Düzenleme ekranı, en az 450 piksel yatay alan gerektirir. Lütfen cihazınızı döndürün veya daha geniş ekranlı bir cihaz kullanın.

Giriş

Süryanice, Türkiye’nin güneydoğusunda yer alan Turabdin bölgesinde yaşayan Süryani Hristiyanların konuştuğu Neo-Aramice bir dildir. Akademik olarak Süryanice “Turoyo” olarak bilinir. Ancak bu dili konuşanlar bu akademik terimi kabul etmezler ve konuştukları dile Süryanice derler. Bu terim Klasik Süryanice’de “Suryå'īṯ” olarak geçer ve Süryanice yada Süryanilerin konuştuğu dil anlamına gelir. Bugün Avrupa’da bu dili konuşan pek çok kişi konuştukları bu dile basitçe Süryanice demektedirler.

Surayt Map

Şekil 1: Harita Süryanice’nin aslen konuşulduğu yerleri göstermektedir

Bu kursta, Turabdin'de bu dili konuşanların geleneksel olarak kullandıkları Süryanice terimini kullanmayı seçtik. Bu terim aynı zamanda Batılı bilimadamlarının daha çok kullanmış olduğu Turoyo terimi haricinde de kullanılabilir.

Diasporada konuşulan Süryanice, Turabdin'deki herhangi bir yerel lehçe ile aynı değildir. Šlomo Surayt Kursu’nda sunulmakta olan dil, benzersiz sayılabilecek yeni içeriği ile Süryanice’nin hafifçe birleştirilmiş ve diasporada geliştirmiş halidir.

Bugün, Turabdin bölgesinde yalnızca 1.500 civarında insan Süryanice konuşmaktadır. Bununla birlikte, Avrupa diasporasında 250.000'den fazla kişi Süryanice’ye "ana dili" demektedir. Süryanice, Süryani Kiliselerinde kullanılan ayin dili olan Klasik Süryanice (kṯobonoyo)lehçesi değildir. Neo Arami dilleri arasında Süryanice Doğu Neo Aramicesi olarak sınıflandırılır, bu da Yahudi ve diğer Irak ve İran'ın Hıristiyan Neo-Aramice lehçelerini içerir.

 Aşağıdaki tabloda Süryanice’nin Neo-Aramice dilleri içindeki sınıflandırması gösterilmektedir:

Batı Aramicesi Doğu Aramicesi
Batı Neo-Aramicesi Doğu Neo-Aramicesi

Maʿlula,
Baxʿa,
Ǧubbʿadīn

Batı Süryanicesi Doğu Süryanicesi

Süryanice/Turoyo
Mlaḥsō

Kuzeydoğu Neo-Aramicesi (KDNA):

Hristiyan KDNA
Yahudi KDNA
Neo-Mandaik, Iran

Anadili olarak Süryanice konuşanların çoğu kendini Süryani olarak tanımlamaktadır. Batı dillerinde konuşmacı topluluğunun adlandırılması konusunda farklı gruplar arasında bir anlaşmazlık bulunur. Öğrenci aynı grup içinde Süryani, Arami, Asuri gibi farklı isimlerle veya yeni bileşenleri olan farklı tanımlarla karşılaşabilir. Bu konuyla ilgili olarak tartışma yaratmamak için Süryaniler- Süryanice terimlerini kullanmayı tercih ettik.

Diğer dillerde, kabul gören ve yaygın olan terimlerden birini kullanırız. Burada ŠlomoSurayt'ın amacının bu dili konuşan kişilerin isimleri yada aslen bu dili kimlerin konuştuğu ile ilgili bir tartışma yaratmak değil -aksine; Süryanice öğrenmek isteyen herkese bu dili öğrenebilmeleri için bir fırsat sunmak olduğunu belirtmek isteriz.

Projemizle başlayana kadar Süryanice’nin belirli bir bir imlası yoktu. Bizler bu proje için hem Süryanice hem de Latin alfabesi ile yazımında kullanılabilecek yeni bir yazım metni geliştirdik. Dolayısıyla Šlomo Surayt Projesi’nde kullanılan yazım sistemi, Bergen Üniversitesi, Cambridge Üniversitesi, Berlin Freie Üniversitesi ve Hollanda’daki Mor Efrem Süryani Ortodoks Manastırı’nda 2012'den bu yana yapılan çalıştayların ve yapılan pek çok sözlü görüşmelerin ve araştırmaların sonucudur. İmla bilgilerinin hazırlanması ile ilgili yapılan bu toplantılara birçok uzman, akademik profesyonel ve Süryanice’yi ana dili olarak konuşanlar katılmıştır.