶܗ ܕܚܘܫܰܒܐ Sunday

yawme mbayne (L.11) ܝܰܘܡܶܐ ܡܒܰܝܢܶܐ special occasions, holidays

yawme šarye (L.11) ܝܰܘܡܶܐ ܫܰܪܝܶܐ workdays

yawmo basimo (L.10) ܝܰܘܡܐ ܒܰܣܝܡܐ (have) a nice day!

yawmo d mawloḏo (L.24) ܝܰܘܡܐ ܕܡܰܘܠܳܕ݂ܐ birthday

Yawnan ܝܰܘܢܰܐܢ (m.) (G.19) Greece Yawnoyo

Yawnoyo ܝܰܘܢܳܝܐ, f. Yawnayto ܝܰܘܢܰܝܬܐ, pl. Yawnoye ܝܰܘܢܳܝܶܐ (L.15) Greek (sg. m.) Greek (language) Yawnan

yo ܝܐ (G.4) he/she/it is (copula 3. sg.)

yolaf, yëlfo ܝܳܠܰܦ، ܝܷܠܦܐ - yalëf, yalifo ܝܰܠܷܦ، ܝܰܠܝܦܐ [ylf I ܝܠܦ] (L.3) to learn, to study | d howalxu šwole, tamo kiban mšaylina w yëlfina ܕܗܳܘܰܠܟ݂ܘ ܫܘܳܠܶܐ، ܬܰܡܐ ܟܝܒܰܢ ܡܫܰܝܠܝܢܰܐ ܘܝܷܠܦܝܢܰܐ if you have questions, there we can ask and learn (L.22) to get used to smth., to get accustomed to smth. | hawxa ëšmo ëšmo yalifi kulle cal aq qonune du trafik d Almanya ܗܰܘܟ݂ܰܐ ܐܷܫܡܐ ܐܷܫܡܐ ܝܰܠܝܦܝ ܟܘܠܠܶܗ ܥܰܠ ‌ܐܰܩ ܩܳܢܘܢܶܐ ܕܘ ܬܪܰܦܝܟ ܕܐܰܠܡܰܐܢܝܰܐ overtime they all got used to the traffic regulations in Germany (L.21) ilofo, mawlaf, mitawlaf, molaf, yolufo, yulfono

yolufo ܝܳܠܘܦܐ, f. yolufto ܝܳܠܘܦܬܐ, pl. yolufe ܝܳܠܘܦܶܐ pupil student yolaf, ṣawboyo

yonaq, yënqo ܝܳܢܰܩ، ܝܷܢܩܐ - inëqle, inëqla ܐܝܢܷܩܠܶܗ، ܐܝܢܷܩܠܰܗ [ynq I ܝܢܩ] (G.18) to suck (milk)

yoraṯ, yërṯo ܝܳܪܰܬ݂، ܝܷܪܬ݂ܐ - irëṯle, irëṯla ܐܝܪܷܬ݂ܠܶܗ، ܐܝܪܷܬ݂ܠܰܗ [yrṯ I ܝܪܬ݂] (G.18) to inherit

yoraw, yërwo ܝܳܪܰܘ، ܝܷܪܘܐ - yaru, yariwo ܝܰܪܘ، ܝܰܪܝܘܐ [yrw I ܝܪܘ] (L.7) rabo, rabuṯo to become big, to grow (intr.) | an nacime yariwi b Holanda ܐܰܢ ܢܰܥܝܡܶܐ ܝܰܪܝܘܝ ܒܗܳܠܰܢܕܰܐ the children grew up in the Netherlands (L.17)

yorax, yërxo ܝܳܪܰܟ݂، ܝܷܪܟ݂ܐ - yarëx, yarixo ܝܰܪܷܟ݂، ܝܰܪܝܟ݂ܐ [yrx I ܝܪܟ݂] (Q.4,50) to become long to grow longer

yotaw, yëtwo ܝܳܬܰܘ، ܝܷܬܘܐ - yatu, yatiwo ܝܰܬܘ، ܝܰܬܝܘܐ [ytw I ܝܬܘ] (L.5) to sit to live | koyëtwi b bayto b Amsterdam ܟܳܝܷܬܘܝ ܒܒܰܝܬܐ ܒܐܰܡܣܬܶܪܕܰܡ they live in a house in Amsterdam (L.6) leben

yudo ܝܘܕܐ (L.15) judo

yulfono ܝܘܠܦܳܢܐ (m.) (L.3) knowledge, science studies, teaching, education | u yulfonayḏi ܐܘ ܝܘܠܦܳܢܰܝܕ݂ܝ my studies (Q.10,12)

yulfono mšiḥoyo (Q.10,83) ܝܘܠܦܳܢܐ ܡܫܝܚܳܝܐ Christian teachings, catechism

yolaf

yulfonoyo ܝܘܠܦܳܢܳܝܶܐ, f. yulfonayto ܝܘܠܦܳܢܰܝܬܐ, pl. yulfonoye ܝܘܠܦܳܢܳܝܶܐ educational, pedagogical scientific

taḥrazto yulfonayto ܬܰܚܪܰܙܬܐ ܝܘܠܦܳܢܰܝܬܐ educational programme

yulfono

yuqro ܝܘܩܪܐ (m.) importance, severity meaning

obe yuqro ܐܳܒܶܐ ܝܘܩܪܐ to consider important, to give weight, to pay attention | obewa yuqro lac clayme d cëbri laḥ ḥuḏre ܐܳܒܶܘܰܐ ܝܘܩܪܐ ܠܰܥ ܥܠܰܝܡܶܐ ܕܥܷܒܪܝ ܠܰܚ ܚܘܕ݂ܪܶܐ he paid much attention to young people so that they get involved in the associations (Q.9,115)

yaquro

yuro ܝܘܪܐ (m.) (L.10) Euro

zabno ܙܰܒܢܐ (m.), pl. zabne ܙܰܒܢܶܐ (L.4) time | lazze zabno ġäläbe ܠܰܐܙܙܶܗ ܙܰܒܢܐ ܓ݂ܱܠܱܒܶܐ shortly afterwards (lit.: not much time passed) (Q.2,41); maz zabne qamoye di mšiḥoyuṯo ܡܰܙ ܙܰܒܢܶܐ ܩܰܡܳܝܶܐ ܕܝ ܡܫܝܚܳܝܘܬ݂ܐ from the early Christian times (Q.5,1)

b cayni zabno (L.3) ܒܥܰܝܢܝ ܙܰܒܢܐ at the same time, simultaneously

bu zabnawo (L.4) ܒܘ ܙܰܒܢܰܘܐ then, at that time

me zabno l zabno (L.8) ܡܶܐ ܙܰܒܢܐ ܠܙܰܒܢܐ from time to time

zabno xalyo (L.22) ܙܰܒܢܐ ܟ݂ܰܠܝܐ spare time

zawno

zabolo ܙܰܒܳܠܐ, f. zabalto ܙܰܒܰܠܬܐ, pl. zabole ܙܰܒܳܠܶܐ (L.19) garbage collector

zacfäran ܙܰܥܦܱܪܰܐܢ (Q.9,67) saffron

dayro du Zacfäran (Q.9,67) ܕܰܝܪܐ ܕܘ ܙܰܥܦܱܪܰܢ Dayr az-Zaafaran monastery (the Syriac Orthodox Patriarchate until 1932)

dayro

zad ܙܰܐܕ (m.), pl. zadone ܙܰܕܳܢܶܐ (Q.3,8) grain, crops

zago ܙܰܓܐ (m.), pl. zage ܙܰܓܶܐ (Q.1,75) bell, doorbell

doyaq (cal) u zago ܕܳܝܰܩ ܥܰܠ ܐܘ ܙܰܓܐ to ring (tr.), to chime

komidaq u zago ܟܳܡܝܕܰܩ ܐܘ ܙܰܓܐ it is ringing

zälaṭa ܙܱܠܰܛܰܐ (L.23) salad

zälaṭa daf fire cam ayës (L.23) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܰܦ ܦܝܪܶܐ ܥܰܡ ܐܰܝܷܣ fruit salad with ice cream

zalaṭa dar rucye (L.10) ܙܰܠܰܛܰܐ ܕܰܪ ܪܘܥܝܶܐ greek salad

zälaṭa day yarqe (L.23) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܰܝ ܝܰܪܩܶܐ green salad

zälaṭa d qesar (L.23) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܩܶܣܰܪ Caesar salad

zälaṭa du qaṭiro (L.23) ܙܱܠܰܛܰܐ ܕܘ ܩܰܛܝܪܐ yoghurt salad

zamoro ܙܰܡܳܪܐ, f. zamarto ܙܰܡܰܪܬܐ, pl. zamore ܙܰܡܳܪܶܐ (L.16) singer zmarto, zmoro, zomar

zarocuṯo ܙܰܪܳܥܘܬ݂ܐ (f.) (L.12) agriculture, farming mazracto

zarqo ܙܰܪܩܐ (adj.), f. zarëqṯo ܙܰܪܷܩܬ݂ܐ, pl. zarqe ܙܰܪܩܶܐ (L.11) blue

zawgo ܙܰܘܓܐ, pl. zawge ܙܰܘܓܶܐ pair | zawge dalqubloye ܙܰܘܓܶܐ ܕܰܠܩܘܒܠܳܝܶܐ contrasting pairs

zawno ܙܰܘܢܐ (m.) time

me zawno (L.11) ܡܶܐ ܙܰܘܢܐ for a long time

zabno

zawono ܙܰܘܳܢܐ, f. zawanto ܙܰܘܰܢܬܐ, pl. zawone ܙܰܘܳܢܶܐ (L.11) buyer, customer zowan, zwono

zayno ܙܰܝܢܐ (m.), pl. zayne ܙܰܝܢܶܐ (Q.2,28) weapon

zcuro ܙܥܘܪܐ (adj.), f. zcurto ܙܥܘܪܬܐ, pl. zcure ܙܥܘܪܶܐ (L.7) small child

Ceḏo Zcuro ܥܶܕ݂ܐ ܙܥܘܪܐ Christmas

nacimo

zёdqo ܙܷܕܩܐ (m.), pl. zëdqe ܙܷܕܩܶܐ (L.16) right | kulle an noše këtte cayni zëdqe ܟܘܠܠܶܗ ܐܰܢ ܢܳܫܶܐ ܟܷܬܬܶܗ ܥܰܝܢܝ ܙܷܕܩܶܐ all people have equal rights (pl.) legal studies, law

zebono ܙܶܒܳܢܐ [Inf. zbn II ܙܒܢ] selling sale mzaban

zëbdo ܙܷܒܕܐ (m.) (L.10) butter

zërnaye ܙܷܪܢܰܝܶܐ (f.), pl. zërnayat ܙܷܪܢܰܝܰܬ oboe, zurna

dahole w zërnaye (L.16) ܕܰܗܳܠܶܐ ܘܙܷܪܢܰܝܶܐ Trommel und Zurna

zlam ܙܠܰܐܡ (m.), pl. zlamat ܙܠܰܡܰܬ (L.6) man, husband gawro

zmarto ܙܡܰܪܬܐ (f.), pl. zmaryoṯe ܙܡܰܪܝܳܬ݂ܶܐ (L.23) song zomar

zmino ܙܡܝܢܐ, f. zmënto ܙܡܷܢܬ, pl. zmine ܙܡܝܢܶܐ (L.16) invited guest socuro, ḏayfo

zminuṯo ܙܡܝܢܘܬ݂ܐ, pl. zmënwoṯe ܙܡܷܢܘܳܬ݂ܶܐ (L.12) invitation zmino

zmoro ܙܡܳܪܐ [Inf. zmr I ܙܡܪ] singing song, chant

zobaṭ, zëbṭo ܙܳܒܰܛ، ܙܷܒܛܐ - zbëṭle, zbëṭla ܙܒܷܛܠܶܗ، ܙܒܷܛܠܰܗ [zbṭ I ܙܒܛ] to hold, to catch, to grab | ayna mëštacyono kozëbṭat? ܐܰܝܢܰܐ ܡܷܫܬܰܥܝܳܢܐ ܟܳܙܷܒܛܰܬ؟ which player is your favourite? (L.15)

zomar, zëmro ܙܳܡܰܪ، ܙܷܡܪܐ - zmërle, zmërla ܙܡܷܪܠܶܗ، ܙܡܷܪܠܰܗ [zmr I ܙܡܪ] to sing | kozëmrolan az zmaryoṯe ܟܳܙܷܡܪܳܠܰܢ ܐܰܙ ܙܡܰܪܝܳܬ݂ܶܐ she sings songs for us (L.23)

zoqar, zuqro ܙܳܩܰܪ، ܙܘܩܪܐ - zqërle, zqërla ܙܩܷܪܠܶܗ، ܙܩܷܪܠܰܗ [zqr I ܙܩܪ] to weave | zuqriwa šuqo ܙܘܩܪܝܘܐ ܫܘܩܐ they weaved fabric (Q.6,3)

zorifo ܙܳܪܝܦܐ (m.), pl. zorife ܙܳܪܝܦܶܐ (L.22) giraffe

zowan, zawno ܙܳܘܰܢ، ܙܰܘܢܐ - zwënle, zwënla ܙܘܷܢܠܶܗ، ܙܘܷܢܠܰܗ [zwn I ܙܘܢ] to buy | huwe ad dayne w zwënne raḏayto ܗܘܘܶܗ ܐܰܕ ܕܰܝܢܶܐ ܘܙܘܷܢܢܶܗ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ they paid off their debts and bought a car (L.19); layban zawnina raḏayto ḥaṯto ܠܰܝܒܰܢ ܙܰܘܢܝܢܰܐ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܚܰܬ݂ܬܐ we cannot buy a new car (L.21); bëṯër zwënlele moṭor nacimo ܒܷܬ݂ܷܪ ܙܘܷܢܠܶܠܶܗ ܡܳܛܳܪ ܢܰܥܝܡܐ he bought himself a small motorcycle (L.21); rḥëmme raḏayto mëstacmalto w zwinalle ܪܚܷܡܡܶܗ ܪܰܕ݂ܰܝܬܐ ܡܷܣܬܰܥܡܰܠܬܐ ܘܙܘܝܢܰܠܠܶܗ they liked a used car and bought it (L.21); zwënlili mobile ḥaṯo ܙܘܷܢܠܝܠܝ ܡܳܒܰܐܝܠ ܚܰܬ݂ܐ I bought a new mobile phone (L.24) mzaban, šoqal, zwono

zoyac, zayco ܙܳܝܰܥ، ܙܰܝܥܐ - zayëc, zayico ܙܰܝܷܥ، ܙܰܝܝܥܐ [zyc I ܙܝܥ] to be afraid, to be scared to worry | lo zaycat ܠܐ ܙܰܝܥܰܬ do not worry (Q.1,13) mazëc, mazicono, zucṯo

zoyar, zayro ܙܳܝܰܪ، ܙܰܝܪܐ - zërle, zërla ܙܷܪܠܶܗ، ܙܷܪܠܰܗ [zyr I ܙܝܪ] (L.4) to visit | zayriwayna ad dayre ܙܰܝܪܝܘܰܝܢܰܐ ܐܰܕ ܕܰܝܪܶܐ we visited monasteries (L.17) zyara

zoyudo ܙܳܝܘܕܐ, f. zoyudto ܙܳܝܘܕܬܐ, pl. zoyude ܙܳܝܘܕܶܐ (L.12) too much, excess mostly

bu zoyudo (Q.2,2) ܒܘ ܙܳܝܘܕܐ mostly, for the most part

zqoro ܙܩܳܪܐ [Inf. zqr I ܙܩܪ] weaving

zqoro dag gumoṯe (Q.6,2) ܙܩܳܪܐ ܕܰܓ ܓܘܡܳܬ݂ܶܐ loom weaving

gumṯo, zoqar

zucṯo ܙܘܥܬ݂ܐ (f.), pl. zucṯe ܙܘܥܬ݂ܶܐ fear | mi zucṯo ܡܝ ܙܘܥܬ݂ܐ for fear (Q.7,50) zoyac

zuyoḥo ܙܘܝܳܚܐ, pl. zuyoḥe ܙܘܝܳܚܶܐ (Q.9,73) ceremony, procession

zuze ܙܘܙܶܐ (pl.) (L.19) money

dlo zuze (Q.5,38) ܕܠܐ ܙܘܙܶܐ free, gratis magon, bälaš

kalla

zwono ܙܘܳܢܐ [Inf. zwn I ܙܘܢ] buying, shopping purchase

zwono w zebono (L.11) ܙܘܳܢܐ ܘܙܶܒܳܢܐ trading, buying and selling

zowan

zyara ܙܝܰܪܰܐ (f.), pl. zyarat ܙܝܰܪܰܬ (L.12) visit zoyar

žäbaše ܙ̰ܱܒܰܫܶܐ, pl. žäbašat ܙ̰ܱܒܰܫܰܬ (L.1) watermelon fujo

Žapon ܙ̰ܰܦ݁ܳܢ (m.) (G.19) Japan

žižo ܙ̰ܝܙ̰ܐ (m.), pl. žiže ܙ̰ܝܙ̰ܶܐ (L.2) hedgehog